Goede administratie kan dichtbij nfffe belastingfraude tegengaan Commentaar Internationale afspraken zijn nodig Demonstratie en democratie 1 Terugkeer van bartje kokliko doorsnijden dooie mus ze zijn er weer Duur natuur Demonstratie en democratie 2 Boete voor invoer Rhodesische tabak Ontslag Vermaat op 16 oktober Registratie van alle financiële transacties bepleit Limburg 27 graden! WOENSDAG 1 OKTOBER 1975 BINNENLAND TROUW/KWARTET 5 onder redactie van loessmit 'Hoe dieper je het bosch in gaat. hoe stiller het wordt om je heen' Je vraagt je af hoeveel mensen van boven de vijftig de ze woorden direct kunnen thuis brengen. Ze vormen namelijk de eerste zin van 'De wonderbaar lijke avonturen van Bartje Ko kliko', een in de jaren dertig niet onvermaard jeugdboek van Johan Fabricius, dat de weduwe Van Helle op de markt had ge bracht. Het verscheen in drie deeltjes en je moest er zestig etiketten van de pakjes koffie voor opsturen. Misschien dat er na deze mede delingen méér lezers zijn die zich herinneren hoe ze destijds gretig zaten te lezen over het kaboutjertje Bartje dat de grote- mensenwereld ging opzoeken. Het mooiste was wel het hoofd stuk waarin juffrouw Katrien en juffrouw Lotje op visite komen in het huis, waar Bartje terecht is gekomen. 'Hoe kom je aan dat beeldje?', vraagt juffrouw Lotje op een gegeven moment en ze tikt met haar harde nagel tegen het bolletje van Bartje die (en op dit moment zat je dan te wachienf prompt 'au/' riep en opzij sprong. Grote consternatie natuurlijk. Juffrouw Katrien wordt bleek als een laken en haar hangwangen gingen bibbe ren. Nou ja, zo was dat en ook volwassenen vonden het mooi en de krant schreef dat er 'water tandend' uitgekeken werd naar het vervolg. We halen dit allemaal op (eer lijk gezegd met behulp van de vriendelijke archivaris van de firma Van Nelle), omdat uitge verij Leopold in Den Haag 'De wonderbaarlijke avonturen van Bartje Kokliko' opnieuw op de markt brengt als één fors boek en met bijzonder fraaie tekenin gen van Dick de Wilde (voor de prijs van 19.90). Er was in '58 al een herdruk van 'Bartje Ko kliko' als gewoon boek bij Leo pold uitgekomen, wat ons ont gaan is. Daarom vandaag aan dacht voor de her ver schijning anno 1975. Van Johan Fabricius vernamen we dat de tekst onge wijzigd is gebleven (al zijn de sch's en de buigings-ennen ver Hoe lang is het alweer geleden dat de opzienbarende operatie van de Friese Siamese tweeling (de eerste die ooit in ons land levend ter wereld kwam) Folkje en Tjitske de Vries uit Molenend plaatsgreep? Zes jaar langer on geveer dan de vijftien jaar dat dr. H. L. Straat, een van de vier chirurgen die de tweeling destijds scheidden, weg is uit het Leeu warder Diakonessenhuis. Dr. Straat, nu vijfentachtig jaar. herinnert zich die vijftig minu ten durende operatie nog als de dag van gisteren. In 'Singel 88', het personeelsblad van dat zie kenhuis, vertelt hij dat de ope ratie 'helemaal niet moeilijk' was: 'Gewoon doorsnijden en sluiten, 't Lag erg gunstig. Bo vendien was het echt teamwerk. Ik heb wel beroerder operaties gekend'. Alleen de psychologische kant aan de zaak vond dr. Straat slopend. Hij zegt altijd al een hekel aan publiciteit gehad te hebben, maar in die tijd moest hij bij het verlaten van zijn huis zelfs zijn gezicht achter brieven en andere paperassen verstoppen om de pers te kunnen ontlopen. dwenen) en dat zijn eigen teke ningen niet meer gebruikt kun nen worden, omdat de origine len bij het bombardement van Rotterdam verbrand zijn. Maar. zei hij opgewekt, die van nu zijn veel beter dan de mijne. Misschien mogen we, nu we toch met boeken van vroeger doende zijn, even attenderen op de Karl May-serie van Het Spectrum in Utrecht: gebonden in een fraai, 'old finish' stofomslag en voor een lage prijs (f 5.95. maar daar komt straks een gulden boven op). Het tweede deel is nu uit: 'Old Shatterhand'. Jonger zijn de Bommelstrips van Marten Toonder, maar ze worden al klassiek genoemd. Bij de Bezige Bij in Amsterdam verscheen al weer een bundel, onder de titel 'Wat enigjes'. en daarin staan: De giegelgak, De gezichtenhan- del en De kwinkslagen (f 12.90). Zoals in alle dierentuinen strij ken ook in het park van Ouwe hand in Rhenen heel wat dieren neer die daar niet tot de vaste bewoners horen. Gewone huis mussen bijvoorbeeld en meeu wen. belust op overgeschoten lekkere hapjes. En als die er niet zijn, is een meeuw zelfs nog wel blij met een dooie mus. Pas nog ontwaarde een musje een nog half gevulde zak patat in het park. waar het diertje zich gretig op wierp. Maar een in de buurt rondvliegende zee meeuw had de lekkernij ook al gauw in de gaten en dook naast het musje neer. De grote vogel pikte de concurrentie van zijn nietige soortgenoot niet en viel met zijn grote snavel zo venijnig naar het diertje uit, dat het dood naast de begeerde patat bleef liggen. De meeuw nam daarop eerst de smakelijke frie ten tot zich en liet de dooie mus als toetje door zijn keelgat glij den. Als schoolkinderen dit vignet op een huisdier zien, weten ze dat ze daar niet meer hoeven aan te bellen. Dat is dan maar goed ook, want vanmiddag gaan er wel een half miljoen scholieren op pad om, als elk jaar. de kinderpostzegels langs de deuren aan de man te brengen. Dat wordt trouwens tijd, want de pot waarin de opbrengst van de ze- gelaktie-1974 zat (7*4 miljoen gulden) raakt nu wel leeg en moet nodig bijgevuld worden. Aan oppotten doet het Neder lands Comité voor Kinderpostze gels niet en de 1.800.000 gulden die pas nog is verdeeld over alle mogeijke instellingen in bin nen- en buitenland die zich voor kinderen en misdeelden inzet te. is dan ook zo'n beetje het laatste geld uit de oude voorraad geweest. Dat bedrag is gegaan naar bijvoorbeeld de Stichting kinderdagverblijven in Voorburg, de Algemene Nederlandse Vere niging ter voorkoming van blindheid in Den Haag, een weeshuis in Boeroendi, een te- buis voor invalide kinderen in India, een opvangcentrum voor in de steek gelaten kinderen in Indonesië, een internaat voor dove kinderen in Soedan en een kinderhuis in Zuid-Italië, in to taal 77 van dit soort Nederland se en buitenlandse hulporganisa ties. Ook van de opbrengst-1975 zal weer allerlei werk gesteund worden, gericht op het helpen van jongere en oudere kinderen. De nieuwe kinderpostzegels, ont worpen door And ré Leenes en Camilla Zeguers, zijn er in vier waarden (steeds met toeslag). Al twintig keer in haar leven Is de Chileense mevrouw Luisa Ma- mam weduwe geworden en u heeft zij zich voor de éénen twintigste keer verloofd. Voor al die verlovingen en trouwerijen heeft ze dan ook alle tijd gehad: ze is nu honderdvijftien jaar. heeft achtendertig kinderen en honderddrieëntwintig kleinkin deren en is. ondanks de op han den zijnde wittebroodsweken, stellig Chill's oudste onderdaan. Mevrouw Mamani. een afstam melinge van de Indianen in Op- per-Peru. woont in Cariquima. een dorp in de provincie Iqui- que. tweeduizend kilometer ten noorden van Santiago, waar ze een verslaggever het geheim van haar blijkbaar permanente vita liteit toevertrouwde: 'Ik heb me nooit met dokters en hun mid deltjes ingelaten. Zo lang ik leef heb ik op natuurprodukten ver trouwd'. 'Slmpklns probeert onze aandacht te trekken.' Een PvdA-delegatie onder leiding van de partijvoorzitster I. v. d- Heuvel is op bezoek geweest in Oost-Duitsland. Tijdens het verblijf in Oost-Berlijn heeft de delegatie verklaard (aldus Het Parool) dat 'de PvdA in het verleden fouten heeft gemaakt, in de houding die toen ten opzichte van de DDR is aangenomen.' De delegatie van de PvdA was ook onder de indruk gekomen van een klacht van hun Oostduitse gastheren die betoog den dat hun land in het verleden door het Westen slecht is behandeld. De PvdA-delegatie is nu gelukkig door het bestuur van de PvdA op de vingers getikt. En bovendien hebben de heren Den Uyl en Van der Stoel evenals de fractievoorzitter van de PvdA in de Tweede Kamer E. van Thijn hun afkeuring uitgesproken over de wel hoogst eenzijdige visie van de delegatie. Het siert de heren Den Uyl. Van der Stoel en Van Thijn dat zij hun democratische gezindheid verre lieten prevaleren boven zogenaamde partijsolidariteit. Door aldus te reage ren en te waarschuwen voor mis plaatst idealisme hebben de hoogste leiders van de PvdA ook aangetoond dat zij niet ten onrechte vooraan konden lopen in de demonstratie tegen het Franco-regime, j.L zaterdag. En als de heer Van Riel van de WD zich nu boos maakt over het feit dat de minister-president in die protest- tocht vooraan liep dan is het duidelijk dat wij voor die boosheid evenmin veel begrip hebben. Want de heer Den Uyl heeft in het verleden onder andere bij de brute Russische inval in Tsjechn-Slowakije getoond een overtuigd en groot democraat te zijn En dat de heer Van Riel zijn toorn nu ook uitstort over zijn jonge partijge noot de heer Wiegel, omdat deze met Dpn 'Uyl ook in de demonstratieve tóchï meeliep, verraadt een gebrek aan politieke feeling. Gebrek aan politiek inzicht hebben wij, overigens ()p geheel andere gron den, ook gesignaleerd bij de PvdA- voorzitster Ien v. d Heuvel. Het moet in hoge mate worden betreurd dat de PvdA-delegatie vooraf niet eerst een college over ervaringen met communistische taktieken is gaan lo pen bij haar partijgenoot de heer Vredeling. Nog maar nauwelijks een iaar geleden 11 juli 1974 heeft Vredeling in een boeiend interview in deze krant verklaard: 'Ik ben zeer bezorgd over de genuanceerde manier waarop vele jongeren tegen het com munisme aankijken.' 'Ik heb een diepe afkeer van het communistische systeem. Hele generaties dienen er als mest voor de volgende.' De PvdA- delegatie zou er goed aan doen nog maar eens diepgaand met hun partij genoot Vredeling van gedachten te wisselen over dit totalitaire systeem. ROTTERDAM De rechtbank heeft de 48-jarige expediteur C.S. uit Rotterdam wegens het invoeren van zestienduizend kilo tabak uit het door een boycot van de Vere nigde- Naties getroffen Rhodesië veroordeeld tot een boete van 7500 gulden waarvan 5000 gulden voor waardelijk. Geëist was een boete van 7500 gulden. Bij de behandeling van zijn zaak had C.S. verklaard niet te hebben geweten dat de Nederlandse wet ook de doorvoer van Rhodesische goederen verbiedt. De partij tabak waarom het ging, was bestemd voor Zwitserland, dat wel een invoerver gunning had afgegeven. DEN HAAG Dr. A. J. Vermaat (AR) heeft per 16 oktober ontslag genomen als lid van de Tweede Kamer. Zoals bekend is hij be noemd tot hoogleraar aan de VU in Amsterdam. In zijn ontslagbrief aan Kamervoorzitter dr. A. Vonde ling zegt Vermaat dat hij geen en kel partijpolitiek of politiek motief voor zijn terugtreden heeft. Er zijn uitsluitend persoonlijke overwegin gen in het geding 'verband houden de met het voor mij te slijtende karakter van het werk', zoals Ver maat schrijft. door Bert de Jong Het benadelen van de gemeen schap als gevolg van het 'te -wei nig betalen van belastingen wordt door de publieke opinie niet zo zwaar aangerekend als het benadelen van de buurman. Anders gezegd, men licht ge makkelijker de gemeenschap op dan de medeburger. Dit ver klaart waarom de burgerlijke ongehoorzaamheid tegenover de fiscus zo is toegenomen bij het stijgen van de belastingdruk en het zich voordoen van meer verleidingen in het belasting stelsel. In de rooms-katholieke kerk heeft men door de eeuwen heen twee soorten wetten onderscheiden: er zijn overtredingen, waarmee het geweten wél wordt belast en over tredingen, die weliswaar strafbaar zijn, maar die het geweten niet belasten. Onder deze laatste zonden werd steeds het niet correct hande len tegenover de fiscus gerekend. Deze leer schijnt nu nog door te werken in de levenspraktijk. In protestants-christelijke kring wordt in feite niet zoveel anders gedacht over de belastingzonden. Meer dan eens komt het gesprek op een koffievisite, na gehandeld te hebben over de laatstgenoten preek, terecht bij de toch zo zware belastingen. In zo'n kring heb ik zelfs de belastingheffende Staat van diefstal horen beschuldigen. Een dergelijke mentaliteit is niet zo bevorderlijk voor een goede belas- tingmoraal. Een ongunstige invloed op de mo raal heeft ook het feit dat in het spel tegen de fiscus dikwijls niet juridisch fout wordt gehandeld. De naar het buitenland vluchtende be lastingbetaler is niet strafbaar evenmin als sommige middelgrote en internationale bedrijven, die al lerlei 'constructies bedenken om minder belastingen dn Nederland te betalen. Er moet namelijk een onderscheid worden gemaakt tussen het ont gaan van belastingen (niet straf baar) en het ontduiken (de frau de). De moeilijkheid is echter, dat het verschil tussen het ontgaan en het ontduiken lang niet altijd dui delijk is. Het is de rechter, die dan (subjec tief) moet oordelen of iemand al dan niet heeft gefraudeerd. De handi- gerds dat zijn meestal de rijke ren. die een expert kunnen betalen weten door de mazen van de wet te glippen. Deze veronderstel ling is evenmin bevorderlijk voor de moraal van de kleinere belas tingbetalers. De fiscus zet de jacht op het zwarte geld en op onder meer de pleziervaartuigen voort. Maatregelen De niet zo beste fiscale moraal is een gegeven, waarmee rekening moet worden gehouden. Een totale bekering zit er niet in. De wetge ving moet worden aangepast. Het Kamerlid dr. Arend Vermaat (a.r.) pleit daarom voor maatregelen die het euvel zoveel mogelijk de kop indrukken. Belangrijk is, dat de er gernissen en de verleidingen van het belastingstelsel zelf worden weggenomen. In de toelichting op de begroting van financiën voor 1976 wordt aan gekondigd dat het controle-appa raat en het aanslagregelend appa raat 'van de belastingdienst worden uitgebreid. Versterking van de afdelingen, die de aanslagen bepalen is vooral no dig om beter tegenspel te kunnen leveren tegen de goed uitgeruste experts van de bemiddelden en de grote bedrijven. In de toelichting op de begroting wordt ook gemeld, dat de verzame ling van 'gegevens omtrent de ver zekering van pleziervaartuigen' is voortgezet. De jacht op het aan de belastingen onttrokken zwart geld, zo blijkt uit deze zin, gaat door. Het komt erop neer. dat tal van eigenaars van pleziervaartuigen van de belastingdienst een briefje thuis hebben gekregen, waarin wordt ge schreven. dat gebleken is (bij de verzekeringsmaatschappijen) dat men in het bezit is van het vaar tuig. Het verzoek is vervolgens op de ingesloten vragenlijst de her komst en financiering van het vaartuig te vermelden. Inmiddels liet minister Duisenberg voor de VARA-radio weten, dat wordt nagegaan of het zwarte geld eventueel besteed is aan andere plezierige zaken als een tweede wo ning en dure reizen. Ook het ver richten van onderhoud aan wonin gen zonder daarover BTW te beta len wordt aangepakt. 'Geldzuivering' Onlangs is uit een onderzoek geble ken, dat vele bankbiljetten, die ln omloop zijn, niet meer zijn te ach terhalen. De biljetten moeten dankbaar worden gebruikt voor transacties in contant zwart geld, die niet geregistreerd mogen wor den. Staatssecretaris De Goede, heeft toen hij nog Kamerlid was, eens gesuggereerd een geldzuivering uit te voeren, zoals Lieftinck ook eens deed. Vermaat is vóór zo'n maatre gel. Je kunt er echter van tevoren niet over discussiëren. De geldzul- vering moet, wil ze effect hebben, een verrassing zijn. Door een geld zuivering kan de zwarte sector in de Nederlandse economie worden udtgepoetst. Door toenemende perfectie van de administratie moet het mogelijk zijn de fraude te beperken. Ver maat vindt het verder gewenst, dat alle financiële transacties worden geregistreerd. Ook zou het verboden moeten worden grote bedragen in bankbiljetten te voldoen. Er zou in deze gevallen alleen gegireerd moe ten mogen worden. Deze maatregel ligt voor de hand. Het niet betalen via de registreren de giro maar 'handje-contantje' komt meer in zwang. Er komen dan geen bewijsstukken op tafel en voor de BTW en inkomstenbelas ting kan de transactie worden ver zwegen. Deze handelwijze wordt veel gevolgd. Een grote verleiding voor de poten tiële belastingontduikers zijn de spaarbrieven aan toonder. Bij elke willekeurige bank kan de rente na verloop van tijd worden geïnd. De ze inkomsten worden niet opgege ven aan de fiscus. Niemand komt er immers achter. Het is een mooie belegging van het zwarte geld. Een verbod van deze spaarmethode zou veel kwaad uitbannen. Het vervelende echter is, dat al deze stringente maatregelen slechts zin hebben als ze in alle westerse landen worden getroffen. De vlucht naar het buitenland zou immers worden gestimuleerd. Solidariteit Het internationaal overleg over de bestrijding van de belastingfraude is echter nauwelijks op gang geko men. Toch moet er wat gebeuren. Want met een dringend appèl op het geweten van de burgers kom je niet veel verder. Het ministerie van financiën heeft dezer dagen een boekje laten 'verschijnen met als titel 'Waarom belastingen en wel ke?' Hierin komt de volgende zin voor: 'Bij het heffen van belasting wordt zoveel mogelijk rekening ge houden met draagkracht en andere eisen van rechtvaardigheid en bil lijkheid'. Gewezen wordt op het so lidariteitsbeginsel. Minister Duisenberg zei in februari 1974 in de Tweede Kamer, dat ge garandeerd moet worden, dat de man, die wel betaalt, niet wordt achtergesteld bij zijn frauderende buurman. De man, die wel betaalt, kun je eraan toevoegen, wordt ook achter gesteld bij de buurman (denk nu aan de man en de onderneming met knappe adviseurs), die de be lasting weet te ontgaan. Het geld wordt aan de gemeenschap ont trokken Het is niet de staat, die de burgers besteelt. De burgers die het poker - spel tegen de fiscus spelen, doen het de anderen, die gewetensvol zijn of nauwelijks geen gelegenheid hebben, zoals de betalers van alleen loonbelasting, om aan het spel mee te doen. (Dit is het laatste van twee artike len over belastingfraude. Het eerste stond in de krant van gisteren). Van onze weerkundige medewerker Het afscheid van september is weerkundig gezien overweldigend geweest. Het was gisteren compleet zomer met ook werkelijk tempera turen van deze allure: Wat zegt u van de 27 graden in Maastricht, 26 in Eindhoven, 25 van Twente. Dee- len en Eelde, en de 24 van Leeuwar den en Amsterdam? (Vlissingen bleef achter met 18 graden). We beleefden een 30ste september die qua warmteproduktle enigerma te te vergelijken was met die van het oorlogsjaar 1942. Toen waren er vooral in het noordoosten hoge tem peraturen: de stad Groningen 24 en Wijster 25 graden. Overigens was het minder lang geleden later in het jaar ook nog wel eens zo warm geweest. Namelijk in de eerste week van oktober 1959 met topper van 27 graden in Andel. Ook 9 oktober 1969 was een naar verhouding zeer warme dag met 25 graden in Em- men. De warmte was te danken aan het treuzelen van een koufront. Er ont wikkelen zich golven in en in zo'n geval duurt het geruime tijd voor zo'n systeem voorbij is. De passage vond gisterenmiddag in Almkerk bij Gorkum plaats zonder onweer maar wel met een duidelijke arcus (boogvormige wolk) en, stormsto- ten van 9 Beaufort. Meer naar het oosten en noordoosten deden zich wel buien langs de koufrontlijn voor maar tot zoveel regen als 24 uur daarvoor in west Frankrijk viel (Tours ten zuidwesten van Parijs 53 mm) zal het bij ons niet geko men zijn. In Belfast was het giste ren overdag ook erg nat met 30 mm en Boulogne 27 mm. Nog even een kijkje naar de maxima in mid den Europa: Maagdenburg 26. Neu renberg en Düsseldorf 27. Inns bruck 29 graden. In ons stuk van gisteren over zo merse oktobertemperaturen hadden Weerrapporten van gisteravond 19 uur: weer, max. temperaturen en neerslag 7-19 uur. Amsterdam regenbul 24 2 De Bilt zwaar bewolkt 24 0 Deelen zwaar bewolkt 25 1 Eelde onweer 25 2 Eindhoven zwaar bewolkt 26 0 Den Helder zwaar bewolkt 23 1 Luchth. R'dam regenbul 22 2 Twente regenbul 25 0.3 Vlissingen zwaar bewolkt 18 3 Zd. Limburg zwaar bewolkt 27 2 Aberdeen mist 16 O Barcelona zwaar bewolkt 26 O Berlijn zwaar bewolkt 24 0 Bordeaux licht bewolkt 19 2 Brussel zwaar bewolkt 21 2 Frankfort zwaar bewolkt 26 0 Genève regenbul 20 14 Helsinki onbewolkt 14 O Kopenhagen zwaar bewolkt 15 0 Lissabon licht bewolkt 21 0 Locarno regenbul 20 0.1 Londen hall bewolkt 16 1 Luxemburg regen 24 3 Madrid zwaar bewolkt 20 0 Malaga licht bewolkt 28 0 Mallorca zwaar bewolkt 23 0 Nice zwaar bewolkt 24 0 Oslo geheel bewolkt 13 2 Parijs licht bewolkt 16 13 Rome zwaar bewolkt 26 0 Stockholm geheel bewolkt 15 0 Wenen zwaar bewolkt 24 O Case. Blanca half bewolkt 24 0 Las Palmas licht bewolkt Tel Aviv licht bewolkt we vergeten op te noemen de 26 graden van 2 oktober 1959 te De Bilt. Het aantal zomerse oktoberda gen sedert 1849 wordt hiermee 8 (en dus niet 7). Een oude tropische storing 'Fay', krijgt in de loop van vandaag meer en meer invloed op het weer in de Lage Landen. Eerst schijnt de zon nog wel onder een vlakke rug van hogere druk, maar daarna zal dit tot een normale depressie omge vormde systeem dat naar het zee gebied ten westen van Bretagne opstoomt, de kans op bewolking en regen weer doen toenemen. Boven de Atlantische Oceaan veroorzaakte de storing gisteren nog wel storm winden. De temperatuur blijft na een tijdelijke daling aan de hogere kant met in de komende dagen maxima plaatselijk opnieuw boven de 20 graden vooral nu de wind door de zuiging van 'Fay' opnieuw de zuidoostkant wordt opgetrokken. clh s wisselvallig BEWOLKING MAX TEMP. MIN. TEMP. WINDRICHTING HOOGWATER voor donderdag 2 oktober Vlissingen: 11.27-0.00; Harlmgvlletsluizen: 0.26-13.06: Rotterdam: 1.44-14.00; Sche- venlngen 0.03-12.39: IJmulden: 0.42-13.16; Den Helder: 4-0-17.32; Haxllngen: 6.34r 19.54- Delfzijl: 850-21.43.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 5