I
Voldoende steun voor kabinet
'Saneringsplannen Enka
zijn niet aanvaardbaar'
Staatsgreep in Portugal
door VS niet voorzien
Meerderheid
wil geen
hogere BTW
Ir-
Werkloosheid iets
toegenomen - pag. 3
met Nieuwe Haagse Courant en met Nieuwe Leidsc Courant
Senatoren in
VS achter
Sinaï-akkoord
Zogezegd
Bewolkt
Actie van kappers
voor lagere BTW
Frankrijk
levert wel
wapens aan
opstandelingen
Bekend Chileense
balling gewond na
aanslag in Rome
Grote problemen verwacht voor beleid na 1976
Andriessen
eist nota
Internationale vakbeweging in Düsseldorf:
^1
Inlichtingendiensten faalden
Trouw heeft altijd wel wat.
Doe er iets mee.
WelkomstvoorefeeL
Tro
u%
hoort bij u
33e JAARGANG No. 9645 WOENSDAG 8 OKTOBER 1975
Familieberichten
kunnen van maandag tot en met
vrijdag tot 20 uur worden
opgegeven (tel. 020-220383). Op
zondag is daartoe van 18-20 uur
gelegenheid.
UITGAVE TROUW/KWARTET B.V. -
ABONNEMENT 13,52 PER MAAND
HOOFDREDACTEUR J. TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA NIEUWE ZIJDSVOORBURGWAL 276-280, AMSTERDAM POSTBUS 859 TELEFOON 020-220383
- 40,55 PER KWARTAAL 160.00 PER JAAR POSTGIRO 91133 BANK N.M.B. REKENINGNUMMER 69.74.64.148 GEMEENTEGIRO X 260 LOSSE VERKOOPPRIJS 0,50
WASHINGTON (Reuter) De
commissie voor buitenlandse be
trekkingen van de Amerikaanse Se
naat heeft gisteren de regering-
Ford toestemming gegeven tot het
zenden van 200 Amerikaanse tech
nici naar de Simai"-woestijn om
daar de waarnemingsposten, over
eengekomen in het akkoord tussen
Israël en Egypte te gaan beman
nen. De commissie kwam tot deze
beslissing nadat minister van bui
tenlandse zaken Henry Kjssinger de
verzekering had gegeven dat de
Verehigde Staten Israël niet de be
lofte had gegeven militair in te
grijpen als het bestaan van de
staat bedreigd zou worden. Tijdens
een verantwoording over het Sinaï-
akkoord in de Senaat zei Kissinger
dat er geen vergaande beloftes te
genover Israël of Egypte zijn gege
ven, behalve het leveren van olie
bij een eventuele boycott. Waar
schijnlijk vandaag al "zullen het
Huis van Afgevaardigden en de Se
naat over het voorstel tot het zen
den van technici stemmen.
Half tot zwaar bewolkt en
slechts hier en daar een bui.
Overwegend matige, in het
Waddengebied nu en dan
krachtige tot harde wind uit
noordwest tot noord. Mini
mumtemperaturen van 10 gra
den aan zee tot 5 graden
plaatselijk in het binnenland.
Maxima ongeveer 14 graden.
MORGEN EN OVERMORGEN:
zonnige perioden, ook plaatse
lijk een bui. Temperaturen iets
onder normaal.
Morgen zon op: 06.53
onder: 18.01
maan op: 12.20
onder: 20.46
Regering- van Tsjaad:
N'DJAMENA (AFP, Reuter) De
Tsjaadse nationale radio heeft gis
teren Frankrijk ervan beschuldigd
een geheim akkoord te hebben ge-
iloten met de rebellenleider Hissen
Habra voor het leveren van wapens
in ruil voor de vrijlating van de
antropologe Francoise Claustre. De
autoriteiten in Tsjaad hebben vol
gens het radiobericht bewijzen die
deze beschuldiging ondersteunen.
Het bericht dat Frankrijk een be
roep heeft gedaan op de internatio
nale humanitaire organisaties, de
•ontkenningen van de nieuWe eisen
van Hissen Habre en de medede
ling als zouden Afrikaanse ambas
sadeurs in Parijs de zendingen aan
de rebellen hebben gecontroleerd
op wapens noemt de Tsjaadse radio
afleidingsmanoeuvres.
Intussen heeft het Rode Kruis aan
geboden te helpen bij de bevrijding
van Francoise Claustre die nu al
Jijna achttien maanden door de
rebellen gevangen wordt gehouden.
Uitgestelde moed boezemt geen
overmatig vertrouwen in.
ARP-fraktievoorzitter
Aantjes over het
regeringsbeleid.
de zaak staat nu op scherp,
excellentie
Het kleine Vinkeveen neemt
het vandaag in een kort ge
ding op tegen het grote Am
sterdam, dat het zandzuigen
in de Vinkeveense plassen
moet staken- Wat er allemaal
aan de hand is vertelt Haro
Hielkema in zijn verhaal op
pagina 5.
Kerk
'Wij Afrikanen hebben
teveel liefde' 2
Binnenland
Onzekerheid
over Herrema 3
Buitenland
Muiterij in Portugal7
Kennedy door één man
doodgeschoten ^7
Sport
Montreal, de Spelen
van Jean Drapeau 11
Aan de alsmaar stijgende so
ciale lasten moet iets worden
gedaan. Dan kunnen de fa-
bricagekosten omlaag en zul
len we minder opdrachten
aan het buitenland verliezen.
Dit zegt de heer A. P. Koo-
men. directeur van Schottel
Nederland.
Onlangs was zijn bedrijf in
het nieuws omdat het me
taalbewerkers nodig had en
ze niet kon krijgen
In onze serie 'Gevecht tegen
de recessie' geven wij van
daag op pagina 15 het woord
aan de heer Koomen.
ROME (UPI, Reuter) Onbeken
den hebben maandagnacht een
aanslag gepleegd op de vooraan
staande Chileense christen-demo
craat, Bernardo Leighton en zijn
vrouw, voor hun huis in een woon
wijk van Rome. De 66-jarige Leigh
ton werd in het voorhoofd geraakt,
zijn vrouw kreeg een schotwond in
haar nek. Beiden verkeren buiten
levensgevaar. Leighton die gister
morgen een kleine operatie onder
ging, mocht gistermiddag al bezoe
kers ontvangen. De doktoren van
het San Giovanni Ziekenhuis in
Rome vrezen dat mevrouw Leighton
blijvend verlamd zal zijn.
Volgens de Italiaanse politie zijn de
schoten afgevuurd door een man,
die vanuit een telefooncel tegeno
ver het huis van Leighton twee
welgerichte schoten afvuurde. De
dader wist spoorloos te ontkomen.
Verondersteld wordt dat politieke
motieven aan de aanslag ten
grondslag liggen.
(Zie ook pag. 7).
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Het kabinet Den
Uyl heeft gisteren in de Tweede
Kamer voldoende steun van de
regeringsgezinde fracties ont
moet om zijn plannen voor 1976,
met enige wijzigingen, uit te
voeren. Over het beleid na 1976
dreigen echter grote problemen,
zo bleek gisteren in de eerste
ronde van de algemene politieke
beschouwingen.
De KVP-leider Andriessen stelde
harde eisen ten aanzien van de
noodzakelij ke bele idsombuigimgen
Hij vindt de regering daarover tot
nu toe veel te vaag. 'Als we niets
doen krijgen we de komende jaren
gemiddeld 300.000 werklozen en dat
kan niet', zei hij. Andriessen eiste
daarom van het kabinet uiterlijk in
februari 1976 een nota waarin dui
delijk staat wat er In de toekomst
moet gebeuren.
Gigantische operatie
De centrale doelstelling: beperking
van dt jaarlijkse groei van de col
lectieve lasten (overheidsuitgaven
en sociale premies) tot één procent
zou een 'gigantische operatie ver
gen'. Er zijn ingrijpende maatrege
len nodig die veel pijn zullen doen',
zei Andriessen. Hij noemde daarbij
de huursubsidies, het openbaar ver
voer. de sociale vverzekeringen en
de bijstand, waarvan de groei op
zijn minst beknot moet worden.
'Dat zijn geen leuke dingen voor de
mensen, maar wel noodzakelijk', al
dus Andriessen. Hij dreigde mett
een motie indien premier Dn Uyl
de nota niet zzou toezeggen.
Grondvoorwaarde
Voor 1976 verwachtte de KVP-lei
der dat de zieke economie niet de
verwachte loonkostenstijging van
tien procent kan dragen. Hij sug
gereerde een ingreep in de prij
scompensatie, door iedereen het
zelfde lage bedrag uit te betalen.
Dat zou een aanzienlijke nivelle
ring van de inkomens betekenen,
maar daar was het Andriessen op
zichzelf niet om te doen.
De PvdA-fractieleider Van Thijn
beschouwde de nivellering als
grondvoorwaarde voor een versobe-
ringsbeleid De regering moet zelf
het voorbeeld geven door de sala
rissen van hoge ambtenaren en po
litieke ambsdragers op het punt
van de prijscompensatie aan te
pakken. Daardoor zouden ze ook
meer geloofwaardig de andere hoge
inkomens kunnen beïnvloeden, zei
Van Thijn. Hij verklaarde dat de
PvdA-fractie bereid is van een ver
hoging van de autokostenvergoe
ding af te zien. AR-leider Aantjes
verbaasde zich erover dat de rege
ring pas in 1977 met de beleidsom
buigingen wil beginnen. 'Dat is wel
moedig in een jaar van verkiezin
gen, maar uitgestelde moed boe
zemt geen overmatig vertrouwen
in', zei hij.
Zondvloed
De oppositiepartijen (VVD, CHU,
DS'70 en de kleinere rechtse frac
tie) drongen voor 1976 al op een
forse besnoeiing van de overheids
uitgaven aan. 'Het roer moet om,
het kabinet voert een politiek van:
na ons de zondvloed', zei Wiegel
(WD). Kruisinga (CHU) vond dat
het kabinet zelf medeschuldig is
aan de huidige problemen. Het ka
binet moet volgens hem met een
heroverweging van de uitgaven ko
men.
Oppositie en KVP en AR uitten
kritiek op de defensiebezuinigingen.
De afschaffing van de marine Nep
tunevliegtuigen ondervond veel
Ministers en staatssecretarissen
achter de regeringstafel, aan
dachtig de woorden van kritiek
en ook van lof aanhorend.
weerstand. De regering zal de Ka
mer en de NAVO op dit punt tege
moetkomen, zo werd gisteren be
kend in Den Haag. Minister Vrede-
ling onderhandelt al met de West
duitsers over overneming van een
beperkt aantal Atlantique-vliegtui-
gen voor tijdelijke vervanging van
de vijftien Neptunes. West-Duits-
land heeft die toestellen niet meer
nodig, omdat er nieuwe toestellen
worden gekocht. Het is nog niet
bekend of Nederland die Atlanti-
ques koopt of huurt.
KVP en AR spraken zich, in tegen
stelling tot de oppositie, niet direct
uit tegen de geplande defensiebe
zuinigingen in '77 en '78. Wel hou
den zij in tegenstelling tot de PvdA
en PPR, de regering aan het voor
behoud dat diie bezuinigingen min
der worden indien er redelijkerwijs
geen posten voor te vinden zijn.
Aantjes vond het zeer kwalijk dat
Van onze sociaal-economische redactie
DÜSSELDORF De internationale vakbeweging heeft het plan van Enka-Glanzstoff om het aan
tal arbeidsplaatsen met 6500 te verminderen onaanvaardbaar genoemd. De Duitse, Belgische, Ne
derlandse en Oostenrijkse vakbonden vinden dat het bedrijf met totaal 43.000 werknemers de
saneringsplannen moet aanpassen aan hun bezwaren.
O Vervolg zie pagina
KVP: vaste bedrag
als compensatie
Van onze sociaal-economische
redactie
DEN HAAG Een meerderheid
in de Tweede Kamer voelt niets
voor verhoging van de BTW van
16 naar 18 procent op 1 juli vol
gend jaar. Volgens de KVP kan
die verhoging achterwege blij
ven door 'diep in te grijpen in de
prijscompensatie'. Desnoods, al
dus fractieleider Andriessen, zou
de prijscompensatie beperkt
moeten worden tot een vast be
drag voor iedereen, in de orde
van grootte van 180 gulden (op
jaarbasis) per procent prijsstij
ging.
ARP-leider Aantjes wil de BTW-ver-
hoging overbodig laten worden door
als in 1976 een aantal bezuinigingen
op de overheidsuitgaven door te voe
ren. De ARP zou dan voor een be
drag van rond ƒ800 miljoen bezui
nigingen moeten aandragen.
VVD en DS'70 zijn ook tegen de
BTW-verhogingen. Kruisinga (CHU)
ziet eerder redenen de BTW te ver
lagen in plaats van te verhogen.
Door bij de CAO-onderhandelingen
geen volledige prijscompensatie
Op een conferentie in Düsseldorf
op uitnodiging van de Akzo-wereld-
raad van de Internationale fede
ratie van werknemers in de chemie
hebben de vakbonden besloten
dat zij Enka-Glanzstoff en het
moederbedrijf Akzo bij verdere be
sprekingen de volgende voorwaar
den zullen stellen:
Bekendmaking van de sanerings
plannen voor het niet-produktieve
personeel (research, kantoor).
Een gesprek met de leiding van
het Akzo-concern over het schep
pen van nieuwe arbeidsplaatsen in
de gebieden waar zich Enka-bedrij-
ven bevinden en een gesprek over
de investeringspolitiek van Akzo.
De vakbonden zullen een beroep
doen op de regeringen van de be
trokken landen om in het belang
van de werknemers zowel de Enka
als de Akzo-lqfding te bewegen om
op korte termijn een gesprek te
beginnen met de vakbonden. De
bonden hebben tot nu toe nog
niets gehoord over hun els dat er
met Akzo over vervangende werk
gelegenheid moet worden gespro
ken.
Bas Nieuwland van de Industrie
bond CNV zei gisteren dat de inter
nationale bonden hun besluit snel
en unaniem hebben genomen. 'De
sfeer tussen de bonden was ook
bijzonder goed', zei hij. Het besluit
om het onaanvaardbaar uit te spre-'
ken over de Enka-plannen is geba
seerd op een raadpleging van de
leden in de afzonderlijke landen.
Misleidend
Misleidend noemen de bonden de
becijferingen die Enka-Glanzstoff
heeft overlegd over de te verwach
ten verliezen tot 1978, het Jaar
waarin een nieuw dieptepunt wordt
verwacht. Enka-Glanzstoff noemt
het verlies 300 miljoen gulden. De
ze berekening is grot-endeels geba
seerd op de door de bonden aange
vochten resultaten van het bureau
McKinsey
Zowel Bas Nieuwland als Jan de
Jong van de Industriebond NW
menen dat het bedrijfseconomisch
verlies slechts 29 miljoen bedraagt.
Wat Enka-Glanzstoff met die 300
miljoen gulden aangeeft is volgens
hen het financieringstekort, dat zou
kunnen worden gedekt door een
beroep op de kapitaalmarkt. 'Bij
zonder verrast zijn de vakbondsbe
stuurders over de aangekondigde
sanering van ongeveer 700 arbeids
plaatsen in de bedrijven in Wald-
niel, Emmen en Obernburg. Het
gaat hier om produkten, die vol
gens de opvatting van Enka-Glanz-
stoff-leiding zelf nog een groeiende
markt hebben. De bonden vragen
zich af in hoeverre er sprake is van
een verdeling van de markt met
andere producenten.
KVP-fractievoorzitter
Andriessen
compensatie in centen
overeen te komen wil de KVP be
reiken dat de stijging van de loon
kosten volgend jaar beperkt zal
blijven tot hooguit acht procent (de
regering heeft zich gebaseerd op een
voorspelde stijging van rond tien
procent). Zo'n lagere stijging levert
de overheid een grote besparing op
in de post ambtenarenlonen.
ADVERTENTIEJ
f? -
WASHINGTON (UPI, Reuter) De
Amerikaanse inlichtingendiensten
hebben de Portugese staatsgreep van
vorig jaar april niet voorzien. Dit
werd gisteren voor een Congres-
comissie verteld door Keith Clark,
een hoge functionaris van de CIA,
de centrale Amerikaanse inlichtin
gendienst.
'Niemand voorspelde een staats
greep op 25 april', bekende Clark.
Hij zei verder dat zijn dienst voor
die datum ook niet beschikte over
een volledig beeld van de (linkse)
Beweging der Strijdkrachten, de
organisatie achter de Portugese
coup. Clarlks lezing werd bevestigd
door twee functionarissen van de
militaire spionage-diensten, die gis
teren ook getuigden voor de specia
le commissie uit het Huis van Af
gevaardigden, die het werk van de
Amerikaanse inlichtingendiensten
onderzoekt.
De hoorzittingen van deze commis
sie hebben nu al drie blunders aan
het licht gebracht. Eerst werd be
kend dat de agenten het uitbreken
van de oorlog in het Midden Oos
ten in oktober 1973 wel hadden
voorspeld, maar dat hun rapporten
op een hoger niveau verkeerd wer
den beoordeeld. Daardoor kwam die
oorlog voor Washington toch als
een verrassing.
Vorige week werd bekend dat de
CIA de staatsgreep op Cyprus niet
voorzag, hoewel een agent in Athe
ne van tevoren was ingelicht door
Griekse autoriteiten. Eerder werd
onthuld dat de militaire inlichtin
gendienst op het hoogtepunt van
de oorlog in Vietnam om politieke
redenen opzettelijk onjuiste gege-
vens doorgaf aan Washington.
Groeiende grimmigheid, afstand en kilheid. Dat is de
sfeer die wij proeven in en achter de algemene be
schouwingen in Den Haag. En dan schrijven we dat
ook. Rechtuit. Onderdeel van een handzaam pakket
informatie zoals dat elke morgen voor u klaar ligt.
Nieuwe abonnee:-
Straat:
Plaats:
Opgegeven door:
Naam:
Adres:
Plaats
-Giro:_
Betaalt per kwartaal
Ik ontvang graag:
O 1 fraaie zwart-kunst lederen onderzetters met zilver bedrukte ouder
wetse locomotief modellen. Werkelijk een sieraad op uw lafel.
O Praktische, kleurrijke eeuwigdurende rlemkalcnder. Modern, orl-
elneel. Voor de kinderkamer, de keuken of waar dan ook.
O Tekening IJ l O Tekening IJ 2 O Tekening IJ 3 O Tekening IJ 4
De nieuwe abonnee krijgt een welkomst-voordeel. Hij betaalt
(na twee weken gratis ter kennismaking de krant te hebben
ontvangen) zes gulden minder voor de eerste termijn.
Schrijf op de envelop: De Christelijke Pers; antwoordnummer
2792, Amsterdam.
Een postzegel is niet nodig. Die betalen wij.
uw! a#iij j