'Euthanasie in bepaalde
gevallen niet strafbaar'
dichtbij
Ontwikkelingslanden
zitten te springen om
aangepaste technologie
friidmolukken -1
aidmolukken - 2
aidmolukken - 3
Wacht even met boeken van uw reis
pTcoupon
Liter jenever
na 1 januari
zeker f 13,50
Scandinavië kouder
hoe vertel ik het m'n kind
matig
broeierig
dorst
tic
uitdrukking
ONDERDAG 11 DECEMBER 1975
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 5
■"ommentaar Aanbevelingen aan Raad van Europa
voornaamste reden, waarom het
lobleem van de Zuidmolukkers zo'n
probleem is (en van dat ka-
fckteristiek doen de hevige en onver-
ichte explosies van gijzelingen en
ttingen niets af) wordt gevormd
or de hardnekkigheid waarmee de
idonesiërs blijven volhouden dat het
Jjer om een binnenlands-Nederlandse
«gelegenheid gaat; een standpunt
de Nederlandse regering zich in
verleden kennelijk steeds
«ft laten aanpraten, uit welke over-
ngen dan ook.
in het vervolg van dit betoog
•aks voor een wat opener benadering
het probleem door zowel Neder-
als Indonesië zal worden gepleit,
m gebeurt dat niet uit een neiging
te verdoezelen hoezeer Nederland
dit punt een grote morele schuld
lit het verleden meedraagt. Nederland
kent te weten dat het kolonialisme tot
_Jet5 goeds leidt en heeft geleid en
■weral dient het besef door te dringen,
-• Jat de Zuidmolukkers op het ogenblik
Ier zijn, omdat wij daar geweest zijn.
jSSÏj kunnen en mogen ons niet losma-
)(jp van onze rol in het verleden als
lonisator van die landen en volken
in Zuidoost-Azië. De last die dat
len ons oplegt, zullen wij nog
zo bescheiden (en zo opgewekt
geduldig) mogelijk moeten dragen.
betekent ook, dat wij geen aan-
:ht voor de Zuidmolukkers dienen
bepleiten (of apeliefde dienen te
tonen) uit de broeierige en door het
rieden besmette argumentatie van
»r de eeuwen trouw' een formu-
ig die op zichzelf al een veroorde-
van hun en onze houding in
verleden kan inhouden,
enig juiste benadering van het
tbleem is: als houders van een
ichien niet gewenste, maar wel tot
itwoordelijkheid oproepende erfe-
uit een geschiedenis, die wij voor
groot deel met Indonesië delen.
lonesië kan ons tegenwerpen dat
gemeenschappelijk delen van een
shjedenis nooit zijn bedoeling of
(je keus is geweest en dat het
■om niets met dat verleden te
:en heeft. Maar zo eenvoudig lig-
de zaken niet noch in het
/en van individuen, noch in dat van
tten. Men kan het verleden niet met
p simpele ontkenning of negeren
feiten ongedaan maken en men
het ook niet doen als mensen
G «irvan de dupe dreigen te worden.
l,llonesië zou moeten erkennen dat
kJt op het ogenblik in zijn binnenland
rïglmaken heeft met het probleem van
Ln(btralisatie tegenover regionalisatie.
In daar het probleem bestaat van een
inerende hoofdstad met een gigan-
2,the bureaucratie die de buitenge-
ttVisten leegzuigt en verwaarloost om-
het centrale gezag om welke
lenen dan ook aan de herverde-
|e e van de middelen niet toekomt,
ïitét is misschien vervelend en irrite-
Md als deze dingen van Nederland
gezegd worden (Nederland dat in
koloniale verleden niet veel an-
gehandeld heeft en pas op het
irlaatste ogenblik begonnen is met
2,pentralisatie. waardoor dat hele be-
juist in opspraak is gekomen),
j eens moet er toch een tijd komen
kei) realistischer, minder bevangen door
ijoties uit het verleden tegen de
'ikkelingen aan te kijken. Pas als
besef er ook in Indonesië is. als
de onvrede in tal van regio's (en
it niet alleen in de Molukken) gele-,
leid krijgt om politiek vertaald en
jedragen te worden, is er kans. op
politieke oplossing voor het nu
ifis zo schrijnend geworden pro-
:m van de Zuidmolukkers.
tarschijnlijk bestaan er juist op
ogenblik grote psvchologische
imingen bij de Indonesische rege-
tot deze erkenning te komen. Het
te gemakkelijk als een overwin-
(g voor de RMS-ers kunnen worden
:ien; als de honorering van een op
:elf verfoeilijke en volstrekt af-
irenswaardige actie
:e laatste overweging dient vooral
•r de Zuidmolukkers zelf als argu-
it gehanteerd te worden. Om ons
imentaar van vorige week vrijdag
iteren: 'De Zuidmolukkers (en dan
It alleen de actievoerders in Beilen
j Amsterdam, maar ook allen die er
al dan niet verholen bewondering
kijken) zullen moeten inzien dat
tand en niets gebaat is bij acties
deze'
It is op het ogenblik het meest
juele. Pas als de Zuidmolukkers
te actie opgegeven hebben en
fc sneller dat gebeurt, des te beter is
t voor alle betrokkenen is er een
jgelijkheid om serieus over een op
ting na te denken.
^i formulering als deze moet voor
fievoerders van een irriterende vaag-
|d zijn, maar helaas: concreter kun-
p wij niet zijn. Het bedrijven van po-
lek vraagt immers in de eerste plaats
h geduld, om de bereidheid een weg
'te leggen met heel kleine passen
bereidheid ook om voorzichtig en
pder stemverheffing met elkaar te
feken.
Van een onzer verslaggeefsters
DEN HAAG De regeringen van de Europese landen zouden een onderzoek moeten instellen naar
de mogelijkheid artsen niet langer strafbaar te stellen als zij in bepaalde gevallen euthanasie ple
gen. Dit staat in een aantal aanbevelingen die eind januari behandeld zullen worden in de assem
blee van de Raad van Europa.
Volgens aanbevelingen zou on
derzocht moeten worden of de art
sen vrijuit kunnen gaan indien zij:
euthanasie toepassen bij onge
neeslijk zieke patiënten wanneer
deze patiënten bij hun volle be
wustzijn daarom vragen;
euthanasie toepassen bij onge
neeslijk zieke patiënten die hun
bewustzijn hebben verloren en die
eerder zelf om een dergelijke be
ëindiging van hun leven hebben ge
vraagd of wier naasten daarom ver
zoeken;
euthanasie toepassen bij patiën
ten die kunstmatig in Leven worden
gehouden terwijl alle hersenfunc
ties onherroepelijk zijn opgehou
den.
Bovendien zou onderzocht moeten
worden of er mogelijkheden zijn
een wettelijke regeling te ontwer
pen waarbij een zogenaamd 'levens
testament' geldigheid krijgt. Dat
levenstestament zou dan een ver
klaring zijn die iemand in zijn
volle bewustzijn opstelt en waarin
hij of zij goedkeurt dat artsen later
(bij ongeneeslijke ziekte), euthana
sie bij hem of haar toepassen.
De aanbevelingen zijn afkomstig
van de leden van de assemblee J. J.
Voogd (Tweede Kamerlid voor de
PvdA) en mevrouw Hubinek, de
christen -d emocratische Oostenrij k -
se afgevaardigde in de assemblee.
Ze zijn vorige week aanvaard door
de commissie voor sociale en ge
zondheidsvraagstukken in de raad.
Gaat de assemblee akkoord met de
aanbevelingen dan worden ze voor
gelegd aan de ministers van de
achttien aangesloten landen. Deze
kunnen ze overnemen en hebben
dan de verplichting wetgevende
voorstellen te doen in eigen parle
ment; ze kunnen ze ook niet over
nemen maar dan kan het parlp-
ment met de uitspraak van de
assemblee in de hano aandrin
gen op behandeling
Het euthanasie-vraagstuk wordt al
enkele jaren besproken in de Raad
van EuroDa. Een paar jaar geleden
is een motie aangenomen waarin
werd gevraagd om een rapport over
'de rechten van de zieke mens'. Uit
de sociale en gezondheidscommissie
zijn daarop de twee rapporteurs
aangewezen die de aanbevelingen
moesten formuleren
Ook suggestie voor
'levenstestament'
In de aanbevelingen vormen de
rechten van de zieke patiënt het
uitgangspunt. Deze patiënt staat,
aldus de aanbevelingen, vaak
machteloos en rechteloos tegenover
degenen die hem behandelen. De
steeds verder voortschrijdende me
dische wetenschap kan hem voor
problemen plaatsen en kan zelfs
zijn menselijke rechten bedreigen.
Het gevaar bestaat dat zijn behan
deling meer op de techniek dan op
de mens gericht is.
Omdat zieke mensen vaak hun ei
gen belangen slecht kunnen behar
tigen vooral wanneer zij in gro
te ziekenhuizen liggen zou de
overheid maatregelen moeten ne
men om hun belangen veilig te
stellen. Dat zou, aldus de aanbeve
lingen moeten gebeuren door:
artsen ervan te overtuigen dat
de zieke recht heeft op volledige
informatie over zijn ziekte en be
handeling, vooropgesteld dat de pa
tiënt die informatie zelf wil;
de zieke het recht te geven op
het maximale aan medicijnen om
zijn lijden zoveel mogelijk te ver
minderen;
de zieke beter geestelijk voor te
bereiden op de dood, bijvoorbeeld
met hulD van psychiaters, geestelij
ken of maatschappelijk werkers;
het isolement en de eenzaam
heid van de stervende zieke te
doorbreken en hem met de hulp
van familie, geestelijken, maat
schappelijk werkers en arijsen zo
goed mogelijk voor te bereiden op
zijn dood
.Van onze redacteur wetenschappen
LEIDEN Wat wij met geld, techniek en goede bedoelingen aan
ontwikkelingshulp hebben bedreven, gaan we steeds kritischer
bekijken. Door vestiging van industrieën en in de derde wereld is
de sociale ongelijkheid in die landen eerder toe- en afgenomen. De
weinige en vrij goed betaalde fabrieksarbeiders worden onderdeel
van een elite en de massa van de bevolking wordt daar weinig
wijzer van.
Met deze overweging opende prof.
dr. E. W. Hommes gisteren in Lei
den de tentoonstelling 'Aangepaste
technologie voor ontwikkelingslan
den'.
Daar tonen vijf Nederlandse groe
peringen technische oplossingen
voor eerste levensbehoeften als
eten, drinken en een dak boven je
hoofd. Het begrip 'aangepast' bete-
ADVERTENTIE)
De Prim-Air programma's
PRIM-EIRE Ierland (v.a.
26 maart Aer Lingus
Charter 4 x p.w.)
PRIM-AEREOS Algarve
(v.a. 27 maart TAP
Charter zaterdags)
komen later uit. Wij gaan op zeker. U ook?
Programma's dan al aanvragen
rckre aktief toerixme
Clinge 24, BussumTel02159-14 5 41.
lerland/Algarve Tuil
Naam;
kent veel: aangepast aan de plaat
selijke beschikbaarheid van grond
stoffen. betaalbaar, vallend binnen
het sociale en culturele patroon dat
verre verschilt van het onze. door
de mensen ter plaatse te maken.
Want import is onbetaalbaar.
Vingeroefeningen
Een woordvoerder van het Konink
lijk instituut voor de tropen (een
van de deelnemende groepen),
waarschuwde dat de tentoonstelling
niet alleen erg nuttig is voor de
gedaehtenvorming, maar ook erg
gevaarlijk. Want aangepaste tech
nologie laat zich niet vatten in
definities, het is juist per situatie
en per plaats verschillend, al naar
de mogelijkheden. Het laat zich ei
genlijk niet tentoonstellen op een
marmeren vloer in een glazen hal:
'Dit zijn nog maar vingeroefenin
gen uit de beschutte westerse werk
plaatsen.'
En het gaat er niet om dat wij
oplossingen bedenken die aange
past zijn aan plaatselijke middelen
en vaardigheden, belangrijker is
dat wij de plaatselijk aanwezige
vindingrijkheid aanboren en stimu
leren. Zoals prof. ir. L. J. Mostert-
man zei bij de opening van een
eerdere tentoonstelling van hetzelf
de materiaal in Belgrado: er gaat
waarschijnlijk nog steeds meer
aangepaste technologie verloren
dan er nieuwe bijkomt.
In het Gorlaeuslaboratorium van de
Leidse universiteit (Wassenaarse-
Een van de opstellers van de
aanbevelingen over euthanasie,
het Nederlandse Tweede Kamer
lid drs. J. Voogd.
DEN HAAG Een literfles jenever
of vieux zal vanaf 1 januari min
stens 13,50 a veertien gulden gaan
kosten. Dit wordt de absolute bo
demprijs die het produktschap voor
gedistilleerde dranken hoogstwaar
schijnlijk volgende week officieel
zal vaststellen. De bodemprijs als
hierboven genoemd is inclusief
BTW en de accijnsverhoging van
ruim twee gulden per liter.
Op dit ogenblik worden nog liter
flessen verkocht beneden een tien
tje. De verplichte bodemprijs voor
sterke drank is een dringnde wens
van de slijters en hun organisaties.
De consumentenorganisaties heb
ben zich ertegen verklaard. Consu
mentenbond en Consumenten Con
tact vinden dat de problemen aan
de slijters er zouden er te veel
zijn niet moeten worden opge
lost over de ruggen van de consu
ment.
Dezer dagen komt het besluit af
van minister Lubbers en staatsse
cretaris Hazeikamp van economi
sche zaken, waarbij het produkt
schap voor gedistilleerde dranken
de machtiging krijgt om bepaalde
minimumprijzen voor te schrijven.
Eind september lieten enige fabri
kanten van sterke drank de verti
cale prijsbinding los. Daarop ont
stond een prijzenoorlog. Veel slij
ters draaien sindsdien zonder winst
of met verlies, ofwel ze raken hun
klanten kwijt, als ze proberen niet
mee te doen in de prijzenoorlog.
weg 76) zijn intussen zulke prakti
sche zaken te zien als een door
stromend water aangedreven wa
terpomp (na import van plastic
mallen door de plaatselijke bevol
king te maken van beton, houten
kleppen en bamboe leidingen). Er
is een kookapparaat op zonne-ener-
gie. een TNO-constructie waarmee
een traditioneel ijzergieterijtje door
bijmengingen een bijna aan staal
gelijkwaardig materiaal kan produ
ceren. een in baksteen uitgevoerd
lego-systeem dat bouwen zonder
(te importeren) cement, mogelijk
maakt
De tentoonstelling, die tot en met
woensdag overdag geopend is. valt
sedeeltelijk samen met een confe
rentie waar de Nederlandse univer
siteiten en hogescholen volgende
week gaan bespreken wat zij aan
het onderzoek voor de ontwikke
lingslanden kunnen bijdragen. Die
conferentie begint maandag om
twee uur in hetzelfde gebouw met
een openbare zitting. Ook de slot
zitting woensdagmorgen (negen
uur) is openbaar.
Dc barometers in ons land staan
vrij hoog. In de loop van gisteren
zijn ze nog verder gestegen. Dit is
een aanwijzing voor de gezondheid
van een zone van hogedruk, rei
kend van de Britse eilanden (een
maximum van 1029.3 millibar bo
ven Oost-Ierland en Midden-Enge-
land) tot de Balkan. Er vindt in
onze omgeving instroming van be
trekkelijk zachte en vochtige lucht
van zee plaats, echter voornamelijk
in het noorden en noordwesten.
Daar werd gisteravond ook motre
gen gesignaleerd. De wind was er
naar het noordoosten gedraaid ach
ter een storing van geringe activi
teit. De temperatuur in Den Helder
haalde gistermiddag 10 graden Cel
sius tegenover maximaal 3 in
Maastricht. Aangezien wij onder
beheer van hogelucbtdruk blijven
zal de kans op neerslag van beteke
nis vooreerst klein zijn. Wel kan de
mist. die zich vooral in de nacht
vormt en in het bijzonder in het
zuiden en midden van Nederland
vervelend kan worden, 'kleverig'
zijn Het zicht in Honington in de
zuidoosthoek van Engeland meldde
gisteravond slechts 70 meter zicht.
Tegen het weekeinde wordt een
hernieuwde toeneming van de wind
verwacht, waardoor dan de mist-
kansen weer afnemen maar die op
wat neerslag groter wordt. Zoals
wij eerder al vaststelden is er van
een echte opbouw in de richting
van een strenge winter geen spra
ke. Telkens warmen zich in het
'verre westen' depressies die dan
via Zuid-Groenland en IJsland over
Scandinavië naar het zuidoosten
trekken, (de temperatuur op IJs
land varieerde gisteravond van mi
nus 6 gr. C. bij matige sneeuwval
in het uiterste noorden tot plus 13
gr. C. (maximum zelfs 14) in het
uiterste oosten. Zolang het niet ge
beurt, kan de koude winterlucht
niet voldoende uitloop in zuidelijke
richting krijgen. Telkens wanneer
zo'n koude tong een beetje zuidelij
ker komt, gaat de zachte en vochti
ge oceaanlucht uit het westen weer
in het tegenoffensief. Conclusie:
voor winters weer ligt het hoge-
drukgebied op een verkeerde plaats.
Toch is de kou in Scandinavië flink
toegenomen achter een via Lenin
grad wegtrekkende stormdepressie.
Dit werd vooral gedemonstreerd
door de uitslagen van stations in
Noord-Finland: Sodanklya, maxi
mum minus 17, gisteravond om ze
ven uur minus 23. Ivalo, nog
noordelijker gelegen, meldde minus
17 graden bij matige sneeuwval!
Slechts een enkel station in het
uiterste zuiden van Finland had
gisteren geen ijsdag: maximum
plus 1. Overal kwamen gisteravond
luchtdrukstijgingen van 3 tot 5
ximum temperaturen van gisten en
Slftff 7-1Q 11111-
neer-
Amsterdam
zwaar bewolkt
8
0.6
De Bilt
motregen
5
0.1
Deelen
mist
4.
0.3
Eelde
motregen
8
0.4
Eindhoven
regen
4
0.1
Den Helder
half bewolkt
10
0.2
Luchth. Rtd.
regen
7
0.1
Twente
geheel bewolkt
5
0
Vljssingen
geheel bweolkt
5
0
Zd Limburg
zwaar bewolkt
3
0
Aberdeen
onbewolkt
10
0
Athene
niet ontvangen
Barcelona
geheel bewolkt
14
0
Brlijn
motregen
7
0
Bordeaux
mist
0
Brussel
geheel bewolkt
4
0
Frankfort
motregen
2
0.1
Genève
zwaar bewolkt
5
0
Helsinki
onbewolkt
—6
0
Innsbrück
zwaai* bewolkt
1
0
Kopenhagen
onbewolkt
7
0
Lissabon
zwaar bewolkt
15
2
Locarno
onbewolkt
6
0
Londen
geheel bewolkt
7
0
Luxemburg
onbewolkt
2
0
Madrid
zwaar bewolkt
11
0
Malaga
regen
16
3
Mallorca
regen
18
2
München
geheel bewolkt
1
0
Nice
half bewolkt
15
0
Oslo
onbewolkt
1
0
Parijs
licht bewolkt
2
0
Rome
niet ontvangen
Spilt
zwaar bewolkt
1
1
Wenen
zwaar bewolkt
5
0
Stockholm
onbewolkt
-1
0
Zürlch
geheel bewolkt
3
0
Casa Blanca
half bewolkt
20
0
Istanboel
onbewolkt
9
0
Las Palmas
half bewolkt
23
0
New York
■zwaar bewolkt
Tel Avlv
zwaar bewolkt
17
0
Tunis
zwaar bewolkt
18
0
millibar in drie uur voor. De laag
ste temperatuur in -Finland werd
opgegeven door Kemi bij de Fins-
Zweedse grens (uiteraard in het
noorden) te weten minus 26 gra
den. In Noord-Zweden kwam ook
strenge vorst voor, maar de tempe
raturen waren er minder laag:
Kvikkjokk gaf minus 12, een ander
station minus 13. Oslo rapporteerde
minus 12 graden. Zeer koud weer
heerst nu ook op Spitsbergen en
het eilandje Hopen te weten minus
23 graden (maximum minus 19).
Op de Britse eilanden is het duide
lijk zacht voor de tijd van het Jaar,
kijk maar naar Schotland waar
Aberdeen gistermiddag tot 10 graden
reikte evenals het eiland Man en
de Hebriden.
onder redactie van loessmit
Ook een interessante vraag is:
hoe praat ik met mijn kinderen
over die gijzeling? Nou gewoon,
ben je dan geneigd te antwoor
den. Al naar gelang de leeftijd
van de kinderen, leg je ze niets-
iets/veel uit over wat achter de
actie van de Zuidmolukse jonge
ren zit. Al naar gelang je opvat
tingen probeer je dan bovendien
geen/een beetje of veel begrip te
kweken voor die acties. Hoe je
kinderen het geweld moet uit
leggen is niet een probleem dat
nu met deze twee gijzelingen is
ontstaan. Dankzij de publici
teitsmedia komt er dagelijks zo
veel zichtbaar en wat minder
zichtbaar geweld (zoals werk
loosheid) de huiskamer binnen
dat het wat overdreven is om te
denken dat uitgerekend deze ac
ties problemen voor ouders en
kinderen opleveren.
Desondanks heeft de klinische
pedagoog prof. dr. W. ter Horst
van het pedagogisch instituut
van de Leidsche universiteit en
kele adviezen aan opvoeders op
gesteld en die toegestuurd naar
de publiciteitsmedia. De Leidse
pedagoog stelt vier vragen met
daarbij passende antwoorden om
een idee te geven hoe er over dit
soort zaken gepraat kan worden.
De vragen met in het kort de
antwoorden luiden: Moet er
door opvoeders gepraat worden
crver dit soort dingen? Ant
woord Ja. Met welke kinderlijke
ervaring is deze gijzeling te ver
gelijken? Antwoord. De huiselij
ke scene, de driftbui, de ruzie als
menselijke kortsluiting. Vraag:
Hoe worden kinderen en grote
mensen zo ongelukkig dat ze zo
lelijk tegen elkaar kunnen
doenAntwoord: Het ideaal van
de Zuid-Molukken en onze on
verschilligheid daartegenover
maakt dat 'sommigen van hen
toen lelijk gingen doen. Ze wis
ten wat dat het niet mocht, ze
wisten ook wel dat. ze straf ver
dienden. maar ze waren zo on-
oelukkig dat het hen allemaal
niets kon schelen
Tensloile: Zijn ze allemaal zo.
die Zutd-Molukkers (of Ambon-
nezen): Antwoord. Nee hoor. en
het zou heel oneerlijk zijn om
nu te menen dat alle Zuid-Mo-
lukker.-, gevaarlijke lelijke men
sen zijn
Een interessanter slot is de re
den dir de Leidse professor aan
voert voor deze bijdrage aan de
nnoebrijdelde publiciteitsgolf
over de Zuidmolukse zaak. publi
citeit ate voor een deel verant
woordelijk is voor eventuele
angsten en spanningen bij kin
deren
'We deden dit omdat de meeste
opvoeders geen ervaring hebben
De Amerikanen, zo onjxt uit een
grootscheeps onderzoek, zijn best
bereid zich iets te ontzeggen om
de inflatie te helpen bestrijden.
Zo wil 91 procent het één dag in
de week wel zonder vlees doen,
73 procent wil zijn kleren niet di
rect door nieuwe vervangen en 78
procent is bereid huishonden en
-katten geen Lrokjes en andere
hapjes voor te zetten die op ba
sis van rundvlees zijn klaarge
maakt. Een heleboel Amerikanen
willen nog wel een stapje verder
gaan: 73 procent zal desnoods in
een kleiner huis gaan wonen en
66 procent ziet. indien hoogst
noodzakelijk, zelfs helemaal af
van weekend- en vakantiehuisjes.
En wat de auto betreft, willen ze
ook een flinke veer laten: 93 pro
cent belooft zijn auto nee. niet
af te schaffen. Maar wel willen
al die Amerikanen eventueel tij
delijk van de ingebakken ge
woonte afstappen om hun auto
elk jaar voor een nieuwe in te
ruilen.
Er is nog maar één kerkganger
in de kathedraal van het Engelse
Lincoln die het niet koud heeft.
Dat is de koster, die een privé-
verwarming heeft gekregen. Er
ging zoveel geld in zitten om het
elfde-eeuwse gebouw te verwar
men een gulden of vijftig per
uur dat het kerkbestuur die
uitgave niet langer verantwoord
vond en de verwarming definitief
uitdraaide. Ook voor de paar uren
dat er dienst gehouden wordt,
gaat de kachel niet meer aan,
maar voor de koster, die natuur
lijk vaak in het gebouw bezig is,
vond men dat wel wat cru. Daar
om is er voor nem een electrisch
broeikastje gehuurd, net groot
genoeg om de koster op tempera
tuur te houden.
met dit soort prolemen. Geluk
kig niet'. In de toekomst zal het
vaker voorkomen, 'want Neder
land is niet meer het land van
de Nederlanders alleen, maar
ook van Creolen, Hindoestanen,
Javanen, Chinezen, Turken, Joe-
goslavtn etc. We leven midden
in de tweede grote volksverhui
zing'. aldus de professor.
En dan te bedenken dat de drie
vorige gijzelingen in ons land
door Japanners, Palestijnen en
gewone Hollanders onder me
kaar werden uitgevoerd. Die
tweede grote volksverhuizing als
oorzaak klinkt prachtig, maar
slaat nergens op. De professor
zou alieen opvoeders en ouders
op het idee kunnen brengen dat
gewelddadige acties een noodza
kelijk gevolg zijn van het her
bergen van vele nationaliteiten
in een land. En dat is een erg
raar idee.
Deze dorstige slak heeft een
naam: Geronimo, en een baas
heeft ie ook, die verschrikkelijk
trots op het dier is. Want volgens
de baas, twintigjarige Chris Hud
son uit Hove in het Engelse
graafschap Sussex, is Geronimo
de grootste slak ter wereld. De
reus onder de slakken heeft dat
allemaal aan zijn dagelijkse por
tie melk te danken. Toen Gero
nimo nog maar met het gewone
slakkegangetje opgroeide en uit
eindelijk een lengte van twintig
centimeter bereikt had, proefde
hij op een dag een gemorst drup
peltje melk. Sinds die erste
druppel kan Geronimo niet meer
van het glas afblijven: met de
regelmaat van de klok strekt hij
zich in zijn volle lengte langs een
glas om de inhoud langzaam maar
zeker op te slurpen. De melk
heeft hem intussen tien centime
ter doen groeien en volgens baas
Chris is geen andere slak ter we
reld ooit dertig centimeter lang
geworden.
'Ik haat 'm', zegt mevrouw Elsie
O'Connor volgens Televizier over
haar zoon Carroll. Ze bedoelt dan
de rol van Archie Bunker, nu al
jaren door Carroll vertolkt, waar
mee zelfs zijn echte moeder ver
eenzelvigd wordt. Op haar werk
wordt ze nogal eens als 'me
vrouw Bunker' aangesproken:
'Dat vind ik verschrikkelijk. Ik
heb mijn zoon nooit opgevoed als
het type dat hij uitbeeldt en
soms heb ik het idee dat mijn
Carroll zich identificeert met Ar
chie Bunker. Wanneer Archie
vals tegenover zijn vrouw, doch
ter en andersdenkende mensen is,
dan zit ik met het zweet in mijn
handen en denk ik bij mezelf: hoe
kan mijn zoon dat nou doen?'
Mevrouw O'Connor had de oud
ste van haar drie zoons heel wat
/er onderwijzer dan Archie
zien worden. Ze had hem terwille
van een goede opvoeding naar de
grote stad Dublin gestuurd maar,
zegt ze nog altijd spijtig, 'hij
kwam terug met een theater-tic'.
Aan de uitdrukking van iemands
gezicht kan een goed opmerker
heel wat zien. Je moet alleen wel
weten op welk deel van het ge
zicht je moet letten. Het tijd
schrift De Bejaarden heeft in de
'Journal of Communication' ge
lezen, dat wangen en mond het
duidelijkst een gevoel van afkeer
weerspiegelen. Ogen en oogleden
verraden angst: aan wangen,
mond, ogen en oogleden is treu
righeid te ontdekken en woede
zie je vooral op wangen, aan
mond, wenkbrauwen en voorhoofd.
Bij een blijk van verrassing is
het hele gezicht in touw. Wie
meent al die stemmingen van
iemands gezicht af te kunnen le
zen, moet wel een heel vlugge
zijn: de meeste gezichtsuitdruk
kingen zouden hoogstens twee
seconden duren.
'Het is zijn eerste echte dikke boom.'
