Spaanse betogers
roepen om wraak
Solidariteit bepalend voor
ontwikkeling Guinee-Bissau
Organisatie van Rode
Kruis rammelt flink
Leider Spaanse
communisten: Franco
binnen jaar weg
Eedsaflegging voor Amin
Uitvoering
Sinaï-
akkoord
moet
wachten
Begrafenis neergeschoten agenten verstoord
Voormalige Portugese kolonie één jaar onafhankelijk
Twee man gepakt
bij Londense
gijzelingszaak
Weer doden bij
aanslagen in
Noord-Ierland
Intern rapport met harde waarheden
Patty Hearst
nu officieel
beschuldigd
Senaat VS
ontevreden
H* VRUDA3 3 OKTOBER 1975
~~T
BUITENLAND
TROUW/KWARTET 7
Ide
MADRID (Reuter, UPI) Om wraak schreeuwende demonstranten verstoorden gisteren de be
grafenis van hun drie collega's, die woensdag in Madrid waren neergeschoten door guerrilleros.
De tetogers, onder wie veel politie
in burger, schreeuwden 'wraak' en
'dooc aan alle communisten'. Zij
probeerden de lijkkisten over te
nemei van de dragers in uniform,
maan werden tegen gehouden door
ddensdoende agenten.
De nis voor de drie gedode agenten
werd bijgewoond door ongeveer
4000 rouwenden, onder wie premier
Araias Navarro met zijn voltallige
kabinet. Verscheidene aanwezigen
schreuwden leuzen tegen de pre
mier, die volgens ultra-rechts te
slap x)u optreden tegen het terro
risme 'Als u enig eergevoel heeft
zou u aftreden', en 'Arrlas is zo
zach. als boter' zo werd er gehoord.
Bij iet gedrang dat er in de kapel
met drie lijkkisten ontstond werden
de >remier en zijn ministers door
een achterdeur weggevoerd.
De politie van Madrid neemt aan
dat het FRAP (een maoïstische
veratsorganisatie) verantwoorde
lijk is voor de aanslagen van
woeisdag, waarbij de drie agenten
werien gedood. De toestand van de
vie de politieman, die - woensdag
enrwtig gewond raakte, was gisteren
nog kritiek.
Portugal
De Spaanse regering heeft gisteren
de grens met Portugal gedeeltelijk
gesloten, waarschijnlijk in verband
met de plundering van de Spaanse
ambassade in Lissabon eind vorige
week. In Madrid is officieel niets
medegedeeld over de grenssluiting.
De Portugese regering zei dat zij
langs diplomatieke weg wilde vra
gen wat de reden voor de grens-
sluiting was.
Paus Paulus heeft gisteren de
Spaanse kardinaal en aartsbisschop
Tarancon ontvangen. Gesproken
werd over de bekoeling in de be
trekkingen tussen Spanje en het
Vatlcaan na de vijf executies in
Spanje. Volgens kringen in Vati
caanstad heeft de paus geprobeerd
de scherpe kantjes van het geschil
met Madrid weg te nemen.
Europa
De Vergadering van de Raad van
Europa kon het gisteren in Staats-
burg niQt helemaal eens worden
over Spanje. De parlementariërs uit
de Westeuropese landen waren het
eens over een krachtige veroorde
ling van de executies. De meningen
botsten evenwel toen sommige een
even harde veroordeling wilden van
het terrorisme in Spanje. Een voor
stel om Spanje uit te sluiten van
alle activiteiten van de Raad van
MILAAN De Spaanse communistenleider Santiago Carrillo
gelooft dat generaal Franco binnen een jaar ten val zal jïomen.
Hij zei dat zijn partij klaar staat om het Franco-regiem met
geweld omver te werpen als de gehele oppositie in Spanje
het niet eens kan worden over een vreedzame machtswisse
ling.
Santiago Carrillo, die ln balling
schap in het buitenland ver
blijft, zei dit in een vraagge
sprek met de Italiaanse journa
liste Oriana Fallacl. 'Franco zal
binnen de komende tien maan
den, hoogstens een jaar, ten val
komen. Wij staan klaar, de link
se. rechtse en midden-partijen.
Alle politieke krachten in Span
je zijn het er over eens dat het
regiem op vreedzame wijze om
ver dient te worden geworpen.
Ais de rechtsen ons niet helpen
en het centrum aarzelt als niet
op korte termijn tot gezamenlij
ke actie kan worden besloten,
dan zal de dictatuur op geweld
dadige wijze vallen, aldus de
Spaanse communistische leider.
Carrillo sprak vervolgens de
hoop uit dat een gewelddadige
omwenteling in' Spanje te ver
mijden is. 'Ik heb nog hoop
want het Spaanse volk is nog
altijd geschokt door de gewa
pende strijd en het bloed van
miljoenen die stierven in de
Spaanse burgeroorlog.'
Carrillo zei bang te zijn voor de
Amerikaanse reactie op de even
tuele val van Franco. Tk denk
dat de Amerikaanse machtheb
bers die buitengewoon wantrou
wig staat tegenover links Euro
pa, niet gemakkelijk een veran
dering van regiem in Spanje zal
aanvaarden en hieraan, mocht
het zover komen, via een staats
greep een einde zou proberen te
maken.'
Nadrukkelijk verklaarde Carrillo
dat de Spaanse communisten
geen anti-Amerikaans Spanje
willen. 'Wij beseffen heel goed
dat Spanje Amerikaanse techni
sche kennis en Amerikaans ka
pitaal nodig heeft voor zijn ont
wikkeling. Wij zijn bereid tot
politieke samenwerking met de
VS en, tot op zekere hoogte, met
de Oosteuropese landen en de
Sowjet-Unie. Maar als de VS
Franco blijven steunen, het her
stel van de democratie in Span
je blijven tegenhouden dan
zullen alle Spaanse politieke
krachten anti-Amerikaans wor
den, niet alleen de communis
ten', zo waarschuwde Carrillo.
Europa haalde het niet. Spanje la
geesn lid van deze Raad, maar
neemt wel deel aan verschillende
programma's op het gebied van
cultuur en onderwijs.
De Europese vakbeweging heeft
aangekondigd druk te zullen uitoe
fenen op de regeringen van de
negen landen van de Europese Ge
meenschappen. Zij willen daarmee
bereiken dat de EG-ministerraad
volgende besluit de onderhandelin
gen met Spanje over een nieuw
verdrag op te schorten.
LONDEN (Reuter) De politie
van Londen heeft gisteren twee
mannen beschuldigd van mede
plichtigheid aan de roofoverval op
een Italiaans restaurant, die uitliep
op een gijzeling, die al langer dan
vijf dagen heeft geduurd. De twee
mannen, een Italiaan en een Duit
ser, zullen vandaag voor de rechter
worden geleld. Zij zouden hebben
samengewerkt met de NKIGERI-
AAN Franklin Davis, de leider bij
de overval op het restaurant en
daarna de hoofdpersoon bij de gij
zeling. Vannacht zaten de drie glj-
zelhouders met hun zes gijzelaars
nog steeds in het kleine souterrain
van het restaurant. De politie" had
geen enkele aanwijzing dat de drie
overvallers van plan waren zich
spoedig,over te geven of meer gij
zelaars vrij te laten. Van de acht.
die zij oorspronkelijk hadden, wer
den begin deze week twee los gela
ten. De politie, die het restaurant
sinds zondagavond omsingeld heeft,
stuurde gisteren een pak speelkaar
ten voor de gijzelaars. Verder krijgt
het groepje -mannen in het souter
rain steeds koffie en sigaretten.
BELFAST (UPI) Noord-Ierland
beleefde gisteren de zoveelste uit
barsting van geweld met schietpar
tijen en bomaanslagen. Vijf men
sen werden gedood bij drie acties
van gewapende mannen in Belfast.
Bij bom-aanslagen (vier in Belfast
en twee buiten die stad) vielen één
dode en elf gewonden. Bij een aan-)
val op een slijterij in Belfast wer
den de rooms-katholieke eigenaar,
diens vrouw en een secretaresse
gedood. Een jongen, die naar bul
ten rende om alarm te slaan werd
ook neergeschoten en ernstig ge
wond. De eigenaar van een bar
waar veel militante protestanten
komen, wérd in zijn woning dood
geschoten. Zes gewonden vielen in
een café in een katholieke wijk
toen een man een bom naar bin
nen wierp. Eerst had hij gedreigd
met een pistool, maar het wapen
weigerde. Bij een bomaanslag op
een foto-winkel in de hoofdstad
werd één man gedood en vielen
twee zwaar gewonden.
Veertien blanken, onder wie vijf
Britten, knielen voor de Oegan-
desc dictator Idi Amin en leggen
de gelófte af tegen Zuid-Afrika
te zuilen strijden. Amin, die
zichzelf al eerder op zo'n
schouwspel heeft getracteerd, liet
gisteren de Assemblee van de
VN drie kwartier wachten voor
dat hij zijn gedelegeerde een
redevoering voor zich deed af
steken. Deze behandelde de toe
stand in de wereld in zodanig
grove trekken, dat achtereenvol
gens de Engelse, de Franse en
de Israëlische gedelegeerden er
uit liepen. Hij riep op tot uitsto
ting van Israël hetgeen de Ara
bische landen juist besloten
hadden niet te vragen. Onder
tussen werd er in zijn residentie
Kampala een vergadering van de
Organisatie voor Afrikaanse
Eenheid gehouden ter bespre
king van het Angolese vraag
stuk, waarin een vertegenwoor
diger van de door Zaire gesteun
de FLNA Amin hevig aanviel
omdat deze met zijn uitspraken
de toch al ernstige toestand daar
verder 'vergiftigd' zon hebben.
GENÈVE (Reuter) Het Internationale Rode Kruis lijdt volgens een intern onderzoek aan ver
kalkingsverschijnselen. Een slagvaardige planning ontbreekt, er bestaat een neiging om maar wat
te liefhebberen en vervolgens met de resultaten daarvan zelf erg tevreden te zijn.
Volgens het rapport van een speci
ale commissie die onder voorzitter
schap van de Canadees Donald
Tansley meer dan twee jaar bezig
was, heeft de 'nu 112 jaar oude
organisatie voor hulp aan slachtof
fers van oorlog en andere rampen
"wezenlijke problemen.'
Het Rode Kruis wordt verdeeld
door onderlinge geschillen over hun
bevoegdheden tussen de twee vleu
gels van de organisatie. Vanuit ver
schillende kantoren in Genève ope
reren het Internationale Comité
(ICRC) en de Liga van Rode-
Kruisverenigingen. Het geheel
Zwitserse ICRC waakt over de na
leving van de Geneefse Conventies,
het internationale oorlogsrecht. In
de Liga zijn 122 nationale organisa
ties gebundeld, die zich ln eigen
land belasten met rampenhulp,
bloedtransfusiedienst en andere ta
ken.
Met name het ICRC is volgens het
rapport vaak 'bezeten van nodeloze
geheimzinnigdoenerij' over zijn
werk, wat de samenwerking uiter
aard niet ten goede komt. Vaak is
geheimhouding nuttig: het ICRC
treedt als neutraal diplomatiek li
chaam op bij gevoelige kwesties als
gijzelingen, ontvoeringen, marte
ling en terreur. Maar het Comité
lijkt geheimzinnigheid tot zelfstan
dig beleidsdoel te hebben verheven.
Intussen blijkt de wens om de poli
tieke neutraliteit van het Rode
Kruis te handhaven, vaak tot ge
volg te hebben dat de organisatie
te 'lief' Is voor de verschillende
regeringen.
Ook bij de Liga gaat het niet zo
voortreffelijk, aldus het rapport-
Tansley. Het hoofdkwartier met
zijn ruim honderd vaste medewer
kers beschikt ndet over voldoende
volmachten van de nationale orga
nisaties en dan daardoor niet de
juiste initiatieven ontplooien. En
de nationale Rode-Kruisorganisa
ties zijn dikwijls slecht georgani
seerd, niet voorbereid op conflictsi
tuaties. Vele hebbén weinig of geen
idee wat ze in een noodtoestand
moeten aanvangen.
Tot nu toe zijn de problemen nog
erg meegevallen. Het Rode Kruis
staat overal ter wereld bekend als
een doeltreffend, onafhankelijk li
chaam. Maar de lauweren uit het
verleden bieden geen enkele garan
tie voor de toekomstige rol van het
Rode Kruis, waarschuwt het rap
port. De organisatie moet minder
star, meer samenhangend, maar
vooral deskundiger verder werken.
LOS ANGELES (UPI) Een 'grand
jury' In Los Angeles heeft donder
dag tenlastelegging uitgebracht te
gen Patrica Hearst en het echtpaar
Smily en William Harris. De aan
klachten omvatten elf punten in
zake roof, ontvoering en bedreiging
met een dodelijk wapen.
Voor elk van de drie voormalige le
den van het 'Symbionese Bevrij-
5iingsleger' (SLA) werd de borgsom
voor voorlopige invrijheidstelling ge
steld op 500.000 dollar.
De tenlasteleggingen hebben betrek
king op een voorval dat zicfy in mei
van het vorig jaar voordeed in een
sportwinkel te Los Angeles. Hierbij
zou Patricia Hearst met een auto
matisch wapen hebben geschoten,
toen het slachtoffer Harris bij win
keldiefstal werd betrapt en vluchtte.
WASHINGTON, TEL AVIV
(UPI, Reuter, AP) Kissinger
en de commissie voor buiten
landse zaken van de Ameri
kaanse Senaat zijn gisteren in
een vergadering van twee uur
niet tot overeenstemming geko
men over de publicatie van de
door de VS aangegane verplich
tingen aan Egypte en Israël,
waarop het Sinai-akkoord be
rust.
De uitvoering van de eerste fase
van het akkoord, die zondag met de
aankomst van Egyptische technici
in het oliecomplex Ras Soedar aan
de Golf van Suez had moeten be
ginnen en gevolgd zou worden door
de overdracht van de olievelden
van Aboe Rodeis, moet daarom
worden uitgesteld. Israël zal name
lijk niet tot ondertekening van de
in Genève nader uitgewerkte proto
collen en de uitvoering daarvan
overgaan voordat het Amerikaanse
Congres de stationering van Ameri
kaanse burger-waarnemers in de
Sinai heeft goedgekeurd. Een Isra
ëlische zegsman zeioverigens, dat
geen der partijen het akkoord in
gevaar ziet komen door dit stelsel.
Zodra de goedkeuring er door is,
komt de uitvoering van het ak
koord automatisch op gang.
Kissinger wilde in zijn bespreking
met de Senaatscommissie niet vol
doen aan de wens dat de regering
schriftelijk verzekert, dat de Senaat
en het Amerikaanse volk de volle
dige bijzonderheden betreffende al
le Amerikaanse verplichtingen zul
len vernemen. Hij wilde er ook niet
mee instemmen dat de volledige
tekst van de overeenkomsten en
afspraken wordt gepubliceerd om
dat dit 'er meer gewicht aan zou
geven dat de bedoeling is'. Niette
min gelooft Kissinger dat er nog
wel een compromis met de Senaat
kan worden bereikt, waardoor de
goedkeuring voor het zenden van
de Amerikaanse technici begin vol
gende week kan loskomen. Volgens
de goed ingelichte journalist Jack
Anderson heeft het bureau wets-
voorbereiding van de Senaat ge
concludeerd dat het Sinaiakkoord
als een officieel verdrag moet wor
den beschouwd voor de goedkeuring
waarvan een tweederde meerder
heid nodig is.
Proefvaart
De Israëlische regering heeft laten
weten dat het eerste schip met
handelsgoederen bestemd voor Is
raël binnenkort het Suezkanaal zal
binnenvaren, maar er werd niet
bijgezegd aan welke kant. Het zou
nog gebeuren vóórdat het Sinal-
verdrag in werking treedt. Het
Egyptische weekblad Al Moessawar
heeft de Sowj et-Unie nu ook ver
weten. dat deze een aantal van
haar in 1972 uit Egypte uitgewezen
expers gedurende de oktober-oor-
log van 1973 naar Israël heeft ge
stuurd om de Israëliërs van militai
re informatie over Egypte te voor
zien. Het is de ergste beschuldiging
aan het adres van Moskou van de
hele anti-Sowjet-campagne die tot
nu toe is gehoord.
Van een medewerker
Guinee Bissau, een land ongeveer zo groot als Nederland, ligt aan de westkust van Afrika tussen de
d republiek Guinee en Senegal. Tot één jaar geleden maakte het mbet Mozambique en Angola deel
4 Uit van de Portugese koloniën in Afrika. Na een strijd van achttien jaar kreeg 't vorig jaar oktober
onafhankelijkheid.
"fHet plotselinge vertrek- van het
"Portugese militaire bestuur en
[1 veertig duizend militairen veroor
zaakte naast een gevoel van op
luchting een niet geringe ontwrich
ting van de zwakke economie van
fet land. Lage produktie, een chro-
isch handelstekort en een zeer
loge werkloosheid zijn de belang-
jkste problemen. De werkloos-
;id wordt voor een deel veroor-
lakt door het vertrek van de Por-
igese soldaten die met hun familie
erk gaven aan duizenden.
f"ulnee Bissau, ligt in het deltage-
ed van drie grote rivieren, telt
"Dnstreeks zevenhonderdduizend in-
oners. Langs de kust is het land
•ag en moerassig. Verderop is het
ïdekt met regenwouden en savan-
en. In het mondlngsgebled van de
vieren ligt een eilandengroep,
K—aarvan enkele sprookjesachtige
oie stranden hebben, welke zich
litstekend lenen voor de ontwikke-
lag van toerisme.
n 1956 werd door Amilcar Cabral,
een jong landbouwwkundig inge-
nieur, de onafhankelljkheldsbewe-
ïing de PAIGC opgericht, welke het
and in een harde strijd tegen de
'ortugezen naar eigen zelfstandig
heid zou leiden. De PAICG heeft in
de guerrillastrijd vooral gesteund op
de boeren, die daarvoor een hoge
tol hebben moeten betalen. In bet
binnenland zijn vele dorpen ver
woest. Grote gebieden, waar felle
strijd heeft gewoed, zijn verlaten
en nauwelijks meer toegankelijk
voor enig verkeer.
Boeren
De huidige regering onder leiding
van president Louis Cabral heeft
zich primair ten doel gesteld om
het harde bestaan van de boeren te
verbeteren. De jonge ambitieuze
ministers, geïnspireerd door de ide
alen van hun door de Portugeze
vermoorde leider Amilcar Cabral
staan echter voor een moeilijke op
gave.
Hoewel in 1974 ongeveer tachtig
procent van het land door de
PAJCG werd gecontroleerd, waren
de steden nog ln handen van de
Portugezen. Het handelsverkeer met
Portugal vond plaats via de hoofd
stad Bissau. Het vertrek van het
Portugese bestuur noodzaakte de
nieuwe regering op zeer korte ter
mijn alle opengevallen bestuurspos
ten te bemannen met veelal Jonge
en onervaren krachten.
Verder is één van de grootste pro
blemen van het land volgens presi
dent Cabral een eenheid te smeden
tussen de 'voormalige koloniale we
reld' en het platteland van Gulnee-
Bissau dat jaren onder controle is
geweest van de bevrijdingsbewe
ging PAIGC. 'Het ls erg moeilijk de
mensen te integreren die steeds in
de door de Portugezen bezette ge
bieden leefden.
De regering ls zich bewust, dat veel
fouten worden gemaakt, maar er
wordt met een bewonderenswaardi
ge energie aangepakt en gewerkt
aan een snelle verbetering van de
situatie. Het valt de buitenlandse
bezoeker op, dat in het land een
opmerkelijke orde heerst. Zonder
gevaar kan men zich 's avonds vrij
bewegen. De bevolking begroet de
vreemdeling op straat met een
vriendelijke "Bon dieu camerade'.
In de titel 'camarade' wordt de
gelijkheid van allen benadrukt. De
boer spreekt de president aan met
camarade. Evenals de soldaat die
met de generaal spreekt. In het
restaurant bestelt de gast bij de
'camarade' kelner een blikje bier.
regering met tastbare bewijzen de
vooruitgang van het land waar
kan maken. De economische situa
tie van het land is echter bijzonder
zwak. Aardnoten vormen het belang
rijkste exportartikel. Behalve enig
hout en koffie heeft Guinee Bissau
momenteel weinig te bitóen. In de
oorlog zijn rijst- en katoengebleden
verloren gegaan, waardoor momen
teel zelfs rijst moet worden inge
voerd.
De enige industrie die het land
bezit is een bierbrouwerij, een Por
tugese erfenis, welke haar grote af
zet vond WJ de militairen. Nu deze
macht verloren is gegaan, draait de
brouwerij nog op vijftien procent
van haar capaciteit. Dit is ten
enenmale onvoldoende voor een re
delijke rentabiliteit. Men kan zich
overigens afvragen of in ontwikke
lingslanden behoefte bestaat aan
industrieën, die behalve water alle
grondstoffen importeren en die
door hun hoge graad van mechani
satie aan weinig handen werk ver
schaffen. De brouwerij tracht door
verkoop van limonade in blik enige
compensatie te vinden van de ver
loren gegane bierafzet.
Leerlingen van een school in het zuiden van Guinee-Bissau.
Moge lijkheden
Vooruitgang
Het idee van solidariteit kan op
den duur echter alleen inspirerend
werken op de bevolking, als de
Potentieel zijn in Guinee Bissau
een aantal goede produktle-moge-
lijkheden voor landbouwprodukten
aanwezig. Het rivierengebied geeft
uitstekende mogelijkheden voor de
ontwikkeling van rijstcultures. In
dun bevolkte gebieden kunnen
boog gemechaniseerde bedrijven
worden opgezet als het "Wagenln-
gen project' ln Suriname. De ge
zonde wilde oliepalm in de regen
wouden maken waarschijnlijk, dat
oliepalmcultures met succes kun
nen worden opgezet. Het land telt
verder een overvloed aan cashew-
bomen. welke waardevolle noten
kunnen leveren. In het land wor
den vele tropische vruchten ge
kweekt, welke tot hoogwaardige
vruchten kunnen worden verwerkt.
Ook lijken goede mogelijkheden
voor de cultuur van rietsuiker aan
wezig. Een team van deskundigen
bestudeert momenteel de mogelijk
heden tot het ontwikkelen van een
areaal. Daar suiker voor ontwikke
lingslanden in vele gevallen meer
een voedingsmiddel dan genotmid
del ls, kan de vestiging van een
eigen suikerindustrie als een groot
belang worden gezien. Tal van ar
me landen besteden een groot deel
van hun deviezen aan aardohepro-
dukten en suiker. De waarde, welke
de president aan de uitkomst van
het onderzoek hecht, wordt bena
drukt door het zonder beperking
beschikbaar stellen van de enige
helicopter, welke het land rijk is.
Met dit apparaat konden de per
auto onbegaanbare gebieden wor
den on'derzocbt op grondkwalitelt
en bodemstructuur. Gulnee Bissau
beschikt verder over zeer rijke vis
gronden en bauxletvoorraden.
De regering voert een politiek van
soberheid. Leningen aan arbeiders
zijn afgeschaft, omdat ze hen de
kans gaven een 'onecht en kunst
matig leven' te lelden. Een verbod
op de distillatie van 'cana' (zeer
sterke rijstalcohol) moest na pro
testen worden ingetrokken maar
alle cafés moeten nog steeds 's
avonds elf uur sluiten een campag
ne tegen alcohol gebruik maak'. ZIJ
probeert de mensen terug te laten
gaan naar het platteland. Iedereen
die daartoe bereid ls krijgt als ln
sommige andere socialistische Afri
kaanse landen eeji zakje zaad om
mee te beginnen
