Onhandige tederheid
in 'Het Zeepaard'
'bsilislil
Een plezierig boek
over de piano
Kunstenaarsfederatie
tegen CRM-beleid
vormingstoneel
Nieuwe boeken
Prima artistieke
prestatie van
Amerikaans duo
'Topstructuur
leger nog eens
doorlichten'
WOENSDAG 12 NOVEMBER 197S
BINNENLAND
TROUW/KWARTI
DEN HAAG Aan de vooravond
van de debatten over de CRM-be-
groting in de Tweede Kamer beeft
de Federatie van Kunstenaarsvereni
gingen de wijze waarop minister
Van Doorn vorm wil geven aan een
interimbeleid voor het vormingsto
neel, onaanvaardbaar genoemd. Het
is nog volstrekt onduidelijk volgens
de fedratie, welke plaats het cul
tuur- en kunstbeleid gaan krijgen in
het totale welzijnsbeleid en in de
welzijnswetgeving. Belangrijke
voorwaarden hiervoor kunnen dan nu
ook nog niet worden vastgelegd.
Toch is het volgens de fedratie niet
onmogelijk in de huidige situatie een
principieel verantwoord beleid te
voeren. De fedratie wil de minister
graag steunen in een argumentatie
die het belang van het vormingsto
neel erkent. Als de minister daar
aan de consequentie verbindt dat de
overheid daar moet bijspringen, waar
ontwikkelingen dreigen te worden
afgebroken die voor de samenleving
belangrijk zijn, wil de fedratie ach
ter de minister gaan staan.
HAARLEM André van den Heuvel en Kitty Janssen zijn in de
Haarlemse Schouwburg met een nieuwe vrije produktie van start
gegaan, waarvoor zij een recent Amerikaans spel 'Het Zeepaard'
van Edward J. Moore gekozen hebben. Pé Hawinkels (een nieuw
opgekomen ster aan het vertalers-firmament) heeft het voor hen
vertaald, Lo van Hensbergen deed de regie. André van den Heuvel dOOr Ha PIS W. I_6dsb06r
ontwierp zelf het decor.
Wat bezielde die Luther toch?
Donderdagavond 13 november acht
uur in de lutherse kerk, Nieuwstad
te Weesp. Spreker drs. P. H. G. C
Kok
Poëzie voor beginners. 15 en 16
november op De Drieburg te Drie
bergen (tel. 03438-3193).
Het Ardennen offensief, door R. E.
Marriam (221 blz.). Prijs per deel
5,90. Science fiction: Jade, van de
sterren, door D. Piserchia. (206 blz.)
6,90. Oosterse tapijten, door H. J.
Fahrenkamp (156 blz. - ƒ6,50); Ont
moeting met zigeuners, door W. Bom.
(138 blz.) - ƒ5,90.
Bij de Gooise uitgeverij te Bussum
verschenen twee detectives geschre
ven door Telly Savalas (Kojak):
Meisje in de rivier (139 blz.) en
Grafschrift voor een smeris (143
blz.). Prijs per deel 3,95.
Maar, meneer de rechter door D.
Walther. In deze roman laat de
auteur zwarte en blanke hoofdper
sonen in een zuiver menselijke rela
tie tot elkaar staan, terwijl hij de Su
rinamer aan het woord laat over Su
riname en Nederland. Uitg. Dukaer
Zonen, Amsterdam. 223 blz. Geen
prijsopgave.
Dossier Ipcress, spionage thriller van
L. Deighton. Eerder verschenen bij
uitgeverij Van Ditmar. Nu bij Else
vier, Amsterdam. 233 blz. - 12,90.
Opvoeding en evolutie, een kritische
literatuurstudie door J. Bijl. Uitg.
Kitty Janssen is hier de potige ba
zin van een havenkroeg, André van
den Heuvel een zeeman, die een min
of meer vaste relatie met haar heeft.
Andere personen doen zich niet voor,
want het stuk speelt in die kroeg
eerst om 's nachts drie uur, als de
waardin aan het opruimen is en de
zeeman van een zeereis thuis komt,
het tweede de volgende morgen,
voordat de kroeg open is.
Het stuk houdt zich bezig met wat
er nu precies tussen die twee gaan
de is. Dat gaat gepaard met heftige
ruzie-achtige scènes maar ook mét
een merkwaardig soort onhandige
tederheid. Hij is eigenlijk toch een
soort dromer, die uit de werkelijk
heid weg wil varen met haar bij zich
en aanstonds ook lieve kinderen.
Zij is, jong wees geworden, door
haar bittere ervaringen met haar
eerste man huiverig voor een nauwe
band als het huwelijk, telkens als
hij daarop zinspeelt of zich teder
opstelt komt zij heftig in het ge
weer. Maar het wordt ook zo ge
speeld dat je denkt dat zij er mis
schien wel naar hunkert, maar te
rugdeinst voor de mogelijkheid van
een nieuwe teleurstelling.
Dat wil zeggen: het wordt hard en
reëel gespeeld, maar de meer dan
alleen maar lichamelijke aantrek
kingskracht over en weer blijft, ook
als zij niet manifest is, voortdurend
voelbaar. En dat is het aantrekkelij
ke van deze voorstelling de eer
ste van het stuk in Europa.
De titel doet een beetje geforceerd aan: 'Van giraffepiano's, piano
leeuwen, tingellatten en toondichters' maar het is toch wel een
plezierig leesbaar, en in feite uitstekend informerend, boek over de
piano en alles wat daar historisch mee te maken heeft.
Dick van der Meer die voor de KRO-
microfoon regelmatig op een verma
kelijk alternatief toontje muziekpro
gramma's presenteert, schreef dit
ruim 230 pagina's tellende werk;
H. J. W. Becht, Amsterdam, gaf het
uit. en voor 22,50 kunt u het in uw
boekenkast hebben. Of, dicht 'onder
handbereik is beter. Je gaat er nl.
steeds weer in lezen. Al naar je in
teresse misschien eerst in de korte
maar voortreffelijke kenschetsen van
een veertigtal componisten (van
Beethoven tot Stockhausen) in hun
verhouding tot de piano en de mu
ziek die zij ervoor schreven. Voor-
beeld van Van der Meers oorspron
kelijke benadering is datgene wat hij
nog aan te weinig bekends over
Chopin en Liszt naar voren brengt.
Een vorm van beknopte ont-mytho-
logisering die voor velen onthutsend
zal zijn.
Maar daarnaast geeft het boek ook
een goed historisch overzicht van de
ontwikkeling in de bouw van de
piano, over de kunst van het piano
spelen en de diverse methoden die
daarvoor in het verleden ontwikkeld
zijn; over de concertpraktijk en over
dè bizondere mechanismen waarmee
men de mogelijkheden van de piano
heeft willen vergroten. Alles met
verwijzingen naar. of citaten uit de
literatuur over het instrument, met
een interessante 'vii uiozenstamboom'
(samengesteld door Jan Wisse) en
met een aantal goed gekozen illustra
ties. En voor wie dan nog meer van
de piano en alles wat ermee te ma
ken heeft wil weten, is er een uit
gebreide literatuuropgave. Waarin
overigens geen boek voorkomt dat
zo plezierig en onderhoudend is als
dit.
R. N D.
ROTTERDAM Het voor deze
gelegenheid uit Parijs overgeko
men Amerikaanse duo Gwendo
lyn Watson, cello, en Margaret
Beals, dans en beweging, zorgde
met 'An evening of dance thea
tre' voor een artistiek hoogtepunt
als sluitstuk van het Rotterdam
se weekend-dansfestival in De
Lantaren. Het oogstte dan ook
een ovatie van het publiek, dat
grotendeels bestond uit insiders
uit de dans- en balletwereld, die
uit heel Nederland waren samen
gekomen om dit duo te zien.
Margaret Beals is, uitgaande van de
dans, gekomen tot een uiterst expres
sieve vorm van totale beweging,
waarvoor een fenomenale lichaams-
beheersing en virtuositeit is vereist.
Door haar artistieke vermogen weet
zij daarmee een heel toneel te vullen
met een prachtige voordracht. Waar
bij Gwendolyn Watson niet zozeer de
muzikale begeleiding geeft, maar zich
vooral laat inspireren door de dans
van Margaret Beals en dan de sfeer
en sensiviteit opbouwt.
Boeiend was het door Margaret Beals
in dansbeweging uitdrukken van een
gedicht, een literaire fase, een begrip
of soms een enkel wpord, waarbij het
duo een maximum aan improvisatie
talent toonde: van het publiek uit
mochten opgeschreven woorden of
begrippen in een doos worden gede
poneerd. Deze leverden dan telkens
een onderwerp voor een verrassend
mooie muziek- en dansspelschets.
Lucas Hoving, directeur van de
Dansacademie van het Rotterdams
Conservatorium, heeft tijdens zijn
loopbaan in de Verenigde Staten
herhaaldelijk met Margaret Beals ge
werkt. Met een kort welkomstwoord
leidde hij de avond in.
'Sint Martinus':
Van onze sociaal-economische
redactie
BARNEVELD De militaire amb
tenarenbond Sint Martinus heeft mi
nister Vredeling van defensie aan
geraden de topstructuur van het le
ger nog eens door te lichten, waarin
nog steeds voor elk krijgsmacht-
onderdeel een afzonderlijke genees
kundige dienst functioneert.
'We zouden ook kunnen wijzen op
het onzinnige en kostbare geklede
tenue, op het'onpraktische veldtenue
gladde stof van de dienstplichtigen,
op de subsidies aan hobbyclubs enz.
Maar we hebben dit niet kunnen ad
viseren, omdat de minister en zijn
staatssecretarissen geen overleg
met de militaire vakorganisateis
hebben gevoerd', aldus voorzitter H.
J J. Hoogenboom van Sint Martinus,
de katholieke bond van militaire
ambtenaren beneden de rang van
tweede luitenant, op de jaarvergade
ring van zijn organisatie in Barne-
veld.
De heer Hoogenboom noemde het
bijzonder teleurstellend dat minister
Vredeling opnieuw geen overleg
heqft gevoerd met de vakorganisa
ties over de voorbereiding van de
defensiebegroting. Temeer, omdat de
regering ook volgend jaar op defen
sie zal bezuinigen.
Dc heer Hoogenboom zei dat het. niet
de bedoeling is vai: de militaire
Yakorganisaties om door middel van
het overleg in de politieke verant
woordelijkheid van de minister en de
regering te treden, Maar hij vroeg
zich wel af waar dé minister het
morele recht vandaan haalt om zon
der overleg te voren epnzi.jdig de
prioriteiten aan te geven, wanneer
in de sfeer van de arbeidsvoorwaar
den de ontwikkeling wordt afge
remd. Vooral in de gevallen v.
het uitsluitend gaat om f?r>r
argir •-•nton dient er voL
Martinus overleg plmts te v i
Boom, Meppcl. 169 blz. - 19,90.
De sneeuwtijger, roman over een
dorp in Nieuw-Zeeland dat door een
lawine in een paar seconden van de
aardbodem wordt weggevaagd. Ge
schreven door D. Bagley. 304 blz. -
16,90. Uitg. Elsevier, Amsterdam.
Kleine geschiedenis van het leven
van Karl Marx, getuigenissen en do-
kumenten, door W. Blumenberg.
Uitg. SUN, Nijmegen. 153 blz. 48 ill.
10,—.
Het grote poezenboek, door C. Met-
calf. Uitg. In den Toren, Baarn. Ge-
illustreerd met 338 kleurenfoto's. 95
blz. - 14,50. Na 31 december 1975:
27,50.
Het Trollenkind, noorse volkssprook
jes door Marijke van Raephorst. Uitg.
Ankh-Hermes, Deventer. 110 blz. -
19,50.
De peuter, lief en lastig. Ouders heb
ben veel invloed door I. Bielicki.
Uitg. De Toorts, Haarlem. 119 blz. -
22,50.
Slapelozen, welterusten, boek ter le
ring en vermaak van de mensen zon
der vaak, door Hilary Rubinstein.
Wetenschappelijke uitgeverij, Am
sterdam. 246 blz. - 24,90.
Knutselen met elektronica, door H.
Stöckle. Praktische toepassingen van
elektronica. Uitg. Spectrum, Utrecht.
213 blz. - 7,50.
Naar het einde, roman van Kingsley
Amis. Uitg. Arbeiderspers, Amster
dam. 193 blz. - 19,50.
Als ik nee zeg, voel ik me schuldig.
Hoe kun je beter voor jezelf opko
men? Voor al degenen die geen nee
kunnen zeggen. Geschreven door M.
J. Smith. Uitg. Ambo, Bilthoven. 255
blz. - 19,50.
De kleine republiek, door L. van
Deyssel. Deze uitgave van Bakker,
Den Haag is een onveranderde foto
grafische herdruk van de eerste druk
van dit boek dat in 1888 uitkwam bij
P. Beitsma te Deventer. 270 blz. -
22,50.
Het complete frituurboek, door J. van
Helbergen. Uitg. Luitingh, Laren. 80
blz. - 7,90.
AO-boekje no 1584: Energie (k) be
leid. Uitg. Stichting IVIO, Lelystad.
20 blz. - 1,40.
Het rhinemannspel, roman van een
sinistre ruil door R. Ludlum. Uitg.
Veen, Wageningen. 414 blz. - 19,90.
De ontembare, roman door C. Whited
Uitg. Elsevier, Amsterdam. 296 blz.
- 17,90.
De laatsten helden, roman over de
tijd dat de oorlog bijna was afgelo
pen, door M. Caidin. Uitg. Elsevier,
Amsterdam. 223 blz. - 17,90.
Groot Chinees kookboek, (bewerking
Bep Vuyk) door C. Bley Miller. Uitg.
Luitingh, Laren. 450 blz. - 34,90.
Mijn hemel, wat nu? (sprookjes van-
gene zijde) door R. Hijneman. Uitg.
Fontein, De Bilt. 136 blz. - 16.
Wilt u even voor me kijken, brieven
aan een helderziende, door M. Delphi
Uitg. Gottmer, Haarlem 128 blz. -
11.50.
Setengah Mati, geschreven door E.
Thomson, die tien jaar was toen zij
werd opgesloten in een Japans kamp.
Haar belevenissen schreef zij op. Het
boek werd bekroond door de Indische
Kulturele kring. Uitg. Leopold, Den
Haag. 127 blz. - 16,90.
Samen afslanken door N. Koenen en
N. Geurts. Uitg. Gottmer, Haarlem.
126 blz. - 10,90.
Leven onder verre zonnen, door W.
R. Fuchs, Uitg. Fontein, De Bilt
216 blz. - 24,90.
Creole Drum, an anthology of Creole
Literature in Surinam, door J.
hoeve en U. M. Lichtveld,
engelse vertaling van V. A. Fel
Uitg. Yale University Press,
308 blz.
Speling, driemaandelijks tij<
Onderwerp: ruimte voor affect
116 blz. 8.- Abonnemi
24,75. Adm. H. Gianotten b.(
burg.
AO-boekje 1585: Kunst in Po<
door W. Hafkamp. 20 blz. -
Reuzen van de wielersport,
ononderbroken Belgische ove
ningen, door T. Mathy. Uitg.
daard, Antwerpen. 191 blz.
Vedetten van morgen, de i
elite van het peloton, door J.
sen. Uitg. De Boekerij, Baart
blz. - 17,50.
Voetbal, encyclopedie in beeld
van Himst. Gesprekken verz
door J. Hereng. Uitg. Stanf
Antwerpen.
Onnodige operaties, Alterna
voor de operatie, door M. Kö
ner. Uitg. Fontein, De Bilt. 2!
- 22.—.
Ilias, het heldenepos over de
van de Grieken en Trojanen
gen door Homerus. Uitg. Bakke
Haag 350 blz. - 17,50.
Bij uitgeverij Spectrum te 1
verschenen de volgende
De andere kant, verhalen van!
,ïl«
Minco. 6e druk. Uitg. Bakke
Haag. 141 blz. - 8,50.
Het bittere kruid, een kleine L
geschreven door Marga Mini
druk. Uitg. Bakker. 90 blz.
Het lied van Rhiannon, naar 1
nogion door E. Walton, bewe,
van Keltische mythologie. Uitj 160
ker, Den Haag in de Tintage v'
139 blz. - 18,50.
als
g<
mc
