De kwaal en het middel
Orthodoxe priesters
doen verwijt aan en
beroep op wereldraad
/IlSlllSj
I
Brown ging over op Spaans
'Kerk en W ereld'
dertig jaar: twee
lustrum-beraden
3
v
Elk jaar actie voor
Israël gevraagd
Poolse bisschoppen
willen kerken bouwen
Conferenties*
Beroepingswerk
Nieuwe boe,
0k
iec
WOENSDAG 26 NOVEMBER 1975
KERK - BINNENLAND
TROUW/KWART!
door A. J. Klei
De gereformeerde kerken lijden aan een
kwaal die ik een hervormd persoon hoorde
omschrijven als: gravamenitis. Hij bedoel
de dat in deze kerken zeer veelvuldig gra
vamina oftewel bezwaarschriften worden
ingediend. Dit is juist. Zo gauw de ene ge
reformeerde iets beweert wat de ander
niet bevalt, staan we aan de wieg van een
bezwaarschrift.
Die bezwaarschriften gaan naar de generale sy
node. die uitvoerig gaat en laat praten, de zaak
inmiddels zo ver mogelijk voor zich uit schuift en
tenslotte de bezwaarden met een weliswaar fer
me doch nimmer bevredigende uitspraak de mist
instuurt. Deze op zichzelf misschien niet onaar
dige gewoonte, waarin de gereformeerde synode
een grote bedrevenheid heeft ontwikkeld, brengt
helaas mee dat telkens weer nieuwe bezwaar
schriften opduiken en dan kun je weer van voren
af aan beginnen: praten, laten praten, voor je uit
schuiven, uitspraak doenMoet je hiermee tot
Sint Juttemis doorgaan?
Nu zullen de indieners van bezwaarschriften zeg
gen dat de kwaal niet bestaat uit hun bedrijvig
heid maar uit de ongereformeerde taal die onge
straft wordt uitgeslagen in de gereformeerde ker
ken. Zij hebben formeel geheel gelijk. Er worden
verhalen weggegeven waarvan je met de beste
wil van de wereld niet kunt volhouden dat ze
getuigen van hartelijke instemming met de klas
sieke gereformeerde belijdenisgeschriften en dat
terwijl die instemming toch zoiets is als het offi
ciële visitekaartje van de gereformeerde kerken.
Materieel kan ik de bezwaarden geen gelijk
geven omdat je naar mijn mening van niemand
kunt eisen dat hij zijn geloof tot uitdrukking
gebracht ziet in 17e eeuwse begrippen en be
woordingen (je mag al dik tevreden zijn met
instemming 'in geest en hoofdzaak'). Maar omdat -
gereformeerde synoden tot dusver deden alsof die
eis tot vandaag beantwoord wordt en kan wor
den (en daartoe soms net zo lang aan zekere
uitlatingen frutselden tot ze een beetje leken te
kloppen op de inhoud der belijdenisgeschriften)
blijven verontrusten komen met bezwaarschrif
ten. Van hun (nooit bestreden) uitgangspunt uit:
terecht.
De hu zittende synode is eigenlijk de eerste waar
op hardop is gezegd dat er in de gereformeerde
kerken stromingen zijn waartussen een grote
kloof bestaat. Deze synode wenst kennelijk de
zaak niet toe tè dekken, ook niet met het praatje
dat het alleen maar een kwestie is van verschil
in geloofsbeleving en dat het verder best meevalt.
Er is natuurlijk net zo goed verschil in geloofs
inhoud en -inzicht. Het moderamen van de sy
node heeft daarom het plan bedacht om hierover
openhartig met elkaar te praten, en vooral: naar
elkaar te luisteren.
Een mooi plan. maar er zou eigenlijk tegelijk een
verbod uitgevaardigd moeten worden oni naar
aanleiding van dit beraad bezwaarschriften op te
stellen. Anders wordt het middel (om van de
cirkelgang: bezwaarschrift - onbevredigende uit
spraak - bezwaarschrift enz., af te komen) er
ger dan de kwaal. Ik bedoel niet dat een be
zwaarde voortaan z'n mond zou moeten houden.
Het gaat er om dat iedereen tijdens dat beraad
onbelemmerd zijn mening kan voordragen, niet
gehinderd door de vrees van straks het zoveelste
bezwaarschrift aan z'n broek te krijgen. Anders
.-•chiet je er. nogmaals, niks mee op. Ter ver
troosting van verontrusten: professor Berkhof zei
eens tegen gereformeerde dominees dat het erg
goed is ongehinderd een ketterij te kunnen ver
kopen. want dat je er dan meestal het vlugst
van af bent.
door Aldert Schipper
NAIROBI Twee Russisch orthodoxe priesters hebben aan de assemblee van 3e wereldraad van
kerken, die in Nairobi bijeen is, een brief gezonden waarin zij vragen om hulp voor de vervolgde
christenen in de Sowjet Unie. Eén van de beide priesters, Gleb Yakoenin, kwam in 1965 iri het nieuws
door zijn protestbrief aan patriarch Pimen van de Russisch orthodoxe kerk. Hij schreef die brief toen
samen met zijn college Echliman. Het tweetal werd als straf voor hun daad ontslagen.
In de brief van Yakoenin en Regel -
son (de tweede schrijver van de brief
aan de wereldraad), die thans in
Nairobi rondgaat, vragen de twee
priesters aan de gedelegeerden om
gebedsacties voor de vervolgde chris
tenen in de Sowjet-Unie en om pro
testen bij de Sowjet-regering. Zij
vragen ook aan de wereldraad om
wegen te zoeken om uitgeputte chris
tenen te helpen de Sowjet-Unie te
verlaten en zich te vestigen op een
plaats waar zij mogen werken en in
vrede hun godsdienst belijden. De
twee vragen voorts om acties tegen
de psychiatrische martelingen en
tegen de beperking van bijbelver
spreiding.
De brief van het tweetal beslaat ver
scheidene bladzijden en behandelt de
hele geschiedenis van de vervolgin
gen van christenen en andere gods
dienstige groepen sinds de Russische
revolutie. De twee priesters hekelen
de houding van de wereldraad van
kerken door te zeggen dat 'de we
reld geen sterk px-otest van de zijde
van de wereldraad gehoord heeft,
toen de Russisch orthodoxe kerk half
vernietigd werd en er werd geen
protest gehoord, toen de godsdienst
in Albanië geheel werd uitgeroeid'.
De brief gaat verder: 'Het zou echter
ongelooflijk zijn wanneer er ten
slotte toch geen tekenen zouden ko
men van echte christelijke solidari
teit'. De briefschrijvers hopen 'dat
de assemblee dit initiatief zal onder
steunen en in liet geheel van de pro
gramma's van de wereldraad de hulp
aan slachtoffers van godsdienstige
vervolgingen zal opnemen.'
Diep bezorgd
UIT
VAN LEZERS
Er ruist....
'Er ruist niks langs de wolken'. Deze
uitspraak van de man achter in de
kerk. zoals de Heer Klei die in zijn
overpeinzing weergeeft, wordt iede
re zondag gelogenstraft als er vóór
in de kerk uit dat dichterlijke en
wonderlijke boek wordt gelezen:
'De hemelen vertellen Gods eer'
i Psalm 19). Wat is het fijn dat er
in deze vaak zo prozaïsche wereld
cr altijd dichters zijn. De dichter
van 'Er ruist langs de wolken' heeft
een profetische blik gehad toen hij
zijn lied maakte. Hij wist niet dat
de wonderbare naam van Jezus eens
door radio en televisie door de
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij publikatie wordt de naam van
de schrijver vermeld.
FAMILIEBERICHTEN
kunnen van maandag tot en
met vrijdag telefonisch tot
1,6.30 uur opgegeven worden
op nummer 020-913456; en van
16.30-20.00 uur op nummer
020-220383. Dit laatste num
mer geldt ook voor ZONDAG
AVOND en dan van 18.00-20.00
uur.
Onze adressen:
AMSTERDAM:
Direktie - commerciële
afdelingen -
administratie:
Wibautstraa» 131,
tel 020-913456,
Postbus 859.
Redaktie:
Nieuwe Zijds Voorburg
wal 280. Amsterdam.
Tel. 020-220383.
Postbus 859.
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Westblaak 9, Rotterdam.
Tel. 010-115588.
Postbus 948.
DEN HAAG'LEIDEN:
Parkstraat 22, Den Haag.
Tel 070-469445.
Postbus 101.
ZWOLLE GRONINGEN:
Melkmarkt 56. Zwolle.
Tel 05200-17030.
Postbus 3.
aethergolven zou worden voortge
stuwd. Jesaja 55, vers 12 jubelt: De
bergen en heuvelen zullen voor U
uitbreken in gejuich en alle bomen
des velds zullen in de handen klap
pen. De dichter David doet er nog
een flink schepje bovenop wanneer
hij in Psalm 47 alle volken oproept
om in de handen te klappen. Ik zou
honderden van deze dichterlijke vrij
heden kunnen opsommen. De mens
in vervoering vanwege de majesteit
Gods wil zich bovenmenselijk uit
drukken.
De Bilt G. v. d. Hoeven
De EO
In Uw nummer van 16 november is
het gesprek weergegeven, dat ik op
verzoek met een Uwer redacteuren
over mijn beoordeling van Trouw
als dagblad heb gehad.
Het is niet mijn bedoeling, op de
weergave van ons gesprek terug te
komen. Er wordt evenwel tweemaal
de EO in genoemd, een zijlijn dus.
Ik neem gaarne aan. dat ik zelf niet
duidelijk ben geweest, toen deze
omroep ter sprake werd gebracht.
Wel is het zo. dat mijn oordeel uit
sluitend negatief overkomt en dat
was het niet.
Ik heb mijn commentaar, maar on
derken het oprechte streven,- het
Evangelie te dienen. Het is meer de
manier, waarop dat in onze tijd ge
beurt. hoewel dat in vergelijking
met de eerste jaren m.i. zeker be
ter is geworden.
Den Haag T. Mulder
Parkeergarages
Herhaaldelijk komt men in de pers
de vraag tegen, of een parkeergara
ge een oplossing biedt voor ruimte
gebrek voor geparkeerde auto's.
Hiermee samen hangt de vraag,
welke rol speelt het verkeer van
parkeergarageszoekende auto's in
de rondgang door een stad.
Gelukkig is er een stad, waar we on
ze oplossing kunnen vinden. De stad
Aken. even over de Nederlandse
grens bij Heerlen, kent zeven par
keergarages en vijftien 'gewone'
parkeerplaatsen. Het beeld op zater
dag had de Vijzelgracht kunnen zijn
in Amsterdam. In de straten bevon
den zich files, het binnenstadverkeer
zocht parkeerruimte of keerde terug
van inkopen, alle parkeergarages en
gelegenheden vol.
Stel dat er een evenement is. Een
tentoonstelling, een voetbalwedstrijd
of koopjesavond. In "dit tijdelijke
topaanbod wordt een parkeergele
genheid gevraagd van 70.000 auto's.
Die kunnen in 87 parkeergarages
van elk 800 auto's. Maar een voor
waarde is dan wel, dat die mani
festatie bij een parkeergarage wordt
gehouden.
P. J. Colon Hilversum
Yakoenin. en Regelson zeggen in hup
brief aan de assemblee voorts dat zij
van mening zijn dat vele christenen
diep bezorgd zijn over het lijden van
hun broeders en graag willen helpen,
maar zij weten vaak niet hoe ze dat
moeten aanleggen. 'Hier volgen en
kele suggesties voor de deelnemers
aan de assemblee' schrijven de twee.
Zij doen acht voorstellen.
1. De christenen in de hele wereld
wereld moeten zich grondig op de
hoogte stellen van het lot van hun
vervolgde geloofsgenoten in andere
landen. Daarom zou de wereldraad
een tweetalig blad over dit onder
werp moeten uitgeven.
2. Alle kerkelijke leiders behoren
tenminste eens per maand gebeds
diensten te houden voor hen die oip
hun christelijk geloof lijden. Deze
gebedssamenkomsten zouden over de
hele wereld op dezelfde dag gehou
den kunnen worden:
3. Het belangrijkste is geestelijk
contact, persoonlijk of schriftelijk, en
materiële hulp aan de familieleden
van gevangenen. Een persoonlijke
groet bij gelegenheid van christelijke
feestdagen is zeer welkom.
4. Omdat de vervolgers bezorgd zijn
over hun reputatie in het buitenland
zouden internationale protesten
werkzaam kunnen zijn.
5. Ook de aanhangers van andere
godsdiensten en de strijders voor be
vrijding en menselijke waardigheid
dienen voorwerp te zijn van de zorg
van christenen, omdat dit een ge
tuigenis van Christus in de moderne
wereld is.
6. Christenen zijn geroepen vooral
ook heftig te protesteren tegen men
sen die om hun godsdienstige over
tuiging in psychiatrische inrichtingen
zitten, want zij leven in een hel op
aarde, van iedereen verlaten.
7. Uitgeputte christenen zouden een
asiel aangeboden moeten krijgen in
het buitenland.
8. De bijbel moet op veel groter
schaal in ons land verspreid worden.
ROTTERDAM De actie van soli
dariteit. die dit jaar in de Neder
landse hervormde kerk gevoerd is
ten bate van een project in Israël,
heeft gelijk bekend zevenhonderd
duizend gulden opgebracht. Niet
iedereen is daar gelukkig mee. Er
was namelijk op een miljoen gere
kend. Ondanks de goede voorberei
ding van de actie hebben niet min
der dan vierhonderd van de 1400 her
vormde gemeenten niet meegedaan.
Daarom heeft de hervormde ge
meente van Hillegersberg aan. de sy
node gevraagd, voortaan elk jaar, op
of omstreeks 4 mei, deze hulp aan
Israël te herhalen, zolang de gespan
nen toestand waarin Israël verkeert,
voortduurt- Kerkeraden en gemeen
teleden, die het hiermee eens zijn. is
gevraagd, dit op korte termijn te la
ten weten aan de synode.
WARSCHAU (Reuter) De r.k.
bisschoppen van Polen willen meer
bouwvergunningen voor kerken. Zij
zijn van plan, de besprekingen over
deze zaak, die altijd een groot strui
kelblok is geweest in de betrekkin
gen tussen kerk en staat in Polen,
te heropenen. Dit jaar zijn van de
371 aanvragen er maar vijftien
goedgekeurd. Verzoeken om bouw
materiaal voor uitbreiding of herstel
van 172 kerken zijn onbeantwoord
gebleven. De bisschoppen willen ook,
dat seminaristen hun vijfjarige-csty-
die af kunnen maken zonder'onder
breking voor dienst in het leger.
Bij oversteken gedood
Van een verslaggever
EDE Op de provinciale weg Ede-
Barneveld is de 46-jarige D. Lager-
weij uit Lunteren bij het overste
ken door een auto overreden en
zwaar gewond. Hij overleed enkele
uren later.
Het hoofdgebouw van 'Kerk en Wereld' in Driebergen.
DRIEBERGEN Het hervormde instituut 'Kerk en Wereld' in
Driebergen, goed voor studie-, actie- en vormingsactiviteiten, viert
zaterdag 29 november zijn dertigjarig bestaan met een in feestelijke
omlijsting geplaatste bezinning op zijn toekomst.
'T BLIJFT JAMMER
Ineens schoot me die uit!
weer te binnen. Het radio )p;
stond bol van de bijbelteksten
pidaire uitspraken. En intussi mi
zonder blikken of blozen gest |J-J
de heer Den Uyl de schuld r L
werkeloosheid had. Ook z'n mi
nisters werden er verantwo )e'
voor gesteld. Zoiets maakt t<
les ongeloofwaardig. Een kin ort;
dat die uitspraak over de m
grote onzin is. Regeert de h( egii
Uyl dan ook al in die andere aar
van dit westen? Ik heb er nc%t o
gehoord. Ze hebben in Ram uit
onlangs nog de betreffende jn
landse minister, zeer tot diet y
niet uitgenodigd toen het ov oor
problemen ging. Hij was blfyv
niet invloedrijk genoeg. En»p d
maar. met de bijbel in de hai nn:
ven praten van de schuld x
kabinet Den Uyl. Hadden de
telijke ministeries in de jari
tig dan ook de schuld aan de
se die toen heerste? Het stai
maal niet in mijn bijbel
iemand voor mijn part Den
schuld geven, maar laat hij
bijbel thuis laten. Of laat
over de bijbel spreken en dan
lustgevoelens, die we natuur
lemaal (en ook de heer Defg
hebben, thuis laten. Maar
gaat niet. Christelijk sprekt
zulke zaken betekent zal
terzake kundig erover spi
meezoeken naar oplossin
christelijke politiek, als d
kan alleen maar zulk een
zijn, waarin duidelijk uitl
men een wettig gekozen re
de eerste plaats helpt met
lijke benadering.
'Kerk en Wereld' begon in 1945 als
opleidingscentrum van werkers in
kerkelijke arbeid (Wika's), en als
vormingscentrum en denk- en werk
centrum voor evangelisatiewerk in
Nederland.
In de loop der jaren zijn talrijke ini
tiatieven vanuit dit centrum voort
gekomen, zoals de stichting school
voor maatschappelijk werk, thans de
zelfstandige altademie 'De Horst'; het
instituut vormingswerk voor het be
drijfsleven, later uitgegroeid tot het
para-universitair instituut voor nor
men en waarden te Rotterdam, en de
Werkgroep 2000 (samen met de r.k.
instelling 'De Horstink').
Andere initiatieven hebben betrek
king op de oecumene, zowel vormend
als initiatiefnemend. op het vormings
werk, op het gebied van arbeids
vraagstukken, gezondheidszorg, kerk
en samenleving, onderwijs en sociale
beroepen enz. Een en ander in sa
menwerking inet de andere kerken,
want zo zegt 'Kerk en Wereld'
de taken, waarvoor de kerk vandaag
in de wereld staat, vraagt om een
gezamenlijke aanpak.
Na het lustrum worden enkele lus-
trumberaden voorbereid, onder meer
over de assemblee vap de w.ereldraad
van kerken en de consequenties daar
uit voor de oecumenische strategie in
de komende jaren. Dit gebeurt op
verzoek van de raad van kerken in
Nederland. Het beraad zal worden
gehouden van 23 tot 25 januari. Een
tweede beraad vindt een week eerder
Ook oosters-orthoxe christenen namen deel aan de assemblee van de we
reldraad van kerken in Nairobi. Deze foto is gemaakt tijdens een echaris-
tie-viering van de oosters-orthoxe deelnemers.
plaats en heeft betrekking op de
maatschappelijke functie van het
vormingswerk.
Elfde theologenconferentie van
de Charismatische Werkgemeen
schap. donderdag 27 november. 10
uur, Melkpad 14, Hilversum. Spre
ker: prof. dr. P. Schonenberg SJ
over 'Theologische en antropologi
sche aantekeningen bij de charis
mata'. Inlichtingen bij mevrouw V.
C. Buitenhuis, Tel. 010-181755.
NED. HERV. KERK
Aangenomen naar Ermelo (toez.):
G. A. Cnossen te Nijver dal; naar
Haren (geest. verz. sanatorium Bea-
trixoord). T. H. L. Beernink te Hen
gelo (O).
Bedankt voor Epe (b.w toez.): A.
Stegenga te Barneveld (b.w.i.w.),
GEREF. KERKEN
Beroepen te Putten: drs H. Eikel
boom te Wemmei (Belg).
Aangenomen naar Den Helder: H.
A. van Houte te Zwaagwesteinde,
die bedankte voor Alphen a.d. Rijn.
GEREF. KERKEN (VRIJG.)
Beroepen te Harlingen: C. van Gin-
kel voorheen pred. geref. kerk te
Heinenoord; te Beilen-Hooghalen:
H. Veldman kand. te Zwolle.
GER. GEREF. KERKEN
Beroepen te Arnhem: drs J. Kruis
te 's Hertogenbosch.
Bedankt voor Hilversum-Oost: A. v.
d. Veer te Zwolle.
GEREF. KERKEN (VRIJG.: B.V.)
Bedankt voor Hardinxveld-Giessen-
dam: B. Wielenga te Marknesse
(NOP).
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Tricht-GeldermalsenJ.
W. Verwey te H.I. Ambacht.
Bedankt voor Zwijndrecht: A. Hoo-
gerland te Krabbendijkevoor
Aalst: J. Karens te Opheusden.
VRIJE. EV. GEM.
Aangenomen naar Amersfoort:
mej. S. M. Tönjes kand.e te Den
Haag.
OUD. GEREF. GEM.
Overleden: L. M. Keesmaat (57) te
Rotterdam-Zuid.
de
toe
kk»'a
Zelfgemaakte huizen, door
ricke en B. Shapiro. Uitg.
hoff, Amsterdam. Een i
waarin men alleen de resulta
het bouwen kan bekijken,
niet'verteld hoe het is gel
blz 15.50
De neus van Cleopatra, een
opstellen geschreven door I
po gebundeld. Uitg. Meulenhi
sterdam. 287 blz 24.50
Kwaidan, Spookverhalen
oude Japan, door L. Hea:
Meulenhoff, Amsterdam; 13!
15.50
De Mantuleasastraat, roman
Eliade, spelend in het Boekai
de jaren '50. Uitg. Meulenho
sterdam. 158 blz 18.50
Terug van weggeweest comrr
op de literaire, sociale en
nomische verschijnselen van
door M. Gijsen. Uitg. Mantes m
Haag. 188 blz 13 90
te
bew
sn
rifeid
15 Irijl
t t
k
vers
ig
)i rkel
iaal<
iebi
it i
1
zac
de
Zor
De koperen tuin, door S.
Met illustratie uit de geliji
televisieserie. Uitg. Nijgh
Ditmar, Den Haag. 10e dn
blz 18.50
Mijn dochter wordt sirene.
Jonckheere. Uitg. Manteaü,
Haag. 218 blz 13.90
Lucky Luciano, memoires va
gangster door M. Gosch en E
mer. Uitg. Elsevier, Amsterd
blz 29.50
Breinbrekers door S. U. Otte
Eerder verschenen in het
bijvoegsel van NRC/Hand
Uitg. Tijdstroom, Lochem. 73
9.-.
De gewone man cn het g<
Waarom het niet goed is lid
vakbond te zijn, opstel van
Uitg. Querido, Amsterdam;
12.90
Over katten gesproken, do
Hausser. Uitg. Becht, Amster<
157 blz 19.75
Het leven op zee, boeiende
len verzameld en ingeleid H
A. Rose. Uitg. Hollandia, Baa
blz 18.90
door Aldert Schipper
Een mislukte foto, naar de
Q en Q van Harrie Geelen
Dros. Uitg. Gooise uitgeve)
sum. 159 blz 12.90
Begraaf mijn hart bij
Knee, door D. Brown. Een in
geschiedenis van het Amei
westen, voor jonge lezers
door A. Ehrlich. Uitg. Ho
Baarn. 180 blz 14.90
NAIROBI Halverwege zijn toespraak over
wie die Jezus nu eigenlijk is, die ons bevrijdt
en verenigt, ging de Amerikaanse theoloog
Robert Mcafee Brown over van Engels op
Spaans.
Hij deed dat omdat hij aldus op een symbolische
wijze afstand wilde nemen van 'moderne farao's',
die volgens Brown 'de plaatselijke potentaatjes
met wapens, geld. intellectuele rationalisaties van
het onrecht en geperfectioneerde marteltecHnie-
ken hebben ondersteund. Wanneer het voor de
Zuidamerikanen goed nieuws is dat God belooft
hen te bevrijden van de moderne Farao's, kan dat
alleen maar slecht nieuws voor de Noordameri
kanen betekenen. Daarom kan men niet zomaar
zeggen: Christus bevrijdt en verenigt. Tussen be
vrijding en gemeenschap staat het thema van ver
deeldheid. Terwijl Jezus ons bevrijdt, moéten wij
de mogelijke verdeeldheid, die dat met zich
brengt onder ogen zien.' aldus prof. Brown. 'Pas
dan kunnen wij nader komen tot een echtere ge
meenschap, dan anders mogelijk zou sijn.'
Prof. Brown is hoogleraar in de theologie aan de
universiteit van Californië. Zijn rede was de ba
sis voor de verdere theologische discussies, die
hier in de vijfde assemblee van de Wereldraad
van Kerken plaats zullen hebben. Zijn rede
maakte op enkele deelnemers met name uit West-
Europa en ietwat eenzijdige en slordige indruk.
Mcafee Brown begon zijn toespraak aan de hand
van de tekst uit Battheus: Wie zeggen de mensen
dat Ik ben'. Prof. Brown zei meteen dat het niet
mogelijk is om Jezus in een vast omschreven
categorie in te delen. Hij breekt uit alle kaders,
die wij proberen op hem toe te passen.
Persoonlijk antwoordend op de vraag 'wie zegt
gij dat Ik ben' illustreerde prof. Brown dit met
zichzelf als voorbeeld. Ik ben zelf een blanke, van
het mannelijk geslacht, behorend tot de welva
rende klasse en een burger van de Verenigde
Staten, waarin de onderdrukking van het racisme,
het sexisme. het klassedenken en het imperialis
me belichaamd zijn.
Tot degenen die deelnamen aan de discussie na
het verhaal van Brown behoorde dr. Albert van
den Heuvel, de secretaris-generaal van de Neder
landse hervormde kerk. Hij verlangde dat men
niet slechts individueel antwoordt op de vraag
naar Jezus, maar dat dit als gemeenschap moet
gebeuren. Hij riep de assemblee op dit antwoord
gemeenschappelijk te geven. Dr. Van den Heu
vel zei voorts, daf Jezus weliswaar verdeeldheid
brengt, maar ons niet scheidt van God. Hij zei
tenslotte dat we ons wel moeten afvragen wat
wij van Jezus vinden, maar ook duidelijk moeten
zeggen wat Jezus van óns vindt.
Wanneer we willen weten wie die Jezus is, die
bevrijdt en verenigt, kunnen de deelnemers aan
de assemblee beter luisteren naar diegenen van
wie het antwoord ons in het begin het meest
dreigend voorkomt, dan naar het antwoord dot
ons geruststelt. 'Als het antwoord dat u voor uzelf
nu geeft, Jezus benadrukt als uw persoonlijke
zaligmaker, dan moet u eens luisteren naar Jezus
de bevrijder, die al uw maatschappelijke zeker
heid ondermijnt. Als u uw hoop baseert op Jezus
de revolutionair, dan moet u nu eens luisteren
naar de Jezus die zegt dat het kwaad niet alleen
in onderdrukkende maatschappelijke structuren
zit, niet alleen in het hart van de onderdrukker,
maar ook in uw eigen hart', aldus dr. Van den
Heuvel.
Groetjes van huis tot huis,
van I. Keuls. Uitg. Leopol<n
Haag. 127 blz 14.90
Helden, haaien en honger,
haal van 4 mannen die in
Ecuador met een vlot vert
voor een zeereis naar Austraf^
schreven door V. Alsan. 5
Uitgeverij, Den Haag. 207
19.90
Zwarte Zondag, roman van
ris. Uitg. Bruna, Utrecht. 271
19.50
Sarah, roman van C. Cooksoi
Boekerij, Baarn 253 blz
Geneeskrachtige en giftige p
120 geneeskruiden, door U.
Uitg. Thieme, Zutphen. 2e
blz 7.50
Eerste hulp bij rampen, geijne
seerde geneeskundige hulpvei
2e druk. Uitg. Van Goor, Den
65 blz 4.50
rc -M
TER
efaee
it(
iran
A lui
ir leer
v i ve
vai
nt.
;el
U
in* i
1de
i:
Zw
nkoi
inste
ojbinni
van
verh<
bec
arb
g'
gaa
nt i
Ie o
moe
(ene
du
V001
nng<
