Hoge rente
tot 8/i%
wil
besnoeien op
Uitbreiding
actie zal ook
NS treffen
ipenbaar
ervoer
Kernprobleem: verhouding geloof en praktijk
61/0/
/4/0
8
Crosland Filters bezet
weinig geld.
op NMB Vaste Termijn Spaarrekeningen
Üeen nieuwe investeringen
Zendamateurs
seinen voor
schippers
Regering wil voor
werkloze vrouwen
meer mogelijkheden
AR-bestuurslid dr. S. Faber over het CDA en de christelijke politiek:
Brekers van
de blokkade
|OUW/KWARTET DINSDAG 26 AUGUSTUS 1975
BINNENLAND
uit
konu
an
et i
vern
jeerjarenplan
Strandpark met 20 gratis attrakties.
Safaripark met 500 wilde dieren.
^Welkom op Beekse Bergen!
beek/e bergen
Tussen Tilburg en Hilvarenbeek.
0/
/O
2/0
op spaarrekeningen met een
vaste termijn van <2 jaar
op spaarrekeningen met een
vaste termijn van 3 jaar
op spaarrekeningen met een
vaste termijn van 4 jaar
op spaarrekeningen met een
vaste termijn van 5 jaar
op spaarrekeningen met een
vaste termijn van 7 jaar
•Gedurende de looptijd
kan niet tussentijds
over het tegoed worden
beschikt.
•Direkt ingaande dagelijkse
renteberekening.
•Gestorte gedragen zijn
niet aan rentewijzigingen
onderhevig.
•Eerste inleg en verdere
bijstortingen ten minste
f I.OOO,-
NEDERLANDSCHE MIDDENSTANDSBANK
Van een verslaggever
DEN BOSCH Personeelsleden
van het metaalbedrijf Crosland Fil
ters in Den Bosch hebben gister
morgen voor de tweede keer dit
jaar het bedrijf bezet. Aanleiding
hiertoe was een mededeling van de
directie dat de toegezegde rijks-
steun zal uitblijven omdat de voor
genomen omzet niet haalbaar blijkt
te zijn. Dat wordt door het perso
neel bestreden. Vandaag zal er tus
sen directie en personeel overleg
plaatsvinden.
Volgens de 33 bezetters van Cros-
land Filters (in totaal zijn er 39
personeelsleden) is het niet waar
dat de regering heeft geëist dat het
bedrijf per 1 juli volgend jaar weer
rendabel moet draaien. Wel zou op
die datum bekeken moeten worden
of het bedrijf in de toekomst weer
rendabel zou kunnen draaien.
Na de eerste bezetting in januari
besloot de regering tot een vergaan
de financiële steun. Voorwaarde
hierbij waren volgens de bezetters
onder meer dat de directie een
nieuw pand zou kopen of huren en
dat de noodzakelijke machines zou
den worden vervangen. Ook zou het
personeelsbestand moeten worden
gehandhaafd. De bezetters eisen nu-
dat de directie zich houdt aan deze
voorwaarden en de werkgelegen
heid voor het voltallige personeel
veilig stelt. Volgens de bezetters
werkt de directie aan een plan om
een gedeelte van het bedrijf af te
stoten. Het personeel zegt een der
gelijke maatregel beslist niet te
zullen accepteren.
De bezetting van het bedrijf is
volledig buiten de vakbonden om
gegaan.
De vakbonden zullen zich waar
schijnlijk niet achter de bezetting
stellen. Nadat de directie van Cros-
land Filters had laten weten niet te
kunnen voldoen aan de voorwaar
den voor overheidssteun, had giste
ren de Rijksnijverheidsdienst een
bliksemonderzoek moeten instellen
om na te gaan of het bedrijf even
tueel na produktieinkrimping nog
verder kan werken. Dat onderzoek
kon nu niet doorgaan.
'Op grond van dat onderzoek had
den wij voor 1 september nog eens
met de regering willen praten over
mogelijkheid tot steun. Men heeft
nu voor bezetting gekozen, maar
het personeel had ook de resultaten
van het onderzoek kunnen afwach
ten. Ik zie nog niet dat wij als
bonden ons achter de bezetting zul
len opstellen', aldus de heer Budze-
laar. districtsbestuurder van de in
dustriebond NKV.
Een definitieve beslissing over het
bondsstandpunt zal overigens mor
gen vallen, na beraad met de leden
bij Crosland Filters.
Van een onzer verslaggevers
ROTTERDAM De zonder
vergunning werkende radio
zendamateurs spannen samen
met de protesterende binnen
schippers. Volgens woordvoer
der J. Ettema van de 27
MCers (die onlangs door een
wetsvoorstel van staatssecre
taris Van Huiten illegaal wer
den) bevonden zich gisteren
65 illegale zendamateurs aan
boord van binnenschepen,
waarmee actie werd gevoerd.
Zij ond erhielden met hun ap
paratuur de verbindingen tus
sen het Rotterdamse actie
centrum en groepen schippers
overal in he t land. De heer
Ettema verklaarde dat zij sa
men met de verbolgen schip
pers zullen trachten staatsse
cretaris Van Huiten ten val te
brengen.
teit in de binnenscheepvaart wil
staatssecretaris Van Huiten met
zijn voorstel deze bedrijfstak sane
ren. Omdat Van Huiten niet inging
op het ultimatum, dat hem door de
protesterende schippers tot vrijdag
middag twee uur was gesteld, be
gonnen maandagmorgen in alle
vroegte de acties, die hun hoogte
punt vonden in algehele afsluiting
van de belangrijkste havens en wa
terwegen van ons land.
De Nieuwe Waterweg en de door
vaart van kanalen en sluizen in het
Rotterdamse havengebied werd gis
teren totaal belemmerd. In Amster
dam en IJmuiden was de situatie
niet anders. Andere belangrijke
plaatsen, waar blokkades werden
opgeworpen, zijn de Rijn en de
Waal bij Arnhem, het kanaal Gent
naar Terneuzen, de sluizen van het
Eemskanaal bij Delfzijl, de water
wegen naar Flevoland, de IJssel bij
Zutphen en de gemeentehaven van
Maasbracht, waardoor geen scheep
vaart meer mogelijk is tussen Maas
en Julianakanaal.
Eisenpakket
Behalve handhaving van de evenre
dige vrachtverdeling (die tot nu toe
vrijwel elke binnenschipper op ge
zette tijden een vracht garandeert)
hebben de protesterende schippers
nog het volgende eisenpakket opge
steld: invoering van een Europees
classificatiebewijs met daaraan ver
bonden een sloop- en saneringsre
geling: invoering van wettelijke
geregelde bodemtarieven: een alge
meen vaarverbod voor de zondag:
bekendmaking van geheime tran
sporttarieven van de Nederlandse
Spoorwegen (die volgens de actie
voerders concurrentievervalsend
zijn): en tenslotte vergaande fisca
le en sociale maatregelen voor hun
bedrijfstak.
De Onafhankelijke Schippers Orga
nisatie (ONS) is de enige organisa
tie die zich formeel achter de acties
van de binnenschippers heeft
geschaard. De besturen van de zes
schippersbonden hebben verklaard
zich van de acties te distantiëren,
omdat zij eerst de behandeling van
het gewraakte wetsvoorstel willen
afwachten. Volgens het actiecomité
staat echter 95 procent van de Ne
derlandse binnenschippers achter
de harde acties.
België
Ook in België lieten de proteste
rende schippers zich niet onbe
tuigd. Ook hier werden op tal van
belangrijke scheepvaartknooppun
ten versperringen opgeworpen, on
dermeer op de Sambre. het kanaal
van Gent naar Oostende, het ring-
kanaal van Gent en op de Schelde
en de Maas. De Belgische acties
werden ontketend door het Ver
bond van Onafhankelijke Vakvere
nigingen, waarbij ongeveer tiendui
zend schippers zijn aangesloten.
Ruim duizend schippers nemen aan
de blokkade deel, voornamelijk om
hun eisen kracht bij te zetten waar
het gaat om de indexering van
vervoerstarieven. erkenning van
vrouwenarbeid en een wekelijkse
rustdag. Naar verluidt zouden ook
de binnenschippers in Frankrijk
aanstalten maken om in navolging
van hun Nederlandse en Belgische
collega's acties te ontketenen.
DEN HAAG De regering is bezig
meer mogelijkheden te scheppen
voor werkloze vrouwen om weer
aan de slag te raken. Wat die
mogelijkheden precies inhouden
hangt af van de begrotingsbespre
kingen in het kabinet, maar er zal
stellig iets uit voortvloeien. Minis
ter Boersma van sociale zaken
heeft dit gisteren gezegd in de vas
te Tweede-kamercommissie voor
sociale zaken. Het ligt in de bedoe
ling dat deze projecten ook kansen
bieden voor vrouwen die de voor
keur geven aan deel tijd-arbeid.
Voor die deeltijd-arbeid zijn de
mogelijkheden, ook al gezien de
moeilijke economische situatie, be
perkt, aldus de bewindsman. Er zijn
wel veel mogelijkheden, maar die
zijn voorlopig nog theoretische. Bin
nenkort zal een departementaal
rapport openbaar worden gemaakt
over de deeltijd-arbeid, waarbij
juist ook de hogere functies aan
dacht krijgen, zo kondigde de mi
nister aan.
|it was al bekend geworden dat
gister Westerterp van verkeer en
iterstaat bij de begro tingsge-
tekken in het kabinet in juli veel
heeft moeten laten. Ook voor
(gen bouw en waterstaatswerken
hij aanzienlijk minder geld
was verwacht.
;ussen werkt Westerterp aan een
er jarenplan personenvervoer'.
zal dit najaar aan de Tweede
Her worden aangeboden. Er zou
lange-termijn visie in worden
iplooid, waarin het openbaar
voer nadruk krijgt door nieuwe
;s te ringen en verbeterde voor-
lingen. Het beleid zou er, mede
tarieven en parkeerbeleid, op
!en gericht om daar, waar
inbaar vervoer maatschappelijk
voordeligst is, het privé-auto-
'oer terug te dringen.
Vervolg van pagina 1
ROTTERDAM AMSTERDAM
De jeugdige actieleider (21)
Leo van Laak van de proteste
rende binnenschippers ziet er
geen been in de actie nog uit
te breiden als het wetsvoorstel
van staatssecretaris Van Hui
ten wordt aangenomen. De
blokkade zal dan ook door
het belemmeren van oeverver-
bindigen spoorwegen en het
wegtransport treffen.
De Nederlandse Spoorwegen hiel
den gisteren al rekening met deze
mogelijkheid door de spoorweg over
het Delfthavense Schie In Rotter
dam niet meer te openen. De NS:
'We willen voorkomen dat binnen
schippers onder de geopende brug
gaan liggen en zo het treinverkeer
lamleggen'. De naast de spoorbrug
gelegen verkeersbrug zal ook niet
meer voor het scheepvaartverkeer
worden geopend.
Doel actie
De actie van de binnenschippers
richt zich tegen afschaffing van de
evenredige vrachtverdeling. Deze
voorziet in het bij toerbeurt be
vrachten van alle binnenschippers
via beurzen. Gezien de overcapaci-
fcn onze sociaal-economische redactie
pN HAAG Het kabinet wil flink besnoeien op de uitgaven
jor openbaar vervoer voor de komende jaren. In verschillende
(reken en steden zullen bus-, trein- en tramverbindingen moeten
■orden beperkt. Voor investeringen, zoals een nieuwe spoorlijn
Q^iar Almere in de Flevopolder, zal de komende jaren vrijwel geen
njld zijn.
ontwikkeling is het gevolg
de besluiten die het kabinet in
I heeft genomen over de rijksbe-
>ting voor 1976, en de 'meerja-
imingen' voor de eerstkomende
jaar. De precieze plannen wor-
over drie weken, met Prinsjes-
bekendgemaakt. Wat er echter
nu toe van is doorgesijpeld, is
de verkeersdeskundigen van
ie PvdA in de Tweede Kamer re-
ieptfi zich 'uitermate veel zorgen' te
denken. 'De geloofwaardigheid van
kabinet-Den Uyl is hier aan de
5. Mij lijkt dat. het kabinet moet
ïgkomen op de besluiten die :n
blijkbaar zijn gevallen', aldus
PvdA-kamerlid Van der Doef.
openbaar vervoer vormt een
de snelst stijgende uitgaven-
)ten voor het rijk. Het ministerie
verkeer en waterstaat neemt
lier bepaalde voorwaarden de ex-
iitatietekorten van NS, stadsver-
Ier en streekvervoer over voor re-
iping van het rijk. Nu hierin ver
lering dreigt te komen, zal dat
1 koste gaan van het aantal trei-
hi, trams en bussen en van het
btal lijnen.
personenvervoers-plan van Wester
terp Gruijters ter ore kwam, heeft
hij zijn verzet hiertegen m de pu
bliciteit gebracht. Hij eist van het
kabinet 'op de lange termijn enige
zekerheid' dat er geld zal komen
voor het openbaar-vervoerbeleid
zoals dat voor juli werd gedacht.
Gruijters heeft zijn eis gisteren,
toen er een korte vergadering van
de ministerraad was, ter tafel ge
legd bij zijn collega-ministers. De
woordvoerder van minister Gruij
ters wilde geen commentaar geven.
Wel sprak hij het gerucht tegen dat
Gruijters nu zou weigeren deze
week naar de Tweede Kamer te
komen voor het debat over de
'oriënteringsnota'.
ADVERTENTIE
Er worden reeds grootscheepse pogingen ondernomen om de gerezen meningsver
schillen in het CDA-kamp te bagatelliseren. Dat gebeurt onder meer als men
betoogt, dat het eigenlijk maar een theoretische en academische discussie is.
Het is toch absurd om te veronderstellen, dat niet-christenen in de rij zullen
staan om het CDA te versterken? Welnu, waarom maken Aantjes en de ARP
dan zo'n drukte?
Deze vraagstelling is eenzij
dig. De KVP doet immers in
hardnekkigheid niet voor de
ARP onder. Jaar in jaar uit
is door de KVP vastgehou
den aan de 'openheid' van
het CDA. En de KVP-top
heeft luttele weken voor het
eerste CDA-congres duide
lijk laten weten, dat de
Woudschoten-afspraken
geen verandering in dit
standpunt hebben gebracht.
Uit de vasthoudendheid van
ARP én KVP mag afgeleid
worden, dat er wezenlijker
zaken in het geding zijn dan
op het eerste gezicht mis
schien lijkt. Ik meen, dat
het draaipunt van de hele
discussie besloten ligt in de
vraag in hoeverre het voe
ren van christelijke politiek
in de praktijk mogelijk ge
acht wordt.
Grondslag
Men ls het er langzamer
hand wel over eens, dat het
CDA op grond van de statu
ten als een christelijke or
ganisatie beschouwd moet
worden. Is dat niet voldoen
de? Is het niet een beetje
een ketterjacht, dat daar
naast ook nog vastgelegd
moet worden, dat CDA-
funetionarlssen aanspreek
baar zullen moeten zijn op
him persoonlijk geloof? Is
dat geen spijkers zoeken op
laag water? Dat is naar
mijn mening niet het geval.
Een kardinaal punt is na
melijk. dat de grondslag ge
heel verschillend beleefd
wordt. Dat hangt nauw sa
men met de verschillende
visies, die christenen hebben
op de opdracht én de moge
lijkheid om in onze gebro
ken samenleving gestalte te
geven aan hun levensover
tuiging. Dit onderwerp staat
momenteel in het brand
punt van veel theologische
en kerkelijke discussies.
Uiteraard kan daar in het
bestek van dit artikel niet
nader op ingegaan worden.
Ter illustratie zij slechts
vermeld, dat dezelfde
grondslag zowel tot een lou
tere getuigenispolitiek als
tot een oppervlakkige mede
menselij kheidsroes kan lei
den. Dit houdt in, dat men
er met het formuleren van
een grondslag niet uit is.
Daarna komt de vraag aan
de orde, die het CDA tot
dusver verdeeld houdt: moe
ten CDA-autoriteiten aange-
sproen kunnen worden op
hun christelijke levensover
tuiging? Als men de christe
lijke politiek serieus neemt,
zal hierop naar mijn mening
een volstrekt bevestigend
antwoord gegeven moeten
worden.
Kern
Er bestaan van ouds zeer
nauwe banden tussen de
christelijke partijen en het
christelijk onderwijs. Het is
daarom misschien nuttig
mijn standpunt te verduide
lijken met een voorbeeld uit
de wereld van het onderwijs.
Het bestuur van een christe
lijke school is onder meer
verantwoordelijk voor het
benoemen van leerkrachten.
Stel nu, dat zo'n bestuur
het niet zo verschrikkelijk
belangrijk vindt of de juffen
en meesters meelevende
christenen zijn. Wat bete
kent dat in de praktijk? Dat
betekent, dat zo'n schoolbe
stuur een bedroevend klein
beetje op de rekening heelt
voor een eigen inbreng van
het christelijk onderwijs!
Anders zou zo'n bestuur er
immers wel degelijk belang
aan hechten, wie er voor de
klas staat.
De parallel met de CDA is
duidelijk. Als men het maar
een onbelangrijk en acade
misch probleem vindt of
toekomstige CDA-politici al
dan niet christen zijn dan
betekent dat in de grond
van de zaak een ontkenning
van de eigen aard en de
eigen inhoud van de chris
telijke politiek en daar blijft
het niet bij Ook het be
staansrecht van het chris
telijk onderwijs en de chris
telijke organisaties wordt op
deze manier wezenlijk aan
getast.
Bovendien zijn er duidelijke
raakvlakken met de relatie
tussen het christelijk geloof
en het persoonlijk gedrag.
Hier ligt. naar niijn overtui
ging de kern van het pro
bleem: de verhouding tussen
geloof en praktijk. Het is de
verdienste van Aantjes, dat
hij weigert om thans op het
partijpolitieke toneel een
beslissing te nemen, die op
den duur fnuikend kan zijn
voor het hele scala van
christelijke organisaties.
Over dit fundamentele
vraagstuk zullen de kerken
en de christelijke organisa
ties zich eerst onderling
diepgaand moeten beraden
Echo
Heeft Aantjes zijn nek te
ver uitgestoken? Sommigen,
ook in zijn eigen kring, be
weren dit. Maar maskeren
zij daarmee niet hun onge
loof in eigen plaats en taak
van de christelijke politiek?
Natuurlijk, de resultaten
van tientallen jaren christe
lijke politiek maken een
mens er niet vrolijker op.
Eén van de fouten is onge
twijfeld de vaak vergaande
vereenzelviging geweest met
'wereldse' machten. Onder
anderen Boerwinkel heeft
daar overtuigende dingen
over gezegd.
De situatie verandert echter
snel. In een steeds onhèr-
bergzamer wordende wereld
brokkelt de christenheid
(althans in het westen) da
nig af. Is dit het juiste
ogenblik om een punt te
zetten achter de hoop op
een christelijke politiek?
De reacties op het CDA-
congres hebben mij geleerd,
dat velen, christenen en
niet-christenen. tenminste
geraakt zijn door de rede
van de antirevolutionaire
fractievoorzitter. Hij
'droomde' van een politiek,
waarin een echo te beluiste
ren zal zijn van een christe
lijke levensstijl.
Als men door dit Ideaal ge
grepen is dan is het on
denkbaar als toekomstige
CDA-politici niet aangespro
ken zouden mogen worden
op hun christelijke levens
overtuiging. Want daarmee
reduceert en relativeert men
de mogelijkheden voor een
eigen inhoud van de chris
telijke politiek.
Zou Aantjes in zijn verzet
tegen een dergelijke gang
van zaken zijn nek te ver
hebben uitgestoken? Ik kan
mij niet voorstellen dat de
antirevolutionairen hun po
litieke voorman op dit prin
cipiële punt in de kou zullen
laten staan.
S. Faber
terdam op de Nieuwe Waterweg
bij Massluis ontstonden spanningen
toen sleepboten van de gemeente
lijke havendienst, overigens tever
geefs. tegen de blokkadeschepen
aanduwden Bij de IJsselkop te
Huissen doorbrak een binnenschip
's morgens om acht uur de blokka
de door op volle kracht door het
enige overgebleven gat te varen.
Soepel waren de blokkade-schipper
in Delfzijl voor veertien Urker vis
sersschepen: zij mochten doorvaren
naar zee.
voornemens zullen echter
astisch moeten worden herzien
er geen geld voor komt. Van der
(VSJef vreest dat de particuliere per-
nenauto nog meer de vrije loop
Ja ten zal moeten worden dan nu
het geval is. Buiten de Randstad
1 het openbaar vervoer geen
euwe impulsen meer krijgen, zo-
t het verzorgingsniveau wel moet
ïen. 'Als dit doorgaat, komt het
Vpfbinet in strijd met de regerings
verklaring. Als we met de mond 't
nkstenbaar vervoer prioriteit geven.
1 wIPeten we dat ook met de finan-
ismaln doen', vindt het PvdA-Kamer-
iitin|-
aerzet Gruijters
tegen de besnoeiingen op de
n graven groei voor openbaar ver-
roer komt ook van minister Gruij-
pïs (volkshuisvesting en ruimtelij-
et at ordening). Deze voert deze week
:n oj de Tweede Kamer een discussie
ischCr de orienteringsnota ruimtelij-
ordening'. Gruijters werkt al
-metfi het vervolg op deze nota, de
De voorlopige
die Gruijters hierover deze
tek in de kamer dacht te ontvou-
jn, worden echter omvergehaald
1 deor de besnoeiingen op het open-
tra^r vervoer.
septf" n,ieuwe versie van het
el K1
de f
eentl (ADVERTENTIE)
smal
Het enige zeeschip dat gistermor
gen in Rotterdam de blokkade wist
te doorbreken, was het motorschip
Polar Argentina. Om zes uur 's
morgens, toen de binnenschepen
zich nog niet geheel hadden aan-
eengerijd bij de Koningshaven op
de Nieuwe Maas, manoeuvreerde ^it
schip (zie foto) door een gat. Het
Duitse binnenschip Haniel, dat
zijn grote zus volgde, botste hierbij
tegen een van de blokkadeschepen
en liep lichte schade op. Bij de
tweede muur van schepen in Rot-
