erplicht ondernemers periodiek bedrijven loor te laten lichten Prinsjesdag weer geheel traditioneel Ministers vragen visie vakbonden Enka-plannen n- LODENFREY V' Tegemoetkoming aan regering Suriname 'n Goeie kop koffie beter met Buisman. Jrritatie en verbittering kenmerkt verhouding 3verheid en universiteit Vernieler 'Nachtwacht' wilde in nieuws komen pri< rie vakcentrales tot overheid: Actief regionaal beleid mag n nector-magnificus Erasmusuniversiteit g- Brief van Hindorie aan oppositieleider óndanks dreigementen Palestijnen geen verandering protocol Van Hul ten is boos op fractie Reclame voor eigen omroep wordt verminderd Uw Kunstgebit Met mes naar dienst in Westerkerk i^ouw lUW/KWARTET DINSDAG 16 SEPTEMBER 1975 BINNENLAND nee m onze sociaal-economische redactie iISTERDAM NVV, NKV en CNV zijn van mening dat de overheid de bevoegdheid moet krijgen bedrijven te verplichten aan een 'bedrijfsdoorlichting' mee te werken. Het nieuwe overheids- it )rd( i hlfk ferkgelegeniheid bevorderen wil zeggen dat bedrijven zonder toekomst in leven moeten gehouden. Wel moet wor- hlju voorkomen dat plotselinge be- t IJfscalamiteiten leiden tot massa - tslagen. En dit kan worden voor- d men, wanneer wordt overgegaan ■Hij orlichting van het bedrijfsgebeu- jn', aldus het overlegorgaan van drie vakcentrales in de gisteren aat voor bedrijfsdoorlichting zou onder de verantwoordelijkheid van de minister van economi- 1e zaken moeten vallen. een regelmatige verplichte 'Werkgelegenheids- jubluceerde tfc» vroeg stadium ,e^j deze nota geven de vakcentrales n uitvoerige analyse van oorza- t j n en achtergronden van de hui- lat ;e werkloosheid. nft de maatregelen die op korte termijn doenen te worden genomen behoort volgens de drie een beleid dat is gericht op het voorkomen van plotselinge bedrijfssluitingen en reorganisaties, die tot werkloos heid en tot kapitaalvernietiging lei den. De vakcentrales willen dat onvoor ziene ontwikkelingen in een vroe ger stadium dan tot nu toe worden herkend, zodat een eventuele ramp kan worden afgewend. Daarbij gaat het zowel om bedrijven die zich moeten aanpassen aan de snel ver- ju —an onze onderwijsredactie )TTERDAM De verhouding tussen overheid enerzijds en inli jf rsiteiten en hogescholen anderzijds geeft reden tot brandende rg. Ze wordt in toenemende mate gekenmerkt door wederzijdse Behtatie, welhaast onstuitbaar toenemend tot wederzijdse verbit- ring, ja wederzijdse minachting en het ergst van alles we- ,e£ rzijds wantrouwen. anderende economische en techno logische ontwikkelingen als om be drijven die met onmiddellijke on dergang worden bedreigd. Als een mogelijkheid om een doorlichtings- apparaat van de grond te krijgen - noemen NW, NKV en CNV een aanzienlijke uitbreiding van de Ne derlandse H ers truc tureri ngsmaa t - schappij, waar in de toekomst toch alle bedrijven die in moeilijkheden zitten, zich moeten melden. De Ne- hem zal zich bovendien ook in de toekomst bezig houden met het herstructureringsproces. De vakcentrales wijzen erop dat bedrijfsonderzoeken kunnen leiden tot de conclusie dat de bedrijfspro- blemen in wezen sector- en be drijfstakproblemen zijn. Indien dit inderdaad uit een bedrijfsonderzoek blijkt, dan zal een nader zoge naamd sectoraal onderzoek waaraan medewerking verplicht ls moeten worden ingesteld. De ministers Boersma en Lubbers hebben de vakbonden geraadpleegd over de reorganisatieplannen van Enka- Glanzstoff. Van onze sociaal-economische redactie Over en weer DEN HAAG Minister Boersma van sociale zaken en minister Lubbers van economische zaken hebben de vakonden, die betrok ken zijn bij de reorganisatieplannen van Enka-Glanzstoff, gister middag om nadere informatie gevraagd. zei de (aftredende) rector dr. P. W. Klein van de asmusuniversiteit gisteren bij de ening van het academisch jaar Rotterdam. Alle andere universi- tre ten en hogescholen begonnen t cursusjaar eerder, waarschijn- k om volk en wereld te laten zien t de harmonie binnen de Neder- J^dse universitaire wereld maar in ook op geen enkel vlak binnen r H bereik van het mogelijke ligt, (G lus dr. Klein. lecht et allerlei voorbeelden staafde de ifcterdamse rector zijn bewering tfait de verhouding tussen universi teiten en overheid slecht is. Rede- Vajk overleg komt niet of moeizaam stand. In plaats daarvan regent Haagse oekazes en brandbrie- waaraan de instellingen op beurt met trucs en pure onwil iberen te ontkomen. Zo is de wet itructurering aangenomen door Tweede Kamer, terwijl de Aca- iche Raad zich daar tegen •klaard had. Die afwijzing noem- dr. Klein onbekookt, maar door verontwaardiging over deze af- Izing ging ook het genuanceerde idpunt van het rectorencollege de studieduurverkorting de f ADVERTENTIE) «foor tante Heieen Fl\oaar de %%,nderen zo i eerlijk hebbe lelogeerd. Niemand woont te ver om 'n bloemetje te sturen. Uw Fleurop- nibloemist zorgt 2biervoor! Iraerflora Nederland. Gegarandeerd goed. mist in. Ook reële, gerechtvaardig de bedenkingen tegen de herstruc turering lijken aan Haagse dove mansoren gericht, aldus dr. Klein. Het gevolg is een dreigende uithol ling van ons democratisch bestel. Want wat gebeurt er als de univer siteiten niet op tijd klaar zijn met hun nieuwe programma's? Worden hele faculteiten achter slot en grendel op water en brood ge plaatst, omdat ze zich niet aan de wet hebben gehouden of zal Den Haag toch bakzeil moeten halen en daarmee de onmacht van de parle mentaire democratie moeten erken nen. Oorzaak De oorzaak van de problemen tus sen overheid en universtiteit ligt in het feit dat de universiteiten zijn voortgekomen uit een traditie van burgerlijke onafhankelijkheid, waarin geen plaats voor staatsbe moeienis was. Nu het wetenschap pelijk onderwijs helemaal door de overheid betaald wordt komen de problemen, omdat de overheid uni formiteit nastreeft en geen ruimte laat voor onregelmatigheden, ver scheidenheid en veelvormigheid. Maar ook Den Haag verliest macht. Nederland is onderworper aan tal loze internationale en supranatio nale beslissingen, en die machtbe perking laat zich stellig ook op het terrein van het onderwijsbeleid voelen. Den Haag zit tussen twee vuren, aldus dr. Klein en misschien dat daaruit de krampachtige re- geerstijl te verklaren valt, 'die ons zo nu en dan gewordt, via brieven in de toon van hou-me-vast-of-ik- bega-ongelukken.' Om mee te kunnen blijven draaien in het internationale verkeer zullen de universiteiten moeten blijven zorgdragen voor zeer hoogwaardige onderwijs- en onderzoekprogram ma's ten behoeve van onze intellec tueel meest begaafden. Voor de wat langere termijn willen de vakcentrales toe naar investe ringsovereenkomsten. Wanneer door vertegenwoordigers van de sector landbouw, industrie, dien sten etc. in overleg met de overheid is vastgesteld in welke richting er gepland en geïnvesteerd moet wor den, kan dat resulteren in plan- nings- en investeringsovereenkom sten. Voor de ondernemer kunnen deze plannings- en investeringsovereen komsten het voordeel bieden dat zij weten waar zij aan toe zijn en op welke overheidsfaciliteiten zij kun nen rekenen. De overheid wordt op haar beurt in de gelegenheid ge steld de investeringen te toetsen aan het maatschappelijk nut, waar bij in het bijzonder kan worden gelet op effecten voor de werkgele genheid, milieu etc. De bewindslieden vroegen de visie van de vakbondsbestuurders 'ten einde na te gaan op welke wijze de regering een bijdrage zou kun nen verlenen aan een oplossing'. 'We béschikken nu eenmaal over verschillende instrumenten om in te grijpen', zei minister Boersma na afloop van het gesprek. Hij voegde daaraan toe dat een soortgelijk oriënterend gesprek zal worden gevoerd met de top van Regionaal Met nadruk zeggen de drie dat zowel het sector- als het plannings- en investeringsbeleid regionaal moet worden bezien. "Een actief regionaal beleid is des te meer noodzakelijk wanneer men kennis draagt van de welhaast ongelooflij ke situaties in een aantal regio's. Een provinciaal werkloosheidsper centage van acht procent is zeer hoog, maar er zijn binnen dergelij ke provincies GAB-rayons aanwijs baar waar de werkloosheid ligt tus sen de 15 en de 25 procent,' aldus de vakcentrales, die in hun nota wijzen op de zorgelijke ontwikke ling in het noorden en zuiden Van het land. In hun nota bepleiten de vakcen trales een aanzienlijke uitbreiding van het personeelsbestand bij de GAB's. De arbeidsbureau's zouden niet tegen hun taak zijn opgewas sen en in de nota wordt daarom een uitbreiding van het personeel met meerdere honderden werkne mers gevraagd. 'Alles zal in het werk moeten worden gesteld om werkgever en werknemer sterk te betrekken bij het werk van de GAB's. Experimenten met vacature banken in winkelcentra, postkantor ren en bij het openbaar vervoer moeten worden toegejuicht.' aldus de vakcentrales. PARAMARIBO Het invloedrijke hindostaanse parlementslid George Hindorie heeft dit weekeinde een stap gezet, die kan wor den beschouwd als een tegemoetkoming van de oppositie aan de Surinaamse regering. Blijkens een brief aan opppositie- leider Lachmon weigert Hindorie om mee te gaan met de delegatie van oppositionele parlementsleden, die in Den Haag willen protesteren tegen de gang van zaken rondom dë onafhankelijkheid van Surina me. Hindorie erkent in zijn brief dat de onafhankelijkheid van zijn land per 25 november onomstotelijk vaststaat en hij noemt het daarom zinloos nog verder tijd en energie te besteden aan het getouwtrek tussen regering en oppositie, die nu al bijna een maand in de uitzicht loze pat-stelling staan. Hindorie wil dat in Suriname, en niet in Nederland, de zaken in orde gemaakt worden. Hij verklaart zich in zijn brief waarmee althans het taktische eenheidsfront van de Surinaamse oppositie is doorbroken trouw aan de VHP-fractie en wijst elke mogelijke 'vreemde conclusie' uit zi.in besluit van de hand. De VHP-fractie weigerde gisteren voorlopig commentaar te geven op de brief. Wel erkende een zegsman van de fractie dat Hindorie, voor hij zijn brief verzond, de zaak in de fractie heeft doorgesproken. Er worden in Suriname ook pogin gen aangewend om iemand te laten bemiddelen in de vastgelopen poli tieke verhoudingen. Dit weekeinde heeft een aantal (niet nader om schreven) vooraanstaande Surina- mers zichzelf bij de regering als bemiddelaar aangeboden, maar dat aanbod is afgewezen. De club bemiddelaars denkt nu aan oud-gouverneur mr. H. L. de Vries een typische Surinaamse notabel uit een hoog op de Surinaamse maatschappelijke ladder gewaar deerde Creoolse familie, maar als zoveel van zijn landgenoten nu in Nederland woonachtig. Hij zou bij de bemiddeling juridische hulp krijgen van mr. Hugo Pos, een Su rinamer die raadsheer is in het gerechtshof in Den Haag en drs. H. A. Korthals, de Nederlandse oud minister (WD) en thans lid van de Raad van State. (ADVERTENTIE) Buitenland Voor wat de werkloosheid zelf be treft, merken de vakcentrales op dat de oorzaken voornamelijk in het buitenland liggen. Dat deze ontwikkeling te wijten zqu zijn aan de stijgende loonkosten noemen de vakcentrales een eenzijdige bena dering. Volgens hen moet de oplos sing worden gezocht in een ander investeringsbeleid. WERELDMERK VOOR MODE SINDS 1842 j0 an onze parlementsredactie u 'EN HAAG Prinsjesdag, de opening van de zitting der Staten Generaal vindt andaag weer op de traditionele manier plaats. De regering heeft in de dreige menten van Palestijnse zijde in verband met de gevangen zittende Syriërs, geen sden gezien het protocol te wijzigen. De gouden koest rijdt, in tegenstelling tot t erleden jaar, toen de koningin met haar gevolg in hofwagens op het Binnenhof ira rriveerde i.v.m. de gijzelingsactie op de Franse ambassade. Hgezien van dit soort inci- itele veranderingen, be aat er in sommige kringen mdrang de hele opzet van Insjesdag blijvend te wij* gen. Zo stelde Tweede Ka- 'rJ ervoorzitter Vondeling in n! it juninummer van het ederlands juristenblad, de i mg van zaken ter discus- e' e. Het sluiten (vroeger op aa terdag nu op maandag) en Volgens op dinsdag weer ;rl >enen van de Staten Gene- 'b ■al, vindt hij onzin. Staten Generaal moeten itant aanwezig zijn en al is het maar voor 21 ir, in staat van bewuste- •osheld verkeren. Prinsjes- moet meer aansluiten wat in zijn visie het arst weegt, namelijk de lteenzetting van het alge mene regeringsbeleid voor het komende jaar. De koningin is dan niet meer dan woordvoerdster van de regering. Dat heeft duidelijke gevolgen voor de opstelling in de Ridderzaal. Niet meer de koningin met prins Bernhard, prinses Bea trix en prins Claus op het podium tegenover ministers en Kamerleden, maar de ko ningin temidden van de mi nisters tegenover de rest van de koninklijke familie en de Kamerleden. Niet het hof maar de Staten-Gene- raal zou dan het ceremoni eel moeten regelen en daar zou best een goede regisseur voor mogen worden aange trokken, vindt Vondeling. Zijn ideeën hebben inmiddels enige toejuiching, maar ook bestrijding gehad. De tegen standers vinden dat Vonde ling de positie van de ko ningin als staatshoofd en hoofd van de regering teveel afbreuk doet. Een diepgaan de discussie in het parle ment zelf over Vondellngs ideeën heeft (nog) niet plaats gevonden. Het is een gevoelige zaak, waaraan weinig politieke partijen de vingers willen branden. De traditie zal het daarom voorlopig wel blijven win nen. De activiteiten van de Tweede Kamer zijn deze week beperkt tot enige for mele kwesties en de afhan deling van de algemene ar beidsongeschiktheidswet, die morgen plaats vindt. Dat kan dan een spannend avondje worden. Vorige week dreigde minis ter Boersma van sociale za ken al een keertje het debat af te breken en het hele AAW-boeltje in de onderste la van zijn bureau te depo neren, om er te blijven rus ten tot Boersma's opvolger zal aantreden. Dat dreige ment gold toen het PvdA- voorstel om ook de gehuwde werkende vrouwen recht op AAW te geven. Later slikte Boersma zijn dreigement weer in op voorwaarde dat zoals de VVD heeft voor gesteld dit recht voor ge huwde vrouwen pas in 1979 in gaat. Boersma's omzwaai Boersma mag morgen begin nen met een aantal indrin gende vragen van zijn par tijgenoot mevrouw Van Leeuwen (ARP) te beant woorden. Zij maakte zich vorige week bijzonder loos over Boersma's omzwaai on der druk van de PvdA, na dat staatssecretaris Mertens twee dagen lang allerlei be zwaren van praktische maar ook principiële aard had staan aanvoeren tegen AAWrechten voor werkende gehuwde vrouwen. Overigens moet de Kamer nog stem men over het PvdA-voorstel en de VVD-afzwakxing er van, en de uitslag hiervan is ook nog niet voor honderd procent zeker. Pas daarna komt de echte hete AAW-brei op tafel: de Invoeringsdatum. De CDA- fracties hebben verschillen de voorstellen ingediend, en willen op z'n minst invoe ring van de AAW op 1 okto ber volgend iaar. Minister Boersma wil daar niet aan. Hij vreest een wanordelijke en dus niet verantwoorde Invoering als het 1 oktober wordt. De CDA-fracties zullen waarschijnlijk hardnekkig vasthouden aan 1 oktober, en dan daarin worden ge volgd door PvdA en WD, dus een Kamermeerderheid. Boersma zal, als hij zijn zin niet krijgt, niet dreigen met aftreden of intrekken van het wetsontwerp. Wel heeft de minister vorige week dui delijk gemaakt dat hij niet terugschrikt van het dreige ment de AAW in de Ijskast te zetten. Als het in het debat zover komt, kan wor den verwacht, dat de CDA- fracties onder protest het halve el boven de lege dop verkiezen, en zich neerleg gen bij invoering van de AAW op 1 Januari 1977. Akzo, waarvan Enka-Glanzstoff deel uitmaakt. Ook de vereniging van hoger personeel Akzo krijgt nog een uitnodiging. Minister Boersma zei dat men 'met geld op tafel alleen' de problema tiek bij Enka-Glanzstoff niet op lost. Het regeringsbeleid is gericht op het behoud van zoveel mogelijk arbeidsplaatsen en in dat kader lie ten de ministers zich informeren over het overleg bij Enka-Glanz stoff en over de sfeer van de be sprekingen. Volgens vakbondsbestuurder Bas Nieuwland van de Industriebond CNV hebben de bonden de minis ters harde onderhandelingen voor speld. omdat men verwacht dat En ka-Glanzstoff de eis dat er geen gedwongen ontslagen zullen vallen naast zich neer zal leggen. Ook de bonden hebben te kennen gegeven, dat het hun in de eerste plaats gaat om het behoud van werkgelegenheid, vooral in de plaatsen waar de werkloosheid al hoog is gestegen. De vakbondsbe stuurders hebben de bewindslieden verzocht na te gaan of het juist is. dat in het handelsakkoord tussen Rusland en Nederland is bepaald, dat de door Akzo geleverde techni sche kennis met produkten wordt terugbetaald. Dit zou de druk op de Nederlandse marktverhoudingen kunnen veroorzaken. Voorts willen de vakbonden weten of premier Den Uyl de problematiek van En ka-Glanzstoff onlangs ter sprake heeft gebracht in een gesprek met de Westduitse bondskanselier Schmidt. DEN HAAG Staatssecretaris Va»i Huiten (PPR) van verkeer en wa terstaat ls verbolgen over het ge brek aan steun, dat hij onlangs van de PPR-fractie in de Tweede Ka mer heeft ervaren bij de behande ling van zijn voorstel om de even redige vrachtverdeling af te schaf fen. Van Huiten heeft weinig goede woorden over voor de geringe aan dacht die de fractie aan het wets ontwerp heeft besteed, zo schrijft hij aan de kerngroep van de partij, die zaterdag bijeenkomt. 'Tegenover het argument van WD- woordvoerster mevrouw Smit- Kroes dat ik aan contactarmoede lijd, moesten AR-woordvoerder Schakel en Imkamp (D'66) mij verdedigen. De verdediging door de PPR-fraótie van mijn beleid als staatssecretaris was uitermate zwak', aldus Van Huiten. De fractie heeft zich volgens de staatssecretaris teveel laten leiden door een vrijwel onbeperkte voor liefde voor het kleine bedrijf en voor de waardering voor de sociale effecten van de Evenredige Vracht verdeling. Hij wijst erop dat bij deze kwestie de democratie in onze maatschappij in het geding was. 'Tijdens het Kamerdebat heb ik aandacht gevraagd van de fractie voor vragen rond trefwoorden als gezag, afhankelijkheid en gelijk heid. Ik ben van mening dat de hele partij hieraan aandacht zal moeten gaan schenken. Al was het maar om gezamenlijk te achterhalen en voor onszelf vast te stellen waar de grenzen van de buitenparlementai re actie liggen', aldus dr. Van Hui ten. Van een verslaggever HILVERSUM De zeven omroepen zijn vrijwillig overeengekomen het gebruik van zendtijd voor eigen reclame te beperken. Per radio zen ddag en televisie-avond mag el ke omroep niet meer dan twee mi nuten aan leden- of abonnement-, werving doen. Op overtreding staat een boete van tweehonderd gulden per sec. Eventueel betaalde boete- gelden gaan eenmaal per jaar naar en charitatief doel. (ADVERTENTIE) kan niet meer loszitten of verschuiven! Dentofix - het speciale moderne poeder - behoeft slechts op de gebitsplaat gestrooid te worden om het gebit de gehele dag rotsvast op zijn plaats te houden Dentotlx ver hoogt Uw zekerheid in gezelschap, beroep en sport. Probeer het nog heden. Verkrijgbaar bij apotheken en drogisterijen. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM De ex-leraar W. de R. uit Bloemendaal, die de vernielingen op de „Nachtwacht" heeft aangebracht, was speciaal naar de hoofdstad gekomen om 'iets groots te beschadigen,' dat wereldnieuws zou veroorzaken. Hij wilde aandacht voor zijn idee- en krijgen. Daarbij had hij terstond al aan het meesterwerk van Rembrandt gedacht. Aldus een verklaring van de re cherche van het Amsterdamse poli tiebureau Pieter Aertszstraat, die naar aanleiding van het verhoor de indruk heeft, dat de man zich zaterdagavond is gaan concentreren op de Nachtwacht. De politie ge looft niet dat er ooit een duidelijk motief voor de vernieling zal wor den vastgesteld, gezien de geestelij ke toestand van de dader. Gisteren is bekend gemaakt dat De R. verpleegd is geweest in de psychiatrische inrichting te Sant poort. Hij is gehuwd geweest, doch gescheiden en was vroeger leraar Nederlands. Vijf jaar geleden werd hij op grond van zijn geestelijke afwijkingen afgekeurd. Naar Westerkerk Gebleken is, dat hij tijdens het weekeind is gaan logeren in een hotel in Amsterdam-Centrum Toen hij daar zondagmorgen ontbeten bad, nam hij een gekarteld tafel mes mee en begaf zich naar de Westerkerk. De koster verklaarde dat De R. kort voor de aanvang van de dienst, die zou worden ge leid door dr. H. H. Miskotte. her vormd predikant te Amsterdam- Zuid de kerk binnenkwam. Het viel op dat hij plaats nam op de predi- kantsstoel achter de dooptafel. De koster verzocht hem toén elders te gaan zitten, aan welk verzoek de man voldeed. 'We kregen wel de indruk met een vreemde figuur te maken te hebben. Uit voorzorg heeft een der ouderlingen hem in het oog gehouden. Er is verder niets gebeurd.' Perfecte restauratie Een gistermorgen gehouden beraad van deskundigen heeft de aanvan kelijke verwachting bevestigd, dat de restauratie-afdeling van het rijksmuseum tot een perfecte res tauratie in staat zal zijn. De toege brachte beschadigingen zullen vol ledig onzichtbaar worden gemaaikt. Er zijn zes restauratoren in dienst van het museum, die zich onder leiding van hoofdrestaurateur L. Kuiper over het doek zullen buigen. Het nieuws over de vernieling had gisteren nog geen toeloop van kijk- lustigen veroorzaakt. Evenmin als de overige vijfhonderd schilderijen in het rijksmuseum is Rembrandt's Nachtwacht verzekerd. Alle kunstwerken in rijksgebouwen vallen onder een rijksgarantie. Het rijk heeft voor dit waardevolle bezit het risico van diefstal of beschadi ging zelf op zich genomen. Er wordt geen assurantie-premie gehe ven of betaald. De Nachtwacht hangt al negentig jaar in het rijks museum, het doek is eigendom van de gemeente Amsterdam. „Als ik een bad moet nemen, ga ik me eerst wat vuiler maken." (ADVERTENTIE)

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 3