Kissinger wil
conferentie over
Midden-Oosten
Conflict Frankrijk en Tsjaad
Vrijheid
net Nieuwe Haaöse Courant
Nieuwe Leidse Courant
CNV-bond: iedereen
gelijk netto bedrag
Aanslag
op Ford:
president
ongedeerd
Ook regeling voor Korea
Bouw kerncentrales
aanvaardbaar - pag. 3
Uw kleine advertentie
en met
ritiek van NKV
Arie Groenevelt
fieuwe actie
xoed gebit'
Waar zijn onze mannen?
Als compensatie voor prijsstijgingen
Vervoersbond CNV
voelt weinig voor
acties tegen Spanje
Over losgeld voor ontvoerde vrouw
Bomaanslagen
in Portugal
Vrouw gearresteerd
Ziekenfondsen
gaan 1 januari
over tot fusie
Trouw is voor vrijheid
Ook voor u
Welkomstvoordeel.
:c
'baart bij u.
Trouw
33e JAARGANG No. 9632 - DINSDAG 23 SEPTEMBER 1975
vahdaag voor 11 uur opgegeven,
wordt morgen geplaatst en kan
diezelfde dag al resultaat hebben.
TGAVE TROUW/KWARTET B.V. HOOFDREDACTEUR J. TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA NIEUWE ZIJDSVOORBURGWAL 276-280. AMSTERDAM POSTBUS 859 TELEFOON 020-220383
IONNEMENT 13,52 PER MAAND 40,55 PER KWARTAAL t- 160,00 PER JAAR POSTGIRO 91133 BANK N.M.B. REKENINGNUMMER 69.74.64.148 GEMEENTEGIRO X 260 LOSSE VERKOOPPRIJS 0,50
IN DEZE KRANT:
Binnenland
In onze rubriek
CDA in discussie:
mr. W. C. D. Hoogendijk
over crisisbeheersing,
een opgave voor
de ARP 3
Buitenland
Oud-kolonialen niet
thuis in Mozambique 7
Kerk
Bezwaren tegen
prof. Kuitert 2
Economie
Wegenbouwers niet
gerust op toekomst 13
Brieven van lezers 2
Familieberichten 12
Weeroverzlcht 11
De vrijheid van onderwijs is
een wezenlijk kenmerk van
een democratische samenle
ving, vindt minister Van Ke-
menade. 'Als we in Nederland
geen vrijheid van onderwijs
hadden zouden we haar nu
moeten uitvinden' zei de mi
nister in een gesprek met Piet
Hagen en Aukje Holtrop. Het
zijn volgens de minister be
slist niet alleen de onderwijs
organisaties die die vrijheid
verdedigen: 'Als minister ben
ik de hoeder van de vrijheid
van onderwijs. Juist omdat ik
die vrijheid wil garanderen
ben ik steeds bezig daaraan
in nieuwe vormen gestalte te
geven'. Het verhaal staat op
K
n een verslaggever
RECHT De toekomstige voor
ter van de Industriebond NKV,
st Spijkers, vindt dat er een ein-
moet komen aan de 'autoritaire
uding van Industriebond NW-
orzitter Arie Groenevelt' om de
leratie tussen deze twee bonden
de achterban aanvaardbaar te
iken. De heer Spijkers zei dit
teren in een uitzending van Ak-
haalte daarmee in op de uit-
■aak van de centrale raad van de
Justriebond NKV, dat 'publieke
spraken van de Industriebond
FV over de Industriebond NKV
enkele bijdrage leveren tot
t scheppen van een vertrouwens-
maat'.
Zonnig en droog
Zonnig en in de loop van de
dag meer bewolking, maar tot
de avond op de fmeeste plaat
sen droog. Tot matig of krach
tig toenemende zuidwestelijke
wind. Minimumtemperaturen
omstreeks 8 graden, maxima
19 graden.
MORGEN EN OVERMORGEN:
In het algemeen weinig veran
dering.
Morgen zon op: 06.28
onder: 18.36
maan op: 19.55
onder: 10.43
NEW YORK (AFP, Reuter, UPI, ANP) De Amerikaanse minis
ter van buitenlandse zaken, dr. Henry Kissinger, heeft gisteren bij
de opening van de algemene vergadering van de Verenigde Naties
voorgesteld nieuwe conferenties te beginnen over het Midden-
Oosten en Korea. Hij maakte ook een plan bekend voor de beper
king van het gebruik van kernenergie voor militaire doeleinden.
Krijsende Grieks-Cyprische vrouwen stonden gisteren voor de hekken van
het paleis van de Cyprische president Makarios. Zij zwaaiden met pasfoto's
van zonen en mannen die sinds de oorlog van juli vorig jaar worden ver
mist. De vrouwen eisen dat de president nagaat waar de mannen zijn.
Tot nu toe hebben de Turks-Cyprioten steeds ontkend dat zij krijgsgevan
genen in handen hebben.
Van onze sociaal-economische redactie
UTRECHT De hout- en bouwbond CNV meent dat volgend jaar
iedereen een netto gelijk bedrag moet krijgen als compensatie voor
de prijsstijgingen.
Kissinger bezwoer de vergadering
dat de Verenigde Staten geen eigen
voordeel zoeken in het Midden
oosten. 'De Verenigde Staten zullen
elke mogelijke stap doen om te
komen tot definitieve vrede. Het is
daarbij van essentieel belang dat
het onlangs gesloten akkoord tus
sen Egypte en Israël in zijn geheel
wordt uitgevoerd binnen de termij
nen en op de voorwaarden die zijn
overeengekomen', aldus Kissinger.
Ook de houding van de Sowjet-
Unie ten aanzien van het bereikte
akkoord in het Midden-Oosten
bracht hij ter sprake. 'Hoewel we
op belangrijke punten van mening
verschillen is ook Moskou zich be
wust van het gevaar in dat gebied.
Zowel Rusland als Amerika zijn
bereid zich in te zetten voor een
uitgebreide regeling'. Kissinger
heeft in het weekeinde nog van
gedachten gewisseld met zijn Sow-
jetrussische collega Andrei Gromi-
ko.
Officieus
'In een jaar dat we niets anders
doen dan de prijzen compenseren,
mogen we toch verwachten dat de
hogere inkomens wat harder de
broekriem aanhalen dan de lagere
inkomens', aldus de heer D. van
Commenée voorzitter van de hout
en bouwbond CNV bij de installatie
van de nieuwe bondsraad van zijn
organisatie in Utrecht.
Volgens de bondsvoorzitter moet
het voor iedereen gelijke bedrag
worden gebaseerd op ƒ23.500,-; het
loon dat een werknemer met twee
kinderen verdient. Uit deze gedach
te volgt dat de inkomensgroepen
beneden de 23.500 gulden een extra
compensatie krijgen en dat de ho
gere inkomens net zoveel netto
krijgt als de werknemer die 23.500
gulden verdient.
Met een voor iedereen gelijk netto
bedrag zijn de prijsstijgingen voor
de kosten van het levensonder-
houdpakket - zoals het Centraal
Bureau voor de Statistiek dat bere
kent - gedekt. 'Dan kan men alle
maal het duurdere brood en de
duurdere kleren kopen', aldus Van
Commeneé. Maar natuurlijk zal het
pak dat de man die 50.000 gulden
verdient, gewend was te kopen, wat
meer in netto guldens stijgen, en
de luxe broodjes misschien ook wel.
Maar is het zo erg als hij dat niet
gecompenseerd krijgt dit jaar? Wil
hij het toch kopen dan kan dat
met zijn inkomen wellicht toch
wel. En zo niet, dan verhongert hij
heus niet als hij in plaats van een
kadetje bruin brood gaat eten. En
een minder luxe pak geeft net zo
veel warmte', aldus de bondsvoor
zitter.
Van Commenée vond de door de
regering voorgenomen BTW-verho
ging onverstandig. Hij verwacht
dat doordoor de moeilijkheden in
de bouw. maar ook in de hout
sector, zullen toenemen. De extra
prijsverhoging zal in de huren
doorwerken en een verdere bedrei
ging voor de werkgelegenheid vor
men'. Nu men probeert de werkge
legenheid met allerlei pepmiddelen
aan te zwengelen, kunnen we geen
BTW-verhoging hebben', meende
hij.
Wat het Midden-oosten betreft
stelde Kissinger voor de bijeenroe
ping van een officieuze multilatera
le conferentie om te bespreken hoe
het best vorderingen zouden kun
nen worden gemaakt tot het berei
ken van ©cü regeling^
Hij gaf te kennen dat dit voorstel
een alternatief was voor de twee
andere wegen die volgens hem be
staan: een serieuze Amerikaanse
poging om te komen tot onderhan-
ADVERTENTIE)
DINSDAG
EN WOENSDAG
BIJ ALBERT HEIJN
UTRECHT Hoewel ik het per
soonlijk afschuwelijk vind, wat er
in Spanje gaande is, meen ik dat
de vakbeweging zich dient te ont
houden van politieke uitspraken. Zo
reageerde de heer J. J. Dassel,
voorzitter van de vervoersbond
CNV. op de vraag van de vervoers-
federatie NW-NKV, die graag een
toeristenboycot tegen Spanje ziet.
'In deze en soortgelijke zaken meen
ik. dat het geen taak van de vakbe
weging is daarover uitspraken te
doen. Dat ligt meer op het vlak van
de politieke partijen', aldus de
voorzitter van de CNV-vervoers-j
bond. Teder vakbondslid heeft
daarbij natuurlijk het recht en
misschien zelfs de plicht stelling te
nemen'.
'We moeten oppassen dat we met
het doen van uitspraken door vak
bondsleiders zonder raadpleging
van de leden niet teveel afstand
nemen van wat de leden ervan
vinden. Het zijn niet alleen maar
leden van het CNV die hun vakan
tie doorbrengen aan de Costa Bra-
vaaldus de heer Dassel.
PARIJS (Reuter, UPI, AP) De ontvoering van de Franse ar
cheologe Frangoise Claustre door opstandelingen in 't noorden
van Tsjaad heeft geleid tot een politiek conflict tussen de regerin
gen van Frankrijk en Tsjaad. Als de Franse regering de eisen van
de ontvoerders niet inwilligd zal de archeologe vanmorgen tien
uur om het leven worden gebracht.
Sahr in het zuiden van het land
moet onmiddellijk worden ont
ruimd. In de hoofdstad Ndjamena
organiseerde het ministerie van on
derwijs een demonstratie van onge
veer drie duizend jongeren die leu
zen schreeuwden als Fransen ga
naar huis'.
Het aanbod van Frankrijk de op
standelingen tien miljoen frank
(ongeveer 6,5 miljoen gulden) te
betalen in ruil voor vrijlating van
Frangoise Claustre heeft de woede
gewekt van de regering van Tsjaad.
'Voor de Franse regering Is het
leven van een vrouw meer waard
dan het leven van de staat Tsjaad.
Ons land wordt bedreigd', zei presi
dent Fejlx Malloum gisteren in een
radiotoespraak. Ook de Organisatie
voor Afrikaanse Eenheid (OAE)
heeft de onderhandelingen van
Frankrijk met de opstandelingen
scherp veroordeeld.
Gisteren heeft de regering van
Tsjaad alle Franse militaire aktivi-
teiten verboden. Franse militaire
vliegtuigen mogen het land niet
overvliegen of verlaten. De basis in
Vliegtuig
Frankrijk hoeft gisteren opnieuw
onderhandeld met de opstandelin
gen. Waarschijnlijk gebeurt dit
vanuit een vliegtuig dat boven de
basis van de ontvoerders in de Ti-
berti-woestijn heeft gecirkeld
Frankrijk zou Hissene Habre heb
ben aangeboden het losgeld in geld
en goederen te betalen, zoals de
opstandelingenleider had geëist, in
plaats van in geld alleen.
Habre's wensen lopen uiteen van
jeeps en vrachtwagens tot sanitaire
voorzieningen en schrijfmachines.
Frankrijk heeft gezegd dat het geen
wapens zal leveren maar de rege
ring van Tsjaad betwijfelt sterk of
Parijs zich daaraan houdt. Het to
tale gewicht van de gevraagde ma
terialen is tachtig ton zodat het
vier transportvliegtuigen zeker vier
dagen zal kosten ze af te leveren.
Frangoise Claustre (37) werd ze
ventien maanden geleden ontvoerd
toen zij op zoek was naar oude
graven in de woestijn. Haar echt
genoot werd afgelopen zomer ge
pakt toen hij probeerde haar te
redden. Hissene Habre (32) is de
bebaarde leider van een guerrilla
beweging die de Castro van Afrika
zou willen worden.
Hij heeft in Parijs gestudeerd en
werkte voor de regering van Tsjaad
tot hij de woestijn in vluchtte en
een guerrillabeweging stichtte on
der de Toebbe-stam. Hij is een
moslem en gisteravond werd ge
hoopt dat dat hem ervan weerhoudt
een vrouw te doden tijdens de Ra
madan.
delingen tussen Syrië en Israël en
hervatting van de conferentie van
Genève.
De minister stelt zich voor diep
gaand overleg te plegen zowel over
het houden van een officieuze con
ferentie als over de conferentie van
Genève. De VS zijn ook bereid deel
te nemen aan elk initiatief, op
verzoek van de betrokken partijen,
om vrede te bereiken. Van Ameri
kaanse zijde zette men uiteen dat
de 'officieuze' conferentie, waartoe
de VS een suggestie deden, zou
worden gehouden met deelneming
van alle staten ln het betrokken
gebied (d.w.z. zonder de PLO) en
de Sowjet-Unie. Kissinger heeft
LISSABON (Reuter) In Portugal
zijn maandag twee bomaanslagen
gepleegd, waardoor het totaal aan
tal aanslagen in twee dagen tijd tot
zeven Is gestegen.
Zondag explodeerde een bom bij het
Seixas-paleis in Cascais, waar pre
mier Pinhairo do Azevedo een ap
partement heeft. De deur en enkele
ruiten werden vernield. De overige
zes bommen ontploften in het gebied
van Loiria, op 160 km ten noorden
van Lissabon.
Minister Kissinger van de Verenig
de Staten bij zijn redevoering voor
de VN, waarin hij nieuwe conferen
ties' over Midden-Oosten en Korea
voorstelde.
hierover in de afgelopen dagen met
minister Gromiko gesproken.
Men gaf verder te kennen dat het
doel van een dergelijke conferentie
evengoed de te volgen procedure
bij nieuwe diplomatieke inspannin
gen zou kunnen zijn als het nastre
ven van essentiële akkoorden. De
lijst van deelnemers zou zeker niet
beperkt hoeven te zijn en het is
niet uitgesloten dat de Europese
landen ook worden uitgenodigd.
'Wij zullen samenwerken met alle
landen die graag een bijdrage wil
len leveren. Wij willen niemand
uitsluiten. Wij hebben geen voor
keur voor een speciale procedure.
Wij zullen elke procedure steunen
die beloften lijkt in te houden. Het
zoeken naar een blijvende vrede
moet op een brede basis geschie
den'.
Nieuwe regeling
Met betrekking tot de situatie in
Korea merkte Kissinger op dat het
tijd is voor een conferentie waar
Noord-en Zuid-Korea. Amerika en
China zouden moeten praten over
nieuwe regelingen voor de in dat
gebied geldende wapenstilstand. Hij
zei onder meer dat de Verenigde
Staten niet akkoord zouden gaan
met een oplossing die aan deze
wapenstilstand voorbij gaat. 'We
kunnen op deze conferentie mis
schien ook komen tot besluiten die
de spanning op het Koreaanse
schiereiland wat verminderen', zo
voegde Kissinger er aan toe.
Daarnaast merkte hij op dat het in
de geest van de dialoog van de
Verenigde Naties zou zijn de beide
Koreaanse regeringen een volledig
lidmaatschap van de organisatie te
verlenen, hetgeen door de Verenig
de Staten in elk geval gesteund zou
worden zonder voorafgaande bepa
lingen ten aanzien van de hereni
ging van Korea. De Verenigde Sta
ten spraken op 11 augustus hun
veto uit tegen het lidmaatschap
van Noord- en Zuid-Vletnam toen
de veiligheidsraad weigerde aan
Zuid-Korea het lidmaatschap te
verlenen.
Kissinger wees met grote nadruk op
het gevaar van het steeds stijgende
aantal landen dat over kernenergie
beschikt.
SAN FRANCISCO (UPI, AP) Voor
de tweede maal in zeventien dagen
heeft een vrouw een mislukte aan
slag gepleegd op de Amerikaanse
president Ford. Net toen hij gisteren
in een auto voor een hotel in San
Francisco wilde stappen werd een
schot afgevuurd. De president bleef
ongedeerd.
De veertigjarige Sarah Moore werd
meteen daarop aangehouden. Vol
gens een FBI-agent duwde een po
litieagent het pistool dat op Ford
gericht was weg, net voordat het
schot gelost werd. De president
werd onmiddelijk in allerijl afge
voerd naar het vliegveld van San
Francisco.
De politiefunctionaris verklaarde,
dat de FBI de vrouw zondagavond
al had ondervraagd, omdat zij op
een lijst stond van personen, die mo
gelijkerwijs een gevaar voor de pre
sident konden zijn. Verleden jaar
was Sarah Moore betrokken bij de
voedseluitdeling, die was georgani
seerd om de ontvoerde Patricia
Hearst vrij te krijgen. Twintig mi
nuten na de mislukte aanslag was
president Ford in een vliegtuig van
de luchtmacht op de terugreis naar
Washington.
UTRECHT De besturen van
de vier overkoepelende zieken
fondsorganisaties hebben in be
ginsel besloten tot een fusie per
1 januari 1976. Bij deze organi
satie zijn alle 78 ziekenfondsen
in Nederland met in totaal
ongeveer 9 miljoen verzekerden
aangesloten.
De fusiepartners zijn de Federatie
van door verzekerden en medewer
kers bestuurde ziekenfondsen VMZ
in De Bilt met globaal vijftig
procent van de ziekenfondsverze
kerden de Nederlandse Unie van
Ziekenfondsen in Utrecht (dertig
procent), de Organisatie van alge
mene ziekenfondsen in Nederland
(OAZ) ln Amstelveen en de Stich
ting Autonome ziekenfondsen
(SAZ) ln Nijmegen (samen twintig
procent).
Vrijheid van onderwijs is het devies van minister Van
Kemenade. U bent ook vrij in het kiezen van een
krant. De keus is niet moeilijk.
Nieuwe abonnee:-
Straa t
Plaats:
Opgegeven door:
Naam-
Girn-
Betaalt per kwartaal
Adres:_
Plaats:_
Ik ontvang graag:
O I fraaie zwart-kunstlcderen onderzei torn met zilver bedrukte ouder-
«else locomotief modellen. Werkelijk een sieraad op uw lafel.
O Praktische, kleurrijke eeuwigdurende rlemkalender. Modern, ori
gineel. Voor de kinderkamer, de keuken of waar dan ook.
O Tekening IJ l O Tekening UI O Tekening Hl O Tekening IJ 4
De nieuwe abonnee krijgt een welkomst-voordeel. Hij betaalt
(na twee weken grutis ter kennismaking de krant te hebben
ontvangen) zes gulden minder voor de eerste termijn.
Schrijf op de envelop: De Christelijke Pers, antwoordnummer
2792, Amsterdam.
Een postzegel is niet nodig. Die betalen wij.