adviezen in
ER over nieuwe wet
p ondernemingsraden
OPEI-PRiMIËRE 76!
esprek arm-rijk
aim opgezet
'Beleidsprogramma werkende
jongeren kan worden versneld'
'Regering zette
SER onder
te grote druk'
Minister Van Kemenade bij installatie commissie:
parlementsleden
met arrestaties
Uw Kadett op maat: nu ook met City-deur.
ember grote conferentie in Parijs
Kom vandaag nog kijken naar de nieuwe Kadett City.
Nu première bij uwOpel-dealer.
(AG 17 OKTOBER 1975
BINNENLAND BUITENLAND
TROUW/KWARTET 11
onze sociaal-economische redactie
HAAG Het bedrijfsleven is grondig verdeeld over de toekomst van de ondernemingsraden.
vakcentrales NVV en NKV
i dat de directie uit de onder-
ngsraad verdwijnt, zodat de
een 'personeelsraad' wordt be
ide uit alleen door werknemers
jen leden,
werkgevers willen het liefst
veranderen, zeker niet dat de
teur geen lid en voorzitter
is van de ondernemingsraad.
derde vakcentrale, het CNV,
gen een personeelsraad, maar
niet dat per se iemand van
rectie voorzitter moet zijn, zo-
u het geval is.
aag vergadert in Den Haag de
over deze Kwestie aan de hand
een ontwerp advies aan de
ing. Die zal nog voor het eind
iet jaar een wetsontwerp voor
terae ondernemingsraden ïn-
n bij de Tweeaè Kamer, het
et neeit nog geen aennitief
punt bepaald. Maar naar ver-
neigt minister hoersma naar
rmwig van ae onaememings-
tot personeelsraaen.
en NKV vinden dat via de
nemmgsraad moet worden
fcerd 'dat de werknemers o elan-
lutdruk-üing vonden m het on-
smlngsbeieid'. Met ae Huidige liggen bij aUen die wezenlijk bi]
petnmgsraad is dat volgens £e onderneming zijn betrokken,
en NKV niet het geval De D^ze medezeggenschap vü het COT
nemers zien nu 'ten on-
e' de taak van de raad in
echter niet alleen via versterking
van de positie van de onderne-
stSraaedenV°MS' IS
teit van het overleg in de raad van de door hen bepleite persö-
vinden zij het van belang dat een neelsraad uit hun midden de voor
directielid in de raad zit,,
Door omvorming van onderne
mingsraden tot üersoneelsraden
krijgen, volgens de werkgevers, de
raadsleden een oppositiehouding
opgedrongen. Hun standpunt zal in
het bedrijf al bekend zijn, en dus
moeilijk nog te veranderen nog
voordat erover het overleg met de
zitter kiezen.
Eensgezind verklaren NW, NKV en
CNV dat de ondernemingsraad
'geen medebeslissingsrecht moet
worden verleend terzake van ingrij
pende ondernemingsbeslissingen.
Volstaan dient te worden met een
adviesrecht'. Het CNV licht deze
beperkte toekomst voor de mede
directie is geweest. Het overleg zal zeggenschap via de ondernemings
raden toe door te verwijzen naar
zijn streven naar het 'Gemeen
schappelijk Bestuur' voor alle on
dernemingen. NW en NKV zeggen
dat de ondernemingsraden in het
algemeen geen formele verantwoor
delijkheid voor ingrijpende beslis
singen kunnen dragen doordat de
onderneming te sterk afhankelijk is
van het marktmechanisme (in de
huidige economische ordening).
daardoor verschralen. Het zal blij
ven bij het afleggen van verklarin
gen en stellen van eisen. De direc
tie zal zich gereserveerder gaan op
stellen
Samenwerking
Het CNV ziet de onderneming als
'samenwerkingsverband tussen
mondige mensen'. Het CNV bena
drukt daarbij dat 'de mens een De werkgevers menen dat de on
vrij wezen is en aan God en zijn dememingsraad uitsluitend zou
naaste verantwoording schuldig is.'
In het bedrijf gaat het om 'het,
gestalte geven aan eigen werk eh
eigen toekomst. De zeggenschap in
de onderneming mag dan ook niet,
■bij enkele berusten, maar behoort
onderneming die door üe
ttfrnemingsieiding (directie)
en bepaald. Een directeur als
i&ter oeiemmert het vrije on-
ikelijke spreken en oordelen,
^directeur-voorzitter is ook nog
'je baas' voor de raadsleden,
idien heeft hij een voorsprong
amis, informatie en discussie-
iek. Al met al 'een niet te
schatten psychologische be
vinden NVV en NKV
izelf adviseren
ndernemingsraad moet de be-
leiding adviseren en op som-
punten instemming verlenen,
directeur als lid van de raad
m eigenlijk zichzelf te advise-
«ggen NVV en NKV. Zij willen
erknemers een eigen orgaan
de onderneming geven, net
ook kapitaalverschaffers hun
orgaan hebben in de vorm
e algemene vergadering van
eelhouders bij nv's en bv's. De
neelsraad moet daarom alleen
in uit gekozen werknemersle-
De wet zal moeten regelen dat
raad regelmatig overleg voert
ie ondernemingsleiding,
jevers en CNV daarentegen
le ondernemingsraad als 'n 'sa-
werkingsverband'. Zowel on-
mingsleiding als werknemers-
moeten daarom deel blijven
ken van de ondememings-
Volgens de werkgevers zullen
arbij altijd spanningen blijven
de gekozen werknemers-le-
hun kiezers, de werknemers-
rban. Enkele maatregelen
erbeteramg van de relatie tus-
aadsleden en werknemers-kie-
zijn niettemin nuttig, vinden
erkgevers. Ook voor de kwali-
de voorbereidende besprekin-
rerd deelgenomen door delega-
'an de Verenigde Staten, Ja-
sn de EG (namens de Ind us-
nden), Algerije, Iran, Saoedi-
en Venezuela (voor de olie-
terende landen) en India.
en Zaïre (als vertegen -
llgers van de ontwikkelings-
n). Besloten werd dat aan de
rentte in december 27 minis-
zullen deelnemen, waarvan
uit de industrielanden en ne-
uit de olielanden en de
kkelingslanden. Ze zullen vier
lissies moeten instellen voor
er hoofdonderwerpen van het
d.
ommissies krijgen elk vijftien
waarvan tien afkomstig uit
ielanden en de ontwikkelings-
n en vijf uit de industrielan-
Hun taak wordt uitvoerbare
op te stellen die ter goed
ig zuilen worden voorgelegd
■en volgende vergadering van
ministers die vermoedelijk
eind volgend jaar zal worden
iden.
aakomschrijving van de vier
lissies leverde de afgelopen
de grootste problemen op. De
trielanden, en vooral de Vere-
Staten. waren van mening
e opdrachten aan de commis-
t ruim mogelijk gesteld moe-
'orden zodat ze alle kanten op
en. De Amerikaanse afgevaar-
onderminister van buiten
landse zaken voor economische
aangelegenheden Charles Robinson,
merkte in dit verband op dat de
Verenigde Staten bereid zijn overal
over te praten.
De ontwikkelingslanden dachten er
enigszins anders over. Ze wilden
dat er waarborgen kwamen dat de
onderwerpen die voor hen het
meest van belang zijn zeker ter
sprake zullen komen. De taakom
schrijving zou daarom wat specifie
ker moeten worden gesteld. Uitein
delijk slaagde men erin het eens te
worden over de verklaring dat elke
delegatie elk onderwerp ter sprak
mag brengen dat relevant wordt
geacht.
Koopkracht
Uit de lijst van de olielanden en de
ontwikkelingslanden blijkt dat on
der meer gesproken zal moeten
worden over bescherming van de
koopkracht van het geld dat de
industrielanden voor olie en andere
grondstoffen betalen, verder over
toegang voor de produkten van d-
ontwikkelingslanden tot de afzet.?
bieden in de geïndustrialiseei
wereld alsmede over de overdid'
van technologische kennis van h
Westen aan de derde wereld. In
financiële commissie moet vo'
de olie- en ontwikkelingsl;
worden gesproken over intern
nale monetaire kwesties en pi"
men van investeringen op lat
termijn.
mogen adviseren. De huidige wet
echter bepaalt voor enige onder
werpen dat de bedrijfsleiding voor
een beslissing de 'instemming' van
de ondernemingsraad nodig heeft.
'Deze instemmingsbevoegdheid mist
een logische grond,' zeggen de
werkgevers in het ontwerp-SER-ad-
vies. Voorstellen om deze bevoegd
heden daarom uit de huidige wet te
schrappen, doen zij echter niet.
SCHAARSBERGEN —'De re
gering heeft de SER onder te
grote druk gezet door nog dit
jaar te willen komen met een
wetsontwerp over de onder
nemingsraden. Het is erger
lijk dat het overleg in de SER
om deze, zuiver politieke, re
den zijn kans niet heeft ge
kregen. Een fundamentele be
zinning heeft niet plaats kun
nen vinden'.
Dit verwijt aan de regering
uitte voorzitter ir. de Wit van
de christelijke werkgeversor
ganisatie NCW gisteren op
een vergadering van zijn ver
bond in Schaarsbergen. Aan
leiding was de behandeling,
vandaag in de SER van een
uiterst verdeeld ontwerp-ad-
vies over een andere opzet
van de ondernemingsraden.
Alleen al de grote verdeeld
heid vindt De Wit een aan
wijzing dat 'de tijd niet rijp'
is voor een ingrijpende wijzi
ging van een ondernemings
raden, zoals die door onder
meer NVV en NKV wordt na
gestreefd.
Volgens De Wit zien delen
van NVV en NKV en linkse
politieke kringen de door hen
bepleitte personeelsraden als
een verlengstuk van het vak
bondswerk binnen de onder
nemingen, en wellicht zelfs
als middel om het kapitalisme
van binnenuit te ondergraven
en te vervangen door een of
andere vorm van arbeidszelf-
bestuur. Het behoeft, meende
ir. De Wit, geen nader betoog
dat christelijke werkgevers
zich daartegen verzetten.
Van onze onderwijsredactie
DEN HAAG Minister Van Kemenade (onderwijs) wil zo nodig zijn beleidsprogramma voor de
werkende jongeren versnellen, als blijkt dat de leegloop van vormingsinstituten zich doorzet.
De minister zei dit gisteren na de rie en praktijk in het onderwwjs
installatie van de commissie voor
het participatie-onderwijs. Dit is
een vorm van onderwijs waarbij
theorie en praktjk elkaar afwisse
len. De bewindsman bevestigde de
alarmerende berichten van de Lan
delijke Organisatie Vormingswerk
Werkende Jongeren (LOVWJ). Op
1 oktober waren slechts 22.00,0 ge
deeltelijk leerplichtige jongeren in
geschreven bij een vormingsinsti
tuut. Dat is de helft minder dan
vorig jaar. Volgens de LOVWJ
wordt het onmogelijk het participa
tie-onderwijs te ontwikkelen, als
het vormingswerk in dit tempo
'wegkwijnt'.
Niet onverwacht
Het commentaar van de minister
hierop was, dat terugloop van het
aantal jongeren op vormingsinsti
tuten niet onverwacht komt. De nu
bekende cijfers komen overeen met
de verwachtingen die het ministe
rie begin dit jaar ook aan de be
trokken organisaties heeft bekend
gemaakt. 'Op zichzelf hoeven we
niet treurig te zijn om het ver
schijnsel', aldus de minister. Als
een groter deel van de zestienjari
gen langer in het dagonderwijs
blijft, is dat zelfs positief, ook al
zal de angst voor de snel toene
mende jeugdwerkloosheid hierbij
ook een rol spelen. Deze ontwikke
ling dwingt wel tot maatregelen in
het dagonderwijs, omdat deze groep
nu langer op school blijft en als ze
willen dat de combinatie van theo-
voor werkende jongeren een kans
krijgt, moet ook daar het beleid
versneld worden.
Twee poten
schoolse onderwijs. Ze zien het nut
niet van kennis die zo weinig te
maken heeft met hun eigen erva
ringswereld. Daarom is het zo be
langrijk dat er een combinatie
komt van theoretisch onderwijs,
vorming en praktische stages, niet
alleen voor de werkende jongeren,
.maar voor heel het onderwijs'.
Die vorm van onderwijs rust im
mers op twee poten: het leerlin
genwezen en het vormingswerk.
Onder de inbreng van het vor-
mingswerk zal er weinig van te- rr 1. i.
recht komen. Van de maatregelen IVGliyRlla. DGulGlgTL
die de landelijke organisatie voor
vormingswerk eist zijn er verschil
lende al in uitvoering, aldus Van
Kemenade. Er ligt een wetsontwerp
bij de Kamer, dat de minister in
staat stelt samenwerking tussen
vormingswerk en streekscholen
wettelijk af te dwingen.
De registratie van gedeeltelik leer
plichtigen en de controle op de
naleving van de leerplicht worden
ook verbeterd. Bovendien ligt er
een wetsontwerp bij de Kamer dat
de werkgever verbiedt een gedeelte
lijk leerplichtige in dienst te ne
men, zelfs al zou deze niet inge
schreven staan bij een streekschool
of vormingsinstituut.
Tekortkoming
Dr. M. A. J. M. Matfchijsen, voorzit
ter van de gisteren geïnstalleerde
commissie, zei 'dat het een geweldi
ge tekortkoming was van het gewo
ne onderwijs dat het zo ver van de
praktijk afstaat. De werkende jon-
NAIROBI (AP, Reuter) De Keni-
ase regering heeft de parlementsle
den Seroney en Shikuku laten ar
resteren. Zij hadden zich kritisch
opgesteld tegenover president Jomo
Kenyatta Shikuku heeft de vori
ge week in het parlement gezegd
dat de Keniase Afrikaanse nationa
le unie (KANU), de enige politieke
partij in het land, dood is. Hij werd
bijgevallen door Seroney.
Kenyatta heeft gisteren de volks
vertegenwoordiging gewaarschuwd
dat andersdenkenden niet zullen
worden geduld. Iedere die de rege
ring afvalt wacht eveneens arresta
tie, aldus het tachtigjarige staats
hoofd dat de afgelopen maanden
steeds meer steun heeft zien afkal-
geren zijn vaak afgeknapt op dat ven.
schappelijk pestuur' als toporgaan
van de onderneming na, met ver
gaande bevoegdheden, onder meer
benoeming en ontslag der directie,
vergelijkbaar met de huidige raden
van commissarissen. De helft van
de leden van het 'Gemeenschappe
lijk Bestuur' zullen rechtstreeks
door de werknemers moeten wor
den gekozen. De overige bestuursle
den moeten worden gekozen door
andere groeperingen zoals de aan
deelhouders. 'Op deze wijze kan de
invloed van de werknemers op de
doelstellingen van de onderneming
en op de vitale beslissingen op
eenvoudige en efficiënte wijze wor
den gerealiseerd," aldus het stand
punt van het CNV.
Zelf kiezen
Het CNV vindt dat de onderne
mingsraad uit zijn midden zelf een
voorzitter moet kiezen. Dat kan
maar hoeft dus niet het direc
tielid van de raad zijn. Het CNV
vindt dat 'een. kwestie van doelma
tigheid en vergadertechniek'. Hoe
wel het nu nog in strijd is met de
wet, wordt het zelf kiezen van een
voorzitter soms al in praktijk ge
bracht. Sommige directeuren name
lijk vinden dat zij dan vrijer zijn
om zuiverder hun standpunt naar
voren te brengen.
De werkgevers vinden dat de voor
zitter een directielid moet blijven,
zodat hij een belangrijke verant
woordelijkheid draagt voor het wer
ken van de raad. Hoewel men bij
de christelijke werkgeversorganisa
tie NCW ook wel voelde voor een
zelf uit de raad te kiezen voorzitter
zoals het CNV bepleit, blijkt hier
van niets meer in het ontwerp-SER-
advies.
NW en NKV willen dat de leden
IJS Het voornaamste resultaat van de voorbereidende be
ringen voor een internationale conferentie van olielanden,
strielanden en ontwikkelingslanden die de afgelopen drie
n in Parijs zijn gevoerd is dat de conferentie, die ook weer
arijs wordt gehouden en op 16 november begint, eigenlijk
al over kan gaan. In de verklaring die in Parijs werd uit-
ven staat dat elke delegatie elk onderwerp ter sprake mag
gen dat naar haar mening verband houdt met de hoofdlijnen
het beraad: energie, grondstoffen, ontwikkelingsvraagstuk-
en aanverwante financiële kwesties.
Keek u ook uit naar een
wagen met de kwaliteiten
van een Kadett, maar voor
zien van zo'n praktische
derde deur?
Vanaf vandaag staat bij
uw dealer de Opel Kadett
City. Een op-en-top
Kadett, voorzien van een
wijd-opklapbare City
achterdeur. En daarmee
kunt u vrijwel alles
vervoeren wat u
normaal in geen andere
auto kwijt kunt.
Kinderwagens, tuin-
spullen, zomerstoelen, duik
sportuitrustingen, bood
schappen... u schuift't via
de City-deur zó naar
binnen. En hebt u nog
meer ruimte nodig dan
klapt u even de achterbank
neer en de laadruimte is
bijna verdubbeld!
koncessies gedaan aan 't
befaamde Kadett-komfort.
Ook de vanzelfsprekende
betrouwbaarheid van dit
model is typisch voor de
Kadett.
Tel daarbij op't gebruik
van gewone benzine, z'n
lage onderhoudskosten
(eens om de 10.000 km.
een service-beurt), een
fabrieksgarantie van een
vol jaar zonder kilometer-
beperking en u hebt een
Kadett die z'n prijs ruim
waard is. Vanaf 10.498,-.
Prijs incl. BTW af General Motors Continental S.A. Prijs- cn specifikatiewijzigingcn voorbehouden.
