Twee synodeleden doen een dutje
ICCC: engelen in
vliegende schotels
Kerk in de wereld
Gemengd zwart/blank
seminarie moet weer
eens verhuizen
Wel katholieken bij
Graham-campagne
Bisschop De Vries
schrijft machthebber
van Namibië
Vandaag
fhsilislil
Bisschop blokkeert
wijding vrouwen
Onze
adresren
Vietnamezen als
stakingsbrekers
Doopsgezinde actie
brengt ton op
Bisschop Zulu
in parlement
Blanke kerk vraagt
voorbede overleg
Lambeth Conferentie
verwacht in 1978
Een paar is
meer dan de
som van twee
Nieuws boeken
Dr. J. A. van Rooy
wordt hoogleraar
I
TROUW/KWARTET DINSDAG 2 SEPTEMBER 1975
KERK/BINNENLAND
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG 'Het is bijna een wonder, dat in de loop van de tweede dag slechts driemaal iemand
wordt waargenomen, die tijdens de vergadering slaapt, naast een aantal leden die geeuwen. Op
woensdag doen twee leden tijdens de vergadering een dutje".
Zomaar een citaat uit het rapport,
dat mevrouw C. I. Dales aan het
secretariaat-generaal van de her
vormde kerk heeft uitgebracht over
de werkwijze van de hervormde
synode in haar plenaire zittingen.
Mevrouw Dales (tot vorig jaar di
rectielid van Kerk en Wereld te
Driebergen) heeft op verzoek die
werkwijze eens kritisch doorgelicht,
mede als onderwerp voor een doc
toraal scriptie andragologie. Zo
maakte zij. gewapend met een
stopwatch en ander materiaal vorig
jaar november drie dagen synode
mee en dat zij haar ogen goed de
kost heeft gegeven, bewijst boven
staand citaat.
in de nachtelijke uren nog stukken
heeft moeten bestuderen, die pas
ter vergadering waren uitgedeeld.
Zowel uit haar eigen observaties als
uit de interviews, die zij had met
synodeleden, komt een nogal nega
tief beeld van de manier van we
ken van de synode naar voren in Tg k|gjn
dit rapport, maar dat is onvermij
delijk, wanneer men een analyse
wil geven met de bedoeling, sugge
sties ter verbetering aan te reiken.
ander gevonden die daar ook voor
het eerst was en die stond daar ook
te kijken en die zei: wat moeten
we nou ik zei ik weet er niks
van, ik weet nog niet eens waar de
vergaderzaal is'.
Slaaptekort
Niet, dat de synodezittingen nu zo
slaapverwekkend zijn, maar ze ple
gen zich wel tot (en over) het
middernachtelijk uur uit te strek
ken. terwijl het om negen uur al
weer aantreden is voor de ochtend
wijding. Neem het een arm synode
lid dan maar eens kwalijk, als hij
Ik weet niks
Er is tijdens zo'n driedaagse bij
eenkomst van de synode te weinig
tijd voor menselijk contact 'in de
wandelgangen'. Typerend is mis
schien wel. dat mevrouw Dales de
indruk heeft, dat een aantal syno
deleden zelfs niet weet, dat tot de
synodeaccommodatie op Hydepark
in Driebergen een bar behoort. De
agenda is overvol. Er zou een gast
heer of -vrouw moeten zijn, al was
het alleen maar om nieuwelingen
in het synodevak op te vangen.
Geïnterviewde: 'Ik had al gauw een
Die vergaderzaal (de bibliotheek
van Hydepark) is veel te klein.
Veel synodeleden blijken een
drempel te moeten overwinnen, voor
zij zich ais spreker opgeven, alleen
al omdat het zo moeilijk is, zich
een weg naar de microfoon te ba
nen. In een periode van vier uur en
44 minuten gingen er volgens de
stopwatch van mevrouw Dales 26
minuten verloren met het lopen
van sprekers naar of van de micro
foon. Eigenlijk is Hydepark voor
synodezittingen ongeschikt en me
vrouw Dales adviseert dan ook om
te zien naar een andere vergader-
Maar ook de wijze van beraadsla
ging is volgens het rapport een
'volstrekt minimale conditie voor
Mevrouw C. I. Dales
een bevredigende beraadslaging'.
Als er een onderwerp aan de orde
gesteld is, vraagt de praeses wie het
woord willen. Er volgt een lange
sprekersrij met een bonte menge
ling van vragen, kritiek, voorstellen
enz. Een werkelijke discussie is er
zelden. De beraadslagingen hebben
een sterk statisch en communica
tie-arm karakter. De wijze van be
sluitvorming aan het eind is niet
zelden chaotisch. De stemming on
overzichtelijk.
Onverstaanbaar
De ouderlingen en de diakenen ko
men te weinig aan het woord, de
predikanten spreken nogal eens in
een voor de andere synodeleden
onverstaanbaar jargon.
Mevrouw Dales suggereert inscha
keling permanent van specialisten
op het gebied van vergadermetho
den, ordening van de materie (be
paalde hoofdzaken in een debat
successievelijk aan de orde stellen)
en doorbreking van het taboe op
het vooroverleg. Vooral dat laatste
zal ongetwijfeld weerstanden op
roepen, omdat dan blokvorming in
de hand wordt gewerkt.
Maar, aldus mevrouw Dales, het feit
ligt er, dat de hervormde kerk stro
mingen van geestverwanten kent.
Het feit ligt er ook, dat vooroverleg
(soms) toch plaats vindt. Het lega
liseren hiervan verhoogt net zozeer
de kans op vruchtbare specifieke
bijdragen als de kans op de zo
gevreesde blokvorming. Naast even
tueel vooroverleg van geestverwan
ten zou regionaal en kategoraal
overleg denkbaar zijn, het laatste
b.v. van ouderlingen of diakenen.
Heel graag
Nogmaals, een rapport als dit legt
onontkoombaar de nadruk op de
onvolkomenheden. Daarom met na
druk de notitie, dat de geïnterview
de synodeleden vrijwel unaniem
zeiden, heel graag aan de synode
vergaderingen deel te nemen. Me
vrouw Dales zelf schrijft ook, bij
herhaling onder de indruk te zijn
geweest van het niveau, dat de
vergadering wist te bereiken. Bo
vendien moet bedacht worden, dat
niet alle fouten tot verminderd re
sultaat leiden. Een vergadering van
mensen die de zaak serieus nemen
en er wat van willen maken, kan
erg veel opvangen.
En het Is tenslotte een blijk van
kracht, opdracht te geven tot het
doen van een dergeLijk onderzoek
en de bevindingen ook openbaar te
maken.
Het moderamen en het breed mo-
deramen gaan zich met het rapport
diepgaand bezighouden en in de
movemberzitting bekijkt de synode,
wat er uit te leren valt. Zonder
stopwatch van mevrouw Dales deze
keer.
ÜMTATA Het federale seminarie, dat dit voorjaar gedwongen
was uit Alice te verhuizen naar Umtata in Transkei zal, naar
wordt verwacht, opnieuw een andere plaats moeten opzoeken. De
aanleiding hiertoe is druk van de eerste minister van Transkei
hoofdman Kaiser Matanzima op de leiding van St.-Bede's Semi
narie in Umtata, waar het federale seminarie een provisorisch
onderdak had gevonden.
De leider van St. Bede s bisschop
Schuster eist van het federale se
minarie dat het de 'herrieschoppers'
van het seminarie verwijdert. Bo
vendien zou het federale seminarie
moeten toestemmen in de aanstel
ling van een toezichthoudende
raad. De leiding van het federale
seminarie noemt deze eisen onmo
gelijk. 'Het is ons duidelijk, dat de
bisschop ons verzoekt weg te gaan,
omdat hij de eerste minister niet
voor het hoofd wil stoten.'
Kaiser Matanzima heeft ernstig be
zwaar gemaakt tegen een stuk, dat
de studenten van het federale se
minarie verspreid hebben tijdens
een dienst op Heldendag dit jaar.
waarin de Zuidafrikaanse regering
heftig werd aangevallen voor haar
bantoestanpolltlek. De studenten,
die deze dienst hielden, worden be
doeld met het woordje 'herrie
schoppers.'
Verwacht word* dat het federale
theologische seminarie voor het ein
de van dit jaar verhuizen zal naar 't
oecumenisch centrum Edendale bij
Pietermaritzburg. Het seminarie is
de theologische opleiding voor pre
dikanten van de anglicanen, de
presbyterianen, de methodisten en
de congregationalisten in Zuid-A-
frika. Aan het seminarie studeren
zowel zwarte als blanke studenten,
hetgeen de Zuidafrikaanse overheid
niet zo aanstaat.
J. M. Labriquc, staflid voor perszaken van de Billy Graham-campagne in
Brussel, schrijft ons:
Graag wil ik ingaan op uw artikel over het zogenaamde fiasco van de Billy
Graham-campagne in Brussel (28-8). Om te beginnen heeft dr. Graham
in het verleden meermalen geweigerd, om een campagne ln Brussel te hou
den. Dat hij dit jaar de uitnodiging aanvaardde, was, omdat hij naar Brus
sel kwam als een van de sprekers op Eurofest '75.
Het Belgische comité, dat hem uitnodigde, vertegenwoordigde geen enkele
kerk, maar bestond uit mensen, die meer mensen Jezus Christus willen
doen kennen. Inderdaad was in het comité geen katholiek, maar dat bete
kent niet, dat zij niet welkom waren.
In werkelijkheid was tachtig procent van de mensen, die naar voren kwa
men om Jezus Christus aan te nemen, katholiek. Sommige van de helpers
waren van een achtergrond zoals de nonnen van 'Les petites soeurs des
pauvres'.
Het is in alle campagnes van dr. Graham gebruikelijk, dat als een katho
liek naar voren komt, de nazorgers niet proberen hem uit zijn kerk te krij
gen. maar integendeel zijn eigen beslissing respecteren. De nieuw geboren
christen krijgt schriftelijke bijbelcursussen thuisgestuurd. Als hij wil, kan
hij meedoen met bijbelkringen. Dezelfde gedragslijn wordt natuurlijk ge
volgd bij protestanten.
Ik kan zeggen, dat de campagne in Brussel succesvol is geweest. Het was
de eerste keer ln de geschiedenis van België, dat iets dergelijks zoveel
mensen op de been bracht (van twaalfduizend op de eerste dag tot acht
tienduizend). Voor de dagbladen was het goed voor de voorpagina's.
Tenslotte, de kritiek kwam van protestantse zijde en niet van katholieke
of buitenkerkelijke journalisten. Vergelijk de verklaring van de directeur
van Youth for Christ België met de verslaggeving in het Franse linkse
weekblad Le nouvel observateur (oplaag een miljoen)!
WASHINGTON Het is nog onze
ker of de aangekondigde wijding
volgende week in Washington van
vijf vrouwelijke diakenen tot pries
ter ln de (Anglikaanse) episcopale
keilt ln de Verenigde Staten door
gang vindt. William F. Creighton,
episcopaal bisschop van Washing
ton. heeft zijn vakantie voor deze
zaak onderbroken. Aan Georg W.
HOOFDKANTOOR:
Nieuwe Zijds Voorburgwal
276-280, Amsterdam.
Tel 020 220383.
Postbus 859.
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Westblaak 9-11, Rotterdam
Tel 010-115588.
Postbus 948.
DEN HAAG/LEIDEN:
Parkstraat 22. Den Haag.
Tel 070-469445.
Postbus 101.
GRONINGEN:
Nieuwe Ebbingest' 25,
Groningen.
Tel 050-125307.
Postbus 181.
ZWOLLE:
Melkmarkt 56. Zwolle.
Tel 05200-17030.
n cthus 3.
NEW YORK Dr. W. Sterling
Cary, president van de nationale
raad van kerken in de Verenigde
Staten, heeft er bij de regerings
werkgroep voor de opvang van
Vietnamese vluchtelingen in Ameri
ka krachtig op aangedrongen, hen
niet zo te laten gebruiken, dat de
rechten en behoeften van de Ame
rikaanse werknemers worden ge
schonden.
Hij reageerde hiermee in het bij
zonder op klachten van Cesar Cha
vez en de 'verenigde landarbeiders
van Amerika', dat Vietnamese
werknemers worden Ingezet om
stakingen te breken. Chavez en de
zijnen voeren al geruime tijd actie
om de minimum-lonen en slechte
werkomstandigheden op citrusplan-
tages en andere agrarische bedrij
ven in Californië tot een aanvaard
baar pell op te trekken.
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM DE actie 'Schip
per. mag lk overvaren' in doopsge
zinde kring heeft ruim negentigdui
zend gulden opgebracht. Dat is het
drievoudige van het streefbedrag.
Het geld is bestemd voor de verhui
zing van mensen uit het arme en
overbevolkte Midden-Java naat an
dere delen van Indonesië. De actie
werd gevoerd door de stichting voor
bbijzondere noden en de doopsge
zinde zendingsraad, in samenwer
king met de uit het werk van de
doopsgezinde zending voortgeko
men evangelische kerk op Java.
Men verwacht, dat nog dit jaar 250
families in staat zullen worden
gsteld, een nieuw bestaan op te
bouwen in Zuld-Sumatra en op Ce
lebes.
Van een correspondent
WINDHOEK De voorzitter van de evangelisch lutherse synode
in Namibië, dr. Lukas de Vries, heeft in een schrijven aan de Zuid
afrikaanse commissaris voor Namibië, Barend J. van der Walt, ge
vraagd om vrijlating van vier gearresteerde kerkleden en om een
einde aan de terreur, die in het land wordt uitgeoefend door de
lijfwacht van hoofdman Klemens Kapuoo van de Herero's.
ESHOWE Bisschop Alpheus
Zulu, de in juni afgetreden
anglicaanse bisschop van Zoe-
loeland is toegetreden tot het
parlement van het thuisland
KwaZulu, dat geleid wordt
door hoofdman Gatsha Butlie-
lezi. Het is niet bekend welke
portefeuille de bejaarde ker
kelijke leider onder zijn be
heer zal krijgen. Hij heeft zijn
parlementszetel te danken aan
de regionale raad van Inkany-
ezi in Eshowe.
De gearresteerden kunnen maan
denlang in afzonderlijke gevangen
schap gehouden worden zonder dat
tegen hen een beschuldiging wordt
ingebracht.
In de petitie 'aan Van der Walt
wordt gezegd dat de lijfwacht van
Kapuoo vijf leden van de lutherse
kerk heeft ontvoerd en overgedra
gen aan de Zuidafrikaanse politie.
Het zijn Otniel Kaakunga, Axel Jo
hannes, Aaron Muchimba, Elifas
Munjaro en A. Naruseb. Zij bevin
den zich in Zuidafrikaanse gevan
genschap.
In het schrijven aan Van der Walt
zegt bisschop de Vries dat de lu-
KAAPSTAD De Nederduitse ge
reformeerde kerk in Zuid-Afrlka
heeft opgeroepen tot voorbede voor
de officiële gesprekken, die deze
maand zullen beginnen tussen be
volkingsgroepen in Zuldwest-Afrika
(Namibië). De dialoog gaat over
het staatkundig bestel voor de toe
komst. De Nederduitse gereformeer
de kerk heeft de hoop uitgesproken,
dat dit een vreedzame toekomst zal
zijn.
therse kerk bereid is tot vreedzame
samenwerking, 'maar onze arbeid
wordt door dit soort ongerechtvaar
digde acties tegen onze kerk en
haar medewerkers bijzonder
verzwaard. Op het moment zien
wij niet ln, hoe de huidige chaoti
sche toestand op enigerlei wijze zou
kunnen bijdragen aan een vreedza
me oplossing van de problemen in
dit land.'
APELDOORN Prof. dr. W. H
Velema is na een periode van acht
jaar als voorzitter van de christelij
ke gereformeerde vereniging voor
kinderbescherming afgetreden. In
zijn plaats werd benoemd prof. dr.
W. van 't Spijker, evenals diens
voorganger hoogleraar aan de theo
logische hogeschool te Apeldoorn.
CAPE MAY (VS) Veel vliegende schotels worden bestuurd door engelen
Gods. Een gering aantal wordt bediend door gevallen engelen.
Deze informatie over vliegende schotels kregen de deelnemers aan dr. Carl
Mclntires vierde jaarlijkse vliegende-schotelconferentie te horen. De con
ferentie werd gehouden in het Christian Admiral Hotel in Cape May onder
leiding van Mclntlre, de president van de internationale raad van christe
lijke kerken (ICCC).
De rond 175 deelnemers werden over de vliegende schotels voorgelicht door
Robert D. Barry, het staflid van het speciale vliegende-schotelbureau, dat
Mclntire twee jaar geleden oprichtte. Met bijbelcitaten (met name het
eerste hoofdstuk van Ezechiël) betoogde Barry, dat vliegende schotels al
lang bestaan en overwegend goedaardig zijn.
AFSCHEID
Zondag jongstleden was het in een
grote, veel te grote, Amsterdamse
kerk feest. Het was feest omdat er
een dominee afscheid nam. Dat
klinkt vreemd, maar 't was wel zo.
Eigenlijk zou ik moeten schrijven:
het was feest ondanks dat er een
dominee afscheid nam. Maar dat
eerste is ook niet helemaal onwaar.
Want het was een goed afscheid.
Iedereen was blij dat hij op die
manier zijn werk voorlopig mocht
afsluiten. Dat hij dit bereikt had.
Want dat hoort bij onze tijd Je
sluit op een bepaald ogenblik je
werk af. Een we hebben dat samen
een beetje laten samenvallen met
een bepaalde leeftijd. Jeremia ging,
voor zover mij bekend, niet met
emeritaat. Hij heeft er wel eens
aan gedacht, schrijft hij in hoofd
stuk 20, maar dat had een andere
achtergrond. In die grote kerk was
blijdschap. Na de dienst ging een
bijna eindeloze stoet van gemeen
teleden, vrienden en bekenden over
het podium langs de dominee. Ik
heb niet gehoord wat ze gezegd
hebben. Ze zullen de neiging gehad
hebben om hem te feliciteren,
maar de meesten zullen hem wel
bedankt hebben. Dat was allemaal
heel goed. Voor hem en zijn kinde
ren, maar ook voor allen die erbij
waren. Omdat het echt was en ge
meend. Omdat er een soort gedach
tenis gesticht werd aan een stuk
werk in grote trouw en bescheiden
heid verricht. Het bleef daar maar
zoemen ln die zomerse warme kerk.
Zoemen van herkenning en van
'wat ben jij veranderd' of 'ik zag
meteen dat jij het was', allemaal
van mensen die om dit stuk pasto
raat heen elkaar heel vaak of mis
schien maar een enkele keer tegen
gekomen waren. Natuurlijk droeg 't
feit 'dat de predikant nog deels in
de wijk blijft werken bij tot deze
dankbare blijdschap, maar toch was
het opvallend, deze verbinding
van afscheid en vreugde. Iets om
naar te verlangen. Amsterdammers
gaan door voor nuchtere mensen,
mensen die niet zo gauw van de
kook zijn, en dat was ook te zien,
maar het was goed om op te mer
ken hoe Amsterdammers ook samen
gewoon blij kunnen zijn omdat
iets zo goed gegaan is en omdat er
hoop is. Of moet ik zeggen: weer
hoop, voor de kerk?
NED. HERVORMDE KERK
Aangenomen: naar Weesp: G. K.
Rebel te Elim, die bedankte voor
Kortenhoef.
Benoemd: tot scholenpastor (part
time) bij de stichting herv. en oec.
scholen te Amsterdam: G. Lans te
St. Michielsgestel.'
ZELFSTANDIGE GEMEENTEN
Overleden: H. Hofman (73 j.) te
Schiedam, voorganger van de vrije
(zelfstandige) hervormde gemeente
op geref. grondslag aldaar.
GEREF. KERKEN
Beroepen: te Dordrecht: L. R. Krol
te Vlaardingen.
CHR. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Bunschoten: R. van
Beek te IJmuiden.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Veenendaal: C. Hege
man te Tholen.
door Aldert Schipper
Barrett (67). emeritus-bisschop van
Rochester, die de wijding zou ver
richten, heeft hij laten weten, dat
deze niet zijn toestemming heeft
diakenen tot priester te wijden.
Voorts heeft bisschop Creighton
verklaard zo spoedig mogelijk met
het bestuurscollege van het bisdom,
met de parochieraad van de kerk in
Washington waarin de vijf vrouwen
als priester te werk zouden worden
gesteld, en met andere kerkbe
stuurslichamen te zullen overleggen
over hun standpunt en verantwoor
delijkheid ter zake.
Verder waarschuwde hij dat on
rechtmatige wijdingen de behande
ling van de kwestie van de vrouw
in het priesterambt in de episcopa
le concentie van 1976 en het aan
vaarden van de vrouwelijke pries
ters ln heel de kerk ln gevaar kan
brengen
CANTERBURY —De anglicaanse
raadgevende raad heeft aanbevolen
ln 1978 weer een Lambeth-confe-
rentie te houden. De laatste Lam-
beth-conferenties werden gehouden
in 1958 en 1968. De laatste ln
Trinidad. De raadgevende raad
(een soort dagelijks bestuur van
negen leden, dat raadgevende be
voegdheid heeft), heeft aanbevolen
de volgende Lambeth Conferentie
te houden in Engeland. De kosten
zouden ongeveer twee miljoen gul
den bedragen. De beslissing over
het houden van een Lambeth Con
ferentie berust bij de aartsbisschop
van Canterbury, dr. Coggan.
De rooms-katholieke kerk be
hoort tot de grootste organisa
ties in de wereld, waar de rech
ten van de mens, waar het de
vrouw betreft, voornamelijk een
dode letter zijn.
Naar deze kerk is het debat over
sexisme memt grote kracht overge
slagen. Het wordt er gevoerd met
een heftigheid, die bij de discussie
in het kader van de wereldraad van
kerken over ditzelfde onderwerp
ontbrak. In de slotverklaring van
een colloquium, dat vorige week in
Leuven werd gehouden, werd aan
de vrouwen die lid zijn van de
pauselijke commissie voor de vrouw
gevraagd, deze commissie te verla
ten. indien hun werkomstandighe
den en de resultaten van hun acti
viteiten zo mager blijven als tot
dusver.
Het colloquium werd georganiseerd
door Pro Mundi Vita, een katholie
ke groep die de gedachten van het
Tweede Vaticaans Concilie wil la
ten doorwerken in de kerk. Bijdra
gen aan de organisatie kwamen
van de wereldraad en van de lu
therse wereldfederatie.
Priesterschap
Aan de studiedagen deden enkele
oversten van vrouwelijke religieu-
zenorden. verscheidene vrouwelijke
theologen, werkzaam bij het hoger
theologisch onderwijs en leiders
van vrouwenorganisaties mee. On
der de aanwezigen waren bijvoor
beeld vier of vijf leden van de
genoemde pauselijke commissie
voor de vrouw. Er waren ook een
aantal protestanten onder de deel
nemers en een groep mannen.
In tegenstelling tot wat wij hadden
verwacht, bestaat er bij de vrouwe
lijke katholieke theologen weinig
animo om door te dringen tot het
priesterschap. Zij vinden wel dat er
geen hinderpaal tot het ambt zou
behoren te zijn, maar zij menen
tevens dat er weinig opgelost is, als
vrouwen doordringen tot de cleri-
cale elite. Zij beschouwen het cleri-
calisme als een van de misstanden.
die verholpen moeten worden. In
de slotverklaring werd clericalisme
in een adem genoemd met racisme
en kolonialisme en (uiteraard)
sexisme als verschillende vormen
van uitbuiting. Bevrijding van de
vrouw gaat volgens het rapport van
een van de werkgroepen van het
colloquium gepaard met bevrijding
van de maatschappij en de kerk
van uitbuitende structuren.
De kerk werd overduidelijk de
schuld gegeven, niet alleen van
sexistische uitbuiting in de kerk
zelf, maar ook daar buiten. In de
(rooms katholieke) kerk heeft de
vrouw niet meer dan een bijrolletje.
Zij mag bij wijze van spreken de
jas voor meneer pastoor ophouden,
een beetje catechisatie geven en
zieken bezoeken en verzorgen. Maar
aan de dingen die in de kerk mee
tellen komt zij niet te pas. En de
houding van de kerk geldt vaak ook
nog als voorwendsel of zelfs als
voorbeeld voor de buitenkerkelijke
praktijk.
Anti-leek
'Het ls bijna onmogelijk om over
nieuwe modellen voor het deelge
nootschap van mannen en vrouwen
ln de Institutionele kerk te spre
ken'. zei een van de werkgroepen
van het colloquium te Leuven en de
groep voegde hier aan toe: 'De
katholieke kerk is anti-leek. omdat
de leek de clericale machtsstruc
tuur bedreigt en zij is tegen de
vrouw, omdat de vrouw de manne
lijke machtsstructuur in gevaar
brengt. Hierdoor laten steeds meer
katholieken het af weten. Zij wor
den apatisch, gaan niet meer naar
de kerk en verlaten het priester
schap en het kloosterleven. Dit is
een onvermijdelijke ontwikkeling,
die misschien zelfs gezond is voor
7%.
de kerk. Maar we zien dit massale
terugtrekken uit de kerk niet als
een realistische strategie, teneinde
de institutionele kerk terug te bren
gen tot het evangelie want de
structuren van de kerk zijn zo taal,
dat zij desnoods kan overleven,
zonder dat er katholieke gelovigen
overblijven'.
De werkgroep, die deze taal uitsloeg
verlangt dat bisschoppen en pries
ters meer omgang met vrouwen
zoeken en dat de vrouwen vaker en
duidelijker laten blijken dat ze er
zijn. De werkgroep raadt vrouwen
aan, zich niet langer te houden aan
kerkelijke wetten, die duidelijk
sexistlsch van aard zijn.
Het celibaat dient volgens deze
groep facultatief te zijn. Aan paro
chies die het oneens zijn met de
discriminatie van vrouwen in de
kerk vraagt de werkgroep bij voor
keur een gehuwde priester te be
roepen. De groep vraagt de bis
schoppen vrouwen die aan de eisen
voldoen, de priesterwijding niet te
weigeren. Desnoods moet een
vrouw maar een wijding buiten de
kerk nastreven, indien zij vergeefs
binnen de kerk daarnaar heeft ge
zocht.
Er werd ook voorgesteld, alvast
een mondiale beweging van chris
tenen te vormen, die niet langer
bereid zijn mee te doen aan kerke
lijk sexisme en die willen begin
nen met het vormen van echte
eucharistische gemeenschappen, die
hun eigen ambtsdragers aanstellen,
mannen of vrouwen, gehuwd of on
gehuwd.
Partnerschap
De belangstellende zal het opvallen
dat dit soort voorstellen toch weer
een eindje verder gaan dan die wel
ke voorkwamen uit de consulatie
die de wereldraad van kerken vorig
jaar in Berlijn hield over hetzelfde
onderwerp. Op mondiaal niveau ne
men de vrouwen het kerkelijk
sexisme niet langer. Kerken, die
nog sexistische trekjes vertonen,
zouden er hun voordeel mee doen,
wanneer zij zich eens door dit soort
bijeenkomsten zouden laten gezeg
gen. Hun reactie zal veelal zijn dat
de bijbel aan de vrouw geen gelijk
waardige plaats toebedeelt.
De presbyteriaanse theologe, Letty
Russell uit de Verenigde Staten is
het met die stelling geheel niet
eens en zij heeft sterke argumen
ten voor haar pleidooi voor part
nerschap.
Haar bijbelstudie gaf aan het collo
quium in Leuven een overtuigende
gespreksbasis. In het verleden zaten
de kerken met teksten uit Genesis
en uit de brieven van Pa-ulus in
hun maag. Dr. Russell keerde ln
haar bijbelstudie de oude voorstel
lingen onderste boven. Zij gaat uit
van het centrale begrip koinonla
(gemeenschap) en zij past dat toe
op de verhouding tussen man en
vrouw. Gemeenschap maakt ons
vrij uit het patroon van overheer
sing en overheerst worden. Het te
gendeel van overheersing is niet
een nieuwe dominantie, maar
dienst. God maakt ons vrij tot
dienst aan elkaar als man en
vrouw. Maar dienst betekent in de
bijbel niet dat je je als voetveeg
laat gebruiken. Dienst is Je voor
elkaar als zelfstandige en verant
woordelijke mensen openstellen.
Dan wordt gemeenschap meer dan
het samengaan van twee afzonderlij
ke mensen. Bij gemeenschap in
dienst blijkt in de bijbel steeds dat
twee mensen meer worden dan een
paar. Dan ben je met z'n drieeën,
met zijn twaalven, met vijfduizend.
De muskusrat door W. J. Doude van
Troostwijk. AO'75 no- 1577. Uitg.
Ivio, Lelystad. 20 pag. 1.40.
Hanns Kurth: Recepten van be
roemde artsen. Oude en nieuwe re
cepten van beroemde artsen die
ons een blik bieden op de oeroude
wijsheid, die parallel loopt aan mo
derne vindingen. Uitg. Meulenhoff,
Baarn. 210 blz. ƒ24.90
A. J. van der Wedden: Meppel, een
stad van karakter. Uitg. Veenstra
en De Vries. Meppel, 136 blz.
Maureen Oswin: De lege uren. Ge
handicapte kinderen in tehuizen.
Uitg. Ambo, Büthoven. 259 blz.
19.50.
G. Heil inga: Tussen aanhalingste
kens. Uitgangspunten in de psycho
therapie. Tweede druk. Uitg. Boom,
Meppel. 159 blz, 15.
Jaroslav Hasek: De lotgevallen van
de brave soldaat Svejk in de werel
doorlog, deel 2. Uitg. Pegasus, Am
sterdam. 316 blz. 18.50.
Karl Marx/Friedrich Engels: Over
het enarchisme. Uitg Pegasus, Am
sterdam 168 blz, 7.75.
Karl Marx: Over godsdienst, staat
en het joodse vraagstuk. Uitg. Pe
gasus. Amsterdam. 114 blz. 6.
Herman de Man: De koets, tweede
druk. Uirg. Querido, Amsterdam.
359 blz. 27.50.
Herman de Man: Een stoombootje
in de mist, negende druk, en
Scheepswerf De Kroonprinces,
achtste druk. Uitg. Querido Amster
dam. 388 blz. 29.50
HOOGEVEEN Dr. J. A. van
Rooy, missionair predikant van de
christelijke gereformeerde kerken
in Vendaland, Zuid-Afrika, is be
noemd tot hoogleraar Oude Testa
ment aan de theologische hoge
school van Hammanskraal.
Aan deze hogeschool doceert reeds
langer dr L. Floor, die eveneens als
christelijke gereformeerd predikant
in Zuid-Afrika werkzaam is. Dr.
Van Rooy, die 43 jaar is, hoopt zijn
vertaalarbeid - de bijbelvertaling in
de Vendataal - te combineren met
zijn professoraat. Hij zal verbonden
blijven aan de zendende kerk van
Hoogeveen.