frees dat economische
teruggang strijd voor
Ichoner milieu afremt
fïï
ESPANA OWEE
1
Centrum brengt op scholen
Wie denk je wel dat je bent
Lacey en Jill Bruce:
interessant experiment
I
Gemeente krijgt meer te
zeggen over subsidies
jeugd- en jongerenwerk
School in Drents gehucht
hjna zonder kinderen
Industriebond NW met
veel moeite weerhouden
van scherpere looneisen
jamerlid: blijven zoeken naar mogelijkheden
'osfaathoudende
asmiddelen met
luffing belasten'
iders vinden dat schoolhoofd weg moet
'Bijsluiter' moet
volgende maand bij
verpakte medicijnen
Onderzoek kanker
aan baarmoederhals'
Bestuur: Zet eenheid niet op spel
'Orgel-elfsteden' met
Bachprogramma
Honderddertig
gulden voor
flesje bier
Residentie-Orkest speelt voor
gedupeerde orkestleden
WeekbladdeTijd (1.80) abonnementen: 020-233984.
r~~
iERDAG 30 OKTOBER 1975
BINNENLAND KUNST
TROUW/KWARTET 9
onze parlementsredactie
50 i HAAG De meerderheid van de Tweede Kamer vreest dat de huidige slechte economische si-
"(J ie de strijd tegen de milieuvervuiling en de grondstoffenverspilling zal afremmen. Met name
?kU recente cijfers van het Centraal Planbureau, dat de schoonmaak van het milieu vijftien miljard
iddjlen plus drie miljard gulden extra per jaar gaat kosten, vervulde tijdens de begrotingsbe
van milieuhygiëne de meeste partijen met zorg.
Minister Vorrink
Oens mevrouw Gr oensmit (KVP)
ndsn reactie denkbaar van: 'Laten
in deze tijd van recessie
vergeten'. Zij benadrukte
Ier dat dat niet de houding van
en de twee andere chris-
democratische partijen (ARP
CHU) is: 'Wij willen blijven
naar mogelijkheden om
n ifcatie in het schoonmaken van
rlei milieu te voorkomen'. Volgens
n ijrouw Groensmit heeft het plan-
et au alleen de financiële kant
iteljd' gemaakt, maar wordt de
Roag wat hij er in groter verband
el terugkrijgen niet beantwood.
bef van progressieve zijde werd de
geuit dat de economie de
«problematiek zal beïnvloeden,
■ouw Epema (PvdA) wees erop
de opvatting van minister Lub-
van economische zaken erop
komt dat Nederland het milieu
sneller mag schoonmaken dan
buitenland en dat het beslist
te snel mag gaan. Een studie
het planbureau die heeft ver
zou volgens haar meer bruik-
ndfr zijn als ook de positieve effec-
ndjvan milieumaatregelen konden
me'eberekend.
|iig goeds verwacht de heer Im-
(D'66) van de financiële mil-
Jên-injecties van de regering
7 de werkloosheid te bestrijden.
hele dadendrang moet onaf-
jdbaar tot een verdere milieu-
jkeling leiden, iedere cent die
öt uitgegeven betekent volgens
onze parlementsredactie
N HAAG De PvdA en de drie
|isten-democratische fracties in
iweede kamer hebben zich giste-
voorstander getoond van een
p fosfaathoudende was-
jjJdelen.
feens mevrouw Epema (PvdA) is
Taal een gróte vervuiler en moet
[vervuiler, de gebruiker van het
middel, daarvoor betalen. Niet
zodoende geld binnen te krij-
maar om te bewerkstelligen
de hoeveelheid fosfaat in het
aanmerkelijk zal verminder-
Houwelingen (ARP) die mede
lens KVP en CHU sprak, vroeg
lister Vorrink overleg te plegen
de ministers Duisenberg en
ibers om als experiment een
'ing op sommige produkten in
voeren. Hij zei dtarbij onder
t te denken aan een heffing op
f' Ifaathoudende wasmiddelen.
de heer Imkamp een aantasting
van het milieu. Overigens verweet
hij niet alleen het kabinet Den Uyl
het milieu laag genoteerd te heb
ben staan, ook de Tweede Kamer
schoof hij dit verwijt in <ie schoe
nen.
Verspilling
De anti-revolutionair Van Houwe-
lingen vestigde de aandacht op het
feit dat de oplossingen die zijn
gekozen om de werkgelegenheid te
stimuleren, opnieuw duidelijk ma
ken dat onze samenleving naar te
genstrijdige maatstaven is opge
bouwd. 'Wij moeten blijven produ
ceren, al zijn het zinloze artikelen,
om niet economisch ten onder te
gaan. Maar tegelijk roept deze pro-
duktie gevolgen op die het voortbe
staan van onze samenleving in toe
nemende mate bedreigen', aldus
Van Houwelingen, die eraan toe
voegde dat de bedreiging niet al
leen bestaat uit de vervulling van
het milieu maar ook uit de hiermee
onlosmakelijk verbonden grenzeloze
verspilling -van grondstoffen en
energievoorraden. De kerken
hebbdn opgeroepen tot een andere
levenswijze, die oproep zullen we
ook politiek niet onbeantwoord mo
gen laten, aldus Van Houwelingen.
De partijen die het kabinet steunen
dan wel gedogen, brachten waarde
ring op voor het feit dat minister
Vorrink twee van de drie belangrij
ke milieuwetten die waren aange
kondigd (over de afvalstoffen en de
geluidshinder) inmiddels heeft in
gediend. De CHU'er Van Leijen-
horst verweet minister Vorrink op
nieuw traagheid, terwijl mevrouw
Veder (WD) de resultaten teleur
stellend en het beleid verbrokkeld
noemde.
tsSteu
De Rijn
De Tweede Kamer erkende dat me
vrouw Vorrink internatiinaal aan
handen en voeten is gebonden en
dat juist op dit terrein geen voor
uitgang wordt geboekt. Het duide
lijkste voorbeeld is de toenemende
vervuiling van de Rijn. Mevrouw
Groensmit wees erop dat de Euro
pese Gemeenschap onvoldoende
mogelijkheden biedt om de milieu
problemen aan te pakken, omdat
de eerste doelstelling van het EEG-
verdrag het beveiligen van econo
mische orde is. Zij pleitte voor een
ander Europees beleid.
Groen-Smit-Van der
(ADVERTENTIE)
Van een verslaggever
DEN HAAG De gemeenten gaan bindende adviezen uitbrengen
over de verdeling van de acht procent verhoging van de rijkssubsidie
op de niet-personeelskosten voor het club- en buurthuiswerk en het
jeugd- en jongerenwerk. Dit resultaat hebben de organisaties in het
overleg met staatssecretaris Meijer van CRM bereikt.
honderd procent gedekt door bijdra
gen van het rijk en de gemeentelijke
overheid. Daarnaast draagt het rijk
bij in de kosten van huisvesting, or
ganisatie en activiteiten. Deze sub
sidie wordt voor het komende jaar
met acht procent verhoogd.
De procedure wordt voor 1976 be
perkt tot drie gemeenten, waarin
tenminste vier instellingen voor club-
en buurthuiswerk en jeugd- en jon
gerenwerk zijn gevestigd. Dit komt
neer op 63 gemeenten, waarin 751
van de 1060 gesubsidieerde instellin
gen te vinden zijn. Voor de overige
instellingen en organisaties, die deze
subsidies krijgen, is in beginsel een
verhoging van maximaal acht pro
cent beschkbaar. Zij, krijgen hun ver
hoogde subsidie rechtstreeks van het
ministerie.
Staatssecretaris Meijer gaat verder
vuistregels ontwikkelen voor de her
beschikking van mankracht en mid
delen. Hij wil daarmeer komen tot
een meer evenwichtige spreiding van
voorzieningen voor het jeugd- en
jongerenwerk en de samenlevings
opbouw.
Het is voor het eerst, dat in het ka
der van de rijkssubsidieregelingen
jeugd- en jongerenwerk en samen
levingsopbouw in zo vergaande bate
een beleidsbepalende rol wordt toe
gekend aan de gemeente.
De bewindsman had aanvankelijk
een verhoging van vier procent voor
het komende jaar in het vooruitzicht
gesteld en later alternatieven aange
geven om de beschikbare ruimte van
acht procent te besteden. De perso
neelskosten van het club- en buurt
huiswerk en van het jeugd- en jon
gerenwerk worden doorgaans voor
zijn
11 van het B-complex.
'V'
c%i
We*
in een onzer verslaggevers
crp
door André Rutten
Van een verslaggever
UTRECHT Verpakte geneesmid
delen moeten met ingang van vol
gende maand door de apotheek
worden afgeleverd mét het bijbeho
rende foldertje met gegevens van
de fabrikant. Deze 'bijsluiter' wordt
dan alleen nog verwijderd wanneer
de dokter dat op zijn recept speci
aal aangeeft. Tot nog toe gold pre
cies de omgekeerde regeling: bijs
luiter weg tenzij de arts aangeeft
dat hij moet blijven.
De patiënt ziet dat tegenwoordig
als een niet gerechtvaardigde be
voogding, aldus staatssecretaris
Hendriks in de toelichting bij zijn
besluit, dat gisteren in het Staats
blad werd gepubliceerd. De inhoud
ervan was al eerder via de farma
ceutische industrie uitgelekt.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De VVD-fractie in
de Tweede Kamer wil meer geld uit
trekken voor de voorbereiding van
het landelijk onderzoek naar baar
moederhalskanker dan in de begro
ting van volksgezondheid wordt aan
gegeven. De Kamerleden Veder-
Smit en Ginjaar-Maas hebben een
amendement op de begroting inge
diend dat verhoging van het bedrag
van bijna veertig miljoen met ruim
2.8 miljoen gulden inhoudt.
De personeelsuitgaven van het rijks
instituut voor de volksgezondheid
zouden volgens de WD met hetzelf
de bedrag van ruim 2.8 miljoen gul
den kunnen worden verminderd. De
Tweede Kamer behandelt de begro
ting vandaag.
AMSTERDAM De toneelgroep
Centrum maakt naast haar gewo
ne voorstellingen ook een 'scho
lenprogramma' dat ook alleen op
scholen gebruikt wordt, en dan al
leen in Haarlem en Utrecht.
Nu de groep een eigen huis in Am
sterdam heeft wilde zij de hoofdstad
met een nieuw onderdeel van dat
programma laten kennis maken in
dat eigen huis, Bellevue aan de
Leidsekade. Daar werd de voorstel
ling 'Wie denk je wel dat je bent'
gespeeld, bestemd voor de hoogste
klas van het v.w.o.
Op de scholen is die voorstelling on
derdeel van een hele dag, die voor de
leerlingen om tien uur begint en om
ongeveer vier uur eindigt. Ieder van
de zes spelers-docenten heeft eerst
een inleidend gesprekje met een klei
ne groep, na de voorstelling en een
ruime pauze wordt er weer in zes
groepen over doorgepraat, na een
slotbijeenkomst met alle deelnemers
is er nog een afsluitend gesprek met
de leraren.
De bedoeling is de scholieren scher
per te laten kijken naar wat er in
hun leven thuis en op school met
hen gebeurt Het aardige van deze
voorstelling, al improviserend onder
leiding van Gerard Thoolen van het
Werktheater, met dramaturgische be
geleiding van Rob Scholten tot stand
gekomen, is natuurlijk allereerst dat
zij levendig en plezierig gespeeld
wordt, maar ook dat de reële situa
ties thuis of op school niet recht
streeks nagebootst worden, maar op
een associatieve manier speels ver
beeld. Bijvoorbeeld: Een leerling
leest, zonder dat een klassesituatie
wordt uitgebeeld, zijn opstel voor,
echt op de manier waarop een leer
ling dat doet, de typisch heen en
weer stappende leraar geeft er zijn
commentaar op, maar dat doen tege
lijkertijd ook de ouders.
De leraar geeft, zeg maar, vorm
kritiek, de ouders gaan in op wat de
jongen over zijn persoonlijk gedrag
heeft opgeschreven. Het opstel is ook
een persoonlijke onthulling: de jon
gen zou eigenlijk in een bootje wil
len stappen en wegvaren uit huis en
uit de schoolwereld.
Dat verwijst trouwens ook haar het
slot van de voorstelling, waarin de
spelers inderdaad samen wegvaren.
Een slot, dat ook op de scholen zelf
ontroerend werkt. Zoals het op die
scholen doodstil wordt, als in een
door Hans W. Ledeboer
Van onze sociaal-economische redactie
NUNSPEET Het bestuur van de Industriebond NW heeft
slechts met grote moeite de bondsraad ervan weerhouden de loon
eisen voor een 'centraal akkoord' aan te scherpen in nivellerende
richting.
'OGEVEEN Een dertigtal kinderen in het gehucht Fluitenberg
ij Hoogeveen wordt door de ouders thuis gehouden van school. De
zijn het niet eens met uitspraken van de rechtbank in Assen
-Ji het gerechtshof in Leeuwarden, die het schoolhoofd A. Siedsma
^Hjspraken van ontoelaatbare handelingen met de schoolkinderen,
vinden dat de heer Siedsma moet verdwijnen.
-^oor het thuishouden van him kin- waarbinnen evtenueel
ïren. zetten ze het voortbestaan
de openbare school op het spel.
e laatste twee weken (zij het on
tbroken door de herfstvakantie)
Tdt deze school bezocht door in
■aal een vijftal leerlingen; de mi-
lumgrens is acht leerlingen. Bo-
idien risker en de ouders een pro-
iverbaal, omdat ze volgens de wet
plicht zijn hun kinderen naar
iooI te sturen.Het gemeentebe-
'ur van Ruinen zit erg met de
•ak in de maag. Volgens burge-
eester mr. K. de Roer is er geen
itzicht op een snelle oplosing. Het
jerk van een commissie van goe-
diensten heeft nog geen resulta-
en opgeleverd. De burgemeester
fil niet zeggen of de gemeente al
|n termijn heeft vastgesteld.
proces-ver
voegt er echter aan toe Jat de ge-
meentemeente de zaak niet kan
laten lopen. Hoewel het gemeente
bestuur heeft toegezegd de school-
grenzen soepel te zullen toepassen,
heeft geen van de ouders zijn kin
deren naar een school in één van
de buurtdorpen in de gemeente la
ten gaan. Zij schijnen het liever
te willen laten aankomen op een
procesverbaal.
De oudercommissie heeft inmiddels
een rechtskundig adviseur in de
arm genomen. De algemene bond
van onderwijzend personeel wil de
belangen van de heer Siedsma wel
behartigel, maar heeft formeel
geen aangrijpingspunt. zolang
diens rechtspositie niet in het ge
ding is.
De drie vakcentrales, NW, NKV en
CNV. willen afzien van koopkracht
verbetering voor de 'modale werk
nemer' (gezin met twee kinderen
en 23.000 gulden bruto), maar eisen
wel volledige prijscompensatie,
waarvan de helft uitbetaald in een
vast bedrag van 245 gulden per
procent prijsstijging. Vanuit de
bondsraad van de industriebond
NW kwam kritiek dat de vakbewe
ging te vlot op de nullijn was gaan
zitten, en daarmee de werkgevers
een dienst bewees. Maar vooral wil
de men de prijscompensatie hebben
in een vast bedrag voor iedereen,
niet voor de helft maar voor de
hele prijscompensatie.
Het bondsbestuur was hier niet
principieel tegen, maar het waar
schuwde dat de industriebond door
een dergelijk standpunt de eenheid
van het NW inzake de lo.oneisen
op het spel zet. Juist de werkgevers
kunnen dan lachen, zo hield het.
bestuur de bondsraad voor. Harde
acties door de industriebond in
haar eentje, tegen de achtergrond
van de ernstige economische situa
tie en de werkloosheid, noemde het
bondsbestuur 'een onmogelijke
zaak'.
Uiteindelijk liet de bondsraad zich
overtuigen. Als het niet lukt het
hele NW mee te krijgen in de eis
voor een prijscompensatie geheel in
centen, legt de industriebond zich
neer bij de huidige ontwerp-elsen
van NW. NKV en CNV.
Condities
De industriebond ging echter
slechts akkoord met die ontwerpei
sen inzake de nullijn 'onder de
strikte condities' dat overheid en
werknemers 'op zeer korte termijn'
uitzicht krijgen op 'reële zeggen
schap over vermogens en over de
richting waarin vermogens worden
aangewend', staat in een aangeno
men motie.
Na een schorsing voor Intern be
raad had het bondsbestuur laten
weten dat het 'enige angst' had ver
het gemak waarmee 'de bondsraad
kennelijk de huidige economische
situatie miskent' en waarmee werd
omgesprongen met de eenheid van
optreden van de vakbeweging.
De industreibond NW is de groot
ste bond van het NW. de grootste
der drie vakcentrales. Volgende
week maandag stellen de verbonds
raden van de drie centrales defini
tief de eisen voor lonen en andere
arbeidsvoorwaarden vast. Dinsdag
beginnen de onderhandelingen met
de werkgeversverbonden over een
eventueel 'centraal akkoord'.
ROTTERDAM De 'multi-me-
dia-show' van het Britse echtpaar
Bruce Lacey en Jill Bruce tot
en met 2 november in 'De Lanta
ren' is hoogst Interessant.
Niet om de inhoud van het gebodene,
die niet veel meer is dan een wat
kinderlijke science-fiction-toestand.
Wel omdat deze twee-mans act een
goed geslaagd voorbeeld is van to
tale theatertechniek, een richting
Cestoda-prijs 1975
voor Gerrit Komrij
AMSTERDAM De Cestoda-prijs
1975 is toegekend aan Gerrit Komrij
'voor het moeiteloos hanteren van de
nederlandse taal in al haar genres'.
Vorig jaar bestond deze prijs nog niet;
niettemin werd toen het bericht ver
spreid dat deze prijs aan Nico Scheep
maker was toegekend. Heel veel lie
den. uiteraard collega's hebben zich
daarmee kostelijk geamuseerd. Nu
heeft Scheepmaker, die ons het bericht
zelf doorgaf, de prijs 'geïnstitutionali
seerd', en haar toegekend aan Komrij.
Die heeft de prijs inmiddels per post
ontvangen: een metalen bekertje met
inscriptie, plus een bedrag van 53
gulden en 64 cent. Dit vreemde bedrag
is gelijk aan de compensatie ln geld
die Nico Scheepmaker (toen nog me
dewerker aan de Volkskrant) van
lezers ontving voor het hem aangedane
leed tengevolge van de toekenning van
de niet-bestaande prijs.
UTRECHT Elf monumentale or
gels zijn ingeschakeld voor een 'or
gel-elfsteden' die door de Neder
landse Bachvereniging en de jhr.
Jacob van Eyck wordt georgani
seerd. Op deze orgels zullen za
terdagavond 8 november in totaal
ongeveer honderd werken van J. S.
Bach worden gespeeld. De concer
ten worden gegeven in Alkmaar,
Bolsward, Breda, Culemborg, Gro
ningen, Leiden, Maastricht, Mep-
pel, Middelburg, Utrecht en Zwol
le. De organisten hebben onafhan
kelijk van elkaar de programma'
samengesteld; het merkwaardige is
dat er nauwelijks doublures in
voorkomen. De orgel-elfsteden
wordt financieel gesteund door
CRM en Prins Bernhard Fonds.
waarin velen een goede toekomst
verwachten.
Lacey en Jill Bruce gaan bijzonder
ver in het samenstellen van verschil
lende theatermedia: dans, zang, mu
ziek, film, lichtbeelden, goochelma-
gie en daarbij ook nog wat mime
en toneelspel.
Zij laten in hun 'Stella Superstar and
her amazing galastic adventures' al
deze media in elkaar overvloeien,
zelfs zodanig dat het publiek geheel
vergeet slechts met twee spelers te
maken te hebben.
Dat publiek zit niet op stoelen maar
op platte kussentjes op de grond. De
hele show speelt zich rondom af en
wel zo, dat ook dat publiek mee gaat
figureren. Wonderlijke sensatie om
te ontdekken dat je buren door de
belichting ineens even wonderlijke
groen-geel-blauw-rode gezichten
hebben als de beide optredenden en
deel uitmaken van de bevolking van
de vreemde planeet waar die twee
optredenden hun avonturen beleven.
Centrums groep voor het scholen-
programma in „Wie denk je wel dat
je bent," v.l.n.r.: Pieter Kramer,
Keith Adrian. Wim Serlie, Saskia
Verwayen, Petra van der Zee, niet
zichtbaar Loes van der Vliet.
scenetje vier leraren op de knieën
voor één leerling zingen: wij bedoe
len het zo goed maar doen het zo
verkeerd.
AMSTERDAM Een flesje (pijpje)
bier uit het begin van de jaren der
tig heeft 130 gulden (plus 16 procent
kosten) opgebracht op de openbare
verkoping die Sotheby-Mak van
Waay dinsdag hield van voorwerpen
die betrekking hebben op 700-jarige
Amsterdam. Het pilsje (Amstel)
werd aangekocht door het Amster
dams Historisch Museum. Er was een
enorme publieke belangstelling voor
deze veiling, die tot nu middernacht
duurde en waarbij tientallen gega
digden die niet meer in de zaal kon
den. in het trappenhuis de verkoop
volgden. Spannend werd het toen
een houten scheepsmodel van een
Oostindisch retourschip (afkomstig
uit de collectie Enthoven) voor
25.000 gulden werd ingezet. Binnen
een paar minuten was het hoogste
bod bereikt: 68.000 gulden. Voor dit
bedrag plus veilingkosten, werd de
Londense bankier C. Brewer eige
naar van het model. Hij wil het in
het hoofdkantoor van zijn bank, de
International Mercantile Bank Ltd',
in Londen exposeren. De hoogste
prijzen bij de geveilde schilderijen
waren voor een Springer (56.000) en
een Gezicht op de Dam van Berck-
heyde (46.000). Twee Breitners
brachten het tot 22.000 en 19.000 gul
den.
DEN HAAG Het Residentie Orkest is van zijn Amerikaanse toer-
nee, teruggekeerd, met alle orkestleden, maar met een groot aantal
van de oorspronkelijke instrumenten minder.
Zoals-wij eerder berichtten, werd nog
vóór het eerste Amerikaanse concert
een aantal instrumenten gestolen. Tij
dens een persconferentie die maandag
direct na de terugkeer van het orkest
werd belegd, zei de directeur, de heer
H. B. van der Meer, er niet zeker van
te zijn dat de instrumenten werden
gestolen uit de truck die op een be
waakt parkeerterrein in New York
stond, zoals aanvankelijk werd ge
dacht. Ondanks de inschakeling van
ojn. de FBI is men er nog niet achter
hoe het precies is gebeurd.
Zeker is dat er zeven kisten met acht
entwintig instrumenten zijn verdwe
nen. Twaalf waren eigendom van het
orkest, de anderen van de orkestleden.
De verzekeringsuitkering zal vermoe
delijk ongeveer 69.000 gulden bedra
gen, de aanschaf van nieuwe Instru
menten ten minste 120.000 gulden.
Optimisten geloven nog dat de instru
menten opgespoord zullen worden;
maar in feite wordt die mogelijkheid
met de dag kleiner. In tegenstelling
tot wat men zou denken, heeft de
diefstal het orkest geen gunstige pu
bliciteit bezorgd: de Amerikanen wil
den nl. zo weinig mogelijk horen over
ontvreemding van eigendommen van
buitenlanders in hun land.
Hulpconcert
Dankzij de medewerking van de ge
meente 's Gravenhage en het Neder
lands Congresgebouw en dirigent Wil
lem van Otterloo is het mogelijk een
zogenaamd 'hulpconcert' te geven ten
bate van de gedupeerde orkestleden.
Op 9 november, 's middags 14.30 uur,
speelt het orkest ln het Congresge
bouw onder Van Otterloo een pro
gramma met de ouverture Die Zauber-
flöte van Mozart, het Vijfde Piano
concert van Beethoven (Daniël Wayen-
berg) en de Vierde Symfonie van
Brahms. De opbrengst (entreeprijs
vijftien gulden) wordt geschat op
25.000 gulden.
Ondanks deze onprettige ervaring staat
het Residentie Orkest niet negatief
tegenover een volgende Amerika-
toernee over enkele jaren. Maar dan
zal men niet langer dan ongeveer drle-
eneenhalve week gaan. Volgend sei
zoen geeft het Residentie Orkest ze
ventien concerten in Duitsland. Een
toernee door Italië wordt overwogen.
(ADVERTENTIE)
M JT
De Tijd geeft deskundigen het woordHenk Neuman berekent
de geringe kansen op succes voor Juan Carlos Prof. dr.
A. F. Manning verklaart de katholieke sympathieën voor Franco
Verslag uit Paramaribo: bange dagen in de Surinaamse
politiek Johan van der Keuken over zijn VPRO-film 'De
Palestijnen' (Bijlmer)kinderen zeggen de waarheid.
