!ontrole
op
itkeringen
misbruik
verslapt'
uisvesting psychiatrische
atiënt schiet veel tekort
Herrema
Vier Syriërs krijgen
jaar voor bezit
van (zware) wapens
Amen
nflict dreigt in kabinet
B
jstelijke werkgevers uiten kritiek op arbeidsbureau's:
Mannen gaan in hongerstaking
Demonstratie voor
legaliseren van hasj
De Vauxhall Viva.Twee jaar lang dit alles gratis.
IDAG 23 OKTOBER 1975
BINNENLAND
TROUW/KWARTET 9
sociaal-economische redactie
CW grondt deze mening -op
dat de afgelopen jaren door
jeidsbureau's steeds minder
arschriften' en 'kennisgevin-
ijn uitgegeven, terwijl het
ingeschreven werklozen juist
toenam. De arbeidsbureau's
»ren en bemiddelen werklo-
)e uitkeringen echter worden
l door de bedrijfsverenigin-
VW) en gemeentelijke sociale
(WWV, bijstand). Wan-
m arbeidsbureau vaststelt
werkloze passend werk wei-
tuurt het een 'bezwaarschrift'
iet uitkeringsbureau, waarop
ering wordt stopgezet. Een
geving' wordt uitgestuurd
er het arbeidsbureau vermoe-
van misbruik heeft en een
onderzoek aanbeveelt.
)W acht het •ongeloofwaardig
legrijpelijk' dat er bij groei-
vérkloosheid minder verdach-
vallen en misbruikgevallen
zijn. 'Wie de werkelijkheid
moet hieruit afleiden dat de
le van de arbeidsbureau's op
rklozen aan het verslappen
us het NCW In zijn blad 'De
iver' van deze week.
arbeidsbureau's vallen onder
linisterie van sociale zaken,
inisterie wilde nog geen offi-
eactie geven op de aantijging
1AAG De controle van de arbeidsbureaus op misbruik en oneigenlijk gebruik van werkloos-
itkeringen is aan het verslappen. Dat beweert tenminste de christelijke werkgeversorganisatie
van het NCW. Niettemin acht het
ministerie het verminderde aantal
bezwaarschriften en kennisgevin
gen goed verklaarbaar.
Bezwaarschriften en kennisgevin
gen ontstaan namelijk wanneer een
werkloze een passende baan weigert
of een sollicitatie naar een door
het arbeidsbureau aangeboden pas
sende baan opzettelijk laat stran
den. bijvoorbeeld door zijn gedrag
afwerende houding, ongeïnteres
seerdheid, bij het sollicitatiege
sprek.
Het aantal werkaanbledingen door
arbeidsbureau's is echter weinig af
hankelijk van het aantal werklozen,
maar sterk afhankelijk van het
aantal vacatures dat door bedrijven
bij arbeidsbureau's is aangemeld.
Dit aantal was begin 1971 nog rond
130.000, en is ingezakt tot nog geen
40.000op dit moment. Vandaar dat
het ministerie, los van de vraag of
de controle al dan niet is verslapt,
niet verbaasd is over de gedaalde
aantallen bezwaarschriften en ken
nisgevingen.
Het NCW pleit in elk geval voor
verbetering van de controle. Daar
voor zou een apart apparaat kun
nen worden opgezet, los van de
arbeidsbureau's, met speciale be
voegdheden. Het NCW vindt dat
volg van pagina 1
n alsnog te wijzigen. In re
aring wordt evenwel sterk
leid of er voor Boersma nog
eg terug is, omdat hij zijn
ten in een intern kabinets-
wart op wit heeft vastgelegd,
jden menen te weten dat de
de afgelopen, maanden
remier Den Uyl is gewonnen
oplossing die hij tenslotte
gekozen.
heeft zwaar gewogen dat er
imend jaar voor de werklie
den loonstijging van beteke-
ogelijk zal zijn en dat zij
ee des te makkelijker kunnen
verzoend wanneer in de
loemde 'immateriële' sfeer
Ktra tegemoetkoming aan hun
gens zouden kunnen boeken,
iet ziet er naar uit dat de
s van ARP en KVP zich met
heid tegen de plannen van
lister zullen keren en daarbij
voor een kabinetscrisis niet
wijken. De partijgenoten van
ia (ARP) in de Tweede Ka-
ebben intern te verstaan ge-
dat zij het niet zullen slik-
iranneer leiding en werkne-
van ondernemingen tegenover
zullen worden geplaatst. Mit
De Gaay Fortman, de enige
llega van Boersma in het ka-
zou het in dit opzicht met de
eens zijn. De fractieleider
KVP, mr. Andrlessen heeft
(P-ministers Lubbers en Van- ren.
Agt naar verluidt het strikte con
signe gegeven dat zij in geen geval
akkoord mogen gaan met de plan
nen van Den Uyl en Boersma.
Daarom wordt verwacht dat de be
sprekingen binnen de ministerraad
uitzonderlijk moeilijk zullen wor
den. Bij de fracties van KVP en
ARP overheerst de mening dat. als
een breuk over dit punt dan toch
onvermijdelijk is, die breuk dan
.maar meteen binnen de minister
raad tot stand moet komen.
Daarentegen zegt met name de
PvdA-fractie overtuigd te staan
achter de richting waarin NVV en
NKV willen koersen, al valt er ook
wat haar betreft te praten over
noodzaak en wenselijkheid van
overleg met de leiding van de on
derneming. Voor de PvdA staat
echter voorop dat de positie van de
werknemers zelfstandiger moet
worden, waarbij de leiding (de di
recteur) van de onderneming geen
bijzondere bevoegdheden of rechten
toekomt.
De oindernemingsdirecteur wordt in
de PvdA-visie gezien als een gewo
ne werknemer, die niet uit hoofde
van zijn functie lid, laat staan
voorzitter, van de (personeels) raad
mag zijn.
Het wetsontwerp als zodanig is nog
niet in de kabinetsvergadering ter
sprake gekomen. Naar verwachting
zal dat pas volgende maand gebeu-
voorai ook van belang 'voor ai die
vele mensen die terecht gebruik
maken van hun uitkeringen, maar
op een hoop geveegd dreigen te
worden met hun collega's die min
der scrupuleus zijn'.
Vervolg van pagina 1
niet uitgesloten geacht, waarbij
men denkt aan de manier waarop
in Nederland de Schevenongse gij
zelingszaak tot een goed einde is
gebracht.
'Geen akkoordje'
De politie heeft nogmaals laten we
ten, dat er 'geen sprake' is van het
op een akkoordje gooien met de
ontvoerders. 'Wij eisen overgave',
aldus een woordvoerder. Vakbonds
leider Philip Flynn, die door de
ontvoerders als bemiddelaar is' aan
gewezen, heeft woensdag voorspeld,
dat Herrema zijn hachelijk avon
tuur zal overleven. 'Ik denk dat hij
uiteindelijk ongedeerd zal worden
vrijgelaten, zei hij, 'maar Gallagher
geeft zich niet over. Hij zal het
liever uitvechten.
Flynn zei verder, dat het geen be
toog behoefde dat de drie mensen
in het huis aan grote druk en
spanning bloot staan. 'Herrema ligt
waarschijnlijk geboeid in een hoek
van de slaapkamer, maar heeft
kennelijk geen prop in de mind,
want we hebben hem horen pra
ten'. Volgens Flynn heeft Gallagher
alle lampen uit de fittingen ge
draaid en 'naar ons toegegooid'. Hij
heeft enige tijd in het benedenhuis
doorgebracht.
Van een verslaggever
AMSTERDAM De vier Syriers, die op 5 september j.l. een gij
zelingsactie op de Warschau-expres hadden willen uitvoeren (vanaf
Amersfoort) zijn gisteren veroordeeld tot een gevangenisstraf van
een jaar met aftrek van voorarrest. De vier Syriers zullen naar
aanleiding van dat vonnis onmiddellijk een hongerstaking begin
nen, totdat de dood er op volgt.
Dat hebben ze gisteren meegedeeld aan hét einde van de zitting.
■MSI
Politiemannen houden hun revolver gericht op het raam van het huis in
het Ierse Monasterevin. waar de Nederlandse industrieel dr. Tiede Herrema
gevangen wordt gehouden.
Geen voedsel
De Ierse televisie liet gister-
gisteravond steeds beelden zien van
het belegerde huis, waarin de ont
voerders en dr. Herrema nu al twee
dagen zonder voedsel zitten. Melk
en broodjes die de politie zou heb
ben aangeboden, werden geweigerd.
Water krijgen ze volgens commis
saris van politie Tom'Kelly uit de
badkamer op de bovenverdieping.
Via een microfoon, die in de buurt
van de kamer van Herrema en zijn
ontvoerders is aangebracht luister
den gisteren psychiaters de ge
sprekken af. Volgens de politie be
schikt Gallagher minstens over een
pistool, waarmee hij al enkele ma
len schoten door het plafond van
de benedenverdieping heeft gelost.
Er werd echter niemand geraakt.
Tegenover de politie toonde hij
zich niet bepaald vriendelijk. Toen
politiecommissaris Edward Garvey
hem vroeg zich over te geven, kreeg
hij van Gallagher verwensingen en
scheldwoorden naar zijn hoofd ge
slingerd.
Gp verzoek van de' Ierse \politie
kwamen gisteravond enkele hoge
officieren van Scotland Yard naar
Dublin om technisch advies te ge
ven bij het beleg van het huis. De
scherpschutters, die zich hebben
verborgen achter 'gebouwen en bo
men, buiten het gezichtsveld van
de ontvoerders, hebben opdracht
gekregen te schieten, wanneer de
belegerden een. vluchtpoging wa
gen.
Premier Deri Uyl heeft gistermid
dag kort na half vijf de Tweede
Kamer verlaten in verband met de
zaak-Herrema. Minister De Gaay
Fortman deelde dit mee tijdens het
koninkrijksdebat over de onafhan
kelijkheid van ^Suriname. Korte tijd
,ater keerde de premier op zijn
plaats achter de regeringstafel te
rug. De RVD wilde over deze zaak
niets kwijt, maar aangenomen
wordt, dat drs. Den Uyl contact
heeft gehad met een of meer ml-'
nisters uit het kabinet om zich op
de hoogte te stellen over de zaak-
Herrema, zoals dat de afgelopen
dagen meer het geval is geweest.
Minister Van der Stoel heeft op
schriftelijke vragen van de VVD-
Kamerleden Wiegel en mevrouw
Veder-Smit geantwoord, dat de Ne
derlandse regering vanaf de be
kendmaking van de gijzeling van
Herrema in Ierland alles in h^t
werk heeft gesteld bij te dragen
aan de vrijlating vari de directeur
van de Ferenka-fabriek.
Ze zijn veroordeeld op grond van ver
boden wapenbezit. Op het illegale wa
penbezit van zware vuurwapens staat
een maximum-straf van vier jaar. Op
het bezit van lichte vuurwapenen is
een maximum straf van drie maanden
van kracht.
Hun bewapening, twee gewone pisto
len en twee kleine machinepistolen
van Oosteuropese makelij zijn ver
beurd verklaard.
Hongerstaking
Aan het eind van de zitting, na het
uitspreken van de opgelegde straf,
stond een van de vier verdachten, de
27rjarige Josef A. op om iets te zeg
gen. H(j kreeg daartoe de gelegenheid,
ofschoon het proces in feite gesloten
was. A. verklaarde dat de vier ver
dachten de opgelegde straf onrecht
vaardig vonden, omdat niet bewezen
zou zijn dat er sprake was geweest van
zware vuurwapenen. 'We gaan daarom
vandaag beginnen met een hongersta
king, en de Nederlandse regering stel
len we daarvoor verantwoordelijk', zo
zei hij. De president van de rechtbank
legde uit dat hij daar niet meer op in
kon gaan omdat de rechtbank zijn oor
deel heeft gegeven en verder niets
meer kan doen.
Verworpen
De rechtbank achtte bewezen dat de
verdachten wapens en munitie voor
handen hebben gehad en dat ze wisten
of konden vermoeden dat de twee pis
tolen van het merk 'Scorpion' ma
chinepistolen waren. Amin S. had wel
iswaar betoogd dat hij niet wist dat
het bezit van vuurwapenen in Neder
land strafbaar is, maar de rechtbank
verwierp dat argument omdat h(j zich
op de hoogte had kunnen stellen van
de in Nederfcind geldende wettelijke
bepalingen.
De rechtbank heeft aangenomen dat de
vier bereidheid hadden ook van de
wapens gebruik te maken. In het von
nis werd niet betrokken de gijzelings
actie of de motleven die daartoe kun
nen leiden. Dit heeft de rechtbank
buiten beschouwing gelaten, omdat
van een begin van uitvoering van de
actie niets is gebleken. Daarom werd
alleen het bezit van vuurwapens ten
laste gelegd.
Van een onzer verslaggevers
GRONINGEN De actiegroepen
'Stoned Free' 'en 'Wij ro-ken hasj...
Nou en?' zijn van plan zaterdag 1
november een demonstratie te hou
den op het Binnenhof in Den Haag
om hun eis 'alle ;hen n e pprodukten
te 'legaliseren' kracht bij te zetten.
Zij pleiten daarnaast voor een 'ef
ficiënte aanpak van het hard drug
probleem' en 'onmiddellijke invrij
heidstelling van alle mensen, die
vastzitten op verdenking van het in
bezit hebben ,of verhandelen van
soft drugs'.
De actie wordt gevoerd door men
sen, diie graag rustig willen genie
ten van alternatieve genotmiddelen
zonder het risico te lopen daarvoor
gestraft te worden, aldus de actie
groepen. Ze hopen, dat de overheid
naar hen. zal luisteren en inziet, dat
hard drug—gebruikers geholpen en
hard drug-dealers aangepakt die
nen te worden. Wil de overheid
zich- hierop concentreren, dan zal
zij niet anders kunnen dan de hasj
legaliseren.
Van een onzer verslaggevers
ITERDAM De grootste moeilijkhed enin de psychiatrische
leging en behandeling worden veroorzaakt doordat de huisves-
in het algemeen zeer ver achter ligt bij wat nodig is. Dit
de voornaamste uitkomst van de discussies in de ledenver-
iring van de sectie psychiatrische instituten van de natio-
ziekenhuisraad, welke gisteren in Rotterdam werd gehouden.
1. H. Cohen Stuart, geneesheer-
teur van het Deltaziekenhuis in
tugaal en voorzitter van het fo-
dat de discussies leidde, sprak
de hoop uit dat bouw en in rich -
van deze instituten eindelijk
op het peil konden worden ge
it van 1965. En dat ondanks
tie miljard, die al lang voor dit
gereed liggen en de vele plan-
lie van schrijftafel naar schrijf-
gaan.
eiding tot de discussie was een
referaat van mr W. B. van der Mijn
over recht en bescherming van de
patiënt. De heer Van der Mijn is ju
ridisch secretaris van de Koninklijke
Maatschappij ter Bevordering van
de Geneeskunst. Hij constateerde
dat door het ontbreken van een spe
cifiek behandelingscontract in het
burgerlijk wetboek de rechtspositie
van een psychiatrische patiënt on
duidelijk is. Een patiënt dient te
worden behandeld en niet (men
denkt dan aan ter beschikking stel-
Vervolg van pagina 1
de koopkracht van \de modale werk
nemer 0,4 procent zal toenemen.
Deskundigen van het centraal
planbureau hebben een nota opge
steld over de werkgeverscijfers. Van
werkgeverszijde wordt nu beweerd
dat de vakcentrales hun becijferin-
gen niet meer zouden bestrijden. Gevaar
Van de kant van de vakcentrales
wordt dit echter tegengesproken.
ling van de regering) als een min
der nuttig lid van de samenleving
te wórden opgeborgen. De patiënt
heeft recht op informatie en zeggen
schap: een behandeling zonder dat
de patiënt daarin heeft toegestemd
is in beginsel onrechtmatig. Recht
op vertrouwelijkheid is ruimer dan
hetgeen wordt gedekt door het me
dische beroepsgeheim.
Mr Van der Mijn voegde er onmid
dellijk aan toe, dat het grootste pro
bleem zich voordoet bij de patiënten
die naar het inzicht van anderen dan
zijzelf hun vermogen tot oordeels
vorming niet kunnen gebruiken in
een verantwoord geachte richting.
De heer Van der Mijn zei dat als er
in de praktijk een machtiging van
een met zo'n machtiging opgenomen
patiënt verloopt, deze als regel
daarvan geen kennis krijgt, zodat
het hem niet vrij staat de psychia
trische inrichting te verlaten als hij
daartoe het recht zou hebben. Deze
situatie zag hij als juridisch onjuist:
als een ziekenhuis meent dat het in
het belang is van 'n patiënt of van
de openbare orde om hem vast te
houden moet contact worden opge
nomen met de familie of met de of
ficier van justitie en dan moeten al
le factoren opnieuw worden bezien.
Dat garandeert
alleen de Viva.
Twee jaar lang
geen garage
rekeningen!
cijferingen
loonstijgingen uiit hoofde van
icompensatie liepen in dit tem-
achterop. Voor het komende
wordt echter een vertragng in
tempo van de prijsstijging ver-
ht. Bij automatisme in de prijs-
ipensatie zouden dan echter
üeuw de lonen achterlopen, dus
hoge tempo van stijging nog
aanhouden. Juist daarom wil
de werkgevers nu breken met
automatische compensatie. De
centrales vinden dit echter on-
sch. Daar verwacht men dat de
ion derhandelingen dit najaar
op dit punt zullen toespitsen.
lussen hebben deskundigen van
irkgevers en vakcentrales de/.e
lek hun hoofd gebogen over be
teringen van de werkgevers. Die
weren dat ook zonder prijscom-
nsatie halverwege volgend jaar
De werkgevers komen vooral tot
hun uitkomst door de prijscompen
saties op de laatste geldigheidsdag
van de lopende CAO's, voor de
meeste werknemers op 31 december
aanstaande. Volgens het centraal
planbureau wordt de compensatie
4,6 procent (volgens de werkgevers
4,8). Hierdoor komt bet gemiddelde,
jaarinkomen van de x betrokken
werknemers in 1976, ook zonder
verdere prijscompensatie in juli.
uiteraard een stuk hoger uit dan
het gémiddelde jaarinkomen over
1975.
De vakcentrales verwerpen echter
deze redenering. Zij betogen dat dc
prijscompensaties van eind decem
ber zijn bedoeld om door prijsstij
gingen dit jaar opgelopen inko
mensachterstand in t.e halen, zodat
men begin 1976 weer 'bij' is. (Ove
rigens is de denkwijze van de werk
gevers in het verleden steeds toege
past door regering, planbureau,
werkgevers en vakbeweging).
In de discussie kwam naar voren,
hoe de krankzinnigenwetgeving het
reeds toestaat een patiënt tegen zijn
wil op te nemen als er voor hem of
voor de samenleving gevaar dreigt.
Wat gevaar inhoudt wordt niet na
der omschreven. Ruim toegepast
mag dus iedere Nederlander ieder
ander in een inrichting laten opslui
ten Bij dit alles kwam het vraag
stuk, hoe I.et bij tbr bijvoorbeeld
mogelijk is, van te voren reeds een
verpleegduur of behandelingsduur
vast te stellen. Daardoor wordt een
genezen patiënt vaak. ingevolge een
juridisch vonnis, heel Wat langer
vastgehouden dan nódig is, zodat de
'tbr' het karakter krijgt van een ex
tra-vrijheidsstraf.
Grote aandacht kreeg in de discussie
ook het privé leven van langdurig
verpleegden en-hun recht op sexuele
beleving. Dit vraagstuk bleek onop
losbaar door de huisvesting in de be
staande instituten welke door hun
bouw en inrichting volslagen onge
schikt zijn voor iedere vorm van pri-
vé-leven van een patiënt.
Koop tussen nu en 31 december aanstaande een
Vauxhall Viva en twee jaar (of 40.000 km) lang
krijgt u gratis onderhoud. Dus: Gratis reparaties.
Gratis servicebeurten. Gratis onderdelen.
Gratis arbeidsloon. En dat geven wij u zwart op wit.
U heeft al zo'n ruime Viva v.a. fl. 9.999 (inkl. B.T.W.)
