Wetenschap vooral een
'mannelijke' bezigheid
dichtbij m\Ém
intrusting
lesië
ïnm(r
:ot Outspan
aan op
nning MPLA
Amnesty wil
gratie voor
Marts jenko
Atlantisch weer
Beernink: één
lijst voor CDA
komt niet over
spel uit abrahams vaderstad
tom poes
hergebruik
grafsteen
0 AG 26 NOVEMBER 1975
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 5
mmentaar Vrouwen ver in de minderheid ond er studenten en onderzoekers
CDA er zo slecht voorstaat
IrVP die altijd de meest
iste aanhanger is geweest
riigekondigd, dat zij zich zelf-
jzal gaan opstellen, wordt op
telingsniveau van de drie be-
partijen verontrust gerommel
y. In Hoofddorp is een actie-
jipgericht dat met een landelij-
jlfestatie dreigt wanneer de
partijformatie niet terstond
komt en effectief wordt.
^^S|rd-Brabant, waar de KVP al-
meer met 'KVP' aangespro-
iki worden, maar CDA wil heten,
in ezel et provinciaal bestuur aange-
dat het CDA desnoods recht
aan de basis af en met voor
van de partijtoppen opgericht
jen en
spectei
'Juli
te den
e de
val
de
e bestuur
welijk di
MM de vrije
valt de verontrusting aan de
KVP, ARP en CHU best te
i. De afdelingen zijn jarenlang
ingespoord, niet te schromen
vormen van plaatselijke en
verbanden omdat binnen af-
tijd de fusie van de landelijke
wel zou volgen. Dat is een
oorbarige richtlijn gebleken,
[gang van de landelijke sa-
ing wordt aanmerkelijk ver-
misschien zelfs gestuit door
verschillen van principiële en
aard.
erop dat 'aan de basis' die
rerschillen slechts ten dele
begrepen en dat voor het
het CDA zozeer een doel op
geworden dat zelfs ver
iggende standpunten er ,hoe
met geweld binnengewrongen
'orden. Wanneer de partijlei-
(verleiding niet zouden weer-
:h in die stroom te voegen,
het niet onwaarschijnlijk zijn
en CDA ontstaat dat althans
maal niveau een in zichzelf
huis is.
er daarom goed aan doen,
e de plaatselijke en regionale
banden te verzekeren dat hun
aan geenszins op het spel
ten tweede alsnog een ener-
ging te wagen de meningsver
uit te praten. Zeker voor wat
eke geschillen betreft is daar
noemenswaardigs aan ge
sdag
seni
lop
eei
de
san tu,
n wr
ze
afg<:n
rille
ren
ontf-
ets.
deng
gl«
n
hteiÉVAG De stichting Boycot
tl ze i heeft de ministerraad in
de :n brief gevraagd spoedig
erna gaan tot erkenning van de
MPLA gevormde regering
gola. Boycot Outspan dringt
ir bij de ministerraad op aan
economische betrekkingen
ve it rascistische minderheids-
da) in Zuid-Afrika te verbreken,
is n and over is gegaan 'tot open-
irlogshandeling' in zuidelijk
Hing veroordeelt 'het binnen-
van Zuidafrikaanse troepen'
[lees grondgebied en beweert
aan de grens van Namibië
staan voor de invasie in An-
door Piet Hagen
i rtijbestuur van de nog wel
doc bestaande KVP heeft dit laat-
iö d™ al Pots'erlijke initiatief meteen
Hum sl'jk gemaakt door het te
eken onder de ideeën die bij
verpen van de noodprocedure
Hen worden bekeken. Tegen
zal de commissie-noodproce-
igetwijfeld opvallen wat de
bestuurders blijkbaar is dnt-
jk dat de initialen CDA
vrije markt verkoopbaar
van blank tegenover zwart
i in veel koloniën bijna op de
de onafhankelijkheid. Racis-
vaak geen geestesgesteldheid,
•igen belang. Dat geldt ook
odesië. het laatste land waar
zich nog kunnen koesteren in
iniale sfeer.
de leider van de blanke
lidsregering, Ian Smith, nu
iet vertegenwoordigers van de
meerderheid over een
rondwet. Dat dit gesprek mo-
is de verdienste van Joshua
de leider van de gematigde
van de Afrikaanse Nationale
nationalistische beweging in
t daarmee de leiders van de
vleugel en een aantal Afri-
anden in een moeilijk parket
Een gesprek over een nieu-
dwet is wat de radicale leiders
ebben gevraagd, maar door er
deel te nemen zouden zij hot
ap van de gematigde Nkomo
erkennen.
uurlanden, Botswana, Mozam-
'anzania en Zambia, zouden
terugkomen op het standpunt
Afrikaans meerderheidsbe-
Rhodesië alleen nog door
bereiken is.
adicale vleugel in deze landen
meer ziet in het gesprek, is te
maar onverstandig. De deur
op een kier en het is de
vaard om te proberen of als-
overleg een oplossing bereikt
den; die dan wel alleen mag
uit een Afrikaans meerder-
jur in Rhodesië. De laatste
vast te grijpen is te verkie-
nieuwe strijd in Afrika, hoe
aardigd deze ook zou zijn.
AMSTERDAM Ons wereld
beeld wordt voor een belangrijk
deel bepaald door de wetenschap.
Aangezien die wetenschap eèn
vooral door mannen bedreven
bezigheid is, schuilt er een zeke
re eenzijdigheid in het door de
wetenschap opgeroepen beeld
van de werkelijkheid. Het is na
melijk een 'mannelijke' kijk op
de werkelijkheid, alle mooie ver
halen over de 'objectiviteit' van
de wetenschap ten spijt.
Het is begrijpelijk dat deze manne
lijke subjectiviteit in de wetenschaps
beoefening tot nog toe weinig aan
dacht heeft gekregen. Er is lang voor
gevochten om mannelijke geleerden
zover te krijgen dat zij vrouwen aan
universiteiten toelieten. Het is nog
geen honderd jaar geleden dat in Ne
derland voor het eerst een acade
mische graad verleend werd aan een
vrouw. De strijd heeft zich daarom
geconcentreerd op vergroting van het
vrouwelijke aandeel in de studenten
bevolking.
Dat streven heeft nog altijd onvol
doende resultaat gehad. Vorig jaar
becjjferde het C.B.S. het aandeel
vrouwelijke studenten op 23 procent
van het totaal. Ten opzichte van drie
jaar daarvoor wel een verbetering
van twee procent, maar toch altijd
een scheve verhouding; één meisjes
student op drie jongehs.
Nog erger wordt het als we kijken
naar studieresultaten van de meisjes
die tegen alle maatschappelijke voor
oordelen in de universiteit bereikt
hebben. Terwijl van de mannelijke
studenten zestig procent het docto
raal examen haalt, is dat bij de meis
jes slechts veertig procent. Dat bete
kent uat er op elke zeven afgestu
deerden zes mannen en slechts één
vrouw zijn.
Om de eenzijdigheid van de weten
schapsbeoefening te achterhalen
moeten we echter nog een stapje ver
der gaan. Want zelfstandige weten
schapsbeoefening is iets waar je pas
na het doctoraal examen echt aan
toe komt. Het is het voorrecht van de
wetenschappelijke staf. Welnu, daar
is het nog droeviger gesteld met de
inbreng van vrouwen. Slechts een op
de twintig proefschriften wordt ge
schreven door een vrouw. Anders
gezegd: vijfennegentig procent van de
dissertaties draagt bij tot bevestiging
van het mannelijke wereldbeeld.
In dat wereldbeeld past ook de ver
melding van de echtgenote van de
promovendus in het voorwoord. Zon
der haar aansporingen, geduld en toe
wijding zou dit werkje nooit geschre
ven zijn, zegt de jonge doctor daarin
dankbaar. Het zou van eerlijkheid
getuigen als hij openlijk erkende dat
hij deze wetenschappelijke eretitel
alleen had kunnen bereiken doordat
zijn echtgenote halverwege haar stu
dententijd haar studie had afgebro
ken, later op de kinderen paste en
het huis schoonmaakte.
Maar daar gaat dit verhaal niet over.
Het gaat ons om de mannelijke voor-
De vooroordelen
liggen erg diep
oordelen die in de wetenschappelijke
literatuur zelf zijn terug te vinden.
'Afwijkend'
Tekening op de omslag van de Engelse uitgave van 'De sociologie
van het huishouden' van Ann Oakley
pelijke arbeiders en het verbond van
wetenschappelijke onderzoekers
5,80 op giro 22321. V.W.O., Maar-
sen) wordt een poging gedaan duide
lijk te maken waarom het deze vrou
wen gaat. Zij keren zich tegen het
'sexisme' in de wetenschap. Daarmee
wordt bedoeld: de verwaarlozing
van de vrouw en de eenzijdige ge
richtheid op de man.
Eerst hebben we niet zo zwaar aan
dat sexisme getild, schrijven Anja
Meulenbelt en Joyce Oudshoorn. Als
gestudeerde vrouw moest je niet
zeuren: was toch al bevoorrecht bo
ven zoveel vrouwen die nog nooit een
universiteit van binnen gezien had
den. Maar de laatste jaren durven
vrouwen meer uit te komen voor hun
onvrede met hun tweederangspositie
aan de universiteit.
Dat het waarlijk niet meevalt wordt
duidelijk uit een artikel van Marie
Louise den Brandt, die zelf de situa
tie onderzocht aan Nederlandse uni
versiteiten.
Over de Verenigde Staten schrijft ze:
„Telkens komt naar voren dat de
universiteiten ondanks hun progres
sieve image in dit opzicht bolwerken
van traditionalisme en discriminatie
zijn".
Bij het vijftigjarig bestaan van de
.katholieke universiteit te Nijmegen
heeft prof. dr. C. I. Dessaur daarvan
een paar duidelijke staaltjes ge
noemd. Zo zijn er medische handboe
ken die vermelden dat de hartslag bij
vrouwen (52 procent van de mens
heid) 'afwijkend' is. Afwijkend van
de man. In de sociale wetenschappen
krijg je de indruk dat de wereld één
grote kazerne is. Haar conclusie is
dan ook dat de wetenschap gebruikt
wordt ter handhaving van de man-
nenheerschappij. Mevrouw Dessaur
ziet dat niet gauw verbeteren. Vol
gens haar zou het maar beter zijn
een eigen vrouwen-universiteit op te
richten om daar een soort tegen-we
tenschap le ontwikkelen.
Dat idee van een vrouwen-universi
teit is gelukkig nooit aangeslagen.
Zelfs de gedachte aan aparte leer
stoelen voor emancipatie-vraagstuk
ken heeft weinig weerklank gevon
den.
De meeste vrouwengroepen aan uni
versiteiten houden vast aan een ver
der reikend ideaal: de emancipatie
van de hele universiteit en van de
hele wetenschap.
In het geheel door vrouwen geredi
geerde nummer 'Vrouwen en Weten
schap' van de bond voor wetenschap-
Sociale wetenschappen
Hoe diep de mannelijke vooroordelen
zitten blijkt vooral als je kijkt naar de
sociale wetenschappen. De sociologie
en de antropologie zijn wetenschap
pen die bestuderen hoe mens en sa
menleving reilen en zeilen. Maar aan
gezien het bijna allemaal mannen zijn
wordt vooral het gedrag van mannen
bestudeerd. Eerlijkheidshalve moet je
erbij zeggen dat die in een mannen
maatschappij ook de meeste aandacht
trekken.
Iemand als Margaret Mead is eigen
lijk een uitzondering in de manne
lijke wereld van onderzoekers. Maar
zelfs zij heeft aanvankelijk haar theo
rieën enigzins moeten aanpassen aan
het mannelijke wereldbeeld. Pas de
laatste jaren lijkt zij weer meer open
lijk voor haar vrouwelijke kijk op de
dingen uit te durven komen.
Ideaal zou het natuurlijk zijn, wan
neer de wetenschap zo objectief was,
dat mannen en vrouwen samen
streefden naar een min of meer com
pleet beeld van de werkelijkheid. Zo
lang dat nog niet zo is kan het nodig
zijn bepaalde vergeten hoofdstukken
wat extra (vrouwelijke) aandacht te
geven.
Een goed voorbeeld daarvan is de
bundel over feminisme van Te Elfder
Ure 12,50).
Een van de te lang verwaarloosde
onderwerpen die daarin ter sprake
komen is de economie van de huis
houdelijke arbeid. Een andere maat-
schapelijke bezigheid die (in verge
lijking met de productieve arbeid in
het bedrijfsleven) zwaar onderbe
deeld is, werd bestuderd door Ann
Oakly in haar boek 'De sociologie
van het huishouden' (Engelse editie:
15,40). De sociologische gids (Boom,
Meppel) stelde een speciaal nummer
samen onder de titel 'Naar een socio
logie van de vrouw'.
Het zijn nog maar kleine beginnetjes.
Maar dat was de verschijning van de
eerste vrouwelijke student in een met
mannen gevulde collegezaal ook.
AMSTERDAM Amnesty Inter
national heeft een gratieverzoek tot
het presidium van de Opperste Sow-
jet van de Sowjet Unie gericht ten
behoeve van Anatly Martsjènko.
Dit gratieverzoek werd gedaan in
het kader van de onlangs gestarte
actie van Amnesty International ten
gunste van de politieke gevangenen
in de Sowjet-Unie.
Martsjènko werd in maart van dit
jaar tot vier jaar ballingschap ver
oordeeld wegens overtreding van de
wet tot aanwijzing van de verblijfs
plaats. Martsjènko woonde toen in
Taroussa, niet ver van Moskou, en
ging naar de Sowjet-hoofdstad of
schoon hij hiertoe geen 'recht' had.
Eerder heeft de 39-jarige Mar
tsjènko al negen jaar in de gevange
nis doorgebracht, eerst omdat hij
probeerde naar Iran te vluchten en
daarna omdat hij zijn gevangenis
herinneringen in het Westen had ge
publiceerd.
In haar gratieverzoek doet Amnesty
International een beroep op de huma
niteit van de Opperste Sowjet om
Martsjènko vrij te laten gezien het
feit dat hij in een zeer slechte ge
zondheidstoestand verkeert. Verder
wijst Amnesty op het feit dat Mar
tsjènko herhaaldelijk in het verleden
zich bereid verklaard heeft om de
Sowjet-Unie te verlaten en dat hem
een uitnodiging naar de Verenigde
Staten is verstrekt door de Ameri
kaanse vakbondsleider Albert Schan-
ker.
up
Van onze weerkundige medewerker
Het is nu dan toch werkelijk afge
lopen met de winter. Uit zuid tot
zuidwest wordt zachtere oceaan-
lucht aangevoerd en het kwik kan
hierin tot zeven a acht graden op
lopen. De 'Azoren' hebben overwon
nen kunnen we dus zeggen in sa
menwerking met 'IJsland', waar
langs een actieve depressie trok. De
Atlantische fronten bij en boven de
Britse eilanden hadden enkele op-
drukkers nodig om over het dode
punt heen te komen. De regen, ver
bonden aan de operatie 'Atlantic'
zal niet van dien aard zijn om de
meters royaal te vullen.
November was tot nu toe dan ook
een vrij droge maand met op ver
schillende plaatsen nog maar de
helft tot driekwart van de normale
maandhoeveelheid aan neerslag.
Achter het front komen er vandaag
later op de dag weer enkele opkla
ringen, maar het weertype als ge
heel blijft verder wisselvallig, eerst
kans op een bui en later in de week
een nieuwe regenzone.
Het continentale hogedrukgebied.
dat de door een Russische storm-
depressie uitgelokte kou-inval zo
goed heeft uitgediept, trok verder
naar het oosten en nam steeds meer
in betekenis af. Het hoogtepunt van
de vroege sneeuwwinter in Midden-
Europa was daarmee bereikt en
eigenlijk voorbij. Men kan eigenlijk
beter van een dieptepunt spreken.
Kijk maar naar de cijfers van gis
termorgen: Jelenia Gorca (370 m.
hoog in het Reuzengebergte in Z.W.-
Polen) meldde min 21 gr. en vlak
boven de 20 cm. dikke sneeuwlaag
min 26 gr. Een bergstation in het
uiterste zuiden van Polen bereikte
min 28 gr. Cliac in Tsjechoslowakije
meldde min. 21, boven de sneeuw
min. 25 en verder vroor het 20 tot
25 gr. in de bergen van Oostenrijk.
Ondanks die diepvriestemperaturen
in Midden- en O-Europa kunnen we
bepaald niet zeggen dat de perspec
tieven voor een echte koude of
strenge winter in West-Europa tot
nu toe overdreven gunstig zijn. Op
de eerste plaats zakken, evenals in
de laatste voorafgaande jaren, Russi
sche hogedrukgebieden snel weg
naar het zuiden. Bovendien blijft
OPKLARINGEN
- MIST
REGEN
V.^yr
édtSk BEWOLKING
IB BAKTEN».
tO MIN.TENP.
WINDRICHTING
de luchtdruk in Groenland te wissel
vallig en laag en staat de barometer
bij de Azoren veel te hoog (gister
avond 1040 mb.).
Pas wanneer de luchtdruk algemeen
en blijvend daalt van de Azoren via
Spanje of Frankrijk tot over de Mid
dellandse Zee en hoog wordt boven
Scandinavië zal het tijd zijn om
aan schaatsen te denken.
Overigens zij hier nog wel even ge
zegd dat er op de Grote Wielen bij
Leeuwarden gistermorgen voor het
eerst in dit seizoen door enkele per
sonen geschaatst is,
HOOG WATER voor donderdag 27 nov.
Vlissingen 7.57-20.30. Haringvlietsluizen 9.23-
21.59. Rotterdam 10.19-23.18. Schevenlngen
8.51-21.28. IJmuiden 9.40-22.17. Den Helder
029-13.28. Harlingen 2.47-15.58. Delfzijl 508-
18.06.
SIBCULO De ARP en KVP ener
zijds en de CHU anderzijds stellen
zich in de Tweede Kamer verschil
lend op. Dit maakt het voor het
CDA onmogelijk met één lijst uit
te komen bij de volgende verkie
zingen. De kiezers zouden dit niet
begrijpen. Oud-minister Beernink
(CHU) heeft dit gisteren gezegd op
een bijeenkomst in Slbculo (Ov).
Wie zich beroept op het feit dat in
ruim 300 van de 800 gemeenten en
staten een CDA-fractie bestaat,
verliest volgens Beernink uit het
oog. dat bij de plaatselijke politiek
heel andere zaken een rol spelen
dan bij de landelijke. De houding
van de KVP (het overwegen de
noodprocedure op gang te zetten)
en van de ARP (de discussie over
de grondslag van het CDA) ver
slechtert de verhoudingen tussen de
drie partijen, aldus Beernink. Vol
gens hem zou er beter gedacht
kunnen worden aan verbinding van
lijsten, waarbij de federatie tussen
de partijen behouden blijft. Force
ren is gevaarlijk.
Zeevalking (justitie):
'Geen regeling voor
hongerende illegalen
in Utrecht mogelijk'
DEN HAAG Staatssecretaris Zee
valking (justitie) ziet geen moge
lijkheden om voor de illegale Ma
rokkanen die in Utrecht in honger
staking zijn, alsnog een regeling te
treffen. Dit is gebleken na een
gesprek tussen het Marokkaans cul
tureel centrum en het steuncomité
Generaal Pardon Utrecht enerzijds
en de staatssecretaris anderzijds.
De beide organisaties verweten
Zeevalking dat hij de regeling die
bij de Amsterdamse hongerstakers
is toegepast, niet wil toepassen op
de Utrechtse Marokkanen. Volgens
het ministerie van justitie ligt dit
aan het feit dat de Amsterdammers
zich nog voor de officiële sluitings
datum (15 november) hadden ge
meld. zodat zij nog tot 1 december
met de benodigde bewljspapieren
kunnen komen. De 'Utrechters'
hadden dit niet gedaan en komen
dus niet in aanmerking voor de
regulariseringsregeling.
onder redactie van loessmit
De tijd dat het hele gezin 's avonds
rondom de grote tafel onder de
pendellamp geschaard zat om een
spelletje ganzebord, mens-erger-
je-niet of monopoly te doen, ligt
ver achter ons. Maar spelletjes
winnen de laatste jaren weer ter
rein; getuige de steeds grotere
winkelvoorraden makkelijke oude,
en ook nieuwe, ingewikkelde spel
len, moeten er tegenwoordig heel
wat mensen zijn die 's avonds lie
ver een spelletje doen dan t.v.
zitten kijken. En de mensen die
denken dat spelletjes alleen voor
kinderen zijn, hebben beslist on
gelijk. Veel spellen van nu zijn
veel te moeilijk voor kinderen en
kunstenaars hebben trouwens
door de eeuwen heen vastgelegd,
hoe volwassenen altijd al spelle
tjes gedaan hebben. Als je op een
(anoniem) Italiaans doek uit 1590
twee rijke Veneiianen verdiept
ziet in een schaakpartij, op een
reliëf uit 475 vóór onze jaartel
ling Griekse atleten een soort
hockey ziet spelen of in de pyra-
mide van Cheops en in de tempels
van Luxor en Karnak speelbor
den voor de doden ziet uitgehakt
van hetzelfde soort als waarop de
Egyptenaren al duizenden jaren
warispeeldendan is wel dui
delijk dat spelletjes altijd een be
langrijke vrijetijdsbesteding ge
weest zijn.
Mogelijk hoort u tot de mensen
die alle spelletjes bij voorbaat
flauw of afgezaagd vinden. Dan is
misschien een bordspel met py-
ramidevormige dobbelstenen iets
voor u, dat het 'koningsspel van
Ur' heet en met tweemaal zeven
figuren op een bord gespeeld
wordt. Het is niet uitgesloten dat 'follPTl
verre familie van aartsvader WilCll
Abraham zich al met dit spel ver
maakt heeft; het oudst bekende
exemplaar van het bord dat bij
het koningsspel gebruikt werd
dat is nu in het British Museum
in Londen te zien moet zo'n
4500 jaar geleden voor het laatst
in de Sumerische stad Ur de
zelfde plaats als het bijbelse Ur
der Chaldeeën gebruikt zijn.
En ook daarvóór kan het spel in
die streken natuurlijk al heel lang
in trek geweest zijn.
Dit spel van Abrahams geboorte
grond staat beschreven in een lij
vig, nieuw boekwerk dat nét bij
Kosmos in Amsterdam is versche
nen en dat 'spelletjes uit de hele
wereld' heet waarmee, zoals al
duidelijk moet zijn, echt niet te
veel gezegd is. Meer dan honderd-
twintig verschillende staan er in,
die de zes samenstellers (inclusief
illustrator en vormgever) in zes
tig landen, verdeeld over alle
windstreken, hebben opgediept.
Heel onbekende soms, sommige
ook nogal moeilijk, maar ook mak
kelijke, spannende, voor binnen
en buitenshuis, voor één of meer
spelers, kortom: iedereen heeft er
iets aan. Het bijzonder aardige
van dit instructieve, uitstekend
geïllustreerde boek is, dat je de
meeste spelletjes (ook dat van
Abraham) zonder al teveel moei
te zelf kunt maken. Symbolen bij
elk spel geven precies aan waar
het gespeeld moet worden, door
hoeveel personen, wat voor soort
spel het is (behendigheids-, ge-
luks- of denkspel), hoe lang één
'potje' ongeveer duurt en hoeveel
tijd het kost om het zelf te maken.
Dat staat ook nog eens allemaal
overzichtelijk in de inhoudsopga
ve. Het boek kost f47,50, en wie
aan de hand van de werkbeschrij
vingen zelf spellen namaakt, heeft
z'n geld er natuurlijk zó weer uit.
Een boek voor heel veel lange
winteravonden.
fe' h
Als 't goed is lazen we in de oor
log De Telegraaf niet. Op die ma
nier hebben we ons een paar
Tom Poes-verhalen ontzegd,
maar dankzij de niet aflatende
zorg van uitgeverij De Bezige
Bij in Amsterdam voor de pro
ducten van de geest en de pen
van Marten Toonder kunnen we
nu de scha inhalen. Voor drie
rijksdaalders zijn weer twee
Avonturen van Tom Poes te krij
gen: 'De rare uitvinding*, dat da
teert uit 1941-1942 en Tiet land
van de blikken mannen', dat in
1942 'liep'. Opmerkelijk is dat
'De rare uitvinding' nog in de
oude spelling geschreven werd en
dat daarna de heer Toonder op
de nieuwe spelling is overge
gaan. Waarom, kunnen we niet
melden, maar de afnemers van
deze reeks weten nu dus, dat 'Het
land van de blikken mannen' niet
achteraf gemoderniseerd is (iets
waar ze terecht een hekel aan
hebben).
Ook Finnen doen aan 'recycling',
het opnieuw gebruiken van weg-
werpgoederen. en president Kek
konen en de Zweedse koning
Karl Gustaaf doen daar driftig
aan mee. Alleen: de 'goederen'
die zij voor hergebruik hebben
uitgekozen, hebben niets met
wegwerpartikelen te maken. De
afgelopen week zijn de hoge he
ren twee dagen aan het jagen
geweest in Finland, bij gelegen
heid waarvan ze met assistentie
van anderen niet minder dan 1340
fazanten schoten. De beide
staatshoofden hebben hun vangst
verkocht aan een aantal restau
rants in Finland, die het gevo
gelte met kerst op hun menu's
zullen zetten. De opbrengst en
hier komt het verschijnsel 're
cycling' om de hoek kijken
hebben de heren Karei Gustaaf
en Kekkonen besteed aan de fa-
zantenkweek. Op die manier zor
gen de gedode fazanten toch nog
voor een sport nageslacht, dat
vermoedelijk ook weer voor de
jacht grootgebracht wordt.
Wat er met de twee konijnen en
de ene ekster is gebeurd, die en
passant ook aan de jachtlust van
het gezelschap ten offer vielen,
is niet bekend. Fijnproevers zul
len er in de Finse restaurants
wel achter komen.
Al eeuwenlang wordt er overal
ter wereld gespeeld met tollen in
alle mogelijke vormen en uitvoe
ringen. Zo kennen ze in Japan
de 'kraamvrouw-tol', waaruit tij
dens het ronddraaien een stuk of
wat kleine tolletjes tevoorschijn
komen. Ook in Japan wordt met
tollen gespeeld die op een touw
tje balanceren en dit Mexicaanse
jongetje heeft weer een andere,
ook lang niet makkelijke metho
de gekozen: hij houdt een lepel
in zijn mond, waarop hij een tol
in evenwicht moet zien te hou
den (een illustratie uit 'spelletjes
uit de hele wereld').
Het gebeurt wel vaker dat bij
restauraties en grote verbouwin
gen grafstenen of hele graven te
voorschijn komen. Meestal weet
men zoiets wel thuis te brengen,
maar met de grafsteen die in
's Hertogenbosch bij de verplaat
sing van het beeld van Johannes
op het Burgemeester Loeffplein
gevonden is, weet men nog niet
waar men het zoeken moet. Ze
ker is dat op deze plaats waar
het standbeeld tijdelijk wegge
haald moest worden in verband
met de bouw van een parkeerga
rage nooit een graf geweest is
en dus moet de steen ergens an
ders vandaan gekomen zijn. Tot
dusverre hebben deskundigen een
tekst kunnen ontcijferen die Tiier
leet begraven Christine Wouts,
dochter van Poppel die sterft in
1535' luidt, maar het zou ook
1585 kunnen zijn, want er zit aar
dig wat aarde en rommel op de
steen. De grafsteen wordt nu zo
goed mogelijk gereinigd en zo
hoopt men er meer op te kunnen
lezen en er achter te kunnen ko
men waar de steen oorspronkelijk
neeft gelegen.
'Simpkins, we hebben hem bijna om...'
