hotland en Wales ijgen meer te zeggen Weg vrij voor overleg Rhodesische grondwet eisky's aanval op Wiesenthal leen maar verdachtmaking en Sowjet-Unie orten gesprek ir bewapening op Kroniek van Franco's sterfbed VS akkoord met hervatting overleg over Midden-Oosten "pen van Britse regering j. bezielt Oostenrijkse kanselier? >ag Topconferentie communisten weer uitgesteld PAPUA'S UW VERRE NAASTEN VARtAG 20 NOVEMBER 1975 BUITENLAND TROUW/KWARTET 7 :eer nent lotel lier ïdse e mi ïild. ie sa ;rre) ber. 25 n va# die dm .945. enniDfc de N lerefi e n c n Ta ntal uden Do e k< n op 12 ej tot astoo (UPI, Reuter) De Britse regering zal met voorstellen komen voor afzonderlijke parle- i Schotland en Wales met ruime bevoegdheden. Koningin Elisabeth kondigde deze plannen troonrede, waarmee zij het parlementaire jaar opende. werden geen details over de lokale pairlemen- 1 ooi Schotland en Wales. De 6prak van 'vergaderingen, het raam van het Vere- inkrijk ruime regerings- 1 rdeli'jkheid zuilen udtoe- Schotland en Wales zijn wnimgen. die al jarenlang op meer zelfbestuur delen van het Britse rijk. ng van premier Harold eft plannen om vrij ver verlangens tegemoet te llGrifenvacht wordt dat deze komende maanden een zal spelen in de Britse politiek. Er wordt al gesproken van de 'belangrijkste wijziging in het staatsbestel sinds eeuwen'. Uit wat er totnuitoe is uitgelekt van de regeringsplannen blijkt dat Wil son Schotland en Wales besturen wil geven die voor binnenlandse zaken zeer vergaande bevoegdbeden krijgen. Zij zouden echter wel onder toe zicht van de centrale regering in Londen moeten blijven werken. Bij de laatste algemene verkiezin gen in Groot-Brittannië kregen de Schotse Nationalisten ruim 630.000 stemmen en zeven parlementsze- Squa e sp n ee Iruira ng i m en (Reuter, UPI) De besprekingen tussen de Ver baten en de Sowjet-Unie over beperking van de strategi- vapening zijn volledig in het slop geraakt. Men verwacht leider van de Amerikaanse onderhandelingsdelegatie, hnson. binnen twee dagen naar Washington* zal terug- en uur nden P. atie >P ag sj Ik itte ►I iaf Z<n< van eeft vooi at scheih van s ge henps< sten aan diredi. [rijf Pijna :lt 0] imgri ier< m D int ht '2 ng ;t df /an loor >ariné)l iet ci ïld, t gesti ui le bf >p d( rlich .veau arma. p aa M tels. Hun geestverwanten in Wales kregen twee zetels. Bij een recente opiniepeiling bleek dat in Schot land twintig procent en in Wales tien procent volledige onafhanke lijkheid wil. In beide landsdelen sprak een meerderheid zich uit voor een eigen nationaal parlement. De koningin kondigde ook een wet tegen de terreur aan. Dit moet een betere versie worden van de nood wet, die sinds vorig jaar geldt. De parlementsgebouwen waren giste ren zeer scherp bewaakt. Dinsdag nacht werd Londen opnieuw opge schrikt door een bomaanslag op een restaurant. Er vielen daarbij twee doden en verscheidene gewon den. De politie verdenkt leden van de IRA (het Ierse Republikeinse leger) van deze aanslag. In verband hiermee worden drie maanen en een vlonde vrouw gezocht. De plannen van de regering- Wilson bevatten nog twee onder werpen, waarover veel strijd in het parlement wordt verwacht. Het ene uit het pakket van de nationale gezondheidszorg. Uit mediische kringen zal daartegen zonder twij fel verzet rijzen. Het tweede wets- beoogt inkrimping van de bevoegd heden van lokale en regionale overheden op dit terrein. Na een ballingschap van zeven jaar in Cuba, Guinee, Algerije, Noord-Korea en Frankrijk kwam de vroegere leider van de Zwarte Panters in de Verenigde Staten gisteren aan «op Kennedy-Airport bij New York. Hij werd bij aankomst onmiddellijk gearresteerd, aangezien hij om verschillende redenen doortde Amerikaanse jus titie werd gezocht. cwamen de beide delega- uit zes man bestaan, in jeen voor een vergadering uur heeft geduurd. De bijeenkomst is afgespro- over veertien dagen, al- irentiekringen. Deze on- is de langst tot dusver -onde van besprekingen. februari aan de gang log toe werden er steeds igen per week gehouden, werd het aantal ver één per week. Nu de en Russische onder- de volgende ontmoeting veertien dagen hebben lijken ze iedere hoop gang in de besprekingen opgegeven. ber van het vorig jaar de Sowj et-partij leider m de Amerikaanse presi- in Wladlwostok overeen regeringen zouden aan een nieuw SAI/T-akkoord d van dit jaar. Het was dat Breznjew deze zo- bezoek aan Washington om het verdrag te len. Nu de onderhande- lledig vastgelopen zijn definitieve overeenkomst in het volgend jaar. i cht Bij de besprekingen in Wladiwostok waren de Amerikaanse en de Russi sche leider overeengekomen dat zij het aantal nucleaire wapens zouden beperken tot 2400. Van dit aantal zouden 1320 lange-afstandsraketten uitgerust mogen worden met meer voudige kernkoppen (MIRV's). Sedert het midden van dit jaar zijn er echter ernstige moeilijkheden ontstaan met betrekking tot nieuwe wapensystemen. Washington houdt vol dat de nieuwe Russische bom- ménwerpers 'backfire' ook onder het geplande minimum van 2400 nucleaire wapens gerekend moet worden. Deze eis is door Moskou verworpen, omdat ze deze bommen werper niet als strategisch wapen beschouwen. Verder zijn er moei lijkheden met betrekking tot de vervanging van kleinere door gro tere wapens en de registratie van en de controle op het aantal wa pens. Ontwapeningsdeskunddgen in Ge- nève zijn van mening dat de on derhandelaars van beide zijden ge gaan zijn zo ver als zij konden, zonder dat er politieke beslissingen nodig waren. Voor een verdere voortgang van de onderhandelingen dienen er eerst nieuwe politieke besluiten in Washington en Moskou genomen te worden. SALISBURY (UPI, AP, Reuter) Een woordvoerder van de zwarte nationalisten in Rhodesië heeft bekend gemaakt dat de weg is vrijgemaakt voor grondwets-besprekingen tussen de rege ring van Ian Smith en de vleugel van de Afrikaanse Nationale Raad (ANC), die onder leiding staat van Josha Nkomo. Aanvankelijk berichten dat er vol ledige overeenstemming tussen de regering-Smith en Nkomo was be reikt, zijn zowel door de premier als door een woordvoerder van Nkomo tegengesproken. Ian Smith verklaarde: 'Deze be richten missen elke grond. In d e bijeenkomsten met de heer Nkomo zijn geen grondwettelijke kwesties besproken, maar alleen procedure kwesties, die verband houden met het uitschrijven van een constituti onele conferentie'. Willie Moersaroerwa, een van d vooraanstaande leden van de door Nkomo geleide vleugel van 4e Rho desische ANC. deelde mee dat er tot dusver slechts procedurele bespre kingen gevoerd zijn tussen de dele gaties van Smith en Nkomo. Een belangrijk punt van bespreking werd ook gevormd door de netelige kwestie van de onschendbaarheid van de Rhoderische nationalistische leiders die nu in ballingschap zijn, wanneer ze weer terugkeren. 'Ik kan meedelen dat er een zekere mate van overeenstemming bestaat over deze zaak, maar ik kan nog niet vertellen wat die overeenkomst inhoudt. Wel kan ik meedelen dat de weg is vrijgemaakt voor het houden van constitutionele bespre kingen en ik geloof dat deze voor de Kerst zullen plaats vinden. Iedere veronderstelling dat er al een ontwerpovereenkomst zou be staan wees hij van de hand. 'We- willen een meerderheidsregering en daar houden we aan vast. Er is geen sprake van dat Nkomo een post in het kabinet van de regering Smith zal accepteren', aldus de woordvoerder. Wel wees Moeraroer- wa erop dat de eis van een meer derheidsregering niet hoefde te b- tekenen dat er geen blanken meer in de regering zouden zitten. Nkomo, wiens positie wordt betwist door tyae andere Afrikaams-Rhode- sische leiders, Moezorewa en Sitho- le. maakt op het ogenblik een reis door verschillende Afrikaanse lan den. De overeengekomen regeling zal op 23 december worden bekend ge maakt. Volgens ejen woordvoerder in Zam bia heeft de Zambiaanse president Kenneth Jvaoenda de eerste stap op de weg .naar een regeling gezet door de Zuidafrikaans eerste mi nister John Vorster te verzekeren van volledige Zambiaanse steun voor Nkcfmo. Wanneer Nkomo, die zich heeft losgemaakt van de ei genlijke 'Afrikaanse Nationale Raad (de organisatie van het Rhodesisch verzet) tot overeenstemming komt met Iari Smith, dan is Zuid-Afrika verzekcjrd van een vredige en sta biele bufferstaat aan haar noord grens. ÏZowel Kaoenda als Vorster hebben! plechtig beloofd hun volle dige sfreun aan een overeenkomst tussen' Smith en Nkomo te geven. Kaoenda heeft bovendien toegezegd dat hfij zal streven naar een goed keuring' van de overeenkomst door de Oi^janisatie van Afrikaanse een heid <(OAE). In rtfil voor de steun van de OAE zou Kaoenda garanties hebben ge kregen dat Nkomo een sleutelposi tie in de Rhodesische regering krijgt en dat het Afrikaanse stem recht, in Rhodesië wordt uitgebreid. de lams 5 ii ief i agd >mei de :e bi mg rekk ingi is te rev< ovei naxii van gezi ka: kon Bruno Kreisky, de Oostenrijkse bondskanselier, ertoe hebben gebracht om Simon Wiesen- hoofd van het Joodse Deocumentatiecentrum in Wenen, te beschuldigen van collaboratie Nazi's in de tweede wereldoorloog? Waarom viel hij zo fel uit tegen Wiesenthal op een pers je voor de leden van de buitenlandse pers in Wenen? Beschikt Kreisky werkelijk over ge- ie voor Wiesenthal blastende verklaringen kunnen afleggen? ji< Jlet ra *hr j lat ur v akki in angj rorm dorp ;mb< :hoof£ ht bate )skei n a: in >o: den Boef 30rd op deze vragen kan worden gegeven. De van Kreisky klinkt absurd dat we geneigd te nemen dat de Oosten- iselier aan zelfoverschat- en zich door de verkeerde heeft laten voorlichten. Kreisky ook in zijn lalistische partij be- als een sluw politicus. K'e toch rekenen met de eid dat er tijdens het kn- >ces het één en ander nthals gedragingen tij- tweede wereldoorlog zal reerd. Het kunnen niet- iweringen zijn die een verdachtmaking hebben, Wiesenthal de dupe kan ïwt bev en hebben we alleen maar met de beschuldiging die self naar het hoofd van heeft geslingerd en het lat deze daar tegen heeft. .•persconferentie zei Kreisky j^Viesenthal 'het morele ge- om de vinger tegen ande- i heffen', omdat deze zelf nationaal-socialisten had eerd (een zwaar belast it hier betekent: met de lengewerkt). Tot die 'an- larover Kreisky sprak, be- Friedrich Peter, leider istenrijkse vrijheidspartij. Deze Peter werd vorige maand door Wiesenthal aan de kaak gesteld als een oud lid van de in 1942 in de Sowjet-Unie opererende en beruch te Eerste Infanterie-brigade van de SS. Kreisky zei op zijn persconferentie, van mensen in Duitsland en Oos tenrijk gehoord te hebben, dat Wiesenthal met de Nazi's samen werkte. Hij voegde er aan toe, zich te kunnen voorstellen dat Wiesen thal zijn eigen hachje wilde redden, maar 'dat geeft hem niet het recht aldus Kreisky anderen te beschuldigen'. De kanselier, blijk baar doelend op het feit dat hij en Wiesenthal beiden van joodse af komst zijn, herhaalde dat hij niets gemeenschappelijk heeft met. Wie senthal en beweerde zelfs: 'Ik had «en andere ervaring met de Gesta po (de geheime staatspolitie van Adolf Hitler) dan Wiesenthal. Zijn rol moet nu maar eens duidelijk worden. Ik hoop dat het een groot oroces wordt'. Gevaarlijk Op zeer gevaarlijk terrein begaf Kreisky zich toen hij eraan herin nerde dat Wiesenthal 'binnen het Nazi-gebied zonder moeilijkheden de oorlog doorkwam, terwijl miljoe nen Joden afgevoerd werden Wie senthal zou bovengronds' hebben geleefd en niet zijn achtervolgd. Dat spreekt volgens Kreisky 'voor zich zelf'. Een eerste reactie van Wiesenthal was, dat 'er geen woord van waar is en dat het erg moeilijk voor Kreisky zal zijn bewijzen te leveren' Gevangene Uit de gegevens van dr. L. de Jong blijkt dat Wiesenthal al in 1941, toen de Duitsers de Sowjet-Unie waren binnen gerukt, achter het prikkeldraad van een concentratie kamp bij Lemberg terecht kwam. Eind 1941 werd hij naar een werk kamp gebracht, waarvan de leiding niet in handen was van de SS. Zijn vrouw zat ook enige tijd in het kamp. maar kon omdat zij blond haar had met behulp van de Poolse illegaliteit vluchten en on derduiken. Op 20 april 1943 de verjaardag van Hitier kwam een troep van de SS in het kamp om 35 a 40 gevangenen op te halen, die doodgeschoten zouden worden. Wiesenthal was een van deze ge vangenen. Op het laatste ogenblik aldus dr. L. de Jong werd Wiesenthal uit de groep veroordeel den gehaald. Als architect en teke naar had men hem nodig om span doeken te maken in verband met Hitiers verjaardag. Wiesenthal bleef tot 2 oktober 1943 in dat kamp. Op die datum wist hij namelijk te ontvluchten. Geholpen door het Poolse verzet wist Wiesen thal tot 13 Juni 1944 (een week na Simon Wiesenthal het begin van de geallieerde lan ding in Normandië) uit handen van de Nazi's te blijven. Na opnieuw te zijn gearresteerd, werd hij naar het werkkamp teruggebracht, waar vol gens dr. L. de Jong een 'feitelijk doodvonnis over hem werd geveld'. Wiesenthal heeft toen tweemaal geprobeerd een eind aan zijn leven te maken. De SS-ers in het kamp trokken bij de nadering van de MADRID (UPI) De lijdens weg die Franco ging duurde dagen. 17 oktober. Een woordvoerder in het paleis van Franco deelt mee dat Franco aan griep lijdt. Franco neemt deel aan een ka- binetszitting, terwijl artsen op monitoren zijn hartsslag contro leren. Er schijnt een onregelma tigheid te zijn en het staats hoofd verlaat voortijdig de zit ting. De artsen voorzien een na derende hartaanval. 18-20 oktober. Franco moet rust houden, terwijl zijn hart onder voortdurende controle staat. Hij lijdt nog steeds aan griep. 21 oktober. Franco krijgt een hartaanval, maar ontmoet de zelfde dag nog premier Arias Navarro. 22 oktober. Meegedeeld wordt, dat het wat heter gaat en dat de generaal oefeningen heeft ge daan. 23 oktober. Franco krijgt een tweede hartaanval. 24 oktober. In een medisch bul letin wordt voor de eerste maal toegegeven dat Franco aan de ziekte van Parkinson lijdt, een ziekte waaraan hij al enkele ja ren blijkt te hebben geleden. De generaal krijgt e enderde hart aanval. 25 oktober. De artsen constate ren dat er complicaties zijn op getreden. Oedeem in de longen, koorts, ontsteking aan de maag wand. algemene verslechtering van zijn toestand. 26 otober. Nieuwe complicaties: een maagbloeding en onregel matige hartslag. 28 oktober. Na een kort herstel nemen de bloedingen weer toe. Verlamming van de slokdarm en een opzetten van de maag. Zijn toestand is 'buitengewoon ern stig'. 31 oktober. Franco krijgt buik- vllesontsteking. Prins Juan Car los wordt tot voorlopig staats hoofd benoemd. 1 november. Franco krijgt weer een maagbloeding. 2 november. Door middel van een punctie wordt het vocht in de vrije buikholte afgetapt. 3 november. Inwendige bloedin gen zijn niet meer te stuiten. Omdat Franco niet naar het zie kenhuis kan worden vervoerd, wordt tijdens een drie uur du rende operatie .onder primitieve omstandigheden een maagzweer verwijderd. 4 november. Ontsteking van de aderen, waardoor trombose kan ontstaan. 5 november. De werking van de nieren neemt af, waardoor het bloed vergiftigd dreigt te wor den. Verder worden longcompli caties geconstateerd. 6 november. Nieuwe maagbloe dingen. 7 november. Franco wordt over gebracht naar het La Paz zie kenhuis, waar het grootste deel van zijn nog steeds bloedende maag wordt verwijderd. 8 november. De generaal wordt verbonden met een kunstnier en beademingsapparatuur. Er treedt een stabilisatie van zijn toe stand in. 11 november. Franco zit ander half uur op, om het ademproces wat te bevorderen. 12 november. De wanden van Franco's maag zijn te zwak om de hechtingen vast te houden. Er ontstaat een scheur, waardoor nieuwe bloedtransfusies nodig worden. Hij krijgt een grote do sis kalmeringsmiddelen, waar door hij buiten bewustzijn raakt. Sedertdien is hij ook niet meer bij bewustzijn geweest. 14 november. Franco wordt op hieuw aan zijn maag geopreerd totaal heeft hij nu 50 liter bloed ontvangen. Zijn situatie stabili seert zich, maar zijn lichaam wordt op gang gehouden door vier machines, die zijn hart, longen en nieren aan de gang houden. 18 november. Opnieuw inwendi ge bloedingen. Franco's tempe ratuur wordt kunstmatig ver laagd zodat de werking van het lichaam afneemt en ook de bloedingen tot staan gebracht worden. 19 november. Franco's lichaam vertoont steeds meer vergifti gingsverschijnselen. Zijn nieren werken in het geheel niet meer, de hartslag is onregelmatig, de bloeddruk is uiterst laag en de moeilijkheden met zijn longen nemen toe. Overigens wordt nog steeds hersenactiviteit geconsta teerd. Zolang deze activiteit blijft, wordt de behandeling voortgezet, althans als dit geen pijn veroorzaakt. Er zullen ech ter geen actieve pogingen meer ondernomen worden zijn toe stand te verbeteren. NEW YORK, TEL AVIV (AP, UPI, Reuter) De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken, Henry Kissinger, heeft gisteren verklaard dat de regering van de Verenigde Staten bereid is mee te werken aan de hervatting van het vredesoverleg over het Midden-Oosten in Genève. Toch zullen de Verenigde Staten niet met de deelname van de Pa lestijnse bevrijdingsbeweging (PLO) aan het overleg instemmen. Kissinger zei dat de Verenigde Sta ten binnenkort zullen antwoorden op een van negen november date rende nota van de Sowjet-Unie. In deze nota stelt de Sowjet-Unie voor om alle bij het conflict in het Midden-Oosten betrokken partijen, waaronder de PLO, in Genève te laten bijeenkomen om het overleg te hervatten. Reagerend op een verklaring van de Syrische minister van voorlich ting, die meende constructieve 'te kenen van verandering' in het Mid- den-Oosten-beleid van de Verenig de Staten te ontdekken zei Kissin ger: 'Er zijn mensen voor wie een duidelijk nee niet voldoende is'. Kissinger voegde eraan toe. dat veranderingen in het Amerikaanse beleid bekend worden gemaakt door de Verenigde Staten en 'niet door een buitenlandse regering'. Arafat Volgens de Koeweitse krant Al-Siy- assah zal de leider van de PLO. Yassir Arafat, binnenkort een be zoek aan de Sowjet-Unie brengen om daar over de deelname van de PLO aan het vredesoverleg iin Ge nève te praten. Inmiddels heeft de Israëlische pre mier Rabin voor de tweede keer een felle aanval op de verklaring van de Amerikaanse onderminister van buitenlandse zaken Saunders gelanceerd. Deze had onlangs ver klaard voo rhet Amerikaanse Huis van Afgevaardigden dat de Pales tijnse kwestie ten grondslag aan het Midden-Oosten conflict lag. In een toespraak tot studenten giste ren zei Rabin dat de verklaring van Saunders 'perversiteiten, vervalsin gen, en onjuiste en niet objectieve voorstellingen van zaken' bevatte. BERLIJN (Reuter) De Europese communistische partijen eijn het nog niet eens geworden over een datum voor hun topconferentie, die al geruime tijd in voorbereiding is. Functionarissen van de partijen hebben de afgelopen drie dagen in Berlijn vergaderd over de topconfe rentie. Na afloop werd bekend ge maakt dat de beslissing over de datum is uitgesteld. Volgens de eerste opzet had de topbijeenkomst dit najaar moeten worden gehouden. De voorbereiding verloopt echter moeilijk door grote meningsverschillen tussen het Krem lin aan de ene kant en de grote communistische partijen in West-Europa aan de andere kant. Met name de Fransen en Italianen willen meer autonomie voor hun partijen dan het Kremlin wil toe staan. In Berlijn is nu afgesproken In januari weer bijeen te komen. Er zal dan verder worden gesleuteld aan een ontwerp-document voor de Europese topconferentie. Russische troepen met een kleine groep Joden in westelijke richting terug. Wiesenthal behoorde bij die groep. Hij kwam op 15 oktober 1944 terecht in Gross Rose, volgens dr. de Jong een van de afschuwelijkste concentratiekampen. En januari 1945 werd hij naar Buchenwald overgebracht en vervolgens naar Mauthausen, waar hij op 5 mei doodziek werd bevrijd. KERSTAKTIE voor noodlijdenden op West-Nw.-Guinea cn in de Moiukken (Ambon) Giro 11 30 000 Stichting Door De Trouw Groningen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 7