gan Kemenade slechte
esentatie van beleid
[RP en PvdA verwijten
Beter te vroeg
gepest dan te laat
ontvangen
Onderzoek naar militaire
bonden zal vrijheid niet
aantasten, zegt minister
ANION HEIJBOER
Model contract om huurder te beschermen
Vrijheid van
onderwijs
onaangetast
Idaten waarschuwen
ografen met schoten
Aantasting van
onderwijsvrijheid
een spookverhaal?
Mi
Van Kemenade:
Het Regent Dat
Het Giet. Vergeet Je
iet Uiet. verge
StophoestNi
NAVO streeft meer standaardisatie na
Van Red Band
Natuurlijk.
RITA
Weskblad dcTljd t1.80) abonnementen: 020 - 233984
In de praktijk worden de voorwaarden door verhuurder gedicteerd
DE KUYPER EXPORT
Jonge Jenever
Eenzijdig
knellende
beperkende
bepalingen
RDAG 11 DECEMBER 1975
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 3
Merheid Kamer heeft bezwaar tegen manier van bezuinigen
n tpze parlementsredactie
en
letJAAG De ARP en de PvdA hebben gisteren in de Tweede Kamer minister Van Kemenade
r <jgd eens wat meer te letten op de manier waarop hij zijn beleid naar buiten brengt. Volgens
'JJ rtijen ligt hierin een belangrijke oorzaak van de tegenstand die de minister ondervindt van-
ige] jnderw ijs wereld.
maar primair om een verworven
heid, die na honderd jaar zware
strijd ons nationale onderwijs heeft
gestempeld', aldus Van Leijenhorst.
De socialist Laban zei dat de
spookverhalen over de aantasting
van de vrijheid van onderwijs nu
maar eens uit de discussie moeten
verdwijnen. 'Een deel van de on
rust in de onderwijswereld wordt
uit partijpolitieke overwegingen
veroorzaakt door de oppositie, die
de mensen bang probere nte maken
door op onverantwoorde wijze te
suggereren, dat deze minister de
onderwijsvrijheid wil aantasten en
politieke indoctrinatie nastreeft.
Het moet voor eens en voor altijd
duidelijk zijn, dat onze fractie een
dergelijk beleid niet zou toestaan'.
i
—en grote delen van het on-
en In plaats van harmonie en
„c pel signaleren we spannin-
polarisatie-uitingen die ons
.1 isten', zei mevrouw Kraaije-
juters (ARP) gisteren tij-
behandeling van de begro-
}g i onderwijs en. wetenschap-
rtk
nlw Kraaijeveld zei dat juist
en naat tussen de overheid en
baa erwijs van essentieel belang
de totstandkoming van ver-
Q jjjen en ontwikkelingen,
vji het onderwijs zo'n drin-
tehoefte heeft.
cialistische Kamerlid Van
zal (een partijgenoot van Van
e Ipde) merkte op dat de mi-
ohi met zijn plannen bepaald
ce dreiging vormt voor de vrij
man onderwijs. 'Maar ik heb
>t zftndruk dat de minister wat
itiger zou moeten zijn bij
ee agen van het bijzonder on-
zich juist als bijzonder
[ie js waar te maken. En ook
meer begrip zou moeten
-et oor het feit dat een groot
ik n het bijzonder, levensbe-
•fc lijk onderwijs opnieuw
i wfaar een eigentijdse gestalte
het an zijn identiteit', zei hij.
:n j
'de nigingen
rderheid van de Tweede Ka-
eft bezwaar tegen de manier
zuinigen van de minister.
ne de onevenredige bezuini-
L op het middelbaar technisch
f js (MTO) gaat de Kamer te
atssecretaris De Jong heeft
xigroting aangekondigd dat
ilen leerlingen in de ver-
Ie groepen zal worden ver-
an achttien naar twintig,
altronder dat de docenten dan
fj gordijnen klimmen, temeer
ook bij de praktijklessen
Idsproblemen kunnen ont-
Dit is een weinig zorgvuldig
aldus het Kamerlid Laban
De staatssecretaris is in-
T I bezig deze maatregel terug
tréfien. Maar als oplossing die
Tejvoor geeft niet naar de zin
PvdA is, zal deze partij in
ival met een wijzigingsvpor-
len.
lende partijen gingen nog
•der met de kritiek op de
[lngsvoorstellen. Zo heeft
ield de VVD ernstig be
ien de totale bezuinigingen
[middelbaar en hoger beroep-
pijs. 'Statistisch gezien is dit
j.Jderwijs waar leerlingen uit
bevoorrechte milieus in
ketale terecht komen. Deze
chtfan onderwijs moet daarom
[ebroken worden, maar juist
«f I
Mevrouw J. G. Kraaijeveld-
Wouters
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Minister Van
Kemenade (onderwijs) heeft
gisteren in de Tweede Kamer
uitgebouwd', aldus mevrouw Gin- opnieuw in alle toonaarden ont-
Jaar-Maas (WD). Ook de verho- fherioelino- heeft
ging van het aantal leerlingen per *ena .7.T .Jr Deaoeimg neeit
in het algemeen voortgezet on
derwijs (HAVO en MAVO) en het
voorbereidend wetenschappelijk on
derwijs (VWO) vond de VVD on
verteerbaar.
Ook de sluiting van het hersenin-
stituut is voor de Kamer onaan
vaardbaar. De meerderheid wil
eerst een onderzoek naar de werk
zaamheden van dit instituut voor
dat tot sluiting wordt overgegaan,
aldus Laban.
Onderwijsvrijheid
Ook de vrijheid van onderwijs is
tijdens de debatten over de begro
ting weer uitgebreid aan de orde
gekomen. Het CHU-Kamerlid Van
Leijenhorst suggereerde dat minis
ter Van Kemenade probeerde om
de christendemocratische partijen
tegen elkaar uit te spelen. 'De vrij
heid van onderwijs is niet een zaak
van aanhoudende zorg van één be
paalde groepering.
Bij de vrijheid van onderwijs gaat
het ook niet allereerst om het ver
dedigen van gevestigde belangen.
^jPoIg van pagina 1
leester A. A. Beckerimg van
i heeft een gesprek met het
1 enitrum toegezegd. Er is ge-
R( ïerd omdat de militairen tij-
ini e demonstratie hun wapens
L4; i. Soldaten zouden ai eerder
13- ïuwingsschoten gelost heb-
t J< fotografen te waarschuwen
9:2 en aantal fotografen zijn
an n apparatuur in besiag geno-
strenger worden van de
ijbhg is vooral gebeurd nadat
de bewaking overna-
n de politie.
ïorgen is er vanuit de trein
Mogelijk waren vogels
het doelwit van de kapers, want het
is zeker dat er niet op mensen is
geschoten. De autoriteiten volhard
den gisteren in hun houding om
voor een nieuw onderhoud het ini
tiatief van de kapers af te wachten.
Dezen lieten echter ook nu weer
niet blijken behoefte te hebben aan
een gesprek. In de voorste cabine
van de trein is een deel van de
kranten weggehaald, waarmee de
ramen waren geblindeerd. De be
lofte om ten behoeve van de mid
denstand het buitenste cordon rond
Bedien op te heffen, is gisteren nog
niet nagekomen.
(Advertentie)
w-j
Minister Van Kemenade begroet aan het begin van de behandeling
van de begroting van onderwijs het Tweede Kamerlid dr. A. Veer
man (ARP). Het is een hartelijk weerzien tussen de minister en
zijn vroegere staatssecretaris, die nu weer Kamerlid is.
(ADVERTENTIE)
de vrijheid van onderwijs aan te
tasten. Tijdens de behandeling
van zijn begroting zei hij dat hij
daar bovendien de mogelijkheid
niet voor heeft.
'Ais die vrijhiedd van onderwijs bij
de grondwetswijzagiingen van 1848
en 1917 niet in de grondwet was
opgenomen, zouden we dat nu
moeten doen', zed de bewindsman.
Hij zed verder dat hij, zelfs als hij
zou wilden, vanwege allerlei wette
lijke maatregelen nauwelijks de
mogelijkheden heeft om het terrein
van de onderwijsvrijheid te betre
den.
Op de komende wijziging van het
onderwijsartikel in de grondwet
wilde hij overigens niet ingaan.
Deze wijziging geschiedt in het ka
der van een algehele grondwetswijzi
ging die bannen afzienbare tijd
door het kabinet zal worden inge
diend. Hij wilde er niet op ingaan,
omdat het kabinet nog moet praten
over de kritiek die de Raad van
State heeft geleverd op de voorge
stelde wijziging van het grondwets
artikel.
Over de voorgestelde bezuinigingen
zei de bewindsman dat deze in
verhouding met de andere departe
menten nogal meevallen. 'Waar de
onderwijsbegroting 27 procent van
de totale begroting opslokt, deelt
zij slechts voor 12 procent in de
bezuinigingen', zei hij.
Bij deze bezuinigingen zijn de on
derwijsvormen waar de kansarme
groepen liet meest gebruik van ma
ken, zoveel mogelijk ontzien. De
grootste klap is gevallen bij het
wetenschappelijk en het Hoger Be
roepsonderwijs. 'Deze afweging heb
ik gemist bij belangengroepen en
enkele Kamerleden, die kritiek le
verden op de bezuinigingen', zei
Van Kemeanade.
De minister benadrukte dat de to
tale begroting ongeveer 5500 ar
beidsplaatsen meer oplevert in het
onderwijs. Alleen bij het Middel
baar- en Hoger Beroepsonderwijs
vinden er enkele zeer geringe ver
minderingen van de werkgelegen
heid plaats.
De kritiek vanuit de Kamer als
zouden de bewindslieden besluiten
nemen zonder dat daarover vooraf
overleg is gepleegd, erkende de be
windsman. Hij zei dat dat niet an-
door Ferry Mingelen
BRUSSEL Het onderzoek naar de militaire belangenorganisaties
in de verschillende NAVO-landen, waartoe de NAVO-defensie-
ministers deze week in Brussel besloten, zal niet tot aantasting
van de vrijheid van organisatie leiden. Dit verzekerde minister
Vredeling (defensie) gisteren in Brussel na afloop van de tweede
zitting van het NAVO-defensie planning comité.
'Ik zal op dólt punt waakzaam zijn.
Trouwens, de beste waarborg dat
dot onderzoek de vrijheid van deze
organisaties niet aantast is, dat ik
er als Nederlands minister van de
fensie zelf bij zit', aldus minister
Vredeling diie meende dat het on
derzoek gelegenheid geeft misver
standen over de Nederlandse mili
taire belangenorganisaties uit de
weg te ruimen. Het onderzoek, dat
uitsluitend een inventarisatie van
de verschillende soldatenvakbonden
inhoudt, werd voorgesteld door de
Italiaanse minister van defensie.
Deze toonde zich bezorgd over de
extreem linkse en rechtse soldaten-
bewegingen in zijn land.
'De ene keer gebruik ik te
weinig zeep, dan weer te
veel. Is het hier ooit goed?'
Standaardisatie
Het belangrijkste onderwerp de af
gelopen dagen in Brussel was de
standaardisatie. De Navo-landen
willen meer samenwerken bij de
ontwikkeling, de produktie en de
aanschaf van wapens en munitie
om zo tot het grote aantal verschil
lende wapensoorten dat momenteel
binnen de Navo wordt gebruikt, te
beperken. Het voorstel van stan
daardisatie is dat die wapens, aan
gekocht in grote series, goedkoper
worden en tevens dat de onderlinge
samenwerking en flexibiliteit van
de gehele Navo-defensie worden
verbeterd. Op dit punt is volgens
minister Vredeling een duidelijke
doorbraak bereikt. In het verleden
beleden de Navo-ministers ook wel
de noodzaak van standaardisatie,
maar daar is tot nu toe door natio
nale economische belangen weinig
van gekomen. Deze week is volgens
minister Vredeling duidelijk de po
litieke wil gebleken om deze zaak
serieus aan te pakken. De Duitse
minister van defensie Leber ver
klaarde dat bepaalde klippen die
nog omzeild moeten worden meer
van psychologische dan van politie
ke aard zijn.
In ieder geval bestonden er de af
gelopen dagen ten aanzien van de
standaardisatie weinig grote me
ningsverschillen en dat gaf het
overleg een rustig verloop, aldus lr
Vredeling. De standaardisatie zal
vandaag en morgen ook besproken
worden door de Navo-ministers van
buitenlandse zaken.
Minister Vredeling beklemtoonde
dat de geldbesparende samenwer
king temeer noodzakelijk is gezien
de voortdurende groei van de
strijdkrachten van het Warschau
pact. 'Deze groei staat in duidelijke
tegenstelling tot de ontspanning
tussen Oost en West. Er is geen
reden tot paniek, maar wel tot
constante zorg, zeker in verband
met de huidige economische moei
lijkheden in de Navo-landen", zei
hij. Navo-secretaris-generaal Luns
verklaarde niet te geloven dat de
Russen momenteel agressieve be
doelingen hebben maar, zo zei hij,
bedoelingen kunnen snel verande
ren en daarom kunnen wij de snel
le groei van de Russische strijd
krachten niet negeren.
In tegenstelling tot verleden Jaar
hebben de Amerikanen nu in Brus
sel nagelaten de toetreding van
Spanje tot de Navo krachtig te
bepleiten. Spanje is wel zijdelings
aan de orde geweest ,maar niet op
zodanige wijze dat ik, aldus minis
ter Vredeling, moest protesteren.
Nederland stelt zich op het stand
punt dat toetreding van Spanje tot
de Eruopese gemeenschap en de
NAvo alleen overwogen kan worden
als zich in dat land een duidelijke
ontwikkeling naar democratischer
verhoudingen aftekenen. Mr. Luns
zei dat het nu nog te vroeg is om
beslissingen te nemen over een
mogelijk nauwere relatie tussen de
Navo en Spanje.
Na de confrontatie met de Navo de
afgelopen zomer, zijn de Neder
landse defensiebezuinigingen voor
1976 deze week in Brussel niet
meer aan de orde geweest. Er is
ook niet gesproken over minister
Vredelings plannen om voor de ja
ren 1977 en '78 nog eens vijfhon
derd miljoen extra te bezuanógn.
(ADVERTENTIE)
ders kan, omdat de besluitvorming
over de begroting plaats vindt in
betrekkelijk korte tijd in de minis
terraad, waarbij bovendien de tota
le financiële problematiek aan de
orde is. Overigens heeft het parle
ment het laatste woord over de
beleidsvoornemens, zodat bezwaren
altijd nog in d e voorstellen ver
werkt kunnen worden.
Omstreden graficus exposeert schilderijen en publiceert een
boek over zijn 'systeem'. De Tijd sprak ook met zijn drie
vrouwen Harde aanpak Zuidmolukkers zou fataal zijn
Hoger Personeel-voorzitter Van der Schalie'Nivellering helpt
de massa nauwelijks' Mensenrechten-voorvechter Poncke
Princen bijna twee jaar in Indonesische cel
Van een verslaggever
DEN HAAG De Consumentenbond en het Nederlands Verbond van Huurdersor
ganisaties hebben een model-huurcontract ontworpen, waarin rekening gehouden
wordt met de belangen en de redelijke verlangens van de huurders, overigens zonder
dat dit ten koste van de verhuurder gaat.
del
In de praktijk worden de
voorwaarden waarop wonin
gen verhuurd worden name
lijk gedicteerd door de ver
huurder en de huurcontrac
ten bevatten allerlei eenzijdi
ge bepalingen. Op de inhoud
van het contract heeft de
huurder doorgaans geen en
kele invloed. Deze scheve si
tuatie is volgens de organi
saties mede ontstaan door de
naoorlogse woningnood: aspi
rant-huurders zijn vaak al blij
als ze een huurcontract mo
gen tekenen; zij zijn niet in
staat tot het geven van veel
weerwerk.
Als voorbeelden van voor de
huurder knellende eenzijdige
bepalingen noemen de orga
nisaties: 'Het is verboden die
ren te houden', 'Verhuurder
heeft bij uitsluiting het recht
omvang en aard van de ser
vice te bepalen', 'De centrale
verwarming zal slechts van
7.00 tot 24.00 uur worden ge
stookt', 'Het is verboden los-
geplaatste kasten te verplaat
sen', 'Men mag geen zonne
schermen ophangen', 'Van de
standaardkleuren houtverf en
wandverf mag niet worden
afgeweken', 'Het is verboden
om gasten langer dan veer
tien etmalen te laten logeren.'
Terwijl dergelijke verplich
tingen en verboden vaak
voorkomen, worden de huur
der in het contract zelden
rechten gegeven.
Werkgroep
Het model huurcontract zal
worden ingebracht in de
werkgroep huurgedragsregels,
die staatssecretaris Van Dam
zal instellen. In deze werk
groep, die zal nagaan of de
verhouding tussen huurder en
verhuurder beter moet wor
den geregeld, zullen de con
sumentenbond en het verbond
van huurders zitting hebben.
De twee organisaties bevelen
aan om inmiddels het model
huurcontract te gebruiken.
Het contract gaat uit van de
meest gebruikelijke situatie:
de woning wordt voor onbe
paalde tijd gehuurd en de
huur wordt per maand be
taald. Wordt er dan een waar
borgsom geheven, dan is die
gelijk aan de kale huurprijs
en stijgt bij wijze van
rentevergoeding mee met
de huurverhogingen. De bru-
to-huurprijs moet duidelijk
gesplitst worden in kale hum-
en nader gespecificeerde ser
vice- en verwarmingskosten,
waarvan een aparte lijst in
het model is opgenomen.
Het contract omvat geen be
palingen omtrent huurverho
ging; immers soms zijn hum-
verhogingen wettelijk ver
plicht, in andere gevallen laat
de wet juist een zekere on
derhandelingsvrijheid daar
over. Automatische verho
gingsclausules doorkruisen al
leen maar de wettelijke mo
gelijkheden.
Er van uitgaande dat een
huurder zich in zijn woning
ook werkelijk thuis moet kun
nen voelen zijn ook geen be
perkende bepalingen ten aan
zien van het gebruik opge
nomen. Zou er werkelijk spra
ke zijn van onbehoorlijk ge
bruik dan kan de verhuurder
de huurder ook zonder con
tractuele bepaling tot ontrui-
ruiming noodzaken.
Wijzigingen
Daarentegen is wel bepaald,
dat een huurder wijzigingen
mag aanbrengen die de bruik
baarheid en bewoonbaarheid
van het gehuurde niet aan
tasten. Weigert een verhum-
der gebreken te herstellen,
dan heeft huurder de be
voegdheid dit zelf te laten
doen en de kosten te verre
kenen met de hum. Zowel bij
begin als eind van de huur
moet een beschrijving worden
moet een beschrijving worden
opgemaakt, zodat duidelijk is
welke reparaties eventueel
door of voor rekening van
huurder moeten worden uit
gevoerd.
Om meningsverschil over de
'vraag welk onderhoud voor
rekening van de huurder is
zijn diens onderhoudsver
plichtingen uitputtend om
schreven. De verhuurder moet
verder op wens van huurder
meewerken aan woningver
betering, voor zover dit rede
lijkerwijs van hem gevraagd
kan worden.
Tenslotte: bij overlijden of
vertrek van huurder gaat het
huurrecht over op degenen
met wie hij een gemeen
schappelijke huishouding
voerde.
'n lekkere borrel,
van bijzondere klasse...
