Nu spoed zetten achter
Limburgs rampenplan
r. Herrema: misschien
|a ik ze nog eens opzoeken
zoen eens»,
Nederland kan 6000
Javanen niet opvangen
Samenwerking gemeenten liet te wensen over
Jee doden in
Sisterdau
Begraafplaats in
Borger beschadigd
DE KUYPER EXPORT
Jonge Jenever
het weer -
Voor 15 miljoen
hulp aan Cuba Vrij koud
Prof. R. Timman
overleden
Vergiftigd kind
naar ziekenhuis
r-
Dit is de mens Dit is zijn leven
Dit is waar het voor hem om gaat
RITA
lljDAG 10 NOVEMBER 1975
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 3
GELEEN Voor het Limburgse industriegebied zal een rampenplan moeten worden opgezet om de
gevolgen van explosies als die bij de DSM betér op te vangen dan nu is gebeurd. Van verschillen
de zijde is hierop het afgelopen weekeinde aangedrongen.
eelukkig herenigde gezin Herrema tijdens de persconferentie
lestienlioven. Van links naar rechts drie zoons, de heer en
mevrouw Herrema en de heer Krayenhoff, voorzitter van de raad
van bestuur van Akzo.
t onzer verslaggevers
NHOVEN/DUBLIN Tij-
zijn 36 dagen durende gijze-
i dr. Tiede Herrema maar een
al bang geweest te worden
1 of verminkt. Dat was gedu-
eerste twee dagen, toen de
iegering liet weten niet te
ingaan op de eisen van de
jrders, op het moment, dat
Sier en Marion Coyle met Ak-
arhanjdelden over geld en na
l van de politie in het huis
tsterevLn. Maar eenmaal is
emotioneel bij de zaak be-
geweest, dat hij tien mimu-
;ft gehuild.
idcrlandse Ferenka-directeur
dit zaterdag na aankomst
ïriand. Op zijn vlucht naar
jand met een door Akzo ge-
vliegtuig werd hij verge-
zijn vrouw, zijn 17-jarige
-jfdze en de voorzitter van de
i bestuur van Akzo, de heer
ihoff. Enkele honderden be
dienden waren naar het
i gekomen om hem te ver-
o.a. staatssecretaris
ns van buitenlandse zaken.
en brood
i blijkt nadat hij op 3 okto-
l Limmerick werd klemgere-
een als politieagent ver-
Gallagher aanvankelijk ge-
naar een boerderij te
Na acht dagen ver-
hij met ';n ontvoerders
nitmelü i country La-
ois, drie kwartier rijden van de
boerderij en 100 km van Limme-
rick.
Daar werd hij 12 dagen vastgehou
den, waarna men hem naar Monas-
terevin overbracht. Zowel op de
boerderij als in MountmeMck kreeg
hij normaal voedsel. Later, in Mo-
nasterevin, ontving hij 'gewone
rantsoenen' totdat de politie het
huis omsingelde. 'Teen heb ik vier
dagen niets te eten gehad. Daarna
kreeg ik brood en melk, voldoende
om in leven te blijven'.
Volgens de Ferenka-directeur heeft
Eddie Gallagher Steeds de leiding
gehad. 'Liggend op de vloer met
drie pistolen bij zich gaf hij telkens
opdrachten. Meestal broedde hij 's
ochtens zijn plannen uit. 's Mid
dags werd hij dan zenuwachtig en
agressief. Bij een van die uitbar
stingen sloeg hij met zijn pistool
een tand uit mijn mond'.
Herrema zei, dat hij een zee van
tijd had om aan ontsnapping te
denken, maar dat de gelegenheid
daartoe zich nooit heeft voorge
daan. De matrassen, die onder het
venster waren gelegd ten teken dat
hij moest springen, heeft hij wel
degelijk gezien. 'Maar dat kon niet
omdat ze mijn voesten vasthielden
en een pistool in mijn rug duwden.
Gesprekken
Met Gallagher wist hij in de loop
van zijn gevangenschap een relatie
op te bouwen, die volgens hem
zeker heeft bijgedragen tot dë ge
lukkige ontknoping. Met Marion
Coyle heeft hij geen contact gehad.
Zij voegde hem slechts enkele
woorden toe als er iets gebeuren
moest.
Toen hem werd gevraagd hoe hij
tegenover zijn ontvoerders staat:
'het zijn jonge mensen, van dezelf
de leeftijd als mijn eigen kinderen,
die zich een heleboel moeilijkheden
op de hals hebben gehaald en dat
vind ik erg jammer. Hij acht het
niet onmogelijk dat hij hen nog
eens in ae gevangenis gaat opzoe
ken.
Tijdens zijn gevangenschap heeft
Herrema met Gallagher gesprekken
gehad ova: de rechten van de mens
en over het communisme. Na een
gesprek over dat eerste onderwerp
kreeg hij meer bewegingsvrijheid:
'de touwen gingen letterlijk wat
losser'.
Volgens de Ferenka-directeur heeft
hij tijdens de gijzeling dikwijls din
gen moeten zeggen, die hij niet
wilde zeggen. 'Ook de tekst op de
bandjes heb ik niet zelf gemaakt.
Met een pistool in de rug moest ik
ze uitspreken. Ik had dergelijke
teksten zelf niet kunnen bedenken.
Radio
Via een radio bleven de ontvoer
ders exact op de hoogte van de
ontwikkelingen buiten het huis.
'Gallagher had wel degelijk een ra
dio. Dat hij de politie eT om een
heeft gevraagd, deed hij alleen
maar om de indruk te wekken, dat
hij er geen had'.
Pas de laatste dag kreeg Herrema
in de gaten, dat het een aflopende
zaak was. Gallagher klaagde al een'
week over nekkramp en dat werd'
steeds erger. 'Ik geloof overigens
niet dat het echte nekkramp was'.
De houding van de Ierse regering
kon de Ferenka-directeur waarde
ren. 'Natuurlijk blijf je hopen dat
men toegeeft. Maar ik zou het per
soonlijke en algemene belang toch
willen scheiden.'
Drs. W. K. N. Schmelzer, adviseur
van Akzo. heeft gezegd uit de goede
afloop van de gijzeling af te leiden,
dat dr. Herrema kennelijk geen
fouten heeft gemaakt in zijn con
tact met de ontvoerders. 'Wij heb
ben informaties gekregen, waaruit
bleek, dat hij in dat contact een
vrij dominerende rol heeft ge
speeld'.
De beide ontvoerders zijn direct
nadat zij zich hadden overgegeven
en dr. Herrema als aandenken een
pistoolkogel hadden meegegeven
naar de Bridewellgevangenis in Du
blin overgebracht. Hun voorlopige
hechtenis duurt tot 8 december.
Zaterdag moesten zij voor een spe
ciale rechtbank verschijnen, waar
Gallagher de IRA ervan beschuldig
de de politie te hebben geholpen
bij zijn opsporing. 'Ik zou hier niet
zijn ais Gerry O'Hare en Joe Cahill,
voormalige leiders van de IRA in
Belfast, er niet waren geweest', riep
hij uit. Zich daarop richtend tot de
rechters schreeuwde hij: 'jullie zijn
politieke bastaards'.
Een van de pleiters voor zo'n door
de overheid financieel gestimuleerd-
plan toonde zich burgemeester El-
senburg van Geleen, die de com
municatie tussen de gemeenten
Beek, Geleen en Stein 'voor verbe-
tring vatbaar' noemde. Ook de
overbelasting van de PTT-telefoon-
lijnen zou vertragend hebben ge
werkt bij de reddingsacties.
Het Tweede Kamerlid voor de
PvdA, Konings, verklaarde zaterdag
avond vóór Brandpunt vorig jaar
al mondeling vragen aan de minis
ter te hebben gesteld over een
rampenplan. Enige tijd geleden nog
heeft hij deze vragen schriftelijk
herhaald. Hij wees op een rampen
plan, dat bestaat voor de kerncen
trales in Borsel en noemde ram
penplannen een gemeentelijke aan
gelegenheid, waarbij de overheid
zowel landelijk als provinciaal, sti
mulerend moet werken. Er moeten,
volgens hem, op korte termijn dui
delijke richtlijnen komen, waaraan
deze geïntegreerde plannen moeten
voldoen
Volgens de heer Konings was er bij
de bestrijding van de brand bij
DSM geen enkel gecoördineerd
contact tussen d e zes gemeenten
die om het terrein liggen
zoals beschadiging van kamerplan
ten door glasscherven
ALle glasschade is zaterdag hersteld.
DSM had tot in verre omtrek glas
handelaren om ruiten gevraagd en
een depot gevormd van waaruit de
ruiten werden gedistribueerd.
Een DSM-commissie is gevormd om
de overheidsinstanties bijstand te
verlenen bij het onderzoek naar de
oorzaak van de ramp. Volgens een
woordvoerder van DSM zal bij dat
onderzoek de onwennigheid van het
personeel met een nieuwe compu
ter. die pas sinds 1 november in
gebruik was. zeker worden betrok
ken.
De directie heeft meegedeeld, dat
de produktie op het fabrieksterrein
niet eerder zal beginnen dan nadat
is gebleken dat de ramp geen nade
lige gevolgen heeft gehad voor de
niet rechtstreeks getroffen installa
ties.
(ADVERTENTIE)
Actiegroep
«fcttDAM Het "reekendver-
eejeeft in Amsterdam twee do
le fekost. De 19-jarige H. D. van
diit Amsterdam is zaterdag-
biet zijn motor tegen de trot-
vjid gebotst, over de kop ge
en om het leven gekomen.
0)fjarige G. P. Albers, eveneens
^jsterdam, is in de nacht van
B op zaterdag met zijn wagen
bocht gevlogen en tegen een
gebotst. Het ongeluk gebeur
de Gooiseweg. Beide ongeluk-
volgens de politie vermoe-
(veroorzaakt door te snel rij-
4 a
ERBERGEN DEERSUM
tjarige mevrouw F. Dragstra-
hing uit Franeker is op de
«rsjlgawier in Deersum om het
[gekomen toen de door haar
.bestuurde auto uit een bocht
"Tm De 28-jarig G. A. M. I.
nakers uit het Gelderse
is zaterdagmorgen, na een
ienst, op de Van Heemstra-
Arnhem met zijn auto tegen
om gebotst en om het leven
in
'UGAAL Nadat hij ver-
ijk onwel is geworden, is de
?e A. Zeltewelle uit Rotter -
ïet zijn wagen in een sloot
gekomen en overleden.
EM De 61-jarige fabrieks-
r G. J. Peters uit Weurt is
lacht van zaterdag op zondag
woonplaats overreden en ter
overleden.
Het vierjarige jongetje
Trois Fontaine is gistermor-
iol de bak achter op een trek-
,jgallen en met het hoofd op
d at terechtgekomen. Het vent-
ofleed ter plaatse. De trekker
istuurd door zijn vader.
2a Oostenrijk) De vrachtwa-
die vrijdagavond bij
m het leven kwam, blijkt de
el£e Nederlander Johannes
[Tl van Hees te zijn. De oor-
ran het ongeluk met de
ragen (die geladen was met
eder) is nog niet bekend. De
ie tevens dood werd aange-
o^is de 64-jarige Oostenrijkse
j,1 Alois Rei singer. Deze heeft
"vende chauffeur vermoede-
da laatste sacramenten willen
r uen. Reisinger heeft een hart-
gekregen.
(ADVERTENTIE)
/IjL Inderdaad. Met schrale, gesprongen lippen
kan zoenen zéér doei). Labello houdt uw lippen
zacht en soepel. Labello,
de stick die verzorgt. g 5
verzacht en beschermt. I
Zomer Winter.
(Met Labello als ondergrond, blijft lipstick langer mooi.)
BORGER In het Drentse dorp
Borger hebben vandalen zaterdag
vernielingen aangericht aan onge
veer veertig graven op de begraaf
plaats. Bloembakken en bloemvazen
van kindergrafjes zijn totaal ver
nield. Enkele maanden terug zijn op
deze begraafplaats ook vernielingen
aangericht. De rijkspolitie in Bor
ger stelt een onderzoek in.
In Elsloo hebben oud-mijnwerkers
en leden van het jongerencentrum
Utopia de 'actiegroep verontruste
burgers' opgericht, die zich ten doel
stelt druk uit te oefenen om de
totstandkoming van een ramueD-
plan te bespoedigen.
Deze week gaan zij handtekeningen
verzamelen, die dan gestuurd wor
den naar de ministers van econo
mische zaken en van binnenlandse
zaken, naar de hoofddirectie van
DSM en raar de colleges van B. en
W. in gemeenten in de buurt van
de DSM-fabrieken.
Naast een rampenplan wil het co
mité ook een uitbreidingsstop voor
DSM in de richting van woonker
nen en een betere informatie aan
de burgers tijdens calamiteiten.
Het comité werd opgericht tijdens
een protestbijeenkomst van onge
veer honderd verontruste Limbur
gers. On ier hen bevonden zich en
kele raadsleden van de omliggende
gemeenten.
De voorzitter van de raad van be-
waardering te hebben voor de snel-
verklaarde op een persconferentie
le wijze, waarop politie, brandweer
en gezondheidsdienst hulp hebben
geboden. Het was de politie, die het
eerst alarm sloeg nadat surveille
rende agenten een steekvlam had
den gezien.
De leiding van de bedrijfsrampen-
dienst heeft vanaf het begin van
het gebeuren met dé naftakrakër
niet als een ramp aangemerkt,
waarvoor technische hulp van bui
ten het bedrijf nodig was. Volgens
een woordvoerder kon dë DSM de
bestrijding van de gevolgen Van de
explosie met eigen middelen aan,
zodat geen hulp van de BB behoef
de worden ingeroepen
Schadeclaims
Tot nu toe hebben zich bij DSM
ongeveer 800 mensen aangemeld
om schadevergoeding te claimen.
Velen melden zeer kleine schade.
'n lekkere borrel,
van bijzondere klasse.
DEN HAAG Het is onmogelijk
6m van 20 tot 25 november onge-
leer 6000 Javanen uit Suriname in
ons l&nd op te vangen. Dit heeft
het ministerie van CRM' het Suri
naamse statenlid Somohardjo laten
Weten op zijn telefonisch verzoek
Van .vrijdag om medewerking voor
de verhuizing van de groèp vóór
Suriname onafhankelijk wordt. Ne
derland zal o,ok niet de kosten van
de overtocht voor zijn rekening ne-
men,
Het statenlid behoort tot de groep
van mevr. Liesdek-Clarke die uit
het regeringsblok is gestapt. Hij
heeft bij het ministerie van CRM
aangekondigd nog andere wegen te
weten om de Javanen voor 25 no
vember uit Suriname te laten ver
trekken. Daarna zou Nederland via
de bijstandswet alsnog de reiskos-
-h
SCHIPHOL Nederland zal Cuba
voor 196 een bedrag van 15 mil
joen aan ontwikkelingshulp ver
strekken. Dit heeft minister Pronk
van ontwikkelingssamenwerking
zaterdagmiddag op Schiphol ver
klaard na zijn aankomst uit Havan
na.
De minister is vier dagen in Cuba
geweest. Hij is de eerste minister
die na de revolutie in Cuba dit
land heeft bezocht.
DELFT In zijn woning in Delft
is gisteren prof. dr. R. Timman
(58) overleden. Hij was hoogleraar
aan de Technische Hogeschool in
Delft en lid van de Club van Rome.
Prof. Timman is de vader van de
schaker Jan Timman.
Reinier Timman werd in Den Hel
der geboren. Hij werd in 1952 be
noemd tot hoogleraar in de wis
kunde en de mechanica aan de TH
in Delft.
Timman heeft een grote impuls ge
geven aan de totstandkoming van
de opleiding tot wiskundig inge
nieur aan de TH in Delft. Hij was
lid van de koninklijke academie
voor wetenschappen en lid van de
rad van bestuur van het mathema
tisch centrum.
Van onze weerkundige medewerker
De natuur heeft deze herfst wel
voorkeur voor winterse luchtdruk-
verdelingen. Tijdens het weekeinde
verstevigde zich een hogedrukge-
bied tot 1038 millibar van zuid-
Zweden in westelijke richting tot
Schotland en in oostelijke richting
tot Rusland. Boven het Middelland
se Zeegebied manifesteerden zich
lagedrukgebieden van om en nabij
de 1010 millibar. Het diepste ligt
boven de Golf van Genua, een
tweede beweegt, in westelijke rich
ting over Tsjechoslowakije en een
derde diept zich uit boven de zuide
lijke delen van de Golf van Biska
je. Tussen hoge- en lagedruk kreeg
een noordoosten- tot oostenwind
volop de gelegenheid zich uit te
leven, ook vandaag zal dat zo zijn.
Er wordt vrij koude lucht aange
voerd waarin de temperatuur bij
circa 6 graden Celsius blijft steken.
Een dergelijke toestand in januari
of februari van enige duur zou on
getwijfeld in de richting van ijs en
schaatsen gaan. Nu is het nog niet
zover, alhoewel er in 1908 rond 20
oktober al sprake was van een ijzi
ge transportkou 5 graden
's nachts in het oosten) en in de
tweede decade van november 1965
toen een voor november hevige
winter met laagste temperaturen
tot 13 graden in het noordoosten
van ons land kwam opzetten.
Ongeveer een maand geleden was
de luchtdrukverdeling bij benade
ring net zo als nu en we zagen
toen een Middellandse Zeestoring
de Alpen oversteken op weg naar
de Lage Landen, waar u herin
nert het zich zeker nog wel op
de 13de oktober refcordvroege
sneeuw viel. Op dit ogenblik is er
dn Limburg en Gelderland maken
de 'grootste kans op wat van dat
witte spul. In het Noorden blijft de
kans op neerslag kleiner. Na weg
trekken van de storing zullen er
vanuit het oosten opnieuw opkla
ringen komen en wordt het over-
wegehd droge en vrij koude weer
type geprolongeerd. De circulatie is
dus in grote trekken oostelijk bo
ven het continent en dat tekent
wel zo'n beetje de huidige geblok
keerde situatie. In de landen rond
om de Middellandse Zee komt
herhaaldelijk onweer voor. Ook aan
de westkust van Noorwegen was het
vooral zaterdag bijzonder slecht
weer met een westelijke storm van
gemiddeld 9 Beaufort en 24 milli
meter regen in 12 uur tijd op het
station Andoya (noord-Lofodden).
Een depressie die zondagmiddag
met 975 millibar ten oosten van
Nova Zembla. lag, was de boosdoe
ner.
M. A. J. Vissers weerscore voor
oktober is uitgekomen op 51. Nor
maal is 50. De lage score voor de
temperatuur werd goedgemaakt
door de hoge scores voor de neer
slag en de relatieve vochtigheid. Ook
de score voor de windsnelheid was
wat boven normaal. Vorig jaar be
droeg de weerscore voor oktober 39.
In de laatste 15 jaar staat oktober
1969 met 60 aan de kop. Ook okto
ber 1971 kon er zijn met 59.5. De
herfstmaanden waren in dat jaar
bijzonder mooi.
ook sprake van zo'n storing in aan
tocht naar het westen, maar hij is
zwak. Toch kan hij behalve wol- hoogwater
kenvelden vandaag later op de dag viissmgen -6.27-20.10; Haringviietsiuizen
toch ook hier en daar wat neerslag 1
brengen, mogelijk in de vorm van
natte sneeuw. De hogere gronden 14.50: deirzijf £.4<
ten betalen. De heer Somohardjo is
bericht, dat het ministerie van
CRM ook hieraan niet zal meewer
ken.
Op de Bahama-eilanden zou een
maatschappij zijn gevestigd die de
reiskosten wil financieren, volgens
het Surinaamse statenlid. Dat geld
moet een maand na aankomst in
Nederland worden terugbetaald.
Ook zou het mogelijk zijn op levens
verzekeringsbasis de passage naar
Nederland te financieren. Daarvoor
zou de heer Somohardjo de vere
nigde assurantiekantoren in Am
sterdam in de arm willen nemen.
Per persoon zou daarbij honderd
gulden als eerste aanbetaling moe
ten worden voldaan, waarna de rest
in twee jaar zou kunnen worden
afbetaald.
Somohardjo. die de2ie week naar
Nederland wil komen, heeft tevens
een kort geding tegen de Suri
naamse regering aangekondigd om
dat deze systematisch paspoorten
zou weigeren aan de Javanen, die
naar Nederland willen.
WESTERHAAR Opnieuw is een
kind uit Westerhaar met vergifti
gingsverschijnselen in een zieken
huis opgenomen. Volgens de substi
tuut-officier van justitie in Almelo
staat vast dat het kind Thallium
heeft binnengekregen.- De justitie
stelt een onderzoek in. Een maand
geleden :s de 47-jarige vrouw a. b.
uit Westerhaar aangehouden op
verdenking van moord op haar
zoon en een poging tot moord op
haar neef. De vrouw bekende later
dat zij cok al eens in 1962 een
negenjarig neefje met thallium om
het leven heeft gebracht.
De officier kon niet vertellen of er
verband bestaat tussen de huidige
affaire en-de gifmoorden die A. B.
heeft bekend. Er zou momenteel in
het dorp een angstige spanning be
staan.
ELBURG Het gemeentehuis van
Elburg. dat in het tot deze gemeen
te behorende dorpje Oostendorp
staat, is vrijwel onherstelbaar ver
woest dooi een brand die werd
aangestoken. In het gemeentehuis,
dat langs de Zuiderzeestraatweg
staat, is vermoedelijk een grote
hoeveelheid benzine naar binnen
gegooid en vervolgens aangestoken.
Ben Verberne uit Haarlem is nu 36 jaar en
ging in '68 naar de Philippijnen. Waar 87%
van de bevolking zich katholiek noemt, maar
waar het Christendom zijn sociale dimensie
mist(e) Mede o.a. dank zij Kom Over de Brug
heeft pater Verberne daar in Butuan nu een
goed Centrum voor christelijke
gemeenschapsvorming. Daar verkondigen
leken via gespreksgroepen, films, kursussen
etc. het Evangelie en werken zo aan betere
christelijke gemeenschappen. De Kerk aan de
basis, met de basis, voor de basis.
Kijk
vanavond
naar zijn film
om tien voor tien
op KRO-tv
Ned. I.
Het is belangrijk, dat er nog mensen zijn
(missionarissen), die ons lastig blijven'vallen
over het geluk en het recht van de mensen
ginds. Daarom brengt de KRO in de filmserie
Mensen zonder grenzen" zes (van onze 7000)
missionarissen op de tv Niet als "helden",
maar als mensen van vandaag. Die vanuit hun
religieuze inspiratie hun medemensen helpen.
Op weg naar een hoopvol samenleven waar
men niet leeft van brood alleen, maar waar dat
"brood" toch wel erg belangrijk is.
De serie "Mensen zonder grenzen" werd samen
met de hieronder genoemde organisaties voor
bereid Dat Nederland zich mede-verantwoordelijk
weet voor zijn missionarissen, blijkt uit de
belangstelling en de - onmisbare - steun
die deze organisaties krijgen. Ook van KRO
radio en televisie Ook bij deze jubi'eum-aktie.
Oere aklie is een miiiaiief van de KRO samen mei de
Memisa. Mensen in Nood/Canlas. Miva. Pauselijke Missi<
werken. Vastenaklie en Week Nederlandse Missionaris.
giro 1566 Hilversum
'Uw dochtertje vraagt, of ze
de oppas een kalmerend mid
del mag geven.'
