'Er is geen manier om
onze strijd te begrijpen'
'Zending zonder
dialoog kan niet''
voorlop
Zorg over hervormde
predikantspensioen
Part-time dominees
in hervormde kerk
Hulppredikers nog geen
sacramentsbevoegdheid
Zwarte theoloog professor James Cone:
Vraag aan synode:
Zwijg niet
over regiem
in Indonesië
UIT
l
Prof. Mulder tot geref. synode:
Bemepingsvïï
1
Nieuwe boel
WOENSDAG 19 NOVEMBER 1975
KERK - BINNENLAND
TROUW-KWA
door Theo Witvliet
Met de Surinamers, heeft het racisme ons land bereikt Waarschijnlijk was het al aanwezig, maar nu
is het in ieder geval duidelijk waarneembaar geworden. De vraag is, wat doen de Nederlandse kerken
met het toenemend racisme in eigen gelederen en in de samleving. Een voor de hand liggende vraag,
waarop het antwoord pijnlijk is. We waren gewend ons te distantiëren van blank Amerika, en blanke
Zuid-Afrikanen in dialoogvorm de waarheid aan te zeggen. Maar waar blijft onze geloofwaardigheid,
als ons de zaak in eigen huis uit de hand loopt?
Prof. James Cone
Nu de problemen zo dichtbij komen,
is er een duidelijke onwennigheid en
weerloosheid bespeurbaar, die effec
tieve bestrijding onmogelijk maakt.
In deze omstandigheden is het zin
vol te luisteren naar de stem van de
zwarte theologie. Eén van haar be
langrijkste woordvoerders is James
Cone, hoogleraar aan het Union Se
minary in New York, een man, even
gewaardeerd in eigen kring als ge
vreesd bij tegenstanders om zijn
scherpe tong.
Cone: 'Om zwarte theologie te be
grijpen, moet je iets van onze ge
schiedenis weten. Tot ongeveer 1865
was dat een geschiedenis van slaver
nij, daarna een van systematische
discriminatie en onderdrukking. La
ten we als voorbeeld Detroit nemen,
waar we nu dit gesrpek hebben.
Meer dan vijftig procent van de in
woners is zwart, maar van die zwar
te bevolking is veertig procent Of
meer werkloos. Zij zijn geconcen
treerd in ghetto's, en hebben dus
weinig ruimte om te leven.
Omdat ik zwart ben, en omdat ik
theoloog ben, is dan mijn vraag: wat
betekent het Evangelie voor men
sen die ontmenselijkt worden en ver
drukt, omdat zij mensen zijn van
een andere huidskleur. En als het
Evangelie de situatie waarin mensen
leven ernstig neemt, betekent be
vrijding of heil dan niet: mensen in
staat stellen volledig, voor honderd
procent mens te zijn? Zwarte men
sen in de Verenigde Staten worden
daartoe niet in staat gesteld, in De
troit niet, en nergens. Zwarte theo
logie probeert mensen die strijden
voor hun vrijheid duidelijk te maken
dat God garant staat voor de be
scherming van hun menszijn.'
Heb je dan voor politieke, sociale en
economische bevrijding de Bijbel no
dig?
Daar zou lk heel wat over kunnen
zeggen. Laat ik me hiertoe beper
ken: bevrijding kun je niet alleen
toevertrouwen aan mensen. Ik ben
ervan overtuigd dat een goede so
ciaal-politieke strategie ons werke
lijk verder kan helpen bij onze be
vrijding. Maar toen we nog slaven
waren, hadden we wat dit betreft
al heel weinig om op terug te val
len. Ons volk werd op de been ge
houden doordat het geloofde in een
God die daadwerkelijk aan onze kant
stond. Deze wetenschap en verwach
ting stelde onze mensen in staat
steeds maar door te blijven vechten
voor kleine veranderingen die moge
lijk waren. Lees er de biografieën
van onze grote leiders maar eens op
na.
Neem Martin Luther King, bijvoor
beeld met de bussen-boycot in Mont-
gommery: toen na een jaar van
strijd, en dat is een lange, lange tijd,
de zaak steeds uitzichtlozer begon
te worden, kwam totaal onverwacht
de uitspraak van het hooggerechts
hof van de Verenigde Staten waarop
men had gehoopt. Wat deden King
en de zijnen? Zij dankten God, en
iemand moet gezegd hebben: 'God
Almachtig heeft gesproken vanuit
Washington D.C.' Dat is het, wat ik
bedoel. Alleen mensen die in het kli
maat van de Verlichting leven, ge
loven dat mensen tot alles in staat
zijn, en op eigen kracht kunnen ver
trouwen. Maar mensen die in de erg
ste verdrukking leven, weten dat je
het op die manier niet redt.
In al uw vier boeken legt u er de
nadrnk op dat in de zwarte theolo
gie Christus een centrale plaats in
neemt.
Dat Is juist. Als zwarte mensen
spreken over de betekenis van God,
hebben ze het over leven, dood en
opstanding van Christus. Ik bedoel
dit: als we willen weten wie God is
en hoe Hij omziet naar de zwakken
en de armen, dan kunnen we niet be
ter doen dan kijken naar het leven,
de dood en de opstanding van Jezus.
Als iemand mij zou aantonen dat Je
zus kinderen sloeg in plaats van dat
Hij ze tot Zich liet komen, dat Hij
de armen haatte in plaats van ze lief
te hebben, dan zou ik zeggen: er is
geen grond voor wat ik beweer over
God.
In sommige kringen is in Nederland
veel belangstelling voor zwarte
theologie, maar de moeilijkheid is
dat men niet het verband kan leggen
met de eigen situatie.
Ik denk dat als je onze strijd ernstig
neemt, je moet beginnen in de si
tuatie waar je bent. Ik neem aan
dat er ook in Nederland mensen,
groepen mensen in de knel zitten.
Sluit je aan bij hun strijd. Ik wan
trouw mensen die vragen: Wat kan
ik in mijn situatie voor jullie doen?'
Dat zijn mensen die zelf niet wer
kelijk betrokken zijn in him eigen
situatie. Ik kan ze geen recept ge
ven. Er is geen manier om onze
strijd te begrijpen, tenzij je bezig
bent waar je bent. Het heeft geen
zin op een abstracte manier solidair
te zijn met onze strijd, bijvoorbeeld
door te schrijven of te discussiëren
over zwarte theologie.
Laat ik een voorbeeld geven van wat
ik bedoel. Wat me nog erg levendig
voor de geest staat, is de reis die ik
kort geleden door Azië maakte. Ik
bezocht Japan en Korea. Nu wonen
er in Japan 600.000 Koreanen. Ik
was daar op uitnodiging van de Ko
reaanse Christelijke Kerk in Japan,
een hele kleine kerk. Ze wilden dat
ik kwam, want ik had over zwarte
theologie gesproken, dat wil zeggen,
over de theologie van het slachtof
fer. De Koreanen in Japan hebben
namelijk een soortgelijke geschie
denis van slavernij meegemaakt als
wij zwarten in de Verenigde Staten,
alleen van kortere duur. Ongeveer
een maand heb ik met hen samen
gewerkt. Waar het mij nu om gaat
is, dat deze mensen niet probeerden
zich aan te sluiten bij de strijd van
de zwarten in de Verenigde Staten,
néé, zij probeerden het verband te
zien tussen hun eigen politieke
strijd en hun christelijk geloof. En
door te kijken naar een andere si
tuatie, begonnen ze te ontdekken hoe
ze dat konden doen.
De theoloog drs. Th. Witvliet is ver
bonden aan het IKOR.
Van een onzer verslaggevers
ZEIST De beweging 'christenen
voor het socialisme' heeft een uit
voerige open brief gestuurd aan de
hervormde synode, waarin met zorg
en verontwaardiging wordt vastge
steld dat de hervormde delegatie na
haar bezoek aan Indonesië wel met
enthousiaste verhalen kwam over
het leven der Indonesische christen
heid, maar in alle talen zweeg over
de politieke constellatie van het land.
De 'christenen voor het socialisme'
vinden de Indonesische staat een mi
litaire dictatuur van de slechtste
soort. Zij menen dat uitgerekend de
hervormde kerk, die na de bevrij
ding zo duidelijk sprak ten gunste
van de onafhankelijkheid van Indo
nesië en later met een herderlijk
schrijven inzake Nieuw-Guinea
kwam, niet mag stilzwijgen over
een regime dat tenminste honderd
duizend mensen om politieke rede
nen gevangen houdt. Het kan zijn,
aldus de brief, dat de kerk zweeg
omdat er alleen langs vertrouwelij
ke weg nog iet-s te bereiken valt,
maar 'zo vervalt de kerk weer eens
in het bedrijven van liefdadigheid
aan slachtoffers, terwijl het er om
gaat de politieke constellatie op te
heffen, die de slachtoffers maakt'.
Tenslotte vragen de 'christenen voor
het socialisme' aan de synode: "Door
breek het stilzwijgen, protesteer te
gen dit regime, dat de gevoelens
van vriendschap voor het Indonesi
sche volk, die bij ons bestaan, mis
bruikt voor steun aan zijn politiek
van onderdrukking van juist dit
volk'.
VAN LEZERS -
Euthanasie
Als reactie op het artikel van Cisca
Dresselhuys over euthanasie, wil ik
het volgende zeggen: tussen de zo
genaamde passieve en actieve eutha
nasie gaapt een zo grote kloof, dat
men mijn3 inziens voor het eerste
een andere term zou moeten gebrui
ken. En wat de echte (actieve)
euthanasie betreft, had ik van Trouw
een meer principiële stellingname
verwacht. Ik ontken niet dat soms
het actief beëindigen van het leven
wenselijk of aanvaardbaar kan zijn.
Echter: de laatste morele verant
woordelijkheid voor het verrichten
van deze daad kan niet worden af
gewend op derden (artsen bijv.)
maar berust uitsluitend bij de be
trokkene zelf of (en ik zeg dit met
grote terughoudendheid) bij degene,
die hem het allernaaste staat.
Voorop moet staan dat de medische
ethiek verbiedt en zal moeten blij
ven verbieden dat de arts ooit met
de dood in zijn tas ziekenkamer of
bejaardenhuis betreedt. Dit zou de
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij publikatie wordt de naam van
de schrijver vermeld.
genadeslag betekenen voor iedere
vertrouwensrelatie tussen arts en
patiënt.
Ook het Hitler-argument schuive
men niet te gauw opzij met een vals
vertrouwen in humane bedoelingen.
Immers: artsen zijn niet beter dan
andere mensen en in Den Haag kan
morgen een dictator opstaan.
Van een onzer verslaggevers
DRIEBERGEN De hervormde synode heeft gisteren nog niet
kunnen besluiten alle hulppredikers de bevoegdheid te geven om
de sacramenten te bedienen.
Naaldwijk
M. Wiersma
(huisarts)
Onze adressen
AMSTERDAM:
Direktle - commerciële
afdelingen -
administratie:
Wibautstraat 131,
tel. 020-913456,
Postbus 859.
Redaktie:
Nieuwe Zijds Voorburg
wal 280, Amsterdam.
Tel. 020-220383.
Postbus 859.
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Westblaak 9, Rotterdam.
Tel. 010-115588.
Postbus 948.
DEN HAAG/LEIDEN:
Parkstraat 22, Den Haag
Tel 070-469445.
Postbus 101.
ZWOLLE GRONINGEN:
Melkmarkt 65, Zwolle
Tel 05200 17030.
Postbus 3.
(Naschrift redactie: Als de heer
Wiersma het verhaal goed ge
lezen heeft, moet hij toegeven,
dat er steeds weer sprake is,
dat een eventuele euthanasie al
tijd alleen kan plaatsvinden op
verzoek van en met instemming
van de patiënt zelf. Blijft na
tuurlijk de praktische kant van
de zaak, dat de arts er altijd
aan zal moeten meewerken of
door het nalaten van een bepaal
de handeling, die het leven ver
lengt (passieve euthanasie) of
door het actief meewerken aan
het beëindigen van het leven.
Dit kan de patiënt nooit zonder
hulp doen).
Ouderwets (3)
Als ik in Leeuwarden gewoond
had, zou ik zeker naar de dienst van
dominee v. d. Wiel zijn toegegaan.
Ik ben 47 jaar en heb dus de oude
psalmberijming nog geleerd en zou
het fijn vinden om die nog eens weer
te zingen, hoewel ik niets tegen de
nieuwe berijming heb. Het lied Tiaar
ruist langs de wolken' vind ik een
prachtig lied. Weet dr. Kuyper het
beter dan David in psalm 19 vers
1-8 of psalm 104 vers 3. Ik kies
voor de kerk waar de zogenaamde
meezingers gezonden worden, wat
heb ik aan een onzingbaar lied?
Waarom niet één keer zo'n ouder
wetse dienst tussen al die anderen?
In haar jund-zitting had de synode
zich hierover wel uitgesproken,
maar de classicale vergaderingen
bleken in grote meerderheid bezwa
ren te hebben. Die kwamen hierop
neer dat de sacramentsbevoeedheid
in de hervormde traditie gebonden
is aan het ambt en het hulppredi
kerschap is geen ambt. maar een
bediening. Een niet-ambtsdrager de
bevoegdheid te geven om de sacra
menten te bedienen zou blijk geven
van een heel andere visie op het
ambt in de kerk, zonder dat dit
voldoende zou zijn doorgepraat.
De synode kon niet anders dan
zwichten voor deze argumenten
vanuit het grondvlak van de kerk
doch niet nadat ds. R. Kaptein
namens de raad voor de herderlijke
zorg nog eens uitvoerig de gevoe
lens van frustratie geschetst had
die al jaren heersen onder de hulp
predikers en dd gemeenten die het
betreft. Bij de invoering van de
nieuwe kerkorde in 1951 behielden
twee hulpprediikers de sacraments
bevoegdheid op grond van verkre
gen rechten. Later kwam er nog
een bij op het eiland Vlieland van
wege de geïsoleerde positie, gevolgd
door steeds meer 'uitzonderingen
op de regel' wanneer de plaatselijke
situatie daartoe aanleiding gaf.
Omdat de redenen daartoe niet al
tijd doorzichtig zijn wordt dit als
willekeur ervaren. Dat kan de kerk
zich niet langer permitteren aldus
ds. Kaptein namens een groep wer
kers (het zijn er ongeveer 70) die
zich toch al gediscrimineerd voelen.
Ook in de gemeenten valt het niet
best als op hoogtijdagen steeds ie
mand van buiten moet worden ge
haald om het sacrament te bedie
nen. De raad voor de herderlijke
zorg dringt er al sinds jaren op aan
de theologische moeilijkheid op te
lossen door alle hulppredikers in
het ambt (lerend) ouderling te
stellen. Maar alles wacht op het
ambtsrapport, aldus ds. Kaptein.
Ook mevrouw ds. G. M. van Wijk
(Hoom), dr. K. Bied (Haarlem) en
prof. dr. P. J. Rosea mAbbing dron
gen aan op haast. De laatste advi
seerde om maar niet op de behan
deling van het ambtsrapport te
wachten want dat zou zeker nog
jaren duren. Hij sprak van een
'schrijnende toestand' onder de
hulppredikers en adviseerde ook
hen ouderlingen te maken en zo de
sacramenten te laten bedienen.
'Het gesol met de hulppredikers
moet eens uit zijn', zei prof. dr. H.
Berkhof.
De synode droeg het moderamen op
met nieuwe voorstellen te komen
'gelet op hoe in de consideraties
van de classes de sacramentsbedie
ning verbonden wordt aan het
ambt.' Het komt er op neer dat zal
worden nagegaan hoe de hulppredi
kers in het ambt kunnen worden
geplaatst.
Van een onzer verslaggevers
LUNTEREN De gereformeerde synode heeft de begroting van de zending ter hoogte vatf|
12 miljoen gulden aanvaard. Bij de bespreking van het zendingswerk is gisteren veel aanda^
geven aan het thema van de dialoog met vertegenwoordigers van andere godsdiensten en 1
gieën. lor
Betekent dialoog nu dat je je eigen
geloof relativeert en afziet van de
verkondiging van het geloof in de
vader van Jezus Christus; dat je je
beperkt tot onderlinge samenwer
king dn de bouw van een leefbare
wereld? Ds. E. J. Oomkes uit Uit
huizen, die gisteren In de synode
het eerst het woord voerde, beant
woordde deze vraag met een hart
grondig neen. Hij is 'bang dat in de
diailoog de' grens vervaagt tussen
het christendom en de valse gods
dienst, zoals hij dat noemde. En hij
vindt het bijvoorbeeld al helemaal
verkeerd als een kerk beschikbaar
gesteld wordt voor de eredienst van
moslims.
Ds. Oomkes meent dat ln de dia
loog steeds de oproep tot geloof en
bekering moet doorklinken. Hij en
vooral ook dr. J. Vlaarddngerbroek
uit Leeuwarden wezen de synode op
een ongerustheid die er volgens
hen op het grondvlak van de kerk
zou bestaan ten aanzien van de
moderne ontwikkeling van de zen
ding.
Deze ongerustheid werd geïllustreed
door ouderling mevrouw G. M. Pas
sies uit Hoofddorp, die imet wee
moed terugdenkt aan de tijd dat zij
zonder gepraat over dialoog met
andere vrouwen van het zendings-
thuisfront hemden naaide voor In
dische ziekenhuizen. Leer ons mee
denken. was de hartekreet die me
vrouw IPassies in de synode slaakte.
Juist door het ontbreken van vol
doende meedenken over de moder
ne zendingsopvattingen is er een
zekere ongerustheid ontstaan.
Daardoor komt er om. ruimte voor
de zogenaamde g eloof szendingen,
die in hun totaliteit meer mensen
fin dienst heibben dan die kerkelijke
zendingsorganen.
Dr. Vlaardingerbroék denkt dat de
ongerustheid over de zending ge
voed wordt door de politieke hou
ding die zendingsmensen fin het
verleden en ook nu innemen. Hij
noemde het standpunt in de kwes-
tde-Indonesië en het verschijnen
van professor Verkuil voor de tele
visiecamera van de VARA ten tijde
van de actie ten behoeve van de
socialistische partij in Portugal.
Maar het wantrouwen tegen de
zending wordt volgens dr. viaardin-
gerbroek het meeste gevoed door de
huidige nadruk op het thema van
di
NED. HERV. KERK jeu
Aangenomen naar Zijdenlhe
Hoornaar, kand. te Utrecht, gf
dankte voor Tiendeveen, Nis an
linge en Noordhorn c.a. dti
Bedankt voor Elim (toez.)jelz
bers te Baambrugge; vooferoi
melsdijk: L. Roetman te {er
voor Barneveld (4e pred. pl.rett
Meijndert te Lunteren; vooi e
mui den (toez.)J. den Hoed m<
drecht. et
ge
Prof. dr. D. C. Mulder
Nodig
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Onstwedde: C.UtT
Hertog, kand. te Mijdrecht. rw
GEREF. GEM.
Bedankt voor Randburg (Z.-15
A. Vergunst te Veen; voor
gen: J. Karens te Opheusden^
OUD GEREF. GEM. IN NED,
Beroepen te Rijssen: J. van
te Stavenisse.
Prof. dr. Mulder, de voorzitter van
de zendimgsdeputaten, bestreed dat
de dialoog in de plaats gekomen is
van de zending. Sinds Jezus' om
wandeling op aarde en Paulus' zen
dingsreizen heeft zending een dia
logisch karakter. In de zending
gaat het om een houding die nodig
is om het evangelie te brengen,
want er ligt vaak veel vooroordeel
tussen de aanhangers van de ver
schillende religies.
Prof. Mulder zei dat dialoog 'nodig
is om het werk van God in andere
wereldgodsdiensten te herkennen.
En bovendien helpt dialoog als
houding om bepaalde onmisbare
stukken werk zoals het dienen van
vrede tussen de volken gezamenlijk
met aanhangers van andere gods
diensten aan te pakken. 'Bij dia
loog relativeer je niet je eigen-
ohristelijlke overtuiging. Je treedt
binnen als christen, maar niet van
uit de gedachte dat iemand a priori
gelijk heeft', aldus prof. Mulder.
'Dialoog is iets anders dan zending,
maar zending zonder dialoog kan
niet. In de dialoog kan evenwel de
gelegenheid ontstaan om de bood
schap van Christus door te geven',
zed prof. Muider.
NED. HERV. KERK
Overleden: G. van Duyn (67
Wapenveld/Stond te VinkeveiJ*
Alblas en van 1949 tot zijn
taat in 1971 te Wapenveld.
NED. HERVORMDE KERK
Beroepen: te Haren (Gr.)^"
stichting Beatrix-oord aldaai^
L. Beernink te Hengelo (Ov,
1
reu
op
(ADVERTENTIE)
O
ons
*n Idee. Doe iemand VOORI
cadeau. Uzelf b.v. Ev. voorlop1^
Het interessante decernberni
ontvangt u als gratis surprise.
Maandblad VOORLOPIG: b|°01
kijkschrift voor geloofs- en on
oriëntatie./26.—p.j.(stud. 17
Van een onzer verslaggevers
DRIEBERGEN - Zal de hervormde kerk haar predikanten straks nog
pensioenen kunnen uitkeren? Deze verontrustende vraag werd van
verschillende kanten gesteld bij de behandeling in de hervormde
synode van een voorstel tot invoering van een eigen pensioenbijdra
ge door de predikant. Ds. C. Blomaard van de hervormde pensioen
raad antwoordde erop, dat de vraag naar de zekerheid van de pen
sioenen dezelfde is als de vraag naar de zekerheid van de toekomst
van de hervormde kerk.
O Verzoeke mij te noteren al
nee. Het dec.nr. stuurt u ffl
tis.
Stuur mij eerst eens een
proefnummer.
Naam..
Straat.-
Plaats fei
Deze bon op te sturen aan: AnHT£
no. 101, Delft (geen postzegel),
ve Kok Meinema.
:n1tsi
bef
atf
iniis
Jyl
De moeilijkheden inzake de predi-
kantspeiisioenen vinden hun oorzaak
in de inflatie, het toenemend aantal
emeriti en het dalende aantal bijdra
gende gemeenten. Synodelid ds. J.
Vroegindeweij uit Emmeloord had UltWCg
berekend dat het aantal predikants
plaatsen in de hervormde kerk sinds
1969 teruggelopen was van 19.c6 tot
1812; 144 minder dus. Ds. Blomaard
verwachtte een verdere daling met
30 per jaar tot ongeveer 1300.
Een en ander zal volgens een bere
kening van de pensioenraad tot ge
volg hebben, dat bij ongewijzigd be
leid de gemeenten in 1980 pensioen
bijdragen zouden moeten betalen ter
grootte van minstens 33,2 procent
van de pensioengrondslag (thans
23,75 procent). De algemene kerk-
voogdijraad stelde dat dit voor veel
gemeenten onmogelijk zou zijn, een
standpunt waarvoor de pensioenraad
gezien de sterke stijging van de pen
sioenbijdragen in de afgelopen jaren
niet anders dan begrip had.
Tiel
G. M. Wagter
Ouderwets (4)
Hoe vaak moeten wij ouderen nog
fungeren als kapstok waar de jonge
ren hun ouderwetse ideeën aan op
hangen? Ik 'ruik' de zeventig maar
voor mij hoeven ze zo gek niet te
doen.
Muiden N. Kamminga-Kramer
Ouderwets (slot)
Het oude lied: 'Er ruist langs de
wolken een lieflijke naa u. Die he
mel en o"rD ^-"'UTt tosnam' 0:0rdt
een beetje h>pc 'ijk g- -akt in
Trouw van 13 november. Waarom?
Zoek eens de nrs. 447 en 448 op in
het Nieuwe Liedboek. Daarin plant
God Zijn voetstap in de zee en rijdt
Hij op de wolken. Vroeger zongen
we in de kerk: 'Op bergen en in da
len en overal is God', 't Is toch dich
terlijk: het oude en het nieuwe lied.
Is de wereld vergeten, omdat Lied
448 vol van de enkele Christus is?!
En wie langzaam zingen wil, hij
zioge langzaam! Of ritmisch. Dat
zijn toch geen problemen.
Orgstgeest C. A. Koen
Van een onzer verslaggevers
DRIEBERGEN - De hervormde synode heeft een regeling getroffen
voor het 'part-time predikantschap'. De verwachting is, dat hierdoor
in een dringende behoefte zal worden voorzien.
predikantschap van een gehuwde
vrouw, die afgestudeerd theoloog is,
en die voor een gedeelte van haar
werktijd zich aan het predikantschap
zou willen wijden. Of aan een theo
loog wiens vrouw een werkkring
heeft en zij beiden part-time willen
werken. In alle gevallen gaat het
wel oni mensen die een volledige op
leiding hebben en als zodanig ook
volledig bevoegd zijn om predikant
in de hervormde kerk te zijn.
Volgens de regeling wordt een part
time predikant beroepen voor een
tijd van ten hoogste vijf jaar. Deze
termijn kan met goedvinden van bei
de partijen telkens worden verlengd.
De werkzaamheden die de dominee
in zijn andere funktie uitoefent,
moeten verenigbaar zijn met het
ambt van dienaar des Woords en mo
gen niet strijdig zijn met het belang
van de kerk.
Het part-time predikantschap biedt
een oplossing aan gemeenten, die
geen volledig traktement kunnen be
talen, of waarvoor het vanwege het
meer beperkte arbeidsterrein niet
zinvol zou zijn een full time predi
kant aan te stellen. Zo'n predikant
schap kan worden gecombineerd met
andere funkties, waartoe de theolo
gische opleiding de mogelijkheid
biedt, zoals bijv. die van leraar.
Ook wordt een combinatie mogelijk
met een beroep, dat op zichzelf niets
met het predikantschap te maken
heeft, zoals in het geval van een
ingenieur die op latere leeftijd in
zijn vrije tijd theologie heeft gestu
deerd en voor wie het aantrekkelij
ker kan zijn als part-time predikant
te werken naast zijn hoofdberoep,
dan dat hij dit laatste geheel op zou
geven.
Verder kan gedacht worden aan een
De enige haalbare uitweg was van
de pi-edikanten een eigen bijdrage te
vragen, een algemene figuur in het
maatschappelijk leven trouwens. Dat
betekent wel dat de strukturele ver
betering van de predikantstrakte
menten die in de jaren 1973 tot 1978
plaats vindt, voor een deel teniet
gaat. Deze verbetering vindt in vijf
tranches plaats, waarvan de eerste
twee reeds zijn doorgevoerd. Volgens
het voorstel van de pensioenraad dat
de synode heeft aanvaard, zal de
tranche van 1976 voor tweederde
deel voor de pensioenen worden be
stemd, die van 1977 voor driekwart,
die van 1978 geheel.
Daardoor wordt de achterstand op
leraren en op de predikanten in de
gereformeerde kerken niet zo ver in
gelopen als in het vooruitzicht was
gesteld. Ook moest de pensioenraad
toegeven; dat niet met stelligheid
kan worden voorspeld of de nu ge
nomen maatregelen na 1980 voldoen
de zullen blijven.
Bodemloos
De synodesprekers (op één na allen
zelf predikanten) hadden op zichzelf
geen bezwaar tegen een'eigen bijdra
ge, maar 'waar doen we het nog
voor', vroeg dr. K. Blei (Haarlem).
Hij vreesde dat de bijdragen in 'een
bodemloze put' gegooid werden. Ver
schillende synodeleden vroegen of er
geen mogelijkheid was van inkoop in
ccn groter pensioenfonds, zoals het
A.B.P. of het P.G.G.M. De pensioen
raad staat daar, zo bleek uit de be
antwoording door ds. Blomaard, niet
afwijzend tegenover. Er worden be
sprekingen gevoerd. Hij sloot niet uit
dat de pensioenbijdragen van de ge
meenten toch verder zullen moeten
stijgen. In de gereformeerde kerken
is de bijdrage in 1976 al 31,6 procent
van de pensioengrondslag. Verder
waarschuwde ds. Blomaard tegen
defaitisme: 'Er is geen sprake van
dat er straks geen pensioenen be
taald zullen kunnen worden; de vraag
is alleen, hoe houden wij ze waarde
vast'.
Bij uitgeverij Querido verscb
volgende Salamander-pocketf
gels kijken, door B. den ivei
druk; 125 blz.); De moeder,
S. Buck (de eerste druk ve
in 1935, nu herdrukt als salan wm
222 blz); De adem van Ma
L. Vroman (5e druk; 127 b
man van overmorgen, door
sen (8e druk; 158 blz); Jeug
door P. Léautaud (3e druk; P0
Prijs per pocket: 4.90.
Zuii
Bij uitgeverij Spectrum, vei
verschenen de prismaboekjes d d;
voor pelgrims, een detective :etti
van P. Quentin (185 blz nac
Grill Barbecuebock door Tei
Pareren (127 blz 4.9 dd t
voetbalregels, verklaard doo stra:
Derks met een voorwoord vi dafr
lem van Hanegem (148 blz jy,ei
Blond en dodelijk, door B. Hjverz
Uitg. Classics, Bussum. 159 bl%jrre.
De kroniek van Madoc, door 1 ênl
po. Uitg. Meulenhoff, Amster<
152 blz 16.50. 9*
sytei
A is een letter, door Piet
Uitg. Querido, Amsterdam. 53win
7.90. tz'j
m Imc
Tapame en andere Antilliaan sine
halen door C. Goslinga. Uitg.
do, Amsterdam. 103 blz W|J'
ar 11
In de serie science fiction vaeyle
Fontein te De Bilt verschen Wij
minnaar van Mars, door J. Wy ïd-A
(158 blz 12.50) en De (deb
van de zingende slangen,
Kemming (158 blz 10.-).
Chronopolis, fantastische ve of. e
gen van J. C. Ballard. Uitg. lerin
hoff, Amsterdam. 176 blz ger.
m (t
Operatie Green Beach, een s. H
uit de Tweede Wereldoorlog béherf
ven door J. Leasor. Uitg. n(P
Utrecht. 288 blz 22.50. j he
Drt c
Politeia, een van de werken va >miti
to, nu uitgekomen bij Atheni ipeii
Polak Van Gennep, Amsti mb
302 blz 25.-.
