Geld lenen
Arts zou niet mee
moeten helpen aan
verplichte keuring
Radio- en televisieprogramma's
Ongenoegen bij artsen
in dienstverband over
situatie gezondheidszorg
Personalia
0p losse
groeven—
Deny
VAIN
ARNHEM
Di'. W. J. Sengers in Medisch Contact
Even
puzzelen
Publiek kocht 5 pet
minder duurzame
consumptiegoederen
'Internationaal
vakbondsoverleg
is te realiseren'
Aardgas uit
Wier inger meer
Kostelijk
Shell geeft
onjuist advies
over benzine
ei
31
dus zet de ka
uit het vuist
maarklaai
MAANDAG 17 NOVEMBER 1975
BINNENLAND/RADIO EN TV
UTRECHT Wat gek dat verplicht medisch onderzoek ge
oorloofd is. Dat gevoelen legt de Rotterdamse sociaal-psychiater
dr. W. J. Sengers aan de Nederlandse artsenwereld voor in Medisch
Contact. Hij stelt zijn collega's voor, ernstig te overwegen om
daarmee op te houden. De meeste keuringen staan volgens hem
ver af van de eigenlijke functie van de arts: mensen helpen.
Om wille van het financieel-econo-
misch aspect, schrijft dokter Sen
gers. doen velen van ons precies
het tegendeel van waartoe onze
kennis - medisch gesproken -
strekt. Wij onderzoeken dan niet
met het oog op medische hulp.
maar met het oog op het uitzeven
van door ons ongeschikt geachten.
Dat doen we ten behoeve van an
deren. in feite de risicodragers van
het kapitaal dat in de betrokken
bedrijven of instellingen is geïn
vesteerd.
TROUW/KWARTl
Er worden dagelijks duizenden
mensen onderzocht, schrijft Sen
gers. zonder dat ze daar om heb
ben gevraagd en zonder dat ze zich
daaraan kunnen onttrekken. Ik
denk aan keuringen voor een le
vensverzekering. voor de opname in
een bejaardentehuis, voor de mili
taire dienst, voor een betrekking
bij de overheid of veel bedrijven.
Ik denk ook aan de medische con
trole bij ziekmelding in het kader
van de Ziektewet of onderzoekin
gen ten behoeve van de Wet Ar
beidsongeschiktheid (WAO).
Maar twee redenen
Dr. Sengers kan eigenlijk maar
twee redenen bedenken waarom
een medisch onderzoek verplicht
zou kunnen worden: om de ver
spreiding van besmettelijke ziekten
en het veroorzaken van ongevallen
te voorkomen. In het algemeen dus
om de omgeving van de onderzoch
te te beschermen.
Maar in de praktijk blijkt het meer
om andere dingen te gaan: zal de
onderzochte vaak ziek zijn. wat is
de kans dat hij invalide wordt, hoe
oud zou hij worden? Meer dan voor
de onderzochte, is die informatie
van belang voor werkgevers, orga
nen van de sociale verzekering ver
zekeringsmaatschappijen en pensi
oenfondsen.
Ingrijpend
Hij realiseert zich dat zijn voorstel,
daarmee op te houden, maatschap
pelijk zeer ingrijpend zou uitpak
ken. 'Het gevolg zal natuurlijk zijn
dat er naar andere oplossingen
moet worden gezocht om hét finan-
cieel-economische risico-aspect in
de hand te houden. Dat is echter
niet onze taak. en zeker niet een
taak voor ons alleen (wat het nu
wel is!).
'Hoe die oplossingen ook zullen uit
vallen'. aldus dr. Sengers. 'medisch
gezien zullen wij er allemaal onze
eigenlijke functie binnen de sa
menleving mee moeten terugvinden:
dat wij er zijn om iedereen die zich
ziek of niet goed voelt, die zich te
zwaar belast voelt, die pijn lijdt of
niet meer slapen kan. te helpen'.
UTRECHT 'Het spijt mij dat ik op dit moment niet van
harte kan zeggen: wij zullen u desgevraagd steunen'. Voorzitter
Z. S. Stadt van de landelijke vereniging van artsen in dienstver
band gaf zaterdag deze terughoudende reactie op de verzuchting
van staatssecretaris Hendriks, onlangs in de Tweede Kamer, dat
de gezondheidszorg financieel uit de hand is gelopen.
Ten eerste, zei de heer Stadt op
een ledenvergadering van de LAD
in Utrecht: is het onduidelijk of
die steun ons werkelijk wordt ge
vraagd. Ten tweede is het de vraag
of wij vertrouwd worden, en ten
derde is er de vraag of wij zelf het
benodigde vertrouwen kunnen pp-
brengen.
In het wetsontwerp volksverzeke
ring ziektekosten had de heer Stadt
geen behoefte aan behoorlijk over
leg met de medewerkers (waaron
der de artsen) aangetroffen: even
min trouwens als behoefte aan in
spraak van patiënten. Intussen
wacht de LAD ook nog steeds op
Horizontaal woorden invullen die
betekenen: 1. Klinker. 2. turks be
velhebber. 3. oogvocht. 4. hout
worm. 5. gunstig gezind. 6. eetke
teltje, 7. kleurstof. 8. kever. 9. me
deklinker. Bij juiste invulling leest
men verticaal de naam van de aan
voerder der Grieken voor Troje.
Oplossing van vrijdag
Hor. 1. venerabel. 10. lee. 11. Rome,
12. A P. 14. sla. 16. ton. 17. arm. 19.
tak. 21. el. 22. keet. 24. rat. 26. teer.
28. ros. 31. rein, 33. lat. 35. os. 37.
keer. 39. ra. 40. Epe. 42. teen. 44.
karn. 45. rens.
Vert. 2. el. 3. nes. 4. eelt. 5. ar. 6.
bot. 7. emoe. 8. lenig. 9. raak. 13.
pret. 15. aar. 18. meer. 20 kar. 23 teek.
25. tol. 27. riet. 29. sar. 30. roek. 32.
Neer. 34. tam. 36. spa. 38. ree. 41.
er. 43. nn.
concrete voorstellen over de hono
rering van universitaire artsen. De
voorzitter had zo langzamerhand
het gevoel dat het met de mond
beleden verlangen naar inspraak,
maar democratische overlegvormen
en naar inschakeling van elders
aanwezige praktische kennis, in de
harde werkelijkheid van alledag
blijkbaar óf niet verwezenlijkt kan
worden, óf niet behoefte te worden
verwezenlijkt.
Ook buiten de directe overheids
sfeer vond de heer Stadt bronnen
van bezorgdheid en ongenoegen. De
rechtspositie van specialisten in
dienstverband wordt volgens hem
in toenemende mate onduidelijk
door de "duistere invloed' van het
Centraal Orgaan Ziekenhuistarie
ven. Duidelijk is wel dat de oyer-
gang van vrije praktijk naar
dienstverband geen geld raag kos
ten. Opmerkelijk noemde de heer
Stadt het dat 'kringen' die van
mening waren dat een dienstver
band voor specialisten de gezond
heidszorg goedkoper zou maken,
daarvan nu terug schijnen te ko
men. Hij vond het triest dat hij als
voorzitter van een vereniging van
artsen in dienstverband collega's
die een overgang naar dienstver
band overwegen moet aanraden om
zich heel goed te bedenken.
DEN HAAG Het Nederlandse pu
bliek heeft zijn aankopen van
duurzame consumptiegoederen met
vijf procent beperkt. Dit blijkt uit
de jongste gegevens van het Cen
traal Bureau voor de Statistiek. Het
CBS-indexcijfer van de aankopen
van duurzame consumptiegoederen
per hoofd van de bevolking (basis
1970 is HIQ) bedraagt voor de perio
de juni tot en met augustus van dit
jaar 96 tegen 101 voor de overeen
komstige periode van het vorige
jaar. een daling van ongeveer vijf
procent derhalve. In vergelijking
met dezelfde periode van 1973 be
draagt de achteruitgang vier pro
cent.
Deze indexcijfers hebben betrek
king op de gekochte hoeveelheden.
Wat de uitgaven van het publiek
aan duurzame goederen betreft, be
cijfert het CBS. dat deze met vijf
procent zijn toegenomen. In dezelf
de periode van het vorige jaar be
droeg de stijging van de uitgaven
ten opzichte van het jaar daarvoor
ongeveer elf procent terwijl toen
de gekochte hoeveelheid één pro
cent groter was.
Wim Kok (NVV):
RAALTE 'Overleg op internatio
naal niveau met de vakbonden in
de democratische landen is heel
goed te realiseren. Als een bedrijf
als de Akzo zich beklaagt, dat een
dergelijk overleg onmogelijk is.
komt dat door de vestigingen van de
diverse multinatoinale concerns in
fascistische landen, waar geen vrije
vakbonden kunnen bestaan. Als
men graag op internationaal niveau
wil spreken, moet men de activitei
ten in die landen ook verminde
ren'. Dit zei zaterdag NVV-voorzit-
ter Wim Kok op de provinciale
kaderdag van het district Overijssel
van het NW in Raalte.
De heer Kok haakte daarbij in op
de 'open brief', die de Akzo vorige
week aan Den Uyl stuurde. Deze
bepleitte een betere controle op
multinationale bedrijven en hecht
dan ook veel waarde aan internati
onaal overleg. Voorzitter Kok merk
te in zijn toespraak verder op, dat
het NVV niet accepteert dat de
winsten in de bedrijven worden
gebruikt om mensen te vervangen
door machines.
Het NVV is wel bereid in 1976
rekening te houden met wat wel en
wat niet kan en is dan ook van
mening, dat de gemiddelde werk
nemer een pas op de plaats moet
maken. De laagstbetaalden moeten
echter wel een stapje vooruit kun
nen gaan. Aangezien er echter
gezien de recente ontwikkelingen
geen basis meer is voor een
centrale afspraak, zullen de vak
bonden hun wensen nu per bedrijfs
tak moeten zien te verwezenlijken.
DEN HAAG Petroland heeft ver
gunningen aangevraagd voor de
bouw van een gasbehandelingssta-
tion, leidingen en dergelijke in de
Wieringermeer met het doel daar
volgend jaar aardgas te gaan win
nen. Dit heeft een woordvoerder
van Petroland meegedeeld. In 1964
was hier al gas gevonden, maar een
recente nieuwe boring heeft aange
toond, dat zich in de Wiftringer-
meer aardgas in commercieel ex-
ploiteerbare hoeveelheden bevindt.
De omvang van de vondsten kan
nog niet worden meegedeeld, daar
volgens de woordvoerder Petroland
zelf nog niet weet hoeveel gas hier
zit. Petroland acht het niet moge
lijk. dat zich in de Wieringermeer
verscheidene gasvelden bevinden.
Dit gaat de maatschappij nu nader
onderzoeken. Er zullen boringen
worden verricht om de omvang van
de gevonden reserve te bepalen en
om na te gaan of er nog meer
gasvelden in de Wieringermeer
zijn.
Petroland heeft de ontginning van
de oude vondst uitgesteld, omdat
het voor de maatschappij lucratie
ver was zich eerst te concentreren
op haar vondst in Friesland. De
stijging van de gasprijs heeft ertoe
bijgedragen, dat het interessant is
geworden om ook de kleinere vond
sten, zoals het veld in de Wierin
germeer. nader te bekijken.
Olie op Westerschelde
na scheepsbotsing
VLISSINGEN Op de Wester-
schelde zijn zaterdag even voorbij
Hansweert in dichte mist twee
schepen met elkaar in aanvaring
gekomen. De 4.805 ton metende Al
gerijnse tanker 'Evenrosch' liep een
gat op beneden de waterlijn, waar
door het schip onmiddellijk slagzij
begon te maken en ruwe olie ver
loor. De bemanning pompte de olie
gedeeltelijk over in andere tanks
van het schip, waardoor het olie-
verlies kon worden gestopt.
Volgens de rijkshavenmeester van
het Westerscheldegebied drijft de
ruwe olie gezien de windrichting
naar de Zuldbevelandse oever, maar
hoe groot de omvang van de ver
ontreiniging zal zijn, is nog niet
bekend. Het tweede schip, dat bij
de aanvaring betrokken was. het
8.000 ton metende Oostduitse
vrachtschip 'Lubbinau' dat van
Antwerpen op weg was naar zee. is
met materiële schade naar Antwer
pen teruggevaren.
Onderscheiding Ter gelegenheid
van zijn veertigjarig omroepjubi-
leum is mr. W. J. A. Wagenaar bij
bevordering benoemd tot officier in
de Orde van Oranje-Nassau. Na
mens minister Van Doorn bood
Hilversums burgemeester dr. P. J.
Platteel hem de versierselen aan tij
dens een drukbezochte receptie. Mr.
wagenaar, die als gids-redacteur bij
de KRO kwam en nu directeur van
deze omroep is. werd gecomplimen
teerd door onder meer de KRO-
voorzitter de heer Th. J. Loerakker.
In zijn functie van programma-
commissaris radio van de NOS
werd hij toegesproken door de
NOS-voorzltter mr. E. M. C. Jur-
gens.
(ADVERTENTIE)
Gemakkeli|k en belrouwbaar bij de NMB
Voor alle doeleinden Ook voor het verbeteren van uw
woning Geen informatie bi| werkgever.
Kwijtschelding bi| overladen
Inlichtingen bi| alle NMB-kantoren.
NEDERLANDSCHE
MIDDENSTANDSBANK
voor uw meubilair
iiwr.ar.iv.ui
KARELTJE KNETTER
Voor het uitzenden van de film
Brokstukken van Liefde verdient de
NCRV een reeks dankbetuigingen
te ontvangen. De kostelijkste buis
beleving van de zondagavond.
Kathleen Hepburn en Sir Laurence
Olivier laten in deze film op gran
dioze wijze zien wat grote talenten
met een tekst kunnen doen. En. hoe
zij er leven inblazen.
Het Horizonprogramma over geluids
hinder maakte duidelijk dat het
lawaai van sommige popgroepen
net zo dicht bij de gevaarlijke pijn
grens ligt als de letterlijk oor
verdovende start van straal
vliegtuigen. De zangers van deze
muziekgroepen kunnen hun
gehoororganen wel afschrijven. Een
teveel aan lawaai kan de mens
agressief maken en zelfs oorzaak
zijn van straatrellen. zo was uit
deze documentaire te leren. Er zijn
genoeg televisiemakers die de
verstrekte waarschuwingen zelf in
hun zak kunnen steken. Omdat zij
maar al te vaak een filmbeeld menen
te moeten ondersteunen met vlagen
van zinloze lawaaimuziek.
Vijftien minuten aandacht voor de
vijftig jaar bestaande Buitenlandse
Pers Vereniging in ons land was
wel erg kort. Wat Panoramiek ervan
op het scherm bracht, gaf niet de
overtuiging dat we op de best denk
bare wijze over de grens worden
'gebracht'. Ik weet wel zeker dat
Nederlandse journalisten in het
buitenland beter de taal van het
gastland beheersen dan een van de
clubleden die al zeventien jaar
onder ons woont.
De meer serieuze tv-kijker zal het
zaterdagavondaanbod overwegend
matig tot saai hebben gevonden.
Van Brandpunt was alleen de
reportage over de naar zijn land
terugkerende jonge Surinamer
doortrokken van menselijkheid.
En voor de enige dubbele bodem
zorgde ingr. Bluyssen. In een
propagandaspeechje voor de KRO-
jubiieumactie Geef eens een Bloe
metje, waarin hij ook een teken
van verzoening zag, zei hij'Ook
bisschoppen moeten naar de bloe-
menman'. Dat kan een gedrang
worden.
De vrijdagavond uitgezonden twee
de aflevering van VARA's Haagse
Kringen had nieit meer dat hate
lijke weghin kende effect van de
eersteling. Maar ik kan omdat
ik mijzelf als maatstaf neem
nog niet geloven dat iemand door
dit programma zich meer voor
politiek gaat interesseren. En dat
het politiek bedrijf op deze wijze
beter aan het volk wordt gepre
senteerd, geloof ik fevenmin.
TON HYDRA
Van een automedewerker
ROTTERDAM Shell pompstati
ons zijn vorige week begonnen met
een reclamecampagne om normale
in plaats van superbenzine te tan
ken. Op een vouwblad, dat aan
automobilisten wordt uitgegeven,
komen echter onjuiste adviezen
voor. die tot motorstoringen kun
nen leiden als men deze raadgevin
gen opvolgt.
Met name bij modellen van Ci
troen, Daf, Mazda en Renault, die
Shell voor normale benzine aanbe
veelt. kan de motor gaan 'pingelen'.
De lijst is door Shell opgesteld zon
der overleg met de auto-importeur.
Er ontbreken ook verscheidene mo
dellen op die wel geschikt zijn voor
normale benzine.
Bij Citroën vestigt men de aan
dacht erop. dat alleen de 2CV (de
eend) op normale benzine kan rij
den, indien de motor daartoe afge
steld is. Bij Renault zegt men dat
de modellen R4. 5L en 6L in prin
cipe geschikt zijn voor normale
benzine.
Commentaar van een Renault
woordvoerder is echter: 'je bent er
niet altijd goedkoper mee uit. In de
praktijk blijkt dat superbenzine
vaak een lager verbruik tot gevolg
heeft.
Shell zegt de vouwbladen niet meer
te kunnen onderscheppen. Wel zul
len deze bladen zo spoedig mogelijk
vervangen worden.
211. Intussen was de oude
Crygerf nukkig naar de bestorming
van het kasteel gaan kijken. Hij
vertrouwde de zaak maar half en
dacht: 'Bah! Wat koop ik voor al
die nieuwerwetsighedenStormto
rens! Gewoon naar boven klimmen
en via een afdakje naar de _muur
lopen! Bah! Dat is goed voor slap
pelingen en halve zachten! Wat
blijft er op die manier over van
een fris en eerlijk gevecht met de
blanke sabel? Goed, er mocht dan
wel eens een kop afgehakt worden,
maar dat zijn ongelukjes. Die ho
ren erbij. Wie daarop let, is een
kniesoor. En let nou eens op mijn
woorden: met die stormtoren komt
er geen spaan van terecht!'
Aldus mopperend was de geharde
soldaat aan de zijkant van Rey-
naut's kasteel beland en daar trof
hem plotseling een alarmerend
schouwspel. Langs de trans bewoog
zich met grote vaart een soldaat,
die de kleuren van Boecenroode
droeg. Hij bewoog zich echter niet
op eigen gelegenheid, doch werd
gedragen door de struise mevrouw
Reynout... 'Zie je nou wel!'
kreet Crygert en spring gespannen
op. 'Ze laten ze een voor een boven
komen en dan dragen ze fcenc
Maar wat doen ze ermee?' jgev<
gleed hij op de massieve hohisti
af en sloop toen voorzichtig
hoekje. En hij was nog juist r
om te zien hoe de desbeta e er
soldaat met een eenvoudig
over de slotmuur werd g<
om met een doffe slag benfcpar
de harde grond te belanden goc
grutjes!" steunde Crygert. '2bije
en onze soldaten gewoon te
M... maar waar zijn de
dan? Er zijn toch al méér
De oude soldaat zou hfgen
woord op deze vraag gauw v i
ilfi
FERDINAND
Radio vandaag
HILVERSUM I
NCRV: 7.00 Nws. 7.02 Het Levende
woord. 7.08 (S) Preludium. 7.30 Nws. 7.41
Nws. 8.36 Gymn. voor de hulsvr. 8.45 (S)
Plein Publiek. 10.30 Nw3. 10.33 (S) Zin
gen met Cecilia. 10.50 Schoolradio. 11.00
(S) In 't zilver. 12.00 (S) De Killma
Hawaiians Show. 12.21 Voor boer en
tuinder. 12.26 Med. voor land- en tuin
bouw. 12.30. Nws. 12 41 (S) Akt. 13.00 (S)
Prom. Ork. 13.30 (S) Onder schooltijd.
TROS: 15 00 (S) Het ktnd en,wij. 15.30
Nws. 15.33 (S) Klass. kamermuz. 16.00
(Si Een modnje Frans. 16.30 (S) Keer
punt. OVERH.VOORL: 17.20 Ontmoetin
gen met rijksgenoten. TROS: 17.30 Nws.
17.32 Akt.
PP: 18.19 Uitz. van de KVP. TROS:
18 30 Nws. 18.41 (S) Belcanto concert.
EO: 20.00 (S) Reformatie en Reveil. 20.15
(S) Maandagavond-magazine. 21.15 Avon
doverdenking. NOS: 21.30 Zevendedagsad-
ventlsten. 21.45 (S) Eurolight. 22.25
Bond zonder Naam. 22 30 Nws. NCRV
22.35 (S) Akt. NOS: 22.50 (S) Hobby-
scoop. 23 20 (S) NOS-Jazz 23 55 Nws.
MA. 17 NOV. VOOR 18 UUR
HILVERSUM II
VARA: 7.00 Nws. 7.11 Oehtendgymn.
7.20 (S) Spitsuur. (8.00 Nws. 8.11 Dingen
v.d. dag.) 9.00 (S) Dansork. met solisten.
9.35 Waterst. 9.40 (S) VARA-Gram pre*-
senteert NOS (Si Muziek uit de Middel
eeuwen en Renaissance. 10.30 Meer over
minder. (11.00 Nws.) RVU: 11.40 Educa
tief prog. NOS: 12.00 Den Haag deze
week. 12.15 SYMBIOSE. NOS: 12.25 (S)
Prom.-ork. 12.50 Recht en slecht. 13.00
Nws. VARA: 13.11 Dingen v.d. dag. 13.20
(S) Ombudsman. NOS: 13.30 Onder de
groene linde. 13.50 Close-up: Stigmatise
ring. 14.30 Zoeklicht op Ned. 16.00 Nws.
EO: 16 03 Klankbord. 16 10 (S) Licht en
uitzicht. 1640 (S) Eigen wijs. 17.00 (S)
Na vijven. 17.40 (S) De Trekvogels. NOS:
17.55 Med.
18.00 Nws. EO: 18.11 Klankbord. 18.30
(S) Jeugdtoer. PP: 19.00 DS'70. EO:19.10
(S) Wij hebben een goed woord voor de
wereld. 19.40 (S) De Bijbel open. NCRV:
20.00 Nws. 20.05 Overdenking. 20.15 (S)
Radio Filh. Ork. 21.25 (S) Liederen van
Engelse kompon. 22.15 (S) Literama.
22.45 (S) Werken voor vlooi en piano.
23 30 (S) Muz. en dienst 23.55 Nws.
HILVERSUM III
AVRO: 7.02 (S) Drie op Je boterham.
(8.03 Radiojourn.) 9.03 (S en M) Pep-op-
drle. 14.03 Radiojourn. 11.06 (S) Drie
draait op verzoek. 12.02 (S) Drie tussen
de middag. 14.03 Radlojourn\ 14.06 (S)
Pop-Kontakt I. 15 92 (S) Pop-Kontakt II.
16 03 (S) De Hitmeesters. (17.03 Radio
journ.)
NOS: 18.03 De Vakaturebank. 18.10 (S)
Joost mag niet eten. AVRO: 9.02 Drie
loopt achter. VPRO: 20 02 VPRO-Maan-
dag. AVRO: 102 (S) Continu de nacht
door. VARA: 6.02 Leo van der Goot.
Speciaal
Harm Kuipers deed mee aan de
tweede serie voor Super Stars in
Malmö.
Ned. 1, 20.25
De AVRO brengt het programma
Middenschool 'eenheidsworst'?
Daarin licht minister Van Kemena-
de zijn onderwijsplannen toe.
Ned. 1, 21.50
Aktua TV geeft achtergrondin
formatie.
Ned. 2. 22.15
Trotzki in Coyoacan is een ge
dramatiseerde documentaire van
Hartmut Lange.
Duitsl. 2, 21.30
0 Jürgen Möller maakte een film
over de Fransé schilder Henri de
Toulouse-Lautrec.
Duitsl. 1, 21.45
Het NOS-programma Close Up is
gewijd aan stigmatisering en de
ervaringen van ex-psychiatrische
patiënten.
Hilv. 2, 13.50
In het NCRV-programma kan
men luisteren naar Marius van Al
tena's vertolkingen van liederen
van Lawes, Purcell en Britten.
Hilv. 2, 21.25
O De memoires van de in 1973
overleden Chileense dichter Pablo
Neruda worden belicht in Literama.
Hilv. 2, 22.15
TV vandaag
NEDERLAND I
NOS-NOT
11.10-12.00 Schooltelevisie
NEDERLAND I
TELEAC
18.15 Archeologie (14)
NOS
18.45 Staatsloterij
18.55 Journaal
AVRO
19.05 AVRO'S 3 X 20
20.00 Wie van de drie
20.25 Superstars 1975
21.35 Journaal
21.50 Middenschool
Eenheidsworst?
22.40 Ontdek je plekje
SYMBIOSE
22.45 Uitz. Sijmblose
22.49 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 Brigadier Dog
18.55 Journaal
TROS
19.05 Suske en Wiske
19.30 Doctor Who
20.00 Journaal
20.25 Op losse groeven
21.25 Baretta
22.15 Aktua TV
22.55 Journaal
ater
;ken
>rd
'suit'
er to
do
te
o<
46
Jans. de werkmeid, die altijd op de
hoogte is van wat niemand weet en
wat niet geweten mag worden, kan
vertellen, dat freule Christine extra
voor het Kerstmisfeest een huls
naaister op Klein Beukenloo heeft
gehad, wel twee weken lang. Jacoba
knikt, ze wil liever niets ontraadse
len: in haar hart is ze tevreden,
dat het hele gezin tenminste plezie
rig bezig is
Kerstavond komt. De Heilige
Avond. Tegen acht uur stapt de
hele familie, ook de tantes Christi
ne en Clementine van Klein Beu
kenloo. het personeel van het Huis.
van de plaats, van Klein Beuken
loo. van Gelria. Ds. van Arkel en
mevrouw en nog aardig wat geno
digden uit het dorp netjes en fees
telijk gekleed naar de grote stal
deuren van Gelria. In het koetshuis
zijn de rijtuigen bij elkaar gescho
ven om plaats te maken, een hele
stalhoek is afgezet, er staat een
grote kachel rood te gloeien, op de
grond ligt keurig geel zand ge
strooid, er staan rijen stoelen, in de
hoek brandt een Kerstboom, met
kaarsen verlicht en alleen wit ver
sierd, wit van sneeuw en wit van
zilver. De blauwgele tongen van de
kaarsvlammen trekken wat heen en
weer, zolang de staldeuren open-
door
Henriette L.T. de Beaufort
''„''"P"1"' t'tieevrmmlj. N.V,
staan, gaan ze toe. dan worden de
vlammen rustig en loodrecht. Een
bel tinkelt, een kleine koebel uit de
bergen, zo klinkt ze. Dan schuift
een geheimzinnig gordijn open, een
stal uit het oude Bethlehem zien de
verbaasde toeschouwers. Onderwijsl
de pantomime gespeeld wordt in de
welsprekende taal van het stille
gebaar, hoort men Jaaps diepe so
nore stem de tekst lezen, 't Is 'n
oude. middeleeuwse tekst uit het
Duits vertaald door jonge Jan. de
oudste zoon van Jan en Antje. Hij
is niet alleen schoolmeester, maar
een geoefend Multatulilezer, die de
vertaling niet in boekentaal heeft
gemaakt, maar in levend, gespro
ken Nederlands. De pantomime-
beelden volgen het een na het an
der; als de toeschouwers d.e kribbe,
met Maria er voor gezeten en Jozef
staande naast haar. zien, dan is er
iets dat beeft in de harten van de
gasten-. De Madonna is wat heel
jong. maar effen tien jaar, maar
wat nood? En zijn Memlincks ma
donna's ook niet difwerf jonge kin
deren? Christine noemt telkens in
fluistertoon aan Clementine, wie de
vermomde spelers wel zijn, maar
Clementine, die nu eenmaal een
fijner gevoel voor omamentieke
stijl heeft, legt de wijsvinger veel
betekenend op de lippen, Christine is
praatziek op de meest eerbiedwek
kende ogenblikken, vindt ze. 'En
daar waren herders in het veld in
diezelfde landstreek'drie her
dersknapen komen op, ruig behaard
in dieren vellen: verschillende
haardkleden van gems en geit uit
onderscheidene huizen doen uitne
mend dienst. Ze knielen voor de
kribbe. De tuinvrouw herkent haar
jongste zoon en op slag begint ze
onweerstaanbaar te snuffen en te
snuiten. 'En wat een schone voet
jes', fluistert ze haar man in het
oor. De zang van vrede en welbeha
gen van de engelen wordt in
spreekkoor gezegd door e*n vrou
wen- en een mamvacstear. Oe 'ijn-
horige Roeleman herkent
dellij k de stemmen van zi
en zijn zoon Egbert. Nu
beurt van' Su om de keel
pen. Ze heeft altijd gewei0(
Eg bert een goede stem heel ei
dat hij die gewijde woorden
kan zeggen, dat is hele:
voor haar en ze knikt
Roeleman.
;USlnZe
ufood§
lelat
lurir
De huldiging der koning*
apotheose van het speL
Melchior is in het paars,
paars. Naast hem, een
de Jonge krachtige figuur
baardeloze Caspar, hij in
tundka van cinnabenrood
schouders. Knielend vlak
kribbe ligt Balthasar, d-
huid en donker van haard e
kleding is meer Syrisch, uit
blauw fluweel. Waarlijk
wierook, goud en myrrhe,
'Is he tniet een symph<
kleurenClementine
Christine met luide stem.
tot e
spele:
emnds
V d
tree r
dori >m
but If
Als het gordijn voor de
maal neergaat, zingt een
Stille nacht, Heilige nad
Willem Hendriks tevredenh
gen de koristen het in
lands, tweestemmig. Hij li
met welgevallen naar. zijn
zijn hart zijn vol van di
alauwe Maria van zoéven.
goed U1
IJ
gebei
do
197
aavoi
d
lid zi,
uideli
21
sch
te
mo
iwzor
loifceheic
o aansi
lengs
3.02
otaal.
i moi
iduv
van
iwcer
>rde
donki
Die
rand
bij de
