'Doden is niet goed, maar verder hebben ze gelijk' dichtbij Commentaar Volgens jongeren staat 'hele Zuidmolukse gemeenschap' achter de actie Siiiloos -1 zinloos - 2 ïïnloos - 3 Soumokils zoon mocht niet met zijn moeder mee Kapers bereid om 'te doden en te sterven' Rijmelweer i kriskras door 'kruiden strip' afgegleden zwijnenbollen fiets JDAG 5 DECEMBER 1975 BINNENLAND TROUW/KWARTET 5 actie van de Zuidmolukkers in ons i ontwikkelt zich met een snelheid driestheid die alleen maar verbijs- fl iring kan wekken; ook bij mensen en 3*5 roepen die in het verleden misschien og geneigd zouden zijn geweest om egrip te vragen voor de trieste men- rlijke en politieke achtergronden van jtaruit deze Zuidmolukkers zeggen te andelen. Iet is vurig te hopen dat de Zuidmo- yjf iklcers (niet alleen de actievoerders in eilen en Amsterdam, maar ook allen ie er met al dan niet verholen be- >rui ondering naar kijken) zullen inzien eim st niemand en niets gebaat is bij dies als deze. 11 itegendeel. Ze zijn wreed omdat zij hi p een willekeurige wijze worden be- da iamd en uitgevoerd en weerloze vol- d^iaakt onschuldige mensen tot hun 8so ^ect ma'cen' ze ziin zinloos omdat j ejij de Zuidmolukkers in ons land en e politieke zaak die een deel van eze mensen voorstaat in discrediet rengen en zij onderstrepende mach- sloosheid van de Zuidmolukse bewe- ing. Ie actie is ook volstrekt uitzichtloos ;t alleen omdat de Nederlandse re- 'yfering (terecht, gezien de slachtoffers S e al.gevallen zijn!) weigert de actie- terders uit het land te laten vertrek- in, maar ook omdat in een ander ival geen land ter wereld deze men- Y n onderdak zou willen geven. ft jsschien is de bedoeling van de actie iweest aandacht te vragen voor de W uidmolukse zaak, hier en in het ïitenland om de voorpagina's van de ereldpers' te halen' Welnu: die ge- legdoening kreeg men. lat men het nu daarbij laten, zonder Si idere mensen te bedreigen of nog eer slachtoffers te maken. [et is dwaas, zinloos en allerminst eldhaftig in de eigen val andere lensen te willen meetrekken. De ac- y? èvoèrders in Beilen hebben ons laten V eten dat het niet om een vergelüings- ctie gaat. Dan moeten ze nudaar- larhandelen. door Jan Sloothaak BEILEN 'De strijd moet wel doorgaan. Of er meer doden val len? Dat hangt af van wat de mensen hier in het beleidscen trum beslissen. Het wordt tijd dat er aan de eisen wordt toege geven'. Dit zegt me één van de vier Zuidmolukkers die zich op houden in het gemeentehuis van Beilen. Zijn naam wil hij niet noemen. 'Alle Zuidmolukkers denken er net zo over. Als ik een naam moet hebben, noem me dan desnoods maar Pedro Ami- hijn verklaring zeggen de Zuidmo- :se; actievoerders ook dat zij ge ne^ burgers hebben gegijzeld omdat :ze j zich niet tegen hun regering ebben gericht in protest om alles wat Zuidmolukkers en de Zuidmoluk- m in de afgelopen 25 jaar is aange- aan. oe dat gerijmd kan worden met de irdere verzekering: 'dit is geen ver- ildingsactie',is niet duidelijk. Kenne- ijk wordt er toch wel wraak op Nederlanders genomen, om geen an- :re reden dan dat zij óf niet voldoen- politiek inzicht of belangstelling ebben om zich in te laten met een zo lecifiek probleem als het Zuidmoluk- óf omdat zij er andere politieke pvattingen dan de Zuidmolukkers op ahouden en dus geen aanleiding zien protesteren, lok de tekst van de verklaring, de lotivering van de Beilense actie, illus- eert in welke absurde wereld de [uidmolukse activisten gekomen zijn. !r wordt nu in Nederland (laten wij open op beperkte schaal) geroepen m wraak of anti-terreuracties. Laten ij echter onszelf behoeden voor der- elijke paniekreacties met mogelijk be- chamende gevolgen. is immers weinig reden om te ntkennen dat wij als Nederlands volk ip grond van ons koloniaal verleden ïede-verant woordelijkheid dragen oor wat nu het Zuidmolukse pro- leem is. Het is waar: het is niet anders dan heel wat Zuidmolukkers n hun vereenvoudiging van het pro- leem denken) aan ons alléén gegeven it probleem op te lossen. Het hoofd- andeel van een oplossing moet van Ie Indonesische regering en de Zuid- nolukkers zelf komen, klaar dat laatste mag niet als ons norele vijgeblad dienen. Het is en ilijft onze opdracht met de Zuidmo- ukkers (op een niet neerbuigende en ledisselende wijze) in gesprek te blij- 'en, teneinde voor de eerste jaren een nodus te vinden om met elkaar te even, in de hoop dat er op langere termijn toch nog een politieke oplos- iing zal komen. •at vraagt zeer veel geduld, die de op jrfiit stukje grond samenlevende Neder- anders en Zuidmolukkers samen zul- w én moeten opbrengen, hoe verschrik- celijk moeilijk dat op dit ogenblik ook b .jHoge onderscheiding voor dr. A. Boerma ajftan een verslaggever DEN HAAG Dr. ir. A. H. Boerma, de aftredende directeur-generaal van ^de voedsel- en landbouworganisatie der Verenigde Naties, FAO, is be- Pj Qoemd tot commandeur in de orde ze van de Nederlandse Leeuw. Koningin nfluliana heeft hem gisteren de bij leze hoge onderscheiding behorende versierselen uitgereikt, li; In Den Haag werd aan dr. Boerma ■rode 'Zilveren broodmand' van de Ne- u derlandse Vereniging van Meelfabri- kanten uitgereikt, een eerbewijs voor H Nederlanders die zich bijzonder ver dienstelijk hebben gemaakt op het gebied van de voedselvoorziening. Volgens de berichten die door de of ficiële zeef komen zijn er door de overvallers nog steeds geen politieke eisen gesteld. Wat willen ze dan? Al leen maar in een autobus en dan via Schiphol het land uit. De Zuidmoluk kers zelf denken dat het eigenlijk maar om één ding gaat: wereldwijde bekendheid geven aan de Zuidmo lukse zaak. Dat er doden vielen is fout, maar dat is wat de eerste twee betreft in het begin gebeurd en mo gelijk niet met opzet, in de hitte van de strijd. En trouwens, vijf jaar ge leden zijn dit soort acties al voor speld. De terroristen zijn in ieder geval in hun opzet geslaagd. Het internatio nale gezelschap journalisten dat in het gastvrije gemeentehuis van Bei len is samengestroomd, vertegen woordigt het gehele wereldforum. Eén van de vier Zuidmolukkers die zich in het gemeentehuis ophouden is een zoon van wijlen dr. Chris Soumokil. In 1966 werd zijn vader, een bekende Zuidmolukse vrijheids strijder die zich president van de republiek RMS noemde, door Indo nesië doodgeschoten. Toen de gijze ling in de trein op het baanvak Bei- len-Hoogeveen begon, werd eerst ge zegd dat- de zoon van Soumokil één van de overvallers zou zijn. Dat ge rucht bleek gisteren zoals zoveel berichten fout te zijn. Mevrouw Soumokil, die na de dood van haar man naar Nederland kwam, heeft maar één zoon en die stond gis teren voor me in het Beiier gemeen tehuis. Zijn moeder was onderweg naar de trein om te bemiddelen. Soumokil junior had haar willen ver gezellen, maar de politie hield hem tegen. Hij was boos. De jongeman met op de rug van zijn jekker de letters RMS geborduurd wil niet spreken. Gedrang tijdens een van de vele persconferenties in het beleidscentrum in Beilen. die weten wat ze willen, die weten waar het om gaat en het zijn dus altijd mensen met een hoog IQ 'Doden is niet goed, maar verder hebben ze gelijk', zei hij nog eens. 'Het wordt tijd dat de Nederlandse regering aan de eisen tegemoet komt'. Vrouwen 'Ik zeg niets' Wat is zijn moeder van plan te zeg gen? 'Ik zeg niets', zei hij nors. Naast hem zweeg ook de andere zoon van een Zuidmolukse voorman, van do minee Metiary, die eerder al enkele vergeefse bemiddelingspogingen deed. Even later arriveerden nog twee Am bonezen in het gemeentehuis. De pseudo-Pedro Amigo is een van hen. Volgens hem staat de gehele Moluk se gemeenschap in Assen en ook el ders in het land achter de gijzelings actie. Alleen het feit van de doden wordt afgekeurd. Onder de jongeren zijn er volgens hem echter veel 'ik denk wel de helft' die ook dje- doden accepteren als een onvermij delijk gevolg van de Zuidmolukse strijd. De jeugdige Zuidmolukker veronder stelde dat de vijf terroristen in de trein intelligente knapen zijn. Waar om? Kende hij ze dan? 'Nee, dat niet, maar guerillastrijders zijn mensen Kort tevoren arriveerden ook vier Ambonese vrouwen in de hal van het gemeentehuis. Plaatselijke voor zitters en secretaressen uit Assen en Bovensmilde van de Molukse evan gelische vrouwenfederatie FIKIM. Ze wilden wel naar de trein toe om met de overvallers te praten. 'Als ze van hun moeders houden, moet hen dat wat zeggen. Wij willen erheen als Zuidmolukse vrouwen en als moeders', zei een van hen, mevrouw A. Rugebregt-Gerrits. Het viertal was niet uit zichzelf ge komen, maar in opdracht van het hoofdbestuur van FIKIM. Hun en thousiasme om aan die opdracht te voldoen blijkt niet groot. Ze meld den zich niet bij de autoriteiten en verlieten even later het gemeente huis. Wat ze tegen de overvallers zouden willen zeggen als ze hen spraken? 'We zouden vragen of ze kinderen en ouderen vrij willen la ten'. Geen verzoek om met de hele actie op te houden? Uit het antwoord valt zo'n beetje op te maken dat ze dat inderdaad niet zouden vragen. Familie in de trein In het gemeentehuis liepen zo nu en dan mensen binnen die familieleden in de trein hadden. Eén van hen was de heèr A. Overtoom uit het Drentse Annen. Zijn vrouw zat in de trein. Een interview met hem zat er niet in, althans nog niet. 'We hebben in principe afgesproken dat niemand van ons dat doet'. De meeste wach tende familieleden, voor zover ze al naar Beilen zijn gekomen, hielden zich op in het opvangcentrum dat voor hen in hotel Prakken was inge richt. De heer Overtoom wilde wel kwijt dat het er rustig was. De opvang vond hij erg goed, vooral omdat via de voorlichtingsdienst van de Spoorwe gen om het uur een communiqué werd uitgegeven. De begeleiding door dominees, maatschappelijke werkers en rooms-katholieke gees telijken en mensen van het leger des heils vond hij ook een goede zaak. Verder was het een vermoeiend en gespannen wachten op wat er gebeu ren ging. Een spannend moment zou nog wel eens kunnen aanbreken als het in derdaad zover komt dat de gijze lingsactie zich verplaatste van de trein naar een door de terroristen geëiste autobus. Zal het zover ko men? Gistermorgen liep een ultima tum af om tien uur. Er gebeurde niets. De autoriteiten gaven niet toe. De terroristen verschovèn toen uit eigen beweging het ultimatum naar een ander tijdstip. Weer onderhandeld Het beleidsteam weigerde publiek te maken tot welk tijdstip precies. Er werd weer onderhandeld. De Zuid molukker Perseron was in de trein geweest en met nieuwe eisen terug gekomen. Welke eisen werd ('nog') niet bekendgemaakt. Perseron was terug gestuurd met tegeneisen van de regering. Ondertussen wachtte mevrouw Soumokil in een boerderij in de buurt haar beurt af om met de overvallers te spreken. Om on geveer twintig voor één kwam het bericht binnen in het beleidscentrum dat er een derde dode zou zijn. Er was een lichaam uit de trein gegooid nadat er schoten zijn gehoord. Van een verslaggever BEILEN De kapers van de trein in Wijster hebben in een 'verkla ring aan het Nederlandse volk' ge zegd dat zij geen moordenaars zijn maar strijders voor de toekomst van hun volk en de onafhankelijk heid van hun land. Zij zeggen daarvoor te willen doden en bereid te zijn daarvoor te sterven. De kapers spreken de hoop uit dat zij het Nederlandse volk wakker zullen schudden, zodat het het recht zal zien 'dat de Nederlandse regering hun tot nu toe heeft aan gedaan'. Volgens hen mag de ka ping niet als een vergeldingsactie gezien worden maar als een schreeuw om rechtvaardigheid. Zij verwijten het Nederlandse volk dat dit zich niet tegen zijn regering heeft gekeerd toen deze 25 jaar geleden de Zuidmolukkers 'groot onrecht aandeed'. Ook wordt het verwijt geuit dat de Nederlanders hun stem niet hebben laten horen toen de Koningin op 25 november boj de onafhankelijkheid van Suri name zei dat ieder volk recht heeft op onafhankelijkheid, 'terwijl de Zuidmolukkers hier al een kwart eeuw naar streven'. Zij zinspelen in hun verklaring op een 'rechtstreek se televisieuitzending' waarin hun leiders het Nederlandse volk beter zullen inlichten. (Wat zij met die t-v-uitzending bedoelden, lichtten de kapers.niet verder toe). In de verklaring van de kapers wordt ook de Indonesische regering als schuldige genoemd: 'De schuldi gen, met andere woorden de Indo nesische en de Nederlandse rege ring hebben in feite door hun on rechtvaardige handelingen, ons tot deze daad doen overgaan'. Van onze weerkundige medewerker Het weer met St. Nicoiaas zal aan de zachte kant zijn. Lucht van de Oceaan houdt het allemaal fijn. Een hogedrukgebied ten noordoos ten van de Azoren, laat zich door geen enkele depressie ringeloren. Dat betekent voor ons wind uit het westen en een weertype bepaald niet om te pesten. In het hoge noorden krijgen de mensen wel veel hagel en sneeuw om de oren en ook ln Scandinavië krijgt men de wind van voren. Voor Sint is bij ons het weer dit jaar echt een makkie en natuurlijk voor Piet want die heeft heel wat in het zakkie. Vijftien jaar geleden was het niet zo zacht, de tocht langs de daken eiste toen veel kracht. Op 5 december 1925 werd de goed heiligman wel wat 'krebintich' (is stram, moeilijk, krukkerig lopend.) Min 18 graden was in Sittard de temperatuur, geen weer voor buiten, maar wel voor bij het vuur. In 1940 stormde het vreselijk uit het noordwesten, de huizen schudden op hun grond vesten. Tot ongelukken kwam het gelukkig net niet, maar wel moest Sint inzetten een reserve-piet. De andere was als een veer de lucht ingeblazen, zo nam de natuur Sint Nicoiaas toch te grazen. VVeerrapporten van gisteravond 7 uur, maximumtemperaturen en neerslag van 7-IS uur: Amsterdam De Bilt Eindhoven Den Helder Twente Vlisslugen Zd.-Llmburg Twente Vlissingen Zd.-Llmburg Aberdeen Barcelona Berlijn Bordeaux geheel bewolkt geheel bewolkt geheel bewolkt gebeel bewolkt geheel bewolkt zwaar bewolkt geheel bewolkt geheel bewolkt geheel bewolkt geheel bewolkt regen half bewolkt regen onbewolkt geheel bewolkt onbewolkt zwaar bewolkt regen geheel bewolkt half bewolkt onbewolkt zwaar bewolkt mist zwaar bewolkt geheel bewolkt half bewolkt licht bewolkt Onbewolkt onbewolkt onbewolkt licht bewolkt onbewolkt onbewolkt geheel bewolkt licht bewolkt Om terug te keren nhar het heden, hoe staat het met de kans op nat tigheden? Wel een regenjas mee voor de ze kerheid is natuurlijk wel de grootste veilig heid. Veel regenwater verwachten wij trouwens niet, nu de fronten Scandinavië meer kiezen als strijdgebied. Overwegend droog, dat zal het wel blijven, maar de maan laat zich uit de lucht verdrijven. Die is trouwens nieuw en veel licht geeft die niet, voor u en ik een weet, voor Sint geen verdriet. Wij wensen Baardmans en zijn makker 'good luck' en voor u en ons allen.een lekker stuk. ZONNia OPKLARINGEN MIST REGEN SNEEUW BEWOLKING MAX. TE MP. MIN. TE MP. WINDRICHTING NMI 1? 00 S-tt HOOG WATER 6-12-'75 Vlissingen 3.46 - 16.09; Maringvlietslulzen 5.29 - 17.44; Rotterdam 6.28 - 19 02; Sche- veningen 5.05 - 17.21; IJmuiden 5.41 - 17.57; Den Helder 9.39 - 22 09; Harllngen 11.56 - Delfzijl 1.38 - 14.08. onder redactie van loessmit Hanneke (Woerdeman) en Willem (Overmars) schreven en tekenden samen 'Kruidenstrip'. Kruiden zijn in en dus verschijnt (hij Zomer en Keuning in Wageningen) het zoveelste boekje over kruiden na al die andere die al in de boek winkel liggen. Maar dit nieuwste wijkt toch wel flink af van de gangbare boekjes met hun keurig gerangschikte kruiden en recep ten op alfabetische volgorde. Het is typisch iets wat men alternatief pleegt te noemen. We schrijven zomaar een paar regeltjes over: 'Krijg de zenuwe en met vale riaan kun je er weer vanaf ko men. Het beste is om je niet door snelverkeer, geluidsoverlast, exa mens, promoties, burenruzies en het jachtige leven in 't algemeen, te laten opjutten, maar gewoon een rustig evenwichtig geregeld en gezond leven te leiden. Maar als dat nou niet kan, dan is vale riaan af en toe een uitkomst'. 'Van de zeldzame soorten kun je het beste stekjes vragen bij een kruidentuin, nadat je je eerst ver momd hebt als een vertrouwen inboezemend figuur'. 'Munt is een liefdeverwekkend kruid; als je huisdieren inwrijft met verse polei drijft dat eventueel luizen en vlooien op dp vluchf. Het is vooral een boekje voor mensen (in eerste instantie zelfs voor jonge mensen, krijg je de indruk, die de handen uit de mou wen willen steken: 23 kruidensoor ten worden er in behandeld, die met een beetje moeite zelf te zoe ken èn te vinden zijn. Kruiden die je kunt plukken zonder het milieu geweld aan te doen en daarna zelf kweken of meteen ge bruiken. Tussendoor wordt steeds gewaarschuwd niet teveel uit de natuur weg te halen en, als er een 884 De Groot 6 medicijn van gemaakt wordt, daar vooral niet teveel van te ge bruiken. Naar recept van Hanne ke en Willem kun je bijvoorbeeld van absinth-alsem vermouth en insecticide brouwen, van dragon mayonaise, van weer andere krui den crème de menthe, haarlotion, badlotion, een valeriaandrankje, mosterd en verder geven ze aan waarmee en hoe je eten nog lek kerder kunt maken. Het boekje is van de eerste tot de laatste bladzij propvol geschre ven en getekend, helemaal met de hand. Waar geen ballonnetjes, kolommetjes, diagonale, rondlo pende of onderstreepte regels vol handgeschreven lettertjes staan, of waar de tekeningetjes nog een klein gaatje opengelaten hebben, is die 'ruimte' opgevuld met stip pels, sterren, pijltjes, streepjes en alles wat er verder maar aan ver siering te bedenken valt. Dat is ons enige bezwaar tegen dit krui den-stripboekje, dat trouwens maar een tientje kost en waarin planten de plaats van de stripheld innemen: dat je niet eventjes gauw iets kunt naslaan, maar een hele tijd, echt in het wild, moet bladeren om iets terug te vinden. Maar dat zal voor de ware lief hebber die in de vrije natuur de ook niet direct ordelijk aangeplan te kruiden zelf opspoort, wel geen onoverkomelijk bezwaar zijn. Een van de (overvolle) pagina's uit het alternatieve kruidenboekje, dat de naam 'Kruidenstrip' kreeg, waaraan als verklarende ondertitel nog 'een spannend relaas over het planten, plukken en plezierig gebruik van kruiden' is toegevoegd. Jonge zakenlieden en andere mannen in topfuncties die zich graag in coltrui vertonen, mogen zich dit aantrekken: 'Mannen zonder das zijn geen anti-snobis- iische snobs, ze zijn gewoon on verzorgd en een symptoom van hoe wij momenteel afglijden naar de sociale anarchie'. Een hele troost voor al die col trui-dragende mannen, dat maar één persoon zich dit aanmatigen de toontje aanmeet. Dat is de voorzitter van de Britse bond van classenfabrikanten, William Hirsh, die tijdens een zakenlunch deze week fel van leer trok te gen het niet-dassendragende deel van onze samenleving. 'Krakers, rellenmakers en vechtende voet balsupporters', sprak hij, 'hebben één ding gemeen: ze zijn altijd sjofel gekleed en dragen geen das'. Minstens één wild zwijn kennen de boswachters van het park De Hoge Vel uwe bij name: Jodocus de Krokus. Zo hebben ze het zwijn zelf genoemd, omdat het verzot blijkt op krokusbollen. Jo docus heeft al zoveel van de jongste aanplant opgegeten, dat de boswachters er grijze haren van krijgen. Doodschieten willen ze het zwijn niet, omdat het voor een stuk of wat kleine zwijntjes te zorgen heeft die nog niet bui ten hun moeder kunnen, en dus moet er een andere oplossing ge vonden worden om de nu al heel wat minder dan de aangeplante 30.000 bollen tegen de vraatzucht van het dier te beschermen. Twee weken geleden kreeg Jodo cus er lucht van dat er kersverse krokusbollen in de grond gestopt waren en sinds die tijd is haar bollentrek begonnen. Uitsluitend 's nachts gaat moeder op stap, met de kleintjes in haar kielzog. Vóór de omheining rondom het bloembollenveld blijven de zwijn tjes netjes wachten tót moeder zich aan de bollen tegoed gedaan heeft. Tot voor kort moest het moederzwijn daarvoor een hekje openen, waarin het een grote be drevenheid ontwikkeld had. De boswachters besloten toen de sluiting aan de binnenkant te monteren, maar ook dat bleek geen belemmering: het zwijn springt sindsdien eenvoudig over het hekje. Omdat er al enkele duizenden krokusbollen achter Jodocus' kiezen verdwenen zijn, willen de boswachters het nu proberen met een prikkeldraad afzetting langs de zeshonderd meter lange omheining. Daarmee hopen ze moeder en kinderen te dwingen onverrichterzake terug te keren naar hun ketel, zoals de huiselijke haard van wilde zwij nen heet. 'Zal ik de appels in de fietstassen doen?' vraagt groenteman Teun bij de overhandiging van drie ki lo goudreinetten aan tante Leen- tje, zonder twijfel een 65-plusser. Nee, zegt de klant vastbesloten, waarop de groenteman opmerkt: 'Ik wou ook wel zo rap zijn als ik 92 jaar was'. De felle reactie van tante Leentje: 'Ge vergist je Teun, ik zei al 93', wekt Ieders verbazing. Zo'n oude vrouw nog op de fiets? De overige klanten rennen naar de deur om tante Leentje te zien opstappen. Maar dat gebeurt niet: de bejaarde vrouw loopt naast de fiets, de boodschappen achterop. Groente man Teun verklaart .in het tijdschrift De Bejaarden hoe het zit; De schoonzoon heeft de linker trapper er af gehaald, om dat zijn schoonmoeder alleen maar per fiets boodschappen wil doen. 'Hou op met kreunen en jrommen, Simpkins, we zijn er bijna...

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 5