Provinciale waterstaat
bestaat honderd jaar
Nog steeds reserves
over pellet-fabriek
Vragen over
clubhuizen
'Maak van Benoordenhout
geen kantorenwijk'
Commissie: Restauratie
van 'Clingendael' te duur
Steun voor gedupeerde Haagse middenstanders
1
Voormalige school
biedt onderdak
aan gastarbeiders
NABEZORGING
VAN DE KRANT
Gemeente Den Haag in rapport:
Binnen half jaar moet beslissing vallen
DEN HAAG De raadsleden
J. M. Bakker (PvdA) en C. A.
IJmkers (CPN) hebben B. en
W. van Den Haag vragen ge
steld over de mogelijke sluiting
van zestien Haagse club- en
buurthuizen.
De heer Bakker wil weten of het
college kan bevestigen dat een deel
van de problemen moet worden
toegeschreven aan een achterstand
van Jaren op het ministerie van
CRM voor wat betreft de formele
afhandeling van subsidieaanvragen.
HIJ wil weten of B. en W. stappen
gaan ondernemen om tot een oplos
sing van de moeilijkheden te ko
men. De heer IJmkers dringt er in
zijn vragen op aan of B. en W.
onverwijld stappen bij CRM willen
ondernemen om alsnog uitkering
van de mondeling toegezegde subsi
die te berwerkstelligen. Het CPN-
raadslid vindt dat alles moet wor
den gedaan om sluiting van club
hulzen te voorkomen en dat zono
dig van gemeentewege maatregelen
dienen te worden genomen.
Inmiddels is bekend geworden dat
staatssecretaris Meijer van CRM
nog deze week een gesprek zal voe
ren met de met faillissement be
dreigde Stichting voor Sociaal-Cul
tureel Werk te 's Gravenhage en
omgeving. Begin volgende week zal
de heer Meijer met wethouder P.
Vink van jeugd. Import en recreatie
de gerezen problemen bespreken.
DEN HAAG De Stichting Bege
leiding Buitenlandse Werknemers
voor Den Haag en Omstreken heeft
een nieuw onderkomen gevonden
in het voormalige schoolgebouw
aan de Korte Lombardstraat. In het
gebouw zullen voordat de stichting
het kan betrekken, nog enige aan
passingsvoorzieningen moeten wor
den getroffen. Hierna zullen in dit
gebouw een aantal ontmoetings
centra, zogenaamde casa's, geves
tigd worden. Tevens zal het pand
worden benut voor het geven van
voorlichting en onderwijs, alsmede
voor diverse activiteiten op sociaal,
cultureel en recreatief gebied.
Uw krant onverhoopt niet
ontvangen?
Als u voor 12 uur belt
wordt de krant zo vlug mo
gelijk. maar in ieder geval
dezelfde dag nog, bij u na
bezorgd.
In DEN HAAG, VOOR
BURG en RIJSWIJK kunt
u bellen nummer 469445.
In DELFT nummer
132519, b.g.g. 070-469445.
In LEIDEN nummer 070-
469445.
Buiten deze plaatsen kunt
u zich in verbinding stellen
met de agent.
Eén van de zaken waarmee de Provinciale Waterstaat zich bezighoudt zijn de recreatie-projec
ten in Zuid-Holland. Ook op de tentoonstelling in het Provinciehuis wordt hieraan aandacht be
steed. Op de foto een beeld van de Rottemeren nabij Zevenhuizen.
DEN HAAG Ter gelegenheid
van het honderdjarig bestaan van
de Provinciale Waterstaat in
Zuid-Holland is er van 1 tot en
met 15 oktober in het Provincie
huis een tentoonstelling ingericht
over het werk en het verleden
van de Provinciale Waterstaat.
De tentoonstelling, die is opgezet
in de nieuwe noordelijke vleugel
van het gebouw is in haar geheel
samengesteld door ambtenaren
van de verschillende afdelingen
van Waterstaat. Zij geeft een
goed overzicht van het werk van
die diensten. Ook wordt er een
aantal problemen waarmee de
Provinciale Waterstaat te kampen
heeft op de expositie naar voren
gebracht. Zo worden de bezoekers
gekonfronteerd met de problemen
van de milieuvervuiling en met de
moeilijkheden rond de bisamrat.
die door ondermijnende gangen
stelsels in de waterkeringen
's'rijks rattenvangers' handevol
werk geeft. Verder komt men op
de expositie een klein overzicht
van de nieuwe indeling van de
provincie Zuid-Holland tegen.
Overigens is men met die plannen
van de regering over de herinde
ling van de provincies in Neder
land. waarbij de huidige indeling
van twaalf provincies veranderd
zou worden in een indeling van
26 mini-povincies. bij de Provin
ciale Waterstaat bepaald niet ge
lukkig. Hoewel men bij Water
staat het plan in theorie wel res-
pekteert is men bang dat in de
praktijk zal blijken dat mini-pro
vincies te klein zijn om grote
plannen, vooral op het gebied van
weg- en waterbouw, zelfstandig
uit te voeren. Die uitvoering zou
dan steeds meer een zaak voor de
Rijksoverheid worden hetgeen een
sterke beperking zou betekenen
voor de provinciale organen, zo
meent men in het Provinciehuis.
Boekwerk
De expositie over de jubilerende
Waterstaat wordt dinsdagmiddag
30 september officieel geopend
door de commissaris van de Ko
ningin. mr. M. Vrolijk. Hij krijgt
bij deze gelegenheid tevens het
eerste exemplaar uitgereikt van
het boek 'Honder jaar Provinciea-
le Waterstaat in Zuid-Holland",
een geschiedenis die is geschreven
door prof. dr. J. L. van der Gouw.
De opening van de tentoonstel
ling zal om één uur worden voor
af gegaan door een défilé van
oude stoomwalsen en een deel
van het wagenpark van de Water
staat.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De gemeente Den Haag wijst er in een inventari
serend onderzoek over de wijk Benoordenhout op dat er in deze
wijk voor gewaakt moet worden dat de kantoorfunctie de woon
functie niet te zwaar mag aantasten.
Vooral voor ouderen en welgestel-
den blijkt de wijk een belangrijke
woonfunctie te vervullen. Verwacht
wordt dat de wijk, mede door de
bouw van verschillende verzor
gingsflats, de komende jaren nog
sterker zal vergrijzen. Ondanks de
vergrijzing kent de wijk geen ver
ontrustende bevolkingsverminde
ring.
Oorspronkelijk werden in de wijk
slechts zogenaamde representatieve
kantoorpanden gebouwd. De bouw
hoogten harmonieerden met de
rondom liggende behuizing. Na de
oorlog echter werden er enige zeer
grote kantoorpanden in de wijk ge
bouwd die door hun grootte een
stempel drukten op de bestaande
kantoorfunctie van de wijk. Ook
werden door de al aanwezige kan
toren woonruimten opgekocht zodat
enkele woonstraten niet meer als
zodanig betiteld konden worden.
Een eerste aanzet tot het herstel
van de woonfunctie van de wijk
werd gegeven na het vertrek van
het Centraal Bureau voor de Statis
tiek. Een twaalftal panden waar
het bureau gebruik van gemaakt
had werd weer geschikt gemaakt
voor bewoning.
Het inventariserend onderzoek
wijst ook op de verkeersproblemen
van het Benoordenhout. Dit stads
gedeelte wordt bijna geheel omslo
ten door drukke verkeersaders en
ook dwars door de wijk lopen een
paar vaak gebruikte routes. Voor de
voetganger en de fietser is de situ
atie bepaald niet Ideaal. Veilige
fiets- en looproutes vinden zij er
nauwelijks. Vooral de leerlingen
van de scholen in de wijk onder
vinden hier hinder van. De ge
meente wijst er dan ook op dat de
aanleg van veilige loop- en fiets
routes de hoogste prioriteit ver
dient.
Van een onzer verslaggeefsters
DEN HAAG In de commissievergadering voor openbare werken,
verkeer en vervoer is aan wethouder Wallis de Vries gevraagd of
het uitgetrokken bedrag van 7 miljoen gulden voor de restauratie
van Huize Clingendael niet aan de al te hoge kant is.
Zo stelde mevrouw Otter-de Kolsté
(CDA) voor om het monumentale
aanzicht van de buitenkant te be
houden, maar de restauratie van de
binnenkant aan de sobere kant te
houden. Zeker gezien het feit, dat
de nieuwe huurder van Clingendael,
het Nederlands Instituut voor Na-
tuurbeschermings Educatie, dit ge
bouw intensief zal gaan gebruiken.
De heer Bol (CDA) tekende hierbij
aan, dat over de toewijzing van
subsidie door de provincie Zuid-
Holland ook nog geen enkele zeker
heid bestaat, waardoor het bedrag
best eens hoger kan uitvallen dan
nu gepland is. De wethouder ant
woordde hierop dat hij dit jaar
twee projecten op zijn lijstje had
staan. De Boterwaag, waaraan men
reeds begonnen is, omdat direct
ingrijpen noodzakelijk was en Hui
ze Clingendael. Hiervan Is de toe
stand ook zorgwekkend.
Uit dat oogpunt meende dé wet
houder dan ook dat met de restau
ratie van Clingendael haast ge
maakt moet worden. Het bedrag
van 7 mHjoen gulden is meer een
basisbedrag, want de wethouder zei
zelf ook een voorstander te zijn
van een eenvoudige en praktische
restauratie. Hij wees de commissie
er op, dat men bij zo'n restauratie
altijd voor onvoorzienbare uitgaven
komt te staan en sprak de vrees uit
dat het nog wel duurder zou kun
nen worden.
(ADVERTENTIE)
DEN HAAG De gemeente Den Haag wil kleine zelfstandigen,
die door stadssanering of door de aanleg van openbare werken diep
in de rode cijfers terechtgekomen zijn, financieel te hulp komen.
Het gaat om ondernemers, die geen
beroep kunnen doen op bestaande
regelingen om geldelijke steun te
krijgen. Nog dit jaar wil Den Haag
150.000 gulden beschikbaar stellen.
Per gedupeerde ondernemer zal een
bedrag van maximaal 21.000 ver
strekt worden. Het is de bedoeling,
dat voor ernstig in moeilijkheden
geraakte zelfstandigen In 1976 een
bedrag van 250.000 wordt uitge
trokken. De nieuwe 'tegemoetko
mingsregeling'. waaraan gisteren de
gemeenteraadscommissie voor eco
nomische zaken z'n goedkeuring
hechtte, is gebaseerd op een
Utrechts initiatief. Overigens wil
het Haagse gemeentebestuur met
andere grote gemeenten en met het
rijk gaan praten over een algemene
aanpak van de ernstige gevolgen,
die de stadsvernieuwing voor on
dernemers met zich meebrengt. Met
name moet gesproken worden over
de bestaande Rijksgroepsregeling
zelfstandigen, waar nog vrij weinig
gedupeerde ondernemers een be
roep op doen.
De raadscommissie voor economi
sche zaken toonde er zich gisteren
verbolgen over, dat er wellicht geen
extra financiële rijkssteun zal zijn
voor Haagse detaillisten, die in
moeilijkheden komen door de
spreiding van rijksdiensten. Staats
secretaris Hazekamp (economische
zaken) heeft laten weten, dat er
geen speciale regeling getroffen
kan worden. Het is volgerts hem
onmogelijk om aan te tonen, dat er
een duidelijke relatie bestaat tussen
het vertrek van ambtenaren en
omzetdalingen bij het Haagse be
drijfsleven. De hele raadscommissie
was zeer teleurgesteld over de op
vatting van de staatssecretaris. Wet
houder Van der Weide (economi
sche zaken) liet weten, dat hij, na
gesprekken met minister Lubbers,
toch nog wel mogelijkheden zag
voor extra hulp aan Haagse onder
nemers.
Analistenschool
De Leidse Analistenschool l|
van de gemeente Leiden
dwangbevel gekregen om i
schoolgebouw aan de Oofri
kerkstraat op korte termijae'
verlaten. Op verzoek van T
ministerie van onderwijs w, <j
de opleiding nu in afwachL
van het gereedkomen van L^r
nieuwe schoolgebouw in Dj&i
dorp ondergebracht in de CiT
telijke MAVO aan de Van dó,
straat. Het nieuwe gebouw z*
januari 1977 klaar zijn.
Bus van Lions t
De patiënten van de verpleifa
huizen 'De Kreek' in 's GraLt
zande en 'De NaaldhorstTa
Naaldwijk kunnen vanaf z&t
dag beschikken over een %n
aangepaste autobus. Deze get,
dicaptenbus wordt zaterdagt
dag op het terrein van [ee
Naaldhorst' aan de Middelbin
weg aangeboden door de fe"
Club Westland. De Lions L
heeft onder de bevolk ing f
het Westland eert bedrag T„
maar liefst 172.000 gulden otm
haald. Met dit bedrag kon nn
bus worden aangeschaft £7
naast veertien normale zitpïL
sen ook plaats biedt aan L.
vijftiental rolstoelen. Behalvf"
patiënten van de twee tehif™
krijgen ook andere hulpbel
venden van tijd tot tijd de 0*(
genheid om met de bus te®
zen. Zaterdag wordt de bus!
het gehele Westland get
wanneer zij een route c(oor Tl
streek zal rijden.
Installatie
d
De nieuwe burgemeester 1
Katwijk, mr. C. A. Bos,
woensdagmiddag 1 oktober j
twee uur tijdens een buitetf I
wone raadsvergadering In M
gemeentehuis geïnstalleerd.
afloop bestaat gelegenheid I
15.30 tot 17.30 uur in het
huis kennis met mr. Bos en H
gezin te maken.
Oriëntatie
Oriëntatie, het bekende I
spreksgroepenwerk voor M-
Haag en omgeving, gaat bin«jcl:
kort weer van start. Het w
brengt mensen in groepen
10 tot 15 personen met elkaa|a
contact om te praten over ajir
ele onderwerpen waar men qit<
over zou willen weten. Elke l
de negen te vormen groqm
gaat in op een bepaald the
Een folder met alle gegevenat
nadere informatie is te verHijl
gen bij het secretariaat: ld
vrouw I. Kievit-Vorst, Regenirl;
se-la an 336, Den Haag, te. 65éiic
of bij A. Grimberg, Da Con
straat 44, Den Haag, tel. 39221 t
Cursus regie
en
Morgen begint in Den Haag sti
cursus regie voor regisseurs !la:
het amateurtoneel. Doel van &nf
ze 2-jarige cursus van 24 lttki
vonden is meer achtergrondtig
formatie te verschaffen over! zi
vak en de literatuur op dit d€
bied. Jan Veelo heeft de cur&he
sen op verzoek van de Feder* ii
van het Haags Amateurtoizar
georganiseerd. De cursus is ion
unieke gebeurtenis, omdat ielo
het eerst in Den Haag een 1
wordt gemaakt om de gëes
kloof, die tussen amateurs por
beroepsmensen op toneelge|n
bestaat, daadwerkelijk te
kleinen.
door Dick Pijl
ROTTERDAM KIRUNA 'Op
grond van de huidige stand van
de techniek heeft het bedrijf een
bijzonder gunstige indruk ge
maakt, gerelateerd aan het feit
dat we hier met een zware in
dustrie te maken hebben. De
hele groep is onder de indruk
van de openheid die men be
tracht heeft'.
Woorden van wethouder Van der
Pols na afloop van het bezoek dat
een Rotterdamse delegatie onlangs
aan Zweden bracht. Doel van de
reis was na te gaan welke voor- en
nadelen verbonden zijn aan de
eventuele vestiging van een zoge
naamde 'pellet-fabriek' in Euro
poort. De bv Stuwadoorsmaatschap
pij Kruwal, beherend vennoot van
het ertsoverslagbedrijf Europoort
CV en samenwerkingsorgaan van
de Duitse staalglganten August
Thyssen, Kupp en Mannesmann.
wil naast dit overslagbedrijf aan de
Dintelhaven een fabriek vestigen
over de vervaardiging van ertsknik-
kers. Omdat men weinig inzicht
had In de economische en milieu
technische gevolgen van deze 300
miljoen gulden vergende investe
ring, was het voor de gemeente
Rotterdam noodaakelljk een kijkje
te nemen bij de modernste peliet-
installatle ln Malmberget.
Pellets
Juist Rotterdam is een gewilde ves
tigingsplaats voor een op olie ge
stookte pellet-fabriek omdat, men
hier het aangevoerde erts direct
vanuit het zeeschip kan overslaan
en omdat hier alle ln aanmerking
komende ertsen worden aangevoerd
en men derhalve een meng erts pel
let kan vervaardigen dat van hoge
kwaliteit is. De laatste jaren is men
tot de overtuiging gekomen dat ln
de grondstoffen die in een hoogo-
venbedrijf gebruikt worden, ten
minste dertig procent pellets aan
wezig moet zijn om hoogwaardig
staal te kunnen vervaardigen. Pel
lets zijn uit ijzererts vervaardigde
knikkers ter grootte van een hazel
noot, die via een ingewikkeld po-
ces van mengen, vormgeven, dro
gen, bakken en koelen tot stand
komen. In Rotterdam zullen hier
voor vier tot zes soorten erts ge
bruikt worden.
Milieu
Aan de hele bewerking kleven ech
ter een aantal bezwaren. Zo ont
staat door de vermenging van de
verschillende soorten erts een stof-
emissle die zou kunnen leiden tot
een verhoging van de kans op
smogvorming ln het Rijnmondge
bied. Doordat men de ertsen tijdens
het mengen 'nat houdt' probeert
men het ontstaan en verwaaien
van stof tegen te houden.
Kruwal stelt nadrukkelijk dat er
van een stoftoename geen sprake is
omdat de verschillende soorten erts
in lagen opgestapeld worden ge
mengd opslaan en er geen han
delingen aan de bestaande praktijk
ln het huidige overslagbedrijf wor
den toegevoegd. Daarnaast komt er
in de uitlaatgassen een dosis zwa
veldioxide en fluorwaterstof voor.
die bijzonder schadelijk voor de
omgeving kan zijn. De fabriek, die
45 a 60 miljoen gulden aan milieu
voorzieningen besteedt, meent dit
echter ondervangen te hebben door
het uit de chemie afkomstige, maar
voor deze branche geheel nieuwe
procédé van een 'natte rookgasin-
stallatle', waardoor 95 procent van
de aanwezige fluor weggenomen
wordt. Een expert van Kruwal heeft
berekend dat dit voor het op drie
kilometer van het bedrijf gelegen
Hoek van Holland leidt tot nauwe
lijks meetbare concentraties fluor.
Arte van Dijk. milieu-gecommit
teerde van Rijnmond, staat echter
nog even gereserveerd tegenover de
vestiging als voor de excursie. 'Ik
wil een regeling waarbij de drie
overslagbedrijven naast Euro
poort CV slaan ook de VOM en
Frans Swarttouw erts over tege
lijk aansprakelijk zijn voor hun to
tale uitworp. ïe kunt nu de vervui
ler niet aanwijzen. Maar als ze de
emissie met z'n drieën kunnen ver
minderen is er geen enkel bezwaar
tegen vestiging van een pelletiseer-
installatie.'
Belang
Niet alleen het milieu vormt onder-
werp tot discussie. Ook bij het eco
nomisch belang kunnen vraagte
kens gezet worden. De fabriek gaat
aan 190 tot 200 mensen werk bie
den en levert per Jaar ruim 45
miljoen gulden op voor de Neder
landse economie. Voor de realise
ring van het projekt zullen nog
eens 435 manjaren aan bouw- en
montagewerkzaamheden nodig zijn.
Ook is de opleiding of omscholing
binnen het bedrijf gunstig voor de
werkgelegenheid. Ongeveer 60 pro
cent van het aan te trekken perso
neel zal voor bedieningsfuncties
worden opgeleid. *Maar wordt de
zeehaven-positie belangrijker als er
geen toename van overslagactiviteit
plaatsvindt', vraagt havencommis
sielid Fred van Heezik (PvdA) zich
af. Volgens hem zou voor het vesti
gen van een bedrijf wel eens een
nieuw criterium gehanteerd kunnen
gaan worden en wel zo dat de kans
op vestiging verhoogd wordt als de
uitvoer van eindprodukten via Rot
terdam vermeerderd. Zijn collega
Peter Pex (CDA) wil dat er meer
dan de geplande 25 procent van de
te investeren 300 miljoen gulden ln
Nederland besteed wordt. Voor
PvdA-er Aad Zevenbergen is het
nog onduidelijk wat er straks gaat
gebeuren als er van grove ertsen op
steeds fijnere en derhalve meer
stofverwekkende ertsen .wordt over
Dit is de fabriek waar het allemaal om gaat. In tegenstelling tot dit Zweedse voorbeeld zullen in Rotterdam niet twee maar zes v
schillende soorten erts gebruikt worden. De gefabriceerde pellets zullen alleen afgenomen mogen worden door de drie Duitse aandejaki
houders. De Hoogovens in IJmuiden heeft haar eigen pelletfabriek.
geschakeld.
Beslissing
Wethouder Van der Pols vindt dat
Kruwal recht heeft om binnen een
half jaar te weten waar men aan
toe is. Daarvóór worden echter nog
een aantal rapporten samengesteld
en moet men een ingewikkelde
procedure doorlopen worden. Maar
liefst vijf bestuurslagen het
ministerie van Economische Zaken,
Gedeputeerde Staten, Rijnmond, de
gemeente Rotterdam en de deelge
meente Hoek van Holland moe
ten er aan te pas komen vóór het
bedrijf aan alle vereisten voldaan
heeft. Betrekkelijk nieuw is het van
toepassing zijn van de op 1 oktober
in werking tredende Selectieve In
vesteringsregeling (SIR) en het zo
genaamde sociaal statuut, dat on
der andere het overleg over het
personeelsbeleid vóór het inwerking
treden van het bedrijf regelt.
WD-er Bontenbal is toch optimis
tisch over de uitomst: "Als men
maar objectief en redelijk de zaak
bekijkt en zich niet door actiegroe
pen op sleeptouw laat nemen. De
kwaliteit van mijn politieke oppo
nenten staat daar echter borg voor.
Binnen de milieubepalingen is de
pelletfabriek van groot belang voor
de evenwichtige ontwikkeling van
onze haven. Ik ben blij dat er nog
mensen zijn die 300 miljoen gulden
]ze
willen investeren en die daarn
misschien andere economische
tivlteiten aanzwengelen. Maar
blijft een politieke beslissing.'
Kruwal-directeur Oudkerk
zich hierbij aan: 'het enige
ik wil is een open en objectier
beslissing. Bij het afwegen van
gerechtvaardigde milieu-eisen
opzichte van de economische
pecten kan er volgens mij
compromis gevonden worden.'
DONDERDAG 25 SEPTEMBER 1975
REGIO DEN HAAG EN LEIDEN
TROUW/KWARTET
