dan onderzoekers denken
Strafrecht ingewikkelder
dichtbij
het weer
Taaie kou
weerrapporten
Begrippen
Extra trekking bij
250-jarig jubileum
van staatsloterij
-^imerita.ar Research heeft weinig invloed op beleid
fo
'de jury stak geen vinger uit'
lister komt
jemoet aan
jis parlement
Sneeuwberichten
Ander geluid
scholierenactie
rechteloos
l 1960 ongeveer 29 procent
Nederlanders in een eigen
i is dit reeds ongeveer 38
iergelijking met andere West-
Landen als België (66 pro-
Inkrijk (43 procent), Enge-
jprocent) en Italië (53 pro-
t overigens wel aan dat er
i nog een forse achterstand
halen. Niet ten onrechte
rij weieens een volk van
genoemd. Het valt daarom
ren dat staatssecretaris Van
nieuwe regeling heeft aange-
e het vaderlanders met wei-
k goederen bedeeld, ook mo-
ifct een eigen huis te kopen.
k was er voor mensen met
beiden inkomen nauwelijks
fcen een eigen woning of een
Men was vrijwel altijd aan-
op het laatste. Gelukkig
i nu verbetering. Het is wel
dat de nieuwe categorie ge
ldie over het algemeen weinig
:eft met allerlei financie-
men, met name de eerste
in de sociale sfeer door de
woningcorporaties goed
^orgelicht en begeleid. Dat
rnodig verdriet voorkomen.
hopen dat mede door deze
ting de verhouding eigen
opzichte van huurhuis zich
gunste van de eerste cate-
blijven ontwikkelen. Hoe
J^jisen in volle financiële) vrij-
igen persoonlijke keuze kun-
D hoe fijner dat is.
terreur en intimidatie die
jaren in toenemende mate
'ereld ga^t, is ons land lange
iard ge? even.
ngi^&ken in de Franse am-
o ae Scheveningse strafge-
(die velen blijkbaar reeds
vergeten) maakten daaraan
)t een einde. De regering is
iagd genoemde overvallen
loedvergieten op te lossen,
in niet geringe prestatie ge
us land opnieuw geconfron-
tt twee afschuwelijke gijze-
i. Niet alleen zijn deze veel
ernstiger van omvang, ook
zijn nu reeds veel droevi-
:ijn immers reeds vier vol-
:huldige mensen omgeko-
is de regering er opnieuw in
aan één van deze terreurac-
I de weg van overreding en
(n zonder geweld een eind te
Maar intussen verkeert in
im een andere groep mannen
ren nog in angstige spanning
de afloop van deze zaak is
zekerheid te zeggen,
hebben enkele bevrijde gegij-
P it de trein bij Beilen niet
g{ ritiek geleverd op het tot nu
j} erde beleid. Ten dele is deze
wel te begrijpen, of nog
in te voelen. Waarmee met
'ordt. dat deze in elk opzicht
redelijk is.
irek aan ervaring en inventivi-
n ook nu zeker irriterende en
torende fouten zijn gemaakt
Van een onzer verslaggevers
NIJMEGEN Terwijl in de rechtzalen dagelijks straffen worden
opgelegd, breken wetenschappelijke onderzoekers die zich criminolo
gen of penologen noemen, zich het hoofd over de problemen die met
strafoplegging verband houden. In hoeverre hebben nu de uitkomsten
van dat onderzoek invloed op het strafrechtelijk beleid?
De criminoloog F. A. C. M. Den
kers, die zich daarin heeft ver
diept, constateert niet alleen dat
die invloed gering is, maar toont
ook aan dat criminologisch onder
zoek weinig invloed kan hebben op
het doen en laten van officieren van
justitie, rechters en anderen die
met de praktijk van het strafrecht
te maken hebben.
In zijn proefschrift 'Criminologie
en beleid. De invloed van penologi-
sche research op het strafrechtelij
ke beleid', waarop hij deze week aan
de Katholieke universiteit in Nij
megen is gepromoveerd, komt Den
kers tot de conclusie dat onderzoe
kers te weinig oog hebben voor
wat hij noemt 'de complexe proble
matiek waarvoor strafrechtelijke
functionarissen staan' en dat zij
daarnaast voorbijgaan aan de wer
kelijke problemen en doelstellingen
van de beleidsfunctionarissen.
De indruk wordt wel eens gewekt
dat het strafrechtelijk apparaat
weinig van wetenschappelijk onder
zoek moet hebben. Met name offi
cieren van justitie willen zich wel
eens laatdunkend over zulk onder
zoek uitlaten. In werkelijkheid be
staat er, evenals in andere sectoren
van het maatschappelijk leven, op
strafrechtelijk terrein grote en zelfs
toenemende behoefte aan wat 'be
leidsrelevant onderzoek' heet, maar
kunnen degenen voor wie de uit
komsten van het onderzoek bestemd
zijn, er vaak geen kant mee op.
Denkers schrijft dat beleidsfunctio
narissen er soms over klagen dat
de beleidsadviezen van onderzoekers
zo weinig 'praktisch' zijn. Hij voegt
daaraan toe: 'Ik denk dat zij gelijk
hebben'.
Eenzijdigheid
De studie van Denkers vloeit voort
uit een in 1971 begonnen onderzoek
van de universiteiten in Leiden en
Nijmegen naar de feitelijke invloed
van criminologische research op de
strafrechtelijke besluitvorming.
Denkers was als projectleider bij
dat onderzoek betrokken. Uitgaande
van de bevinding dat de invloed op
de besluitvorming niet bijster groot
mag worden genoemd, is Denkers
naar de mogelijke oorzaken van die
geringe invloed gaan speuren.
Behalve aan een aantal factoren van
ondergeschikt belang, zoals onvol
doende distributie van onderzoek
verslagen onder degenen die het be
leid kunnen ombuiten, wijt Denkers
de geringe invloed vooral aan zo
wel enzijdigheid als goedgelovig
heid van de onderzoekers.
Met betrekking tot die eenzijdig
heid vindt hij dat er in het onder
zoek niet of te weinig rekening
mee wordt gehouden 'dat strafrech
telijke functionarissen bij hun be
sluitvorming in de regel recht moe
ten doen aan een veelheid van con
flicterende belangen en waarden'.
En wat die goedgelovigheid betreft:
volgens Denkers wordt al te vaak
klakkeloos aangenomen dat de doel
stellingen die het strafrechtelijk ap
paraat zegt of suggereert na te
streven, ook de werkelijke doelstel
lingen zijn.
Botsend
Denkers wijst erop dat in het straf
recht gewerkt moet worden met
doelstellingen die met elkaar bot
sen. Hij spreekt in dat verband van
instrumentele en intrinsieke doel
stellingen van het strafrecht. In
strumenteel noemt hij de doelstel
lingen de samenleving te ordenen
en de criminaliteit terug te drin
gen. Veelal, zelfs door degenen die
deel uitmaken van het strafrechte
lijk apparaat, worden deze doelstel
lingen als de enige gezien. Daar
bij wordt dan voorbijgegaan aan
wat Denkers noemt de 'oorspronke
lijke, in belangrijke mate intrinsie
ke, visie op het strafrecht', waar
bij de wetboeken van strafrecht en
van strafvordering worden gezien
als 'bescherming van de burger te
gen de sanctionerende overheid'.
Deze verschillende doelstellingen
conflicteren met elkaar, terwijl, tot
overmaat van ramp, de doelstellin
gen binnen de afzonderlijke catego
rieën ook nog met elkaar in strijd
zijn. Denkers betoogt dat onderzoe
kers daarmee te weinig rekening
houden. Rechters en officieren van
justitie, die dat wel moeten doen,
kunnen daardoor vaak met de hun
Het proefschrift van F. A. C.
M. Denkers (34) beweegt zich
op het terrein van de crimino
logie en de penologie. Wat
onder criminologisch en onder
penologisch onderzoek moet
worden verstaan, en wat het
verschil tussen beide is, maakt
hij zelf in zijn proefschrift
duidelijk. De criminologie
houdt zich vooral bezig met
de oorzaken en gevolgen van
de criminaliteit, terwijl de pe
nologie met name het func
tioneren van het strafrechte
lijk apparaat bestudeert. De
penologie, schrijft Denkers
'slaat een brug tussen de cri
minologie en het strafrechte
lijke beleid'. In de praktijk
vallen criminologie en penolo
gie grotendeels met elkaar sa-
verstrekte beleidsadviezen niet uit
de voeten. Eenvoudig gezegd, wordt
de onderzoekers door Denkers voor
gehouden dat het strafrecht niet zo
eenvoudig in elkaar zit als zij het
vaak voorstellen.
Denkers schrijft verder dat het nog
niet zo erg zou zijn dat met slechts
enkele (in plaats van alle) doelstel
lingen rekening wordt gehouden,
als die doelstellingen ook maar de
werkelijke waren. Hij constateert
dat het onderzoek ook nog eens
wordt toegespitst op schijndoelstel-
lingen, door de beleidsfunctionaris
sen geformuleerd en door de onder
zoekers klakkeloos voor waar aange
nomen. Die kloof tussen 'opgege
ven' en 'werkelijke' doelstellingen
doet zich overal voor, aldus Den
kers, maar is op het terrein van het
strafrecht dieper dan waar ook.
Een van de oorzaken daarvan is dat
het strafrecht, ook door hen die tot
het apparaat behoren, als iets 'kwa
lijks' wordt gezien, iets "waarvoor
wij ons behoren te schamen'.
F. A. C. M. Denkers
Ook Denkers komt in zijn studie
tot een advies» uiteraard gericht aan
de zijn inziens te kort schietende
criminologen en penologen. Hij
geeft ze de raad alle strafdoeleinden
in hun onderzoek te betrekken, in
hun beleidsadviezen er blijk van te
geven de 'meervoudigheid van doel
stellingen' te onderkennen, en de
werkelijke doelstellingen in het
strafrecht te analyseren. Wat het
laatste betreft: daarmee kan bij
voorbeeld worden voorkomen dat een
beleidsfunctionaris een advies met
betrekking tot resocialisering in het
gevangeniswezen naast zich neer
legt, omdat het hem in werkelijk
heid om humanisering te doen is.
Niet te laat
De adviezen van Denkers komen
niet te laat, omdat, zoals hij ook
zelf schrijft, de criminologie nog
een jonge wetenschap is. Op grond
daarvan mag het volgens Denkers
ook niet verwonderlijk heten dat
tot nog toe eenzijdig te werk is ge
gaan. 'Onderzoekers moesten er
gens beginnen', schrijft Denkers, en:
'Zij kunnen onmogelijk alle
doelstellingen tegelijkertijd voor
hun rekening nemen'.
Daar komt bij dat de eenzijdigheid
de onderzoeken nog niet waardeloos
maakt. Mogen de onderzoeken op
korte termijn niet tot resultaten,
dat wil zeggen: beleidsombuigingen
hebben geleid, op langere termijn
kunnen ze toch van invloed blijken
te zijn. Zo lijkt het Denkers on
waarschijnlijk dat bijvoorbeeld de
veranderingen die zich in het gevan
geniswezen hebben Voltrokken, niets
te maken hebben met het desbetref
fende onderzoek van de laatste ja
ren.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De staatsloterij be
staat volgend jaar 250 jaar. Dat
jubileum zal worden gevierd met
een extra (vierde) trekking van de
februari-loterij. De trekking zal 18
februari op de televisie te zien zijn
tijdens de finale van het nationale
NOS-songfestival.
De vijf Nederlandse finalisten zul
len een belangrijk aandeel hebben
in de tot standkoming van de num
mers waarop de extra prijzen val
len. Aan de jubileum trekking zijn
prijzen verbonden van éénmaal
500.000 gulden schoon, troostprijzen
van 25.000 gulden voor dezelfde
nummers in een andere letterserie,
tweehonderd prijzen van 2500 gul
den en tweeduizend prijzen van 250
gulden.
Bij het songfestival zal ook staats
secretaris De Goede van financiën
aanwezig zijn. Het programma
wordt opgenomen in de Prins Wil
lem-Alexanderzaal van het Con
gresgebouw in Den Haag.
a 17 DECEMBER 1975 BINNENLAND
I zeer verheugende ontwikke-
Jet eigen woningbezit in ons
[de laatste jaren in gunstige
Lelt.
onder redactie van loessmil
TROUW-KWARTET 5
plaatselijk neerslag
'Ik heb hier een emmer mosselen in gedaan.'
gevoerde beleid. Het gaat
•ee! te ver, nu reeds als vast-
in te nemen, dat de dood van
neer slachtoffers in de gijze-
van Beilen een gevolg zou
het (gebrek aan) beleid van
ing.
°7geven van een evenwichtig en
rdig oordeel moeten wij
tot alle feiten bekend zijn.
Weerrapporten vnn Rlsteravond 19 uur,
maximum temperaturen en neerslag.
Amsterdam zwaar bewolkt 1 0
De Bilt mist O 0
Deelen mist 1 O
Eel de geheel bewolkt 0 0
Eindhoven mist 3 0.1
Den Helder geheel bewolkt 6 O
Luchth. R'dam geh. bewolkt 3 0
Twente geheel bewolkt 1 0
Vllssingen mist 1 O
Zd. Limburg geheel bewolkt 3 0
Aberdeen zwaar bewolkt 8 0.1
Barcelona half bewolkt 16 0
Berlijn geheel bewolkt 1 0
Brussel mist
Genève regen
Helsinki 6neeuw
Innsbrtlck half bewolkt
Kopenhagen regen
Lissabon regen
Locarno regen
Londen mist
Malaga regenbui
Mallorca licht bewolkt
München geheel bewolkt
Nice regen
Oslo onbewolkt
Parijs geheel bewolkt
Rome geheel bewolkt
Spilt regen
Stockholm sneeuw
Wenen zwaar bewolkt
ZOrlch geheel bewolkt
Casn Blanca onweer
Las Palmas geheel bewolkt
Tel Aviv half bewolkt
Tunis zwaar bewolkt
—5
—2
—1
ytize parlementsredactie
HAAG Minister De
Portman (binnenlandse
is gisteren tegemoet ge-
aan een van de wensen
Tweede Kamer vorige
lad geuit bij de behande-
n in het wetsontwerp over
(oedingen voor gemeente
eden.
Wetsontwerp wordt afgestapt
t tot nu toe gehanteerde
van presentiegelden en
topt naar een vaste vergoe-
jaar. afhankelijk van de
van de gemeente,
oorspronkelijke wetsontwerp
bewindsman aan de ge-
aden de bevoegdheid maxl-
IJftig procent naar beneden
wijken van de in de wet
Öhreven vergoeding. De
'held van de Kamer ging
niet akkoord. Zij wilde aan
n maximaal twintig procent
i naar beneden toestaan,
vraag van de meerderheid
Kamer om de gemeentera-
e te staan maximaal tien
1 naar boven af te wijken
Gaay Fortman niet toege-
Van onze weerkundige medewerker
Zit er toch nog een bescheiden
schaatswintertje voor kerst in de
lucht? Het lijkt er wei een beetje
op. De kou laat zich namelijk niet
gemakkelijk meer uit ons land ver
drijven. Vooral in het midden en
zuiden is het toch wel opmerkelijk
vorstig de laatste dagen. Ook gis
termiddag waren er in Limburg en
Brabant weer temperaturen van
4 tot 5 graden (ook veel mist en
gladheid daar) tegenover waarden
van 3 tot 4 graden op de
Waddeneilanden. In het uiterste
noorden heerst dus een totaal an
der klimaat en dat is toch wel
tegen de 'regels' in. In Amersfoort
werd gisteren de eerste ijsdag
(maximumtemperatuur onder nul)
sinds 2 december 1973 geregi
streerd. De Bilt meldde een maxi
mumtemperatuur van 0 graden.
Maastricht 3 graden. Dinsdag
morgen was Twente opnieuw de
koudste plek van Nederland met
10.1 graad celslus op iy2 meter
hoogte en 12.2 graden vlakbij de
grond.
HOOGWATER donderdag 18 decem
ber 1975: Vlissingen 1.2913.44. Ha-
ringvlietsluizen 3.0815.23. Rotter
dam 4.1216.19. Scheveningen 2.48
15.03. IJmuiden 3.21—15.36. Den Hel
der 7.1119.35. Harlingen 9.3121.55.
Delfzijl 11,3723.59.
Het kon niet uitblijven: aan het
eind van het Jaar van de Vrouw
is er een persprijs ingesteld voor
het beste artikel van het afgelo
pen jaar over de problematiek van
de vrouw zowel in Nederland als
in het buitenland. De prijs, dui
zend gulden groot, zal begin maart
worden uitgereikt in Den Haag en
is ingesteld door de Vereniging
voor Vrouwenbelangen, een van
de oudste vrouwenorganisaties in
ons land. De artikelen die inge->
zonden kunnen worden moeten,
zo staat in de brief die Vrouwen-
belangen ter introductie van de
prijs heeft rondgestuurd, de
emancipatieproblematiek behan
delen op 'ernstige, geestige of ab
stracte wijze' u'dt er dan ook
met dat laatste bedoeld mag zijn.
In diezelfde brief staan de namen
van de juryleden: Gerda Brauti-
gam, Haya van Someren-Downer,
Jan Terlouw, Auke Jelsma en Els
Brandt Corstius.
De samenstelling van deze jury
heeft bij verscheidene vrouwen
die al jarenlang op het gebied van
feminisme en emancipatie werk
zaam zijn, nogal wat verbazing
gewekt. Zowel Hedy d'Ancona als
Wim Hora Adema, beiden sinds
jaar en dag druk in de weer voor
de emancipatie van de vrouw in
ons land, vinden de keuze van de
juryleden wel heel vreemd: 'Heb
ben we van al die mensen iets
gehoord in het afgelopen jaar?
Hebben we iets gehoord van Ger
da Brautigam of Haya van Some
ren, hebben ze ook maar één poot
uitgestoken om de emancipatie
van de vrouw een stap verder te
helpen? Nee toch? En dan Jan
Terlouw, wat heeft die voor de
verbetering van de positie van de
vrouw gedaan? Is het feit dat hij
kinderboeken schrijft, genoeg om
hem een deskundige te maken op
het gebied vail de emancipatie
Jelsma heeft tenminste nog een
stel lezingen voor de NCRV ge
houden dit jaar, waarin hij het
had over de vrouw door de
eeuwen hen of zoiets, maar van
de anderen hebben we werkelijk
niks gehoord', meent Wim Hora
Adema. 'Het ziet er naar uit, dat
deze jury weer het bekende af
spiegelingskarakter moest heb
ben: iemand van de PvdA, iemand
van de VVD en een christelijk
iemand. Het is blijkbaar belang
rijker dat de grote politieke par
tijen verzameld zijn in zo'n jury
dan dat die mensen iets afweten
van emancipatie, laat staan dat ze
zich er voor hebben ingezet".
In het tv-programma, waarin
Sonja Barend regelmatig bekende
mensen interviewt, kwam onlangs
ook Jan Terlouw aan het woord
over emancipatie. Nou, dat zag hij
allemaal nog niet zo zitten, want
de moederrol was toch wel een
heel mooie rol voor de vrouw, en
zijn eigen vrouw, daar had hij heel
wat aan bij het schrijven van zijn
boeken: ze las alles na en typte
de manuscripten uit. Al met al
geen uitspraken die duiden op een
enorme betrokkenheid b ij het
emancipatieprobleem.
Nog één ander punt dat de verba
zing van Wim Hora Adema en
Hedy d'Ancona heeft gewerkt:
waarom moest de persconferen
tie, waarop nadere informatie
over deze prijs wordt gegeven, nu
net vanmiddag om half vijf zijn?
Is dat niet een erg lastige tijd voor
werkende vrouwen en moeders,
een uur voor etenstijd en met de
kinderen thuis op de vrije woens
dagmiddag?
Oeral lag op 9 december een hoge-
dirukgebied van 1.075 millibar, dat
afzwakkende tot 1.050 millibar naar
cord-barometerstand in Siberië be-
cord-'barometsrstand in Siberië be
draagt 1.083,8 miillibar op 31 de
cember 1968 aa n het Agatha meer
op 66 gr. N.B., 93 gr. OX.
In de bergen is door hogedruk-
invloed weinig of geen sneeuw ge
vallen. Alles blijft dus bij het oude
en de situatie voor de wintersport
is nog lang niet ideaal. Alleen in de
middelste en vooral hogere lagen
van zuid-Duitsland, Oostenrijk en
Zwitserland kan goed geskied wor
den.
Na jaren debatteren zijn we
eindelijk zover dat een aantal in
stanties (helaas de meeste nog
altijd niet) er aarzelend toe is
overgegaan iedere vrouw boven
de tienerleeftijd als 'mevrouw'
aan te spreken. Want wat gaat
het tenslotte iedere wildvreem
de aan, of een vrouw getrouwd
is of niet? Verreweg de meeste
vrouwen zijn blij dat het einde
lijk de richting van het in Noor
wegen en Zweden gebruikelijke
'mevrouw' uitgaat, maar niet al
lemaal. Tot de uitzonderingen
hoort een dame die in een inge
zonden brief in een van de noor
delijke streekbladen fel protes
teert: "Bij mijn echtscheiding, nu
drie jaar geleden, heeft mijn ad
vocaat me verzekerd dat ik
het volste recht had me weer
'juffrouw' te noemen*. Zij was de
schuldige partij en de scheiding
heeft haar dan ook wel wat ge
kost. 'Maar één triomf had ik
tenminste wel: ik was weer juf
frouw en kreeg mijn meisjes
naam officieel terug. Dat vond
ik een enorme troost. En
nu zou iedereen boven de 20 zich
zomaar voor 'mevrouw' moeten
laten uitschelden, alleen omdat
de Noren en de Zweden dat ook
doen?' Eerder in de brief heeft
ze het ook al over 'het slechte
voorbeeld' van de Noren en Zwe
den: 'Er zijn wel meer misstan
den in andere landen en daar
hoef je geen voorbeeld aan te
nemen'. Ze eindigt met de strijd
bare woorden: 'Ik blijf mijn le
ven lang: mejuffrouw...' enz.
Het zij haar gegund, zolang ze
al die anderen die het niet met
haar eens zijn, ook bon 'me
vrouw' gunt.
Er was gisteravond een koufront
vanuit Schotland naar ons onder
weg. Het zal vandaag met wat
neerslag passeren, echter vooral in
de noordelijke gebieden, waarna er
daar een krachtige noordelijke
wind invalt. Dit weer-gebeuren gaat
vrijwel voorbij aan de wintergebie-
den in zuid-Nederland en België.
Daar blijft het vrij koud met
's nachts lichte tof matige vorst.
Ook In de noordelijke helft van het
land keert in de tweede helft van
de week de nachtelijke vorst vrij
algemeen terug. Een kersvers hoge-
drukgebied uit Groenland (1.030
millibar) trok naar IJsland en sti
muleert vandaar een circulatie van
poollucht, waarmee ook enkele
winterse buien van hagel of sneeuw
ons landen zullen binnendrijven.
Voor de Faröer is op vrij korte
termijn echter alweer zachter en
regenachtiger weer voospeld. Zeer
koud is het momenteel in noord-
Finland: SodankylS, dinsdagmiddag
-28 graden Celsius, noord-Zweden
gisteravond -18 tot -20 graden, te
genover 4 tot 6 in zuid-
Zweden. In Marokko onweerde het
vrij uitgebreid en gisteravond was
er ook gedonder in zuid-Span je.
Jan Visser uit Marken maakte mij
opmerkzaam op zeer lage tempera
turen van 1 tot 10 december 1975
in Yukon (Canada): -34: -40; -40;
-43; -49; -51; -49; -42 -46 -48.
tegenover een jaar geleden -20 tot
om het vriespunt. Ook Alaska heeft
zeer koud weer. Ten oosten van de
'Franco heeft de huidige koning
Juan Carlos in het zadel gehol
pen, Deze man met bruin bloed
handhaaft alle leger- en politie
organisaties die arbeiders, stu
denten, scholieren en progressie
ve mensen arresteren, folteren
en het liefst doodschieten. Erg
koninklijk dus, dit alles!'
Zo klinkt een stukje van de tekst
achterop een affiche van het Ne
derlands steuncomité voor poli
tieke gevangenen in Spanje, de
Accion Fuego, dat zich hiermee
speciaal op de scholieren richt.
Er wordt in uitgelegd hoe het
toegaat in Spanje en hoe moei
lijk Spaanse scholieren contact
met hun gevangen ouders kun
nen houden. De bedoeling is dat
scholieren enveloppen met zes
zwart-wit-kaarten (die hierboven
is er één van) doorverkopen aan
familie en vrienden en zo mee
helpen de Spaanse gezinnen met
kleine kinderen financieel te
steunen, waarvan de vader of
moeder gevangen zit. Zes kaar
ten in een mapje kosten 2,50
en zijn te bestellen bij: Accion
Fuego, Kargadoor, Oudegracht
36, Utrecht (tel. 030-310377), die
ieder die een briefje schrijft, ook
graag meer wil vertellen over
het Spaanse verzet of het Ne
derlandse steuncomité.
In 1940 kenden dertig landen
kiesrecht voor vrouwen; in 1960
waren dat er 92 en op het ogen
blik, nu het Jaar van de Vrouw
op z'n eind loopt, zijn het er
129. Dat is natuurlijk niet het
gevolg van dit vrouwenjaar,
waarover tot nog toe meer grap
pen en flauwe of zelfs hatelijke
opmerkingen zijn gemaakt dan
dat er wezenlijke veranderingen
uit zijn voortgekomen. Er zijn
volgens een rapport van het
Amerikaanse 'WorldWatch Insti
tute' zelfs nu nog negen landen
die vrouwen geen enkele zeggen
schap in de politiek toekennen:
Liechtenstein, Bahrein. Koeweit,
een deel van Nigeria. Oman, Qa
tar, Saoedi-Arabië, de republiek
Jemen en de Verenigde Arabische
emiraten, waar in bijna alle ge
vallen de religieuze tislam-)wet
ten deelneming van vrouwen aan
het openbare leven gewoon ver
bieden.
Hoewel over het geheel genomen
wel 99 procent van alle vrouwen
ter wereld gerechtigd is om aan
het politieke leven mee te doen,
is hun aandeel in het bestuur
van hun land in verhouding tot
him aantal miniemer zijn maar
weinig landen waar vrouwen tien
procent van de parlementsleden
uitmaken. Die tien procent halen
ze alleen in Finland, Zweden,
Denemarken, Polen, Bulgarije en
Guinee. Dat betekent overigens
niet dat vrouwen zich verder niet
met bestuurlijke zaken zouden
bemoeien; volgens het Ameri
kaanse Instituut zijn vrouwen in
de meeste landen vooral actief
in de politiek van eigen stad of
dorp.
