NAVO eens
met minder
kernwapens
Vlucht marine-Neptunes
zou demonstratie zijn
r
Oefening
o b
m
AAW gaat
oktober
1976 in
- V
ogezegd
Surinamers in Leeuwarder kazerne
'Grote groep Indonesische gevangenen vrij'
A'
Waterstaat houdt
schippers tegen - pag 3
Nog wat vakantie te
goed?
et Nieuwe Haagse Courant en met Nieuwe Leidse Courant
In deze krant
htoaar gedood
een zin meer
patiënten
Tweede Kamer:
Ontslag dreigt
in Twente
voor 1000 man
Parlementaire delegatie vertelt in Den Haag:
Tegemoetkoming in
troepenoverleg
Onderzoek gevraagd naar 'oefening' boven Den Haag
Trouw heeft ook altijd wat.
Soms heel wat.
Weikoiristvoordee!
hoort bij u.
33e JAARGANG No. 9628 - DONDERDAG 18 SEPTEMBER 1975
rouw
In de krant van morgen vindt u in
onze advertentierubrieken weer
volop mogelijkheid om uw keuze te
bepalen.
'E TROUW/KWARTET B.V. HOOFDREDACTEUR J. TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA NIEUWE ZIJDSVOORBURGWAL 276-280, AMSTERDAM POSTBUS 859 TELEFOON 020-220383
EMENT 13,52 PER MAAND 40,55 PER KWARTAAL 160,00 PER JAAR POSTGIRO 91133 BANK N.M.B. REKENINGNUMMER 69.74.64.148 GEMEENTEGIRO X 260 LOSSE VERKOOPPRIJS 0,50
Kerk
Critici van kern
energie richten zich
tot Kerk2
Binnenland
Kindertal fors omlaag 3
Massaal protest tegen
bezuinigingen op komst 5
Verduistering
op Tholen 9
Buitenland
Franse generaal ziet
'Duitse gevaar' 7
Grotere vrijheid
voor Argentijnen 7
Van de drie Nederlandse ver
tegenwoordigers in de diverse
)oien om Europese be-
lijkt Feyenoord er het
aan toe. De Rotter-
,ers verloren gister-
ind in eigen huis van het
Ipswich Town met 1-2.
de foto de man die het
doelpunt voor Feyen-
maakte: Theo de Jong),
lere uitslagenEuropa
It Linfield—PSV 1—2:
rn Cup II: VejleFC
Den Haag 0-—2.
■conomie
Goede zaken in
Duitsland 19
tonnnaaHHi
BOSCH De 44-jarlge B. G.
ens en zijn 41-jarige vrouw P. A.
p kwamen gisteren om het leven
de auto waarin zij zaten op de
sweg van Den Bosch naar
echt tegen een boom terecht-
em. Het echtpaar, dat uit Tiel
im, had vijf kinderen.
mijn komaf, mijn confes-
nele achtergrond en politieke
pbaan acht ik mezelf wel in
at om een ontmoetingspunt
nen het NOS-bestuur te zijn.
Mr. E. C. Jurgens
Opklaringen
luien, hier en daar met on-
veer, maar ook opklaringen.
Ivërwegend matige, in hoofd-
aak zuidelijke wind. Maxi-
num-temperaturen circa 21
traden Celsius.
10RGEN EN OVERMORGEN:
tustig nazomer-weer.
"Morgen zon op: 06.20
onder: 18.47
maan op: 17.59
onder: 05.20
Van onze sociaal-
economische redactie
DEN HAAG De algemene ar
beidsongeschiktheidswet (AAW)
zal in werking treden op 1 okto
ber volgend jaar. De Tweede
Kamer heeft hiertoe gisteren be-
sloten met slechts de stemmen
van GPV en SGP tegen.
Minister Boersma van sociale zaken
vond dat een dergelijke en goed
verantwoorde invoering van de
AAW niet eerder dan op 1 januari
1977 zou kunnen geschieden. Maar
de minister legde- zich uiteindelijk
bij de wens van de Kamer neer.
De AAW geeft arbeidsongeschikten
van 18 tot 65 jaar recht op vaste
maandelijkse uitkeringen ter hoog
te van de AOW (ongeveer netto
minimumloon) en recht op vergoe
ding van kosten voor voorzieningen
om het leven aangenamer te ma-
ken, zoals revalidatie en aanpassin
gen in de woning. Werknemers
j hebben deze rechten al op grond
van de WAO. De nieuwe wet is dus
vooral van betekenis voor degenen
die al sinds hun jeugd arbeidsonge-
schikt zijn (vroeg-gehandicapten)
en voor arbeidsongeschikt gewor-
I den zelfstandigen. De kosten van
de AAW worden vooral bestreden
uit een premie van ongeveer 1,7
procent over alle inkomens. Wat
betreft de werknemers zal die pré-
mie worden opgebracht door de
werkgevers.
De Tweede Kamer nam overeen-
komstig de verwachting het PvdA-
voorstel aan, om tenminste vanaf
1979 ook gehuwde werkende vrou
wen recht op AAW-uitkering te ge
ven. Daartoe zal te zijner tijd de
- AAW-premie 0,3 procent hoger
moeten worden, terwijl het Rijk
50 a 70 miljoen per jaar zal
moeten bijpassen.
Ook dit nieuwe recht heeft vooral
betekenis voor zelfstandig werken
de vrouwen en voor vrouwen die
meewerken in het bedrijf van hun
man. Werkende vrouwen in loon
dienst hebben namelijk al recht op
WAO-uitkering als ze arbeidsonge
schikt worden.
De CDA-fracties (KVP, ARP. CHU)
en de WD hadden voorstellen in
gediend om de AAW vanaf 1 juli
volgend jaar geheel of voor bepaal
de groepen zelfstandigen in wer
king te laten treden, ofwel de wet
met terugwerkende kracht tot 1 juli
in werking te stellen. .Deze voor
stellen werden ingetrokken nadat
minister Boersma had gedreigd dat
hij de hele AAW een tijdje in de
ijskast zou zetten als deze voorstel
len zouden, worden doorgedrukt. De
minister vreesde voor een wanorde
lijke gang van zaken bij de invoe-
Zie verder pagina 3.
Industriebond NKV:
HENGELO De Industriebond
NKV vreest dat in de Twentse tex
tielindustrie binnenkort heel wat
mensen op straat komen te staan.
Omstreeks duizend man in de tex
tielindustrie in Twente hangt de
ontslagdreiging boven het hoofd,
aldus P. Spijkers, kandidaat-voor
zitter van de industriebond NKV op
een ledenvergadering in Hengelo.
Spijkers zei geen man en paard te
kunnen noemen omdat hij gebon
den is aan een soort geheimhou
dingsplicht. Districtsbestuurder L.
A. Janssen van de Industriebond
NKV zei dat de bonden geen na
men van bedrijven kunnen noemen
onder meer om onnodige paniek bij
de betrokken werknemers te voor
komen. Wel deelde de heer Jansen
mee dat het niet gaat om één
bepaalde onderneming, maar dat
bij meerdere bed.-:j ven ontslag op
grote schaal dreigt. Een aantal
Twentse textielbedrijven heeft bij
economische zaken aangeklopt om
steun.
Een paar honderd Surinamers, voornamelijk Hindoestanen, zijn ondergebracht in de Prins Frede-
rikkazerne in Leeuwarden, die al enige tijd leeg stond. Enkele soldaten die voor aanvoer van bed
den, voedsel en andere benodigdheden zorgden, zijn hier voor de kazernepoort in gesprek met een
Surinaamse familie.
Op pagina 9 staat nieuws uit Suriname en een oproep van het moderamen van de Nederlandse
Raad van Kerken.
Minister Vredeling is ongelukkig
over dit voorval', deelde de marine-
voorlichtingsdienst mee. De PvdA-
Kamerleden Dankert en Kombrink
hebben gisteren in schriftelijke
vragen aan de minister naar de
juiste toedracht van het incident
gevraagd. Zij willen dat de minister
een onderzoek laat instellen naar
de verantwoordelijke personen voor
deze actie en maatregelen tegen
hen neemt.
Vier Neptunes, op enige afstand
gevolgd door een vijfde, denderden
gisteren op vrijwel minimaal toege
stane vlieghoogte over het Haagse
centrum heen. Volgens de marine-
woordvoerder ging het hier om een
oefening formatevliegen.
Toegegeven werd dat het zeker
twee jaar geleden is dat de marine
luchtvaartdienst voor het laatst
zo'n oefening hield. 'Formatievlie-
gen wordt gebruikt bij parades en
dergelijke En daar bestaat in ons
land weinig behoefte meer aan', zei
de woordvoerder.
Op verzoek
Volgens hem vond de oefening
plaats op verzoek van de comman
dant zeemacht op de Nederlandse
Antillen, comihandeur W. G. Land
zaat. De mensen daar denken over
parades heel anders, aldus de mari
ne-woordvoerder. De commandeur
had het verzoek al enkele maanden
geleden gedaan.
Ook de marine-woordvoerder vond
hel ongelukkig dat de commandant
van het- op te heffen 320-squadron-
neptunes, de kapitein-luitenant ter
zee vlieger T. W. E. Kandou juist
gisteren deze oefening nog wel bo
ven het Haagse centrum liet hou
den.
Geen twijfel
Bij het PvdA-kamerlid Dankert be
staat geen enkele twijfel dat deze
'oefening' bedoeld was als demon
stratie tegen het beleid van minis
ter Vredeling. "Ik hoorde al een
dag tevoren dat zoiets zou gebeu
ren, maar ik dacht dat het een
Neptunes van dit type vlogen
gisteren laag boven het centrum
van Den Haag.
grapje was.' Individuele militairen
of groepen militairen mogen wat
mij betreft best demonstreren te
gen bepaalde maatregelen, maar
het wordt te gek als dat op deze
manier met materieel van de
krijgsmacht gebeurt.
Het apparaat van de krijgsmacht
wordt zo gebruikt om tegen de po
litieke leiding van defensie te op
poneren en dat kan gewoon niet.
Dat is geen kwajongenswerk meer.
Het misverstand bij dit soort men
sen is dat'zij denken dat dat mate
rieel hun eigendom is', zegt Dan
kert.
De toenemende weerspanhlgheid
binnen de marine is volgens hem
al eerder naar buiten gekomen in
acties van de belangenverenigingen
van marine-officieren en schepe
lingen. 'Die belangenverenigingen
zijn duidelijke verlengstukken van
de marine volgens Dankert.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De Indonesische re
gering zou eind augustus een grote
groep politieke gevangenen hebben
vrijgelaten. De Indonesische parle
mentaire delegatie die momenteel
een bezoek aan ons land brengt,
heeft dit gisteren meegedeeld in
het overleg met de gemengde com
missie voor buitenlandse zaken en
ontwikkelingssamenwerking uit de
Tweede Kamer.
De delegatie verdedigde zich daar
mee tegen de vele beschuldigingen
over de slechte behandeling van de
politieke gevangenen, die zij sinds
de komst in ons land te horen heeft
gekregen. De vrijgelatenen die
sinds de coup van generaal Soehar-
to tegen president Soekarno, tien
jaar geleden, geïnterneerd zaten op
het eiland Boeroe, zouden behoren
tot de zogenaamdee C-categorie,
die van de lichte gevallen.
De delegatie is gisteren ook ont
vangen door de ministers Van der
Stoel en Pronk en premier Den
Uyl. Minister Van der Stoel heeft
nog eens de afkeuring van de Ne
derlandse regering ten aanzien van
het Indonesische beleid op het punt
van de politieke gevangenen bena
drukt.
Volgens Amnesty International, dat
BRUSSEL (Reuter, DPA) De NAVO-landen gaan akkoord met
vermindering van het aantal tactische kernwapens in West-Euro
pa. Betrouwbare zegslieden lieten dat gisteren in Brussel weten.
De Amerikaanse minister van buitenlandse zaken Kissinger wil
zo'n beperking aanbieden op de besprekingen tussen oost en west
over wederzijdse troepenbeperking. Deze worden later deze maand
in Wenen hervat.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG Minister Vredeling wordt de laatste weken geconfronteérd met een toenemende weer
spannigheid in marinekringen tegen de in het kabinet overeengekomen defensiebezuinigingen voor
1976. Die ontwikkeling vond gisteren een hoogtepunt in een vlucht van vijf Neptune-vliegtuigen
over het Haagse centrum als duidelijke demonstratie tegen de per 1 januari voorgenomen opheffing
van het Neptune-squadron van de Marine Luchtvaart Dienst.
Als voorbeelden noemt de heer
Dankert de sticker die de belang-
genvereniging gisteren direct bij de
presentatie van de begroting liet
rondgaan met daarop de tekst: uw
veiligheid, vergeet het maar. Ook
wijst hij op de regelmatige lekken
naar de prijs over de bezuinigings
plannen op de marine, waarmee
Vredeling bij het opstellen van de
begroting bezig was. Volgens Dan
kert wordt het tijd om deze hele
ontwikkeling eens goed te gaan
volgen.
Onze Vloot
De Koninklijke Nederlandse Vere
niging 'Onze Vloot' heeft gisteren
verontwaardigd gereageerd op de
bezuinigingsplannen van de rege
ring. In een telegram aan voorzit
ter Vondeling van de Tweede Ka
mer noemt 'Onze Vloot' de bezuini
gingsplannen op defensie' onverant
woord.' De besnoeiingen bij de Ma
rine worden zelfs 'als gevaarlijk'
bestempeld als men bedenkt dat in
Rusland juist extra aandacht wordt
geschonken aan de bewapening van
de marine.'
Fel
De dinsdag afgetreden opperbevel
hebber der zeestrijdkrachten, vice-
admiraal E. Roest, trekt in 'Alle
Hens' het officieel orgaan van de
Koninklijke Marine fel van leer
tegen de regeringsplannen. Het
zonder vervanging opheffen van
een operationeel squadron Neptune
vliegtuigen is volgens hem' een
ernstige tegenslag, die vooral op
het gebied van de crisisbeheersing
een gevoelige achteruitgang bete
kent.'
De Nederlandse marineman heeft
volgens de heer Roest altijd 'een
grote loyaliteit' aan de dag gelegd.'
'De discussies' over de maatregelen
op personeelsgebied en de steeds
terugkerende onzekerheid over de
toekomst van onderdelen van de
Koninklijke Marine hebben heel
duidelijk een negatieve invloed op
de motivatie van het personeel'
stelt vice-admiraal.
Bepaald moet nog worden hoeveel
van de ongeveer zevenduizend
Amerikaanse kernwapens naar de
Verenigde Staten teruggebracht
zullen worden. Kissinger heeft het
getal duizend genoemd. Ook de
grootte van de wapens en de plaats
waar ze vandaan moeten komen
de meeste liggen in West-Duitsland
moet nog worden bepaald. De
wapens lopen uiteen van kleine ar
tilleriegranaten tot atoombommen
die zwaarder zijn dan die op Hiro-
sjima.
NAVO de mindere
De NAVO is op het gebied van
gewone wapens en aantallen man
schappen de mindere van het War
schaupact. Het bondgenootschap
heeft ongeveer 780 duizend man
schappen en zesduizend tanks in
Midden-Europa, tegen het War
schaupact 950 duizend manschap
pen en vijftienduizend tanks.
De NAVO eist daarom dat de Sow-
jet-Unie meer troepen en tanks
terughaalt dan zij zelf. Moskou en
haar vier bondgenoten -die deelne
men aan het troepenoverleg be
strijden de cijfers en willen dat
beide partijen evenveel manschap
pen en tanks terughalen. De NAVO
wil daar niet aan cmdat dit het
verschil in sterkte niet terugbrengt.
Het bondgenootschap komt de
Sowjet-Unie nu tegemoet door tac
tische kernwapens terug te halen
maar blijft dan bij haar eis dat de
Sowjet-Unie een heel tankleger van
65.500 man en zeventienduizend
tanks uit Midden-Europa terug
trekt, terwijl de VS niet meer dan
29 duizend man terughaalt. Op die
manier zou het verschil in sterkte
aan manschapper en conventionele
wapens kleiner worden.
Volgens zegslieden in Brussel heeft
West-Duitsland e,en 'opbouwend'
standpunt ingenomen. Tot nu toe
keerde Bonn zich steeds fel tegen
vermindering van de Amerikaanse
militaire macht in West-Europa.
De NAVO hoopt dat de al jaren
slepende besprekingen over troe
penvermindering eindelijk resultaat
kunnen hebben nu de Europese
veiligheiJsconferentie in Helsinki
achter de rug is.
Koude oorlog?
Volgens het Britse dagblad The
Guardian van gisteren echter pro
beert Moskou niet alleen in Portugal
maar ook elders in West-Europa de
koude oorlog te heropenen. De di
plomatieke correspondent van de
krant meldt zonder bronvermelding
dat de vier ministers van buiten
landse zaken Kissinger (VS), Cal-
laghan (Groot-Brittannië), Sauvag-
nargues (Frankrijk) en Genscher
(West-Duitsland) het hierover eens
zijn. De ministers zouden tijdens
een privé-ontn oeting in New York
op 5 september tot de volgende
mogelijkheden zijn gekomen:
Een Sowjetrussische interventie
in Joegoslavië na de dood van pre
sident Tito.
O De verkiezing van communisten
in machtsposities in Italië.
Burgeroorlog of nog erger in
Spanje na de dood van het staats
hoofd Franco.
Een door communisten gedomi
neerde of tegen de druk van de
linkse vakbonden te zwakke rege
ring in Portugal.
Sowjet-interventie of ondermij
nende activiteit na de dood van
president Urho Kekkonen in Fin
land en
Een nieuwe Sowjet-interventie in
Berlijn.
De ministers zouden het erover
eens zijn dat met deze mogelijkhe
den (Finland en Berlijn uitgezon
derd) ernstig rekening gehouden
moet worden. De landen van het
Warschaupact zouden ondanks de
verklaring van de Europese veilig
heidsconferentie in Helsinki vast
besloten zijn het communisme in
West-Europa met alle beschikbare
middelen te bevorderen,
riet bericht is gisteravond door het
ministerie van buitenlandse zaken
in Londen ten stelligste ontkend.
vanavond in Amsterdam een de
monstratieve bijeenkomst tegen de
Indonesische regering houdt, zitten
cr momenteel ongeveer honderd
duizend politieke gevangenen vast
in dat land. De Indonesische dele
gatie bestrijdt dit aantal.
Het overleg met de Tweede Kamer-
Zie verder pagina 5.
Vijf Neptunes van de marine vliegen laag over ons
regeringscentrum. 'Oefening, meneer?' Wij zullen op
oefeningen moeten gaan letten. Uw krant oefent in
waakzaamheid.
~l
I
Nieuwe abonnee:.
i Straat:
Plaats:
Opgegeven door:
Naam:
_Giro:
Betaalt per kwartaal
Adres:_
Plaats:_
lk onlvang uraan:
O 1 fraaie zwarl-kunst lederen onderzetters met zilver bedrukte ouder
wetse locomot lef modellen. Werkelijk een sieraad op uw lafel.
O Praktische, kleurrijke eeuwigdurende rlemkalender. Modern, ori-
clneel. Voor de kinderkamer, de keuken of waar dan ook.
O Tekening IJ l O Tekening IJ 2 o Tekening IJ 3 O Tekening
De nieqwe abonnee krijgt een welkomst-voordeel. Hij betaalt
(na twee *-'eken gratis ter kennismaking de krant te hebben
ontvangen) zes gulden minder voor de eerstq termijn.
Schrijf op de envelop: De Christelijke Pers," antwoordnummer
2792, Amsterdam.
t
Een postzegel is niet nodig. Die betalen wij".
taalt Jf Tk
vr
Tr,
4v*ï I