Moeder, de haai komt! FILMPREMIÈRES VAN DEZE WEEK kerlijc, moraliteit picturaal geweld Bizar trio in vreemde comedie Sherlock Jones, een moeizame parodie UITSLAG PRIJSVRAAG 28 NOVEMBER ïuwwitje Prolongaties en reprises Amnesty dringt aan op vrijlating van Franse gevangenen Sfeervolle politiefilm Woody Allen en Moedertje Rusland /ARTE 19 DECEMBER 1975 FILM TROUW/KWARTET 9 en Lucie Singeling in Elckerlijc 11J-~ schoot precies een plotseling uit de ano- naar voren als de regis- 'Mariken van Nieume- verrassende film, ge- let amateurs en niet min- achthonderd figuranten, in hun vrije tijd volledig in het onderwerp, maakte veel indruk rijkdom aan beelden geinspireerd op Jeroen jk" m Breughel) en door zijn ~3%ot bartige weergave van "en wellust in de Mid- weede film 'Elckerlyc' (ei- illeen door naam en tijdsbe- want aan de bekende mo- want van het verhaal van die bezocht wordt door in verlaten door vrienden, Jlezit, wijsheid, schoonheid, I de vijf zinnen, waarna al- Ij deugd hem bijstaat, bleef niets over) handhaaft de zjjn originele productie- i zijn pictoraal geweld. Er fcèn beeld op het doek of tot ADVERTENTIE) Geld op de groei? (I levensverzekeringen tiL groeit het bedrag van de tig regelmatig. Zonder dat jemie hoger wordt, lelooftwat. ideveraekeringadviseur |kE&L Als de beste. EquityLaw Levensverzekeringen helder als glas *teVoorhout 20 Den Haag iel. 070-469262" scopen brengen, zoals ge- blijk, voor de kerstvakan- paar kinderfilms. Daar is ftste plaats Walt Disney's I oude 'Sneeuwwitje en de 1 'Dwergen', gemaakt in Ifpnieuw uitgebracht in ■natuurlijk niet in Neder- |B52, 1958 en 1967. De enige Sing is, dat hij nu voor ïftijden is gekeurd in- van boven de 14, verder s als van ouds. Douters en de dieren zijn nog Jen lust voor het oog, de prins (wat houterig uitgevallen en teligheid van de heks blijkt tand des tijds niet uitge- •e film is (in 1938) in het inds nagesynchroniseerd, zo- n er de stemmen in kan be- Jen van eertijds bekende ac- nllie van der Linden in het rgse Schinnen heeft onder van vader Henk in de loop ren een dertigtal jeugdfilms rerd. 'Sjors en Sjimmie', [Bell' en "Dik Trom" nemen Jeuvre een prominente plaats heeft het familie-concern lloeken van de Arnhemse le- IKrel Beke op de korrel geno- H ie zijn samengevoegd tot de J) 'lm Pandoer in het nauw'. IJEsidoer is een stoer -baasje, («eerde zondaar, wiens goede ('ft altijd wint van zijn zucht pvontuur. Hij is in het bezit F zelfgeknutselde duikboot en »>g doet hem de das om, want Islechte Rode Spin heeft het lom onrechtmatig verkregen grens over te brengen. Hm fr knapt stoer alles op, hoe- aardappel die in zijn keel fiem een uitermate beschaafde Phtaardige spraak verleent, fedig vermaak, waarin het ge- j, !ch manifesteert In de vorm tachtig gestoei. Zodat nie- pdch er een buil aan kan val- itje' draait in Amsterdam- n Flora; Den Haag-Calypso -nl; Groningen-Grand; Haar- mbrandt; Maast ricli t-Festi- Jlijmegen-Luxor; Rotterdam- He en Lijnbaan; Utrecht-Sca- 'andoer draait in: Amsterdam- en Leidsepl. th.; Den Haag- 4i; Den Bosch-Euro; Utrecht- '5 Groningen-Studio. in alle hoeken en gaten is er van al les en nog wat aan af te zien. Een groot deel is gemaakt op het der tiende eeuwse Gentse kasteel 'Het Gravensteen' en de wrede grimmig heid van dit bouwwerk wedijvert met de wrede grimmigheid van de film, waarin ook idyllische, mooie landschappen worden bezocht door macabere mensen. 'Elckerlyc' is bevolkt met markante koppen die er in exuberante situaties worden uitgelicht, maar helaas.ze kunnen de holheid niet maskeren. De tekst is zo zwak dat het beter zou zijn geweest als hij helemaal was weggelaten (in 'Mariken van Nieu- meghen' was dat overigens niet an ders) maar veel erger s, dat er geen uitgewerkt concept, geen idee aan de film ten grondslag ligt. Stelling werkt als het ware van beeld tot beeld en vergeet de ondergrondse stroom die al die beelden zou moeten dragen. Het onderwerp, de armzalig heid van de mens tegenover de dood, is toch waarlijk iets wat iedereen moet raken, maar het lijkt me een vrijwel onmogelijk karwei om zich met Stelling's 'Elckerlyc', op welk kruispunt van zijn levensweg dan ook, te identificeren. De intensiteit, de subtiliteit en de nuancering wor den meedogenloos opgeofferd aan de bizarre situatie, aan het overdonde rende beeld. En zo overdonderend is dat ook niet meer, want we kennen het allemaal al uit Mariken'. Zodat de film, met al zijn liefde en haat, zyn schoonheid en gewelddadigheid, merkwaardig koud laat. Van de hele gruwelgalerij blijven twee dingen in de herinnering han gen: Elckerlyc's terugkerende droom van de gerechtsdienaars die hem ko men halen en het geheimzinnig-kin- derlijke gezicht van 'het meisje' Lu cie Singling (maar zodra ze haar mond opendoet valt het hele myste rie aan duigen). Het is een typisch Bergman-gezicht, maar dat is dan ook het enige wat aan de meester herinnert (Stelling's 'Mariken' werd vaak vergeleken met sommige van zijn films). Bergman weet met één beeld (en niet te vergeten één zin) een wereld op te roepen die je ineen doet krimpen, Jos Stelling blijft gladjes aan de oppervlakte, ook al smijt hij met ziekte en gewelddadige dood, lelijkheid en ouderdom. Zijn film raakt het hart niet, dus ook niet het het hart van de Middeleeuwen. Amsterdam-Tuschinski 2 en Alham- bra 2; Leiden-Studio; Eindhoven- Select; Heerlen-Rivoli; Den Bosch- Euro; Rotterdam-Studii en Oscar; Utrecht-Rembrandt; Enschede-Stu- dio; Arnhem-Rembrandt; Den Haag- Camera, 18 jr. De witte haaien-film 'Jaws', die met ongekend veel publiciteit- tamtam reeds lang tevoren werd aangekondigd, is een witte raaf: een grote publieksfilm, die ook meer elitaire liefhebbers zal kun nen bekoren. Regisseur Steven Spielberg (28 jaar oud en in vrij kleine kring bekend geworden door zijn 'Sugerland Express') zal er wel dik aan verdienen, want 'De zomer van witte haai' heeft alle kasrecords gebroken, inclu sief de onverslaanbaar geachte 'Sound of Music'. Maar het moet gezegd, dat hij er veel kunde in heeft geïnvesteerd. Al lereerst werd krachtdadig het mes gezet in het boek van Peter Bench- ley, dat als basis diende: scenario schrijvers Peter Benchley en Carl Gottlieb sneden er, ongetwijfeld op aandrang van Spielberg, de hele liefdesgeschiedenis uit en maakten daardoor de plot veel compacter en doelgerichter. Het verhaal is waar schijnlijk genoegzaam bekend: een witte, mensenetende haai aast op de kust van New England en omdat het bad- en verdienseizoen voor de deur staat wil de corrupte burgemeester (gesteund door een op winst belus te middenstand) de stranden niet sluiten. Hij zwicht pas, wanneer er drie slachtoffers zijn gevallen: een jonge vrouw, een kind en een vis ser. Als geen enkele verdoezelings- taktiek meer helpt, trekken drie on verschrokken mannen uit om de haai te verslaan: een ex-marine-of ficier die haaien haat omdat ze in de tweede wereldoorlog de beman ning van zijn kruiser hebben opge vreten (Robert Shaw); een politie man die door schuld wordt gekweld (Roy Scheider) en een avontuurlij ke, nieuwsgierige diepzee-onderzoe ker (Richard Dreyfuss). De haai (zo vernuftig geconstrueerd dat hij niet van echt is te onder scheiden) slaat, dank zij de voor treffelijke timing van Spielberg, al tijd net toe op het moment dat je het niet verwacht, zodat een maxi mum aan spanning wordt bereikt. Het monster vermaalt zijn slachtof fers op hoogst onaangename wijze, de film is dan ook niet geschikt voor teergevoeligen, maar hij wordt in balans gehouden door aandacht voor de sociale achtergrond en goe de karaktertekening. Amsterdam-Rembr.pl.th., Bellevue Cinerama en Cin. Int.; Den Haag- Asta en Apollo I; Rotterdam-Cine rama en Calypso 2; Utrecht-Catha- rijne; Groningen-Camera; Eindho- ven-Metropole; Leiden-Luxor; Haar- lem-Lido; Den Bosch-Luxor; Hil versum-Euro Cin. 1, 2; Amersfoort- Cinema I; Enschede-Alhambra; Bre da-Grand; Tilburg-Harmonie; Alk maar-Rex; Delft-Delf ia; Arnhem- Luxor; Nijmegen-Centrum, 14 jr. Regisseur Mike Nichols ('Who's afraid of Virginia Woolf?', 'The Graduate', 'Catch 22', 'Carnal Knowledge') heeft zich in de laat ste tijd op het zeer lichte genre geworpen. Met 'The Fortune' maakte hij een bizarre komedie, die speelt in de jaren twintig en gaat over twee mannen, Nicky (Warren Beatty met briljantine en streepsnor) en Oscar (Jack Ni cholson, slordig in het pak en tot zijn ongekamde kruin volgepropt met streken) die soms met, soms La Dolce Vita. Beroemde film van Federico Fellini uit 1950 met Mar cello Mastroianni, Anouk Aimee, Anita Ekberg. De gehele week in Leidsepleintheater, Amsterdam. 't Is een gekke, rare, dolle, dwaze wereld. Amusante lachfilm van Stanley Kramer met Spencer Tra- cey. De gehele week in Du Midi, Amsterdam. Pas si méchant que ?a. Innemende comedie over een lieve bankrover van de Zwitserse regisseur Claude Goretta. De gehele week in The Movie, Amsterdam. Violence et Passion. Laatste film van Luchino Visconti over een oude man die sterft aan de liefde. De gehele week in Ceintuur, Amster dam. Oorlog der Mummies. Voortreffelij ke documentaire over de oorzaken die tot de militaire coup in Chili hebben geleid van het Oostduitse team Scheumann en Heynowski. 21 dec. 't Spuigat, Dordrecht. Dillinger is dood. Film over een man die uit verveling een moord pieegt AMSTERDAM Amnesty Interna tional heeft er bij de Franse rege ring op aangedrongen dertig 4 veertig Fransen vrij te laten, die wegens pogingen vakbonden en soldatencommissdes op te richten binnen het Franse leger, gearres teerd zijn. De Franse overheid be schouwt deze activiteiten als een 'demoralisatie van de krijgsmacht'. Amnesty wijst erop dat de gevan gen genomen acta visten geen ge weld hebben gebruikt of gepropa geerd om him doel te bereiken. Amnesty is verontrust over het feit dat deze mensen bulten de normale rechtsprocedures in Frankrijk val len. omdat ze door het hof voor de binnenlandse veiligheid berecht zullen worden. Marco Ferreri's beste. 19 dec. Ojee- boerderij, Schagen, 20 dec. De Oor sprong, Schoorl. Het Evangelie volgens Mattheus. Ontroerende religieuze film van de onlangs overleden Italiaanse film regisseur Pier Paolo Pasolini. 19 en 20 dec. Filmhuis Alkmaar; 24 dec. Troll, Hoorn; 25 dec. De Bakkerij, Castricum. Jeder für sich und Gott gegen Alle. Film van Werner Herzog over de historische vondeling Kaspar Hau- ser. 19 dec. Kuiperspoortheater, Mid delburg; 23 dec. Open Hof, Vlissin- burg; 23 dec. Open Hof, Vlissin- gen; 24 dec. De Zwaan, Souburg. The Robber Symphonie. Alleraar digste vooroorlogse comedie. 25 dec. De Melkweg, Amsterdam. La Commare Seca. De eerste film van Bernardo Bertolucci. 23 en 24 dec. Filmhuis Shaffv. Amsterdam. zonder elkaar, de rijke erfgename Fredrika Quintessa Bigard (Stockard Channing) willen plukken. Het wijfje is door Nicky geschaakt maar cüe kan haar niet trouwen om dat hij al in het bezit is van een echtgenote. Daar het toen nog straf baar was een vrouw 'met oneerbare bedoelingen' van de ene staat naar de andere te brengen, speelt Oscar voor bruidegom. Met zijn drieën lei den ze een buitenmodels bestaan in een vervallen villa, waarin de vrij wel dagelijkse ruzie, het niet-veror- beren van walgelijke, door Freddy gekookte, maaltijden en het op groeien van een kuiken tot halfwas kip praktisch de enige afleiding vormt. Als Freddy er genoeg van heeft, besluiten de twee mannen in wanhoop haar te vermoorden, maar ze gaan daarbij wel origineel doch niet efficiënt te werk: ze kopen een gifslang die snel sterft, ze proberen haar te verdrinken in een klein fon teintje, ze stoppen haar tenslotte in een kist en laten die te water. Als ze daaruit ontsnapt ontdekken ze dat ze over en weer toch dol op el kaar zijn en gearmd wandelen ze het beeld uit. 't Is een rommelige film geworden, waarin veel draden los blijven rond slingeren en noch karakters, noch situaties goed uit de verf komen. De decors en costuums zijn voor treffelijk, er zitten veel aardige mo menten in en Stockard Channing, die in The Fortune' haar eerste filmrol speelt, blijkt een ontdekking van jewelste. Ze is een actrice die op vele punten afwijkt van het gangbare model, haar gezicht is wat dikkig en haar figuur ook niet om op de wand te plakken, maar haar persoonlijkheid is onweerstaanbaar. En daar gaat het uiteindelijk om. Amsterdam-Leidsepleinth., 18 j. (v. a. 24 dec.). Roger Borniche was een in zijn tijd beroehde politieman. In zijn autobiografische boek waarop de film 'Crime Story' van Jacques Deray is gebaseerd, probeert hij de vlekken, die vele politiecorp- sen (en zeker het Franse) ontsie ren, vakkundig weg te werken. Onderwerp is de authentieke jacht op een gevaarlijke gangster, die ten slotte wordt gegrepen en geëxecu teerd. Dit soort geschiedenissen is niet bepaald origineel, maar het moet gezegd dat Deray er in is ge slaagd rondom dit gegeven een span nende, waardige en geloofwaardige film op te bouwen. Dat is niet in de laatste plaats te danken aan de wij ze, waarop hij het grauwe klimaat van vlak na de oorlog weet op te roepen, samengesteld uit flodderpak- ken en interieurs, koude alom en het terloops aanstippen van films en chansons uit die dagen. Deze sfeer, meer dan het verhaal, geeft 'Crime Story' het stempel van de autenticiteit. Vermeldenswaard is verder nog, datde film niet eindigt, met de spectaculaire arrestatie van de misdadiger, maar ons daarna een kijkje gunt in de merkwaardige, maar ons daarna een kijkje gunt in de merkwaardige, bijna vriendschap pelijke, althans zeer innige relatie die et ontstaat tussen handhaver en overtreder van de wet. En dat Alain Delon (de politieman) en Jean-Louis Trintignant (de misdadiger) er lof waardige acteursprestaties in leve ren. Amsterdam - Calypso 1,18 jr. Sneeuwwitje en de zeven dwergen door W. Wielek-Berg Piet Rambergen en hond Watson in Sherlock Jones Men staat er soms van versteld, hoeveel talent er in een film verslingerd kan worden. Neem nu 'Sherlock Jones'. Daaraan werkten mee: een regisseur met uitgesproken poëtische gaven (Nikolai van der Heyde); èen beroemde cameraman (Jörgen Persson); een Amerikaan die be kend staat om zijn knappe mon tage (Ralph Kemplen) en hoe is het resultaat? Zo bedroevend dat men zich afvraagt waarom niet een van de verantwoorde lijken (bij voorkeur de regisseur) halverwege gezegd heeft; stop de film, ik wil er vanaf. Enfin, er staan dan altijd contracten in de weg en andere bezwaren Hoe het ook zij, de beoogde licht voetige parodie op een particuliere detective-film waarbij veel te lachen valt sleept zich op loden voeten voort naar het onnozele einde. Als er op ongeloofwaardigheden in de script niet gelet hoeft te worden (het ver haal over de reuzendiamant die van eigenaar Alexander Pola gestolen wordt door een Maffia-bende onder leiding van de echte Italiaan Al Man- cini en teruggebracht door goeiige, dommige, dikkige 'Sherlock Jones' Piet Eambergen met behulp van zijn Basset-hond Watson is als een infan tiele droom, het hangt van nonsens aan elkaar) zou men zijn aandacht toch hebben kunnen besteden aan sfeer, aan esprit, aan vaart, aan timing. Maar alles blijft onder de maat. Een uitgesteld Hitchcock-ef fect wordt verspild aan een klapsi- gaardaarmee is de kern van de film wel zo ongeveer getroffen. Zelfs Jörgen Persson, die anders van een dorre bonestaak nog wel iets treffends weet te maken, heeft het in de algemene malaise maar opge geven. Hij levert één beeldschoon beeld, direct in het begin: een weg getje in de mist met kale bomen. Als volwassenen niet kunnen lachen om al die rare mannetjes, die krampachtig gek doen, zouden kin deren het dan kunnen? Misschien wel. Maar lk zou ze niet mee naar de film nemen. Want het is een ver keerde veronderstelling, dat wat te slecht ls voor volwassenen altijd nog goed genoeg is voor een kind. Amsterdam - Tuschinkski I; Rot terdam - Thalia en Grand; Den Haag - Metropole; Groningen - Palace; Nijmegen - Carolus; Utrecht - Rem brandt I; Heerlen - Royal; Alkmaar - Cinema; Roosendaal - Luxor; Amersfoort - Grand; Hilversum - City; Den Bosch - Euro; Leiden Lido; Hengelo - Palace; Assen Apollo; Deventer - Cinema; Venlo k Scala; Eindhoven - Chicago; Arnhem - Rembrandt; Haarlem - Palace; Breda - Casino; Tilburg - Chicago; Maastricht - Mabi; Enschede - City; Apeldoorn - Minerva; Almelo - Pa lace; Zwolle - Buitensocieteit; Sneek - Amicitia; Delft - City; Leeuwarden - Tivoli; Oldenzaal - Lu xor; Hoogeveen - Luxor en v.a. 24 dec. in Hulst - De Koning van Engeland, a.l. Woody Allen, de kleine, krakke mikkige, half-genlale Amerikaanse komiek die in het gewone leven nooit lacht en in het filmvak alles zelf wil doen (regisseren, scenario schrijven en de hoofdrol spelen) ver plaatst zich in 'Love and Death' naar Rusland in het Napoleontische tijd vak. Daar scharrelt hij rond als de onhandige Boris, die tegen zijn wil soldaat en held wordt, zijn teerbe minde nicht trouwt, een aanslag op. Napoleon poogt te plegen, voor het vuurpeleton sterft en toch voortwan- delt. De film is een parodie op 'Oor log en Vrede', maar ook op Dosto- jewsky, Tsjechow, Tolstoi, Eisen- stein, Hollywood-cliché's over Moe dertje Rusland en wat niet al. Hij zit vol surrealistische visioenen (een worstjesverkoper op het slagveld; een dode soldaat die zich zorgen maakt over een zakelijke transactie; een congres van Rusland's dorpsgek ken onder het motto 'Welcome Idiots'; Napoleon die een robbertje vecht met een dubbelganger) en hij knettert van de verbale nonsens. Die woordgrapjes zijn van oudsher Al len's sterkste punt, maar dit keer zijn ze ongeveer even vaak mis als raak. Amsterdam-Nöggerath, 14 jr. (ADVERTENTIE) Onderstaand treft u aan de antwoorden op de quizvragen van Trouw's Najaarspuzzel nr. 5. Tevens maken wij de prijswinnaars(ressen) bekend die in deze puzzel een van de vele prijzen hebben gewonnen. ANTWOORDEN QUIZ-VRAGEN OPGAVE NR. 5 Advertentie vragen: A GLADSTONE B RODENBACH C - GORINCHEM De overige 25 quiz-antwoorden - die echter NIET hoefden te worden ingezonden - zijn: 1 BOYMANS-VAN BEUNINGEN 2 EDDY MERCKX 3 ISABELLA VAN PORTUGAL 4 WELLINGTON 5 TAHITIT 6 HERMAN HEIJER- MANS 7 DAHL 8 HULLEBROECK 9 BREUKELEN 10 ROBINSON CRUSOE 11 N.C.R.V. 12 DE COUBERTIN 13 ESPERANTO 14 WATERLOO 15 bauxiet 16 LODEWIJK 17 AMFITHEATER 18 SHAW 19 RENOIR 20 PYGMALION 21 MONT BLANC 22 URUGUAY 23 DEVENTER 24 YELLOWSTONE 25 GROEN VAN PRINSTERER. Prijswinnaars! rassen) 1e prijs 1 reis voor 2 personen h f 450.-- per persoon f 900.- Beschikbaar gesteld door de Nederlandse Christelijke Reisvereni- ging - Den Haag. H. Tien, Bornerbroekseweg 4, Enter-Ov. 2e prijs 1 filmcamera de Eumig Mini 3 f 445.- Beschikbaar gesteld door Capi-Lux A. Veldman, Dürst Brittlaan22, Heerde. 3e prijs 1 Gazelle Impala Sportfiets f 400.-- (dames of heren) met remnaaf of knijpremmen". Beschikbaar gesteld door Gazelle-Dieren J. Veltman, Dr. Eendrachtweg 27a, Leuvanheim. 4e prijs 1 Agfamatic Pocket f 156.- Beschikbaar gesteld door Capi-Lux. Mevr. D. Vos de Mooij, Eikenlaan 40, Eibergen. 5e prijs 1 Oosthoek Times Atlas f 89.-- Beschikbaar gesteld door Uitgeverij Oosthoek-De Meern. Mevr. S.H. v.d. Mheen-ter Haar, De Hoge Bomen 46, Drachten. 6e prijs 1 soft skin badset f 49.50 Beschikbaar gesteld door Pierre Roberl-Amersfoort. H. v.d. Leij, Friese Straatweg 24II, Groningen. 7eT/m 16e prijs 10 x 1 boekenbon t.w.v. f25.-. J.H. de Groot, Witbreuksweg 377-109, Enschede, A. Nieuwfand, Steynlaan 173, Den Haag, Mevr. M. Baas, IJdoornlaan 529, Nieu- wendam, Amsterdam, A. van Driel, Spechtlaan 414, Vlaardingen, J, Hoogers, Fr. Blankenheimstraat 34, Amersfoort, J.A. Bokhorst-Visser, Azaleastraat 62 B, Rotterdam-3012, H.J. Teutscher, Rietdekkersdreef 622, Apeldoorn, A. Schipper-Sw*- ters. Dennenlaan 517, Ede, L. van der Zanden, Gezichtslaart 72», Bilthoven, Mevr. J.E. Bakker, Havikshorst 5, Amsterdam.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 9