'Zanzibar', nieuweling
van Peter Hoeksema
'Westers model niet
verantwoord voor
hulp derde landen'
fllsllislll
Hoera,het'lelijke eendje'is mooi weer terug
met de nieuwe 2cvSpéciaL
Roland Topor in
het Stedelijk
Familieberichten
Rapport CNVstructuurwijziging
en mentaliteitsverandering nodig
Al voor f6888,-
rijdt u zéér speciaal 2cv
metde2cv Spécial.
WOENSDAG 10 DECEMBER 1975
TRUW/KWARTET -
I S!
door André Rutten
DEN HAAG De Haagse Comedie speelt in het Hot een nieuw stuk
van de Nederlandse acteur-schrijver Peter Hoeksema, getiteld 'De
Zanzibar' naar het gelijknamige café, waarin de handeling zich vol
trekt
duur geworden krijgen zij bij hun
laatste loon de mededeling dat zij
kunnen gaan. Dit laatste wordt in
het stuk uitgewerkt t.a.v. de schoon
zoon, wiens werkgever hem in het
café komt vertellen dat er geen werk
is dat bij zijn kundigheden past.
'Geen opgewekt stuk', zei een oude
re bezoeker na afloop. Het staat in
derdaad in mineur, al heerst er bij
vlagen een ietwat verschaalde ge
zelligheid van mensen die er elkaar
al jaren ontmoeten, en al treden
twee straatvegers als een soort kri-
tisch-komisch duo op en heeft ook
de jonge glazenwasser wat zwarte
humor. De mineurstemming, die al
uit de situatie van de tanende om
zet van de kroeg voortkomt en nog
aangezet wordt door het beklag van
de werkgever, is natuurlijk gerecht
vaardigd. Het lijkt hoogstens té
zwartgallig omdat zoveel ontslagen
in zulk een kleine kring in zo'n be
perkt tijdsverloop in een realistisch
.gespeeld volksstuk ongeloofwaardig
worden. Misschien had dat ongeloof
waardige benadrukt moeten worden,
zodat het als een absurde weergave
kon gaan werken van wat toch een
realiteit is.
Er doet zich nog iets anders voor.
Er zijn veel goede en goed gedane
speelscènes in een variëteit van
stemmingen. Toch blijft het geheel
wat in de lucht hangen omdat de
zaken die aan de orde komen onvol
doende scherp gesteld worden. Het
is daardoor een bij grote vlagen
boeiende, zeker interessante voor
stelling, die de moeite van het zien
waard is, maar toch teleurstelt.
Het café is vijftien jaar geleden be
gonnen door een toen werkloos ge
worden meubelmaker, en ligt in een
(Haagse) buurt, die" aan het verkrot
ten is en voor afbraak bestemd. Het
stuk beslaat ongeveer 24 uur in dat
café, een stukje nacht na sluitings
tijd en een groot deel van de vol
gende dag. Een rampzalige dag. De
oude orgeldraaier raakt zijn vergun
ning kwijt, de getrouwde dochter, in
verwachting, haar baantje, haar man
zijn betrekking, een jonge glazen
wasser zegt kwaad zijn baan op. Hen
overkomt wat de ouwer wordende
kroegbaas zoveel jaren eerder over
komen is: overbodig, of eigenlijk te
Nederlandse werken voor
wereldmuziekdagen
AMSTERDAM Voor de wereld
muziekdagen van de International
Society for Contemporary Music die
van 22 tot en 'met 29 oktober 1976
in Boston zullen worden gehouden is
door een selectiecommissie de Ne
derlandse inzending samengesteld.
De inzending bestaat uit Midare van
Ton de Leeuw, Canto General van
Peter Schat, For moonlight Night
van Otto Ketting, Sinfonia van
Tristan Kauris. Sonata voor klarinet
solo van Rudolf Escher en 11 Prin
cipes van Louis Andriessen. Een in
ternationale jury zal uit de inzen
dingen van de deelnemende landen
een definitieve keus maken van de
werken die tijdens de muziekdagen
tot uitvoering zullen komen.
AMSTERDAM 'n Vreemde vo
gel, een tegendraadse figuur expo
seert in het prentenkabinet van het
Stedelijk Museum, Amsterdam: een
overzichtstentoonstelling van Roland
Topor's tekeningen, die ontstonden
tussen 1958 en 1975.
Het oudere werk is meestal zwart
wit, dat van later is ingekleurd met
potlood of waterverf. Topor ook
auteur tekent op wrang-humoris
tische wijze vreselijke visioenen en
droombeelden vol met wrede, absur
de, kannibalistische en erotische de-
In café T>e Zanzibar': orgelbaas,
chef, kroegbaas en vrouw,
schoonzoon, resp. Wim van den
Heuvel, Wim van Rooij, Sacco
van der Made, Emmy Lopes Dias,
Guido Jonckers.
tails. Zijn stijl wordt gekenmerkt
door een overvloedig gebruik van ar
ceringen, die zijn vreemde, lompe fi
guren een plastisch volume geven.
Echt surrealistisch kan men zijn
werk niet noemen welk werk
wèl? omdat hij zich afzet tegen
het modieus elegante daarin, tegen
het feit. dat veel kwasi-surrealisten
gezamenlijk de zelfde bizarre dro
men dromen. Hij gaat trouwens te
gen alle stromingen van vandaag in.
Je krijgt de indruk dat hij zelf een
stroming veroorzaakte: hijheeft
enorm veel invloed gehad op politie
ke en publiciteitstekenaars. Over
mode gesproken
Topor's werk werd wijd verspreid
bekend doordat hij meewerkt en
werkte aan veel bekende Franse
tijdschriften en ook de New York
Times.
Van zijn absurde romans werd 'Four
roses for Lucienne' in het Neder
lands vertaald. 'Joko viert zijn ver
jaardag', een tot toneelstuk bewerkt
kort verhaal werd hier eveneens ge
speeld.
De tentoonstelling is tot 19 januari
te ai en.
De vrede Gods, die alle verstid te boven gaat,
zal uw harten en uw geèhten behoeden
in Christus Jezus. Fil. 4 1
De Here heeft uit ziekte enljden verlost en
opgenomen in Zijn heerlijleid mijn lieve
Man, onze Vader en Grootvad
Freerk Boels
op de leeftijd van 70 jaar.
Onstwedde, 8 december 1975
Boslaan 16
E. Boels-t Boer
Haren: E. Huitin©oels
D. Huitim
Ellen
Bart
Leimuiden: D. F. Boels
M. F. Boel#an Beek
Erik
De begrafenis is bepaald op zateüg 13 decem
ber a.s. v.m. 14.00 uur op de algefene begraaf
plaats te Onstwedde. Zij die begrafenis
willen bijwonen worden om :.00 uur ii
„Brinkhof" naast de Geref. Kerk; Onstweddi
verwacht, waar de rouwdienst invangt on
13.30 uur.
Enige kennisgeving
Helemaal verslagen ontvingen wi uit Port
land (V.S.) het ontstellende bericl dat op
december jl. onze lieve Man, Va*r, Zooi
Schoonzoon, Broer en Zwager
Jan van Ejjsden
op 39-jarige leeftijd is overleden.
Wij weten hem geborgen in Godroneindigi
barmhartigheid.
C. P. van EiJscn-Prenger
Ian R. van EijJen
A. G. van Ei j sen
J. van Eijsder-SchaafsmLj]
J. A. Prenger
J. Prenger-Pijing
en verdere fanile
De crematie heeft inmiddels in Portfed plaats-1
gevonden.
Corr.-adres: Joh. van Eijsden, Ermgr. d. Lek-
str. 7, Naaldwijk.
Groningen:
Rijswijk (Z.-H.):
Groningen:
Van een verslaggever
UTRECHT De arme landen in de wereld kunnen niet op even
wichtige wijze tot ontwikkeling worden gebracht door het huidige
westerse ontwikkelingsmodel. Ondersteuning van dit model is daar
om niet zonder meer verantwoord. De ontwikkelingssamenwerking
moet worden gericht op het op gang brengen van een sociaal-econo
mische ontwikkeling door het betrekken van de gehele bevolking
bij het proces.
Dit Is een van de conclusies uit het
rapport over ontwikkelingshulp en
Internationale arbeidsverdeling, dat
het CNV heeft gep .bliceerd.
Het rapport komt onder meer ook
tot de conclusie dat de financie-
rings-maatschapplj voor ontwikke
lingslanden F.M.O., (opgericht door
minister Pronk) drastisch moet
worden hevormd. 'Zolang dit nog
niet het geval is. kunnen de FMO-
gelden niet als ontwikkelingshulp
worden aangemerkt', aldus het
CNV.
Ontwikkelingshulp zoals die de af
gelopen jaren is geboden, heeft
niet het gewenste resultaat gehad,
aldüs het CNV. 'De verschillen tus
sen arme en rijke landen blijven
toenemen en de werkloosheid in de
arme landen wordt steeds hoger'.
Om te bereiken dat er toch op een
evenwichtige manier hulp wordt ge
boden. pleit het CNV voor struc
tuurwijziging en mentaliteitsveran
dering. Structuurwijziging is nodig
mede aan de hand van de verlan
gens van de ontwikkelingslanden.
Die zullen steeds opnieuw moeten
worden vastgesteld', aldus het rap
port.
Volgens het CNV-rapport heeft de
problematiek in de arme landen
zeker te maken met het ingepast
zijn van de arme landen in het
Westerse produktiesysteem. Een
frontale bestrijding van het kapita
lisme in de vorm van een wijziging
in de eigendomsverhoudingen leidt
volgens het rapport niet automa
tisch tot oplossing voor het pro
bleem. 'Het wijzigen van de struc
tuur en de mentaliteit moet gelijk
tijdig worden ondernomen met als
richtsnoer het belang van de arme
landen'. Het kapitalisme wordt
daarbij wel als een mogelijk be
moeilijkende factor gezien. Een
studie wordt bepleit van alternatie
ve samenlevingsmodellen, zowel
voor de ontwikkelingslanden als
voor de ontwikkelde landen.
Alternatieve modellen
Volgens het rapport behoort leder
mens economische structuur
verantwoordelijk te kunnen zijn
voor de gang van zaken in zijn
bedrijf en zijn omgeving, onder
meer om zo de belangen van de
arbeiders in de derde wereld te
kunnen ondersteunen. Het kunnen
realiseren van deze verantwoorde
lijkheid vereist een (mede)-beslis
singsrecht van werknemers. Het
CNV denkt hierbij aan uitbreiding
van de bevoegdheden van de on
dernemingsraden en aan meer in
vloed in de raden van commissaris
sen via een gemeenschappelijk on-
dernem ingsbestuur.
De vakbeweging dient er bij de
regering op aan te dringen dat een
groter deel van het nationaal pro-
dukt wordt bestemd voor ontwikke
lingshulp nieuwe stijl, aldus het
CNV, dat zelf een bedrag noemt
van twee procent van het bruto
nationaal produkt. Ook een deel
van de middelen, die door werkne
mers zelf bijeengebracht worden,
zou volgens het rapport moeten
worden bestemd voor ontwikke
lingssamenwerking. 'Gedacht kan
worden aan de opslag op de premie
kinderbijslag wet loontrekkenden,
de VAD-regelingen, de winstde-
lingsregelingen en dergelijke'.
Vakbondsfunctionarissen uit de
ontwikkelingslanden zouden vol
gens het CNV in de gelegenheid
moeten zijn om tijdens een stage
periode inzicht te krijgen in de
organisatie en de werkwijze van de
vakbeweging in Nederland. Ook de
vakbondsleden in ons land moeten
geïnformeerd worden over de ont
wikkelingsproblematiek in de derde
wereld.
Taak voor bonden
Bij de vakcentrales aangesloten
bonden hebben volgens het rapport
een aantal specifieke taken te ver
vullen. Zo moet de aandacht van
de ondernemingsraadsleden worden
gericht op de relatie van hun be
drijf met het proces van de ontwik
kelingssamenwerking, bijvoorbeeld
met het oog op de herstructurering
van bedrijfstakken in het kader
van de internationale arbeidsverde
ling of iii verband met vestiging in
ontwikkelingslanden.
Bij multi-nationale ondernemingen
met een centrale ondernemingsraad
kan volgens het CNV de eis worden
gesteld dat hierin als adviseur(s)
ook één of meer werknemers uit de
ontwikkelingslanden zitting heb
ben. Deze werknemers dienen dan
te worden afgevaardigd door een
vakorganisatie die het vertrouwen
geniet van de Nederlandse vakbe
weging. Hetzelfde kan worden ge
steld met betrekking tot de raden
van commissarissen, aldus het rap
port.
PAULA GOMES. Sudah, laat maar.
Amsterdam, Querido, 1975. 108 blz.
15.90
'Sudah, laat maar* is een verzuchting
aan het slot van deze sympathieke
roman. Een vrouw die haar jeugd in
Nederlands-Indië heeft doorgebracht,
keert na jaren als toeriste terug
naar haar geboorteland en bij de
aanschouwing van land en volk
komt het verleden met alle kracht
naar voren. Het is met name de
overgangstijd na de verschrikke
lijke Japanse bezetting als de In
donesische onafhankelijkheidsstrijd
uitbreekt, waar dit verhaal zich op
toespitst. Een tweede terreur, maar
nu van Indonesische zijde, met be
trekking tot Hollanders vindt dan
plaats en in afgemeten, gedoseerd
emotionele anekdoten vertelt Paula
Gomes daarover. In deze confronta
tie met het verleden schuilt een im
mense liefde voor haar geboorteland.
Uit wrok- of haatgevoelens is dit
boek dan ook allerminst geschreven,
al geven veel gebeurtenissen eruit
weinig reden tot berusting. Maar bij
al die oprakeling speelt ook het be
sef mee van: 'sudah, laat maar. De
goden hadden het zo gewild. Ik
moest weer vertrekken. Indonesië
was onafhankelijk geworden en ik
had mijn huis in Holland'. Dit zon
der »eel omslag zuiver vertelde ver
haal belicht een verwarrende en in
menig opzicht gruwelijke periode
uit het leven van Nederlanders in
Indonesië.
Het speciale van déze 2cv zit 'm in z'n
ronde koplampen, z'n comfortabele voorbank,,
maar vooral in zijn vriendelijke prijs van 6888
gulden. En daarmee is de nieuwe2cv Spécial
de goedkoopste4-deurs „limousine".
Voor die f6888,- brengt hij u in zijn
onnavolgbare stijl altijd veilig en zuinig en ook
nog comfortabel van net naar der en weer
terug. Dit alles maakt de nieuwe 2cv Spécial tot
de aardigste en voordeligste auto*. Metalle
raffinement en virtuositeit de 2cv's eigen.
Vraagt u bij uwCitroën-agenteven naar
het lelijke eendje als u de in alle opzichten
fraaie 2cv Spécial bedoelt...
"Oók bij leasing. Gtroën geeft u graag een volledige leasing-informatie over ölle typen.
