Uitstel van strijd
over bezuiniging
Strijd in Portugal
pitst zich toe
Soepeler beleid
voor 'illegalen'
Verwarring rondom Herrema
Kunde
jnet Nieuwe Haagse Courant en niet Nieuwe Leidsc Courant
Oostenrijkse
politicus geeft
toe SS-er te zijn
A
Tf,
rrr-LI
Fiat voor reactor
in Z.-Afrika pag. 3
Uw kleine advertentie
ctie adoptie apen
raagt 150.000 gulden
Sacharow wil
nobelprijs zelf
in Oslo halen
In februari nota over uitgaven in komende drie jaar
[ilitairen schieten op elkaar
Staatssecretaris doet toezeggingen
Bezetters in
Argentinië
willen naar
West-Europa
Trouw heeft ook altijd wat.
Voor beider kunne.
■^1
Welkomstvoordeel.
I,
hoort bii u.
33e JAARGANG No. 9647 VRIJDAG 10 OKTOBER 1975
vahdaag voor 11 uur opgegeven,
wordt morgen geplaatst en kan
diezelfde dag al resultaat hebben.
jflTG.
■ion
[AVE TROUW/KWARTET B.V. HOOFDREDACTEUR J. TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA NIEUWE ZIJDSVOORBURGWAL 276-280, AMSTERDAM POSTBUS 859 TELEFOON 020-220383
lONNEMENT 13,52 PER MAAND f 40,55 PER KWARTAAL 160,00 PER JAAR POSTGIRO 91133 BANK N.M.B. REKENINGNUMMER 69.74.64.148 GEMEENTEGIRO X 260 LOSSE VERKOOPPRIJS 0,50
WENEN (UPI, Reuter) De
leider van de Oostenrijkse libe
rale partij, Friederich Peter,
heeft nu toegegeven dat liij in
de Tweede Oorlog lid was van
de Duitse SS.
Hij bekende gisteren dat hij
deel uitmaakte van de eerste
infanterie-brigade van de SS,
die in de Sowjet-Unie ver
scheidene oorlogsmisdrijven
heeft begaan.
Peter werd tot zijn bekentenis
gedwongen door Simon Wie-
senthal, het hoofd van het
Joodse documentatiecentrum
in Wenen. Wiesenthal, die al
tal van oorlogsmisdadigers op
spoorde, maakte gisteren be
kend dat hij over documenten
beschikte over de rol van Pe
ter. De liberale politicus was er
al eerder van beschuldigd SS-
er te zijn geweest, maar daaro
ver bestond geen absolute ze
kerheid.
Volgens Wiesenthal is de SS-
eenheid, waarvan Peter lid was,
verantwoordelijk voor de exe
cuties van ruim 10.500 mensen,
onder wie 8350 joden, in de
Sowjet-Unie. Peter ontkent nu
dat hij persoonlijk heeft deel
genomen aan executies.
De liberale Vrijheidspartij van
Peter behaalde bij de Oosten
rijkse parlementsverkiezingen
van zondag tien zetels. Als de
socialisten van kanselier Bruno
Kreisky zondag geen absolute
meerderheid hadden gekregen,
hadden zij waarschijnlijk een
regering gevormd met de libe
ralen. De oud-SS-er Peter zou
dan vice-kanselier zijn gewor
den.
SSABON (AFP, Reuter, UPI)
hevige politieke onrust in
irtugal heeft gisteren in de
(ordelijke stad Oporto tot een
hietpartij geleid. De strijd
ird verder toegespitst met
assa-demonstraties van voor
tegenstanders van de huidige
gering, gepaard gaande met
irde verklaringen over en
ier.
schietpartij donderdagmorgen
oeg in Oporto volgde op een bij-
nder onrustige nacht,
moeilijkheden begonnen rond
de kazerne, die sinds dinsdag
iröt bezet door linkse militairen
e zich verzetten tegen hun aniti-
mmunistische districtscomman-
nt. De opstandige soldaten raak-
ii woensdagavond slaags met en-
Ie duizenden aanhangers van de
'F, de centrumpartij die ook in
huidige Portugese regering zit.
de gevechten hebben ongeveer
inderd mensen verwondingen op
lopen. De PPD had de betoging
organise er d om tegen de bezet-
ig te demonstreren
schoten vielen donderdagmor
gen loyale legereenheden de
st rondom de bezette kazerne
obeerden te herstellen. Volgens
i officiële lezing van de legerlei-
ng openden de opstandige troe-
in de kazerne het vuur. In
Dubbelhartig
Vrij zonnig
Vrij zonnig maar eerst hier en
daar nog een bui. Maximum
temperaturen rond 11 graden.
Overwegend matige wind uit
noord tot noordoost.
MORGEN EN OVERMORGEN:
Droog en vrij zonnig. Plaatse
lijk nachtvorst, maximum
temperaturen ongeveer 12
graden.
Morgen zon op: 06.56
onder: 17.57
maan op: 13.57
onder: 22.49
Andrei Sacharow is vast beslo
ten naar de Noorse hoofdstad
Oslo te gaan om de Nobelprijs
voor de Vrede persoonlijk in
ontvangst te nemen.
Zie verder pagina 7, eerste kolom.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Het trouwtrekken in de Tweede Kamer om verlaging van de overheidsuitgaven in
1976 is opgeschort tot februari volgend jaar. Het kabinet-Den Uyl komt dan met een nota hoe de
geplande uitgaven voor de komende drie jaar naar beneden omgebogen moeten worden. KVP en
ARP, twee regeringspartijen, eisen van het kabinet dat in die nota ook staat in hoeverre de uitgaven
voor 1976 al kunnen worden verlaagd, als aanloop voor de 'omvangrijke beleidsombuigingen' die vol
gens deze twee partijen 'onvermijdelijk' voor 1977 en volgende jaren moeten komen. KVP en ARP
hebben deze eisen vastgelegd in een motie. Daarover moest bij het sluiten van deze editie van onze
krant nog worden gestemd.
Minister Duisenberg wilde eigenlijk
in de nota van februari alleen de
grote lijnen aangeven voor de 'gi
gantische operatie' vah terugdrin
ging van de sterke stijging van
overheidsuitgaven en sociale uitke
ringen. De uitgewerkte ombuigin
gen zouden dan pas door het kabi
net worden gepresenteerd, volgend
jaar september, in de miljoenenno
ta voor 1977. Voor uitgavenverla-
gende maatregelen voor 1976 zou
het dan te laat zijn.
KVP en ARP waren dan ook niet
tevreden met deze opzet, en dien
den derhalve een motie in. Zij vre
zen dat uitstel tot 1977 de aan te
brengen ombuigingen alleen maar
totaal liepen zeven soldaten schot
wonden op, maar geen van hen is
ernstig gewond. Het was de eerste
keer dat militairen in Portugal op
elkaar schoten sinds de staatsgreep
van 1974.
Geweld van rechts
De nieuwe onrust heeft ook al weer
geweld van de 'anti-communistische
krachten uitgelokt. In Mirandela in
het uiterste noorden werden don
derdagmorgen twee auto's opgebla
zen van mensen die als felle pro
communisten bekend staan. Twee
maanden geleden woedde in het
noorden van Portugal een anti
communistische furie.- die met vele
uitbarstingen van geweld gepaard
ging
De communisten in Oporto gaven
in hun verklaring gisteren alle
schuld voor de ongeregeldheden
aan de PPD, de volksdemocraten.
'De PPD heeft nu haar fascistische,
anti-democratische en anti-socia
listische gezicht getoond', aldus de
communistische verklaring.
Aan de andere kant hebben de
socialisten van Mario Soares vast
besloten de regering van premier
Azevedo te verdedigen. Vandaag
gaan de socialisten massaal beto
gen in het roerige Oporto. Soares
heeft de communisten dubbelhar
tigheid verweten: Zij zitten in de
regering en proberen ondertussen
de positie van die regering te on
dermijnen door verdeeldheid bin
nen de strijdkrachten aan te moe
digen.
Uiterst-links demonstreerde gister
avond in Coïmbra en Lissabon.
Een belangrijke rol bij deze acties
spelen de (communistische) arbei
ders- en wijkraden en de SUV, een
eigenlijk illegale organisatie van
militairen. De beweging tegen de
regering-Azevedo krijgt ook steun
van een groot deel van de pers in
Lissabon. De kranten protesteren
tegen de anti-communistische zui
veringen in de strijdkrachten. On
der het mom de discipline te her
stellen worden linkse soldaten en
officieren aan de kant gezet, zo is
de teneur in verscheidene perscom
mentaren.
Vanuit Parijs gooide de in balling
schap levende generaal Spinola olie
op het vuur door te pleiten voor
bewapening van rechts. Hij deed
dat in een vraaggesprek met het
dagblad Le Monde.
Van een verslaggever
DEN HAAG De Nederlandse overheid zal zelf geldige identi
teitspapieren geven aan buitenlandse arbeiders, die geen paspoort
kunnen krijgen, maar wel voldoen aan de voorwaarden om in Ne
derland te mogen blijven. De belangrijkste voorwaarde is dat zij
voor 1 november '74 ons land moeten zijn binnengekomen. Er zul
len meer mogelijkheden komen om dat te bewijzen.
De 25 Marokkanen in 'De
Duif' te Amsterdam, waar
zij gisteren de zesde dag
van hun hongerstaking in
gingen.
omvangrijker en dus pijnlijker ma
ken. De KVP had al eerder laten
weten dat al in de geplande over
heidsuitgaven voor 1976 vijfhon
derd miljoen a één miljard gulden
zou moeten worden gekortwiekt. De
ARP beoogt hetzelfde om zo een
BTW-verhoging halverwege volgend
jaar overbodig te maken.
VVD-leider Wiegel en CHU-leider
Krui&inga kwamen met moties dat
de regering nu al in de geplande
uitgaven voor 1976 een begin moet
maken met de bezuinigingen. Deze
moties, barder dan die van KVP en
ARP waren echter kansloos.
Duisenberg zag nog niet hoe in de
9 Zie verder pagina 9. eerste kolom.
BUENOS AIRES (Reuter) De
Chileense vluchtelingen die in de
Argentijnse hoofdstad Buenos Aires
een kantoor van de Verenigde Na
ties bezet houden, hopen op asiel in
een Westeuropees land. Zij rekenen
er op dat een Skandinavisch land
hen zal toelaten.
De vluchtelingen (negen Chilenen
en één Braziliaan) hadden gistera
vond nog vijf mensen in gijzeling.
Aanvankelijk hadden zij er veer
tien. maar acht vrouwen en zieke
man hebben zij laten gaan. De
vluchtelingen besloten tot hun ac
tie tegen de vluchtelingenorganisa
tie van de VN uit protest tegen de
slechte wijze waarop vooral Chile
nen in Argentinië worden opgevan
gen. Een VN-functionaris gaf giste
ren toe dat die opvang niet goed is.
Hij zei dat veel Chilenen onder
zeer slechte omstandigheden leven
in Argentinië. Het is moeilijk voor
hen werk en huisveisting te vinden.
IN DEZE KRANT
Kerk
Herbouw Hilversumse
kerk 2
Zo'n vijftien jaar geleden is
mevrouw C. M. van Heemstra
als maatschappelijk werkster
in kerkelijke ontwikkelings
hulp gegaan. In Afrika, waar
zij werkte, ontdekte zij dat de
manier, waarop wij hulp ver
lenen, te 'mannelijk', te agres
sief is. Zie pagina 2.
Binnenland
Protest tegen nieuwe
Spaansè processen 3
Buitenland
Het Italiaanse histo
risch compromis 7
Economie
Merkartikel weer in
opmars 17
Radio en televisie
Eerste stadsradio
start-klaar 4
Filmpremières 8
Weer 5
(ADVERTENTIE)
OP IKN 75 GA AT ER EEN
(KEUKEN)WERELD VOOR U OPEN
Internationale Keuken Manifestatie 1975
Als u plannen heeft om
uw keuken (opnieuw) in te richten,
kom dan beslist eerst kijken op IKM '75.
Voor een praktisch
compleet overzicht van
keukens, (inbouw) apparatuur,
wasemkappen, tegels, plavuizen etc.
jaarbeursgebouw julianahal te utrecht
WOENSDAG
8 oklober
(10.00-17.00 uur)
VRIJDAG
10 oktober
(19,30-22.00 uur)
DONDERDAG
9 oktober
(10.00-17.00 uur)
(10.00-17.00 uur)
VRIJDAG
10 oktober
(10.00-17.00 uur)
ZONDAG
12 oktober
(10.00-17.00 uur)
Dit zijn resultaten van het gesprek,
dat staatssecretaris Zeevalking van
justitie gistermiddag met het comi
té Marokaanse arbeiders in Neder
land heeft gevoerd naar aanleiding
van de hongerstaking in Amster
dam van 25 Marokkanen.
De regeling zal soepel worden ge
hanteerd volgens de staatssecreta
ris. Dit betekent in praktijk dat
buitenlandse arbeiders niet meer
het land kunnen worden uitgezet
als niet onomstotelijk vaststaat, dat
men na 1 november in Nederland
is aangekomen. 'De rode kruizen
van de vreemdelingenpolitie in on
wettige paspoorten zijn onwettig
verklaard', aldus de staaatssecreta-
ris.
De 25 hongerstakers in Amsterdam
gaan echter door met hun protest,
totdat de Nederlandse en Maro
kaanse overheden hun toezeggingen
in de praktijk zijn nagekomen. De
hongerstaking kan daarom nog wel
even duren.
.Minister Van der Stoel heeft
staatssecretaris Zeevalking in een
gesprek beloofd nogmaals bij de
Marokaanse regering aan te drin
gen de gevraagde paspoorten te
verstrekken. Het departement van
justitie zal bovendien contact op
nemen met de vreemdelingenpolitie
in Amsterdam om onjuiste toepas
singen van de legalisatiemaatrege
len uit de weg te ruimen.
Ondanks de aangekondigde maatre
gelen wordt er zaterdagmiddag toch
een demonstratieve optocht in Den
Haag gehouden. Staatssecretaris
Zeevalking zal dan op het Binnen
hof een petitie ontvangen van de
buitenlandse arbeiders.
PARIJS De Franse minister van
binnenlandse zaken, Michel Ponia-
towski. heeft donderdag aangekon
digd dat hij aftreedt als voorzitter
van de Franse republikeinse partij.
Deze partij werd negen jaar geleden
opgericht door president Valery Dis
card d'Estaing. Poniatowski nam in
februari van dit jaar de leiding op
zich om de partij zoals hij zei 'gron
dig te reorganiseren en te verster
ken', die taak Is volgens de minis
ter nu volbracht.
DUBLIN (UPI, Reuter, AFP, AP) Het pessimisme omtrent het
lot van de ontvoerde Nederlander dr. Tiede Herrema leek gisteren
in hoop omgeslagen te zijn, toen bekend werd gemaakt dat de in
dustrieel nog in leven was. Een woordvoerder van de Nederlandse
ambassade zei gisteravond de bevestiging te hebben dat Herrema
nog in leven was. Een uur later gaf de ambassade een nieuwe ver
klaring uit, luidend: 'Er is geen verklaring, er is geen nieuwe ont
wikkeling in de zaak'.
Ook de rooms-katholieke priester
Donald O'Mahony, door kardinaal
Alfrlnk aangezocht als onderhande
laar tussen de autoriteiten en de
ontvoerders, zei gisteren over 'vast
staande bewijzen' te beschikken dat
Herrema nog in leven is. De capu-
cijner pater zei tot zijn spijt geen
bijzonderheden te kunnen geven,
omdat de zaak 'momenteel erg
moeilijk' zou liggen Eerder op de
dag had O Mahony gezegd: 'Deze
dag kan voor dr. Herrema erop of
eronder betekenen.'
De aanwezigheid van grote aantal
len politiemannen en militairen op
het vliegveld van Dublin wees er
gisteren op dat er van een wending
De rooms-ltatholieke
Donald O'Mahony.
priester
in de ontvoeringszaak sprake zou
kunnen zijn. In Dublin gonsde het
van de geruchten, uitmondend in
de bewering dat Herrema vrij zou
zijn en al uit Ierland zou zijn
vertrokken. Functionarissen van
Ferenka, het bedrijf waarvan Her
rema directeur is, hebben di6 bewe
ring 'speculalatief en onwaar' ge
noemd. Een woordvoerder zei: 'Er
bestaan geen grond voor dit be
richt.'
'Radaroefening'
Een woordvoerder van de Ierse
luchtmacht verklaarde dat de mili
taire activiteit op het vliegveld van
Zie verder pagina 3, eerste kolom.
Al is een verpleegster nog zo kundig, van de 'man
van Van Dale' mogen we haar niet 'verpleegkun
dige' noemen. Ook van dit ernstig bezwaar laten
wij u niet onkundig.
Nieuwe abonnee:_
Straat:
Plaats:
Opgegeven door:
Nanm-
„Giro:
Betaalt per kwartaal
Adres
Plaats
Ik ontvang graag:
O I fraaie zwart-kunxtlcderen onderzetters met zilver bedrukte ouder.
wet se locomntlefmodellen. Werkelijk een sieraad op uw tafel.
O Praktische, kleurrijke eeuwigdurende riemkalender. Modern, ori
gineel. Voor de kinderkamer, de keuken of waar don ook.
O Tekening IJ 1 O Tekening IJ a O Tekening IJ 3 O Tekening IJ i
De nieuwe abonnee krijgt een welkomst-voordeel. Hij betaalt
(na twee weken gratis ter kennismaking de krant te hebben
ontvangen) zes gulden minder voor de eerste termijn.
Schrijf op de envelop: De Christelijke Pers,'antwoordnummer
2792, Amsterdam.
Een postzegel is niet nodig. Die betalen wy.
Vt'u.
1V#
