Twijfel over juistheid
prognoses watergebruik
In rust gerijpt is rijker.
Raadslid vreest ergste
van gaswinning Ameland
Niemand neemt graag
kwade kansen
imet vreemde valuta.
Maar ja...
Politie beschuldigd van
diefstal 15000 gulden
Bij alle Kamerfracties
Vrouw doet officiële aangifte
Cigarros Autenticos.
Waddeneiland over twintig jaar in zee verzwolgen?
Algemene Bank Nederland
Bodemdaling niet
overdrijven, zegt
men bij de NAM
Pakketten voor
Canada pas
in '76 besteld
INSDAG 2 DECEMBER 1975
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 9
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Vrijwel alle Tweede Kamer-fracties plaatsen grote vraagtekens achter de prognoses
over het waterverbruik in Nederland in het jaar 2.000. Aan de hand van.die prognoses zijn in het
itructuurschema drink- en industriewatervoorziening 27 projecten opgenomen, die tot het eind van
de eeuw zouden kunnen worden gerealiseerd om aan de waterbehoefte te voldoen.
ADVERTENTIE
Tijdens een gisteren gehouden
openbare vergadering van de com
missie milieuhygiëne werd het in
reserve houden van gebieden voor
projecten (zoals de omstreden
aanleg van spaarbekkens in het
IJsselmeer en Zuidoost-Friesland
en infiltratie van water in de Velu-
we en de duinen) als overmatig
beschouwd. De discussie over deze
gebieden werd echter voorlopig uit
gesteld. Ook de raad van advies
voor de ruimtelijke ordening heeft
eerder kritiek geuit op de voorspel
lingen (het waterverbruik wordt
geschat op 4.000 miljoen kubieke
Van een verslaggever
STEENBERGEN Het is geen geringe beschuldiging die mevrouw
M. IJzermans de rijkspolitie in.haar woonplaats in de schoenen
schuift Zij heeft er namelijk officieel aangifte van gedaan dat deze
tijdens haar afwezigheid haar woning in de Van Glymestraat is
binnengedrongen en dat bij die gelegenheid 15.000 gulden is ver
dwenen.
Dit bedrag zou haar ex-echtgenoot
jij haar hebben achtergelaten. Het
ag im de lade van een nachtkastje.
Volgens mevrouw IJzermans is de
politie met behulp van een ladder
via een openstaand slaapkamer
raam haar woning binnengekomen
heeft zij huiszoeking gedaan
zonder in het bezit te zijn van een
daartoe strekkend bevel, althans
zonder dat haar zo'n docugient is
getoond. Toen zij 's avonds thuis
cwam merkte zij dater'mensen in
huis waren geweest èh constateerde
dat het geld, papieren en een
radio waren verdwenen. De politie
was haar woning binnen gegaan in
de hoop daar haar ex-man'aan te
treffen die gezocht wordt wegens
handel in auto's met valse motor-
chassiisnummers.
'Lachertje'
Jongen zwaar gewond
als zelfgemaakt
vuurwerk ontploft
Van een verslaggever
ZEVENAAR Een vijftienjarige
jongen is aan beide handen gewond
toen zelfgemaakt vuurwerk ontplof
te. Een cleel van zijn handen werd af
ter u kt.
"la een schoolfuifje in Arnhem begon
hij buskruit, dat hij zelf gemaakt had, -
met een hamer te slaan. Daarbij ex
plodeerde de huls. De politie heeft
twee uur lang tevergeefs gezocht naar
de overblijfselen van de handen.
De officier van justitie te Breda
mr.P. van Benthem heeft doen
weten dat de aangifte geen enkele
^grond heeft en dat hij op de hoogte
was van de opsporingsactie. Een
woordvoerder van de politie in-
Steenbergen zei het een lachertje
te vinden al voorzag hij dat zo'n
beschuldiging bij sommige mensen
altijd wel een bepaald effect heeft.
Er is gelukkig niet één maar er
zijn drie politiemannen in de wo
ning van mevrouw IJzermans bin
nen geweest, zo zei hij. Ze waren
wel degelijk voorzien van een huis
zoekingsbevel en verwachtten op
goede gronden niet anders dan dat
zij haar ex-echtgenoot naar wie
allang wordt gezocht zouden kun
nen arresteren.
De meegenomen radio was een ont
vanger waarmee de politiecommu-
nicatie kon worden afgeluisterd.
Mevrouw IJzermans zal moeten be
wijzen dat de politie geen huiszoe
king heeft gedaan maar een in
braak heeft gepleegd. Haar getuige
zal zich er wel voor wachten zich te
melden en een door haar onderte
kend en in het bezit van de man
zijnd ontvangstbewijs je zal ook wel
niet voldoende zijn om de besohul-
diglng hard te maken. Anderzijds
zal de in haar eer aangetaste poli
tie het doen van een valse aangifte
willen aantonen.
meter in het jaar 2000) en advi
seerde begin dit jaar de aanleg van
nieuwe waterwingebieden te vertra
gen.
Mevrouw Epema-Brugman (PvdA)
meende dat het verbruik te hoog is
geschat, omdat is uitgegaan van
een te hoge bevolkingsgroei en een
te hoge groei van de economie. Zij
vindt dat meer moet worden ge
streefd naar een beperking van het
waterverbruik. Mevrouw Groensmit-
van der Kallen (KVP, mede
namens ARP) zei dat te kritieloos
een vermeende trend is gevolgd, die
is gebaseerd op verouderde cijfers.
Ook mevrouw Verder-Smit (VVD),
Van Kuyen (PPR) en van 't Schip
(CPN) plaatsen vraagtekens achter
de prognoses.
Minister Gruijters volkshuisvesting
en ruimtelijke ordening) zei dat bij
de reservering van gebieden reke
ning is gehouden met een zekere
overmaat, maar dat er in ruimtelij
ke zin niet kan worden gesproken
van teveel projecten, omdat de
prognoese worden aangehouden. En
momenteel kan niet worden aange
toond dat die prognoses omlaag
moeten. Minister Vorrink (volksge
zondheid en milieuhygiëne) deed
de toezegging dat mogelijk in 1977,
wanneer het structuurschema wordt
bijgesteld, de periode tot 2000 in
twee stukken zal worden opgedeeld.
Verder wees mevrouw Vorrink erop
dat het rijksinstituut voor drink
watervoorziening momenteel met
het bureau milieuhygiëne van de
werkgeversorganisaties een onder
zoek instelt naar het Industrieel
watergebruik. In 1977 zullen meer
gegevens beschikbaar zijn, omdat
dan 85 procent van de Industrie zal
zijn geïnventariseerd. Nu zijn pas
gegevens bekend van het waterver
bruik van zestien procent van de
Industrie. Daarnaast is in Utrecht
bij vijfhonderd gezinnen een on
derzoek gestart naar het verbruik
van water in gezinnen, aldus me
vrouw, Vorrink.
Minder treinen Parijs
UTRECHT Wegens een spoor
wegstaking in Frankrijk die van
daag de gehele dag zal duren, wordi
een aantal treinen tussen Parijs en
Amsterdam opgeheven. Het zijn de
TEE '11e de France', de TEE 'Etoile
du nord' en een D-trein. Voor deze
drie treinen geldt, dat ze in beide
richtingen niet zullen rijden. Voor
andere treinen moet met ernstige
vertraging rekening worden gehou
den.
De CK131, een Corona Grande van La Paz,;
rijpt in alle rust tol volle aromarijkdom.
Een eerlijk natuurprodukt met een gaaf
Sumatra-dekblad zonder opsmuk. Een corona
van formaat. Een dierbaar rookgenot voor
59 cent.
^01\go$
C/£J
feci
=^crrmici^T^/rc7Ticlc3 13/
=gjgF.E^'AQeOR.LOSyfcRDAD OS-AF' C1 ON AD OS
De bodemdaling door gaswinning zou erg meeval
len. Dit althans is de strekking van een rapport
dat de Nederlandse Aardoliemaatschappij (NAM)
waarschijnlijk nog dit jaar zal uitbrengen. De
aanvankelijk verwachte bodemdaling tot een me
ter in Groningen zou door de jongste ervaringen
en nieuwe gegevens zijn achterhaald. Friesland
en Groningen hebben al jaren lang aangedrongen
op een rijksgarantie voor schade bij bodemdaling.
Het rijk vindt de NAM echter verantwoordelijk.
De zaak is nog steeds niet afgerond.
Groningen zit nu al met de vraaê of men nieuwe
waterstaatkundige werken niet alvast zwaarder
en hoger moet maken wegens de te verwachten
bodemdaling. Maar wie moet dat dan betalen?
Ook op het eiland Ameland maakt men zich zor
gen over de bodemdaling als daar met aardgas
winning wordt begonnen.
Recente uitspraken van Kamerleden hebben deze
al jaren lang slepende Amelander zaak weer in
het middelpunt van de belangstelling geplaatst.
Daarover gaat bijgaand verhaal.
door Jan Sloothaak
AMELAND Zal een deel van
Ameland over een twintigtal ja
ren door de golven zijn verzwol
gen? Het raadslid Cor Gransber-
gen vreest het ergste. Als de Ne
derlandse Aardolie Maatschap
pij (NAM) gas onder het eiland
wegzuigt, gaat de bodem dalen.
Gransbergen denkt dat de PvdA-ka-
merleden Ko Wierenga en mevrouw
Epema zich in hun onthuld voor
het karretje van de NAM hebben la
ten spannen. Zij zorgden onlangs na
melijk voor veel opschudding door te
beweren dat er bij Ameland een
tweede 'Slochteren-bel' (tweeduizei%d
miljard kubieke meter gas) zou zijn
aangeboord.
'Die kamerleden spreken van gehei-
ADVERTENTIE
Vooreen importeur maareven-
goed vooreen exporteur zitten aan
contracten in vreemde valuta
risico's vast. Vele wisselkoersen
gedragen zich nu eenmaal grillig.
En zelfs als u vóór de transactie de
wisselkoers vastlegt, kan dat in uw
nadeel uitpakken.
Door te contracteren in guldens
zou u weten waar u aan toe bent,
maar gaat uw handelspartner daar
mee akkoord'?
Dan is er nog de mogelijkheid
om in een redelijk stabiel geachte
valuta te factureren maar dat is niet
altijd even praktisch. Kortom, het vermijden van valutarisico's is géén eenvoudige zaak.
De ABN zal u graag adviseren of een valutatermijntransactie of verzekering van
uw valutarisico's de beste oplossing is. Werken met (vreemd) geld is tenslotte ons vak.
Bovendien is de ABN de meest internationale bank van Nederland. Met 170 vestigingen
over de hele wereld, die u via elk Nederlands ABN-kantoor ten dienste staan.
Belt u eens met de directeur van het ABN-kantoor bij u in de buurt. Vergeet u dan
niet hem te vragen om de brochure 'De ABN voor importeurs en exporteurs'.
Zakendoen met de ABN geeft meer tiid voor eigen zaken.
abn
me bronnen. Maar u weet hoe dat
gaat. Als een grote maatschappij iets
kwijt wil, laat men dat uitlekken.
De NAM wil gradg snel aan de slag
en heeft de begeerte weten op te
wekken door de regering een tweede
Slochteren-bel voor te houden', zegt
Gransbergen.
De Amelander raad besloot indertijd
met één stem meerderheid dat de
NAM gas mag winnen. Dat ging wat
merkwaardig. Volgens een rapport
'Mist' van de TH in Delft liet een
nieuw raadslid zich door B. en W.
omkopen met de belofte dat een voor
hem onvoordelig fietspad niet zou
worden aangelegd.
Hoe het ook zij, de provincie Fries
land wilde helemaal geen afzonder
lijke Amelander gas-affaire en zag
meer in een 'integraal bekijken' van
het gehele gebied. Daartegen ging de
NAM in beroep, evenals trouwens het
Ministerie van Economische Zaken.
Het ministerie vond dat Friesland te
zwaar tilde aan de inbreuk op dé na
tuur. Het wachten is nu op een be
slissing van de Kroon.
Gransbergen (raadslid voor Belan
gen Combinatie Ameland) verwacht
binnen een jaar een uitspraak. Ande
ren betwijfelen of deze - regering de
beslissing nog neemt. Ze wijzen op
een uitspraak van minister Van
Doorn (CRM) op een PPR-bijeen-
komst in Utrecht, dat hij zou aftre
den als het gas onder Ameland zou
worden weggehaald.
Tot voor kort sudderde de zaak een
beetje voort. Totdat bekend werd dat
het om een grotere bel ging dan vijf
miljard kubieke meter. Want ook een
gasvondst van tussen 33 en 57 mil
jard 'kubieke meter (gegevens van de
NAM) ook al is dat geen tweede
Slochteren behoort toch wel tot de
grotere vondsen op de aardbol
Eenderde?
Om zijn bewering hard te maken dat
het oostelijke deel van het eiland (hij
houdt het op eenderde van heel Ame
land dreigt weg te zinken, gebruikt
Gransbergen onder meer een rapport
van de NAM zelf. Een vondstje op
de westpunt zou zeven centimeter
daling meebrengen, maar de eigen
lijke grote vondst op de oostpunt zou
daar ejjn daling van 28 centimeter
veroorzaken. Daar komt een „natuur
lijke" bodemdaling van twintig cen
timeter per eeuw bovenop. 'En wie
zegt dat het daarbij blijft?' aldus
Gransbergen. Hij vreest bovendien
ook voor de Engelsmanplaat (een
eiland in wording?) en de Bosplaat
en mogelijk ook delen van de aan
grenzende eilanden Terschelling en
Schiermonnikoog. Rijkswaterstaat liet
de gemeente in 1973 al per brief we
ten, geen prognoses te kunnen doen.
Mogelijk zou zandopspuiting de bo
demdaling min of meer kunnen com
penseren.
Behalve de bodemdaling zal de NAM
ook activiteiten op het eiland ontwik
kelen. Er is onder meer een gasbe-
handelingsstation op een terrein van
drie hectare nodig.
Een boorinstallatie op Ameland.
Koehandeltje?
Burgemeester drs. P. Zevenbergen,
op de man af gevraagd of hij vóór
of tegen de gaswinning is, geeft geen
rechtstreeks antwoord. Het belang
voor Ameland is gering, zo geeft hij
wel toe. Er is wél geprobeerd er een
Amelander belang van te móken. De
Gasunie stelde het eiland in 1972 na
melijk per brief een koehandeltje
voor. Ameland zou, als laatste van de
waddeneilanden, zelf ook op het gas
net worden aangesloten.
•De Gasunie was bereid tot een be
langrijke 'vóórinvestering'. Een pijp
leiding die later toch naar de wal
moest worden aangelegd om het te
winnen gas af te voeren, zou al bij
voorbaat worden gerealiseerd. Ame-
l nd zou via die pijpleiding direct
al gas kunnen krijgen door het een
tijdlang in omgekeerde richting te
laten stromen. Sommige Amelanders
spreken nu nog van 'chantage-poli-
tiek'.
Burgemeester Zevenbergen vindt dat
de zaak nu wordt uitgevochten op
een niveau waar het hoort. 'Zowel
het gas als het natuurbehoud zijn in
dit geval beide nationale belangen,'
meent hij. 'Ook speelt het afwegen
tegen de noodzaak anders méér kern
centrales te moeten bouwen een rol.'
In zee?
Gransbergen loopt de laatste tijd met
de gedachte rond. dat de zaak wel
eens anders kan worden aangepakt.
'Het kan best zijn,' veronderstelt hij,
'dat het gas straks gewoon in zee
wordt gewonnen en dan via de al
bestaande Noordzeegasleiding naar
het behandelingsstation in Uithuizer-
meeden wordt afgevoerd'.
Bij de NAM gaf men óns desge
vraagd toe dat wel eens met die ge
dachte is 'gespeeld'. Volgens Grans
bergen zou de NAM dan geen activi
teiten op het eiland zelf hoeven te
ontwikelen. 'Maar,' zegt hij, 'het pro
bleem van de bodemdaling, en dat is
het ergste wat op het ogenblik dreigt,
blijft ook dan bestaan. Het gas wordt
dan gewoon vanuit zee onder ons
weggeperst'.
Dit laatste nu is zei ons althans
een woordvoerder van de NAM des
gevraagd niet juist. Bij winning
op een booreiland zal men rond vijf
miljard kubieke meter gas onder
Ameland moeten laten zitten en dat
is economisch gezien niet aantrek
kelijk. Een stad als Amsterdam zot»
er vijftig jaar lang mee kunnen wor
den bediend. (Heel Nederland ge
bruikt 45 miljard kubieke meter per
jaar). Dit is overigens niet de enige
reden waarom de NAM er niet aan
wil. Winning in zee werkt ook kos
tenverhogend en bovendien wordt er
dan capaciteit aan de Noordzeeleiding
onttrokken.
Bij de NAM wordt ook gezegd dat
de bloemdaling niet moet worden
overdreven. In Groningen zou het
ook meevallen. Aanvankelijk werd
daar uitgegaan van een daling in het
centrum tot één meter. De ervaring
tot nu toe en nieuwe berekeningen
zouden echter hebben aangetoond dat
het allemaal best meevalt. Tegen eind
dit jaar is er een NAM-rapport met
nieuwe gegevens te verwachten.
Vaneen onzer verslaggevers
DEN HAAG Hoewel de Canadese
poststaking na veertig dagen lijkt te
zijn beëindigd, ziet de PTT-directie in
Den Haag geen enkele mogelijkheid
om kerstpaketten voor Nederlandse
emigranten in Canada nog vóór 1976
op hun bestemming te krijgen. Zater
dag werd een 'voorzichtig akkoord'
bereikt tussen de Canadese posterijen
en de bond van postbeambten. De Ne
derlandse PTT-directie kon dit ak
koord overigens nog niet bevestigen.
Anderhalve maand lang heeft de PTT
geen pakjes voor Canada geaccep
teerd, maar door de grote hoeveelheid
brieven Udie wél in de brieven
bus kwamenis de voorraad sterk
opgelopen. De PTT wil eerst deze
achterstand wegwerken. 'Maar voor
dat de Canadezen hun eigen achter
stand hebben weggewerkt en weer
post uit andere landen aanvoorden,
zijn we weken verder', aldus de PTT-
directie. Ook over de verzending van
luchtpostpaketten moet men zich
geen illusies maken, omdat de Cana
dese PTT zelf met bijzonder grote
voorraden zit. De Nederlandse PTT
kan ook nog niet zeggen, wanneer
Canada weer post (brieven zowel als
pakjes) zal accepteren.
