Suriname in impasse Nederlaag Van Huiten Schippersblokkade treft hart van onze economie het er in het CDA wèl toe doet Vervoersbonden en werkgevers hekelen blokkade 'arlement vraagt uitstel behandeling rijkswet le - Kostbaar loos alarm bij booreilanden PvdA-voorzitster gaat begroting kritisch bekijken Leeuw voor drs R. Zijlstra Roxasect Larvendoder CNV: redding ten koste van anderen §>1et de boeddhisten, maar de kleurloze middenfiguren CDA in discussie p UW/KWARTET WOENSDAG 27 AUGUSTUS 1975 BINNENLAND n een onzer verslaggevers IN HAAG Het wordt steeds jdelijker dat in Suriname a de vooravond van de onaf- Hkelijkheid het landsbe- uw ljür in een politieke impasse geraakt en steeds sterker rdt daarom de aandrang en [wil bij heel wat politici om 2 da( parlement te ontbinden om i die manier te komen tot juwe verkiezingen. arlijk is het de vraag of nleu- ;rkiezingen iets zullen oplossen d zeliui ver en evenzeer is de vraag of de da tum van onafhankelijkheid (25 no vember) omwille van die verkiezin gen moet worden versteld. Het is vooral deze vraag (een vraag zon der antwoord voorlopig nog) die in de discussie centraal staat. In elk geval voelt parlementsvoor zitter Wijn tuin niet veel voor ver vroegde verkiezingen. Gisteren gaf hij ais zijn persoonlijke mening aan het Surinaamse persbureau In forms te kennen dat verkiezingen nu de vijandschap tussen dé ver schillende bevolkingsgroepen wel eens zou kunnen vergroten. Het dagblad 'De Vrije Stem' denkt kennelijk in dezelfde richting. In een commentaar drong het blad gisteren aan op de vorming van een nationaal kabinet ter voorbe reiding van de onafhankelijkheid. Zoeken Het zoeken naar de verdwenen par lementariër Lee Kong Fong (de man die heel misschien met zijn ene stem de regering weer aan een meerderheid in het parlement kan helpen) gaat inmiddels nog steeds voort. Mevrouw Liesdek, die samen met Lee Kong Fong uit boosheid over de regering uit de regeringscoa litie in het parlement stapte, zet ondertussen haar openlijke strijd tegen het bestuur van de Nationale Partij Suriname voort, waarbij met name waarnemend-partijvoorzitter (en premier) Henk Arron het moet ontgelden. Een echte voorzitter heeft de partij niet sedert het over lijden van Pengel in de zomer van 1970. Er komt daarbij heel wat oud zeer boven, dat voor een groot deel in het persoonlijke vlak ligt. Wat daar ook van zij: het is duidelijk dat ook voor mevr. Liesdek de kwestie vam de Surinaamse grondwet meer aanleiding dan oorzaak is voor haar desertie uit de regeringsgelederen: net als de oorzaak van Lee Kong Fongs desertie eerder gezocht moet worden in het onbehagen bij diens handeldrijvende achterban ndan in echte bezorgdheid over de juridi sche schemertoestand, die Suriname bij zijn onafhankelijkheid dreigt in te gaan. Uitstel bron rolg van pagina 1 1 vaiepvaart) niet te kunnen berei- als de EV niet wordt afge- .kenfft' Hij wil overigens niet een Hg vrije concurrentie bewerk ten. maar dit aan regels bin- staatssecretaris hoopt dat door aer vrij laten van de concur- lingijte een aantal schippers zal be- Hn gebruik te maken van de ïoemde sloopregeling, waar de vervoerscapaciteit tot zijn proporties zal worden te- icht en er voor de overblij- schippers een goede boter- te verdienen zal zijn. Schip die gebruik willen maken van >pregeling krijgen als zij hun laten slopen, een uitkering het rijk al naar gelang de van het schip. duw Smit-Kroes (VVD) trok ailing van de staatssecretaris er een overcapaciteit zijn, jfel. Zij wees erop dat je [zonder meer over overcapaci- kunt spreken. 'Overcapaciteit af van een aantal factoren, het wisselend aanbod van te eren goederen en de grootte de schepen.' Mevrouw Smit eet de bewindsman dat hij te 'g onderzoek had verricht naar Destand in de wereld van de °_°rJenvaart. Zij verweet hem bo- lien dat hij het overleg met de 'ckenen steeds had tegenge- kkade afgekeurd ineeste partijen in de Kamer Hen gisteren de blokkade af. giommissie van verkeer en wa- aat die gisteren, voor de aan- van de Tweede Kamerverga- j,ig nog bijeen kwam, distan tie zich dan ook van deze acties, fr druk van de acties werden ïrk#e wetsontwerpen, die op deze j a betrekking hebben, overigens T dagen eerder behandeld dan Gedoeling was. Dit onderwerp /07» maandag pas voor donderdag lan£ agenda. Het kamerlid Drees t jO) wond zich gisteren aan het irJ van de vergadering nogal op ^het feit, dat de behandeling onderwerp werd vervroegd. J parlement zwicht niet voor wettige actie. Dat is falen M. W. SCHAKEL van de democratie', aldus de heer Drees. Het voorstel van de kamer commissie om het toch maar direct te behandelen werd echter aange nomen met alleen de stemmen van DS'70, CHU, PPR en SGP en enkele KVP-ers tegen. Schakel tegen de kleine blijven bestaan, van de hand. 'Het vrachtvervoer over de weg heeft wel bewezen dat dat niet opgaat', aldus Schakel. De ARP wil overigens nog wel met de staatsse cretaris praten over de datum, waarop de EV moet worden afge schaft. De heer Schakel vond na melijk dat de datum, die in het wetsontwerp wordt genoemd (1 ok tober 1976) wel wat erg vroeg is. Staatssecretaris Van Huiten ant woordt de Kamer vandaag. LONDEN (UPI) Duikers, die de drie booreilanden in de Noordzee hebben gecontroleerd op de aanwe zigheid van explosieven, hebben niets verdachts kunnen vinden. Maandag werd in een reeks anonie me telefoontjes gewaarschuwd voor een bomaanslag op de drie boorei landen, 30 mijl ten oosten van de Engelse Oost-kust. 'Het leven van duikers is in gevaar gebracht, zo'n 150 miljoen kubieke meter gas is verloren gegaan en grote aantallen mensen hebben de klok rond moeten werken, allemaal voor niets', zo zei een politiefuncti onaris. Na de dreigementen werden maandag 70 personeelsleden met helicopters van de booreilanden geëvacueerd. Parlementsvoorzitter Wijntuin heeft gisteren de voorzitter van de Tweede Kamer dr. A. Vondeling om uitstel gevraagd van de behande ling van de rijkswet. Die behande ling zou op 2. 3 en 4 september in Den Haag plaatsvinden, al dan niet in het bijzijn van een delegatie uit het Surinaamse en Antilliaanse parlement. Het ARP-kamerlid Schakel pleitte als een van de weinigen gisteren in de Kamer voor afschaffing van de EV. Hij vindt dat een goede onder nemer in de binnenscheepvaart, ook na de afschaffing van de EV nog een goede toekomst heeft. Hij begreep overigens wel dat er veel weerstand is tegen de afschaffing pi* 1 A/t~ van de EV. 'De meeste schippers LvOlUllCl OP IVlciVO zijn namelijk geen echte onderne- mers meer. In de 42 jaar dat de EV TllGl OüfiTGlOSt nu bestaat hebben zij het echte i er nog restjes zjjn, mogen vfdie dan morgen komen op- leen?' iboe zii (1 ing: ondernemerschap verleerd'. Hij wees het bezwaar als zouden de grote ondernemers, ten koste van DEN HAAG 'Een ding is zeker: de krimp zit in de groei. De vraag is maar wat er krimpt. Van het antwoord op die vraag hangt af of de PvdA na Prinsjesdag nog zal kunnen zeggen: het is ons kabinet'. Dit heeft de voorzitter van de PvdA, mevrouw Ien van den Heu vel, geschreven in een artikel in het PvdA-blad 'Roos in de vuist'. Mevrouw Van den Heuvel deelde daarin mee, dat haar partij troon rede en begroting-1976 op een aan tal punten zal beoordelen- hoe wordt het welzijnsbeleid overeind gehouden: wordt de ontwikkelingssamen werking, ondanks de moeilijke loonsituatie vergroot; wat staat ons te wachten op het gebied van de grondpolitiek, de medezeggenschap en andere zaken die geen of weinig uitgaven met zich brengen: wat gebeurt er met de defen- sieudtgaven, worden de lasten zodanig ver deeld dat de zwaksten er niet op achteruitgaan. Van een verslaggever AARLE RIXTEL (NB) Het con flict op de Mavo te Aarle Rixtel is niet opgelost. Dertien leerlingen zijn inmiddels door hun ouders van school genomen en ingeschreven op een andere Mavo in Helmond. De moeilijkheden ontstonden bij het begin van het schooljaar. Toen moesten 120 leerlingen van de brugklas overgebracht worden naar vier lokalen in het zes kilometer verder gelegen Beek en Donk. In Aarle Rixtel beschikt de Mavo niet over voldoende lokalen, zo zeggen directie en bestuur van de Mavo. De ouders van de leerlingen zijn het daar niet mee eens. Dr. R. Zjjlstra Bij zijn afscheid als voorzitter van de Nederlandse Christelijke Boe ren- en Tuindersbond (hij is per 1 september benoemd tot burgemees ter van Smallingerland) is drs. R. Zijlstra gistermiddag benoemd tot ridder in de orde van de Neder landse Leeuw. (Zie ook pagina 15). (ADVERTENTIE) Hèt middel tegen vlooien: 1 Roxasect Larvendoder verdelgt vlooien, kakkerlakken, mieren, zilvervisjes, larven van motten en tapijtkevers. Uw drogist heeft 't. OUPH.O N£OEaL*ND V. »»SIEI Omringd door binnenschippers vertelt actieleider Van Laak (met megafoon) na zijn overleg met Rotterdams burgemeester Van der Louw dat de blokkade op de Nieuwe Waterweg kan worden op geheven. Veel publiek sloeg de actie van de binnenschippers vanaf de Maassluise kade gade. Van een onzer verslaggevers ROTTERDAM MAASSLUIS Om kwart over vier gistermiddag was de blokkade van de Nieuwe Waterweg bij Maassluis volledig opgeheven. De leider van de actievoerende binnenschippers, Leo van Laak, zei tijdens een bijeenkomst in het Rotterdamse stadhuis: 'Wij hebben besloten in te gaan op het verzoek van het gemeentebestuur van Rotterdam om de weg naar zee vrij te maken. Alle andere 41 blokkades in Nederland blijven gehand haafd'. De mededeling van Leo van Laak hield in dat de olieraffinaderijen en de andere bedrijven, die in een noodsituatie kwamen te verkeren, weer konden rekenen op aanvoer van grondstoffen. De weg naar het achterland bleef echter gesloten. In ruil voor het opheffen van de blok kade bij Maassluis wilde burge meester Van der Louw van Rotter dam proberen een gesprek tot stand te brengen tussen het actie comité en staatssecretaris Van Hul- ten. De schippers gingen vrijwillig in op de argumenten van de burge meester, die zei: 'Ik heb ze gewezen op de gemeentelijke en nationale belangen, die door de blokkade in de Nieuwe Waterweg in het geding zijn gekomen en niet gewerkt met dreigementen'. Op het ogenblik van het vrijmaken van de Waterweg lagen 79 schepen in de haven te wachten op een mogelijkheid naar buiten te komen, terwijl er voor Hoek van Holland 49 schepen wachtten om binnen te lopen. Volgens de scheepvaartvere niging Zuid liep de schade in de miljoenen guldens per dag en wa ren er al ploegen havenarbeiders, die zonder werk zaten. Wethouder Riezenkamp van Rotterdam vertel de gistermiddag dat de situatie voor de raffinaderijen door het opheffen van de blokkade bij Maassluis slechts ten dele was verbeterd, om dat de verbinding met het achter- Van een onzer verslaggevers ROTTERDAM De vervoersbonden van het CNV en NVV-NKV keuren de schippersblokkade volstrekt af. Hoofdbestuurder Cees Zwijnenburg van de vervoersbond-CNV meent, dat juist nu de economische crisis om zich heengrijpt, de schippers zichzelf willen redden ten koste van anderen. 'Zij treffen met hun acties bedrijfs takken, die reeds in grote moeilijkheden verkeren.' jvJlV De heer Zwijnenburg vindt het systeem van de evenredige vrach tenverdeling ongezond en een vorm van oneerlijke concurrentie. 'De schippers zijn kleine onderdene- mers. die zonder personeel werken; zij kunnen dus langere werktijden maken en goedkoper opereren dan grotere ondernemingen, die voor hun werknemers zijn gebonden aan de sociale wetgeving en de CAO. Er is een veel te groot aanbod van scheepsruimte en reeds hebben een aantal reders met tientallen werk nemers tegen deze vorm van con currentie het loodje moeten leg gen'. aldus de heer Zwijnenburg. Overigens vraagt de CNV-hoofdbe- stuurder zichwel af of staatssecre- )f(pr ds. A. A. Spijkerboer !l lijkt een kwestie van woorden, die voor buitenstaanders nauwelijksh te vol- iviei is. Maar het is geen kwestie van w oorden en iedere buitenstaander die dat kan het begrijpen. Aantjes wil dat degenen, die het CDA vertegenwoordi- 1 va. ook zelf, persoonlijk, op het evange lie aan te spreken zijn. Daar heeft hij .^euvel verwonderde zich in AVRO's radlo- Keflpaal over Aantjes' ver- Jjjjegen het open CDA, en mui 'Maar er staan toch I boeddhisten te trappe- jom lid te worden van aajjCDA?!' Zeker, er staan ianj boeddhisten te trappe- P01 worden van maar ik zie wel imenigte kleurloze mid- na)guren. die zich met g#hagen zouden kunnen in een open CDA. de-kat-uit- -kijken, en achter roilfciten aanhobbelen kan aspet in verband brengen gij het luisteren naar het dat je de laatste v($ ook wel eens hebt Ien zien, dat de ARP op évangelie aan te spreken vfe progressieve drie, die j)ognodig alleen moesten regeren om een 'Keerpunt' in onze politiek te brengen, hebben ons land in de win ter van 1972-73 op de rand van de onregeerbaarheid ge bracht Ze vonden hun ei gen gelijkhebberij blijkbaar belangrijker dan het be hoorlijk functioneren van onze staatsinstellingen. Aldus niet de ARP. Boersma is mijns inziens terecht doorgebroken', en hij heeft zijn goede beleid voortgezet De Gaay Fortman sr is hem gevolgd; niet omdat hij de ambitie had minister te worden, maar omdat hij het belang van het land zwaar der heeft laten wegen, dan zijn persoonlijke belangen. Iedereen weet, dat de ARP toen in haar voegen heeft gekraakt, maar de gemeen schapszin en het verant woordelijkheidsbesef hebben het gewonnen. Daaraan kun je zien, dat het van belang is. dat je op het Evangelie aari te spreken bent. Boetekleed Ik heb nooit enige aandacht aan de ARP besteed tot op die gedenkwaardige dag, in het begin van de jaren zes tig. ten tijde van de Nieuw- Giiinea-crisis. waarop Bruins Slot op een vergadering van de partij uitsprak dat hij het ter zake van Indonesië aan het verkeerde eind had gehad. 'Het boetekleed' mo ge 'de man dan niet ontsie ren', het blijft moeilijk om het aan te trekken, maar Bruins Slot waarachtig niet de eerste de beste anti revolutionair heeft het aangetrokken. Op zo een vergadering wordt dan niet naar de gunst van de kiezer gedongen, op zo een vergadering gaat het dan niet om macht of suc ces, maar op zo een verga dering wordt dan metter daad naar de Bijbel geluis terd. Waar blijft de moge lijkheid gezamenlijk metter daad naar de Bijbel te luis teren, wanneer niet alle vertegenwoordigers, zelf. persoonlijk op het evangelie aan te spreken zijn? Strijd De oude SDAP-er Sam de Wolff moet eens gezegd hebben: 'Als je de Bijbel letterlijk neemt, kun je er een heleboel strijd uit ha len.' Strijd om maatschap pelijke gerechtigheid dan wel te verstaan. Toen Aan tjes op het congres van het CDA lijnen trok van de Bij bel naar de hongerlgen, de dorstigen. de naakten en de gevangenen, en toen hij zei. dat Israel voor de christen held een zaak is om van wakker te Liggen, was daar iets van te zien. Gelukkig hebben de leden en de kiezers van de ARP altijd nog de neiging om de Bijbel letterlijk te nemen, en dan kan er iets gebeuren. Natuurlijk kan men ons voorhouden, dat we op grond van dezelfde Bijbel tot verschillende politieke conclusies komen. Dat is niet te ontkennen, maar het is evenmin te ontkennen, dat er op grond van de Bij bel wel eens iets zeer be hoorlijks uit de ARP-bus is gekomen. Getuige Talma met zijn sociale wetgeving. Getuige Gerbrandy's onver zettelijke houding ten tijde van de oorlog. Getuige de ommekeer van Bruins SI t. Getuige de constructieve houding van de ARP. die in de winter van 1972-73 de landspolltiek uit het slop haalde. Weerbarstig Het gaat in wezen om de lijnen, die vanuit de Bijbel naar de politiek getrokken worden. Het materiaal, waarmee politici te maken hebben, is zo weerbarstig, dat een politiek, die christe lijk mag heten, ten hoogste te benaderen is. Maar zon der die lijnen zijn zij stuur loos. en weten de kiezers ook niet waar ze hen op aan kunnen spreken. Daarom doet het er wel toe. dat de genen. die de partij verte genwoordigen zelf, persoon lijk. op het evangelie aan te spreken zijn. Gaat de ARP een verkie zingsnederlaag tegemoet, wanneer ze niet met het CDA in zee gaat? Dat geloof ik niet, eerder het tegendeel. Ze zal wel nooit de absolute meerderheid krijgen, maar ze blijft groot genoeg om een constructieve rol te spe len. Als je een christelijke politieke partij wilt, dan moet je dat doen zoals Aan tjes. Als je dat niet wilt. kun je beter de C maar meteen overboord zetten, en op het kleurloze midden af stevenen. Maar zo ver is het nog niet. En ik hoop ook, dat het nooit zo ver komt. Ds. A. A. Spijkerboer is her vormd predikant te Amster dam-Noord en lid van de ARP. taris Van Huiten de afschaffing van de evenredige vrachtverdeling op het juiste ogenblik aan de orde stelt, 'nu de situatie van de jaren dertig weer benauwend dichtbij komt'. Slok achter deur De vervoersfederatie NVV-NKV stelde gisteren in een verklaring, dat als de Tweede Kamer bezwijkt voor de druk van de schippers, dat gebeurt op kosten van de werkne mers. 'Voor de sociale positie van de werknemers is de herstructure ring van de bedrijfstak van de grootste betekenis'. De vervoersfe deratie meent dat de 'individualis tische' particuliere binnenschippers niet bereid zijn tot vrijwillige me dewerking aan enige vorm van sa nering. 'We zijn het daarom eens met de staatssecretaris dat ophef fing van de EV als stok achter de deur moet worden gezet, alvorens een algemene sloopregeling tot stand komt', aldus de vervoersfe deratie NVV-NKV. Ook de werkgeversorganisaties VNO en NCW verklaarden gisteren tegen de blokkade te zijn. 'De actie is helaas het zoveelste voorbeeld van een vorm van belangenbehartiging die door de enorme schade aan derden volstrekt onaanvaardbaar Is in een democratische samenleving'. De werkgevers vinden overigens wel dat de blokkade het 'zoveelste symptoom is van de bijna onover komelijke problemen, waarmee be drijven in het algemeen en de klei ne ondernemers in het bijzonder, te kampen hebben inhe t huidige economische en maatschappelijke klimaat: problemen die de overheid nog steeds onderschat', aldus de werkgevers. Gerechtelijke actie De scheepvaartvereniging Zuid en de scheepvaartvereniging Noord hebben Leo van Laak, voorzitter van het actiecomité tot behoud van de evenredige vrachtverdeling aan sprakelijk gesteld voor alle nadelige gevolgen van de blokkade van de vaarwegen. De versperringen van de binnenschippers berokkenen een schade van in de miljoenen gul dens perdag, aldus de verenigin gen. Het landelijk actiecomité voor beo- ren en tuinders stelde zich gisteren achter de schippers. Voorzitter K. Olieman wenste de schippers tele grafisch 'veel succes uw gerecht vaardigde eisen Ingewilligd te krij gen'. land verbroken bleef. Hij zei: 'Ik neem aan dat de grote industrie uitziet naar andere transportmoge lijkheden. zoals wegvervoer en spoorwegen, maar die kunnen nooit zulke grote hoeveelheden transpor teren als de binnenvaarttankers. De Kamer van Koophandel heeft be cijferd. dat nu reeds de overslag van alle goederen in de Rotterdam se haven voor eenderde stilligt. Dat zal morgen tweederde zijn. de di recte schade is nu al honderd gul den per arbeider'. Leo van Laak 21 jaar. geen schipper maar behorend tot een familie die in de Rijnvaart een bekende naam heeft verklaarde, dat de eisen van het actiecomité onverkort gehandhaafd blijven. 'We hebben deze eisen in een brief bij de vaste Kamercommissie gedepo neerd. In hoofdzaak komen die neer op handhaving en verbetering van de evenredige vrachtverdeling en enkele bijzondere eisen zoals verbod van nachtvaart, zondags vaart en lashvaart' (te vergelijken met 'varende containers', die op zeeschepen worden geplaatst) (red.). In een gesprek over de blokkade met de heer S. Veninga, bestuurder van de bij de Stichting voor de Particuliere Binnenvaart aangeslo ten Christelijke Bond voor de Bin nenvaart (de zeven met de stich ting verbonden schippersbonden wijzen de blokkade af) zei defce wel begrip voor de wanhoop van de deelnemende schippers te hebben. 'De grootste moeilijkheid voor ons is de communicatie, 'meende hij. 'Onze leden varen en een brief van ons is soms tien dagen onderweg. Het aktiecomité behoeft alleen de stilligende schepen, die dus geen lading hebben, le alarmeren. De schepen liggen toch al bijeen, zijn dus gemakkelijk bereikbaar. Daar bij komt, dat het voor deze schip pers geen enkel verschil maakt of zij in een blokkade liggen dan wel, dat zij aan de wal ergens anders zijn opgelegd'. Over de behandeling van het wets ontwerp-Van Huiten tot afschaf fing van de evenredige vrachten verdeling: 'Probeer je leden nu maar eens duidelijk te maken dat elk gesprek van wie ook daarover niet gebeurt onder druk van de blokkade. Niemand gelooft ons, als wij zeggen dat het voor ons een week of wat geleden al duideljk was dat de Kamer het ontwerp-Van Huiten zou afstemmen. Het wordt niet geloofd als wij zeggen mensen, laat de zaak alsjeblieft lopen, het is voor jullie allang voor elkaar. Niemand gelooft nu dat, als de Kamers het ontwerp-Van Huiten afstemmen, dit niet gebeurt onder druk van de blokkerende schippers, daarom acht ik de hele situatie gevaarlijk. Je krijgt een deuk in de verhouding met volksvertegenwoor diging en regering en je krijgt ook een deuk in de verhouding tussen schippers en bondsbesturen'. Zware hypotheken Over de situatie waarin de schip pers verkeren zei de heer Veninga: 'De toestand is vooral heel moeilijk voor dö jonge schippers, die met zware hypotheken zitten op een vaak verouderd schip waarmee zij hun be drijf pas zijn begonnen. Voor de ouderen is de toestand heel anders. Zij hebben hypotheekvrij materiaal dat door goed onderhoud, door vernieuwingen en verbeterin gen in de loop der tijden is bijge houden en in goede staat verkeert. Deze schepen hebben een goede marktwaarde bij eventuele bedrijfs beëindiging', aldus de heer Venin ga. 'Er zijn ouderen die in de goede tijd een niet onaardig achterdeur tje bij elkaar hebben geploeterd en die bij bedrijfsbeëindiging nog een goed en modem schip hebben aan te bieden ook. Als een zoon een dergelijk schip overneemt, moet hij dat doen tegen honderd procent hypotheek. Pa zal voor wat betreft de aflossingen wellicht een beetje lankmoedig kunnen zijn, maar dat lijntje kan natuurlijk niet al te lang worden. Voor de zoon is dat een heel zware opgaaf en die gaat dus eerst op de vrije markt kijken of daar voor hem niet iets goedko pers is te vinden. Dat betekent dan een schip van mindere kwaliteit. Zo'n Jonge schipper zit van het begin af met enorme moeilijkhe den'.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 3