Radioprogramma over dames als componisten KOLONISTEN IN MINNESOTA Frits Bom van VARA naar NOS journaal Staat ons straks een koude douche te wachten? Radio- en televisieprogramma's Vakbonden hebben alle informatie over het bedrijf Water van Rijn wordt smeriger Motorrijder gedood Lachmon wil geen delegatie samenstellen TROUW/KWARTET DINSDAG 9 SEPTEMBER 1975 Weinig muzikale vrouwen zetten pen op papier Van een onzer redacteuren HILVERSUM Twee uur lang brengt de KRO-radio vanavond muziek van vrouwelijke compo nisten: van 20.15 tot 22.15 uur op Hilversum II. Dat men met een programma voor den dag kan komen waarin een zo groot aantal vrouwen die ooit iets aan componeren deden zijn verte genwoordigd, is voor een deel te danken aan het initiatief dat de zangeres Meta Bourgonjen (alt mezzo) en de pianiste Ro van Hessen geruime tijd geleden na men. Zij zochten en vonden in de litera tuur een toch nog verrassend grote hoeveelheid liederen vam vrouwelij ke componisten die waard waren er een avondvullend zangrecital uit samen te stellen. Het is namelijk opvallend, dat er over het algemeen heel weinig vrouwen de pen op papier hebben gezet om te compo neren. Al ls dit verschijnsel nooit onderzocht. Er zijn in verhouding veel meer vrouwelijke uitvoerende kunstenaars, zoals zangeressen, pia nistes. violistes enz. De titel van het programma ls 'Honneur aux dames' en is dan ook Clara Schumann, zoals Bender- mann haar in 1859 tekende. Te zien in het Schumann-museum in het Duitse Zwickau. opgebouwd naar de volgorde van het programma van het duo Bour gonjen en Van Hessen. Zij voeren liederen uit van de Nederlandse componisten Henriëtte Bosmans, Hanna Beekhuis, Louise Vogel. Anny Mesritz-Van Veldhuysen en Tera de Marez Oyens. Dan vertolken ze een reeks liederen van Engelse en van Duitse vrouwe lijke componisten en in een vierde optreden in deze uitzending komen liederen van Franse componisten aan de beurt. Verder zijn er vla grammofoonpla ten en eigen opnamen uitvoeringen te horen van de Romance in b voor piano van de vrouw van Robert Schumann, Clara, uitgevoerd door Jörg Demus, een cantate van de Engelse componiste Elisabeth Lu- tyens. uitgevoerd door Marilyn Tyler, sopraan met het Royal Phil harmonic Orchestra, het Concertino van Cécile Chaminada voor fluit en kamerorkest, uitgevoerd dooT Ank Mulder met het Radio Kamerorkest. Tot slot zijn er de Variaties die Clara Schumann voor plano schreef met als uitgangspunt een thema van haar man Robert. Met dit door Michael Ponti uitgevoerde stuk ls het programma dan weer terug bij een componiste die in hoofdzaak als echtgenote van een beroemd componist en als pianiste van Eu ropese vermaardheid de geschiede nis is ingegaan, maar niet zozeer als componiste. Van onze radio- en tv-redactie HILVERSUM Frits Bom, nu nog radioverslaggever van de Vara, zal per 1 december in dienst treden van het NOS-journaal als ver slaggever en presentator. Als reden van deze verandering gaf hij op het gewoon erg leuk te vinden bij het journaal te gaan werken wegens de nieuwe opzet en de nieuwe hoofdredacteur. Het zijn niet de spanningen binnen de Vara voortvloeiend uit de idèntiteitscrisis die hem doen vertrekken, verzekert hij. Frits Bom is sinds mei 1972 in dienst bij de Vara als radioverslag gever. Bekendheid geniet hij door het programma In de Rode Cirkel, al heeft hij meer werkzaamheden verricht voor Vara's radio-actuali teitenrubriek Dingen van de Dag. Zo bezocht hij enkele ontwikke lingslanden en keerde onlangs te rug uit Mozambique en Suriname. Voor hij bij de Vara terechtkwam was hij eindredacteur van het per soneelsblad Spreekbuis voor om roepmedewerkers. Hij begon zijn journalistieke loopbaan als corres pondent van verschillende Rotter damse bladen. De eerste twee jaren dat hij aan het arbeidsproces deel nam was hij havenarbeider, waarna hij via een cursus journalistiek in zijn huidige vak terechtkwam. Frits Bom (Advertentie) Verstandig met aardgas Dus ook met warm water Hopelijk niet. Hopelijk is er in de volgende eeuw nog aardgas, voor het verwarmen van onze huizen, koken en verwarming van water. Onze kansen op een zo lang mogelijk gebruik van aardgas stijgen, als we er nü ai verstandig mee omgaan. Hoe? Een voorbeeld: niet te kwistig omgaan met warm water. Geen warm gebruiken als het met koud kan. Niet te lang onder de warme douche. Als we daar nu aan denken, hoeft 't straks onze kinderen niet koud over de rug te lopen Publikatie van de Vereniging van Exploitanten van Gasbedrijven in Nederland (Vegin) en N.V.Nederlandse Gasunie Correspondentieadres: postbus 19. Groningen Racisten Er zijn hele volksstammen die het nooit leren. Deze bekende uitdrukking geldt zeker voor lieden in ons land die naar Duits voorbeeld de jeugd enthousiast proberen te maken voor het Viking-ideaal. De in Den Helder met Duitse laarzen, dolk ransel en Germaanse symbolen rondstappende leider beweerde in de uitzending van Aktua TV dat zijn beweging beslist niet de organisatie van de Hitier-jeugd imiteert. Maar, wat we er zo en passant van te zien en te horen kregen, is wel precies dezelfde rim ram waarmee de Hitler-kliek destijds het Derde Rijk wilde laten zegevieren. Behalve Duitsers die het nooit kunnen laten, zitten er achter de Viking-jeugd ook Nederlandse racisten, verenigd in de gerucht makende Volksunie. Een van de figuren uit deze groepering ver telde met de verbetenheid van de 'Voor Volk en Vaderland mar cherende WA', dat hij met een lijfwacht van 100 man de Amster damse Kinkerbuurt wilde binnen trekken. Dat het dan knokken wordt, is niet zijn schuld, maar die van de vijand. Deze omkering van de waarheid hebben we ook al voor de oorlog gehoord. Die vijand schijnt voorlopig uit communisten te bestaan. Maar let op, voor we het beseffen, hebben de nieuwe 'Edel-Germanen' er andere volksgroepen aan toe ge voegd. 'Gelukkig is het land. dat God de Heer beschermt', zingen wij zo af en toe nog. We mogen even wel zelf best een beetje uitkijken. Wanneer bloed- en bodemleuteraars zich als beschermers opwerpen en daarvoor oud-Germaanse goden van stal halen, staat het sein op rood. Via een Tros-medewerker heeft Ian Smith de criticasters onder de Nederlandse journalisten uitge daagd, zelf eens in Rhodesië rond te kijken. Zou geen enkele kritische verslaggever dat ooit geproberd hebben? Enfin, mijnheer Smith vertelde nog een andere wonder lijkheid: Zwarten mogen ook aan de regering komen. Dat ze het niet willen, is hun zaak. De miljoenennota, die minister Duisenberg volgende week dinsdag zal aanbieden, moet veel stof doen opwaaien. Want. als ik iets over dit onderwerp in Aktua begrepen heb. dan is het kabinet Den Uyl overstag gegaan. Anders gezegd: de economische neergang maakt de in Keerpunt vastgestelde be ginselen onbruikbaar. Prof. Heertje vreest echter dat het roer te laat is omgegooid. Bijzonder indrukwekkend was het door de VARA uitgezonden pro gramma Companero. Daarin ver telden Joan Turner, de weduwe van de Chileense protestzanger Victor Jara. over het leven en de afschu welijke dood van haar man. Jara was een aanhanger van president Allende, en dat was voor de fascisti sche beulen voldoende om hem in elkaar te slaan, zijn polsen te breken, zodat hij zijn gitaar niet meer kon bespelen en hem ten slotte met kogels te doorzeven. Geen auteur zou de Chileense tra gedie zo kunnen verwoorden als Joan Turner heeft gedaan in haar aangrijpende relaas dat verweven was met een ontroerende liefde. TON HYDRA ENKAgGlanzstof f AMSTERDAM Volgens ENKA- Glanzstoff hebben vakbonden en ondernemingsraden 'alle informatie die ze wensten' gekregen over het bedrijf en de economische vooruit zichten. Met die mededeling rea geert het personeelsblad De Spin- dop op de stelling in een vlug schrift van de Industriebond NVV. eind vorige week, dat de raad van bestuur 'weigert tot nu toe de vak bonden voldoende informatie te ge ven'. Sinds eind juli heeft de afdeling strategische planning van ENKA- Glanzstoff samen met het bureau McKinsey zeer uitvoerige antwoor den verstrekt op honderden vragen van vakbonden en ondernemings raden, aidus het hoofd van de afde ling, ir. C J. J. Ebskamp. 'Daarbij is altijd op elke vraag ingegaan. In geval de informatie niet volledig genoeg was, hebben de vakbonden en ondernemingsraden op hun ver zoek steeds alle verder voorhanden zijnde feiten en cijfers ontvangen'. door Vilhelm Mobcrg Copyright Hollandiii B.V. Hnarn 146 Nu moesten ze hun eerste gouver neur kiezen. Maar de Inwoners van Minnesota kwamen uit de Oude wereld, van landen, waar ze nog nooit hun bestuur hadden mogen kiezen, hun hoogste heer. de ko ning, was altijd door God aange steld, en God had hen nooit om raad gevraagd. Door de verkiezing van een gouverneur zou het volk nu voor het eerst moeten bewijzen dat ze tot zelfbestuur in staat wa ren- Beide partijen wilden hun eigen leider op die hoge post zien; Alexander RamSey was de man van de republikeinen en Henry H. Sib ley die van de democraten. Er ont stond een verbitterde verklezines- strijd tussen de twee kampen. In de Zweedse kolonie bij het Chi- cagomeer zouden tal van Immi granten voor het eerst van hun leven met een stembiljet leren om gaan. De meesten wilden dat Ram sey hun gouverneur werd. Zijn par tij wilde hen helpen en steunen, terwijl de democraten alleen maar de boeren nog zwaardere belasting wilden opleggen. Daarbij kwam dat de persoon van Ramsey en z'n leven hun vertrouwen inboezemde. Hij was ook arm begonnen en had zich met behulp van zijn twee handen door het leven moeten slaan. Hij was hun man! In Zweden moest men altijd in een paleis geboren zijn. om de hoogste in het land te worden, maar in Amerika was een simpele blokhut al genoeg. Lang voordat Karl Oskar de Minne sota-Post was gaan lezen, was hij al besloten om Ramsey te stemmen, daarbij de stem van zijn verstand volgend. De democraten zaten aan de macht en misbruikten die zo. dat ze het land tot de rand van de afgrond brachten. Karl Oskar stond verbaasd over de onbeschaamdheid waarmee de te genstanders elkaar de macht he- twstten. In redevoering en ge schrift noemden ze elkaar schur ken. schelmen en bedriegers. De Minnesota-Post noemde de demo rraten in elk nummer dat eerver eeten gespuis' Als Je In Zweden zo ronduit zou zeggen wat |e van een ander dacht, dan werd je aange klaagd wegens laster. Maar wat een misdrijf In Zweden was. behoorde in Amerika tot de burgerplichten. De democraten noemden de republi keinen oplichters, die de kolonisten bedrogen met hun beloften van vrije grond. De democraten wonnen het en zo werd Henry H. Sibley de eerste gouverneur van Minnesota. Maar het merendeel van de Immigranten was republikeins gezind: in Chisago County kreeg Ramsey 409 stemmen tegen Sibley slechts 192. Maar het ongehoorzame volk dat In hun va derland onmondig en rechteloos geweest was. had de proef van de eerste gouverneursverkiezing waar dig doorstaan. 4 Om die tijd werd er ln Minne sota veel gesproken over een advocaat in Illinois. Albraham Lin coln geheten, die optrad als aan voerder van de nieuwe partij van de kolonisten: de republikeinse Maar deze man werd zelden bij zijn eigenlljkp naam genoemd: men sprak van Oid Abe of van Honest Ab°. Van hem was bekend dat hij de zoon van een kolonist was en dat hij op de vloer van een kleine log cabin in Kentucky geboren was. Honest Abe kwam uit de grote bos sen met zijn bijl onder de arm. door God gezonden om de leider van de kolonisten in het noord westen te worden. Hij was zo sterk als Goliath en bovendien had de Schepper hem ook met buitengewo ne gaven van geest begiftigd. Hij studeerde bij zijn dagelijkse arbeid; als winkelbediende in New Salem las hij met één oog in zijn boek. terwijl hij met het andere koffie en thee voor zijn klanten afwoog. Sinds zijn dertigste jaar werd hij Old Abe genoemd, omdat hij zo wijs was. Vriend en vijand konden zich op hem verlaten: hij stemde de eerste steeds verheugd, maar de laatste altijd teleurgesteld. De kolonisten in Minnesota wisten van hem dat hij in staat was om voor hen allemaal te denken. Op zekere dag had hij ongeveer een ons te weinig afgewogen voor een klant, en toen reed hij twintig mijl op zijn paard naar het huis van die klant met het kleine zakje met het ontbrekende in zijn hand. Maar toen Honest Abe zelf een winkel opende, gingen de zaken weldra erg slecht. Hij kon niet liegen en be driegen en was daarom ongeschikt voor de handel. 152. 'Bedriegerij en fopperij!' krijste de baroen toen het gietwerk gegaan was. 'Dat, dat moet een schietkanoen worden! Ha! De loop zit helemaal vol klei en stenen!' 'Kalm aan. waarde baroen'. zei Ber- thold Schwartz weer. 'Credo cono- num bonum esse. Ik geloof vast dat het kanon goed wordt, laat die malle Brit maar begaan. Ik denk dat hij de gietvorm er nog moet afhalen. Hij lijkt mij niet zo erg goed bij zijn verstand maar een kanon maken lukt hem misschien wel'. 'BijloAls 't niet lukt ben ik al mijn ijzerwaren kwijt!' brulde Theobald. Zelfs de keukenpannen zijn nog in de smeltkroes gegaan'. Humfrie had dit hele gesprek la chend aangehoord en zei nu: 'Wacht maar eens af, Theo, oude jongen. Straks dan ga ik de giet vorm stevig te lijf'. 'Ik ga jou nog eens te lijf', mopper de de baroen maar toch keek hij belangstellend toe toen de Brit en kele uren Later met krachtige sla gen van leer trok. 'Het kanon is al koelg enoeg', zei deze. 'we kunnen de mantel er wel vast af halen. Daarna peuteren we dan de kern uit de loop en het dingetje is voor gebruik gereed.' Zo sloeg de Brit vol vuur toe en de stukken steen spetterden alle kanten op. 'Duurt nog lang?' wilde Theobald wet 'Vanmiddag mag je komen kijk beloofde Humfrie. En dat deed baroen. Diezelfde middag daalde af in de Kuil en nam met ontzag zwartglanzende kanonsloop ogenschouw, die blijkbaar al noeg vastigheid bezat om op eli benen te kunnen staan. Des danks was de loop nog verschrik lijk heet, wat de baroen op pijn ke wijze ervoer, toen hij er 2 hand even tegenaan legde. Om het slaken van een afschuwelj kreet sprong hli wel een meter de lucht... PELLI, PINGO EN HUN VRIENDEN WELKOM'. WE HEBBEN JULLIE 5PÜLLEN Hl HEEN 6E8RACHT, ZODAT WE JULLIE HUtSt NEN SCHILDEREN' FERDINAND Radio vandaag Speciaal TV vandaag HILVERSUM I KRO: 7.00 Nws. 7.02 Het levende woord. 7.07 (S) Badlnerie. 7.30 Nws. 7.41 Akt.) 8.24 Overweging. 8.30 Nws. 8.36 Gymn. voor de hulsvrouw. 8.45 De won derlijke letter M. 9.40 Schoolradio. 9.50 Schoolradio. 10.00 (S) Aubade. (10.30 Nws.) 11.30 Bejaard.prog. 11.55 Scheep spraat. inf. voor schippers. 12.00 (S) Van twaalfd tot twee. (12.30 Nws. 12.41 Akt.) 14.00 Huisbezoek. 14.15 Schoolradio. 14.25 Schoolradio. 14.45 (S) Interlokaal op dinsdag. (15.30 Nws.) OVERH.VOORL: 17 00 De Sticusa. KRO: 17.10 (S) De hutsge kluts te kinderspelen. (17.30 Nws.) 17.32 Akt. PP. 18.19 D'66. KRO: 18.30 Nws. 18.41 Akt. 18.50 Prog. voorbeschouw. 19.00 (S) Bel Canto op de zomeravond. 19.45 In stemmen met velen. AVRO: 20.00 Vana- nog eens. 21.45 Trio Lajos Horvath. 22.00 (Sl In t Koepelcafe. 22.30 Nws. 22.40 Radiojourn. 23.C0 (S) Lichte gramm.muz. 23 20 (S) Er floot geen vogel ln de wel. 23.55 Nws. HILVERSUM n AVRO: 7.00 Nws. 7.11 Ochtendgymn. 7.20 (S) Dag met een gaatje met om 8.00 Nws. en om 8.11 Radiojourn. 850 Mor- Jenwijdlng. NOS: 9.00 Uitgebreide rep. 35 WAterst. AVRO: 9.40 <S) Omroepor kest. 10.00 Kleutertje luister. 10.10 Arb.- vlt. (11.00 Nws.) 11.03 Radiojourn. 11.30 (S) Rondom twaalf met om 11.55 Beurs- ber. OVERH.VOORL: 12.30 Uitz. voor de landbouw. 12.40 (S) Kinderen maken muziek. 13.00 Nws. 1311 Radlojuourn. 13.21 (S) Sweellnckconcours voor jonge organisten. 11.00 (S) Balans van de ont wikkel ingssamenwerking, rep.-klank beeld. 14 30 (Si Met het oog op luisteren. 15.20 (S) Essay. 16.00 Nws. 16.03 Radiojourn. 16.05 (S) Kindermagazine. 17.00 (8) Mo biel 17.55 Med. 18.00 Nws. 18.11 Radiojourn. 18 21 (S) Dansorkest met zangsolist. 18.45 Toppers van toen. 19.25 (S) Ik hoor. Ik hoor wat u wellicht niet hoort. NOS: 19.50 Den Haag vandaag. 20 00 Nws. KRO: 20.05 Overweging. 20.15 (S) Honneur aux da mes. 22.15 Nathan and Tabileth, hoor spel. 23.55 Nws. HILVERSUM m VARA: Van 6.00-18.00 aktualltelten vla Dingen van de dag. 7.02 Drie op je boterham. 9.03 (S) Pep-op-drie. 11.03 (S) Drie draait op verzoek van mensen uit de sportwereld. 12.03 (S) drie tussen de mlddag.14.03 Gesodemeurders. 16.03 (S) Mix met o.a. na 17.00 de LP-top 20. NOS: 18.03 De vakaturebank. 18.10 Joost mag niet eten. VARA: 19 02 Drie loopt achter. 20.02 (Si Nashville. 21.02 (S) Jazz en Blues. 22.02 (S) (P)opdon- 0 In het EO-programma Van hart tot hart bekijken de samenstellers de gouden koets van dichtbij. Ned. 1/15.00 De NCRV vertoont de eerste aflevering van de Franse serie Les Faucheurs de Marguerites, over luchtvaartpioniers en hun kisten. Ned. 2/19.05 0 Nader Bekeken van de EO vraagt aandacht voor: De vredeskrant, bij belclubs op middelbare schilen en de gezinshulp. Ned. 1/21.10 Na het tweede deel van Zij aan Zij (20.21) zingt Nana Mouskouri. Als gasten treden op Albert Ham mond en The King's Singers. Ned. 2/21.35 Onderwerpen in Hier en Nu zijn: Opvang van Surinamers; moeilijkheden van Duitse taxi chauffeurs; een enquête van het Nipo over de boeren en vrouw en bromfiets. (De hehn die het aan zien schaadt). Ned, 2/22.15 0 Der Tod von (lem Sterben is een tv-film van Daniel Christoff. waar in euthanasie van vele kanten wordt belicht. Duitsl. 1/21.00 Het Omroeporkest voert een com positie van AVRO-medewerker Wil lem Strietman uit: Introduzione per una commedia del-l'arte imaginaria. Hilv. 2/09.40 Onder de titel Honneur aux re. Dames brengt de KRO muziek van vrouwelijke componisten ten geho- Hilv. 2/20.15 derd. 23.00 (S) Wachten op middernacht. 0.02 Nacht drie-draai. 2.02 HELP! 4.02 ■Truck. KRO: 6.02 Scheer Je weg. NOS-NOT 14.00-14.50 Schooltelevisie EO 15.00-15.30 Van Hart tot Hart: gevarieerd programma TELEAC 18.15 Les Gammas herh. les 3 NOS 18.45 Barbapapa 18.55 Journaal EO 19.05 Land van de Lappen, tv-serie (5) 19.30 Koffiebar: religieuze zang NOS 20.00 Journaal EO 20.21 DeWaltons, tv-serie 21.10 Nader Bekeken 21.40 Looft den Heere: gewijde zang 21.55 Tenslotte VPRO 22.00 Kolberg, propagandafilm uit de 2e W.O. NOS 23.15-23.20 Journaal NEDERLAND II NOS 18.45 Barbapapa 18.55 Journaal NCRV 19.05 Zij gingen de lucht in, tv-feuilleton (1) 19.30 De geheimen van de dierenwereld NOS 20.00 Journaal NCRV 20.21 Zij aan zij. tv-feuilleton 21.35 Nana Mouskouri 22.15 Hier en Nu 22.50 Het P.I.T.- filmreportage NOS 23.00 Den Haag vandaag 23.15-23.20 Journaal Van een verslaggever ROTTERDAM Het water van de Rijn wordt schijnbaar onafwend baar smeriger. De geringe vermin dering van de totale vervulling die zich in 1973 liet constateren, heeft zich in 1974 niet voortgezet. En de dagelijks met het Rijnwater bin nenstromende hoeveelheid keuken zout was in de eerste helft van dit jaar al weer zes procent groter dan het gemiddelde ove rvorig jaar: zes envijftig miljoen kilo per dag, meer dan twee gram per tien liter water. Het stijgende zoutgehalte begint langzamerhand de roestvormlng in de waterleidingbuizen te versnellen, aidus de Internationale werkge meenschap van waterleidingbedrij ven ln het stroomgebied van de Rijn (IAVVR) in haar Jaarverslag over 1974. En het Is bepaald nog niet hun grootste zorg. Veel organi sche chloorverb:ndingen. die vooral in de benedenloop van de rivier in st.Jgende hoeveelheden worden aangetroffen, zijn uit een oogpunt van volksgezondheid bedenkelijk. Het grootste deel komt vermoede lijk met het afvalwater van chemi sche Industrieën in de rivier te recht. Door de nu toegepaste me chanische en biologische zuive ringsprocessen worden ze practisch niet verwijderd. Bij de bereiding van verantwoord drinkwater geeft dat moeilijkheden. Een aanzienlijk deel van de geloos de organische stoffen bestaat ver der uit sulfonzuren, afval van de papierindustrie. De aanwezigheid hiervan maakt ook het verwijderen van andere verontreinigende stof fen nog eens extra moeilijk. EPE De 20-jarige M. A. Hullegie uit Deventer ls gistermiddag bij een verkeersongeluk in Epe om het leven gekomen. Hij werd met zijn motor- flets bij een voorrangsfout door een vrachtauto overreden. PARAMARIBO De Hindosts oppositieleider Lachmon (V its heeft geweigerd een delegatie men te stellen die in Den Hl c besprekingen zou moeten over de rijkswet voor Surins onafhankelijkheid. De voorzip- van de Surinaamse staten. Wijntuin, had hem dit gevraagd Lachmon zei verder, dat in I< geval eerst overeenstemming worden bereikt over een grond} Pas dan kan er een afvaardf naar Den Haag worden ges om het or.afhankelijkheidsdebi te wonen. In de september zal de KLM in veertien extra vluchten uitvof op de route van Paramaribo i Amsterdam. Daarnaast zuil® normale zestien lijnvluchten den uitgevoerd. Indien de aa: gen voor passage daartoe aan| ding geven, kunnen nog vluchten worden verwacht in tember.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 4