Reclassering niet blij
met AVRO's 'opsporing'
LODENFREY
Radio- en televisieprogramma's
Even
puzzelen
DCLLy
VAN
ARNHEM
Concurreren met misdrijven
Programma
bedoeld als
experiment
8
1
Staatssecretaris:
sla de fase van
noodlokaal over
DINSDAG 14 OKTOBER 1975
BINNENLAND - RADIO EN TV
Geen nieuws
door Leo Kleyn
DEN HAAG Alle geruststellende woorden van de AVRO ten spijt, is de reclassering allerminst
gelukkig met het tv-programma 'Opsporing verzocht', dat die omroepvereniging vanavond vanuit
het hoofdbureau van politie in Den Haag zal uitzenden. In dat als experiment bedoelde program
ma zullen, aldus de AVRO, 'de kijkers worden geconfronteerd met een drietal ernstige misdrijven,
die niet door de politie met de gebruikelijke opsporingsmethoden konden worden opgelost'.
Mr. Nico van Zeist, adjunct-direc
teur van de Vereniging van reclas-
seringsinstellingen, zegt het met
name ongewenst te vinden dat niet
bijvoorbeeld de NOS, maar een van
de particuliere zendgemachtigden
dit programma op het scherm
brengt. De vereniging heeft dit
principiële bezwaar kenbaar ge
maakt aan de minister van justitie,
maar die conformeert zich aan het
advies van de NOS het programma
te laten samenstellen door de
AVRO, die er de oudste rechten op
heeft en het ook, zoals dat in het
Gooi heet, 'geclaimd' zou hebben.
Concurrentiestrijd
'Ik vind het onjuist', zegt Van
Zeis, 'dat dit programma in de
moordende concurrentiestrijd tus
sen de omroepen wordt betrokken.
Zo'n omroepvereniging probeert
daar leden mee te werven. Misdaad
is in trek. Zelfs de voorzichtigste
omroep brengt tegenwoordig aller
lei misdaadseries op het scherm'.
Van Zeist wijst er daarbij op dat
weliswaar een selectiecommissie,
gevormd door politie- en justitie
functionarissen. de gegevens van
een aantal onopgeloste misdrijven
verzamelt, maar dat de AVRO be
paalt welke zaken zullen worden
uitgezonden en op welke manier
dat gebeurt. 'Waarom heeft de mi
nister dat niet in eigen hand ge
houden?'
Ondanks haar protest en na lang
aarzelen heeft de Vereniging van
reclasseringsinstellingen besloten
toch zitting te nemep in de bege
leidingscommissie, die het effect
van het programma zal bestuderen.
Van deze commissie, die wordt
voorgezeten door dr. E. Diemer, lec
tor in decommunicatiewetenschap
aan de Vrije Universiteit, zullen
ook vertegenwoordigers van de NOS
en de AVRO en afgevaardigden van
politie en justitie deel uitmaken.
Jaap van Meekren
Heksenjacht
Het programma 'Opsporing ver
zocht' wordt 'beslist geen heksen
jacht', belooft presentator en eind
redacteur Jaap van Meekren in
het jongste nummer van Televizier.
In de discussie over het opsporings
programma is dat woord 'heksen
jacht' herhaaldelijk opgedoken. Het
viel ook te lezen in het verslag van
de in 1969 door de toenmalige mi
nister van justitie ingestelde werk
groep opsporingsberichtgeving per
televisie.
De werkgroep wilde de mogelijk
heid van 'massa-psychologische
verschijnselen als gevolg van een
tv-opsporingsprogramma niet ge
heel uitsluiten', maar, zo werd er
aan toegevoegd, 'zij wijst er op dat
tot dusver na publiciteit over een
gepleegd zwaar misdrijf daaruit
voortvloeiende verschijnselen van
deze aard zich in Nederland nog
niet hebben voorgedaan'.
In het in december 1971 uitge
brachte verslag concludeerde de
werkgroep dat het nut van televi
sie-uitzendingen ter opheldering
van ernstige misdrijven 'moeilijk
kan worden betwijfeld'. Wel zou
(ADVERTENTIE)
WERELDMERKVOOR MODE
•VOOR MODE
SINDS 1842
Verkoopadressen worden verstrekt door:
H. J. J. Hogestijn, A dam. Tel. 020-710261
Vul horizontaal in: 1. hoofddeksel,
2. kruimel, 3. dwaze gewoonte. 4.
dichter, 5. boom, 6. medeklinker, 7.
medeklinker, 8. zeehond, 9. zangvo
gel, 10. draadvormig deeltje dat van
een stof loslaat. 11. schoenvorm, 12.
kolfhamer.
Bij juiste oplossing leest men verti
caal: 13. de naam van een insekt.
Hor.: 1. naderhand, 8. sa. 9. elger,
10. os, 12. nes, 13. Ems. 15. ene, 17.
aal, 19. aai, 21. lege, 23. Arno. 24.
RX>., 25. memel. 26. on 27. eelt, 29'.
made, 31. Gré, 32. kee. 34. ter. 35.
Ill, 37. die. 39. li, 41. Eerde. 43. d.
44. navigatie.
Verticaal: 1. na. 2. -Dee, 3. Elsa. 4.
Rg., 5. heel, 6. arm, 7. do, 8. stelre
gel, 11. spionneren. 12. neg, 14. sar.
16. neder, 18. armee. 20. anode, 22.
emt, 23. alm. 28. lei. 30. Ate, 32.
klei. 33. Edda. 36. Lev. 38. iet. 40.
in, 42. Rg., 43. de.
Zandloper
1
13
2
3
4
5
6
7
9
L.
12
De werkgroep, onder voorzitter
schap van mr. W. A. baron van der
Feltz, toen procureur-generaal in
Leeuwarden, nu in Den Haag, trok
haar conclusie na een hele reeks
vragen te hebben beantwoord. Een
aantal daarvan was door de toen
malige minister, mr. C. H. F. Polak,
in zijn installatierede geformu
leerd: 'Hoe zijn dergelijke pro
gramma's verenigbaar met de be
scherming van de privacy, waarop
ook de verdachte in een strafproces
aanspraak heeft? Wat laten zij in
stand van het beginsel, dat een
verdachte voor onschuldig wordt
gehouden zolang hij niet onherroe
pelijk is veroordeeld? Is het wel
verantwoord op deze wijze het pu
bliek voor het verschijnsel van de
criminaliteit te interesseren? Kan
niet een aantal mensen, waaronder
ook kinderen, op het pad van het
amateur-speurderswerk worden ge
zet?'
In haar advies aan de minister
heeft de werkgroep, waarin politie
en justitie sterk vertegenwoordigd
waren en waarin niemand namens
de reclassering zitting had, het be
lang van de opsporing laten preva
leren boven de mogelijke nadelige
effecten. De vraag is of zij dat
terecht heeft gedaan, waar in het
verslag zelf te lezen staat: 'Over de
juiste voor- en nadelen van gebruik
van de televisie voor de opsporing
heeft de werkgroep nog geen vol
strekte zekerheid kunnen verkrij
gen. Vooral aan wetenschappelijk
onderzoek van de schadelijke ne
veneffecten heeft het tot nu toe
goeddeels ontbroken'.
'Aktenzeichen'
Mr- Nico van Zeist
volgens de werkgroep aan een aan
tal voorwaarden moeten worden
voldaan. Zo zou de gemeenschap
'een reëel en aanzienlijk belang' bij
de opheldering van de desbetref
fende zaak moeten hebben, zou de
uitzending uit een oogpunt van op
sporing 'werkelijk noodzakelijk'
moeten zijn en zou de presentatie
'sober, rustig en zakelijk' moeten
zijn en erop gericht 'de mogelijke
schadelijke neveneffecten zoveel
mogelijk te ondervangen'.
De werkgroep werd ingesteld, nadat
de AVRO had meegewerkt aan een
op 18 juli 19Ö9 uitgezonden scha
kelprogramma tussen Duitsland,
Oostenrijk, Zwitserland en Neder
land, waarbij de Nederlandse kijker
kon kennismaken met het in West-
Duitsland bijzonder populaire pro
gramma 'Aktenzeichen XYun-
gelöst', dat door Eduard Zimmer-
mann wordt gepresenteerd. De
AVRO. sindsdien in hoge mate
geïnteresseerd gebleven in de uit
zending van opsporingsprogram
ma's, verwierf met dat initiatief de
nu gehonoreerde oudste rechten,
Namens de AVRO was ook Siebe
van der Zee, directeur van het Te
levisiebedrijf, lid van de ministerië
le werkgroep.
Ondanks het enthousiasme van de
AVRO en sommige politiefunctio
narissen, rezen er in Nederland
nogal wat bedenkingen tegen de
show-achtige aanpak van 'Akten
zeichen XY'. De werkgroep opspo
ringsberichtgeving per televisie
bleek die bedenkingen tot op zeke
re hoogte te delen en legde een
lichte voorkeur aan de dag voor de
aanpak van het regionale Engelse
televisieprogramma 'Police Five',
dat, anders dan 'Aktenzeichen XY'
niet gedramatiseerd is, wat wil zeg
gen dat er geen acteurs en recon
structies van misdrijven aan te pas
komen.
Kermis
Het ongunstige Imago van 'Akten
zeichen XY' heeft lang als een
doem op de AVRO-plannen gerust.
De functionarissen van de AVRO
moesten steeds maar weer herhalen
dat zij iets anders in de zin hadden
dan Eduard Zimmermann en de
zijnen. Eind vorig jaar zei Henk
van der Molen, toen nog hoofd van
de afdeling informatieve program
ma's van de AVRO-televisie, in een
dagbladinterview: 'Uit het feit al
leen al, dat de programma's door
mijn afdeling gemaakt worden,
blijkt dat het ons om de informa
tieve kant gaat. In West-Duitsland
vallen de programma's onder de
categorie amusement, ze maken er
een soort kermis van'.
Bij de AVRO werd toen nog wel
aan dramatisering gedacht, zij het,
zoals Henk van der Molen in een
ander interview zei, 'toch niet in de
betekenis van het zo opzetten dat
je een lekkere Krimi maakt'.
Jaap van Meekren heeft de gedach
te aan dramatisering geheel laten
varen. In Televizier zegt hij: 'Dra
matiseren zullen we in elk geval
niet. Dat strookt niet met mijn
stijl van werken'. In de definitieve
opzet zal met behulp van films en
foto's informatie over een zaak
worden gegeven, zullen de betrok
ken polltie-functionarissen een an
dere toelichting geven en zullen
getuigen verklaringen afleggen.
'Police Five'
'Elke gelijkenis met het Duitse pro
gramma wijzen wij van de hand',
zegt een woordvoerder van de
AVRO. 'Het programma zal meer op
'Police Five' lijken'. Ook de bezwa
ren van de reclassering wijst de
AVRO van de hand. In januari van
dit jaar zei Henk van der Molen in
een interview met Vrij Nederland:
'Het schijnt ook nogal eens voor te
komen dat een verdachte zich op
gelucht voelt als de politie hem
eindelijk te pakken heeft en ben je
zo idealistisch dat je zegt dat de
detentie moet bijdragen aan de te
rugkeer van een veroordeelde in de
maatschappij, dan is het ook in het
belang van de betrokkene, dat ie
eerst gepakt wordt'.
De maandagavond uitgezonden
eerste aflevering van de KRO-serie
Mensen zonder grenzen, is mij niet
meegevallen. Met het portret van
landbouwkundig ingenieur Ton
Jacobs is over missie en
ontwikkelingswerk hoegenaamd
geen nieuws aangedragen. Wel is
de indruk gewekt dat de
vriendelijke Dominicaner
lekenbroeder in denken en werken
meer met vraagtekens dan vanuit
zekerheden leeft.
Jacobs en zijn mede-ordebroeders
leiden (niet zonder moeite) een
geïsoleerd bestaan in een Peruaans
oerwoudgebied. Niet om zieltjes te
winnen, want dat vinden zij
afschuwelijk. Wel spannen zij zich
in om de dorpsbewoners ertoe te
brengen, op westerse wijze
landbouw te bedrijven en in
termen als 'collectiviteit' te leren
denken. Maar de Serrano's, die het
liefst in Indiaanse stijl hun eigen
boontjes blijven doppen, zijn nog
altijd beducht voor koloniale
nevenmotieven bij de Europese
ontwikkelingswerkers. Best te
begrijpen ais je land drie eeuwen
lang- door wrede Spaanse
overheersers is leeggezogen. Wat je
er dan als niet-missionerende
Dominicaan denkt te'bereiken,
wordt in de film onaangeroers
gelaten.
In plaats van er eens/Uit te
breken. hebben~vele vrouwen zich
in de keuken laten schuiven. Om
nu eens niet voor het gezin, maar
ten gerieve van het Zuivélbureau te
kokkerellen. Deze commercie kwam
ook nog op de televisie, zodat heel
Nederland kon zien dat een volle
zaal daverend applaudiseerde
wanneer er een schoteltje werd
binnengedragen. Thuis krijgen zij
misschien de handen niet op elkaar
als vrouwlief zich heeft uitgesloofd.
En dat kan allemaal in het jaar
van de vrouw.
Soms zijn er programma's, waarop
ik de reacties van kijkers
wel onmiddellijk zou
willen registreren. Dat was het
geval met de zondagavond
uitgezonden KRO-rubriek Heel de
mens. Tegenover Ad Langebent
vertelde mevrouw Cri Stellweg,
vanuit een sterke betrokkenheid,
over haar confrontatie met de
dood.
Zij as an tal van opzichten anders
over het einde van de mens gaan
denken nadat zij het voor haar
ongeneeslijk zieke broer uit Mexico
had mogelijk gemaakt om in plaats
van dn een kille ziekenhuiskamer te
sterven Sn de familiekring.
Waarschijnlijk nog suggestiever
dan dn haar dn onzp krant ddrect
besproken boek 'Deze aarde
verlaten', zullen de ervaringen van
mevrouw Stellweg anderen hebben
bewogen om zich meer bezig te
houden met onze vaak onwezenlijke
houding ten opzichte van de dood.
Eén van haar wensen: het hoort
weer ongebruikelijk te worden dat
we mensen in de steek laten nog
voor zij weg zijn.
Op dit moment mis ik de mening
van een medicus over het
verplaatsen van een zaalpatiënt
naar een kamertje-apart waar de
zuurstof via een slangetje uit de
muur komt. En over de angst voor
het alleen zijn dn wat ervaren
wordt als het 'dodenkamertj e'
Humanistisch Vormdngs Onderwijs
wil kinderen op basisscholen een
ruimere kans geven om mondige,
vrije mensen te worden, die in
staat zijn een eigen antwoord
te geven op de vragen waarvoor ze
in de wereld van nu en straks
kunnen worden geplaatst. Een hele
mond vol. waarvan ik wel iets in
praktijk gebracht wilde zien, Dank
zij de techniek kon ik de
zondagavonduitzending van het
Humanistisch Verbond de volgende
dag op mijn gemak bekijken. Het
vermoeden dat het begrip 'ruimere
kans' zou moeten worden opgevat
in tegenstelling met de vorming op
christelijke scholen, werd al gauw
bewaarheid. Bij
godsdienstonderwijs wordt je wat
opgedrongen, zei een moeder. Zij
nam aan dat het HVO de kinderen
•vrij laat in het vormen van een
mening.
De veronderstelling dat het
vertrouwd maken met geestelijke
normen een dwangmatige bezigheid
moet zijn, is al even onjuist als de
gedachte dat je anderen zou
kunnen vormen zonder bij hen iets
achter te laten van je eigen
denkbeelden. Een Engels
spreekwoord zegt: 'Een kind bootst
eerst zijn ouders na, dan zijn
leraren en vervolgens zijn
omgeving'. Een mens die niet het
resultaat is van zijn omgeving moet
dan ook ngo geboren worden.
TON HYDRA
Van onze onderwijsredactie
PAPENDRECHT Bij het openen
van de scholengemeenschap 'De la
ge waard' in Papendrecht heeft
staatssecretaris De Jong Ozn van
onderwijs ervoor gepleit de fase
van de noodlokaien over te slaan.
'We moeten naar een situatie toe,
waarbij een school gelijktijdig op
het scholenplan en op het scholen
bouwplan komt te staan', aldus dr.
De Jong. 'Nu zetten we eerst nood-
lokalen neer die we daarna weer
gaan afbreken. Daar zit een ele
ment van verspilling in'.
De staatssecretaris vond dat scho
len in een soort bouwstroom ge
bouwd moeten gaan worden. Een
zelfde firma bouwt bij dit principe
dan scholen die op andere plaatsen
precies zo opgebouwd kunnen wor
den. een soort seriebouw dus. Op
scholen die in deze serie het eerst
gebouwd worden, rust dan de plicht
om hun goede en slechte ervarin
gen met het schoolgebouw door te
geven aan de volgende in de
stroom, aldus dr. De Jong Ozn.
182. 'Ik heb de eerste spionnen al
te pakken, heer!' riep de boog
schutter blij, zijn twee gevangenen
de tont induwend. Achter een ruwe
tafel zat daar heer Everhart van
Boecenroode, bezig met het bestu
deren van een kaart van slot
Kneutjesibroek. 'Ze Mepen me zó in
de airmen, heer', legde de boog
schutter uit. 'Dan zijn het knoeiers
en beginnelingen', gromde Crygert
met z'n diepe bas. 'Voor zulke lui
ken ik maar één parool aan de
hoogste boom!' 'Daar wachten we
nog even mee', suste de heer Ever-
hart. 'Misschien kunnen ze ons
eerst nog tot voordeel strekken. Zeg
eens gauw op, stukken gespuis:
waar komen jullie vandaan? Jullie
zijn niet uit deze streek, dat zie je
zo'. Koortsachtig zocht smidje Ver
holen in zijn brein naar mogelijk
heden om aan de ruwe bejegening
van Everhart te ontkomen en hij
besloot geheimzinnig te gaan doen.
Dat was altijd raak, meende hij. 'Ik
kom uit een streek, hier wel dui
zend jaar vandaan', vertelde hij,
geheel naar waarheid. 'Waar ik
woon zijn de mensen veel knapT
dan gij of wie ook van uw M°m
geleerden. Onze mensen vliegen
vogels door de lucht, gezeten egi
metalen straaljagers Even %]jcl
feilde de heer Everhart voor
zijn antwoord gaf. 'Hoe kan dl
zei hij toen, 'Gij zijt nog nieteab
oud dat ge duizend jaar hebt n
nen reizen?' 'Ik wel', zei de sqde
'Ik overwon de tijd maar dat
grijpt gij toch niet, daar de \t :na
beid u ontbreekt'Goed
baasfluisterde Kereltje vol MU
PELLI. PINGO EN HUN VRIENDEN
de
(FANTASTISCH! DAAR IS
-MftAUN VOETBAL IK WIS
L NIET DAT JE 00K KON
TOVEREN.
Radio vandaag Speciaal
HILVERSUM I
KRO: 7.00 Nws-.. 7.02 Het levende
woord. 7.07 (S) Badlnerie. (7.30 Nws. 7.41
Echo.) 8.24 Overweging. 8.30 Nws. 8.36
Gymn. voor de huisvrouw. 8.45 De won
derlijke letter M. 9-40 Schoolradio. 9.50
Schoolradio. 10.00 (S) Aubade. (10.30
Nws.) 11.30 Bejaardenprog. 11.55 Scheeps
praat. 12.00 (S) Van twaalf tot twee.
14.00 Huisbezoek. 14.16 Schoolradio. 14.25
Schoolradio. 14.45' (S) Interlokaal op
dinsdag. (15.30 Nws.) OVERH.VOORL:
17.00 De Antillen in de toekomst. KRO:
17.10 (S: De hut-sgeklutste kinderspelen.
17.30 Nws. 17.32 Echo-magaz.
PP: 18.19 Ultz. van het GPV. KRO:
18.30 Nws. 18.41 Echo. .18.50 Prog. voorbe
schouwing. 19.00 (S) KRO Muziekfeest
1975. 19.20 (S) Zin in muziek. 19.45
Instemmen met velen. AVRO: 20.00 Van
avond. 20.00 (S) Uit in de kazerne. 20.30
(S) Hersengymn. 20.55 (S) XY Y-man,
hoorspel. 21.30 (S) Prom. ork. 22.00 (S)
Koepel cafe. 22.30 Nws. 22.40 Radiojourn.
23.00 (S) Kwartet Rinus van Galen. 23.20
(S) Er floot een vogel, in de wel. 23.55
Nws.
HILVERSUM n
AVRO: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymn.
7.20 (S) Dag met een gaatje met om 8.00
Nws. en om 8.11 Radiojourn. 8.50 Mor
genwijding. NOS: 9 00 Uitgebreide rep.
9.35 Waterst. AVRO: 9.40 (S) Inleiding
tot muziekbegrip. 10.00 (S) Voor de
kleuters. 10.10 Arb.vit. (11.00 Nws. 11.03
Radloioutn.) 11.30 (S) Rondom twaalf.
11.55 Beursber. OVERH.VOORL: 12.30
Ultz. voor de landbouw. AVRO: 12.40 (S)
Licht pianospel. 13.00 Nws. 13.11 Radio
journ. 13.25 (S) Componerende vrouwen
(III) 14.05 Papa is een engel: wie is mijn
vader, doe. 14.35 (S) Uit de muzlekpers.
15,25 (S) Essay: een prog. waarin over
kunst wordt doorgepraat. 16.00 Nws.
16.03 Radiojourn. 16.05 (S) Gebakken
vensterbanken en andere smoezen. 17.00
(S) Mobiel. 17.55 Med.
18.00 Nws. 18.11 Radiojourn. 18.20 De
gesproken brief. 18.25 Tout a toi. 18.50
Toppers van toen. 19.30 Econ. magaz.
NOS: 19.50 Den Haag vandaag. 20-00 Nws.
KRO: 20.05 Overweging. 20.15 Komponist
en radio V1II-2: leren luisteren in vier
lessen. 2130 Theater. 22.20 (S) Weens
Kamerorkest. 22.50 Babelkalender. 23.00
(S) Klass. liederen. 23.55 Nws. Je weg.
TV vandaag
0 In samenwerking met politie en
justitie brengt de AVRO voor de
eerste keer Opsporing verzocht La
ter op de avond volgt een verslag
van binnengekomen reacties.
Ned. 1/20.30 en 22.25
e Het achtste wereldwonder staat
in Amsterdam. Onder deze titel
maakte Barbro Thunér een docu
mentaire over het paleis op de
Dam.
Ned. 1/21.50
Na David Copperfield (20.25)
volgt de mini-voetbalshow tussen
Rotterdam Ahoy' en België.
Ned. 2/21.20
Onderwerpen in Hier en Nu
zijn: het SER-rapport over de Ne
derlandse economie; een nieuw
wildpark op de Veluwe; euthanasie
op baby's, en een interview met de
Indonesiër Nasoetion, die pas is
vrijgelaten.
Ned. 2/22.10
De zaak Opa is een schelmenko
medie,, waarirr een oude bajesklant
de kraak van zijn leven bedenkt
om van dat 'pensioen' rustig te
kunnen rentenieren.
HILVERSUM III
VARA: Van 6.02-18.00 Akt. vla Dingen
v.'d. dag. 7.02 (S) Drie op je boterham.
9.03 (S) Pep-op-drie. 11.03 (S) Drie
draalt op verzoek van mensen uit de
sportwereld. 12.02 (S) Drie tussen de
middag. 14.03 (S) Gesodemeurders. 17.03
(s) Aad Bos en de LP-top-20.
NOS: 18.03 De vakatuirebank. 18.10 (S)
Joost mag niet eten. VARA: 19.02 (S)
Drie loopt achter. 20.02 (S) Nashville.
21.02 (S) Jazz en Blues. 22.02 (S) (Plop-
donder. 23.02 (S) Wachten op midder
nacht. 0.02 (S) Nacht-drle-draai. 2.02 (S)
HELP. 4.02 (S) Truck. KRO: 6.02 Scheer
lal
NEDERLAND I
TELEAC
18.15 Les Gammas, les 8
NOS
18.45 TV-informatie voor
Spanjaarden
NOS
18.55 Journaal
AVRO
19.05 Geheimen der zee, tv-serie
19.55 Reinhard Meh, muziek
programma
20.30 Opsporing verzocht, serie
programma's over onopgeloC'
ernstige misdrijven
21.20 Gregor Serban, muziel
NOS
21.35 Journaal
AVRO
21.50 Het achtste wereldwonder
staat in Amsterdam,
dokumentaire
22.25 Opsporing verzocht
22.40 Ontdek je plekje, film
over de schoonheid van
Nederland
NOS
22.45 Journaal
NEDERLAND II
NOS
18.45 Brigadier Dog
18.55 Journaai
NCRV
19.05 Zij gingen de lucht
in, tv-feuiilleton
21.20 Mini-voetbalshow
22.10 Hier en nu
22.50 Tien minuten met het
Nationaal Jeugdorkest
NOS
23.00 Den Haag vandaag
23.15 Journaal
18
Comfortabel gezeten drinkt Roele-
man zijn thee in kleine slokjes,
terwijl hij nu en dan met zijn
slanke vingers het schijfje citroen
boven het kopje uitperst.
'Waarom hebben jullie het portret
daarginds verhangen?' Hij kijkt
naar een donkere hoek van de ka
mer. Zijn zwager Willem Hendrik
kijkt hem verbaasd aan:
'Jou ontgaat ook niws, het behang
waar het nu hangt heeft een sleetse
plek gekregen, hoe, dat mag Joost
weten, bij een of andere onzalige
schoonmaak. Er is geen behang
njeer van over, nou heb ik het
portret maar op de jaap gehangen'.
Roeleman schudt zijn hoofd.
'De belichting op die nieuwe plaats
is niet al te best'. Willem Hendrik
haalt de schouders op, zo nauw
kijkt hij heus niet naar een schil
derij, als het maar niet scheef
hangt, dan is hij tevreden. De fa
milie praat over de kroniek van de
week, vooral Su weet altijd veel, zij
en Willem Hendrik kunnen smeuïg
vertellen. In Arnhem is de nieuwe
gouverneur van de provincie met
zijn vrouw aangekomen, hem ken
nen ze, maar zijn vrouw nog niet.
'Haar kroeshaar is suspect, heel
suspect', zegt Su met opgetrokken
wenkbrauwen, 'ik heb een keuken
meid gehad, haar zuster heeft bij ze
in vroeger jaren gediend en ha^r
vader.
'De vader van de keukenmeid, van
de zuster of van de nieuwe gouver
nante?' vraagt Willem Hendrik
spottend.
'Onderbreek me nou niet, de vader
van de vrouw van de gouverneur.
door
Henrielte L.T. de Beaufort
II. I'. Leopolds L'liceversmlj. N.V.,
dus haar vader heeft zijn vrouw
opgedaan in Belgisch Congo. Ze
heette een Belgische, maar ik weet
het zo net nog niet, en het is niet
toevallig, dat haar personeel zegt.
dat heb ik zelf gehoord, dat zij en
de dochter ontzettende humeuren
hebben'.
'Belgische mixed pickles dus', zegt
Roeleman bedaard en verzoenend,
onderwijl hij het schijfje citroen
weer boven zijn kopje uitperst. Het
gesprek loopt verder over het zilve
ren paar Jan en Antje en over hun
kinderen. Dolly spitst de oren, dat
interesseert haar, ze doet alsof ze
de Illustration aandachtig bekijkt,
maar ze is een-en-al-oor. Jacoba
vertelt dat Sjos de volgende maand
op het Huls in dienst komt, hij
krijgt deze week zijn eerste livrei
ln Arnhem aangemeten.
'Doe het maar op de groei, Egbert
is nog een heel eind gegroeid na
zijn vijftiende jaar', waarschuwt
etK
Su, alsof Jacoba de groei van
gens niet kent.
'Jullie zult die Sjos niet hou"
voorspelt -Roeleman. 'Het kan
korte of het kan een lange
goed gaan, maar er zit te
'zwerflust in die ogen. Die k
kan soms kijken, alsof hij ee:
vogel is'.
'Wat is dat, een trekvogel,
Het is Dolly, die het hem vraagt
'Een vogel die trekt', antwoordt
rel haar plagend.
'Een trekvogel is zeker een
die trekt', Roeleman zoekt naa:
eenvoudige uitleg, 'trekken, d
van woonplaats veranderen, t
gels doen dat geregeld, weet
het voorjaar en in het najaar'.
'Dank U oom'. Dolly buigt zich N
een gekleurde plaat van de
Dame.
Er wordt verder gebabbeld ovei 1
en Antje's kinderen. Su vertei l<
een wat harde fluistertoon, i
een kan het dus toch horen, d
oudste zoon, Jonge Jan naar i
het dorp zeggen, erg vrijgevoi
is. hij wil helemaal niet ir
onderwijs gaan, ze beweren
politiek, en ze zeggen ook, i
dat wel overdreven zijn, dat
over de puthaak getrouwd is.
ba zegt iets in het Frans,
weet zeker, dat tante Su ti
spreekt, maar ze kan natu
niet verstaan, wat haar n
zegt. De grote broers lachen,
mer, ze kan het niet volgen,
was toch weer dat laatste,
put, puthaak? Ze zal het maar i,
vragen, maar lieve tijd,, ,wat
een heerlijkheid zijn. om late j
ze Frans kent, te weten wi
jnensen lachen.
IS,
