amer behandelt wet rbeidsongeschiktheid De totale architectuur van de A'damse School 'Regering moet Chili economisch isoler en' efpatha 'Gebitsveilige snoep misleidend' JL UW/KWARTET DINSDAG 9 SEPTEMBER 1975 atste witte vlek in stelsel van sociale zekerheid Verzoek van comité: VERPLEEGKUNDIGE MEDEWERKER Twee LEIDERS(STERS) GEZINSVERZORGING full-time Spaanse priesters: gratie voor Basken Sleuteltje geeft korting bij fietsconcerten Poëzieprijs naar Van Voorthuysen Goed in het pak in Textielmuseum Hoogleraren hebben bezwaren tegen advertentie Opvang werkloze jongeren slecht BINNENLAND-KUNST 9 ii onze parlementsredaktie 0 HAAG Deze week houdt de Tweede Kamer zich voornamelijk bezig met het opvullen van de tste grote witte vlek in ons stelsel van sociale zekerheid. Aan de orde is de 'Algemene Arbeids- ■eschiktheidswet' (AAW)Op grond van deze wet krijgen arbeidsongeschikt geworden medebur- rs (gehandicapten, invaliden, minder-validen) van 18 tot 65 jaar recht op een vaste maandelijkse lering ter hoogte van de AOW (thans 977,50 gulden per. maand voor gehuwden) nog gedeeltelijk in staat is tot ftt, krijgt een navenant gerin- uitkering. Bovendien krijgen ijdsongeschikten recht op ver- ling van kosten die zij noodge- ngen moeten maken voor reva- Öe of voorzieningen aanpas- ;en in huis, aiuto, enz.) om het 'd beter leefbaar te maken, kosten voor deze nieuwe wet eten worden bijeengebracht door inkomenstrekkers. Zij moeten het eerste jaar 1.6 en op den meer dan 10 procent van hun ai afdragen als AAW-premie. de premie voor de al be ende volksverzekeringenAOW- W (11.9 procent). AWBZ (2.7) AKW (1.2). Bij werknemers zal groot deel van de nieuwe pre- i door de werkgever^ worden be- nieuwe wet is vooral van belang ir arbeidsongeschikt geworden standigen en degenen die vanaf in jeugd al arbeidsongeschikt -1 n. Arbeidsongeschikte werknè- X)i is hebben namelijk sinds 1967 al WAO. Die geeft hen recht op oud van tachtig procent (bij jfedige arbeidsongeschiktheid) hun laatstverdiende loon, wel- Dat is nog wat beter AAW straks -voor niet-werk- Beliangrijkste twistpunt in Kamer is het tijdstip waarop de W in werking moet treden. Al jaar wordt er gedelibereerd „.er een voorziening voor zelfstan- en bij arbeidsongeschiktheid. De ering heeft hard gewerkt om de op 1 juli volgend jaar te laten Maar de bedrijfsverenigin- en de sociale verzekeringsraad, de wet moeten uitvoeren, heb- laten weten dat op die datum ordelijke invoering niet moge- is. Staatssecretaris Mertens van iale zaken wil nu een half jaar tel l issenoplossing 3 van boeren, midden- uu en invaliden gaan stevig te- l(1' r tegen dit uitstel. In de Kamer zowel WD. KVP, ARP en CHU PvdA nog geenszins overtuigd i uitstel nodig is. Maar te ver- chten is dat de regeringsfracties. dA. KVP en ARP. uiteindelijk het lijk van de staatssecretaris zullen moeten erkennen. Voor dat geval heeft het CDA een tussenoplossing uitgebroed. De AWW-premie zou juli volgend jaar moeten ingaan, de uitkeringen echter pas op 1 januari daarna, zodat rechthebbenden over zes maanden achterstallige uitke ring zullen ontvangen. In dit plan hebben de uitvoeringsorganen vol doende tijd om ordelijk de rond honderdduizend rechthebbenden te keuren en te registreren. Er is 'nog een tussenoplossing be dacht om het half jaar uitstel te overbruggen. Alleen ernstige ar beidsongeschikte ex-zelfstandigen, die niet uitvoerig gekeurd hoeven te worden, - zouden al vanaf juli volgend jaar AAW-uitkering moe ten ontvangen. Het geld hiervoor is beschikbaar op de rijksbegroting (sociale zaken), zodat de premie heffing pas op 1 januari 1977 zal hoeven te starten. Maar de sociale verzekeringsraad opteert als uit stel zonder meer dan toch niet politiek acceptabel is voor het CDA-plan. Dit plan zal het dan ook wel worden, eind deze week. Op de achtergrond speelt ook de houding van werkgevers en vakbe wegingen een rol. Zij hebben na melijk geen rechtstreeks belang bij invoering van de AAW, maar moe ten wel AAW-premie gaan betalen. Die gaat ten. koste van 'de ruimte' die er voor loons- en winstverbete ring is. De werkgevers hebben al openlijk gepleit voor uitstel. De AAW zou hen het eerste volledige •jaar zeshonderd miljoen gulden kosten. Ook willen de werkgevers verandering van de regel dat wie gedeeltelijk nog arbeidsgeschikt is, toch een volledige uitkering krijgt wanneer verwacht mag worden dat voor betrokkene toch geen aange- ontstaat/ paste baan is te vinden. De werk gevers vrezen dat door deze regel het aantal AAW-ers spoedig de pan uit zal rijzen, net als met het aan tal WAO-ers al gebeurt. Universiteit Maastricht De Tweede Kamer moet deze week verder haar oordeel geven over de instelling van een rijksuniversiteit in Maastricht. Naast de al een jaar bestaande medische faculteit zal er nu een algemene faculteit worden opgericht, zodat er een universiteit Tijdens de schriftelijke voorberei ding van dit wetsontwerp is er vanuit de Tweede Kamer nog£l wat kritiek gekomen op deze voor Ne derland geheel nieuwe studierich ting. Het doel van deze faculteit is naast alle zeer gespecialiseerde stu dierichtingen, een wat meer alge mene vorm van hoger onderwijs te vormen. De algemene faculteit zal zich on der andere moeten gaan richten op het opzetten en uitwerken van ont wikkelingen in het hoger onderwijs, zoals de integratie van het hoger beroepsonderwijs en het weten schappelijk onderwijs. De Eerste Kamer behandelt van daag een wetsvoorstel van de ex- Tweede Kamerleden Goudsmit (D'66) en Van den Doel (PvdA) om de zondagswet te wijzigen. Dit voorstel (dat nu wordt verdedigd door de Tweede Kamerleden Jur- gens en Franssen). wil het de ge meenten onmogelijk maken om op grond van principiële overwegingen hun eigen zwembaden en sportvel den op zondag gesloten te houden. Volgens de huidige zondagswet mag de gemeente geen verordeningen uitvaardigen die particuliere zwem baden en sportvelden verbieden open te zijn op zondag. De wijzi ging breidt dit uit tot instellingen die in handen zijn van de overheid. AMSTERDAM In het begin van deze eeuwontstond er een architectuurbeweging, die de geschiedenis is ingegaan als de AmsterdamseSchool. Eigenlijk was het niet helemaal een echte 'school': het betrof geen hecht verbondengroep architecten, interieurkunstenaars en beeldhouwers, die vanuit gemeenschappelijkeuitgangspunten werkten om zo tot één stijl te komen. door G. Kruis Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM In een verklaring aan de pers eist het Chili- comité-Nederland van de regering concrete maatregelen op korte termijn om de Chileense junta economisch te isoleren. Volgens het comité blijken de militaire leiders van Chili weinig gevoelig voor morele drük en protesten tegen de voortdurende terreur in Chili. Maar aan de andere kant is het een uitermate toepasselijke naam gebleken. Want Amsterdam staat vol met hun scheppingen. Vele huizen, bruggen, com plete straten en buurten, huisnummerbordjes, de be kende blauwe girobussen en zelfs urinoirs. In een serie tentoonstellingen in het kader van het Monumentenjaar 1975. (Berlage in den Haag, america- na in Otterloos en Architectura in het Architectenmu seum.' Amsterdam) schenkt het Stedelijk Museum van 13 september tot 10 november, uitgebreid aandacht aan het werk van die Amsterdamse School. Met dia- klankprogramma's. smeedwerk, typografie, meubels, glas-in-lood, stoffering (originele) bouwtekeningen, maquettes, documenten en foto's. Versiering Vandaar dat een vergaande inter nationale isolering van de junta op economisch gebied ongetwijfeld ef^ ficiënter is. Al begin mei heeft de Socialistische Internationale een serie voorstellen in deze richting geformuleerd. De Nederlandse rege ring heeft volgens de verklaring van het comité er meer dan veel andere westerse landen blijk van gegeven, dat zij haar macht daad werkelijk wil aanwenden om de Chileense junta te dwingen, de mensenrechten te respecteren en de democratie te herstellen. Toch zijn er een aantal mogelijk heden in deze richting onbenut ge bleven. Zo vraagt het comité van de rege ring een hard en consequent verzet tegen/nieuwe credieten aan de jun- BEJAARDENCENTRUM "UITZICHT" Daal en Bergselaan 52 's-Gravenhage Tel. 070-635965. Voor de geriatrische verpleegafdeling (erkende inrichting), deel uitmakende van het bejaarden centrum „Uitzicht", vragen wij een Vereisten: - diploma A - bekendheid met het verplegen van geriatrische patiënten, - leidinggevende kwaliteiten Aanstelling geschiedt in de rang van eerste verpleegkundige. Sollicitaties te richten aan de directeur aan bo venvermeld adres. Cemsto B.V. is een landelijk opererend bedrijf in de dienstensector. Het administratief gebeuren vindt grotendeels plaats bij de diverse vestigingen en dochterondernemingen in den lande. Deze worden gesteund door een centrale computerafdeling, gevestigd op het hoofdkantoor te Amsterdam, waar tevens de concernadministratie wordt gevoerd. Ter versterking en voor verdere uitbouw van deze (kleine) concernadministratie zoeken wij een jonge energieke assistent van 23 jaar. Hij zal o.a. worden ingeschakeld bij de dagelijkse verwerking en voortgang van alle administratieve gegevens, bestemd voor de vestigingsplaatsen en dochters. Tevens zal hij behulpzaam zijn bij de periodieke verslaglegging c.q. balanswerkzaamheden. Voor een goede taakvervulling is naast een volledige inzet het praktijkdiploma boekhouden benevens enige jaren ervaring op een administratieve afdeling vereist. Kennis van of vertrouwd zijn met computeroutput is gewenst. Sollicitatiebrieven te zenden onder no. 9 aan Cemsto B.V., Ringdijk 60. Postbus 4138 Amsterdam Christelijk Instituut voor dove kinderen te VOORBURG vraagt voor de afdeling administratie een met een positief christelijke levensovertuiging. Hij zal o.a. belast worden, met de salarisadmini stratie van de scholen en de daarbij behorende werkzaamheden. Daarnaast kan hij worden ingezet voor Algemeen Administratieve Zaken. Vereisten: leeftijd bij voorkeur niet ouder dan 35 jaar bezit van het diploma M.B.A. of een ge lijkwaardige opleiding is vereist. Salaris: nader vast te stellen. Sollicitaties z.s.m. aan de directeur. DE FEDERATIEVE STICHTING VOOR MAATSCHAPPELIJK WERK EN GEZINSVERZORGING IN NOORD-WEST-BRABANT te ZEVENBERGEN vraagt op korte termijn bij voorkeur in het bezit van een diploma Sociale Academie, H.S.A. of een akte N XII of N XIX. bereid tot samenwerking in teamverband. Wij bieden: salaris volgens rijksregeling COAM-rechtspositie-regeling (zover subsidiabel) autokostenvergoeding medewerking bij huisvesting Sollicitaties te richten aan de directeur van de Stichting, Postbus 18 te Zevenbergen. 7tel 01680-23928). ta binnen de wereldbank en het Internationale Monetaire Fonds. Tijdens de regeringsperiode van Salvador- Allende was er in feite sprake van een crediet-boycot te gen Chili, die een economische ket- tingreaötie op gang bracht, doordat ook de internationale financiële in stellingen het hunne bijdroegen. Nu na de staatsgreep in Chili In 1973 gebeurt het omgekeerde: De Amerikaanse credietinstellingen hebben hun hulp aan Chili op grote schaal hervat, de internationale in stellingen dragen een belangrijk steentje bij en de kettingreactie leidt er toe dat Chili weer aantrek kelijk wordt voor het particuliere bedrijfsleven. Hier ligt volgens het Chili-comité een belangrijke taak voor de Nederlandse regering. Het wijst erop, dat hoewel Neder land een klein iand is. het toch vanwege zijn rijkdom een niet te verwaarlozen invloed heeft binnen de Wereldbank en het Internatio nale Monetaire Fonds. Bovendien Js de directeur van het IMF, de hëer Witteveen, een Nederlander en is de Nederlandse minister van finan ciën Duisenberg onlangs voor een jaar gekozen tot voorzitter van de Groep van Tien rijkste landen bin nen het IMF. Ondanks de Nederlandse machtspo sitie herinnert het comité eraan, dat Nederland zich in februari van dit jaar niet aangesloten heeft bij het verzet van de Scandinavische landen tegen een nieuwe crediet aan de junta. Geconcludeerd kan worden dat de oppositie tegen £e junta groeit en dat zij sterk staat 'want de economische cijfers lie gen er niet om' maar dat Neder land niet al zijn invloed aanwendt om 'het voortouw te nemen'. Van een verslaggtver OVIEDO-GRONINGEN Negenen vijftig priesters uit de Spaainse pro vincie Asturië hebben in een brief aan generaal Franco gevraagd om gratie voor de twee ter dood ver oordeelde Basken, Garmendia en Otaegui. De geestelijke wijzen in hun brief op de tegenstelling die bestaat tussen het christelijk geloof en de doodstraf;. Ook in eigen land nemen de pro testen hand over hand toe. Een twintigtal Groningse verenigingen en organisaties heeft een telegram aan het kabinet gestuurd, waarin met klem wordt gevraagd alles te doen om de uitvoering van het doodvonnis, te voorkomen. Als mid del worden onder meer genoemd een opschorten van de diplomatie ke betrekkingen met het Spaanse bewind. Tot de ondertekenaars behoren o.a. de afdelingen Groningen van CDA, CPN. PvdA, PPR. PSP. WD. Am nesty International, de Groninger studenten bond en de Nederlandse vrou wenbeweging Het eerste Amsterdamse School-gebouw is het Scheepvaarthuis aan de Prins Hendrikkade. Dit kan toorgebouw is van 1913-1916 gebouwd door M. de Klerk, P. Kramer en J. van der Mey. Geen centimeter is onversierd gebleven: beeldhouwwerk en hekken buiten, binnen weer hekwerk en veel glas-in-lood. Ook werden bijpassende lampen stoelen, tafels, vloer kleden en betimmeringen ontworpen. Want de Am sterdamse School kenmerkt zich vooral door een bijna even grote zorg voor de buiten- als binnenkant van een gebouw. Die moesten vanuit eenzelfde opvatting ontworpen worden: één totale-vormgeving dus. Door het Scheepvaarthuis begon het werk van deze architecten waardering te oogsten in grotere kring, meerdere architecten begonnen in deze stijl te wer ken: H. Th. Wijdeveld b.v. C. J. Blaauw, J. F. Staal, M. Kropholler, A. Eiibink, J. A. Snellebrand, P. Vor- kink en J. Ph. Wormser. Maar die waardering leidde zeker niet tot absolute navolging. Naast kunstenaars die uitgingen van een plastische vormgeving waren er ook die veel meer gebruik maakten van een platte versiering in het vlak. Dat geeft een heel ander effect, maar moet toch tot de Amsterdamse School gerekend worden, omdat ook die manier van werken uitging van een totaal beeld. De Amsterdamse School-architecten hebben zich veel beziggehouden met <le volkswoningbouw. Uit dat feit zou men misschien een stuk sociale bewogenheid kunnen aflezen. Maar de manier waarop zij die tot uiting brachten was op zijn minst nogal neerbuigend. In oude arbeidersbuurten b.v. plachten de mensen avondenlang overde vensterbanken te hangen: zij keken in de nauwe straten voortdurend bij de overbu ren binnen. 'Door de vensters hoger te plaatsen en de ramen te verkleinen, brachten wij de arbeider in zijn nieuwe woning ertoe zijn blik naar binnen te keren en van zijn eigen woning te genieten'. Verheffing De architecten,beschouwden zich als kunstenaars, die wisten wat goéd is voor het volk en die door het •ontwerpen van een goede behuizing meewerkten aan zijn 'verheffing'. De bewoners zelf van de blokken van 'Eigen Haard' b.v. in de Spaarndammerbuurt of die van 'De Dageraad' in Zuid) kwamen in die jaren bijna niet aan het woord. Ter verdediging daarvan voerde toen een van de architecten aan: 'Maar waar waren de arbeiders, die we zelf aangaven hoe ze wilden wonen? Ze waren er gewoonweg niet. Ze lieten zich toch al jarenlang in dé rotzooi stoppen! Wij waren degenen, die iets moesten aangeven!' Tijdens de tentoonstelling, zal een plattegrond in het museum te krijgen zijn, zodat iedereen, die dat allemaal nog eens op z'n mérites wil beoordelen, Amsterdamse 'School-reisjes' kan maken. UTRECHT Voor de derde keer gaat de stichting Jr. Jacob van Eyck een serie zogenaamde 'fiets concerten' organiseren met muziek uit de middeleeuwen, renaissance en barok. Ze worden gegeven in oude monumenten waaraan in dit monumentenjaar extra aandacht wordt gegeven. Men wil zo de mu ziek laten klinken in de ruimte waar ze thuishoort en waar men er het meest van kan genieten. De 'fietsconcerten' zijn niet in de eerste plaats bedoeld voor de ge routineerde concertbezoeker, maar voor de fietser en wandelaars die van de natuur willen genieten en er op zondagmiddag op uittrekken om wat gezondheid op te doen. De fietsconcerten zijn dan bedoeld een extra motief aan zo'n tocht toe te voegen. Ze zijn uit drie onderdelen opgebouwd: een concertgedeelte van een half uur. een gedeelte waarin met de luisteraars die een instrument hebben meegebracht gemusiceerd wordt, en een infor matief gedeelte waarin vragen kun nen worden gesteld over de uitge voerde muziek, de instrumenten enzovoorts. Het eerste concert is op 14 september in de Blauwkapel, Utrecht met het harens Vokaal En semble o.l.v. Jan Peerik, 's middags 15.50 uur. Toegangsprijs anderhalve gulden, en voor wie een fietssleu- teltje kan laten zien: één gulden. Inlichtingen en brochure over vol gende concerten bij de Stichting, p.a. Nederlandse Bachvereniging, M. H. Trompstraat 10. Utrecht. DEN HAAG De musicoloog Jan van Voorthuysen uit Den Haag is de derde prijs toegekend in de ca tegorie poëzie van de tiende Inter nationale Letterkundige Braille- competitie, die het Joods Braille Instituut in Amerika, te New-Yoi-k, heeft uitgeschreven. De prijs wordt op 8 oktober in New-York uitge reikt. De prijs is de musicoloog, die blind is, toegekend voor diens trilogie Tripodeoo'. geschreven in het En gels. De drie delen heten 'Gedach ten', 'Woorden' en 'Daden'. De jury voor de letterkundige prijsvraag beoordeelde honderden inzendingen uit 37 verschillende landen. Zij noemde het werk van Jan van Voorthuysen 'een buitengewone in- 1 zending'. TILBURG In het Neder landse Textielmuseum in Til burg is vanaf 12 september de tentoonstelling 'Goed in het pak' te zien. Deze expositie, die afkomstig is van het To neelmuseum in Amsterdam, omvat een groot aantal to- neelcostuums. Er is aan the matische indeling gevolgd die de bezoekers eerst historisch wegwijs maakt, en dan verder de rubrieken dieren, dingen, folklore, harde werkelijkheid, travestie, revue en fantasie laat zien. Tot 30 november kan men gaan kijken. Van onze redacteur wetenschappen UTRECHT 'Een misleidende fee' noemen drie hoogleraren in de preventieve tandheelkunde het wezen achter de suggestief op een zuurtje sabbelende mond in de pagina-grote advertenties die vorige week in een aantal dagbladen verscheen. De bezwaren van .de professoren K. G. König (Nijmegen), B. Houwink (VU) en O. Backer Dirks (Utrecht) richten zich op de mededelingen 'Fay is gebitveilige snoep' en 'Fay bevat geen gebitschadelijke be standdelen'. Dat laatste doelt op suiker in de tot nog toe gebruikelijke varianten, de voedingsstof voor mondbacteriën die op het gebit een kleverig laagje vormen, de tandplak. In en achter dat laagje spelen zich de processen af die leiden tot tandbederf.' het ontstaan van gaatjes. De filosofie achter Fay is dat daar een buite nissige suikervarianl in zit, die door de betreffende bacteriën niet als voedsel kan worden gebruikt. Maar om de nieuwe snoepjesfamilie dan ook meteen maar 'gebitsveilig' te noemen, gaat de drie hooglera ren duidelijk te ver. Dan moet toch eerst een onderzoek met een groot aantal mensen gedurende een vol doende lange perinde hebben aan getoond dat deze 'door het eten van het nieuwe produkt niet méér tandbederf krijgen dan normaal', aldus hun gezamenlijke verklaring in het Nederlands tandartsenblad. Uit informatie bij de fabrikant. Verkade. bleek dat zulk onderzoek met het Nederlandse produkt niet is gedaan. Men baseert zich in Zaandam op buitenlands onderzoek met een Zweeds produkt. Het lanceren van snoepjes met al ternatieve suiker noemen de drie hoogleraren 'een in principe toe te juichen initiatief'. Het zou immers best gunstig kunnen werken, en dat kan men nu gaan bekijken. Maar zij noemen het jammer dat dat initiatief 'door onjuiste aanpak van de zijde van de reclamemakers zo ongelukkig naar buiten komt.' Rapport Arnhemse jeugdraad ARNHEM De opvang van werk loze jongeren, zowel het helpen bij werk vinden als het begeleiden tij dens de werkloosheid, is slecht. Deze conclusie trekken de Arnhemse raad voor jeugd en jongeren en een groep van werkende Jongeren, verenigd in het 'project jeugdwerk loosheid', na een onderzoek naar de situatie van werkloze Jongeren in Arnhem en omgeving. De leden van het projekt hebben in een gisteren gepubliceerd rapport de resultaten verwerkt van een enquête onder de ongeveer duizend werkloze Jongeren in Arnhem, Velp, Doorwerth, Oosterbeek en Schaars- bergen. Daarnaast zijn in het rap port 300 gesprekken met werkloze jongeren verwerkt. De respons op de enquête was 42 procent. Coördi nator Gerard van Wijk noemde het onderzoek representatief voor de si tuatie van werkloze jongeren in Nederland. 'De instanties waar werkloze jonge ren het meest mee te maken heb ben. zijn het gewestelijk arbeidsbu reau. de gementelljke sociale dienst en het GAK. Door het gebrek aan goede Informatie over werkloze jongeren en door een tekort aan middelen en personeel komen deze Instanties niet toe aan werkelijk goede begeleiding en opvang van jonfeeren, die als schoolverlater een baan zoeken of als werkloze op nieuw naar een baan op zoek zijn.' aldus Van Wijk. Hij zei dat uit het onderzoek gebleken is. dat de Jon geren niet de weg weten naar de sociale dienst of naar een beroeps keuzebureau en dat het arbeidsbu reau of een andere instantie ze de weg ook niet wijzen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 9