Natuurfunctie van 'stille'
rivier wordt bedreigd
Half miljoen ouderen
hebben een 'pas 65'
Milieu-organisaties tegen
weg Amersfoort-Utrecht
I
Giraffen in het nauw
mossel versteege
SOLARIUm
Vragen over straling bij
kerncentrale Dodewaard
Nieuwe Merwede geen barrière voor verbinding
Stroper gewond
collegekaarten
Tot eind december
'Goed in het pak'
iTir'.-'TaH
'Rijkswaterstaat hanteert technische normen star'
'Hoge' controle
Dames en Herenconfectie
met verschillende
voordeelaanbiedingen
woensdag 3 dec.
Katwijk-Uniezaal
Ouwehandstraat
MAANDAG 1 DECEMBER 1975
BINNENLAND
TROUW/KWARTET H8
door Barend Mensen
DORDRECHT/MADE Staats
secretaris W. Meijer van CRM be
twijfelt of de Sliedrechtse,
Dordtse en Brabantse Biesbosch
een voldoende duidelijke een
heid vormen om te worden aan
gewezen als één 'nationaal park'.
Achtergrond van die twijfel is de
aanwezigheid van de ten zuid
oosten van het Eiland van Dordt
stromende Nieuwe Merwede, die
de staatssecretaris als een barriè
re tussen de verschillende delen
van de Bieschbosch beschouwt.
Dat is niet het geval, maar het
wordt wél zo als het plan van
Rijkswaterstaat om de vaargeul
uit te diepen tot uitvoering wordt
gebracht.
Op het ogenblik is het juist zo dat
de 'stille' rivier, die de Merwede
met het Hollands Diep verbindt, een
zeer belangrijke functie vervult in
het uitgestrekte, Biesbosch geheten
waterlandschap. Volgens de heer H.
C. P. van Bokkum, secretaris van het
recreatieschap De Merwelanden (of
tewel de Sliedrechtse Biesbosch)
hebben onderzoekingen aangetoond
dat de Nieuwe Merwede met zijn
groens oevers en zijn kalme water
een enorme aantrekkingskracht uit
oefent op het waterwild en wel zo
danig dat het grootste deel van-het
aantal watervogels in de Biesbosch
zich langs deze rivier ophoudt. Die
aantrekkingskracht blijkt vooral
ook vlak voor de wintermaanden, als
honderdduizenden watervogels op
hun trektocht kortere of langere tijd
de Nieuwe Merwede als verblijf
plaats kiezen. Enorme aantaller vo
gels overwinteren zelfs langs deze
rivier. Bewezen is dat de vogelpopu
latie ieder jaar toeneemt, wat wordt
toegeschreven aan de toenemende
drukte op de elders in de Randstad
liggende rivieren.
De heer Van Bokkum vindt dat de
Nieuwe Merwede met zijn oevers
van griend en riet de Dordtse en
Sliedrechtse met ae Brabantse Bies
bosch verbindt en als zodanig zélf
een waardevol stuk Biesbosch is.
Hij is het dan ook niet eens met de
afwerende houding van de staatsse
cretaris ten aanzien van het verzoek
van de recreatieschappen Brabantse
Biesbosch en Merwelanden en de ge
meente Dordrecht, de drie delen te
zamen aan te wijzen als één natio
naal park. Weliswaar zegt de staats
secretaris dat de toekomstige gren
zen van het nationaal park De Bies
bosch zullen worden vastgesteld na
dat hiervoor de procedure van de
planologische kernbeslissing is ge
volgd, maar in feite laat hij nu al
merken het met een geïntegreerd
nationaal park niet eens te zijn.
Landkaart
Volgens de heer Van Bokkum gaat
hij teveel af op wat op de landkaart
staat en niet op wat de werkelijk
heid is. Als hij het.bijvoorbeeld heeft
over in de Merwelanden liggende
landbouwgronden, die niet in een
nationaal park thuis horen, ontgaat
hem dat het weidegebied in kwestie
door Staatsbosbeheer en andere
overheidsinstanties wordt beheerd
als natuurgebied. Het biedt broed
plaats aan vele vogelsoorten en is
overwinteringsgebied voor onder
meer tienduizend ganzen. Ook wat
betreft de flora is het van groot be
lang. Op sommige plaatsen komen
zelfs orchideeën voor.
Los van de visie van staatssecreta
ris Meijer maakt de heer Van Bok
kum zich ernstige zorgen over de
toekomstige functie van de Nieuwe
Merwede. Deze rivier wordt betrek
kelijk weinig gebruikt door de be
roepsvaart. Die concentreert zich tot
op heden op Merwede, Oude Maas
en Dordtse kil. Rijkswaterstaat
heeft echter plannen in een ver ge
vorderd stadium van voorbereiding
om de vaargeul uit te diepen. Dat
kan betekenen dat de beroepsvaart
op de in de route Antwerpen - Roer
gebied zeer gunstig gelegen Nieu
we Merwede aanmerkelijk gaat
toenemen en dat daardoor op flora
en fauna een dodelijke aanslag zal
worden gepleegd. De hoge golfslag,
die met name de duwvaart zal ver
oorzaken, zal niet alleen schade toe
brengen aan de grienden en de riet
velden langs de oevers, doch ook een
enorme verstoring van de rust ver
oorzaken.
De heer Van Bokkum: 'Als men zich
Kreek in de veelal Merwelanden genoemde Sliedrechtse Biesbosch, hetzelfde boeiende waterlandschap
als in de Brabantse Biesbosch. De Nieuwe Merwede is dan ook ontstaan door doorgraving van een
aantal Biesbosch-killen.
realiseert dat op en langs deze rivier
vaak meer dan honderdduizend wa
tervogels tegelijkertijd worden
waargenomen, dient toch wel ern
stig te worden gevreesd voor de
consequenties van een wijziging
van het karakter van de Nieuwe
Merwede. Deskundigen van onder
meer Staatsbosbeheer delen deze
vrees. De beslissing over de toe
komst van de rivier zal worden ge
nomen aan de hand van de door
Rijkswaterstaat uit te brengen vaar
wegennota. Maar de voorbereidingen
gaan wel door en zonder dat er van
veel weerstand sprake is. Onbekend
heid met het plan zal wel de verkla-t
ring zijn voor het feit dat natuur
beschermingsorganisaties en de ac
tiegroepen, die zich bezig houden
met de bescherming van het milieu
in de Biesbosch, nauwelijks reageren
op deze ingrijpende functieverande
ring van de Nieuwe Merwede
Van een verslaggever
UTRECHT In een brief aan de Tweede Kamer hebben enkele milieu-organisaties fel geprotesteerd
tegen de plannen van minister Westerterp om tussen Utrecht en Amersfoort een nieuwe snelweg aan
te leggen, de rijksweg 28. De stichting Natuur en Milieu, de Stichtse Milieufederatie en de verenigde
werkgroepen RW 28, schrijven dat de aanleg van de weg zou betekenen dat het natuur- en landschaps-
schoon van de Utrechtse heuvelrug ernstig zal worden aangetast. De weg bedreigt eveneens de land
goederen Oud- en Nieuw-Amelisweerd.
De organisaties zijn ervan overtuigd,
dat het mogelijk is andere oplossin
gen te vinden, mits men daartoe be
reid is. In het overleg met rijkswater
staat is de organisaties echter geble
ken dat een te geringe flexibiliteit
een dergelijke beleidsombuiging in de
weg staat. Men wijst elke verande
ring van de plannen van de hand op
OIRSCHOT De 27-jarige B. S.
uit Oirschot is door een jachtopzie
ner door zijn rechterbil geschoten.
Dat gebeurde toen de jachtopziener
hem wilde aanhouden. De verdachte
was samen met zijn 28-jarige neef
M. S. in Oirschot aan het strepen.
Bij de aanhouding richtte B. S. zijn
geweer op de jachtopziener. Deze
reageerde daarop onmiddellijk en
vuurde eenmaal terug.
Het tweetal bleek in het bezit te zijn
van een jachtgeweer en een licht
bak. Tijdens huiszoekingen bij de
verdachten werd nog een geweer en
een aantal patronen gevonden. B. S.
is opgenomen in een ziekerthuis in
Tilburg. Zijn neef is ingesloten. Het
tweetal zal poging tot doodslag ten
laste worden gelegd.
grond van een star hanteren van
technische normen, aldus de organi
saties.
Volgens het huidige tracé dat al
van 1963 dateert zal de weg 160
tot 180 hectare bos, heide en park
landschap verloren doen gaan, terwijl
ongeveer vijftien hectare hun rustig
karakter zullen verliezen, aldus de
organisaties. Het overleg met rijks
waterstaat waartoe Westerwerp
zelf op verzoek van een aantal ka
merleden het initiatief nam is
volgens de organisaties geëindigd
zonder dat er enige overeenstemming
is bereikt. Alle voorstellen die van
de kant van de milieugroepen zijn
gedaan, werden door rijkswaterstaat
op technische gronden verworpen.
Volgens de milieu-organisaties zijn de
gehanteerde vormen in een aantal
gevallen aanvechtbaar. Volgens de
organisaties moet eerst het bestaande
wegennet benut worden. Ze dringen
aan op een proef met een andere be
wegwijzering, die het doorgaand ver
keer van Utrecht naar het verkeers
plein Hoevelaken omleidt over rijks
weg 27 en rijksweg 1. Mocht toch
blijken dat een nieuwe rijksweg er
moet komen, dan bepleiten de mili
eugroepen een ander tracé, dat dicht
by en gedeeltelijk ten noorden van
de bestaande rijksstraatweg loopt en
(ADVERTENTIE)
IÏV vleugels*piano's*orgels
5jc vraag katalogus met L.P./7,90, giro 56631, Den Haag
aansluit op de Stichtse rotonde (bij
het begin van de snelweg naar Zwol
le). Daardoor zouden de natuur- en
milieuverliezen aanzienlijk worden
beperkt. Met name de natuurgebie
den Leusderhei en de Treek en het
uita de dertiende eeuw daterend cul
tuurmonument Oud-Leusden zouden
door een dergelijk tracé kunnen wor
den gespaard, aldus de organisaties.
Rijkswaterstaat heeft dit tracé afge
wezen omdat het technisch niet uit
voerbaar zou zijn. Dat zou met name
gelden voor de aansluiting bij de
Stichtse rotonde. Deskundigen van de
milieugroepen stellen echter dat de
moeilijke aansluiting bij de rotonde
wel degelijk aan te leggen is, als men
maar bereid is tot enig passen en
meten en niet vasthoudt aan de door
rijkswaterstaat gehanteerde normen.
'De milieugroepen zijn met hun ar
gumenten volledig doodgelopen op
een onwrikbaar hanteren van tech
nische normen', aldus de organisaties.
Nu zoeken de giraffen in het nationale park van Nairob i nog vredig naar voedsel, 'maar deze idyllische taferelen
zullen binnenkort misschien tot het verleden behoren. Het park dreigt namelijk ten onder te gaan aan het mee
dogenloos optreden van stropers. Maar ook de rigoureuze ontbossing door mensen, die worden aantrokken door de
grote winsten op houtskool dreigt Kenia binnen niet al te lange tijd in een woestijn te veranderen, als er niet wordt
ingegrepen.
ROTTERDAM Studenten van de
Erasmus-universiteit in Rotterdam
stonden enigszins verbaasd te kij
ken, toen bleek dat zij bij de ingang
van de collegezaal de collegekaart
moesten tonen aan de voorzitter van
het college van bestuur, mr. H. C.
G. L. Polak en de economisch direc
teur, drs. K. T. Liem. Beide heren
onderzochten of de colleges bezocht
werden door niet geregistreerde stu
denten. Polak en Liem wilden niet
het 'lager personeel' voor deze on
dankbare taak laten opdraaien, om
dat al eerder gebleken was, dat zij
liet bij dit karwei zwaar te verduren
kregen. Het bestüur van de univer
siteit besloot tot deze maatregel om
te onderzoeken of het collegegeld
wel betaald was. Bij de laatste con
trole door de 'hoge' heren bleek dat
eenderde van de studenten de colle
gekaart niet op zak had.
TILBURG Wegens de grote be
langstelling voor de tentoonstelling
'Goed in 't pak' in het Nederlands
Textielmuseum, zal deze worden ver
lengd tot en met 28 december. De
tentoonstelling, die oorspronkelijk tot
en met 30 november gehouden zou
worden, trok tot nu toe 6000 bezoe
kers. Openingstijden maandag tot en
met vrijdag 10.00 tot 17.00 uur, za
terdag en zondag 14.00 tot 17.00 uur,
maandagavond 19.00 tot 22.00 uur.
Vanaf maandag korting op sociaal-culturele
voorzieningen, plaatselijk en streekvervoer
Van een verslaggever
V-- Verwenu dagelijks mjst 'n
"zonnebad" en laai u heerlijk bruinen
Ho 70N wanln ilTMPCC COI AOIliu
qJIIIICSX De ZON van n FITNESS SOLARIUM
r I t/*\l I HflPY- houd,u gezond en hi en verhoogt uw
>ULHkIUI I I weerstand Weg .spierpijn! Weg nare
«O Ack 7A«| flfl VjllflC Wi.t U dal aan FITNESS SOLARIUM
IMJCZlUllilI llllld MAAR koar. of 39 per maand
BI
W oi;sVtteèiTi.-q^airj
p Bezoek onze showroom
ARNHEM/DODEWAARD Is de maximaal toegestane stralings
belasting voor de mensen in de omgeving van de kerncentrale Dode
waard overschreden en zo ja, is er dan een schatting te maken van
het aantal personen, dat aan een te hoge dosis straling is bloot
gesteld?
Dit is één van de vragen, die de Gel
derse Statenleden dr. A. F. J. Goe-
ting en ir. P. P. Dessens (beiden
PPR) aan het provinciaal bestuur
hebben gesteld naar aanleiding van
de berichten dat op het terrein van
de kerncentrale Dodewaard al enke
le jaren een forse hoeveelheid radio
actief afval is opgeslagen.
De Statenleden willen ook weten of
de lange opslagtijd van vijftig vaten
hoogactief afval een misstap is, die
zich niet zal herhalen, of dat men
hier te maken heeft met een chro
nisch afvalverwerkingsprobleem vao
de kerncentrales in het algemeen.
'Wat gebeurt er van overheidswege
indien aan het ultimatum van de
kernfysische dienst van het ministe
rie van sociale zaken, inhoudende Jat
het radio-actieve afval vóór 1 decem
ber a.s. volledig van het terrein der
kerncentrale in Dodewaard moet zijn
verwijderd, geen gevolg wordt gege
ven' Aldus Goeting en Dessens, die
verder willen weten wat de maxi
maal toegestane stralingsbelasting op
de meest kritieke plaatsen van het li
chaam is, zowel volgens de huidige
nonnen gis volgens het recente ad
vies van de Commissie Reactorveilig-
heid. Zij informeren ook hoeveel hui
zen tenminste moeten verdwijnen
volgens de nieuw geadviseerde norm
wanneer het voorval zich mocht her
halen.
Gevraagd wordt verder of de kern
centrale Dodewaard genoeg capaci
teit heeft om de vijftig vaten, die
volgens de berichten zó gevaarlijk
zijn dat ze niet kunnen worden 'ver
werkt', zonder gevaar voor de om
geving op te leveren. Ook wordt ge-
informeerd of 'verwerken' in dit ver
band misschien een eufemisme is
voor dumpen in zee.
Oefening?
Ténslotte werpen de Statenleden de
vraag op of het wenselijk is het ram-
schatten' door middel van een realis-
penplan voor Dodewaard eens 'af te
tische oefening. Vragen, die hier vol
gens hen rijzen, zijn: Wat is het ef
fect op de bevolking van het rond
gaan met een luidsprekerwagen? En
van het openen van de ramen, wat
gevaarlijk kan zijn bij dreigende fall
out? Hoe worden de pamfletten met
instructies rondgebracht? En moeten
er mensen hun huis verlaten voor een
wandeling naar de groene buiten
brievenbus om er kennis van te ne
men?
DEN HAAG Ongeveer de helft van wie er voor in aanmerking komt heeft nu een 'pas 65', het
nationale document voor ouderen, dat maandag geldig wordt. Ongeveer een half miljoen Nederlan
ders zullen nu met 'pas 65' gemakkelijker deel kunnen nemen aan allerlei sociaal-culturele en re
creatieve voorzieningen en activiteiten. Ook wordt korting gegeven op de tarieven voor plaatselijke
en streekvervoer.
De genoemde cijfers zijn schattin
gen van het ministerie van CRM
op grond van peilingen bij een
aantal gemeenten. Het ministerie
twijfelt er niet aan, dat 'pas 65'
nog veel meer afnemers zal vin
den als hij maar eenmaal in wer
king is.
Met de uitreiking van 'pas 65' werd
op 1 september begonnen. De ge
meenten reiken hem uit. Ze reke
nen er gewoonlijk 6,50 voor, soms
ook minder. De gemeenten kunnen
het aantal tegemoetkomingen voor
houders van zo'n pas binnen hun
eigen gebied verder uitbreiden.
'Centraal bureau'
Er is bij het ministerie een 'cen
traal bureau pas 65' gevormd. Dat
bureau gaat werken aan de uit
bouw van de algemene faciliteiten
en het gaat ook de voorlichting
over de pas verzorgen. Daartoe
komt er een officieel periodiek bul
letin, dat opgezet en uitgegeven
wordt samen met de Nederlandse
Federatie voor Bejaardenbeleid.
Niet alleen nieuwtjes komen er in,
maar ook achtergrondinformatie en
onder meer een klachtenrubriek.
De houders van 'pas 65' staan bij
het bureau evenwel niet geregis
treerd. Het bulletin wordt daarom
verspreid via de gemeenten, be
jaardenorganisaties, bibliotheken
en de VVV's.
Met een 'pas 65' kan een oudere
voor één gulden per jaar gebruik
maken van alle openbare bibliothe
ken. Alle rijksmusea, en dat zijn
er 24, en de meeste van de vierhon
derd andere musea geven belang
rijke korting op toegangsprijzen.
Korting wordt ook bij de bioscopen
gegeven, evenals voor lessen in
stijldansen en volksdansen. In het
betaald voetbal wordt gewerkt aan
reductie op toegangsprijzen voor
wedstrijden. Met volksuniversitei
ten en volkshogescholen wordt nog
overlegd om iets voor elkaar te
krijgen voor houders van een 'pas
65'.
Legitimatie
Postkantoren en banken en ook an
dere instellingen, hebben de 'pas
65' geaccepteerd als legitimatie,
behalve voor die zaken waarvoor
een giropas, betaalpas of euro-
chèquekaart is vereist. Openbaar
kunstbezit geeft reductie in de
abonnementsprijs. Bij het plaatse
lijk en streekvervoer wordt met
ingang van maandag overal kor
ting gegeven. In doorsnee komt het
er op neer, dat de houders van 'pas
65' overal voor half geld met tram,
bus of metro kunnen reizen.
Dl poging om in het pasje ook re
ductie op te nemen op het reizen
per spoor is mislukt. De oorzaak
hiervan is dat de NS-kaart waarop
bejaarden-echtparen voor half geld
en soms voor niks reizen, per jaar
75 gulden kost. "Dat geld moet uit
de lengte of uit de breedte komen
en de prijs van de 'pas 65' moest
binnen redelijke grenzen blijven',
aldus het ministerie.
Problemen zijn er ook al; zo wil
men de leeftijdsgrens om een pas
te kunnen krijgen wat lager ge
steld zien, speciaal voor een jongere
man of vrouw die met een 65 plus
ser getrouwd is. Die grens ligt nu
bij zestig jaar. Ook willen gehan
dicapten en mensen die arbeidson
geschikt zijn in het 'pas 65'-systeem
worden opgenomen.
'Dat kan allemaal niet, want dan
wordt het een financiële zaak. Pas
65 is een zaak, die uit een andere
gedachtengang is voortgekomen
de wetenschap dat vooral de be
jaarden een sociaal-culturele ach
terstand hebben. De pas is echt
niet bedoeld als een soort aanvul
ling op een laag, misschien wel te
laag inkomen', aldus de 'vader van
deze pas', mr. P. J. Blommestijn
van het ministerie van CRM.
Niet ontevreden
Hij is overigens niet ontevreden.
Nederland is het eerste land in de
hele wereld, waar officieel op na
tionaal niveau zo'n pas bestaat. Uit
andere landen, onder andere Duits
land, Frankrijk en Canada, is al
geïnformeerd hoe dat voor elkaar
kon worden gekregen. Mr. Blom
mestijn weet het: 'De keuze voor
een serieuze, doorwrochte aanpak
door rijk en gemeenten samen is
een juiste geweest. De pas is qua
opzet en inhoud geen flodderding,
geen flauwekul geworden', stelt hij
vast.
i, «1MB0MÏEGÏÏÏ
SPEKSNIJDER
tSLTSHaftBnfcw:!"™»"«'in
NEEM DEZE KOLLEKTIE
IN OGENSCHOUW OP:
De openingstijden van de zalen
van 9.30-16.30 uur.
Herfst - Winter
mode in zwart
en gedekte kleuren
EEN
UITROEPTEKEN
WAARD
