SS
Hervormde wijkgemeenten willen
niet steeds 'in wording' blijven
Buthelezi komt
als man van
geweldloosheid
Vandaag
Uit de kerkbladen
Hervormde werkdag
over arm en rijk
Onze
adressen
Vrijgemaakten over
vrouwenkie=recht
43 Eerstejaars
in Kampen
Geen staatstoezicht
meer op liturgie
anglicaanse kerk
Ds. Van Pagée
fulltime in
evangelisatie
De kerk heeft
warempel wel
wat gedaan
TROUW/KWARTET MAANDAG 1 SEPTEMBER 1975
KERK/BINNENLAND 2
Van een onzer verslaggevers
gers van modaliteiten.
DEN HAAG Een aantal predikanten van buitengewone wijkgemeenten in wording (b.w.i.w.'s) in Legaliseren
de Nederlandse hervormde kerk heeft een brief geschreven aan het moderamen van de synode. Zij
vragen daarin om een duidelijke kerkordelijke bepaling en regeling van de positie van de b.w.i.w.'s.
Ze willen niet steeds 'in wording' blijven.
B.w.i.w.'s ontstaan daar, waar een
bepaalde modaliteit, die in het ge
heel van de hervormde kerk wel als
legitiem wordt ervaren, plaatselijk
door de kerkeraad niet geaccep
teerd wordt. Het merendeel van de
ze b.w.i.w.'s is gsitueerd in ge
meenten van gereformeerde-bonds-
signatuur (veelal op de Veluwe).
brief van de predikanten, dat van
de beoogde integratie weinig of
niets terecht komt. Bovendien blij
ken de moeilijkheden, die zich
voordoen wanneer een b.w.i.w. ein
delijk is vertegenwoordigd Ln de
centrale kerkeraad (kerkordelij k
bezien: een béw. is geworden) niet
geringer dan tevoren.
Kerkordelij k gezien 'viert' de Gevestigd
b.w.i.w. dit Jaar haar tienjarig be
staan. overigens zonder feestvreug
de en felicitaties. Toch zal dit Jubi
leum niet ongemerkt kunnen voor
bijgaan. Voor 31 december zal de
generale synode zich moeten bezin
nen op een eventuele herziening
van de overgangsbepalingen, waar
in de positie van de b.w.i.w. voor
tien Jaar was geregeld In de no-
vemberzltting van de synode zal
deze zaak aan de orde komen.
Het feit, dat er nog steeds nieuwe
b.w.i.w.'s bij komen, wijst in een
andere richting dan integratie. Ver
schillende b.w.i.w.'s zijn uitgegroeid
tot gevestigde gemeenten, waarin
de nood van de situatie niet of
nauwelijks meer wordt ervaren,
evenmin trouwens als Ln het ande
re deel van de plaatselijke gemeen
te.
Tien jaar ervaring leert, aldus de
De predikanten stellen in hun
brief, dat het voortbestaan van de
b.w.i.w. niet losgedacht kan worden
van het voortbestaan van de moda
liteiten ln de hervormde kerk. De
gevolgen dienen hiervan dan ook te
worden gedragen door de hele kerk.
Zij vragen de synode om een be
leidsbeslissing, waarbij het volgens
hen gaat om een keuze uit drie
mogelijkheden.
De synode kan de bestaande nood
situatie continueren, waarbij de
b.w.i.w. wordt gezien als een tijde
lijke pastorale noodmaatregel. Doel
blijft dan zo spoedig mogelijke op
heffing of integratie.
Kiest de synode voor het 'ideaal'
van integratie, dan verwachten de
predikanten van haar initiatieven,
die de ontwikkeling van de afgelo
pen tien jaar kunnen tegengaan,
niet alleen op plaatselijk, maar ook
op hoger niveau, in het bijzonder
in het overleg met vertegenwoordi-
Als derde mogelijkheid zien de pre-
disanten een normalisering en le
galisering van de reeds gegroeide
zelfstandigheid van de b.w.i.w. De
b.w.i.w. en de b.w. zouden dan een
legitieme plaats in de kerkorde
moeten krijgen. Zij stellen voor dat
geval ook een andere minder dis
criminerende, benaming voor: 'mo-
dallteitsgemeente' of 'deelgemeen
te'.
Tenslotte vragen de predikanten in
hun brief een nadere bestudering
van de theologische en sociologi
sche oorzake van het ontstaan en
de ontwikkeling van de b.w.i.w.'s.
Wil dit gesprek zinvol zijn, dan zal
het gevoerd moeten worden op de
drie niveaus van de geledingen van
de kerk, namelijk synode en moda
liteiten, predikanten en meerdere
vergaderingen, kerkeraden en ge
meenteleden.
De brief is namens de kring van
predikanten ondertekend door ds.
R. Dijkmeijer, te Putten, ds. A.
Stegenga te Barneveld en ds. E.
Gijsbers te Vreeswijk.
Van een onzer redacteuren
AMERSFOORT Ongeveer tweehonderd actieve hervormde ge
meenteleden uit het hele land maakten zaterdag een werkdag mee
over arm en rijk in de samenleving. Het ging nu eens niet om een
extra schep informatie over de derde wereld, aangereikt door
professor zus of doctorandus zo. De bedoeling was een informele
uitwisseling in gespreksgroepen van eigen ervaringen.
Diakenen, leden van zendingscom
missies. vredeswerkgroepen, actie-
groepén of 'gewone' gemeenteleden,
die allen gemeen hadden, dat zij
zich ln hun gemeente speciaal in
zetten voor de vragen van gerech
tigheid in de economische wereld
verhoudingen.
Wat voor veranderingen maakt
ontwikkelingssamenwerking nodig
ln onze kerkelijke gemeenschap, in
onze samenleving? Hoe kan je daar
in eigen gemeente aan werken?,
Wat voor getuigenis gaat daarvan-
uit naar het politieke leven? Zie
hier een paar van deze vragen.
Het was zeker zinvol dat deze dag
begon met een bijbelse bezinning
over machteloosheid een gevoel
waar iedereen ln dit werk regelma
tig last van heeft. Je voelt je
machteloos, omdat de feiten zo
hard zijn en jou zo hard maken, zei
Maria de Groot. Je voelt je mach
teloos in de strukturen van de we-
woord van Jezus haar ganse levens-
Maria de Groot wees op de weduwe,
die twee koperstukjes ln de tempel-
kist wierp en daarmee volgens het
woord van Jezus haar ganse leven-
onderhoud. 'Het offer werd weer
offer, de offerkist weer plaats van
aanbidding. ZIJ leefde riskant met
het oog op de sjaloom. Zij stelde
zichzelf geheel ln de waagschaal.
De gemeente, Christus' bruid, ver
bergt zich vandaag ln de gestalte
van deze weduwe, of zij is de rijke,
achteloos gevend. Het offer wordt
weer offer, de navolging stap voor
stap en kwetsbare gang door de
straat', aldus Maria de Groot, die in
deze machteloosheid Paulus' woord
citeerde: als ik zwak ben, dan ben
ik machtig.
Politiek
Ervaringen? Uit de groepen kwam
wel dit beeld naar voren, dat zen
ding en werelddlakonaat het goed
doen ln de gemeenten, maar dat er
moeilijkheden komen, zodra men er
UIT
VAN LEZERS
Doelstelling
Betreft: berichtgeving over de
kwestie fakulteitsbestuurder V U. en
de doelstelling. Uw artikel geeft de
indruk alsof voor (sub)fakulteitsbe-
stuurders in 't geheel geen regeling
bestond Inzake instemming met de
doelstelling van de Vrije Universi
teit toen de universiteitsraad be
sloot voor deze groep universitaire
bestuurders een (tijdelijke) rege
ling ln te voeren.
Deze indruk is onjuist. Het univer
siteitsreglement kent reeds vanaf
zijn inwerkingtreding ln 1972 de
bepaling dat van (sub)fakulteitsbe-
stuurders (evenals van bijvoorbeeld
leden van het college van bestuur,
hoogleraren en andere leidingge
vende funktionarissen) wordt ver
wacht dat zij schriftelijk of monde
ling verklaren in te stemmen met
de doelstelling. Aan deze regeling
werd wat betreft (sub)fakulteltsbe-
stuurders niet de hand gehouden.
Het zou te ver voeren in dit ver
band op de redenen hiervan in te
gaan. In afwachting van een defini-
tiege regeling van dehele kwestie
is thans een tussentijdse regeling
getroffen.
Terzijde merken wij op dat het
inderdaad een feit is dat in ver
band met de bepalingen rond de
doelstelling in de huidige situatie
niet alle studenten aan de Vrije
Universiteit die dit wensen aan het
bestuurswerk kunnen deelnemen.
De schuld hiervan ligt echter niet
bij de Vrije Universiteit doch is te
wijten aaan de landelijke kwestie
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet, Postbus 859, Amsterdam.
Bij publikatie wordt de naam van
de schrijver vermeld.
van de beperkte toelating van stu
denten (stops en plaatsingskom
missies). Hierdoor studeren aan de
Vrije Universiteit mensen die deze
universiteit niet zelf hebben geko
zen. Men mag evenwel niet ver
wachten dat de Vrije Universiteit
om deze reden bepaalde principiële
uitgangspunten en doelstellingen
overboord zet.
Amsterdam
Dr. P. Kuijper, voorzitter en mr. F.
F. G. Postema, sekretaris Universi
teitsraad V.U.
Taal
In een tijd waarin het er meer dan
ooit op aankomt elkaar goed te
verstaan, vind ik het streven om
het 'Fries' en misschien straks het
'Gronings' op school als een ver
plicht vak op te nemen onbegrijpe
lijk. Het is m.i. wenselijker om b.v.
het 'Esperanto' in te voeren en
déérvoor op nationaal en internati
onaal vlak moeite an Inspanning te
getroosten: begint men elkaar eerst
te verstaan wat de taal betreft, dan
zijn de mogelijkheden om elkaar
ook in ander opzicht te 'verstaan'
in eiK geval verruimd.
Neede
Joh. Bonnes
Portugal (4)
HOOFDKANTOOR:
Nieuwe Zijds Voorburgwal
276-280. Amsterdam.
Tel 020-220383.
Postbus 859.
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Westblaak 9-11. Rotterdam
Tel 010-115588.
Postbus 948.
DEN HAAG/LEIDEN:
Parkstraat 22. Den Haag.
Tel 070-469445.
Postbus 101.
GRONINGEN:
Nieuwe Ebbingestr 25,
Groningen.
Tel 050-125307.
Postbus 181.
ZWOLLE:
Melkmarkt 56. Zwolle.
Tel 05200-17030.
Postbus 3.
Ik ben jammer genoeg geen familie
van Fidel. Het zou me ook al niet
verbazen als iemand zou zeggen dat
ik door de KGB betaald werd om
de rust en orde van dit paradijs
van geLijkheid te verstoren. Nog
maals ik ga niet in op een discussie
over democratie in abstracto. Wat
ik daar over denk staat heel sumier
in mijn laatste artikel waar de
Trouw nog geen zesde van gepubli
ceerd heeft (wat ik wel begrijpelijk
vond) maar waar een hutspot van
gemaakt is door zinnen door elkaar
te husselen zodanig dat een ridi-
kuul geschrift overbleef. Overigens
zou ik mij niet schamen als het
'sieraad' door de Prawda gepubli
ceerd werd, wat trouwens uitgeslo
ten is met het oog op wat ik over
Rusland denk en wat ik in één zin
in dat artikel had samengevat.
Delft
Julio Castro
Portugal (5)
Het is ongelofelijk dat er mensen
zijn die zich te buiten gaan aan
scheldpartijen als er kritiek wordt
geuit op hun schUndemocratic die
zij niet tegen kunnen spreken. Als
zij hun geschiedenis beter hadden
geleerd zouden zij hebben geweten
dat, voordat het kapitalisme zijn
intrede had gedaan, er wel een
maatschappij vorm bestond, waarin
iedereen het voor het zeggen had.
In Portugal probeert men een
systeem te bereiken waarin de ar
beiders en militairen het voor het
zeggen hebben door middel van ra
den (een soort verbeterde vorm
van ondernemingsraden). Om zo
vanuit deze raden de gemeentera
den te kiezen en de hogere orga
nen. Over democratie gesproken.
Hieronder volgen nog een paar
voorbeelden van onze democratie:
Soldaten krijgen gevangenisstraf
voor het meedoen aan een demon
stratie ook al zijn zij inmiddels uit
militaire dienst. Dankzij de demo
cratie hebben wij inmiddels 250.000
werklozen en 50.000 mensen zitten
met werktijdverkorting. Terwijl ou
dere werknemers nooit meer aan de
slag komen.
Amsterdam
G. Herders
Van een onzer verslaggevers
KAMPEN De generale synode
van de gereformeerde kerken (vrij
gemaakt) is begonnen met de be
handeling van het vrouwenkies
recht. De synodecommissie, die de
bespreking heeft voorbereid, wijst
ln haar rapport de conlcusles van
het studledeputaatschap over deze
zaak af.
Deputaten kwamen ln hun rapport
aan de synode tot de conclusie:
'Op grond van wat de Heilige
Schrift ons leert aangaande taak
en plaats van dc vrouw, is het de
kerkeraden niet geoorloofd bij de
verkiezing van ambtsdragers toe
te staan, dat de vrouwen een voor
keurstem uitbrengen'.
De commissie uit de synode is ech
ter van oordeel, dat de deputaten
niet hebben aangetoond, dat het
uitbrengen van een stem een vorm
var. gezag is. Ook is de conclusie
van de deputaten volgens de com
missie onvoldoende exegetisch ge
fundeerd. Daarom stelt de commis
sie voor, de zaak opnieuw aan een
deputaatschap ln studie te geven
en op de volgende synode, over drie
Jaar, verder te behandelen.
Dr. A. Blommerde naar
bisschoppensymposium
UTRECHT Afgevaardigden van
priesterraden in Nederland hebben
dr. A. Blommerde, deken van Zee
land (NB), aangewezen als hun
waarnemer bij het derde symposi
um van de Europese bisschoppen,
dat van 14 tot 18 oktober wordt
gehouden. Hij is ook vertegenwoor
diger van Vlaanderen.
De afgevaardigden van de Neder
landse priesterraden houden zich
momenteel bezig met de voorberei
ding van de tweede Europese bij
eenkomst van priesterraden, die
van 26 tot 30 maart in Wenen
wordt gehouden. In Wenen zal de
nadruk liggen op onderlinge infor
matie en communicatie. Als onder
werp is gekozen: spiritualiteit van
de priester en de deelname van de
leek aan de pastoraal en de nieuwe
bedieningen.
KAMPEN De theologische hoge
school van de gereformeerde ker
ken heeft 43 eerstejaars studenten
ingeschreven.
een 'proces van bewustwording' aan
probeert te koppelen. Geen politiek
ln de kerk!
Bij de tweeprocentsactie voor ont
wikkelingssamenwerking ligt dat
nog moeilijker. Er zijn gemeenten,
waar de twee procent vlot betaald
wordt, maar daar is het dan dik
wijls een diakonie of ander colle
ge. dat goed bij kas zit, dat een
dergelijk besluit genomen heeft,
zonder dat dat nu werkelijk leeft in
de gemeente.
De actievellngen voelen zich vaak
geïsoleerd van de grote rest van de
gemeente, een clubje gelijkgezin
den, hobbyisten, krijgen gauw het
etiket 'links' opgeplakt, omdat zij
met deze dingen bezig zijn. Ander
zijds hebben zij zelf ook wel de
neiging, dat bleek ook duidelijk
op deze'dag voor zich met enige
gretigheid de benamingen 'links' en
'sociaal bewogen' op te eisen. Wat
te denken van opmerkingen als
'Christus was links' en 'rechtsen
zijn best aardige mensen. Wij wis
ten er een paar in onze kadertrai
ning te betrekken en ze werden na
verloop van tijd vanzelf links'.
Bezinning
Maar ook was er de zelfbezinning:
kennelijk zijn wij zelf voor vele
van onze medechristenen nog niet
genoeg geloofwaardig. Wat kunnen
wij daaraan doen? Wij moeten
meer laten zien. dat onze stelling-
name niet primair uit politieke
overtuiging, maar uit ons geloof
voortkomt. Wij moeten meer bereid
zijn, zelf in onze levensstijl duide
lijk en stap terug te doen.
D_ werkdag (een experiment, dat
door de deelnemers als geslaagd
werd beschouwd) was een initiatief
van de commissie ODZ. Dat is de
overlegcommissie van de landelijke
hervormde organen op het gebied
van ontwikkelingssamenwerking,
wereld)diakonaat en zending.
AMERSFOORT Chief Gatsha
Buthelezi is niet uitgenodigd als
een Bantoestan-leider, maar als
een geweldloos strijder tegen
apartheid. Dit zeggen de organisa
toren van zijn bezoek, een aantal
Nederlandse vredesgroepen in een
nadere verklaring.
Buthelezi komt van 24 tot 27 sep
tember, tijdens de interkerkelijke
vredesweek, maar zijn bezoek kan
volgens de organisatoren los gezien
worden van de organisatie van die
week als zodanig.
In hun verklaring zeggen de doops
gezinde vredesgroep, de evangeli
sche solidariteitspartij, het centrum
voor geweldloze weerbaarheid, de
quakers en kerk en vrede, dat in
Zuid-Afrika, evenals in andere situ
aties van onderdrukking, twee
typen bevrijdingsbewegingen zijn
ontstaan. Binnen het ene type ziet
LONDEN Vandaag is officieel
een eind gekomen aan het eeuwe
noude staatstoezicht op de liturgie
van de anglicaanse kerk van Enge
land.
Voortaan heeft niet langer het
Britse parlement het laatste woord
in binnenkerkelijke zaken als de
vormgeving van de eredienst. Als
de kerk van Engeland haar liturgie
wil wijzigen, kan haar synode daar
toe nu besluiten, zonder dat voor
de uitvoering gewacht moet worden
op de formele toestemming van de
Britse (vaak-niet-anglicaanse of
zelfs niet-christelijke) parlementa
riërs.
Overigens verwacht men niet, dat
de synode gretig gebruik zal maken
van haar nieuwe rechten. Naar het
zich laat aanzien, zal zij zich voor
lopig beperken tot een hooguit
toestaan van enkele alternatieve
vormen van eredienst naast die in
het historische Book of Common
Prayers.
men alleen nog de mogelijkheid om
met geweld oplossingen te berei
ken, binnen het andere type wil
men blijven zoeken naar niet-ge-
welddadige oplossingen.
In het geval van Zuid-Afrika ope
reert de eerstgenoemde goeddeels
buiten de grenzen van Zuid-Afrika.
Zij heeft haar kantoren ook in
Europa waardoor het haar, ge
steund door diverse actiegroepen,
lukt een vrij goede publiciteit te
krijgen. De genoemde vredesgroe
pen noemen dit op zich een goede
zaak, maar geven vanuit hun paci
fistisch standpunt met name steun
aan de geweldloze bevrijdingsbewe
ging in Zuid-Afrika. Te meer daar
deze veel minder bekendheid heeft
in Europa.
Zelfmoord
In tal van artikelen en interviews
heeft Buthelezi verklaard dat zijn
keuze voor de geweldloze strijd te
gen apartheid niet alleen principi
eel gefundeerd is, maar ook een zeer
praktisch achtergrond heeft. Gezien
het enorme wapenarsenaal van de
Zuidafrikaanse regering gelooft hij
niet, dat met geweld iets is te
bereiken, tenzij men zelfmoord wil
plegen. Buthelezi gebruikt de Ban-
toestanpolitiek als een middel in
zijn geweldloze strategie om, zoals
hij zelf zegt, de Zuidafrikaanse re
gering te ontmaskeren en te strij
den voor de emancipatie der zwar
ten. Dat hij zelf niet gelooft in de
Bantoestanpolitiek, heeft hij vanaf
het begin duidelijk gesteld.
Tijdens twee openbare bijeenkom
sten zal Buthelezi spreken over
'The non-violent struggle against
apartheid inside South Africa.' De
eerste bijeenkomst wordt gehouden
op donderdag 25 september in de
aula van de Vrije Universiteit. De
Boelelaan 1105 te Amsterdam, aan
vang 20 uur. De tweede bijeen
komst wordt 26 september in Arn
hem gehouden. Verder zal Buthelezi
spreken met vertegenwoordigers uit
kerkelijke politieke en vakbewe-
gdngskringen en van de pers.
ZO IETS MAG U NOOIT
OVERKOMEN
Het verhaal uit het evangelie, dat
bij de zondag van gisteren hoort ls
velen bekend. Het is een lijdens
aankondiging met daarop die
woorden van Jezus waarbij hij zijn
discipelen eraan herinnert dat wie
Hem volgen wil ook een kruis te
dragen krijgt en zichzelf moet ver
loochenen. De verbinding tussen die
twee, Jezus' eigen lijdensaankondi
ging en de oproep om Hem in
zelfverloochening te volgen, ligt in
de opmerking van Petrus en het
antwoord van Jezus daarop. Petrus
hoort namelijk dat woord over het
komend lijden van de Heer aan,
maar verzet er zich meteen tegen.
Dat verhoede God. zegt hij en
voegt er, met de duidelijke bedoe
ling van Jezus gerust te willen
stellen, aan toe: Zoiets mag U
nooit overkomen. Met daarbij de
onuitgesproken vermelding: wij
zijn er ook nog! Het is duidelijk
dat het goed bedoeld is van Petrus.
Hij kan zich niet voorstellen dat
deze man die zich zozeer in zet voor
anderen een dergelijk smadelijk
einde zal hebben. Dat mag eenvou
dig niet, al zou de laatste steen dan
boven moeten komen. Maar on
danks de goede bedoeling, spreekt
Jezus daarop meteen van een sa
tan, een tegenstander: Petrus is
daarmee niet mèt Hem, maar tégen
Hem. Petrus zal dat moeten leren
begrijpen, dat Jezus een weg te
gaan heeft die onbegrijpelijk is, die
tegen alle regels strijdt. Een weg
van uiterste solidariteit, van een
liefde tot het einde. En daarom
klinkt het wel mooi - zoiets mag U
niet overkomen - en Petrus heeft
gelijk, zoiets is een onmogelijke
zaak, maar dat is nu Juist het
evangelie, dat Hij het onmogelijke
van onze situatie op zich neemt, en
daaraan verbindt de Heer nu met
teen de situatie van de discipel. Die
zal het ook moeilijk krijgen. Ver
bondenheid met deze Heer betekent
van onze situatie op zich neemt. En
in die situatie zai die stem telkens
terugkeren: zo iets mag u niet
overkomen! Dat vraagt de Heer
niet van je! Zo ver hoef je nu ook
weer niet te gaan! Iemand die er
niets van weet. of iemand de er
juist alles van weet en niet wil dat
er menser. achter deze Heer aan
gaan (Mattheus 16, 21-27).
AMSTERDAM Oud-hoofdleger-
predikant ds R. J. van Pagée gaat
zijn tijd thans geheel wijden aan
het evangelisatiewerk in Amster
dam.
Per 1 augustus is ds. Van Pagée, die
59 jaar is. gepensioneerd. Geduren
de 21 jaar was hij legerpredikant,
waarvan de laatste vier jaar hoofd-
legerpredikant. Voor het werk, dat
door hem verricht werd, is hij be
noemd tot ridder in de orde van de
Nederlandse Leeuw.
Ruim twaalf jaar gaat ds. Van Pa
gée al voor in de 'diensten met be
langstellenden' in de Amsterdamse
Spuikerk met Piet van Egmond aan
het orgel. Tot nu toe was hij nau
welijks in staat, aan dit werk enige
nazorg te geven.
Thans heeft ds. van Pagée zich in
Amsterdam gevestigd en is hij vol
ledig beschikbaar voor dit werk, dat
inmiddels is uitgegroeid tot een or
ganisatie met zestig medewerkers.
Ds. Van Pagée doet zijn werk in
het kader van een akkoord van
samenwerking van de Amsterdamse
christelijke gereformeerde kerken
(waartoe hij behoort) en het comi
té 'Diensten met belangstellenden'.
In Present, het kerkblad van her
vormd Amsterdam en Amstelveen,
gaat ds. H. A. Visser in op de
kritiek van buitenstaanders op de
kerk:
Wij Christenen zijn dan gewend in
onze schulp te kruipen en maar toe
te geven, dat het met die kerk van
ons niets is. Terwijl het ook wel
eens goed is, om de mensen duide
lijk te maken, dat die kerk in de
loop der eeuwen en ook in o ze
eeuw warempel wel wat gedaan
heeft dat de moeite van 't vermel
den waard is. Toen alle politieke
partijen nog hun koloniale dromen
droomden, deed de zending al ont
wikkelingswerk van formaat en
pleitte ze b.v. in de persoon van
Kraemer voor bevrijding van Wes
terse voogdij. Toen iedereen nog
geloofde in de stelling dat vrede
bestond bij de gratie van de
atoombom, zei nota bene onze ei
gen synode 'nee.' De wereldraad
van kerken voert, tegen alle kritiek
vanuit de hele wereld in, een eigen
strijd tegen het racisme. In Duits
land was de kerk de enige instantie
die na de oorlog, dwars tegen de
publieke opinie in bij monde van
Niemöller namens zijn volk schuld
belad. Zij alléén pleitte voor er
kenning van de Duitse twee
deling en iemand als Bisehof
Scharf bezocht Ulrike Meinhof in
de gevangenis in Berlijn, ook al
stelde hij zichzelf en zijn kerk
daardoor bloot aan de meest
kwaadaardige laster. Moet ik nog
meer namen noemen? Helder Ca
mera, Martin Luther King, Beyers
Naudé en duizenden anderen, ook
in Nederland, leven en leefden uit
de boodschap van de kerk, waar
tallozen, die voor geen procent
presteerden wat zij deden, op 't
ogenblik tegenaan plegen 'te wate
ren.' O ja. de kerk is een menselijk,
vaak al te menselijk instituut. Maar
laten we ons door de goedkope
kritiek van hen, dae haar niet ken
nen en liefhebben niet laten inti
mideren.
Gemeenschap
Politiecommissaris W. M. van Andel
doet in Gereformeerd Den Haag
acht suggesties om het begrip ge
meenschap der heiligen in praktijk
te brengen:
1. Zouden alle kerkelijke instituten
dit onderwerp op de eerste verga
dering van het werkseizoen niet
een als enig agendapunt op de
agenda kunnen plaatsen?
2. Een training in gesprekvoering
en vooral luistertechniek voor al
len die mee willen doen, zou aan
beveling verdienen.
3. Jeugd zou in enthousiasme haar
schouders meer onder dit stukje D
praktisch christendom kunnen zet- r>elljdeniS
ten. Jeugd kan soms beter en ver-
frissender naar anderen luisteren
dan wij denken.
4. Openstelling van allerlei min of
meer besloten lokaliteiten voor an
deren die een warm onthaal en
menselijke waardering missen (so
ciëteiten, gespreksgroepen, bijbel-
kringen, bejaardencentra en vult u
zelf maar in).
5. Activering van de gehele ge
meente via prediking, catechese en
lectuur om in blijdschap de handen
uit de mouwen te steken, letterlijk
en figuurlijk bedoeld.
6. Inventarisatie van wat mogelijk
is. Uit de praktische daad vloeit
vaak vanzelf het goede geestelijke
contact voort.
7. Goede organisatie van dit betoon
is noodzakelijk. Ik bedoel dit: te
veel overhoop halen en niet ver
werken veroorzaakt alleen maar ge
voelens van onmacht. Als ieder ge
meentelid een kleine doch te
verwerken taak aanpakt is het doel
te bereiken.
8. En nu tenslotte praktisch gere
deneerd: een autoritje, een tochtje
naar de kerk, een boodschap doen,
een brief schrijven, een glaasje
drinken, een eenvoudig gesprek
voeren, een tuin opknappen c.q.
onderhouden, een vrijwillige baby
sit, een afwas doen en vult u zelf
maar in. Ik geloof dat onze kerk
levendiger en blijer zal worden als
we weer teruggaan tot de daad van
het geloof. De Bijbel staat er vol
van. Laten we in de kerkddenst
daarover samen maar eens praten,
naar elkaar luisteren en zo elkaar
helpen op het pad dat we gaan
moeten.
In het Gereformeerde Weekblad
(uitgave Kok) noemt dr. B. Wentsel
vier voorwaarden voor een nieuwe
belijdenis:
a. Ons uitgangspunt is en dient te
zijn de gehoorzaamheid aan de
Schrift en de gemeenschap met het
belijden der vaderen.
b. Teven dient beseft te worden
dat een belijdenis moet functione
ren in de eredienst en de cateche
se. Welnu, thans doen in de eere-
dienst functioneel dienst: het Lie-
boek (een geweldig stuk belijden)
en de Heidelbergse Catechismus,
die bovendien als catechetisch ma
teriaal zakelijk nog dienst doet. Wij
hebben geen enkele behoefte aan
een belijdenis die bijgezet wordt in
de ijskast en na tien jaar vergeten
is. Een belijdenis dient eredienste-
lijk en catechetisch te functione
ren. Daarom ls m.i. het meest juiste
uitgangspunt voor het aanzetten
van een nieuwe belijdenis dit ge
zichtspunt. Het model van een ge
tuigenis zal slechts korte tijd dienst
doen. En het is de vraag of het
bruikbaar is op catechisatie. En ze
ker als we de jongelui nog iets
willen laten leren. Ik bepleit dus
een catechisatiemodel.
c. Men beweert wel eens dat de
Heid. Catechismus zoveel 'succes'
heeft geoogst omdat deze in de
psalmbundel van Datheen werd ge
plaatst. Ik kan deze bewering niet
controleren. Hoe het ook zij, het is
duidelijk dat, indien een nieuwe
belijdenis achterin het liedboek
wordt geplaatst, dit het gemeen
schappelijk belijden kan helpen be
vorderen. Dat krijgen de mensen
immers wekelijks onder ogen.
d. Het gaat er nu om dat dit
nieuwe belijden aansluit bij de be
staande drie formulieren om de
continuïteit te waarborgen. Het
gaat niet om een vervanging van
de drie formulieren van enigheid,
maar om een daarmee correspon
derend adequaat geschrift waarin
het Apostolicum, de Tora, de drie
slag: zonde, genade, dankbaarheid,
optimaal tot hun recht komen.
Noem het een actuele toespitsing
van het oude belijden.
