id-strijders
(geroepen
Portugal
Egypte en Syrië
gaan weer praten
Arabische top over
toestand Libanon
irster en Smith
tkkeleien over
rictoria-gesprek'
Gijzeling in Argentijns
bureau VN afgelopen
Woningverbetering?
rust te herstellen
Rustige zondag in Beiroet na bestand
Vertrek Franse
troepen uit
Tsjaad
begonnen
Rode Khmer doodde
leiders van vorig
bewind in Cambodja
Winterpraatje
In Turkije
winst voor
grote partijen
A
jpAG 13 OKTOBER 1975
BUITENLAND - WEER
TROUW/KWARTET 5
^BON (Reuter, UPI, AP) De militaire leiders in Portugal
S oud-strijders oproepen om de rust in het land te herstellen.
1 'bben toegegeven op het ogenblik niet meer te vertrouwen op
fger, waarvan een deel de afgelopen week aan het muitèn
verklaring zei de militaire
lad^n de revolutie gisteren dat
ingend nodig is in Portugal
iaat van 'vrede, discipline
nbare rust te scheppen vol
gde verlangens van het Portu-
olk'. In de verklaring wordt
dat er op het ogenblik geen
zijn met de noodzakelijke
g om deze zaak uit te voeren,
nomen wordt dat de oud-
s zullen dienstdoen in de
militaire interventiemacht
I waarvan de oprichting afge-
'1 maand werd bekend gemaakt.
«uwe eenheid, die tot nu toe
actie is gekomen, is op fel
gestuit van linkse militairen
tugal, die er een aantasting
in macht in zien.
toe maken alleen rechtse
J ren deel uit van de AMI en
aanwijzingen dat de militai-
ers grote moeite hebben an-
olltairen erbij te krijgen. De
laten zullen voorlopig voor
anden worden opgeroepen,
©i e door muiterij in het leger
jgjde drie weken oude regering-
ook geplaagd door rellen in
den en onrust in bedrijven,
elopen week nog werden bij
in Oporto 60 mensen ge
in bleek dat de militairen de
«Involdoehde in de hand had-
n Oporto was het gisteren
maar boven de door linkse
ren bezette kazerne wa pper-
steeds de rode vlag.
jwe militaire interventiemacht
[aast de militaire veiligheids-
I van de communistisch
generaal Oetlo Saraiva de
10. Haar commandant, Viria-
rares de Melo, valt recht-
onder de Portugese presi-
De oprichting van de AMI
izien als een ernstige aan
tasting van de macht van De Car-
valho.
Samen met de afls gematigd bekend
staande stafchef van het leger ge
neraal Carlos Fabiao zou hij op het
ogenblik dwars liggen binnen de
militaire top in Portugal en weige
ren mee te werken aan maatrege
len om de onrust te bestrijden
Men heeft in Lissabon met verwon
dering opgemerkt dat Fabiao, die
tot nu toe steeds voor militaire
discipline pleitte, met geen woord
heeft gerept, over de muiterij van
linkse soldaten.
Verder verluidde gisteren in Lissa
bon dat president Francisco da
Costa Gomes zijn functie van chef-
staf van de strijdkrachten zal opge
ven. De Portugese volksdemocraten
(PPD) hebben daarop aangedron
gen. Costa Gomes zou worden ver
vangen door brigade-generaal Ma-
buel Franco Charais, de comman
dant van het centrale district
waarvan het hoofdkwartier zich be
vindt in de linkse universiteitsstad
Coïmbra. Ook daar sloegen de afge
lopen week soldaten aan het mui
ten. Charais staat bekend als een
gematigde politicus die het beleid
van de huidige Portugese regering
(socialisme naar Westeuropees mo
del) steunt, maar ook als een mili
tair van de harde lijn die in staat zou
zijn een einde te maken aan de
onrust in het leger
CAïRO (Reuter, UPI, AP) Egypte, Syrië en Libië, de drie leden
van de Federatie van Arabische Republieken (FAR), zullen be
sprekingen houden die tot doel hebben de recente strubbelingen
tussen Egypte en Syrië over het Israëlisch-Egyptische Sinaï-
akkoord uit de wereld te helpen, zo hebben gisteren verschillende
in Cairo verschijnende dagbladen meegedeeld.
In Oporto werden bij opstootjes zeker 160 mensen gewond.
hebben.
De verklaring van de socialisten
weerspiegelt volgens waarnemers
hun vrees dat de regering uiteen
valt, wat kan leiden tot een radi
cale verschuiving naar rechts, of
naar links.
De socialistische partijleider Mario
Soares heeft gisteren gezegd dat de
regering op het ogenblik de groot
ste moeite heeft haar gezag uit te
oefenen vanwege 'de linkse opposi
tie'. Hij zei dat Portugal op het
ogenblik de Russische revolutievan
1917 en de Parijse studentenop
stand van 1968 tegelijkertijd door
maakt.
Vanavond zal de Portugese eerste
minister Jose Pinheiro de Azevedo
een belangrijke verklaring afleggen
waarin hij naar wordt verwacht,
verdere maatregelen zal aankondigen
om de onrust in het land te bestrij
den.
Grote moeite
De socialisten van Mario Soares heb
ben gisteren de volksdemocraten
aangevallen vanwege hun fel anti
communistische houding. De volks
democraten willen de communisten
wippen uit de regering waarin op het
ogenblik alle drie de partijen zitting
BEIROET (Reuter, UPI, AP) Zeker acht Ara-bische ministers van buitenlandse zaken zullen
woensdag in Cairo een vergadering beleggen om de toestand in Libanon te bespreken. Bij gevechten
tussen moslems en christenen zijn daar de afgelopen drie weken meer dan vijfhonderd mensen om
het leven gekomen. De schattingen over het aantal doden in de vier 'gevechtsronden sinds april
lopen uiteen van vijftienhonderd tot achtduizend. Het is niet bekend of Libanon zelf aan de top
conferentie in Cairo zal deelnemen-
Daartoe werd een commissie ge
vormd, waarin vertegenwoordigers
van de drie landen en de voorzitter
van het parlement van de FAR,
Basbir El-Rabty, zitting hebben. De
beslissing tot de vorming van de
commissie werd genomen door het
parlement van de federatie. Syrië
heeft de laatste tijd verschillende
aanvallen op president Sadat van
Egypte gelanceerd, nadat deze het
akkoord met Israël had onderte
kend.
Sadat werd onder meer verraad van
de Palestijnse zaak verweten. Sadat
reageerde daarop, door het Syrische
Baath-reglem ervan te beschuldi
gen voor Sowjeteinvloeden door de
knieën te gaan. Egypte heeft er
meermalen bij de Syrische presi
dent op aangedrongen via Ameri
kaanse bemiddeling met Israël tot
een akkoord te komen over de Go-
lan-hoogten.
President Hafez Assad is dit week
einde teruggekomen van een be
zoek aan Moskou. Over de resulta
ten hiervan Is niets bekend ge
maakt.
De berichten over de op handen
zijnde besprekingen tussen Egypte,
Syrië en Libië, gekoppeld aan de
uitspraken van de Egyptische mi
nister van buitenlandse zaken Is
mail Fachmi, dat president Ford
van de Verenigde Staten volgende
maand in Europa een ontmoeting
zal hebben met president Assad van
Syrië, brengen waarnemers tot de
conclusie dat Syrië wel degelijk
probeert met Israël tot een akkoord
over de Golan-hoogten te komen.
Volgens Fachmi bestaan er op het
hoogste niveau al contacten tussen
de VS en Syrië. De grote Egyptische
krant Aobbar El Yom beweerde
zelfs dat er al indirecte contacten
bestaan tussen Israël en Syrië over
een nieuwe regeling in de Golan.
Dit contact zou plaatshebben in het
hoofdkantoor, van de Verenigde Na
ties.
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Kissinger heeft
gisteren voor de televisie verklaard
dat de Verenigde Staten bereid zijn
met president Sadat over Ameri
kaanse wapenleveranties aan Egyp
te te praten, maar dan nog niet
over specifieke wapens. Kissinger
zei wel dat Egypte besloten had
zijn wapenovereenkomst met Mos
kou stop te zetten en nu zijn wa
pens uit de VS wilde halen.
President Sadat heeft gisteren de
doodvonnissen bekrachtigd die zijn
uitgesproken over twee mannen die
ervan zijn beschuldigd dat ze tegen
zijn regering hebben samengezwo
ren.
PARIJS (AFP) Gisteren is het
door Tsjaad geëiste vertrek van
Franse soldaten uit dit land begon
nen, terwijl zich geen nieuwe ont
wikkelingen voordoen in de affaire
die de eis ingaf: de ontvoering door
de rebellen van Hissen Habre van
de Francaise Franqoise Claustre. De
vrijlating van mevrouw Olaustre Is
verder af dan ooit, nu de recht
streekse onderhandelingen tussen
de Franse regering en Habre zijn
verbroken. De eerste geëvacueerde
Franse soldaten en hun gezinnen
worden maandag verwacht op de
militaire basis Hyeres ln het zuiden
van Frankrijk.
In Tsjaad bevonden zich ongeveer
2000 Franse militairen op de bases
in de hoofdstad Ndjamena en in
Sahr (vroeger het Fort Archam-
bault), in het zuiden van het land.
De troepen op deze laatste basis
waren al op Ndjamena teruggetrok
ken op verzoek van de regering van
Tsjaad, die zo uitdrukking wilde
geven aan haar ongenoegen over de
wijze waarop Frankrijk zich in de
affaire-Claustre heeft gedragen.
De regering van Tsjaad heeft in
tussen het internationale rode kruis
laten weten dat het niet zal worden
toegelaten tot het gebied van Tibe-
sti, waar mevrouw Claustre door de
Toeboe-rebellen sinds achttien
maanden wordt vastgehouden.
ORIA/LONDEN (UPI, AP) De leider van de blanke min-
dsregering in Rhodesië, Ian Smith, geeft de Zuidafrikaanse
si' John Vorster de schuld van het mislukken van het overleg Ingrijpen regering
e Afrikaanse meerderheid in het land. Vorster heeft daarop
dat de vele gesprekken die hij en zijn Rhodesische ambt-
t over deze zaak hebben gehad kennelijk doelloos zijn ge-
De Libanese hoofdsta d Beiroet
maakte gisteren voor het eerst
sinds weken weer een normale zon
dag mee. Afgezien van wat gespreid
geweervuur was het rustig in de
stad en stonden lange rijen mensen
voor de winkels om boodschappen
te doen. De politie waarschuwde
hen echter verschillende malen
voor sluipschutters doe op verschil
lende plaatsen actief
deed ln een Brits televisie-
een aanval op Vorster
diens initiatief voor de
te besprekingen tussen blank
art Rhodesië bij de Victoria
rallen in augustus van dit
Ik wil zelfs zo ver gaan te
dat naar mijn mening wij
een regeling zouden hebben
en, als dit nieuwe initiatief
oor Vorster was genomen',
Smith in het vraagesprek.
sprekingen over een nieuwe
et tussen delegaties van de
lische blanke minderheidsre-
tg en de Afrikaanse nationale
ANC) in het land, werden
en in een spoorwagon die
[ter boven de rivier de Zam-
op de Victoria-brug op
os tussen Rhodesië en Zam-
besprekingen mislukten op
ustus.
reeks ontmoetingen tussen
en blanke Afrikaanse leiders
dag tevoren, legden Vorster
Zambiaanse president Ken-
laoenda het volle gewicht in
(aai bij pogingen om een
te maken aan de Rhodesische
t interview, eerder deze
in Rhodesië afgenomen, zei
vlak bij een akkoord onet
ANC-leider bisschop Abel Moezorewa
te zijn geweest, topn de Zuidafri
kaanse regering tussen beide kwam.
'In feite was ik al een dag of
veertien eerder door bisschop Moe
zorewa benaderd toen ik de bood
schap van de heer Vorster ontving
dat hij met mij wilde praten'
(kort voor de besprekingen op de
brug), aldus Smith.
In zijn reactie zei Vorster dat al
zijn pogingen om de blanke en
zwarte leiders in gesprek te
brengen waren gedaan in het
beste overleg met de Rhodesische
regering. Het gesprek op de Victoria-
brug is pas georganiseerd nadat
onderhandelingen tussen Smith en
Moezorewa volledig waren mislukt,
De rust in Beiroet keerde weer
nadat de regering die tot dan toe
passief had toegezien, zaterdag be
sloot in te grijpen. Op de grens
tussen de wijk Sjiyah waar mos
lems (Libanezen en Palestijnse
vluchtelingen) wonen en het door
Libanese christenen bevolkte en
door de rechtse Falangistische par
tij beheerste stadsdeel Atn el
Roemmaneh verschenen eenheden
van het geregelde Libanese leger
met grondschulvers en ander mate
rieel en begonnen de door moslems
en christenen opgeworpen barrica
den op te ruimen.
Premier Rasjid Karaml verklaarde
tegenover Journalisten dat alle bar
ricaden binnen 48 uur verdwenen
zouden zijn en een in een juich
stemming verkerende radio-Beiroet
meldde: 'Iedereen lacht. Laat ons
samenwerken om de herinneringen
aan de donkere dagen weg te wis
sen. ,Laat ons aan het werk gaan
overal in de steden en de dorpen,
van de stranden tot de bergen,
zodat we ons kunnen losmaken van
de angstgesprekken over wegen die
niet veilig zijn.'
Arafat
De afspraak om de strijd te beëin
digen en de barricaden te verwijde
ren werd vrijdagavond gemaakt in
het Libanees-Palestijnee coördina
tiecomité. Minister van binnen
landse zaken Camdlle Chamoen zei
na een bijeenkomst met de leider
van de Palestijnse bevrijdingsorga
nisatie, Yasser Arafat, dat alle bij
de strijd betrokken partijen hem de
verzekering hadden gegeven een
wapenstilstand te zullen respecte
ren. In Libanon wonen veel Pale
stijnse vluchtelingen die voor ne
gentig procent moslem zijn en een
groeiende invloed hebben.
Waarnemers vroegen zich echter af
hoe lang de wapenstilstand geres
pecteerd zal worden. De oorzaak
van de uitbarstingen van geweld
zijn niet opgelost: de eis van de
moslems voor meer politieke en
economische macht en de weige
ring van de christenen in het land
hen die te geven.
PEKING (AFP, Reuter) Ver
schillende leiders van het bewind
van Lon Nol, die na de machtsover
name door de Rode Khmer, ln
Cambodja waren achtergebleven
zijn gelyncht of terechtgesteld, zo
hebben leden van de Rode Khmer
die prins Norodom Sihanoek heb
ben vergezeld bij zijn bezoek aan
Cambodja, na hun terugkeer in Pe
king aan correspondenten van het
Franse persbureau AFP verteld.
duÜ!
fan Indiase
nog
verbeterd
3 fel.
t 4
naad
®LHI (DPA) De moeite
ktisffc regering van India zich
gegeven om de discriminatie
^ongeveer zestig miljoen pa-
onaanraakbaren') door ver-
je wettelijke maatregelen uit
nffteld te helpen, zijn zonder
- gebleven, zo heeft de In-
doPhnister van economie, Jagji-
"t, diit weekeinde verklaard.
meli e c
Van onze weerkundige medewerker
De luchtdrukverdeling heeft iets
weg van die tijdens een vorstperio
de met droge continentale oostelij
ke winden in de winter. De hoge
druk verloopt van de Azoren via
Engeland tot Rusland en de lage
druk ligt boven de Middellandse
Zee en Noord-Italië. Natuurlijk, zijn
in deze tijd van het Jaar de tempera
turen nog niet op ijzig niveau: het
blijft bij -1 tot -2 graden in het
uiterste geval en middagwaarden
van 10 tot 11 graden. Bovendien zal
de Genua-depress ie binnenkort
weer zachtere lucht vla het conti
nent naar onze omgeving aanvoe
ren (Ancona zondag overdag 40
mm regen, Parma 26 mm en Vero
na 20 mm).
Van echte strenge winters wordt
vaak wel de eerste aanzet in de
wijnmaand gegeven. Zo'n eerste
koudegolf je wordt dan later bij
voorbeeld in november gevolgd
door zachter weer, vóór een nieuwe
heviger koudegolf over ons komt,
die in het nieuwe jaar bijna niet
van wijken weet en steeds intensie
ver wordt. Op dit ogenblik is het
aantal zonnevlekken klein. De er
varing leert dat de kans op een
koude of strenge winter dan groter
is dan normaal. De normale west
oost circulatie wordt afgezwakt en
vervangen door een noord-zuid en
zuid-noord stroming. Waar zo'n
noordelijke tak overheen komt, kan
het los gaan met de winter. De
algemene circulatie heeft dus wel
het laatste woord.
Natuurlijk zijn wij in deze herst
extra gespitst op de ontwikkelingen
in de luchtdruk. Geen wonder, dat
getracht wordt paralellen te vinden
met de laatste strenge winter die er
geweest is, die van 1962-'63. Die
deed zich ook voor tijdens een mi
nimum aan zonnevlakken, het
voorlaatste. In het Berlijnse rap
port 'de grootste kouperiode in 223
jaar' wordt gezegd dat de grondsla-
ANP/KHMI 12.00 '3-10
gen voor die winter ook al ln okto
ber werden gelegd. De luchtdruk
werd boven midden-Azië hoog, nog
toenemend ln november. De koude
luchtstroming aan de oostzijde van
het maximum versterkte een de
pressie boven de Stille Oceaan. Aan
de oostzijde daarvan bouwden
krachtige zuidelijke winden een ho-
gedruk zóne voor de Amerikaanse
kust tot Alaska op. Het gevolg
daarvan was dat de Verenigde Sta
ten geteisterd werden door hevge
kouinvallen uit het noorden. Deze
ver naar het zuiden doordringend?
koude tongen activeerden op hun
beurt weer depressies met warmte-
golven op het westelijk deel van de
oceaan, die tot Groenland door
drongen. Tegelijkertijd bevorderden
zij de opbouw van een hogedrukge-
bied. Aan de oostzijde daarvan dre
ven noordelijke winden lucht van
de noordelijke IJszee naar Europa,
Gevolg: Koude putten boven Scan
dinavië en centraal-Europa. Aan de
zuidoostzijde van die depressies
stroomde zachte lucht met zuidelij
ke winden naar Siberië. Deze gaven
aanleiding tot drukverhoglng boven
Mongolië en dit versterkte de in
het begin genoemde kou-afvoer
naar zuidoost Azië weer. Kortom:
en echte kettingreactie met al die
elkaar beïnvloedende noordelijke
en zuidelijke circulaties naast el
kaar. Ook het temperatuureffect
daarvan destijds op het noordelijk
Weersgesteldheid van gisteren, maximum
temperatuur
en neerslag van
7-19
uur:
Amsterdam
onbewolkt
9
0
De Bilt
onbewolkt
10
0
Deelen
onbewolkt
10
0
Eelde
onbewolkt
10
0
Eindhoven
onbewolkt
10
0
Den Helder
onbewolkt
10
0
Luchth. R'dam onbewolkt
10
0
Vlissingen
onbewolkt
10
0
Zd.-Llmburg
licht bewolkt
9
0
Aberdeen
onbewolkt
10
0
Athene
onbewolkt
27
0
Barcelona
zwaar bewolkt
15
4
Berlijn
onbewolkt
8
0
Bordeaux
regenbul
9
0,5
Brussel
onbewolkt
9
0
Frankfort
geheel bewolkt
11
0
Genève
geheel bewolkt
8
O
Helsinki
half bewolkt
10
0
Kopenhagen
onbewolkt
10
0
Lissabon
onbewolkt
19
0
Locarno
regen
6
40
Londen
onbewolkt
13
0
Madrid
licht bewolkt
12
0
Malaga
onbewolkt
26
0
Mallorca
zwaar bewolkt
16
7
Nice
zwaar bewolkt
14
2
Oslo
onbewolkt
12
0
Parijs
geheel bewolkt
8
0
Rome
geheel bewolkt
24
1
Spilt
weerlicht
21
4
Stockholm
onbewolkt
12
0.
Wenen
geheel onbewolkt
10
0
Casablanca
zwaar bewolkt
23
0
Las Palmas
zwaar bewolkt
24
0
Tel Aviv
onbewolkt
26
0
Tunis
licht bewolkt
28
0
")- ZONNIG
>rs
OPKLARINGEN
MIST
REGEN
<T#' SNEEUW
y~,7C. ONWEER
BEWOLKING
10 MAX TEMP.
10 MIN. TEMP.
ANKARA (Reuter. UPI, AFP) De
verkiezingen die gisteren in Turkije
zijn gehouden hebben volgens de
eerste uitslagen winst opgeleverd
voqr de twee grote partijen in het
land, ten koste van de kleinere. De
conservatieve rechtvaardigheldspar-
tij van premier Demirel en de re
publikeinse volkspartij van Ecevit
wonnen beide, terwijl de islamiti
sche nationale partij van vlce-re-
mier Erbakan gevoelige klappen
kreeg. Deze heeft tot nu toe iedere
concessie aan Griekenland in de
kwestie-Cyprus tegengehouden. Het
verlies van zijn partij zou aan dat
verzet binnen de regering een ein
de kunnen maken.
Onmiddellijk nadat de stembussen
waren gesloten heeft oppositieleider
Ecevit verklaard dat hij zal probe
ren de regering te wippen, wat hem
echter moeilijk zal vallen nu de
rechtvaardigheidspartij van premier
Demirel eveneens heeft gewonnen
Behalve de rechtvaardigheidspartij
en de nationale partij maken de
ultra rechtse nationale actie partij
en de nationale vertrouwenspartij
deel uit van de regering. Deze laat
ste heeft geen kandidaten gesteld
voor de verkiezingen, volgens som
migen omdat hij zou willen opgaan
in de rechtvaardigheidspartij.
De Turken gingen naar de stembus
om 54 van de 150 senaatszetels en 6
van de 450 zetels in de nationale
vergadering opnieuw te bezetten.
De verkiezingen verliepen gisteren
uiterst rustig, in tegenstelling tot
de stembusstrijd die er aan voor
af ging. Bij een handgemeen
tussen politie en betogers die ach
ter Ecevit staan vielen zaterdag één
dode en veertig gewonden. Tijdens
de verkiezingscampagne zijn vol
gens de politie ln totaal minstens
negentien moorden gepleegd.
BUENOS AIRES (Reuter, UPI)
De gijzeling in het Argentijnse
kantoor van de hoge VN-commis-
saris voor vluchtelingenhulp is
afgelopen. Vrijdagavond laat be
sloten de Chileense gij zeihouders
het kantoor te verlaten om met
een vliegtuig naar Algerije te
gaan. Dat land heeft hen tijde
lijk asiel aangeboden. De vluch
telingen uit Chili hielden het
kantoor bijna zestig uur bezet
om de aandacht te vestigen op
hun leefomstandigheden in
Argentinië en gijzelden verschil
lende VN-functionarissen.
Chilenen verlaten het VN-kantoor in Buenos Aires, op weg
naar het vliegveld.
//*o
hr) WiLU006HRtf
t
1 1 ..MWiiiUtl*
'Je bent voor de zoveelste maal aan de verkeerde kant begonnen.'
(ADVERTENTIE)
HOOG WATER voor dinsdag 14 oktober:
Vllssingen: 9.24-22.07; Haringvlletslulzen:
1.1.09-23.42; Rotterdam: 12.07-0.00; Sche-
veningen: 10.44-23.19; IJmulden: 11.30-
0.00; Den Helder: 1.54-14.08; Harllngen
4.18-16.47; Delfzijl 6.29-19.31
halfrond hoort u morgen iets. Op
het zeer noordelijk gelegen Canda-
dese eiland Ellesmere zijn op 4 en
5 oktober van dit jaar al tempera
turen van -25 tot -30 graden waar
genomen.
De NMB helpt u snel aan geld om nü uw plannen
te verwezenlijken. Vraag naar het Speciale Woningkrediet.
Leningen vanaf f 2.p00,-. Looptijden van 3 tot 8 jaar.
Voor alle andere doeleinden is er de
P.L. Inlichtingen bij alle NMB-kantoren.
NEDERLANDSCHE
M1DDENSTANDSBANK
Voor het 'grote onderhoud'
uwinbouwkeuken
uw open haard
uw badkamer
uw parketvloer
