Revolutionaire raad
ablies 'Renascenca' op
Tijd dringt voor Kissinger en Breznjew
Rechters spreken
ndira Gandhi vrij
'Vredelievende' parade, maar
scherpe rede in Moskou
Syrië bereid tot
verlenging mandaat
Verenigde Naties
Radiostation richtte zich tegen revolutie
fsteL
ÏSt
MPLA verwacht
ruime erkenning
President Nyere
komt naar ons land
Indonesië wil
met Fretilin
praten
Toestand in
Ban glades j
verwarrend
fat kan Kremlin leren uit de kabinetsveranderingen in V/ashington?
ETkTERDAG 8 NOVEMBER 1975
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 7
i oftlSSABON (AP/Reuter) De revolutionaire raad van Portu
ren lal heeft opdracht gegeven tot de vernietiging van de zendinstalla-
tsropes van radio-Renascenca, het radiostation van het Portugese epis-
najopaat dat was overgenomen door links.
eeft
zestigtal mannen vam de val-
vanfihermtroepen heeft de zendiinstal-
ezenlbies v,rUda'S voor daS en dauw
^geblazen, nadat ze technisch per-
meel uit het gebouw hadden ver-
ijderd. aldus een bekendmaking
Vei: in de revolutionaire raad.
olgens de revolutionaire raad
eeft radio-Renascenca zich schul-
gemaakt aan 'contra-revolutio-
iire activiteiit' en aan provocaties
verstoring van de openbare orde
rust. De raad herinnert eraan
J gEt de zendinstallaties waren verze
ild op 21 oktober in opdracht van
president, maar dat het radio-
ition sindsdien toch weer in ge-
uik is genomen door linkse arbei-
ies die revolutionaire
Dgramma's uitzonden. De verkla-
werd uitgegeven nadat de re-
lonaire raad zich 16 uur lang
i lo
jve:
'0vS fi
3J, EW DELHI (Reuter, UPI, AP) Met algemene stemmen heeft
d oi :t opperste gerechtshof van India gisteren het vonnis vernietigd
n de rechtbank van Allahabad, waarin premier Indira Gandhi
roordeeld werd wegens ontoelaatbare verkiezingspraktijken.
do° emier Gandhi was in beroep ge-
L
met de regering had vergaderd over
de gezagscrisis.
Einde belegering
Intussen hebben veiligheidstroepen
een eind gemaakt aan de belege
ring van het ministerie van voor
lichting door personeelsleden en
linkse sympathisanten. Door het
optreden van het personeel waren
donderdag agenten van de politie
en de republikeinse garde in het
nauw gekomen. Door het ingrijpen
van het leger kon de politie worden
ontzet. De politie was donderdag
met traangas en wapenstokken op
getreden tegen het personeel, om
de staatssecretaris van voorlichting,
luitenant Ferreira da Cunha, toe
gang tot zijn ministerie te ver
schaffen. Het personeel eiste het
ontslag van de staatssecretaris om
dat hij onder het bewind van de
rechtse dictator Caetano met de
geheime politie gecollaboreerd zou
hebben.
In haar verklaring van vrijdag ver
oordeelde de revolutionaire raad
het optreden van het personeel als
'een poging een wig te drijven in
de strijdkrachten'. Op uitdrukkelijk
verzoek van de betrokken staatsse
cretaris is een commissie ingesteld
om diens activiteiten voor 25 april
1974 te onderzoeken, aldus de raad.
(Advertentie)
ito's -5t
w«
en
"H hn
van
De
tegen het vonnis van de
htbank. dat bepaalde dat de pre-
zes jaar lang geen openbaar
meer zou mogen bekleden,
^durende de periode dat de zaak
in behandeling was bij het
erste gerechtshof werd de uit
ing van het vonnis van de
itbank nog opgeschort.
touw Gandhi was aangeklaagd
een militante socialistische
;>siUeterder, Raj Narain, die an
,r.J 1 met 100.000 stemmen verschil
onderspit tegen de premier had
eten delven. Hij beschuldigde
van misbruik van overheids-
■t" den en het Inschakelen van
^;a! btenaren bij haar verkiezings-
v npagne. Vier jaar lang sleepte de
k zich voort voor de rechtbank
Allahabad, die haar uiteindelijk
oe.j der dit. jaar schuldig verklaarde.
eu£ oppositie verscherpte toen haar
,r npagne en stelde een landelijke
n :e tegen de premier in het voor-
Kt.
26 juni van dit jaar kondigde de
herjemier de uitzonderingstoestand
st haar land af en liet ze tal van
H( losifieleiders .arresteren. Verder
kie zij censuur in en een verbod
openbare bijeenkomsten,
juli van dit jaar riep ze het
lement voor een korte zitting
een om de wetten zodanig te
anderen, dat de beschuldigingen
tegen haar geuit waren niet
aanleiding konden zijn voor
veroordeling. Aangezien de pre-
in het parlement over een
rderheid van twee derden be
kt. werden de voorgestelde wij-
igen van de kieswet goedge-
rd. De oppositiepartijen boycot
deze parlementsvergadering
dat de premier de uitzonderings
stand. had afgekondigd,
wel de premier in hoogste in-
ïtie vrij gesproken is van de
haar ingebrachte beschuldi
gen, is het eehter de vraag of ze
overgaan tot het beëindigen van
noodtoestand. Velen van haar
itieke tegenstanders zitten nu
gevangen.
regeringspartij van mevrouw
ïdhi. de Congrespartij, heeft
r na het bekend worden van de
lissing uitgebreide steun betuigd,
premier zelf heeft een bezoek
zij aan Sikkim zou brengen
uitgesteld. De premiers van de 22
deelstaten en de voorzitters van de
federale parlementen waren in af
wachting van de beslissing van het
opperste gerechtshof naar de hoofd
stad gevlogen. Of de steunbetuigin
gen .op touw gezet waren voor het
geval de beslissing negatief voor
premier Gandhi zou zijn uitgeval
len, is onduidelijk.
BRAZZAVILLE-NAIROBI (Reuter)
Ongeveer 80 landen zullen naar
verwachting de 'volksrepubliek An
gola'. die op 11 november onafhan
kelijk wordt, erkennen. Zo heeft
een woordvoerder van de bevrij
dingsbeweging MPLA vrijdag in
Brazzaville (Kongo) gezegd. Een
deel van deze landen heeft In
boodschappen aan MPLA-voorzitter
Agostinho Neto meegedeeld dat ze
de nieuwe staat zullen erkennen en
vertegenwoordigers zullen sturen
naar de onafhankelijkheidsviering
die de MPLA in Loeanda houdt.
Ok aan Nederland is een uitnodi
ging gestuurd, maar deze is nog
steeds niet ontvangen.
Reusachtige tactische raketten worden over het Rode Plein gereden tijdens een parade ter gelegen
heid van de 58ste verjaardag van de Revolutie, vrijdag.
MOSKOU (Reuter) - De Sowjet-Unie heeft gisteren de Russische revolutie van 1917 herdacht. De
achtenvijftigste verjaardag van de oktoberrevolutie werd gevierd in de geest van de internationale
ontspanning en de afspraken die gemaakt zijn bij de Europese veiligheidsconferentie in Helsinki. De
traditionele parade was sterk gereduceerd. Terwijl er normaal zo'n 300 voertuigen meerijden reed
vrijdag nauwelijks de helft langs het Lenin-mausoleum op het onlangs van nieuwe 'kinderkopjes'
voorziene Rode Plein.
TEL AVIV, BEIROET, LONDEN (AP, UPI, Reuter) Volgens de
Israëlische pers'is Syrië bereid om het mandaat van de vredes
macht van de Verenigde Naties, dat op 30 november afloopt, te
verlengen in ruil voor Amerikaanse garanties over Israëlische con
cessies in de komende onderhandelingen.
De Russische minister van defensie,
maarschalk Andrei Gretsjko, zei
weliswaar dat de Sowjet-Unie zal
doorgaan met het versterken van
zijn militaire macht, met het oog
op wat hij noemde.' de agressieve
houding van het imperialisme en
de provocerende Chinese politiek.'
Maar hij herinnerde ook met na
druk aan de internationale ont
spanning.
Gretsjko werd geflankeerd door
partijleider Leonid Brezjnjev. presi
dent Nikolai Podgorny en premier
Alexei Kosygin. De Sowjet-leiders.
die een ijzige wind trotseerden, za
gen een optocht die minder 'agres
sie' uitstraalde dan normaal. Rups-
Advertentie)
voertuigen en zware tanks ontbra
ken terwijl ook de grote interconti
nentale raketten waren weggelaten.
NIEUWE RAKET
Wel werd een nieuwe door radar
geleide raket getoond die volgens
militaire waarnemers bijna zeker
bestemd is voor gebruik tegen snel
le. laag vliegende vliegtuigen. Ter
wijl de Russische revolutie gisteren
werd gedacht met. een 'vredelieven
de' parade en minister van defen
sie Zandrei Gretsjko een gematigde
rede hield, deed Politburolid Arvid
Peslje een eerder onverwacht felle
uitval naar het Westen.
Peslje waarschuwde in zijn rede
tijdens de herdenkingsbijeenkomst
in het Kremlin voor 'reactionaire
kringen' in verschillende delen van
de wereld die proberen het commu
nisme omver te werpen. Hij stelde
dat de Sowjet-Unie. ideologische
verzoening niet erkent. Hij zei dat
in de Sowjet-Unie de mensenrech
ten volledig zijn gewaarborgd, in
tegenstelling tot het westen waar
democratie 'een illusie' is. Diploma
ten in Moskou waren verrast door
de snijdende toon van Pelsje's toe
spraak. Zij noemden het de eerste
belangrijke beleidsverklaring sinds
de Europese veiligheidsconferentie
in Helsinki. Verder verbaasden zij
zich erover -dat ~dè 'havik' Peslje
was uitgekozen om de genodigden
in het Kremlin toe te spreken.
Peslje was vroeger lid van de ge
heime politie KGB en bekend van
wege zijn zuivering in zijn geboor
teland Letland.
De woordvoerder van het Israëli
sche ministerie van buitenlandse
zaken weigerde deze berichten te
bevestigen of te ontkennen. De Is
raëlische pers wist bovendien uit
kringen van de Verenigde Naties te
melden dat de secretaris-generaal
van de VN omstreeks 20 november
een bezoek aan het Midden-Oosten
zal brengen.
Uit Damascus komen berichten dat
er een groot aantal vluchtelingen
uit Libanon naar Syrië stroomt.
Momenteel zijn er al meer dan
300.000 Libanezen in dat land
Velen van hen geloven dat de
huidige wapenstilstand slechts
dient om de elkaar bestrijdende
partijen van munitie te voorzien.
Inmiddels zette premier Karami
zijn beraadslagingen met moslemse
leiders in de Libanese hoofdstad
voort over het falen van het leger
om de ontscheping van wapens gis
teren voor de Libanese kust te
voorkomen. De wapens die in de
haven van Jounieh werden uitgela
den waren bestemd voor rechtse
gewapende groepen. Dit incident
heeft tot een nieuwe verslechtering
van de onderlinge relaties tussen
de moslemse premier Karami en de
christelijke president Franijeh ge
leid. Karami. die ook minister van
defensie is. vindt dat het leger dat
traditioneel onder bevel, van de
president staat, zijn aanwijzing on
gerechtvaardigd naast zich neer
heeft gelegd. De moeilijkheden
worden gecompliceerd door het feit
dat de zoon van president Franijeh
als degene genoemd wordt voor wie
de gisteren ontscheepte wapens be
stemd waren.
Sadat
President Sadat van Egypte is gis
teren besprekingen begonnen met
de Engelse regering. Voor het begin
van. de besprekingen had Sadat
aangekondigd Groot-Brittannië om
de levering van 'alle mogelijke wa
pens' te verzoeken.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG President Julius Nye-
rere van Tanzania zal van 23 tot 25
november op uitnodiging van konin
gin Juliana een staatsbezoek aan
Nederland brengen. De president zal
onder meer besprekingen met minis-"
ter Van der Stoel (buitenlandse za
ken) voeren. Een ^.interessant punt
daarbij is het standpunt van Nye-
rere over de mogelijke levering van
Nederlandse reactorvaten voor een
kerncentrale in Zuid-Afrika.
.JAKARTA (AFP) Adam Malik,
de Indonesische minister van bui
tenlandse zaken, heeft gezegd dat
hij bereid is de leiders te ontmoe
ten van het. linkse revolutionaire
front voor de onafhankelijkheid
van Oost-Timor (Fretilin).
Deze uitspraak van Malik wordt
beschouwd als een standpuntswijzi
ging in de Indonesische politiek,
daar men in Jakarta tot nog toe
alle pogingen van het Fretilin om
tot een gesprek te komen had afge
wezen. Men veronderstelt dat de
nieuwe Indonesische houding mo
gelijk een gevolg is van.het gesprek
dat Malik vorig weekeinde in Ro
me met zijn Portugese ambtgenoot
Antunes- heeft gehad. Zij besloten
.toen samen te pogen een eind aan
de oorlog in de Portugese kolonie
te bewerkstelligen.
Malik zal volgende week in Antam-
bua. aan de grens tussen Indone
sisch en Potugees Timor de leiders
van vier andere Timorese vrijheids
bewegingen ontmoeten.
NEW DELHI (AFP) De toestand
in Bangladesj is uitermate verwar
rend. Gisteren zou de situatie plot
seling verslechterd zijn. enkele
uren nadat generaal-majoor Ziaoer
Rachman. die maandag was afgezet
als chef van e generale staf. hoofd
was geworden van het militair ge
zag en stafchef van het leger. Over
de verblijfplaats van de nieuwe
president van het land. Mohammed
Sayen. is onbekend.
Het persbureau Trust of India
maakte in een bericht uit Calcutta,
zonder bronnen tc noemen, bekend
dat gisteren in de plaatsten
Nymensjing en Pabna, in het
noorden van Bangladesj. zich ern
stige incidenten hadden voorge
daan waarbij legertroepen tegeno- Wat dan?
ver para-militairen en leden van de
politie stonden.
Er zijn nu verschillende voorstellen
voor een 'minimum-inkomen' voor
■de arme landen. Officieel heet dat
het evenwichtig maken van uitvoer-
inkomsten'. Valt voor een ontwik
kelingsland de uitvoer, van bijvoor
beeld katoen, koffie of koper, tegen
dan kan dat land geld krijgen uit
een speciaal fonds. Vallen in een
volgend jaar de uitvoerinkomsten
mee, dan moet geld in dat fonds
worden teruggestort. Het ontwikke
lingsland is dus voor ieder jaar
verzekerd van een 'minimuminko
men'.
De Europese Gemeenschap heeft al
zo'n regeling getroffen met 46 ont
wikkelingslanden in Afrika, het Ca-
raïblsch gpbied en de Stille Oceaan
(de ACS-landen). De Verenigde
Staten voelen ook wel wat voor
zo'n systeem. Dat bleek tijdens de
zevende speciale zitting van de
Verenigde Naties (over een nieuwe
economische orde). Minister Kis
singer (buitenlandse zaken) stelde
toen een 'veiligheidsfonds' voor de
ontwikkelingslanden voor van 2.5
miljard dollar. Ook Frankrijk Is
sinds kort voor zo'n regeling, zo
bleek onlangs uit een toespraak
van president Giscard d'Estaing. En
het Franse standpunt is belangrijk
omdat dat land het initiatief heeft
genomen voor het grote noord-
zuid-overleg (tussen rijke en arme
landen), dat volgende maand in
Parijs begint. En tenslotte heeft
Japan onlangs gepleit voor een
'stabilisering van exportinkomsten'.
Voordelen
Wat zijn nu de voordelen van zo'n
stabilisering? De Franse president
zei in zijn toespraak dat alle lan
den dan inkomsten hebben die hen
van een 'evenwicht in de buiten
landse betrekkingen verzekeren'.
En Kissinger voor de Verenigde Na
ties: 'Voor de industrielanden bete
kent het een meer evenwichtige
uitvoermarkt. En de ontwikkelings
landen verzekert het dan hun ont
wikkeling zonder- onderbreking kan
worden voortgezet.'
Waarom'? Door 'evenwichtige uit-
voerinkomsten' dankzij de steun uit
een 'veiligheidsfonds' weten de ont
wikkelingslanden waar ze aan toe
zijn. Op het ogenblik kan het voor
komen «.al Ghana het ene jaar
honderd l i actoren kan kopen om
dat het veel cacao kan leveren; en
het volge.jd jaar maar twintig om
dat de cacao-verkopen tegenvallen
of de cacaoprijs is gedaald (de ge
tallen zijn verzonnen). De Ameri
kaanse oi Europese tractorfabriek
weet dan ook niet meer waar ze
aan toe s Door meer evenwichtige
uitvoerin komsten (dankzij het
fonds) zouden de arme én de rijke
landen weten waar zij aan toe zijn.
Het klinkt dus allemaal erg aardig?
Nee. eigenlijk toch niet. Door zo'n
regeling gaan de ontwikkelingslan
den er nie» werkelijk op vooruit. De
schommelingen in de uitvoerin-
komsten verdwijnen, maar die in
komsten gaan niet echt omhoog.
De derde wereld wordt er gemid
deld geen cent wijzer van.
Bij die botsingen waren aan beide
zijde nslachtoffers gevallen Boven
dien werd gemeld dat. in verschei
dene wijken van de hoofdstad Dac
ca soldaten schoten in de lucht,
hadden gelost.
oen aan president Ford werd gevraagd hoe hij tegen de veranderingen in zijn kabinet zou aankijken,
shij in het Kremlin zou wonen, omzeilde hij de vraag. 'Ik zal niet speculeren', zei hij. Maar Breznjew
zijn politieke analytici moeten er wel over speculeren, want het beleid van het Kremlin moet in
ichtstreekse relatie staan met de kijk op de veranderingen in Washington.
n poging om de analyse door het
enilin van de veranderingen in
;shington te reconstrueren moet
gaan van de overheersende op-
tting in de Sovjet-Unie dat de be-
Isvorming in Washington be-
louwd moet worden als een strijd
ssen haviken en duiven. De havi-
W0 n geleid door James Schlesinger,
1 I,Jt dusver minister van defensie en
duiven onder aanvoering van
nry Kissinger, de minister van
ren itenlandse zaken. De sowjet-ana-
.xyü'ici die deze visie voorstaan zullen
e tJ teen tot de conclusie dat het ver-
a Ifk van Schlesinger een overwin-
'g betekent voor Kissinger, maar
lehlis een aantal in Moskou dat het
itai indeel beweert.
«r chlesinger
vai
;gk tomigen zullen staande houden,
als veel Westerse commentatoren
i« en, dat de verwijdering van Schle-
ook de obstakels uit de weg
wc 'tot die hij geplaatst had op de
kui van Kissingers pogingen om te
wo men tot een SALT-overeenkomst.
186 toneer men de affaire op deze
?e lze beoordeelt, dan is het feit dat
Al linger zijn positie als voornaam-
eu veiligheidsadviseur van de pre-
iei'ent heeft moeten opgeven een
zaak van de tweede orde, aangezien
luitenant-generaal Brent Scowcroft,
die hem in deze positie opvolgt,
wordt verondersteld een aanhanger
van Kissinger te zijn.
Maar die Sowjet-analytici die gelo
ven dat het mogelijk is de kunst
van de Kremlinologie toe te passen
op het gebeuren in Washington, zou
den niet tevreden zijn met deze in
terpretatie. Ze zouden een diep
gaand onderzoek instellen in de af
schriften van alle opmerkingen die
Kissinger over dit onderwerp ge
maakt heeft. En dan zouden ze wel
dra een aantal aanwijzingen vinden,
dat Kissinger van mening is, dat
zijn positie als adviseur voor de na
tionale veiligheid van wezenlijke be
tekenis is voor hem om als minis
ter van buitenlandse zaken met suc
ces uitvoering té kunnen geven aan
het buitenlands beleid.
Daarna zouden de Sowjet-analytici
grondig doornemen hetgeen Ford op
zijn persconferentie gezegd heeft en
tot de conclusie komen dat hij uit
drukkelijk iedere kritiek verwierp
die stelde dat Scowcroft een aan
hanger van Kissinger zou zijn. Hij
kende Scowcroft nu veertien maan
den van nabij. 'De generaal', aldus
Ford. 'geeft blijk van een onafhan
kelijke geest ik weet dat uit per
soonlijke ervaring dus ik vind niet
dat die kritiek terecht is'.
Onafhankelijk
De woorden van Ford zouden op de
analytici de indruk kunnen maken,
dat hij niet alleen weet maar ook
wil dat Scowcroft zich onafhankelijk
van Kissinger opstelt. En dat een
van de doeleinden van de reorgani
satie was de beschikking te krijgen
over een werkelijk onafhankelijke
adviseur voor de nationale veilig
heid. Men zegt dat Ford eerst John
Marsh had uitgezocht om Kissinger
in deze positie te vervangen, die be
kend staat, als een van de mensen
van de staf van het Witte Huis die
de harde lijn voorstaan in het bui
tenlands beleid. Men zegt dat Ford
dit plan pas heeft laten varen toen
Kissinp-er er zeer sterke bezwa^n
tegen had. Als dit juist zou zijn dan
zouden doze feiten wel de richting
van Fords gedachten aangeven en
zijn verlangen om Kissingers vleu
gels af te knippen ook als hij
op dit ogenblik slechts in staat zou
zijn alleen maar een paar veren van
hem te plukken.
Een Sowjet-analyst die zou probe
ren tussen de regels door te lezen
kan zeker niet voorbijzien aan de
veelbetekenende opmerking van
Ford, dat Kissingers overheersende
rol op het terrein van de buitenland
se politiek voornamelijk bepaald
werd door zijn verantwoordelijkhe
den als minister van buitenlandse za
ken, en dat Donald Rumsfeld, de
nieuwe minister van defensie op mi
litair terrein een tegenwicht tegen
hem moet gaan vormen. Met ande
re woorden, de twee moeten even
veel invloed hebben, en Kissingers
aanvankelijk dominerende rol in de
SALT-besprekingen, waardoor men
vooruitgang kon maken ondanks de
bezwaren van het Pentagon, is uit
gespeeld.
Ontspanning
Voor het Kremlin Is dit het punt
waarom het draait en niet alleen
voor het Kremlin want de SALT-
onderhandelingenzijn voor een groot
aantal jaren bepalend geweest voor
de grote lijn van het buitenlands be
leid van de Verenigde Statc-n. aan
gezien dit in nauwe relatie stond
met de hele zaak van de ontspan
ning en van de Oost-West relaties in
het algemeen en niet alleen de rela
tie tussen de Verenigde Staten en
de Sowjet-Unie in het. bijzonder.
De Sowjet-analyst die in de opmer
kingen van Ford zoekt naar de sleu
tel voor diens houding ten opzichte
van de SALT-besprekingen, zal bij
zondere aandacht besteden aan de
weigering van de president om er
haast mee te maken. Deze houding
is in tegenspraak met de opvatting
van Kissinger dat de tijd dringt.
Kissinger vreest dat. wanneer er
geen tweede SALT-overeenkomst
gesloten wordt vóór het in februari
in de Sowjet-Unie te houden par
tijcongres. dat dan het mogelijk te
rugtreden van Breznjew en de ver
kiezingscampagne in de Verenigde
Staten de kansen op verdere voor
uitgang zullen kunnen vernietigen.
Door de schok die het ontslag van
Schlesinger met zich meebracht,
werd de indruk gewekt dat deze ge
beurtenis het voornaamste element
van de veranderingen in hët kabinet
van Ford was. De eerste indruk die
het. Kremlin van de gebeurtenissen
kreeg verschilde ongetwijfeld niet
veel van die van de westerse waar
nemers. zoals die werd samengevat
door de kop van het hoofdartikel van
de New York Times: 'Kissinger Up'.
Maar in de 'Washingtonologie'. even
als in de Kremlinologie, is er geen
ander middel dan de bestudering van
de teksten, wanneer het besluitvor
mingsproces zo in het verborgen
plaats vindt, dat de publieke verkla
ringen de enige bron van informa
tie zijn, zoals in dit geval. Een meer
overwogen analyse in het Kremlin
zal daarom leiden tot de conclusie
dat Kissingers positie weliswaar ver
zwakt is, maar dat hij zeker niet
uitgeschakeld is.
Hoe lang Kissinger nog blijft is af
hankelijk van de vooruitgang van de
SALT-besprekingen in de komende
maanden. Als hij een overeenkomst
tot stand kan brengen voor het par
tijcongres in de Sowjet-Unie van fe
bruari. dan zou deze gebeurtenis wel
eens de kroon op zijn carrière kun
nen zijn. En dat zou dan een goed
moment zijn om uit vrije wil af te
treden en nog wel in een wolk van
roem.
Wellicht is dit de reden dat hij nog
blijft op een ogenblik waarop zijn
macht wordt beperkt. De 'paradox
van de macht' heeft de 'beoefenaar
van de macht' ingehaald. Ford hoeft
niet de druk die de tijd oefent te
voelen, ofschoon zowel Kissinger als
Breznjew, die beiden de mogelijk
heid van een vroegtijdig terugtreden
onder ogen zien, de druk van de tijd
heel duidelijk ervaren. Maar het
vooruitzicht van hun terugtreden
verzwakt ook hun politieke positie
en maakt het moeilijker voor hen aan
deze druk weerstand te bieden.
Hoe kunnen de ontwikkelingslan
den dan hogere inkomsten krijgen
uit hun uitvoer? Eén mogelijkheid
is de instelling van een grondstof -
fenfonds Dat wil zeggen dat er
een kas komt waaruit voorraden
van bijvoorbeeld thee. koffie en
cacao worden betaald. Als de prijs
van zo'n produkt laag is gaat een
deel in de voorraad. Thee, koffie en
cacao worden dan schaarser waar
door de prijs omhoog gaat. En de
ontwikkelingslanden hebben hun
hogere inkomsten. Het valt nog het
beste te vergelijken met de olie;
daarvan werd de produktie ook te
ruggedraaid waardoor de prijs
steeg.
Een probleem was altijd hoe die
voorraden van grondstoffen betaald
moeten worden. Eén mogelijkheid
is. daJt door de olielanden te laten
doen. die daarvoor geld genoeg
heben. Het slagen van zo'n plan
hangt daarom helemaal af van de
eenheid binnen de derde wereld
(daarover een volgende keer).
Nederland
Op een bijeenkomst in de Peruaan
se hoofdstad Lima begin augus
tus hebben de ongebonden lan
den (meest ontwikkelingslanden)
besloten zo'n 'grondstoffenfonds' ln
te stellen Het moet een fonds wor
den helemaal van de ontwikke
lingslanden zelf. Zij krijgen stem
recht, De rijke landen mogen wel
meedoen, maar er moet nog maar
eens worden bekeken wat voor in
vloed zij kiljgen.
Een studiebijeenkomst van het In
stituut voor sociale studies heeft
voorgesteld dat Nederland het
'grondstof lenfonds' steunt en eraan
meebetaalt. Een aardige gedachte,
maar de kans dat het gebeurt is
klein. We zitten in ons beleid tegen
over de derde wereld steeds vaster
aan de Europese Gemeenschap En
d meeste rijke landen hebben het
idee dat zij door mee te werken
aan dit soort plannen van de derde
wereld hun eigen graf graven. Het
overleven van de rijke landen ten
koste van de arme lijkt voor hen
belangrijker dan een eerlijker ver
deling tussen noord en zuid.
