Op Ambon zelf nauwelijks
belangstelling voor RMS
dichtbij
JW4r~T~*
pmmentaar Wel ontevredenheid over centrale bestuur van Djakarta
esentatie -1
sentatie - 2
jesentatie - 3
esentatie - 4
:"joge eer voor
ihtpaar Herrema
Gesprekken met
twee Indonesië-
reizigers
3
Geen winter
mee-lijden met hongerenden
dineren achter de barricaden
voermest
novib
llDAG 12 DECEMBER 1975
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 5
[ens mevrouw Kraaijeveld-Wouters
en de heer Van Ooyen (PvdA)
I jrt er iets aan de presentatie van
I beleid van minister Van Kemena-
'Zakelijk heeft hij misschien gelijk,
hij overtuigt niet', zegt mevrouw
I aijeveld.
spanning tussen de minister en de
irwijswereld is inderdaad groeien-
linister Van Kemenade weet zich
eund door een meerderheid van de
svertegenwoordiging en eveneens
een meerderheid van docenten-
a nisaties. Toch roept zijn beleid
elrstand op.
s speelt daarbij het eigenbelang
y docenten een rol. Zo zijn bijvoor-
d d de eerste graadsleraren erg ge
it okken van de in deze krant door
hl jngs (PvdA) gedane suggestie om
lestaak met drie uur uit te brei-
lj of anders de salarissen te vermin-
5 n. Konings zou weliswaar geen
ve e indienen en Van Kemenade
H (voorlopig?) niets voor dit plan
oelen, maar voor de leraren was
""•■een teken aan de wand.
andere bron van onrust wordt
irmd door de bzuinigingen. Op
T mige van die bezuinigingen kun je
*-daad kritiek hebben. Dat echter
het onderwijs een overigens
bescheiden 'bijdrage aan de
tiging moest leveren, is begrijpe-
[zijn er meer algemene bezwaren
het onderwijsbeleid, omdat dit
intralistisch zou zijn, de vrijheid
onderwijs zou ondermijnen of
i de weg naar indoctrinatie zou
J maken.
[geloven niet dat de minister der-
jke snode plannen heeft. Degenen
deze verwijten uiten hebben tot
I toe weinig bewijzen op tafel ge
zien irriteert het deze critici dat
maar niet in kunnen slagen de
iter op concrete punten te van-
Maar dat gebrek aan argumenten
men de minister niet aanrekenen,
kan hem hoogstens verwijten dat
oms te weinig oog heeft voor de
even van zijn tegenstanders. Hij
el erg overtuigd van zijn eigen
Dat is kennelijk een handicap
e anderen wilt overtuigen.
belangrijkste oorzaak van de irri-
bij sommige groepen docenten
waarschijnlijk nog dieper. Laban
A) meent dat we in Nederland
ten wennen aan een minister van
irwijs die een echt beleid gericht
t, Dat beleid is sterk op vernieu-
gericht en daardoor krijgen de
nten gemakkelijk het gevoel dat
wat zij nu doen niet gewaardeerd
it. Erger nog: de vernieuwing zou
aid kunnen worden door beknib-
ig op het bestaande,
verontschuldiging van de minister
gezegd worden dat de vernieu-
[en in Nederland in vergelij-
met landen als Zweden of België
lijzonder zorgvuldig worden voor-
id. Over demiddenschool is nu
i gepraat, er wordt helemaal niets
voerd of van bovenaf opgelegd,
enige wat ons voorlopig te wach-
staa: zijn experimenten.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG Er is op Ambon
en bij de Ambonezen elders in
Indonesië nauwelijks enige be
langstelling voor of kennis van
de zaak van de Republiek der
Zuid-Molukken zoals die hier in
Nederland wordt voorgestaan
door een deel van de Zuidmoluk-
kers en een aantal Nederlan
ders. Er bestaat wèl een grote
mate van ontevredenheid over
het centrale bestuur in Djakar
ta en het ontbreken van moge
lijkheden om deze ontevreden
heid uit te drukken en daarmee
politieke invloed uit te oefenen.
Dat is de gemeenschappelijke con
clusie van twee Nederlanders, die
zich hier in Nederland intensief
met de problemen van de Zuidmo
lukkers in ons land hebben ingela
ten en die, geheel onafhankelijk
van elkaar, deze herfst nog door
Indonesië hebben gereisd en daar
bij ook Ambon en andere eilanden
in de Zuid-Molukken hebben aan
gedaan.
Wij hebben afzonderlijk met beide
reizigers gesproken. Beiden stelden
er prijs op anoniem te blijven om
persoonlijke redenen. Dat is jam
mer, maar wij respecteren die
wens. Wat hier onder volgt is een
samenvatting van de gesprekken.
Het blijkt in Indonesië moeilijk
een gesprek te voeren over politie
ke kwesties. Onder vier ogen gaat
dat nog wel, maar in groepsverband
bij studenten bijvoorbeeld is
het niet goed mogelijk. Er is een
duidelijke vrees voor. repressie. Ook
in dat opzicht heeft Indonesië de
kenmerken van een autoritair be
stuurde staat.
Daardoor is het ook niet mogelijk,
dat de ontevredenheid in de ver
schillende regio's (Ambon en de
andere eilanden van de Zuid-Mo
lukken staan in dit opzicht beslist
niet alleen) niet samengebundeld
kan worden in een sterk tegen
wicht tegenover Java en het cen
trale gezag in Djakarta.
(ADVERTENTIE)
AMBO
v fr,'. I
,-è^ u-<
DANDA Sli
Ondanks een sterk regionaal besef
(dat zich op Java zelf bijvoorbeeld
uit in het bewuste gebruik van de
javaanse taal in de dagelijkse om
gang) is er wel sprake van een
'Indonesiandsering' van de verschil
lende bevolkingsgroepen. Men mag
zich in Indonesië dan bewust zijn
dat men Javaan, Sumatraan of
Zuidmolukker is; daarboven toch
overheerst het gevoel van Indone
siër te zijn, In dat opzicht heeft de
centraal geleide politiek' sedert 1950
succes gehad.
Armoedig
i is dat allemaal niet voldoende,
mensen in het onderwijs hebben
zeer intensieve baan, die zij door
met enthousiasme uitvoeren,
docenten zijn ook bereid tot
lieuwing .omdat zij best inzien dat
onderwijs in een snel veranderen-
naatschappij geen pas op de plaats
maken.
verlangen echter wel dat men
rdering opbrengt voor hun moei-
n streven naar vernieuwing in de
itijk. Zij ergeren zich aan stuurlui
de wal, die op papier precies
en hoe het onderwijs er in het jaar
eduizend moet uit zien.
Kemenade is een bekwaam mi-
d- er als het op argumenten aan
Zijn poging op 'kans-arme'
epen betere kansen te geven, ver-
it aller steun. Hij zal zich echter
eten verzoenen met de gedachte
zelfs twee ambtstermijnen te kort
en zijn om alles te verwezenlijken
hij zich voorstelt.
Op Ambon zélf is de sfeer op het
platteland armoedig, zeker vergele
ken met die op Java. Er is op het
ogenblik zeker geen honger (en ie
dereen is bereid dankbare vergelij
kingen te maken met de toestand
van tien jaar geleden), maar er is
toch weinig sprake van dynamiek.
En reiziger gebruikte zelfs het.
woord 'apathie'
De indruk bestaat, dat op het ogen
blik de mohammedaanse bevolking
van. Ambon en de eilanden»daarom
heen (vijftig procent is christen en
vijftig procent islamiet) er wat be
ter voorstaat, wat meer dynamiek
aan de dag legt.
Eén van de gesprëkspartnèrs ver
klaarde dat uit de omkering van de
verhoudingen, die omstreeks 1950
haar beslag kreeg. Voor die tijd
waren de christenen duidelijk een
sociaal bevoorrechte groep. Christen-
Ambonezen konden kiezen. voor
een loopbaan bij kerk. onderwijs of
leger, waar voor de moslim-Ambo
nezen alleen landbouw en handel
overbleven.
Voor de christen-Ambonezen is de
keuze-mogelijkheid naar de witte
boorden-maatschappij weggevallen.
Gebleven is een afkeer van de mo
gelijkheid de grond te bewerken:
om iets in de handel te bereiken
missen de christenen de ervaring
en de (traditionele) mogelijkheden
om af te zetten. Christenen, dje in
de handel gaan. moeten voor hun
afzet een beroep doen op de logge
en dikwijls falende bureaucratie:
de moslims vinden hun eigen wee
wel.
Als de Zuidmolukkers hier zeggen
dat de christen-bevolking op Am-
bon op dit ogenblik wordt achter
gesteld. dan is dat niet zonder meer
waar. Als er een achterstand is. dan
moet die in de eerste plaats ver
klaard worden uit de sedert 1950
drastisch gewijzigde omstandighe
den.
Omkeer
Eén van de andere reizigers legde,
ter verklaring van de grotere dyna
miek die de mohammedanen tonen,
de nadruk op de omkeer, die zich
in de hele moslim-wereld voltrekt.
De Islam is vanouds een typisch
individuele en introverte gods
dienst. Na de oorlog van 1939-1945
echter is er in de hele moslim
wereld een beweging gaande een
eigen sociale ethiek te ontwikkelen
en in die ontwikkeling delen de
moslims van de Zuid-Molukken.
Het is duidelijk dat heel wat chris
tenen op Ambon zich bedreigd voe
len door de moslims. die mentaal
in opmars zijn (en dat heeft wel
eens consequenties voor de traditi
onele en zeer tolerante verhoudin
gen).
'Dorpisme'
De christelijke kerk van Ambon is
bovendien nog steeds sterk gevan
gen in het 'dorpisme': dat wil zeg
gen: de plaatselijke gemeente is
nog steeds het één en al en voor de
veel grotere kerk van Ambon is
maar nauwelijks aandacht. Het
komt voor dat in één dorp een
geweldig grote 1.500 zitplaatsen
grote, nieuwe kerk wordt ge
bouwd, met hulp ook van Zuidmo
lukkers in Nederland, die zich aan
dat dorp gebonden voelen, (want
elke Zuidmolukker. daar of hier. is
dorpsgebonden)
Daarbij komt de vraag nauwelijks
aan de orde of een dergelijke kerk
bouw wel in het belang is van de
hele christen-gemeenschap. In de
eerste plaats geldt het belang van
het dorp en het resultaat is onder
tussen dat nu in een ander dorp
eenzelfde actie op gang gekomen is.
om net zo'n kerk te bouwen.
De kerkelijke leiders zitten er een
beetje mee. Zij proberen een ge
meenschappelijke verantwoorde
lijkheid op te bouwen, maar dat
'dorpisme' is nog steeds een gewel
dige rem op de ontwikkelingen;
niet alleen kerkelijk, maar ook
maatschappelijk.
Want ook Ambon deelt als de
hele wereld in het geweldige
probleem van de verstedelijking.
Een stad als Ambon zelf is wat
inwonertal betreft bijna verdrie
dubbeld in vergelijking met 1940
(nu zijn er zo'n 80.000 inwoners,
tegen een 30.0000 voor de oorlog).
Het is hier overigens nog niet zo
schrikbarend als op Java, waar
Djakarta een stad van ettelijke
miljoenen is geworden door de trek
van de werkeloos geworden platte
landsbevolking; een uitzichtloze
trek, want in de stad is er ook
niets te doen en al die mensen zijn
daardoor aan de hevigste verpaupe-
ring onderworpen.
Niet voor allen
Toch deelt ook Ambon op kleinere
schaal in dit probleem. De Zuidmo
lukkers in Nederland (dorpsgebon
den als zij zijn) moeten zich goed
bewust zijn. dat er voor hen allen
straks echt geen plaats zal zijn in
het eigen dorp. Er van uitgaande
dat er voorlopig op en om Ambon
van industrialisatie geen sprake zal
zijn en dus landbouw en handel de
voornaamste welvaartsbronnen zul
len blijven, doen de Zuidmolukkers
hier er verstandig aan zich hun
toekomst in eigen land op een an
dere plaats voor te stellen dan zij
nu in gedachten hebben.
De Indonesische regering is gezien
de overbevolking bezig met een
programma om bijvoorbeeld Ambo
nezen van het eigen eiland over te
brengen naar Ceram, waar veel
meer ruimte, en mogelijkheden zijn.
Er bestaan verschillende facilitei
ten voor mensen ïpet deze plannen,
maar tot een grootscheepse migra
tie naar het zoveel grotere buurei-
land is het nog niet gekomen.
Ongenoegen
Concrete punten voor het ongenoe
gen van de mensen op Ambon zelf
zijn de verpachting door de centra
le regering in Djakarta van de vis
gronden rondom de Zuidmolukse
eilanden aan de Japanners, die met
de modernste middelen de zee leeg
vissen en niets overlaten aan de
eigen Zuidmolukse vissers ('het neo
kolonialisme vanDjakarta' zeggen
de Zuidmolukse jongeren in Neder
land) en de benoeming van een
Javaanse gouverneur als hoogste
regeringsautoriteit.
Er heeft enige tijd wel een Zuid
molukker op deze post gezeten,
maar zijn bewind is geen onver
deeld succes geweest een feit.
dat mede verklaard kan worden uit
het 'dorpisme' van de Zuidmolukker
die zich nu eenmaal niet zo gemak
kelijk laat gezeggen door een ande
re Zuidmolukker.
Wrijfpaal
Zo was het vanouds; zo is het nu
nog en dat ondanks de Indonesia-
nlsering van de Zuidmolukker in de
afgelopen 25 jaar. Een Javaan heeft
de bestuurlijke moeilijkheden moPx
ten helpen oplossen en hij is daar
door de wrijfpaal geworden voor
het regionale onbehagen, dat er
leeft: al is de meerderheid (en
zeker de meerderheid onder de jon
geren) zich bewust dat de oplossing
van de problemen gezocht moet
worden in het geheel van de Indo
nesische republiek en niet in een
afzonderlijke staat
1 v BLIN Dr. T. Herrema en zijn
tgenote zijn gisteren benoemd
ereburgers van de Ierse repu-
^k uit erkentelijkheid voor de
p stkracht van de Nederlandse in-
e^trieel tijdens diens gijzeling die
dagen duurde. Zoals bekend is
Herrema eerder benoemd tot
.eburger van Limerick.
desident Cearbhall O'daleigh over-
P' idigde gisteren aan het echtpaar
21 bijbehorende documenten. De
li chtigheid vond plaats in de
i btswonlng van de president.
1 iwezig waren onder meer de
rifemier van Ierland, Liam Cosgra-
la| de minister van justitie, de
1 ierlandse ambassadeur in Dublin
n twee zoons van het echtpaar
e trema. Het ereburgerschap is de
je igste onderscheiding die de Ierse
DCÏubliek kan verlenen. Zij is tot
sver slechts eenmaal eerder ge-
Van onze weerkundige medewerker
Gisteren hing er een dikke mist
over slooc, land ën in de straten
'Mist - vorst in de kist', dachten
sommige mensen blijkbaar. En dal
was van hun gèzichten af te lezen.
Anderen wezen mij erop dat de
vogels zo stil waren. Een derde had
In de krant gelezen dat het tempe
ratuur in de nacht van woensdag
op donderdag in hel grensgebied
tussen noord-Finland en Noord-
Zweden tot'31 gr. gedaald was
Het gebeurde in Pello in Muonio in
Finland. Wij hebben ons niet laten
verleiden door dit 'wishful think
ing' de een of andere winterse
voorspelling te doen. De kou in
Lapland was indrukwekkend, daar
niet van. maar in die geleden was
een flinke sneeuwlaag en de lage
temperaturen ontstonden door een
sterke n echtelijke uitstraling. Een
dergelijke strallngskou is in de re
gel niet dok gelaagd en kwetsbaar
Vooral, wanneer zoals nu, een
storm depressie uit IJsland onder
weg naar Noord-Noorwegen, de kou
met veel zachte oceaaolucht te lijf
gaat en wel snel zal verdrijven. We
hebben gisteravond nog even de
weerrapporten vdn 7 uur uit Fin
land en Zweden doorgekeken en
konden toen vaststellen, dat het er
nog wel stevig vroor, vooral in
Zuid-Finland. Joensuu meldde 14
gr. (het maximum was ook zo laag)
maar Ivalo in het Noorden was al
hoger geworden 8. Noord Zweden
gaf nog 11, tegenover Zuid-Zwe
den 4 tot 6 gr. Weerrapporten
uit Noord West Rusland maakten
duidelijk dat daai momenteel 20
tot 40, plaatselijk 50 cm. sneeuw
ligt.
Wij krijgen te maken met het
koufront van de stormdepressie in
het hoge noorden, üat gisteravond
over de Faraöer tot het zeegebied
ten westen van de Britse eilanden
verliep. Het was Ierland nog niet
gepasseerd Hier en daar op de
Weerrapporten
van gisteren-
Amsterdam
geh bew
6
0
De Bilt
geh bew
0
Deelen
mist
7
0
Eelde
mist
6
0
Eindhoven
onbew
6
0
Den Helder
6
0
Luehth Rtd
zw bew
6
0
Twente
mist
6
0
Vlissingen
geh bew
6
0
Zd Limburg
zwaar bew
4
0
Aberdeen
onbew
7
0
Athene
half bew
15
0
Barcelona i
onbew
15
0
Berlijn
mist
3
0
Bordeaux
mist
8
0
Brussel
zwaar bew
6
0
Frankfort
geheel bew
3
0
Genève
onbew
4
0
Helsinki
geh bew
1
0
Innsbrück
onbew
1
-O
Kopenhagen
geh bew
5
0
Lissabon
regenbui
16
5
Locarno
onbew
5
0
Londen
zwaar bew
7
0.6
Luxemburg
onbew
1'
0
Madrid
geh bew
11
0
Malaga
licht bew
17
0
Mallorca
half bew
16
0
Mllnchen
licht bew
0
0
Nice
licht bew
16
0
Oslo
onbew
2
0
Parijs
onbew
2
0
Rome
zwaar bew
14
2
Spilt
7,waar bew
14
0
Stockholm
licht bew
2
0
Wenen
licht bew
4
0
Zürich
half bew
1
0
Casa Blanca
zwaar bew
20
0
Britse Eilanden viel wat regen of
een bui. Dit front zal wat later op
de dag vandaag de wind wat doen
toenemen uit Zuid west of zuid,
speciaal lm het noordwesten en
noorden van Nederland, terwijl dit
naderhand uitloopt op regen of een
bui. Aan de achterzijde van het
front zal ons tijdens het weekeinde
lucht van polaire oorsprong berei
ken waarin de temperatuur wel iets
maar niet veel hoger zal worden.
Achter de stormdepressie is op IJs
land de winter in volle kracht
weergekeerd: Overal vroor het gis
teravond 6 tot 10 graden, de baro
meterstanden tot 1023 milibar en
stijgingen van maar liefst 7 mbar
ln 3 uur. In Ankureyri op Noord
IJsland was de middagtemperatuur
niet hoger dan 7 gr. Hier en daar
vroor het 7 gr. bij harde noorden
wind. allesbehalve lekker klimaat
dus.
AMSTERDAM Het Hamburgse
comité tegen de vogelmoord heeft
meer dan vier miljoen protesthand-
tekeningen tegen vogelmoord ge
zonden aan de Europese Commissie
in Brussel. De handtekeningen zijn
van inddviduelen en milieuorgani
saties uit België. Duitsland, Italië,
Luxemburg, Nederland, Noorwegen,
Oostenrijk, Rhodesië, Engeland,
Zuld-Afrika, Zweden en Zwitser
land.
in de ochtend
plaatseHjfcjnist,»»'
ANP/KNMI tt.00 «-«
onder redactie van loessmil
HOOG WATER 13-12-1975
Vlissingen 9.44 - 22.22; Haringvlietsluizen
11.27Rotterdam 0.07 - 12.22: Scheve-
nlngen 11.01 - 23.34; IJmuiden 11.47
Den Helder 2.08 - 14.26: Harlingen 4.36 -
17.10: Delfzijl 6.59 - 19.53.
ning, de oorlogen en de economi
sche uitbuiting'. Veel arme landen
zijn economisch afhankelijk van
de zogenaamde mono-culturen
van 'producten die vaak niet eens
eetbaar zijn: koffie, thee en tabak
bijvoorbeeld. Er zijn nogal wat
mensen in de rijke landen, die
niet willen meedoen aan inzame
lingen voor hulpverlening in acute
noodsituaties omdat, zeggen ze,
zulke acties op langere termijn
toch niets oplossen. Mensen die
dat zeggen, vinden de hongersta
kers, zouden eigenlijk dubbel
moeten geven als ze het zo goed
bedoelen: eerst om de ergste nood
te lenigen en dan nog eens voor
hulp die de noodlijdenden een
blijvende oplossing biedt. Wie
echt wat wil bijdragen, kan toch
onmogelijk toestaan dat hele vol
ken in zo'n gebied dan maar eerst
van honger omkomen? Honger,
aldus de actievoerders, is de
meest tragische vorm van armoe
de. Vandaar dat ze hebben ge
kozen voor een vorm van mee-
hongeren:
Nog altijd lijdt tweederde van de
mensheid honger. Nog altijd hel
pen de rijke landen de arme lan
den niet genoeg om er bovenop te
kunnen komen. En ondanks deze
feiten, waarmee iedereen op de
hoogte is, eet een groot deel van
de bevolking van de rijke landen
teveel en moeten vélen zelfs
moeite doen om te vermageren.
Al meermalen zijn er acties voor
de hongerlijdenden gevoerd, soms
op nationaal niveau, vaker nog
door kleinere groepen. Er is nu
weer zo'n actie van particulieren
op komst, maar die is internatio
naal. Volgende week donderdag
gaat in acht landen tegelijk een
actie van start, waarmee Neder
landers, Belgen, Duitsers, Fran
sen, Zwitsers, Italianen, Oosten
rijkers en Engelsen daadwerkelijk
hun medeleven met de hongeren
den in de wereld willen uitdruk
ken. Een week lang zullen groe
pen mensen in die acht landen
vasten en tijdens hun solidariteits
actie aan iedereen die het maar
weten wil, uitleggen wat de wer
kelijke oorzaken zijn van het lij
den van zo'n groot deel van de
wereldbevolking. In diezelfde tijd
willen ze de aandacht vestigen op
een alternatieve levenswijze, die
naar hun mening noodzakelijk zal
zijn om te overleven, een-levens
wijze die in elk geval niet over
lijken gaat.
'Wij moeten tot de conclusie ko
men', zeggen de deelnemers, Hat
tweederde deel van de wereldbe
volking honger lijdt en dat vijftig
miljoen mensen hieraan jaarlijks
sterven, tengevolge van uitbuiting,
onderdrukking en moord'. Want
hoe ontstaat dat lijden? Onder
drukken en doden van arme me
demensen is het gevolg van het in
stand hoicden of verkrijgen van
geluk en welvaart voor de rijken.
'Een ziekelijke gedachtengang',
vinden de deelnemers aan de vas
tenactie. 'Symptomen van deze
mentale ziekte zijn de bewape-
Op eerste kerstdag eindigt de
actie met een gezamenlijke maal
tijd, die heel sober wordt gehou
den. Hoe groot de Nederlandse
groep op die dag zal zijn, hangt af
van het aantal mensen dat zich
alsnog wil aansluiten. Want zo
lang de vastenactie duurt, staat
de plaats waar gevast wordt, open
voor iedereen. Om zelf mee te
vasten of om te komen praten
over de problemen van honger en
welvaartsdeling. De actie vindt in
elk geval plaats in Amsterdam, in
eerste instantie op de werkschuit
'Gaja', die tegenenover Binnen
kant 21 ligt. Wordt de groep te
groot, dan is er altijd wel een
ruimere verzamelplaats voorhan
den. Nu al zijn er mensen op de
Gaja aanwezig, die desgewenst
alvast meer over de actie willen
vertellen. De Gaja is bereikbaar
op 020-229716.
Een etentje in de Londense wijk West End, waar nogal wat bommen,
gelegd worden en exploderen, wordt een steeds intiemere aangelegen
heid, doordat de eethuizen compleet afgesloten worden van de buiten
wereld. Wie nog uit durft gaan, zal bijvoorbeeld in het exclusieve
restaurant L'Opéra een gezellige avond achter de barricaden moeten
doorbrengen. In navolging van andere eetgelegenlieden in de wijk heeft
de directie van het restaurant de ramen volledig afgedekt met keurig
opgestapelde zandzakken in de hoop bedrijf, gasten en personeel op die
manier tegen rondvliegende bommen, kogels en scherven te beschermen.
Runderen en schapen hebben bij
wijzé van experiment in de Ver-
nigde Staten een mengvoer op
het menu gehad, dat voor twin
tig procent uit kunstmatig ge
droogde hoendermest bestond.
Die uitwerpselen bevatten ge
woonlijk niet minder dan tussen
de 30 en 45 procent eiwitten,
vandaar. De eters verorberden de
lekkernij met veel smaak en het
is ze ook niet slecht bekomen.
Voorlopig, meldt het tijdschrift
Artis, mag het voer met hoen
dermest nog niet geproduceerd
worden. Tenminste niet door de
industrie; het pluimvee mag ge
woon doorgaan.
Er zijn al zoveel soorten kalen
ders te koop, dat het wel erg
moeilijk moet zijn om er nog
nieuwe aan toe te voegen, althans
om die nieuwe aan de man te
brengen. Maar NOVIB de Ne
derlandse organisatie voor inter
nationale samenwerking heeft
daar geen moeite mee gehad.
Een jaar geleden experimenteer
de de organisatie voor het eerst
met een kalender. De oplage was
niet zo groot vijfduizend
exemplaren maar de kalenders
vlogen de deur uit en dat heeft
NOVIB doen besluiten dit jaar
opnieuw met een kalender te ko
men. Het is een kalender gewor
den die ongeveer drie keer zo
breed als hoog is; elk van de
twaalf bladen wordt aan één kant
voor het grootste deel in beslag
genomen door een kleurenfoto uit
een ontwikkelingsland, waarbij
de eigen cultuur van zo'n land
centraal staat. Op de achterkant
van de kalenderbladen veel infor
matie over projecten die NOVIB
in ontwikkelingslanden financiert
en over landelijke acties waar de
organisatie zich voor inzet. Zo
komt de actie 'Gast aan tafel'
ter sprake, die voor de Sahel-lan-
den en voor Mozambique. Voor
vijftien gulden (inclusief een
rijksdaalder portokosten) wordt
de kalender voorzover de voor
raad strekt, toegestuurd aan wie
'm bestelt (desnoods rechtstreeks
door storting op postgiro 645300).
Het adres van NOVIB is Van
Blankenburgstraat 6, Den Haag,
het telefoonnummer 070-325850.
De helft van de kalenderprijs
wordt overigens ook weer be
steed aan ontwikkelingswerk.
'De teruggang heeft niets met mijn haar te maken, Simpkins.'
