ïorkum en Arkel naar
procent werklozen als
Nederhorst Staal sluit
koningin ontsloot Historisch Museum
24
Piloot na
32 jaar
bij wrak
VVD stemt tegen als
mensenrechten niet
worden gegarandeerd
Bommel-puzzel voor
nieuwe Amro-spaarders.
Demonstratie om noodlot te bezweren
Bestuur academie
vraagt uitstel
intrekken subsidie
jgj amro bank
Vakbonden keuren
verdere staking
van cursisten af
Dood door kolendamp
Pittige piepkleine
pikzwarte
pilletjes.
Grootste geschenk op zevenhonderdste verjaardag van Amsterdam
Onafhankelijkheid Suriname:
Bromfietser
verongelukt
Westerterp voelt iets voor
een goed 'regen-en-wind-pak'
ISDAG 28 OKTOBER 1975
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 3
li.
an een onzer verslaggevers
Jj ORKUM Enige duizenden werknemers van Nederhorst Staal,
Jejirgers van Gorkum en Arkel en een aantal bestuurders van bei-
h gemeenten hielden gistermiddag in Gorkum een demonstratie,
P e begon met een massale staking èn een optocht.
!t|« staking had niet formeel maar
id leder geval wel persoonlijk de
He sympathie van de betrokken
1 rectie. Organisatoren waren de
hi dustriefoonden en beambtenbon-
io n van NW, NKV en CNV en de
b jrkumse afdelingen van PvdA en
ei "N. Inzet was de dreigende slui-
iffcg van Nederhorst Staal In Gor-
efcn en Arkel 2300 werknemers.
;aeze demonstratie was bedoeld als
afci laatste poging om deze ramp
icoor Gorkum af te wenden.
cijfers: het gewest Gorkum
'oeeft drie en een half procent
n irkloosheid diet GAB heeft beclj-
i |rd dat bij sluiting van Nederhorst
'o t cijfer meteen springt op twaalf
isrocent met als nasleep later nog
njns twaalf procent extra door de
b directe gevolgen. Van de in de
e: dustrie en nijverheid werkende
ie TOlking is 55 procent In dienst
nan Nederhorst Staal. In zijn rede
e t de demonstranten zei burge-
neester Schreuder van Gorkum:
tij hebben ons partij gesteld, om-
t deze bedrijfssluiting een ramp
n u worden voor Gorkum en Arkel.
(i ij hebben ons als gemeentebe-
i uurders van Gorkum en ook
d Ijn confraters van Arkel her-
léaldelijk, tot vandaag toe, ln ver-
rèiding gesteld met d e regering.
IJ vragen een beslissing op zeer
jrte termijn'.
loraf hadden een vertegenwoordi-
»r van de Turkse werknemers en
i vertegenwoordigster van de
•iekse werknemers ln hun eigen
al uiteengezet waar de zaak om
nzekerheid
istuurder B. v.d. Weg van de in-
striebond NW constateerde, dat
nu al weken onzekerheid is over
t voortbestaan van Nederhorst
aal. Hij zag het als een schande
deze manier te moeten demon
teren voor de toekomst van Gor-
t im. Plotselinge werkloosheid voor
c ige duizenden gezinnen is een
tastrofe in een zo kleine gemeen-
;epap als Gorkum, meende hij.
jelend op de Impasse, die de ge-
Nederlandse scheepsbouw- en
llndusbrie thans treft zei hij dat
een oplossing op lange termijn
dig is waarbij de wezenlijke pro-
rnen, die zich op de achtergrond
bevinden, moeten worden aange
pakt.
Secretaris A. de Weert van de cen
trale ondernemingsraad van Neder
horst Staal memoreerde, hoe deze
bèdrdjven van hand tot hand reeds
zijn verhandeld: eerst naar Billi-
ton, later naar Shell, weer later
werd er geleurd met deze bedrijven
tot nu sluiting dreigt wegens ge
brek aan Interesse.
Het PvdA-Kamerlid Patijn achtte
dit verhandelen van bedrijven 'als
tweede-hands auto's' zonder In
spraak van welke kant ook onaan
vaardbaar. Hij kon in ieder geval
beloven, dat een regèringsbeslissing
zeer nabij is. Over déze beslissing
kon hij geen mededelingen doen.
Maar hij kon wel zeggen dat men
verder keek dan Gorkum en Arkel:
het gaat uiteindelijk' om achtdui
zend werknemers in goede die nu
in' de gelegenheid moeten worden
gesteld een zware tijd door te ko
men.
'In
Velen liepen mee in de demonstratie.
(ADVERTENTIE)
Elke Fleurop
bestelling is
'gegarandeerd'
goed.
Niemand
woont te ver
om 'n bloemetje
te sturen.
Uw Fleurop-
bloemist zorgt
ervoor!
Van onze onderwijsredaktie
DEN HAAG Het bestuur van de
Katholieke Sociale Academie in
Den Haag heeft staatssecretaris
Klein van onderwijs in een brief
gevraagd zijn besluit over de in
trekking van de subsidie nog even
uit te stellen.
Deze brief was een reaktie op de
mededeling van de staatssecretaris,
dat de subsidie in gevaar zou ko
men als er geen onderwijs meer
zou worden gegeven als gevolg van
de bezetting van de academie door
de studenten.
Gisteren is de academie bezocht
door een inspecteur van het depar
tement van onderwijs om na te
gaan of het onderwijs inderdaad
zou worden gegeven. Het rapport
van de inspecteur moest nog wor
den bestudeerd.
De subsidie aan de academie be
draagt ongeveer vijf miljoen gulden
oer jaar.
De bezetters van de academie ver-
gens het oude leerplan zouden wor-
klaarden gisteren dat de lessen vol
den gegeven, zodat de Inspecteur
van onderwijs geen aanmerkingen
kan hebben.
Het bestuur van de academie liet
gisteren weten, dat de bezetters
hun actie moeten staken en met de
lessen volgens het rooster moeten
beginnen. Samen met het bestuur
zouden de bezetters moeten zoeken
naar een nieuwe democratische be
stuursvorm. Enkele weken na het
beëindigen van de bezetting zouden
al twee studenten in het bestuur
zitting kunnen nemen.
(ADVERTENTIE)
'U hoeft geeirtiieuwe auto
te kopen. Ik knap deze voor
u op.'
De heer Olivier B. Bommel heeft enkele hoogtepunten
uit zijn bewogen leven in fraaie kleuren laten vastleggen
op een serie kinderpuzzels van de Amro Bank.
Elke Amro-spaarder kan zo'n puzzel vóór 14 november
kopen voor de kleine som van f2,50.
Wie verstandig is, opent dus snel een spaarrekening
bij de Amro Bank, want zo'n nieuwe spaarder krijgt
bovendien van de Amro als welkom f2,50 op z'n nieuwe
rekening bijgeschreven (als
die eerste inleg tenminste een
maand blijft staan, maar dat
-1"-we wel afspreken,
nietwaar?).
,,'n Goed idee,
al zeg ik het zelf!"
Van een onzer verslaggevers
LELYSTAD John Taylor,
tweede piloot van de Ameri
kaanse bommenwerper, die 32
jaar geleden in het IJsselmeer
verdween, keek gistermiddag
zwijgend naar het wrak.
Op uitnodiging van de NCRV was
hij samen met zijn vrouw naar
Europa gevlogen om als enige van
de tien bemanningsleden de
negen anderen verdronken de
plaats te bekijken waar de Libera
tor is teruggevonden.
Taylor zal optreden in een afleve
ring van de televisieserie 'De tijd
stond even stil', die zal worden
uitgezonden op 22 december. Het
is dan precies 32 jaar geleden dat
de bommenwerper, na boven
Mlinster te zijn aangeschoten, op
het IJselmeer moest landen. De
nu 54-jarige John Taylor was
toen 22. Hij herinnert zich de
toedracht heel goed. Jan van Hil-
ïo van de NCRV en de heer G. J.
Zwanenberg, hoofd van de ber-
gingsdienst van de Koninklijke
Luchtmacht, wezen hem gister
middag in de polder Zuidelijk
Flevoland op de met de Ameri
kaanse ster nog zichtbaar bo
ven water uitstekende vleugel van
het toestel. De Liberator ligt in
een stuk van de polder, dat als
natuurreservaat onder water zal
blijven. De berging is daardoor
wat vertraagd.
Op één motor
'Er waren drie motoren uitgeval
len en we probeerden op één mo
tor naar Engeland terug te keren.
Toen dat niet lukte wilden we een
hoodlanding op het water uitvoe
ren', aldus Taylor. Het ging alle
maal te snel en zijn kameraden
verdwenen onder water. Hij kwam
zonder dat te beseffen door een
luik naar boven en werd later
door een Duitse motorboot opge
pikt. Verwacht wordt dat de stof
felijke resten van vijf beman
ningsleden, die nooit- werden te
ruggevonden. zich nog in het
wrak bevinden. Adjudant A. van
der Graaf 'van de gravendienst
van de Luchtmacht zal, voordat
de berging begint, eerst deze res
ten identificeren.
De enige overlevende, co-piloot Charles Taylor stond gisteren op de vleu
gel van zijn Liberator, waarmee hij 32 jaar geleden in het IJsselmeer
terecht kwam. V.l.n.r, Charles Taylor, bergingsleider G. J. Zwanenburg
en Jan van Hillo.
De Koninklijke Luchtmacht kwam
in contact met John Taylor, na
dat de registratietekens van zijn
toestel waren opgegeven aan de
Amerikaanse luchtmacht. De ber-
gingsdienst van de Luchtmacht
heeft op Zuidelijk Flevoland tot
nu toe zeven geallieerde vliegtui
gen geborgen. Op Oostelijk Flevo
land waren het er dertig. Er
wordt verwacht dat de Markerw
aard meer vliegtuigwrakken zal
prijsgeven dan de twee andere
polders tezamen. Alleen boven
Nederland werden tijdens de
Tweede Wereldoorlog tweehon
derd geallieerde vliegtuigen neer
gehaald. John Taylor, die voor het
eerst sinds de Tweede Wereldoor
log weer in Europa ls. woont in
Scotts Plain (New Jersey) bij New
York. Hij heeft thans een coördi
nerende functie bij een telefoon
maatschappij.
UTRECHT Het plaatselijk over
legorgaan van de drie vakcentrales
NW, NKV en CNV is van mening
dat een verdere voortzetting van de
staking door de cursisten van het
centrum voor vakopleiding volwas
senen (CW) in Utrecht overbodig is
geworden, nu minister Boersma heeft
toegezegd een landelijk gesprek te
willen hebben over de problemen in
de diverse centra.
Het overlegorgaan gelooft dat de be
windsman de intentie heeft om be
zwaren, die bij cursisten leven, met
een vertegenwoordiging van die cur
sisten te bespreken. De drie afdelin
gen van de vakcentrales vinden, dat
de heer Boersma daarom niet van te
voren toezeggingen heeft te doen
omtrent instelling van een cursis-
tenraad in Utrecht.
BORN De rijkspolitie van Bom
heeft gisteren in haar woning in
Bom de 73-jarige mejuffrouw M.
Laeven dood aangetroffen. Ze bleek
te zijn overleden aan kolendamp
vergiftiging. De vrouw was zondag
nog gezien.
(ADVERTENTIE)
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De WD-fractie in de Eerste Kamer zal tegen de
onafhankelijkheid van Suriname stemmen als de mensenrechten
in Suriname niet eerst worden gegarandeerd. De WD doelt hier
mee op de grondwet die in Suriname nog niet is aangenomen, zo
dat, er na 25 november geen rechtsorde in Suriname zal zijn.
an een onzer verslaggevers
VISTERDAM Van voorbijgaande aard was de grote beschuit met muisjes, met
i^en doorsnee van zeventig centimeter, die burgemeester Samkalden gisteren op de
ivenhonderdste verjaardag van de stad werd aangeboden. Van blijvende aard was
Jet grote geschenk, dat de stad zichzelf aanbood in de vorm van het voltooide Am-
Historisch Museum aan de Kalverstraat. Koningin Juliana stelde gisteren
et complex de architectonisch verrass ende restauratie van het voormalige bur-
ïrweeshuis in gebruik.
lartoe kreeg de vorstin een
lutel aangeboden van de oud-
:es, de nu 81-jarige heer Ba-
t nd de Ritter, die van 1908
t 1916 in het weeshuis werd
e gevoed en van 1915 tot 1960
nbtenaar was bij de afdeling
p liszittende Armen van het
ormalige Burgerlijk Armbe-
iur. De koningin deed een
l k open in het hart van het
i iseumgebouw, waarna een
ndgang met tal van genodig-
i n volgde.
Het Eerste Kamerlid Polak (WD)
had bovendien nogal wat kritiek op
de ontwerpgrondwet, vooral op het
feit dat de grondrechten vrij simpel
beperkt kunnen worden door de
regerende meerderheid in Surina
me. Hij noemde enkele suggesties
om hier wat aan te doen. Zo zou
hij een rechtscollege willen instel
len, bestaande uit Surinamers, Ne
derlanders en Antillianen, waarbij
Surinamers in laatste instantie
zouden kunnen aankloppen om hun
recht te halen als zij menen dat
hun fundamentele rechten worden
geschaad.
Duidelijk
even woorden
voren was men bijeen ge-
>men in de Nieuwe Zijds Ka-
aan het Rokin, waar enkele
espraken werden gehouden,
inister Van Doorn (CRM)
erde een regeringsvertegen-
•ordiging aan, waartoe mi-
ster Gruijters en staatssecre-
ris W. Polak behoorden,
irgemeester Samkalden voeg-
aan een citaat van Ton Koot
ven woorden toe, zeven eeu-
ea Amsterdam: '(Amster
dam) is voor zijn historie een
museum waard'. Hij schetste
de ontwikkeling van dit waar
devolle 'kijkhuis' van de stad,
waarvan de verzameling aan
sluit bij de rijke, historische
traditie van de stad.
Over de viering van zeven eeu
wen: 'Voor een verjaardag is
het voor volwassen mensen al
tijd meer de vraag of en hoe
de verjaardag gevierd moet
worden. Het zevenhonderdjarig
bestaan heeft Amsterdam veel
meer geschonken dan enkele
waardevolle monumenten als
tijdens het massale Mokum-
feest in de RAI, het voetbal
toernooi van vier steden, of het
magnifieke zeilgebeuren aan
het IJ. Het zevenhonderd Jarig
bestaan bleek te kunnen aan
slaan getuige de honderden
grote en kleine evenementen'.
De gastheer van de jarige stad
bood de koningin, die onder
meer in gezelschap was van de
commissaris der Koningin, mr.
F. J. Kranenburg, het boek
'Amsterdams Historisch' aan,
een studie van Marijke Caras-
so-Kok.
Minister Van Doorn sprak zijn
vreugde en voldoening uit over
de totstandkoming van dit mu:
seum, die tevens de restauratie
van een vooraanstaand monu
ment accentueert, een hoogte
punt van het monumentenjaar.
De bewindsman overhandigde
de Koningin en de burgemees
ter een uitgave vali de Lands
drukkerij over de restauratie
van het Burgerweeshuis van
ir. Meischke. die de voorberei
dingen van de restauratie van
het begin af aan heeft meege
maakt. Het is het eerste deel
in de serie cultureel-historische
uitgaven van de Landsdrukke
rij. die aan Amsterdam is ge
wijd.
Pakkende naam
Dr. S. H. Levie, de scheidende
directeur van de Amsterdamse
gemeentelijke musea sprak de
hoop. uit, dat in kringen van de
burgerij een 'pakkende' naam
Het Eerste Kamerlid Elfferich, die
namens de drie christendemocrati
sche fracties sprak, vroeg van de
voorzitter van de grootste Suri
naamse regeringsfractie de heer
Nooitmeer (NKP) een duidelijke
uitspraak over de waarborging van
de mensenrechten.
De VVD'er Polak benadrukte bo
vendien dat de onafhankelijkheid
en de grondwet in Suriname geba
seerd moeten zijn op een grote
meerderheid van, maar liever nog
op de hele bevolking. 'Een meer
derheid van een of twee is een
grondwet onwaardig. Dat, kunt en
moet u vermijden', zei Polak tegen
de in de Eerste Kamer aanwezige
Surinaamse Statenleden, waaraan
overigens mevrouw Liesdek-Clarke
ontbrak.
Veel kritiek leverde de WD ook op
de toelatingsregeling van Surina
mers in Nederland na 25 november
(de onafhankelijkheidsdatum). Po
lak verwachtte dat er van terugkeer
van Surinamers naar Suriname
weinig sprake zal zijn. Het criteri
um in de regeling dat Surinamers
ook na 25 november nog naar Ne
derland mogen komen als er al
familieleden hier zijn, vond hij on
juist. Hij zou de hereniging van
families veel liever in Suriname
doen plaatsvinden dan in Neder
land
IJZENDIJKE De 16-jarige M. L.
Kuyl uit het Zeeuwse IJzendijke is
gistermorgen bij een verkeersonge
luk in zijn woonplaats om het leven
gekomen. Volgens de rijkspolitie
verleende de jongeman met zijn
brommer geen voorrang aan een
vrachtauto.
Met interesse bekakt koningin Juliana één der bezienswaardigheden in het gis
teren door haar geopende Amsterdams Historisch Museum.
voor het nieuwe museum zal onder meer op de financiële chitectenbureau Van Kasteel-
worden gevonden. Wellicht kant van de 'operatie' (de Schippers hebben ongeveer
'Amsterdams Museum', of 't werkzaamheden onder leiding veertig miljoen gulden ge-
Amsterdams'. Dr. Levie wees van het hoofdstedelijke ar- vergd.
Van een verslaggever
DEN" HAAG Minister Westerterp voelt er wel voor een bedrijf dat een
goed ontwerp voor regenkleding weet te maken, financieel te steunen. De
minister meent namelijk dat er wel iets gedaan kan worden aan de verbe
tering van de kleding van fietsers. Ook in ons betrekkelijk ruwe klimaat
zou dan gedurende lange tijd gebruik kunnen worden gemaakt van de
fiets.
De minister zei dit in de openbare commissievergadering over het rijks-
wegenfonds in de Tweede Kamer. Mochten initiatieven worden ontplooid
voor zo'n weer-en-wind-pak, dan is de minister zeker bereid financieel
s'eun te verlenen.