Het grote konflikt bleef uit
1
Een stapeltje van Kok
'Laat professor en
dommee af en toe
eens ruilen'
De vijfde assemblee in Nairobi
FAMILIEBERICHTEN
en een kerstverrassing vanonze
meesterbanketbakker.
de BijenkorfJÏ^J§
[Tcu^rNlS^
I5NT TWflT
To M£E~T PKoR'N
NEXT TirtEt
VOORBUGANGf'
Brochure over
kerk in Angola
to
DINSDAG 16 DECEMBER 1975
KERK-BINNENLAND
door Aldert Schipper
Professor Berkhof heeft gelijk gekregen. De vijfde assemblee is zonder konflikten verlopen. De secre
taris-generaal van de wereldraad van kerken, dr. Philip Potter, geeft aan deze wrijvingloze afloop een
positieve uitleg. Hij meent dat je hieruit kan afleiden dat de christenen in de wereld hebben besloten
elkaar in de wildernis van de crisis en van de ontkerstening te blijven vasthouden. De Nederlandse
afgevaardigde van het Vaticaan in de vijfde assemblee, mevrouw dr. Marga Klompé, vindt echter dat
de gedelegeerden in Nairobi weinig op de hoogte waren.
In onkunde lijkt eerder de verkla
ring van de rust in de assemblee te
liggen dan in de irenische instelling
van de deelnemers. De gebrekkige
informatie was opvallend. De assis
tent-secretaris generaal van de we
reldraad, Konrad Baiser, zei me dat
dit voor hem de assemblee was van
de consolidatie, een mooi woord voor
stagnatie. En de Nederlander Harry
de Lange had het over een gigan
tische herhalingsoefening.
Ongeïnformeerden hoeven geen
domme mensen te zijn. Dat is ook in
Nairobi gebleken. Het werk dat in
de 'wereldraad sinds 1948 is gedaan
hebben zij bevestigd en hier en daar
wat aangescherpt. Zo besloten de ge
delegeerden tot voortzetting van het
programma tot bestrijding van het
racisme en tot opzet van het pro
gramma tegen het militarisme.
Hoezeer zij voorkomen wilden dat er
konflikten zouden ontstaan bleek, dat
het Midden-Oosten in verband met
het racisme maar zeer terloops werd
genoemd. Uiteraard hadden vele
Arabische christenen graag een ver
klaring gezien, zoals ook de Verenig
de Naties hebben gedaan en waarin
racisme in één adem met zionisme
zou worden genoemd. Dat is niet ge
beurd, vooral ook uit vrees voor een
breuk in de wereldraad.
De oorspronkelijk voorgestelde harde
verklaring over de schending van de
mensenrechten in de Sowjet-Unie is
ook niet aangenomen. Eveneens uit
angst voor een scheuring. Er komt
nu een onderzoek naar deze kwestie,
waarvan aan het komende centraal
comité, volgend jaar augustus, ver-
UIT
VAN LEZERS
Wapenhandel
De meeste lezers van uw beschou
wingen over wapenhandel zullen de
indruk krijgen dat indien wij maar
in Nederland de 'verdorven mentali
teit' bestrijden van lieden die ge-
winshalve wapens willen produceren
en/of verhandelen zulks effectief zou
zijn. Een slimme vondst. De Neder
landse overheid kan natuurlijk geen
verboden en geboden uitvaardigen
die in Antwerpen nageleefd zouden
moeten worden. Zij kan evenmin de
Belgische autoriteiten onder druk
zetten op het gebied van nalevings-
controle ten opzichte van Belgische
of EG-wetten, indien die (altijd rea
listische) Belgische regering niet
gelooft in de mogelijkheid om de
zaak in de hand te houden. Maar de
kreet 'mentaliteitsverandering' moet
het doen, ook over de grenzen! Zo
iets schrijven is anderen beschuldi
gen van onwil, maar zichzelf ervan
vrij pleiten.
Den Haag B. Schendstok sr
Bob Meijer (2)
Naar aanleiding van het bericht dat
de NOS de ontslagaanvrage van Bob
Meijer heeft ingewilligd, wordt het
meer dan tijd, dat de journaaldienst
nu eens grondig wordt doorgelicht.
De dagelijkse berichtgeving via de
televisie is immers van dermate
groot belang, dat zo'n onderzoek ge
wettigd en vereist is. Het valt mij
bijvoorbeeld op, dat er in de woord
keuze duidelijke verschillen zijn tus
sen de berichten van ANP en NOS.
Het zou verhelderend zijn als be
kend was, wie deel uitmaken van de
NOS-journaaldienst met daarbij hun
politieke gezindheid. Het Nederland
se volk heeft er recht op, dat de be
richten waarheidsgetrouw en zo ob
jectief mogelijk gebracht worden,
juist met betrekking tot Israël.
Utrecht D. C. J. Oosting
Max
Het doet me genoegen te vernemen
dat de handelaren in lompen en
oude textiel blij zijn met liefdadig-
heidsakties. Als voorbeeld wordt ge
noemd de aktie: 'geef Max de zak',
die door het hele land trekt en gro
te hoeveelheden kleding ophaalt, die
de mensen niet meer nodig hebben.
Nu ben ik bekend met een groep in
Voorburg, die eveneens op liefdadig
heidsbasis akties voert, waarvan de
resultaten ten goede komen aan de
kunnen van maandag tot en
met vrijdag telefonisch tot
16.30 uur opgegeven worden
op nummer 020-913456; en van
16.30-20.00 uur op nummer
020-220383. Dit laatste num
mer geldt ook voor ZONDAG
AVOND en dan van 18.00-20.00
uur.
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Dlrektie - commerciële
afdelingen -
administratie:
Wibautstraat 131,
tel. 020-913456,
Postbus 859.
Redaktle:
Nieuwe Zijds Voorburg
wal 280, Amsterdam.
Tel 020-220383.
Postbus 859.
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Westblaak 9. Rotterdam.
Tel 010-115588.
Postbus 948.
DEN HAAG/LEIDEN:
Parkstraat 22. Den Haag.
Tel 070-469445.
Postbus 101.
ZWOLLE/GRONINGEN:
Melkmarkt 56, Zwolle.
Tel .05200-17030.
Postbus 3.
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij pubükatie wordt de naam van
de schrijver vermeld.
derde wereld. De besteding ge
schiedt via niet-officiële kanalen zo
danig, dat geen geld aan de 'strijk
stok' blijft kleven. De hulp bestaat
voor een groot deel uit kledingzen-
dingen, kleding die prima geschikt
is voor derde-wereldomstandigheden,
en hier 'weggegooid' werd, dat wil
zeggen opgehaald bij zo'n aktie.
Ook de verkoop van nog zeer goede
kleding, die men uit de opgehaalde
kleding sorteert, levert veel op.
Het onbruikbare restant tenslotte
gaat de weg van de genoemde lom
penhandel.
Het kenmerkende van een groot
schalige aktie als die van Max Tail
leur ls nu, dat alle kleding, ook al
is de kwaliteit nog zo goed, wordt
verkocht als waardeloze lompen.
En het trieste van de zaak is, dat
de aktlevoerders van de stichting
'beter met Max' op geen enkele ma
nier rekening houden met plaatse
lijke groepen. Voor de plaatselijke
vrijwilligers ls het een zeer ontmoe
digende zaak als Max via dure(l)
reklamekampagnes voor de tv, in
hun kleine werkgebied in één klap
alle kleding ophaalt.
En het wordt helemaal triest als de
groep uit Voorburg met één vracht
wagen lompen bij de handelaar arri
veert, en hoort dat er net weer een
hele treinlading met vele volle wa
gons is aangekomen zodat de prijs
die voor de vrachtwagen betaald
wordt, niet eens de vervoerskosten
dekt.
Ik geloof niet dat het hier de plaats
is om te diskussiëren over de vraag
waar het geld harder nodig is. Ik
ben overtuigd van het nut van 'beter
met Max' voor veel van onze mede
mensen.
Ik wens Max' stichting dan ook veel
succes toe in streken waar hij de
enige aktievoerder is.
Maar het lijkt me goed te bena
drukken dat Max er vreemde ge
dachten op nahoudt over hoe Je (sa
men met anderen) iets kunt doen
voor je medemensen.
Delft L. J. van Dalen
Arie Groenevelt
Gelooft de heer R. de Bruin (TT 10-
12-'75) werkelijk dat Arie Groene
velt er niet van overtuigd is dat het
kabinet-Den Uyl onder deze om
standigheden de beste oplossing is?
Naar mijn mening wil Groenevelt
voorkomen dat zijn medestanders
in het kabinet de schuld krijgen
wanneer in ons land de zaken uit
de hand lopen. Met die schuld wil
hij de ARP en de KVP belasten.
Hoewel ik geen partijgenoot ben
van de premier, ben ik toch van
mening dat zijn kabinet ons aller
steun verdient. Evenals het in de
jaren dertig onbillijk was dat dr. H.
Colijn de schuld van alle narigheid
kreeg, zou het ook nu te betreuren
zijn indien Den Uyl als zondebok
zou worden gebruikt. Ook hij heeft
te kampen met veel invloeden van
buitenaf. Zonder het met hem In
alles eens te zijn, verdient hij dit
zeker niet, maar dan moet men ook
eerlijk het hele kabinet de eer ge
ven voor alles wat het tot stand
heeft gebracht. En niet kreterig
KVP en AR-ministers het verwijt
maken dat zij vooruitstrevende
maatregelen ontkrachten. Dan zou
men toch op zijn minst moeten
aangeven waaruit deze ontkrach
tingen bestaan.
Drachten J. van de Meulen
CDA
Mag ik als AR-polltieke rot (72)
mijn mening ten beste geven? De
feiten spreken: het CDA is er, en
moet er mi. blijven. Echter onder
één voorwaarde:
Zonneklaar blijkt uit de gedachten-
wisseling der drie partners, dat het
struikelblod is, de tweeërlei uitleg
van art. 2, waardoor het reeds nu
uitkomen van één lijst (zolang de op
lossing uitblijft), mi. principieel
met verantwoord is. Is hier niet een
étappe overgeslagen? Is het ver
schil terzake niet te ondervangen
door het verbinden der lijsten?
Principieel is er dan niets veranderd,
en praktisch blijft de weg open voor
de groei der drie partners naar el
kaar toe.
Mijn conclusie is dus: niet forceren,
niet marchanderen, maar coöpereren
vóór coördineren. Dit ls mi. de juis
te weg voor het bereiken van de ge
wenste samenvoeging, maar vooraf
gegaan door de begeleiding van de
twee staven Lieflijkheid en Samen
binding. (Zie Zacharia 11 vers 7.)
Amsterdam C. M. Hieter
slag wordt uitgebracht
De door velen verwachte ruzie tus
sen de mensen van de evangelisatie
en de mensen van 'mission' (evan
gelieverkondiging binnen de maat
schappelijke situatie) is uitgebleven.
Weliswaar was de verzoening tussen
de twee groepen niet zodanig dat de
groep van Billy Graham overging en
hij, oudergewoonte, weer eens met
zijn stoet getrouwen door de assem
blee heen liep, maar er ontstond
geen verdere breuk tussen John Stott
(evangelical uit Engeland) en bis
schop Mortimer Arais (uit Bolivia).
Integendeel, leidende evangelicals
geven toe dat zij nader gekomen zijn
tot elkaar en de kans op een evan-
gelikale tegenoecumene is verdwe
nen.
Dat er rust heerste in deze vijfde as
semblee is ten dele te danken (of te
wijten) aan de Afrikaanse kanunnik
Burgess Carr, de secretaris generaal
van de conferentie van kerken van
geheel Afrika, die in de eerste dagen
openlijk zei dat het in de Afrikaanse
politiek knudde is, doordat zowat
geen enkel Afrikaans staatshoofd op
een ordentelijke manier aan de
macht gekomen is. De Afrikanen
hadden met hun Idi Amin vlak in de
buurt weinig reden om de Amerika
nen en Europeanen hard te vallen.
Opmerkelijk was trouwens dat de
derde wereld weinig meer geïnteres
seerd bleek in 'onze' ideeën van ont
wikkelingssamenwerking. Vroeger
kon je in dit soort bijeenkomsten de
Afrikanen en Aziaten met rode oor
tjes laten luisteren naar de snorke-
rige verhalen over de percentages,
die de westelijke landen zouden gaan
afschuiven voor ontwikkelingshulp.
De derde wereld denkt nu kennelijk:
kletsen jullie maar, wij gaan toch
onze eigen weg.
Weifelend
De vijfde assemblee is een weifelen
de, aarzelende en onzekere assem
blee geworden, waarvan moeilijk te
(ADVERTENTIE)
Vanaf woensdag 17 december t/m zaterdag 20 december.
Tegen inlevering van Mysteriecoupon nr. 7 bij de klanten
service ontvangt u:
1/r 2 kortingcheques elk goed voor 10% korting op al uw
aankopen. De korting geldt als u minstens 25.- besteed
hebt. Enkele afdelingen uitgezonderd, o.a. parfumerie
en boeken.
En nog een cheque die u recht geeft op 'n roomboter
kerstkrans met zuivere amandelspijs van 8.75 voor 5-95.
zeggen is, wat nu eigenlijk de hoofd
punten waren. Het uitstekende ver
haal van minister Pronk ging geheel
over de hoofden van de meeste toe
hoorders heen. De indrukwekkend
gebrachte speech van premier Man-
ley van Jamaica speelde in het ver
dere verloop geen rol meer. Het ide
ologisch gezwets van mevrouw An-
driamanjato trouwens ook niet Dat
was weer een hele troost.
Voor my persoonlek waren er twee
hoogtepunten in het officiële pro
gramma en twee hoogtepunten daar
buiten. De eerste twee hoogtepunten
werden gevormd door de woorden
van de uit Chili verbannen bisschop
Helmut Frenz. Hij sprak over het
lijden. En in de manier waarop hij
dat deed bleek dat er niemand meer
dan hij gerechtigd is daarover te
praten.
Lijden kim je niet zoeken; je kunt
het ook niet aan anderen opleggen.
Lijden is een gave, waarin je nader
komt tot de lijdende Jezus.
Het andere hoogtepunt werd voor
mij gevormd door de korte bijdrage
van de Zuidafrikaanse lutherse theo
loog Manas Buthelezi, die duidelijk
maakte dat politiek en geloof nauw
verbonden zijn. 'Hoe kan je de
avondmaalsbeker delen met iemand
met wie je geen kopje koffie kunt
drinken?', was zijn indringende
vraag.
En dan ben ik de lezer nog schuldig
te vertellen wat voor mij de hoqgte-
punten buiten het officiële program
ma van de assemblee waren. Dat
waren de gesprekken met zwarte ge
reformeerden uit Zuid Afrika. De
passie waarmee deze mensen vast
hielden aan Abraham Kuypers ge
dachten over de zichtbare en on
zichtbare kerk maakte mij heel even
trots dat ik ook tot deze club hoor.
Het andere hoogtepunt was de om
helzing, die my te beurt viel van
een bisschop van de African Israel
Church Ninevé, wiens kerk officieel
tot de wereldraad werd toegelaten.
Deze man was buiten zichzelf door
de erkenning van zijn onafhankelijke
kerk door de grote christelijke fami
lie. Dat het de bisschop in de toe
komst misschien nog wel eens kan
tegenvallen met al die stijve Euro
pese en Amerikaanse protestanten
heb ik maar niet gezegd.
De oecumene, is dat niet de afspraak om elkaar de volgende keer
steeds weer te zien?
Van een onzer redacteuren
CHICAGO/TUBINGEN De moderator (synodepraeses) van de
verenigde presbyteriaanse kerk in de Verenigde Staten, ds. William
F. Keesecker, heeft voor de theologische hoogleraars een nieuw soort
sabbatsjaar voorgesteld.
Een sabbatsjaar is al lang gebruike- laatste in zyn antwoord tegen. Vol-
lijk aan de Amerikaanseuniversi
teiten. Een hoogleraar krijgt dan een
jaar vrij om zich speciaal te wij
den aan onderzoek. Maar dominee
Keesecker wil, dat de theologische
hoogleraars hun werk van tijd tot
tijd onderbreken, om een jaartje als
hulppredikant in het gewone ge
meentepastoraat te gaan werken.
Omgekeerd vindt hij, dat dominees
ook eens de gelegenheid moeten krij
gen om te doceren, vanuit de prak-
tyk van het pastoraat.
Zo'n ruil zou kunnen helpen om de
kloof tussen de gemeente en het we
tenschappelijk theologie-bedrijf te-
overbruggen, aldus Keesecker, die
hoopt, dat er een discussie over zijn
idee zal komen en dat de algemene
vergadering van zijn kerk in mei
volgend jaar er wat mee zal gaan
doen.
Bedankt
Dezelfde kloof wordt ook geconsta
teerd in een persbericht uit Würt-
temberg. Prof. Werner Jetter (62),
die in Tübingen praktische theologie
doceert, heeft bedankt als synodelid.
In een brief aan synodepraeses Hans
Eissler schrijft hij, dat de koers, die
de synode al enige tijd gaat, de goede
verhouding met de evangelische kerk
in Duitsland (de koepel van West-
duitse landkerken), de wereldraad
van kerken en de wetenschappelijke
theologie heeft verstoord.
De daaruit ontstane spanningen zijn
voor alle betrokkenen 'zeer moeilijk'
en schaden de creativiteit. De enkele
jaren, die hem nog scheiden van zijn
emeritaat, wil Jetter rustig aan zijn
universiteitswerk wijden. Volgens
hem is er een kloof tussen de synode
en de meerderheid van de predikan
ten, die de koers van de synode niet
meer kunnen meemaken.
Synodepraeses Eissler spreekt dat
Van het stapeltje boeken dat uit
gever Kok te Kampen ons stuurde,
pakken we om te beginnen een 72
pagina's tellend boekje van de Haag
se predikant dr. B. Rietveld dat
'Wat is er aan de hand met de ge
reformeerde kerken in Nederland?'
heet en 7,90 kost. Het gaat hierin
om het volgende. Buitenlandse zus
terkerken van de gereformeerde
kerken in ons land kijken nogal eens
bezorgd en verontrust naar wat zich
in die Nederlandse gereformeerde
kerken afspeelt: Kuitert, Wiersinga,
meedoen met het anti-racismefonds
van de wereldraad van kerken
noem maar op. Ten gerieve nu van
het gesprek met de buitenlandse
zusterkerken heeft dr. Rietveld op
verzoek van het gereformeerd depu-
taatschap 'oecumene buitenland' dit
verhaal geschreven en wel op zó'n
manier dat het ook voor het binnen
land goede diensten kan bewijzen.
Dr. Rietveld zet namelijk zonder
veel omhaal en uiterst bevattelijk
uiteen waar het tegenwoordige theo
logiseren vandaan komt en dat (bij
voorbeeld) meedoen met het anti-
racismefonds geen modegril hoeft te
zijn. Hij doet dit zonder plooien glad
te strijken, zonder ach en wee te
roepen of in de verdediging te gaan.
Hij legt het gewoon uit en dat doet
hij goed, hij is tenslotte onderwijzer
van komaf. Je zou willen dat ieder,
al dan niet gereformeerd, kerkmens
dit las alvorens zich in de discussie
te storten. Niet om zo'n debat af te
zwakken maar wel om het meer ni
veau te geven.
In Tegenwoordig leven' (deeltje van
de reeks Nieuw Leven, 154 pagina's,
prijs 14.75) is een aantal artikelen
gebundeld van de Rotterdamse gere
formeerde predikant dr. K. J. Kraan
(voorman in de charismatische be
weging). Het betreft hier 'stukjes'
die hij schreef voor het opiijiërend
huis-aan-huis-blad De Havenloods,
dat in het Rijnmondgebied verspreid
wordt. Het gaat de auteur er voor
al om dat wij, zoals hij zegt, 'door-
ademd worden van Gods Geest in
heel ons bestaan'.
'God draagt hem in zijn hart' ls de
titel van nieuwe 'bijbelse verkennin
gen' van de Hilversumse dominee
dichter, vegetariër en milieubescher
mer Hans Bouma. In dit boekje (112
pagina's, prijs 10,90) eerst een
reeks notities bij de evangelielezin
gen uit het kerkelijk jaar (van
pinksteren tot advent) en vervol
gens een serie korte overwegingen.
Voor wie verlegen zit om kerstver
halen en -gedichten is er de bundel
'Kerstfeest' (216 pagina's, prijs
14,90 en na nieuwjaar drie gulden
duurder). Als we de inhoudsopgave
goed bekeken hebben, zijn alle hier
vertegenwoordigde auteurs dames,
en onder haar zijn zeer bekenden zo
als Annie de Moor-Ringnalda, Nel
Benschop en Cateau Kray-Sijsma.
Enigszins uitdagend noemde dr. J.
van Raalte (docent theologie aan
het studie- en vormingscentrum van
de evangelische broedergemeente in
Suriname) zijn boekje over de funk-
tie en opdracht van kerk en chris
tendom in de Europese samenleving:
'De puinhoop van het christendom
als teken van hoop' (103 pagina's,
prijs 11,75). In dit actuele ge
schrift geeft de schrijver als zijn
mening dat de crisis van het chris
tendom geen reden is om te wanho
pen, maar om te hopen en aan de
slag te gaan. Zeer ad rem is zijn
opmerking dat we niet in de ver
leiding moeten komen, het hier voor
bekeken te houden en elders, bij
voorbeeld in Afrika, een 'Corpus
Christianum' te willen vormen
(want hoe vaak hoor je niet ver
zuchten: hier wordt 't toch niks
meer, maar móet je eens opletten
wat in Afrika gebeurtl). Lovens
waardig zijn de registers achterin
het boek en de verklaringen van een
aantal vreemde woorden.
'Pilatus en Herodes' is de titel van
de rede die prof. dr. G. J. D. Aal-
ders hield bij de viering van de 95ste
geboortedag van de Vrije Universi
teit te Amsterdam. Hij is in druk
verschenen en leverde een geschrifje
van 24 pagina's op (prijs 4,50).
Heel kort kunnen we zijn over de
Maranatha-kalender, die is immers
sinds jaren en dagen bij velen be-
Vandaag
MIST EN NEVEL
Ze hebben mij verteld
u bent een God van de donder
van storm, hagel en onweer
van de machtige bergen
en bruisende stromen
maar voor mij bent u nog meerjO'
de God van de grijze mist
die meer dan uw zonnelicht
dimensies schept in het veld
en aan de einder
met geheimen speelt
u bent voor mij de God
van de bomen
waarin de nevels huizen
en die met grillige takken
uw hulp over dit bestaan
inroepen
u bent voor mij de God
van een stille dag
als alles vernevelt
in grijze verten
en alles wacht
en diep geladen ligt
van hoop
op wat gaat komen
u bent er voor mij
in een milde blik
in kinderspel
en een zachte lach
de vlucht van een duif
een paard en een veulen
tegen de melken avondlucht
het zachte tsjilpen in.de heg
God van mist en nevel
verborgen en nabij.
Beroepingswerk
Ti
a
ah
gens hem is het de kloof tussen de
gemeente en de theologische weten
schap.
De evangelische kerk van Württem-
berg, die vanouds een sterk piëtisti
sche inslag heeft, stelt zich al lang
kritisch op tegen de nieuwe theolo
gie en de politieke koers van de we
reldraad.
LEUSDEN Het programma ter be
strijding van het racisme (PCR) van
de wereldraad van kerken heeft in
Angola zijn werk ten behoeve van de
humanitaire projecten van de vrij
heidsbewegingen gedaan. Kerkelijke
leiders in Angola zijn dankbaar voor
dit teken van solidariteit met hun
volk in een noodsituatie. Thans be
schikken de kerken in Angola op
nieuw over de organen, dié program
ma's en projecten kunnen opzetten
en beleiden. Op dit moment zijn zij
de meest aangewezen instanties, met
name in de tegenwoordige situatie
van grote verdeeldheid.
Dat 'is een conclusie van een zojuist
bij het algemeen diakonaal bureau
van de gereformeerde kerken ver
schenen brochure over de protestant
se kerk en zending in Angola van
1878 tot 1975. 'Arena zonder tribune'
is geschreven door ds. J. Drost, die
adviseur van het ADB is inzake de
problematiek van zuidelijk Afrika.
Hij beschrijft het ontstaan van de
protestantse kerken in Angola, hun
leven onder het Portugese bewind,
hun tijdelijke organisatorische on
dergang in de periode van de op
stand en de opleving in het laatste
jaar. 'Arena zonder tribune' is ver
krijgbaar door 1,50 over te maken
op giro 2211 ten name van het alge
meen diakonaal bureau te Leusden.
NED. HERV. KERK
Bedankt voor Westbroek:
Dikken te Benthuizen; voorP
burgA. T. Rothfusz, geest
Veldwijk te Ermelo.
GEREF. KERKEN
Beroepen te Tzummarum:
Dijkstra, kand. te Kampen; tes c
perland: J. G. Arensman, ka JeTl
daar die dit beroep heeft aa
men; te Apeldoorn: C. van e
te Schiedam; te Veenwouds ,n<;
G. de Jong te Werkendam.
CHR. GEREF. KERKEN
.jnoi
okt
(er
1 n
Beroepen te Lisse: J. J. de Jcp c
Kampen.
Aangenomen naar Vlissingen:
Hertog, kand. te Mijdrecht, Aier
dankte voor Onstwedde en V«f in
den.
Bedankt voor Arnhem: drs J
te Den Bosch
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Tholen: G. Mouw
nemuiden.
Bedankt voor Tricht: J. W. W:
te H. I. Ambacht; voor BentlJ;^
C. v. d. Poel te Yerseke;
versum en Oosterland: H. if0
berg te Terwolde.
ds
ar
'0( Iet
Prof. S. de Boer
Gedurende de achtste en del
helft van de negende eeuw v
geschiedenis van de kerk in 1 e
zantijnse rijk beheerst door
nenstrijd. De strijd was dognF0
maar ook politiek: monniken
wone volk tegen de keizerliF
menging in de kerk. Keizer
begon in 726 de maatregelei
de verering van de ikonen.
eeuw van geduchte strijd vi *a
verering in 843 officieel, ges &0
neerd. Hoe is het mogelijk
dat er zo lang en zo hard ov
kwestie gestreden is? In d
waarmee hij gisteren zijn an*0
gewoon hoogleraar in de hi
schiedenis aan de universiti i
Amsterdam aanvaardde, heef di
de Boer een nieuwe theorie ns'
keld. In deze strijd stonden n
hem twee verschillende eschi n-
sche opvattingen tegenover ie
waartussen geen compromis s
lijk is: enerzijds een sterk i
lijk verstaan van het heil, an id(
het bewustzijn, dat het heil
dimensies heeft. Zo heeft heif
blikken actuele betekenis.
kend en geliefd. Ook ditmaal voer
den de hervormde ds. Jac. van Dijk
en zijn gereformeerde collega J.
Overduin de redactie. Als gebonden
pocket kost deze kalender 8,50.
Tot zover het stapeltje van Kok in
Kampen. We voegen er een uitgave
van Callenbach in Nijkerk aan toe,
nl. een nieuw deel in de serie De
prediking van het Nieuwe Testa
ment. De redacteur van deze reeks,
de Groningse nieuwtestamenticus
prof. dr. A. F. J. Klijn schreef een
studie over 'De brief aan Hebreeën'
(149 pagina's, geen prijsopgave).
Prof. Klijn verdedigt in zijn uitleg
ging de mening dat deze brief spe
ciaal gericht is tot de joden afkom
stig uit de heidenen, de zgn. prose
lieten, die in hun nieuwe (christe
lijk) geloof teleurgesteld zijn en te
rug dreigen te gaan naar de syna
goge.
Over de brief aan de Hebreeën ge
sproken, het Nederlands bijbelge
nootschap (Herengracht 366, Am
sterdam) komt met een uitgaaf van
deze brief, waarvan de maker onbe
kend ls, in omgangstaal, compleet
met een toelichtende inleiding, met
verklarende voetnoten en een paar
illustraties. Als hoofdtitel is geko
zen Tens voor al' (ondertitel: de
brief aan de Hebreeërs). Het boek
je. waarmee het NBG dit moeilijke
bijbelboek toegankelijker wil ma
ken voor de bijbellezer, kost 2,95.
Paus Paulus
Met een onverwacht gebaaj
paus Paulus zijn verlangen ni
dere toenadering tussen de I
en de oosterse orthodoxie
streept. Bij de begroeting
tropoliet Meliton van Chalcej
aan het hoofd van een orthod
legatie Rome bezocht, knil
paus ineens neer om de voetf
metropoliet te kussen. Melitl
in Rome ter herdenking van li
dat Rome en Konstantinog
jaar geleden de wederzijdse t
ken ophieven, die in het jaar
scheiding tussen de westerse
oosterse kerk definitief m
Samen met de paus droeg
mis op in de Sixtijnse kapel,
'blijde tijding' maakte paus
hierbij bekend, dat de oir—
kerken nu besloten hebben
zamenlijke commissie in te H
voor de dialoog met de r.k. kek-
Prof. H. van der Lin [j
'Katholieke diensten worden J
tant en onigekeerd. Misschie O
juister te stellen: beide
worden meer evangelisch,'
prof. dr. H. van der Linde al
megen in de 'Internationale
lieke Informatie'. Volgens
der Linde gaan de kerken i l
elkaar lijken, nu ze worden tW
voerd naar het oermodel.
neemt Christus de centrale pl
'een bemoedigende vorm vato«
tische oecumene'. Veel vertl
heeft prof. Van der Linde ookP J
tische gemeenten en basisg e
schappen, 'mits men daar va^ n
aan de katholiciteit van geloo
ven en zich er niet beperkt T—
tiek engagement.'
