'Wij zijn helemaal een kolonie van Holland' erlaging winstbelasting iok in 1976 doorzetten' Verkiezingen 'Rijnland' zouden niet geldig zijn Op zoek naar het alledaagse vaderland Eindhoven besluit met één stem meerderheid tot zevende wethouder Werkgevers tegen heffing op vervuilende produktie CHU en KVP in Eerste Kamer: Politie waarschuwt tegen praktijken van thuiswerkfirma Bestuur PvdA op bres voor VVDM Mr. Driessen: tegen reglement in gehandeld 'Spijkers op laag water zoeken', zegt hoogheemraadschap Nieuw boek van de maand: Boek van de maand blijft CDA machtshonger verweten Biesbosch wordt beter bereikbaar Twijfel aan effect Treinongeluk door negeren stopsein UW/KWARTET WOENSDAG 27 AUGUSTUS 1975 BINNENLAND PSH11 Dr. Harm Meijer bang dat het Gronings tóch kapot gaat loor Jan Sloothaak llRONINGEN Drs. (econo me) Harm Meijer maar hij rit zichzelf liever Haarm aier, op zijn Gronings Jaagde er onlangs in het Gro- ngs tot de Tweede Kamer te ^ten doordringen. De PvdA- Nagel en Hartmeijer vroe- ien (in het Groningse dialect) faarom in het telefoonboek det mocht staan dat drs. H. f. Meijer 'aalgemain veurzit- Jer' is van de Grönneger Bond. Ijet is al weer een paar maan- I len geleden dat die vragen Ijjn gesteld, maar staatssecre- luis Van Hulten (Verkeer) |iat nog op het antwoord tochten. I^at is dat voor een betutteling, loor een geringeloor, dat zoiets liet mag? Waarom mag Winscho- /linderheden in liigen land (2) Ir |m niet Winschoot heten? Waar- i moet de naam van het rivier- t Reitdaip verbasterd worden tot jeitdiep? Dat bestaat niet eens. zou Rietdiep moeten zijn, nt in 't Hollands schrijf je riet niet reit. Ze hebben liever ■keerd Hollands dan goed Gro- zegt drs. H. Meijer, leraar ||ljksscholengemeenschap Veen- ex- PvdA-lid maar nu lid de Frysk Nasjonale Partij, de Schotse Nationale Partij voorzitter-oprichter van de nneger Bond. Een bond overi- die hem niet provinciale sta- van Groningen heeft kunnen nen Loodsen. 'Maar', zegt Mei- 'dat komt nog wel', seft de Groninger cultuur daar- genoeg onder de mensen? lingen', aldus Meijer, 'heeft altijd nogal zeker gevoeld, friesland was veel meer op zich- aangewezen. Het Gronings is Ihiber de meest westelijke tong- van het Neder- of platduits, dachten dat het niet kapot en maakten zich niet druk. Ik §n bang dat het nu toch kapot Ta/t'. platduits loopt ook in Duits- zelf gevaar. Het wordt door 'hoogduits' in een hoek ge kt. Het dialect in de saksische gebieden, ook in Drente en Achterhoek, is daardoor ook in raar gekomen. 'Taal is één van belangrijkste aspecten van de kuur. Elk overwonnen volk keft vroeg of laat zijn taal moe- afstaan. dat is wat hier ge- Ze hebben het handig inge- langzaam, geen gedonder.' televisie, die weinig regionale |fferentiatie toelaat, is funest ge- »st. Wat het onderwijs betreft: kweekscholen zijn broeinesten Hollands cultuur-imperialis- We zij helemaal een kolonie i Holland. We hebben drie keer I veel werkloosheid dan Holland, lagere inkomeens en dat terwijl het land economisch op het Noorden drijft door onze bodemschatten'. Meijer gelooft dat er bepaalde fi guren in Den Haag zijn die dit bewust zo dirigeren. ,Een hollands- talig toneelgezelschap als de Noorder Compagnie krijgt als vooruitgeschoven post van de Hollandse cultuur wél subsidie. Het Friestalige Tryater krijgt dat niet, al heeft Friesland hog zo gebeden en gesmeekt'. Wakker Meijer gelooft dat de mensen wakker beginnen te worden en dat daaruit te verklaren valt dat de minderheden opspelen. Wat ontbreekt is vaak de leiding. 'In Friesland heb je óók een hoop slappelingen, maar je hebt er een handvol bekwame lieden die door zetten.' Het bestaan van de Grönneger Bond, het kort geleden oprichten van een stichting Grönneger Bouk, ziet hij als symptomen dat er ook in Groningen iets los be gint te komen. De mensen gaan zich onbehaaglijk en verloren voe len in té grote verbanden. 'In feite kan de democratie alleen bestaan in een kleine gemeen schap. Ik kén Den. Uyl niet, en Aantjes ook niet': Meijer vindt het van de gereformeerde kerk - .afscheidingsprodukt van Groning se bodem, - vreemd dat deze als 'kerk van de kleine luyden' niet meer heeft gedaan,1 voor het Fries en Gronings en zich in feite con formeert aan Nederland en Oran je. Russische methoden Over zijn uitspraak dat de PTT- o ver plaatsing aan 'Russische dwangmethoden, doet denken, zegt Meijer: 'Die mensen komen vaak uit ambten arengeslachten en als je die traditie voortzet, bereid je je erop voor in Den Haag te blijven. Dan komt er ineens zo'n stel kerels die wat op een briefje schrijven en dan moet je weg. Dat is heel erg'. Ziet Meijer de PTT-ers liever niet komen? 'Ze kunnen beter In Groningen eerst een complete dienst aanwerven en die opleiden hier voor de PTT te gaan werken. Dan moet er wel ander werk voor de Haagse ambtenaren komen'. Meijer erkent overigens dat hij niet alleen begaan is met het lot van de Hagenaars, 'ook uit Gro nings cultuur-oogpunt Is het niet goed. Het zou al heel anders zijn als er Groningse taalles op school werd gegeven. Dan zou je niet zo bang hoeven te zijn voor nieuw komers. Ik ben ook wel wat bang voor Hollandse getto-vorming hier. Net als met de universiteit. De Friezen zijn wel eens jaloers op onze universiteit. Maar lk zeg altijd tegen ze: voor je eigen cul tuur is d/ie niet zo gunstig'. Dit is het tweede en laatste arti kel over de minderheden in ons land. Een gesprek met de Fries Pieter Wijbenga stond in de krant van dinsdag. l onze sociaal-economische redactie HAAG KVP, ARP en CHU willen dat de tijdelijke verlaging de vennootschapsbelasting (winstbelasting)j'van 48 naar 47 leent van de winst, ook over 1976 wordt voortgezet, wanneer I kabinet zou besluiten de overige lastenverlichtingen voor het Irijfsleven nog niet terug te draaien aan het eind van het jaar. verklaarden gisteren de Tweede-Kamerleden Van Amelsvoort VP)Vermaat (ARP) en Scholten (CHU) in de Eerste Kamer. AMSTERDAM De Amsterdamse recherche waarschuwt tegen een zich 'telebel textiel agenturen' noemdende firma, gevestigd in de Tweede Jan Steenstraat in Amster dam, die per advertentie het inpak ken van t-shirts als thuiswerk aan biedt. Wie op de advertentie ingaat, krijgt een als een soort overeen komst bedoeld formulier thuisge stuurd en dient meteen 30,te betalen. Bij de afdeling zwendelbstrijding van de centrale recherche zijn veile klachten binnengekomen van men sen, die het gevraagde bedrag heb ben gestort, maar nog nooit enig thuiswerk hebben gezien. Van een verslaggever AMSTERDAM De Partij van de Arbeid vindt het onaanvaardbaar als de Vereniging voor dienstplich tige militairen (WDM) of andere militaire vakbonden) hinder onder vinden bij de ledenwerving of bij het geven van voorlichting. Het bestuur van de PvdA heeft dit gisteren in een verklaring bekend gemaakt. De verklaring werd opge steld naar aanleiding van klachten van de WDM over tegenwerking van de zijde van de legerleiding. Die tegenwerking zou b.v. tot uiting komen bij activiteiten van de vak bonden binnen de kazernemuren. Af en toe zijn het de kazernecom mandanten die daar een stokje voor steken. De PvdA vindt juist dat organisa ties die streven naar veranderingen van de verhoudingen binnen de krijgsmacht moeten worden ge steund. De gelegenheid die het mi nisterie van defensie aan de vak bonden geeft moet zo omschreven worden dat het militaire kader er geen verschillende uitleg aan kan geven. Het partijbestuur betreurt het dat staatssecretaris Van Lent het niet nodig vond in een spoed- gesprek over deze affaire met de Van een verslaggever LEIDEN De vorige week gehouden verkiezingen voor een nieuw hoofdbestuur van het hoog heemraadschap Rijnland zijn niet geldig, meent mr. H. E. in de gemeenteraad van Leiden. A. Driessen, fractieleider van het CDA Mr. Driessen, die bij gedeputeerde staten van Noord- en Zuid-HoHond protest heeft aangetekend en de zaak zo nodig tot de Kroon wil 'uitvechten', meent dat het regle ment van 'Rijnland' bij deze ver kiezingen niet nageleefd is. Volgens dat reglement hadden alle stemge rechtigden voor elke te vervullen vacature een apart stembiljet moe ten ontvangen en daarop één wit stipje met potlood rood moeten maken. De door HiGnland' gevolgde praktijk was dat de kiezers een biljet kregen waarop zo veel stipjes roodgemaakt mochten worden als er vacatures (dn een bepaald dis trict) te vervullen waren. Mr. Driessen wijst op de bepaling in het reglement (dat vastgesteld is door provinciale staten van Noord en Zuid-Holland) dat 'van onwaar de zijn' de stembiljetten waarop méér stem vakjes roodgemaakt zijn. Mr. Driessen. die aanneemt, dat met de meeste biljetten tegen de bepalingen van het reglement om gesprongen is, kent één geval van een kiezer die (in het Gemeente- landshuis te Ledden) bezwaar heeft gemaakt tegen de gang van zaken. Zijn protest is ter plaatse door het stembureau afgewezen. Volgens de heer Driessen zou de uitslag van de verkiezingen wel de gelijk anders geweest zijn indien het reglementaire systeem gevolgd was. "Bijvoorbeeld in district I zou den beslist niet vier zetels naar de vereniging van huis- en grondeige naren gegaan zijn en één naar de Kamer van Koophandel, maar er zouden ongetwijfeld meer kandida ten van land- en tuinbouworgani saties gekozen zijn. In het alge meen zou er een betere spreiding geweest zijn! 'Formalistisch' Op het hoofdkantoor van Rijnland in Leiden noemt men de bezwaren van mr. Driessen formalistisch. Zelfs heeft men het over 'spijkers op laag water zoeken.' Men geeft toe dat het reglement niet naar de letter uitgevoerd is maar naar de geest is dat zeker wél geschied. 'Hadden we het besluit naar de letter uitgevoerd dan zou elke vaca ture op een apart biljet hebben moeten staan. Er zouden dan heel wat kiezers geweest zijn die met tientallen stembiljetten het hokje ingemoeten hadden, in extreme ge vallen zelfs met meer dan honderd. (Heel wat mensen hadden meer dan één stem en stemden dan bo vendien nog bij volmacht voor an deren. Het kan toch de bedoeling niet zijn de mensen gek te maken door zo'n papierwinkel. Waren we formalistisch geweest, dan hadden we alles moeten uitstellen en moe ten wachten op een nieuw regle ment. Het leek ons belangrijker dat er op 1 oktober een nieuw hoofdbe stuur is', aldus 'Rijnland.' Op het Gemeenlandshuis in Leiden ontkent men dat de uitslag bij een ander verkiezingssysteem anders geweest zou zijn: Het enige verschil is of iemand bijvoorbeeld vijf hok jes op één biljet rood maakt of én hokje rood maakt op elk van de vijf miljetten. Mr. Driessen (zelf wel kandidaat gesteld maar niet gekozen) stelt hier tegenover dat de groeperingen, indien zij zich hadden ingesteld op het nu gevolg de systeem een heel andere tactiek gevolgd zouden kunnen hebben zij de bij de kandidaatstelling. 'En dan had de uitslag wel degelijk verschil kunnen maken.' 'Niet politiek' Bij Rijnland heeft men nog niet kunnen nagaan hoeveel opgeroepen stemgerechtigde 'ingelanden' de tocht naar de stembus hebben g- maakt. 'Wat we wel. en tot onze verbazing, geconstaeerd hebbent is dat er niet op politieke groeperin gen maar op belangenorganisaties als die van huis- en grondeigena ren gestemd is. En dat bevestigt ons in onze overtuiging dat Rijn land een a-politieke 'doelcorporatie' laten verrekenen met verliezen in de drie afgelopen jaren en omge keerd. Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM Vanaf. 4 september ligt in de boekwinkel het j^, nieuwe boek van de maand. Het heet 'Op zoek naar het alledaagse vaderland' en is geschreven door prof. dr. A. F. Manning uit Nij megen: een origineel en mooi uitgevoerd geschiedenisboek. Het bijzondere van dit boek van de maand is dat het op populaire wijze vertelt over de mens achter de jaartallen: over de boer en zijn lage waterland, het kloosterleven en de middeleeuwse stad, de arbei der in vroeger eeuwen, herberg, ziekte en dood, de school en de zelfkant, sex in de gouden eeuw, soldaten en zeelieden, de brave Hendrik en de dienstboden. Alles in een chronologisch verband, zo dat de lezer toch een aardige in druk krijgt van de vaderlandse ge schiedenis. Er loopt trouwens door het hele boek aan de onderzijde van de bladzij een soort jaartallen boekje. Daardoor krijgen de eigen lijke verhalen over de zogeheten 'unofficial history' nog meer reliëf. Op deze manier ontstond natuurlijk geen gedegen vaderlandse historie daarvoor zijn er uitnemende, ook populaire, boeken te koop. 'Een zwerftocht in de verleden tijd, met een camera in de hand' noemt de schrijver zijn boek. Wat die 'camera' betreft: die ver dient een aparte vermelding. De illustratie werd samengesteld door drs. G. Th. M. Lemmens, directeur van het Nijmeegs museum 'Com- manderie van St. Jan'. Hij stond voor de moeilijke opgave, beelden te vinden die het alledaagse leven van alleman moesten verduidelij ken. Wat hij bijeenbracht, is voor een deel in deze vorm nog nooit eerder gepubliceerd. Het is de moeite van het bekijken waard. In zo korte tijd het boek werd gisteren in Amsterdam gepresen teerd kan de tekst niet op een goudschaaltje gewogen worden. Op een van de eerste bladzijden treft de vermelding van het dorp Spiers, wat Spier moet zijn, en zo te zien Van een onzer verslaggevers AMSTERDAM De actie Boek van de Maand, gaat ook volgend jaar door, en dat is geen wonder, want de steeds stijgende oplagecijfers tonen aan dat deze actie een succes is: begonnen werd in april 1970 met 40.000 exemplaren, en nu is het 23ste boek van de maand. 'Op zoek naar het alledaagse vaderland', ver schenen in een oplaag van 103.000, wat alleen is over troffen door 'Het prentenboek van Tante Pau' en 'Met het oog op onderweg.' Een marktonderzoek heeft ge leerd dat bijna de helft van alle kopers van Boeken van de Maand tot degenen beho ren die maar weinig naar de boekwinkel gaan. Van deze groep leest tweederde zelden of nooit. drie Kamerleden zaten in de Kamer achter de regerings- §1 om hun initiatief wet tot ver van de winstbelasting met punt te verdedigen, alsmede Imitiaitiefwet om voer zelfstan- i die geen winstbelasting beta- I de speciale aftrek voor de Ln- belastdng met 300 te n. De Kamerleden waren hun initiatiefwetten gekomen an vulling op het pakket maat- fclen tot lastenverlichting waar- Ide regering al was overgegaan. augustus heeft de belasting- al stapels voorlopige aansla- voor de winstbelasting 1975 stuurd. Als de initiatiefwetten rgaan. zullen deze aanslagen wat worden verlaagd, zo tde staatssecretaris Van Rooi jen nciën) in de Eerste Kamer Over twee weken stemt de Kamer over de wetten. Ver tilt wordt dat ze worden aange- hen, zij het met de stemmen PvdA, PPR, D'66 en CPN tegen. Inieuw initiatiefwet Irna moet ook minister Duisen- g (financiën) nog zijn handte- Mng onder de wetten zetten. Het linet heeft nog steeds niet mee- leeld of dat zal gebeuren. Maar toeen wordt aangenomen dat ken berg niet zal weigeren. De lastenverlichtingen waartoe de regering al was overgegaan, zullen waarschijnlijk ook in 1976 ln grote lijnen worden voortgezet. Het kabi net zal dan tevens moeten beslissen of het dan ook de verlaging van de winstbelasting zal voortzetten. An ders zullen de drie christen-demo cratische Kamerleden waarschijn lijk opnieuw een initiatiefwet in dienen om hun twee eerdere initia tiefwetten met een jaar te verlen gen. De drie Kamerleden stelden giste ren dat de ongunstige ontwikkeling van de economie steeds meer pleit voor voortzetting van de tijdelijke verlaging van de winstbelasting. De WD'er De Wilde noemde de initia tiefwetten van de drie Kamerleden 'politiek interessant, maar econo misch een lachertje', omdat het slechts om één punt verlaging gaat. Het PvdA-kamerlid Zoon betoogde dat het geld dat met de verlaging ls gemoeid, voor een groot deel te recht komt bij bloeiende bedrijven die helemaal geen steun nodig heb ben. De Tweede Kamer heeft de twee initiatiefwetten al in juni aangeno men. De Eerste Kamer keurde giste ren met de stemmen van PPR en CPN tegen de regeringsvoorstellen goed om de investeringsaftrek te verruimen, snellere afschrijving toe te staan en winsten van nu te EINDHOVEN Met één stem meerderheid heeft de Eindhovense gemeenteraad besloten tot aanstelling van een zevende wethouder. Het CDA-voorstel daartoe werd aanvaard, ondanks bezwaren die burgemeester mr. J. J. van der Lee ertegen ontwikkelde en ondanks het dreigement dat de progressieve wethouders het college van B. en W. zullen verlaten indien het besluit van de raad de goed keuring van gedeputeerde staten krijgt. Voor het voorstel stemden alle CDA'ers en de eenmansfractie Ka tholieke Democraten, tegen de pro gressieve combinatie en de VVD. De twee laatstgenoemde fracties menen dat het CDA alleen maar op politieke gronden een zevende wet houder wil. Destijds is namelijk afgesproken dat een eventuele ze vende wethouder uit het CDA zou moeten komen en het CDA zou daardoor een meerderheid in B. en W. krijgen. De doorslag gaf de stel- lingname van het CDA-raadslid ir. C. van Zwet, die zei op zakelijke gronden tegen de zevende wethou der te zijn maar toch met zijn fractie mee stemde 'omdat de pro gressieve combinatie aangekondigd heeft haar beide wethouders terug te zullen trekken en dan krijgen we weer een meerderheidscollege en daarmee een beter bestuurbaar geheel.' De heer R. Nordt, de progressieve fractievoorzitter, veronderstelde dat het CDA alleen maar een zevende wethouder wil om zijn politieke po sitie in B. en W. te versterken. 'Blijkbaar is politieke machtshon ger sterker dan het gezonde ver stand'. zei hij. De zevende wethouder zal overigens slechts tijdelijk worden aangesteld. Zijn taak bestaat vooral ln de voorbereiding van de agglomeratie Eindhoven. De burgemeester meent een herindeling binnen het college van B. en W. een oplossing kan bieden voor de soms erg zware ta ken van verscheidene leden ervan. behandelt Manning de reformatie in de Nederlanden wel uiterst luch tig en met een zwaar accent op de beeldenstormers en de wederdopers. De aantrekkingskracht van het cal vinisme wordt rap verklaard door sociaal-economische omstandighe den, en het blijkbaar onvermijdelij ke smalen op de schijnheiligheid in het 'streng gereformeerde dorp' kom je natuurlijk ook tegen. Wel érg alledaags. Overigens: een mooi boek in een fraaie uitvoering, 160 kloeke pagi na's, waarvan 80 geheel in kleur, een uitgave van Contact, vanaf 4 september voor 16.90 en na 4 ok tober voor 29.50 in een oplaag van 103.000 exemplaren te koop. Van een onzer verslaggevers WERKENDAM De Biesbosch en het eiland van Dordrecht zullen binnenkort voor automobilisten vanuit het land van Heusden en Altena gemakkelijker en sneller be reikbaar zijn. Maandag 1 september wordt de 4 kilometer lange nieuwe provinciale route geopend ten zui den van Werkendam. Deze twee- baans autoweg loopt van het kruis punt bij de tol op rljswek 27 (Bre- da-Gorkum) naar de bandijk. de Biesbosch-route bij Werkendam. Automobilisten richting Biesbosch of Dordrecht behoeven nu niet meer over de smalle bochtige dijk wegen te rijden door Werkendara. vooral op de Werkensedijk zijn de afgelopen jaren veel ongelukken gebeurd. De op- en afritten bij het kruis punt de Tol zijn eind oktober ge reed. De nieuwe route (het viaduct bij de Tol meegerekend) kost circa 13 miljoen gulden. In maart 1974 begon men met de aanleg van dit baanvak. Er moest drie hectare na tuurschoon, waarvan een hectare griend, worden opgeofferd. Een illustratie uit het Boek van de maand: tegenhanger van de grote kooplieden vormden de marskramers en marktkooplui die met hun koop waar op de rug rondtrokken (Koorbank in de Grote Kerk van Breda). Van onze sociaal-economische redactie DEN HAAG De twee grote verbonden van werkgevers, VNO en NCW, zijn het niet eens met een plan van minister Vorrink voor heffingen op vervuilende produktiemethoden. De werkgevers zien meer in subsidies en belastinggunsten voor investeringen en onderzoek in milieuvriendelijke produktieprocessen. VNO en NCW schrijven dit in een brief aan de kamercommissie voor milieuhygiëne. De commissie heeft volgende week een gesprek met mr. Vorriink over haar heffingenplan. In juni nam de Tweede Kamer al een motie aan, waarin om meer belastinggunsten voor mllieugerlch- te investeringen werd gevraagd. Volgens de werkgevers loopt Neder land in dit opzicht achter bij wat in het omringende buitenland de overheden aan gunsten geven. Met heffingen op vervuilende pro- dukties wil minister Vorrink deze produkties afremmen en een ver schuiving naar minder vervuilende produkties veroorzaken. De werkge versverbonden zien echter meer in verboden, vergunningen. voor schriften en dergelijke. Die kunnen net zo effectief zijn, en de onder nemers weten dan tenminste welke eindresultaat de overheid voor ogen heeft als aanvaardbaar. De werkge vers vinden het vooral 'onaan vaardbaar dat uit het plan van mr. Vorrink nergens blijkt hoe hoog de nieuwe remmingsheffingen zullen zijn. VNO en NCW vinden dat eerst maar eens meer ervaring opgedaan moet worden met de huidige mi lieuwetgeving met verboden en voorschriften, alvorens een nieuw soort heffing wordt ingevoerd. Verder twijfelen de werkgevers aan het effect van de nieuwe heffingen. Zij vrezen dat slechts de prijzen erdoor omhoog zullen gaan, terwijl de consument die hogere prijzen zal blijven willen betalen, zodat er tegen de vervuiling nog niets wordt gedaan. De werkgevers wijzen er op voor veel vervuilende produkties een betaalbare interne sanering in de fabriek niet goed mogelijk is. Het voorbeeld, dat Vorrink op dit punt geeft van de bestrijding van afvalwater, gaat lang niet altijd op voor andere sectoren van het mi lieu, aldus de verbonden. De werkgevers zijn het er ook niet mee eens dat de opbrengst van de heffingen voor andere doeleinden kan worden gebruikt dan het mi lieu. Van een verslaggever UTRECHT Het treinongeluk ln Amsterdam op 8 augustus is veroor zaakt door het negeren van een stopsein door de machinist van de stoptrein uit Utrecht. Dit is uit een onderzoek gebleken. Bij de botsing tussent wee perso nentreinenen bij het centraal stati on raakten vijftien mensen ge wond. Twee van hen. onder wie de machinist van de Span je-express H. W. Bergman, worden nog ln een Amsterdams ziekenhuis verpleegd. Een woordvoerder van de NS kon nog niet zeggen of er maatregelen tegen de machinist van de stop trein worden genomen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 11