Nette scheldwoorden in de kerk Friese dominees willen matiging van inkomen ihsild Vandaan Uit de kerkbladen Friese actie voor Aronson Potter dringt aan op vrede in Angola Anglicaanse kerk van Canada laat vrouw toe tot ambt Zwarte seminarie rector in Zuid-Afrika Pax Christi tegen ontwerp resolutie zionisme R.k. katechismus in Ver. Staten Gij beweegt mij bijna AR te worden BeroepingsWy s, Nieuwe boel DINSDAG 11 NOVEMBER 1975 KERK-BINNENLAND TROUW/KWARTa^l door A. J. Klei Scheldwoorden in de kerk munten uit door onduidelijkheid. Je zult nooit horen beweren dat professor X een grote klungel of een mis kleun is, die eerst zijn hebreeuwse woordjes maar eens moet over- leren alvorens ons met oudtestamentische verhalen om de oren te slaannee, we vernemen slechts dat professor X een marxist is (of een neo-marxist, dat kan geloof ik ook). Het woord 'marxist' wordt dan met een pruilend mondje uitgesproken en gaat vergezeld van een misprijzend gebaar, zodat we goed in de gaten kunnen krijgen dat die bewuste pro fessor niet veel zaaks is. Maar nie mand vertelt je wat een marxist, laat staan een neo-marxist nu pre cies is en waarom deze of gene theo loog als zodanig betiteld dient te worden. Ook hoor je nimmer wat voor boze oogmerken die marxisti sche lieden hebben en wat ze met de kerkmensen willen uithalen. Gaat de knoet er straks over? Moeten de vrouwen in de kerk net zulke on flatteuze hoofddoekjes dragen als je ziet in Russische films? Vroeger was er een ander scheld woord in de kerk, toen zei je van iemand die niet deugde dat-ie een barthiaan was, Maar daarbij kon je je nog wat voorstellen. Zo iemand stemde PvdA, wilde van Nieuw- Guinea af en stuurde misschien (dit punt was namelijk niet geheel zeker) zijn kinderen naar de openbare school. Bovendien hadden de bar- thianen een apart taaltje, waaraan je ze kon herkennen: heilzame schrik, blijde verrassing, en dat soort werk. Maar hoe zit dat met de als marxis ten bestempelde theologen? Zijn zij het, die het nogal eens hebben over het messiaanse rijk? Of waren dat de horizontalisten? Of is dat het zelfde? Toch kon je ook met het scheldwoord 'barthiaan' vreemde dingen beleven. De. onlangs overleden professor Zui- dema was in de na-oorlogse jaren, toen we druk in de weer waren met wat nog óns Indië was, een verwoed debater en hij noemde eens in een vurige toespraak zijn collega Verkuyl een barthiaan. In de discussie bleek Karl Barth een van zijn toehoorders dit woord op te vatten als 'partisaan' en voor diens geestesoog verscheen de heer Verkuyl als een in camouflagepak gehuld persoon, sluipend door de oerwouden en zoekende wie van 'onze jongens' hij zou kunnen ver schalken. Maar bij de woorden marxist of neo- marxist, toegepast op theologen en kerkleiders, kan ik me nog niets voor de geest halen. Soms denk je: kip, ik heb je!, maar dan blijkt het toch weer nergens op te slaan. Door de telefoon verzekerde mij een lezer dat het boekje 'Zonder geloof vaart nie mand wel' van professor Kuitert je reinste marxisme was. Nu, dit werk je had ik gelezen, dat was het dus: marxistisch, in reine, ongerepte vorm nog wel. Kort nadien echter raakte ik in gesprek met een der mensen van de beweging 'Christenen voor het socialisme', die niet slechts hun bijbel maar ook hun Marx grondig bestuderen. Welnu, deze schoof het genoemde geschrift van de heer Kui tert verachtelijk terzijde, dat was gerieflijke negentiende-eeuwse koek. Wat wil Kuitert beweren? Dat ge loven leuk is? Vergeet het maar. Ik begrijp best dat je elkaar in de kerk op een nette manier moet kun nen uitkafferen. Hoe onbegrijpelijker het scheldwoord, hoe netter het klinkt. Daarom moeten we maar vrede hebben met de onbegrijpelijk heid ervan. Karl Barth heeft ons zo'n fraai kerkelijk scheldwoord geleverd, nu doet Karl Marx dat. Welke Karl zal volgen? Karl Rahner misschien? Het zal wel even wennen zijn, maar voordat je 't weet raak je ermee Karl Marx vertrouwd van iemand te horen: hij is een echte rahnerist! En dan moe ten we niet vragen wat dat precies is, het zij ons genoeg te weten dat een rahnerist de plank mis slaat. Van een onzer verslaggevers DEN HAAG Vier hervormde predikanten in Friesland hebben in een ingezonden stuk in "Woord en Dienst", het blad voor het hervormde kerkewerk, bezwaar gemaakt tegen de snelle stijging van de predikantsinkomens. Een predikantsplaats groep 1 kost te in 1972 36.500 gulden. In 1977 zal dat zijn opgelopen tot 71.800 gul den, een verdubbeling in vijf jaar. 'Matiging is om meer dan één -re den gewenst', schrijven ds. L. Gul mans te Buitenpost, ds. J. Hoogen- kamp te Burum. ds. L. A. Nell te Bolsward en ds. J. N Zuidersma te Leeuwarden. 'Wij ontmoeten steeds meer colle ga's. die zich generen voor het be drag, dat zij maandelijks door de kerkvoogdij op hun girorekening gestort zien', schrijven zij. 'Dat kan ieder persoonlijk corrigeren. In derdaad. Maar door het gevoerde traktements- en pensioensbeleid is (owrdt) menige gemeente finan cieel dol gedraaid'. Zij maken ook bezwaar tegen de onrechtvaardige salarisverschillen tussen gemeentepredikanten. de forse verschillen tussen deze en vele UIT Korte, duidelijk geschreven, liefst aan één kant getypte, brieven kunnen worden gestuurd naar: Secretaris Hoofdredactie Trouw/ Kwartet. Postbus 859, Amsterdam. Bij publikatie wordt de naam van de schrijver vermeld. VAN LEZERS Groerievelt (3) Ik begrijp niet dat één Tr/Kw lezer nog een goed woord over heeft voor de ideeën van Groenevelt. Het is de man die de zogenaamde kapitalisti sche maatschappij wil omkeren. En niet anders doet dan haat kweken tussen werkgever en werknemer. En daar kan nooit iets goeds uit voort komen. Texel Joh. Daalder Surinamers (2) De heer Berg generaliseert er maar eens lekker op los door alle Neder landers over één kam te scheren. Welke Nederlanders zijn dat nu, die laat ik zeggen discriminatie van Su rinamers kan worden verweten? De insinuatie van briefschrijver dat het diezelfde zijn die tegen de verhou ding in Zuid-Afrika protesteren is zeer irreëel, goedkoop en bijna be ledigend. Zuidlaren Willem F. van den Berg Verbijstering Vanmorgen vernam ik, dat de schoonouders van de in Irak veroor deelde Joodse Nederlander Alexan der Aronson leden zijn van mijn ge meente. Toen ik op het punt stond erheen te gaan werd ik opgebeld door iemand, die een doopverklaring vroeg om in Saoedi-Arabië te kunnen gaan werken. Nadat ik had gezegd dat ik dacht dat we als kerk van Jezus Christus niet op deze wijze mee mo- Onze adressen: AMSTERDAM: Direktie - commerciële afdelingen - administratie: Wibautstraat 131, tel. 020-913456, Postbus 859. Redaktle: Nieuwe Zijds Voorburg wal 280, Amsterdam. Tel. 020-220383. Postbus 859. ROTTERDAM/DORDRECHT: Westblaak 9, Rotterdam. Tel. 010-115588. Postbus 948. DEN HAAG/LEIDEN: Parkstraat 22, Den Haag. Tel. 070-469445. Postbus 101. ZWOLLE/GRONINGEN: Melkmarkt 65, Zwolle. Tel. 05200-17030. Postbus 3. gen werken aan rassendiscriminatie, ben ik verantwoordelijk gesteld voor het hem dreigend ontslag, omdat hij de enige van de 100 man van het bedrijf was, die niet vlotweg van zijn kerk die doopverklaring kreeg. Voor de 99 andere collegae en kerkelijke bureau's is afgifte van doopbewijzen kennelijk een routinegebaar. Ik vraag me verbijsterd af, waar de kerk van de onschuldig aan het hout gestorven Jood Jezus Christus eigen lijk staat. Lijdt ze mee met Jezus' broeder, de vervolgde Jood of is de doop het bewijs geworden, dat in elk geval wij niet door Jezus Christus zijn geënt op de edele olijf, het Ver bond van God met Zijn Volk Israel (vgl. Romeinen 11)? Poortugaal Drs. G. H. Cohen (hervormd predikant) Brieven voor ambassadeur Van een verslaggever LEEUWARDEN De Telefonische Hulpdienst (SOS) in Friesland is een actie begonnen voor de veer tigjarige Alexander Aronson. die in Irak ter dood is veroordeeld op beschuldiging van spionage activi teiten voor Israël. Aronson, die veel vrijwilligerswerk heeft verricht, is bijna een jaar werkzaam geweest bij de SOS-dienst in Leeuwarden. Namens de dienst verspreidt ds. Ype Schaaf (voorzitter van de dienst, directeur van het provinci aal centrum voor diakonale en so ciale arbeid in Friesland) een groot aantal brieven, die moeten worden verzonden naar de Iraakse ambassadeur in Brussel. Hierin wordt op de autoriteiten in Irak een beroep gedaan de rechten van de mens tegenover vreemdelingen in hun land te eerbiedigen en Aron son alsnog vrij te laten. Een aantal andere Friese groeperingen, waar onder Amnesty International, de raad van kerken, de gewesten PPR. PvdA, CDA en VVD. hebben brieven van gelijke strekking verstuurd. Kamervoorzitter Vondeling heeft toegezegd de gegevens over de actie als ingekomen stukken dinsdag bij de begroting buitenlandse zaken te laten behandelen. De Nederlandse zaakgelastigde in Irak. mr. G. Meihuizen, is tot nu toe niet in staat geweest zich ervan te vergewissen of Aronson nog steeds in leven is. De Iraakse autoriteiten zouden hem hebben toegezegd Aronson in de gevangenis te Bag dad te mogen bezoeken, maar tot nu toe is hem dat niet gelukt. functionarissen van landelijke ker kelijke organen en onverantwoorde pensioenverschillen. Ook in de nevenwinsten voor een klein per centage van het predikantenkorps zien zij een onbillijkheid. Deze gel-' den behoren hun inziens ten goede te komen van de gemeente, die in deze tijd zeker haar vrijgestelde dienaren fulltime nodig heeft of alleen juist dank zij deze inkomsten de positie van haar predikant kan handhaven. In de gereformeerde kerken heeft men de lerarensalarissen als norm genomen. In de hervormde kerk wordt daar ook op aangedrongen. De Friese dominees vragen: waar om dan niet een ministerssalaris, zijn wij 'ministeri verbi divini' (dienaars van het goddelijk woord) of niet? Juister lijkt het hen echter 'je er wat over te verbazen, dat je in dienst van het evangelie zelfs je brood kunt verdienen: en die maatschappelijke positie af te stemmen op de positie, die het evangelie in deze tijd wordt toege kend'. Dit zal de boodschap, die de predikanten brengen, mogelijk iets geloofwaardiger maken, aldus de vier. Pensioenen Komende maandag zal de hervorm de synode zich over de financiering van de predikantenpensioenen bui gen. Op het ogenblik is de situatie zo, dat hervormde predikanten geen pensioenpremie betalen. Om de uit betaling van de pensioenen te kun nen blijven waarborgen, zou de pensioenraad de kerkvoogdijen (die nu de pensioenbijdragen betalen) zulke hoge premies moeten opleg gen, dat dit voor heel wat gemeen ten een feitelijk onmogelijke opga ve zou worden. Dat komt mede door de opheffing van predikanten plaatsen, nu al enkele tientallen per jaar-. De vier achten het billijk, dat de dominees voortaan een ei gen aandeel in hun pensioenvoor ziening leveren. •VERKEERD BEGREPEN" staat er bij deze tekening uit Punch van 30 april 1898 en uit de verdere tekst bij deze plaat kan blijken dat de predikanten in het eind van de vorige eeuw aanmerkelijk minder verdienden dan de (Friese) dominees van nu. maar dat zij wel op hun eer stonden: Van een onzer verslaggevers GENEVE De secretaris-generaal van de wereldraad van kerken, dr. Philip Potter, heeft ter gelegenheid van de onafhankelijkheidsdag voor Angola een oproep gedaan, de strijd in dat land zo snel mogelijk te beëindigen. In zijn verklaring zegt Potter, dat de wereldraad in de afgelopen ja ren contacten had met alle drie de bevrijdingsbewegingen in Angola en hen gesteund heeft op sociaal, medisch en onderwijsgebied. On langs nog heeft een team van de wereldraad in Angola de gebieden van de drie bewegingen bezocht. Een program van humanitaire hulp aan alle delen van Angola is in voorbereiding. Pogingen van de we reldraad en van de pan-Afrikaanse kerkenconferentie om een team te sturen om te bemiddelen tussen de strijdende partijen, waren echter zonder succes. Potter roept alle kerken en christe nen op. druk uit te oefenen op die buitenlandse machten, die de situa tie verscherpen door wapens te le veren aan de verschillende partijen met het oog op hun eigen politieke en economische belangen. Hij vraagt, in plaats daarvan bij te dragen aan een oplossing vla de bestaande kanalen, speciaal de or ganisatie voor Afrikaanse eenheid en de Verenigde Naties. WINNIPEG Met 31 tegen 3 stemmen hebben de bisschoppen van de anglicaanse kerk van Canada be sloten, het priesterambt ook voor vrouwen open te stellen, zij Jiet pas over een jaar. In Canada wordt ge sproken van een 'historische beslis sing'. De algemene synode, zoveel als het parlement van deze kerk met anderhalf miljoen leden, stemde in juni al met overweldigende meer derheid in met de toelating van de vrouw. Het besluit van de bisschop pen heeft echter een ingebouwde rem. De overgangstijd van een jaar moet dienen om na te gaan, of uit de anglicaanse kerken elders in de wereld geen 'overweldigende nega tieve reacties' opdoemen. HAMMANSKRAAL Pater John Sibidi (35) is benoemd tot rector van het r.k. Sint Pieters-seminarie in Hammanskraal. Daarmee wordt hij de eerste zwarte priester aan het hoofd van een r.k. seminarie in Zuid- Afrika. De r.k. kerk in Zuid-Afrika is overwegend zwart, maar tot nu toe werden alle sleutelposities door blanken bezet. DEN HAAG De internationale katholieke vredesbeweging Pax Christi heeft in een brief aan se cretaris-generaal Waldheim van de Verenigde Naties verklaard, dat zij het zou betreuren indien de alge mene vergadering van de VN de ontwerp-resolutie over het zionisme zou overnemen. In de resolutie wordt het zionisme gezien als een vorm van racisme en rassendiscriminatie. Pax Christi acht een dergelijke benadering 'on genuanceerd'. In de verklaring, die ondertekend is door C. ter Maat, secretaris van de internationale Pax Christi. staat, dat de geloofwaardigehid van de VN in het geding komt. indien de ontwerp-resolutie wordt aangeno men. 'Noch de bestrijding van het racisme en de rassendiscriminatie, noch de bemiddelingsrol van de Verenigde Naties bij het zoeken naar een vreedzame oplossing zijn hiermee gediend', aldus Pax Christi. Reactie Pax Christi onderstreept, dat er een duidelijk onderscheid gemaakt moet worden tussen het beginsel van het zionisme en de praktijk ervan. De praktijk van het zionis me kan inderdaad soms worden er varen als racistisch, aldus de ver klaring. Pax Christi wil uitdrukke lijk elke vorm van anti-semitisme veroordelen. Het zionisme ziet Pax Christi als een reactie op de hevige uitingen van anti-semitisme. Bovendien maakt Pax Christi een duidelijk onderscheid tussen het religieuze zionisme en het politieke zionisme. De laatste is nauw ver bonden met de politiek van de staat Iraël. 'Het is te begrijpen, dat bepaalde gebeurtenissen ten aan zien van Arabische burgers in Is raël ervaren zijn als een vorm van discriminatie. Dat is geen reden om het zionisme als zodanig racisme te noemen. Wel zal de discussie over het zionisme open moeten blijven,, ook al kan de relatie tussen anti semitisme en 'anti-zionisme beïn vloed worden door de terechte emotionele gevoeligheden ten aan zien van het anti-semitisme'. Gezien deze veelheid van verschijn selen en achtergronden noemt Pax Christi het 'onjuist en ongewenst' indien een 'ongenuanceerde en eenzijdige' uitspraak, als deze reso lutie van de VN-commissie. door de algemene vergadering zou worden overgenomen. Daarmee zou geen enkel belang van geen der VN- leden gediend zijn, aldus Pax Christi. mm m BEDRIJFSLEVEN Uiteraard kan ik niet beoorti de heer Spijkers van het M lijk heeft in zijn kritiek opl menselijk inkoopgedrag vanl paalde grote confectiefirmi zoeken ze maar uit. Wel sclj dit door de gedachten: vanj van het bedrijfsleven is er J tiek op de economische situ^ ons land. Het klimaat zou i zamerhand onmogelijk woq "1 op een goede wijze bedrijve I zetten of gaande te houden, I I zelfsprekend wijst men dani i schuldige naar degenen die 4 kosten te hoog zouden mal regering, de vakbonden en j y tijen die achter dit regerint staan. Maar ineens wordt er ij) genoemd waar misschien a aan denkt. Is het in die we|ra het bedrijfsleven zelf dan tw kosjere zaak? 'Moordend! cc currentie' is een staande uitó jj( voor veel situaties. Maakt ij elkaar mogelijk om zaken t k Of is men zozeer uit 'op eig$ v£ dat de ander daar maar on rj moet. Het is begrijpelijk d|ef zaken daarmee gemakkel wat kwaad kunnen doen. Z de macht met hun kapitaal) ÓJ hun orders. Mede tegen de| b] grond van allerlei publika|b( over de wijze van zakendi st enkele zeer groten zou het(„, geen luxe kunnen zijn on^ het bedrijfsleven door tek( Bedrijven en banken die hie|Hl staan hebben immers niets: zen. oi PITTSBURGH (NCNS) Begin volgend jaar verschijnt in de Ver enigde Staten een nieuwe rooms- katholieke katechismus voor volwas senen. Het boek, dat getiteld is 'The teaching of Christ' (de leer van Christus), zal ook in andere landen gepubliceerd worden. Onderhandelin gen voor vertalingen in verschillende talen worden momenteel gevoerd. Het nieuwe werk wordt door prof. dr. Donald W. Wuerl, een van de eindredacteuren, aangekondigd als 'het belangrijkste katechetische werkstuk sinds het tweede Vaticaan se concilie'. Volgens hem is het in dezelfde stijl geschreven als de Ne derlandse katechismus, maar dan 'veel helderder'. Wuerl is secretaris van kardinaal Wright, prefect van de Vaticaanse congregatie voor de priesters. Hij zegt. dat de nieuwe katechismus 'volledig en accuraat' is. 'Wij geven de expliciete leer der kerk in plaats van de theologische opinies van de auteurs. Wij laten zien wat de kerk zegt, en wanneer er verschillende theologische benaderingen zijn, pro beren wij tot de kern van de leer door te dringen.' Toen ik Aantjes' bekende rede ge hoord had en later van zijn reser ves ten opzichte van het CDA ken nis nam. was ik geneigd om tot hem te zeggen: 'Gij beweegt mij bijna weer lid van de AR te wor den'. Ik heb het niet gezegd, omdat het mij onmogelijk is. Dat ik het CDA niet kan bijvallen, doet mij niets, dat ik Aantjes niet kan bij vallen. betreur ik, maar christelijke politiek vind ik een onmogelijk heid. Politiek is partijpolitiek en partijpolitiek betekent machtsvor ming. Het is mij onmogelijk machtsvorming met het woord christelijk te verbinden. Indien dit laatste woord inderdaad voor 100 procent met Christus te maken heeft. Samenwonen In Credo, het maandblad van het confessioneel gereformeerd beraad, pleit Henk van Riessen voot het samenwonen in grotere gemeen schappen ('beslist geen commune s') Er zijn naar mijn mening wel en kele voorwaarden verbonden aan het bouwen van zo'n gemeenschap pelijk projekt. 1. In iedere woongemeenschap dient het gezinsleven centraal te staan: 2. men moet. om deel te kunnen nemen, geloof hebben in den; 7. woongemeenschappen mo gen niet zo groot zijn, dit om over zichtelijkheid en eensgezindheid te waarborgen: 8. ze mogen ook niet te klein zijn. In te klein verband is men teveel op elkaar aangewezen. Daardoor gaat een stuk privacy, persoonlijkheid vrijheid, verloren. Liggen hier misschien mogelijkhe den voor christenen? Voorbeelden van doeleinden die in centraal woonverband zouden kun nen worden verwezenlijkt zijn: 1. Een zodanig geïntegreerd samen wonen dat ook ouden van dagen en alleenstaanden worden opgenomen: mensen in nood opgevangen, zoals verslaafden, eenzamen, broeders en zusters die overspannen zijn -ge raakt; 2. een zodanig samen wonen dat een centrum van verspreiding van christelijke lectuur mogelijk wordt gemaakt en gelegenheid ge boden voor gemeente-activiteiten, zoals jeugdwerk en bijbelstudie. Dr. J. J. Buskes het doel van de gemeenschap, een doel dat afgestemd is op de zin van het leven: 3 er moet een goede verhouding bestaan tussen gezag en vrijheid. In kleinverband wat be treft de relatie tussen ouders en kinderen: in grote verband wat be treft de relatie tussen woonge meenschap en overheid: 4. de ge meenschap moet vrijheid bezitten om zich te ontwikkelen in de rich ting van het door haar gestelde doel. mits deze ontwikkeling niet indruist tegen de wet: 5. ieder lid van de gemeenschap moet verant woordelijkheid willen dragen voor het functioneren van de gemeen schap; 6. er moet harmonie bestaan met andere samenlevingsverban- Ervaring Ds. L. H. Ruitenberg in Woord en Dienst vreest, dat het niets wordt met de actie 'nieuwe levensstijl'; Ik zal zeggen waarom. Ik ben nl. geheelonthouder. Niet zo maar toe vallig iemand die bier niet lekker vindt. Neen. ik meen. dat het beter is geen deel te hebben aan de alcoholLiturgie In onz cultueur. om dat de nadelen van het gebruik van alcoholhoudende dranken groter zijn dan de voordelen. Dat zeg ik ook nadat ik mijzelf ertegen ge waarschuwd heb de nadelen niet te overdrijven en de voordelen niet te kleineren. Welnu, in die hoedanig heid weet ik hoe het gegaan is met een ongeveer 150 jaar oude bewe ging, die met veel elan. veel ge loofskracht, veel vindingrijkheid, zeer sterke argumenten, met het offer van grote delen van vrijheid gepoogd heeft inzicht in een maat schappelijk verschijnsel te geven en tot mentaliteitsverandering te komen en daarmee tot structuur verandering en aanzien van ons vloeibaar consumptiepakket. Er is dus 150 jaar ervaring op een deel van het gebied, dat Nieuwe Levens stijl wil bestrijken. De ervaring is niet bemoedigend. Elk middel om de mentaliteit op het gebied van het alcoholisme om te buigen is onvoldoende gebleken. Noch de wetten, noch het onderwijs, noch de wetenschap, noch de kerk, noch het socialisme, noch enig ander streven naar wereldverbetering is er in. geslaagd het kwaad van de drank'verslaving zelfs maar op een voor ander leefbaar peil te houden. Als ik dat opper in kringen van Nieuwe Levensstijl, dan kijken ze me wazig aan. omdat ze geen ken nis hebben van de blauwe bewe ging, of een beetje geamuseerd zijn op mijn naïef fanatisme. En ik lach dan fanatiek naïef terug. Boycot In ESP-opinie (overigens geen kerkblad) gaat dr. J. P. Feddema in op de boycot-actie tegen de AMRO- bank: Essentieel voor de geweldloze stra tegie bij een boycotactie zijn: a. een goede voorbereiding inclusief het verwerven van steun der gema tigden; b. respect voor de persoon van de tegenspeler; c. dialoog; d. het periodiek opheffen van de boy cot om de communicatiekanalen met de tegenspeler open te houden door deze steeds weer de gelegen heid te geven tot bezinning te ko men. NED. HERV. ERK Beroepen te Katwijk aan ZtC Hoornes-West)J. den Hoetf^ drecht. hfa Bedankt voor KesterenA. Vla te Doornspijk. GEREF. KERKEN na Beroepen te 's-Gravenzandfn Zijlstra te Doezum. we Aangenomen naar Ocfac (N.B.): H. Torenbeek te naar Zeist (part-time)H. te Schoonebeek. ïf. GEREF. KERKEN (VRIJG.)feei Beroepen te Appingedam: 1 man, kand. te Zwolle; te I heim: C. van den Berg leusen en P. F. Lameris Holwerd. Beroepbaar (door de cl. Scl ds. C. van Ginkel laatst, de Geref. Kerk te Heineno< helminastraat 7. CHR. GEREF. KERKEN Broepen te Hilversum-Oostpai der Weerd te Zwolle. Bedankt voor Groningen (p* pl.): E. E. Slofstra te Broekfoi gedij k. ter Df VRIJ EVANG. GEM. Pt Beroepen te Amersfoort: mfvi Tönjes, kand. te Den Haag. p°> Fabio Formenton: Het oosl pijt. Uitg. Helmond, HelmL blz. 45.-. IK In 1949 werd in de Pazyi^a: bij de grens van Buiten een zeer interessante voi E daan. Een van de 5 grafhe men daar ontdekte, bev handgeknoopt tapijt uit de er voor Christus. Door bijzo tuurlijke omstandigheden r8; nog in perfecte staat. On<ei: vele uiteenlopende theorif0* trent de herkomst, was de#ev een belangrijke bijdrage tof0® nis van de geschiedenis van 6; terse tapijt. Die in het 1 .a; Formenton zeer informati e behandeld. Wat onder oostfe allemaal kan worden verstfe niet alle 'persjes' Perzen e men de kleden aan soort e: f1 van de wol, de knooptechn *r patronen enz. kan herken^ enkele van de onderwerpen menton uitvoerig en duide Af snijdt. Niet alleen historisc ten en unieke exemplaren sea, maar ook uw huiskai of de Shiraz voor uw tafc" Belouch-kussen op de ban ;r aan de beurt. Fromentonrf veel van; hij werd in Teh boren en zat jaren in de zaak van tapijten-export. J. zijn kennis plezierig over gen in dit boek, dat met dan 100 magnifieke kleu 0 als kijkboek al waardevol het is bovendien een sys fr opgezette catalogus waarin tenmateriaal is samengebrajf I Kroniek van Paul van re 1896-1928. Samengesteld dr°É rit Borgers. Uitg. Scheleten^} tay. Den Haag en Uitp"1 Brugge. 156 blz. ƒ26,95. ee De kenner van Paul van el< Gerrit Borgers. die in 197jtn den promoveerde op de t -g' dissertatie, Paul van Osta 'ol documentatie, heeft hier d ar. fische, politieke en literal ie1 sche data van Van Ostaijif overzichtelijk bijeengebratPn boek bevat 150 foto's en nog onbekende documente ee een bibliografie en een 1e en titelregister. Voor de lif1 van deze belangrijke Zi '8f landse dichter. Pl-

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 2