1
bonden eisen
tigrrjpen van
legering in
le scheepsbouw
Praktijk van
moet kleiner
huisarts
worden
iraël-winkeltje in Arnhem draait goed
DAF 66 omgebouwd
tot een Volvo 66
Wormer
heeft
weer
een gat
Sluit uw camera niet opl
uEngelse taal heeft het jrans verdrongen op lagere school
fImp0£
rz&S&SF.
Duurdere krant:
veel opzeggers
Rijkspostspaarbank
uw met mes
^-.rgestoken
LHV-bestuur: hooguit 2500 fondspatiënten
'rd')nomisch steuntje zien tegen een ideële achtergrond
6
Ook elders
vestiging
voorbereid
Sluiting parlement
voortaan maandag
lUW/KWARTET ZATERDAG 23 AUGUSTUS .1975
BINNENLAND
Van onze onderwijsredactie
N HAAG Het Engels heeft
de lagere school het Frans
jenoeg verdrongen. De hoofden
lagere scholen verwachten
In 1978 ongeveer een derde
alle lagere scholen Engels op
lesrooster heeft staan. Dit
jkt uit een enquete die door
NIPO is gehouden,
opkomst van het Engels is
litijds gestimuleerd door het
uwe voorontwerp van de wet
s(het basisonderwijs, waarin En-
vanaf de vierde klas verplicht
zou worden. Vooruitlopend op de
ze wettelijke maatregel (die ove
rigens nog lang op zich zal laten
wachten) zijn veel scholen toen
maar vast uit zichzelf begonnen.
Het voornaamste argument voor
Engels op de basisschool is, dat
kinderen het gemakkelijkst talen
leren, als ze jong zijn.
Er worden echter ook bezwaren
tegen de invoering van een mo
derne taal in het basisonderwijs
aangevoerd. De drie onderwijzers
bonden waarschuwden in 1968 te
gen vreemde-talenonderwijs bui
ten schoolverband. Hierdoor zou
den kinderen die van hun ouders
niet naar Engelse of Franse les
mogen benadeeld worden. Een
ander argument tegen vreemde
talen op de lagere school is dat
het effect gering zou zijn.
In het Katholiek Schoolblad somt
de heer P. J. M. Uttien, leraar
Engels, enkele bezwaren op. On
derwijzers beginnen vaak enthou
siast, maar het komt nogal eens
voor dat de zaak na een paar
maanden in elkaar klapt. Ook de
kwaliteit van het gegeven onder
wijs zou te wensen overlaten.
Soms zijn onjuiste motieven in
"het spel: een naburige school
geeft Engels, dus wij moeten ook
wel. Tenslotte zouden de metho
des die de uitgevers op de markt
brengen niet allemaal even goed
zijn.
Het verdwijnen van het Frans
(zie de krant van vrijdag) is zeer
spectaculair. Enkele jaren geleden
volgde meer dan de helft van de
leerlingen die naar Havo, gymna
sium of atheneum gingen nog
Frans op de lagere school. Engels
leerde hooguit acht procent van
de kinderen.
"Nog een kleine verduidelijking is
nodig op ons artikel van gisteren
over het Frans, dat volgens de
kop door de leerlingen van
geen nut geacht wordt. De door
het Nijmeegse instituut onder
zochte werkelijkheid is anders: De
leerlingen vinden alleen Engels
en Duits nuttiger voor later dan
Frans. Zo vindt tachtig procent
Engels nodig voor het latere be
roep, veertig procent zegt dat van
Duits en twintig procent vindt
kennis van het Frans noodzake
lijk voor de beroepsuitoefening.
(ADVERTENTIE)
een onzer verslaggevers
i fERDAM De vakbonden hebben de regering de eis gesteld,
iUzij op korte termijn krachtig ingrijpt in de scheepsbouw. De
'en (de industriebonden NW, NKV, CNV en de Unie BLHP)
gisteren met deze eis gekomen, omdat zij door een aantal ont-
et ^relingen zeer bezorgd zijn geworden over de werkgelegenheid
scheepsbouw.'
De bonden 'menen dat de waar
schuwing, die zij nu via de pers
hebben gedaan, voldoende moet
zijn om te laten zien hoe ernstig de
situatie is.
er i
•nden menen, dat de werkge-
gebruikmakend van de
ïëtlte economische toestand-uit
Wop een sanering, in plaats van
aksl herstructurering. Zo'n beleid
aldus de bonden, tot massa-
en leiden.
willen de bonden een
'ende) overheidsbemoeienis
de scheepsbouw en wel zoda-
dat de ondernemers toestem-
nodig zullen hebben voor be-
igen die gevolgen hebben voor
•kgelegenheid of de structuur
bedrijfstak,
lering zal niet officieel van
eisen pp de hoogte worden
'Men weet ontzettend goed
•m het gaat. Het heeft geen
zin om een brief te schrlj-
want dat zou toch alleen maar
tevolg hebben dat er weer een
issie wordt benoemd.'
Gefaald
De bonden beschuldigen de over
head en de werkgevers ervan, dat
zij hebben gefaald bij het gezond-
maken van deze bedrijfstak. De
overheid omdat zij honderden mil
joenen guldens in de scheepsbouw
heeft gepompt 'met 'als enig resul
taat dat Cornells Verolme, die aan
het eind van de Jaren zestig failliet
dreigde te gaan, zijn geld terug
heeft.' De scheepsbouwers hebben
naar het oordeel van de bonden,
'ondanks afspraken zelfs niet ge
probeerd tot samenwerking te ko
men.'
Zou het tot acties, bijvoorbeeld sta
kingen van werknemers komen,
dan zullen de bonden deze steunen,
zo bleek gisteren in de persconfe
rentie.
Zie verder economische pagina.
Eerste stap naar einde DAF-personenauto
Van onze auto-medewerker
BEED Het Zweedse Volvo-concern heeft de DAF 66 omgebouwd
tot een Volvo 66. De vernieuwde wagen wordt gekenmerkt door
een forser uiterlijk, tal van veiligheidsvoorzieningen en een nieuw
schakelmechanisme. Het model is de eerste stap op weg naar het
einde van de DAF-personenauto's.
AMSTERDAM Als op de prijs
van kranten vier procent BTW ge
heven zou worden zou dit tot ge
volg hebben dat negen procent van
de lezers de krant opzeggen. Vier
procent zou uitkijken naar een
eventuele goedkopere krant.
Dit is het resultaat dat gescoord
werd in een enquête van het NIPO.
De meeste mensen die de krant dé
deur uitdeden bevinden zich in de
groep mensen met een inkomen
dat schommelt tussen de 1350 en
1750 gulden per maand. Wat de
leeftijd betreft, zouden de meeste
opzeggers tussen de 45 en 54 jaar
oud zijn.
uw nationale spanrinstelling
Ui.Vi
Voorlopig blijft de DAF 46 en 66
nog wel in produktie. Maar het
voortbestaan van de DAF 66 zal
direct afhangen van de extra prijs
voor de Volvo 66 en de reactie van
de kopers. De nieuwe prijzen wor
den begin september bekendge
maakt. Het wordt dan eerst duide
lijk, wat men voor een veilige DAF,
die voortaan Volvo heet, meer moet
betalen.
In het nieuwe model Volvo 66 is
een oud euvel van DAF verholpen:
dat de automatische auto bij het
starten meteen dreigt te gaan rij
den, omdat een neutrale stand ont
breekt. Tot de andere verbeteringen
uit oogpunt van veiligheid be"horen
(ADVERTENTIE)
bdustriebonden van de werkne-
jj hielden gisteren een persconfe-
over de sombere situatie in
,-ieepsbouw. Links de heec Bijl
J™het CNV en rechts de heer
lout van het NW.
huüCHT In de directiekamer
een Utrechts bejaardentehuis
de 28-jarige F. K. gisteroch-
3e 26-jarige vrouw Muriel M.
im elf messteken toegebracht
een gekarteld tafelmes. De
r werd zwaargewond overge-
t naar het ziekenhuis Over
zij is buiten levensgevaar.
gw
HT:
lóg,
luchtte aanvankelijk in zijn
maar meldde zich later op de
vrijwillig bij de politie van
le aan de IJssel.
Vakantie voorbij, camera de kast in?
Zonde van al die andere mooie, fijne, kleurrijke momenten.
Een Kodak filmpje hoort erbij.
De kleuren uit het gele doosje. Om nooit te vergeten.
een voorruit van gelaagd glas, slij-
tagespots, op de banden en meer
waarschuwingslampjes plus een
knipperlichtinstallatie. De kleinste
Volvo aller tijden heeft verder
zwarte stalen bumpers met kunst
stof bekleding, die bumpers en een
typische Volvo-grille onderscheiden
het nieuwe type van de wat minder
robuuste DAF-modellen.
De Volvo 66 is een in Nederland
gebouwde auto van een Zweeds
merk, met een oorspronkelijk Itali
aanse carosserie - van Giovanni
Mlchelotti - en met Franse moto
ren. De motoren blijven de 1100 cc
en 1300 cc van -Renault. De 1100
motor van.de Volvo 66 DL levert 47
DIN-pk; de 1300 van de Volvo GL
57 DIN-pk: net als bij de DAF 66.
Volvo bouwt in Frankrijk ook sa
men met Renault en Peugeot grote
motoren: zescilinders. De Zweedse
fabriek heeft nu het kleine model
Volvo 66 in produktie genomen ria
talrijke botsproeven. Een nieuwe
middenklassewagen is ook al in
ontwikkeling genomen, maar zal dit
jaar niet meer verschijnen. Die
komt in prijs tussen de Volvo 66 en
de Volvo 242.
Verwacht mag worden, dat zodra
dit middenklassemodel in produktie
genomen zal zijn hèt lot van het
merk DAF bezegeld is. De aantal
len. die van de kleine DAF 46 en 66
nog gebouwd kunnen worden, zijn
te gering om de produktie in de
fabriek te Born in Zuid-Limburg
weer rendabel te maken.
DEN HAAG Twee journalisten
van Elseviers-magazine zijn don
derdag 14 augustus Tsjechoslowa-
kije uitgezet, naar Praagse kranten
gisteren schreven wegens 'samen
zwering'. De twee Charles Vlek,
fotograaf, en René de Bok 'waren
op een toeristenvisum Tsjechoslo-
wakije binnengekomen en wilden
een reportage maken over Alexan
der Dubcek. Het communistische
partijblad 'Rude Pravo' schrijft,-dat
de twee bij hun arrestatie na een
ontmoeting met Dubcek belastend
-
WORMER Een paar honderd
meter van de plaats waar in 1959
een mysterieus gat ontstond is nu
opnieuw een gat ontstaan: in een
weiland van veehouder W. Dokter
in Wormer, twee- k driehonderd
meter van de weg. De middellijn
van het gat is ongeveer zeventig
meter; hoe diep het is, was gisteren
nog niet vastgesteld.
De eerste gedachten gingen uit
naar een meteoriet, maar directeur
Th. Vermeesch van de Volkssterre-
wacht Simon Stevin in Hoeven
vond het niet nodig een onderzoek
in te stellen. Voor hem staat het
vast dat het géén meteoriet is. 'Als
een meteoriet -een gat met een
doorsnee van zeventig centimeter
slaat moet het wel een zeer flinke
meteoriet zijn en die komen spora
disch voor, zegt de heer Vermeesch.
Ook omdat het nieuwe gat vlakbij
dat van 1959 ligt acht hij het uit
gesloten dat een meteoriet de oor
zaak zijn zou. Dat zou allemaal te
toevallig zijn, ik denk eerder aan
een verzakking van de bodem en
dan ligt het gat op het terrein van
- een geoloog'.
Adjudant E. Harmelink, groepscom
mandant van de rijkspolitie in
Wormer, zegt: 'De grond bestaat
daar uit laagveen, die heel slap is.
Alleen bovenop ligt een laagje klei.
Als jé daardoor heen stoot kun je
zonder veel moeite een paal tot
diep in de grond drukken. Meters
diep komt men pas op de zandlaag
terecht'.
Adjudant Harmelink hoopt dat au-
tomobllisten het gat niet als een
bezienswaardigJueid voor het week
end zullen beschouwen; dan zal
de politie voor een afzetting moe
ten zorgen. Er Is bovendien nauwe
lijks iets bijzonders te zien, zegt
hij. ih 1959 trok het gat veel'Inter
nationale belangstelling. De (toen
nog zo geheten) mijnopruimings-
dienst stelde een onderzoek in,
maar werd niets wijzer. Het gat is
daarna dichtgegooid.
IxStaS
Veehouder Dokter
terieuze gat.
het my
Van een verslaggever
UTRECHT Door het instellen van een maximumaantal ziekenfondspatiënten per huisarts moet
de gemiddelde praktijkomvang worden teruggebracht. Een maximum van 3000 fondspatiënten zou
in vier jaar tijd moeten worden teruggeschroefd naar 2500. Deze maatregel maakt deel uit van de
'Blauwdruk' die het bestuur van de Landelijke huisartsenvereniging (LHV) de komende maanden
aan de leden gaat voorleggen.
Om de kwaliteit van de medische
hulp te verbeteren wordt een
systeem van onderlinge toetsing
voorgesteld dat volgend jaar al op
proef zou moeten gaan draaien.
Vanuit de basis zouden op een aan-
I
(en onzer verslaggevers
[HEM De eerste Israël-shop van Nederland, die aan de Jacob Cremer-
»t te Arnhem gezocht moet worden, bestaat nu enige maanden en gezegd kan
(en dat zij goed draait. Verwacht wordt dat elders in het land meer van derge-
1 winkeltjes gesticht zullen worden. Op vier plaatsen Rotterdam, Nijmegen,
pen en Putten, wordt thans de mogelijkheid geboden om tegen weinig kosten
__,een dergelijke shop te beginnen. De bedoeling van zo'n winkel is Israël econo-
[h een steuntje te geven, maar men moet dat wel zien tegen een ideële achter-
lacq kan best wat morele
sdigingen gebruiken,
ir B. G. Bessems, ini-
Ifnemer van het Arn-
winkeltje, spreekt
iraël-moeheid' in Ne-
id, opgetreden met na-
a de oliecrisis. Verder
hij op toenemend an-
Uvlpltisme hier en daar. in
"^'verband hij eraan her-
T t dat in Zuidduitse
aat Beieren platen met
•aken van Adolf Hitler
hitparade staan. Kan
liet zijn dat men het
r maar curieus vindt
te bezitten? Best mo-
,e ®i, mrar intussen luls-
^"taen er toch maar naar.
et-*lem van hit nazisme is
.steeds niet helemaal
J* jetigd. Daarom ls het
ken.
itslil.
zaak uiterst voorzichtig te
zijn.
In het Israël-winkeltje wor
den alleen authentieke arti
kelen verkocht. Dat geldt
niet alleen voor de voe
dingswaren, ale kosher zijn
en in bepaalde gevallen
worden bereid in tegenwoor
digheid van een rabbijn, die
bij aflevering een certificaat
afgeeft. Het geldt voor alles
wat men er vind. De wijnen,
de blikjes met vruchten, de
zilveren sieraden, de par
fums. de doosjes van olijve-
hout, de Davidssterretjes In
allerlei uitvoering en de zuur
tjes. Eenmaal per veertien
dagen komt er een zending
met modekleding uit Israël
aan.
De baten van het winkeltje
gaan naar een fonds van de
Theodor Herzl-stichting.
Herzl was, zoals bekend, de
pionier van het zionisme.
Met de gelden wil men on
der meer jonge mensen In
de gelegenheid stellen naar
Israël te gaan, zodat er weer
nieuw bloed in komt. Initia
tiefnemer Besseens ls zelf
geen jood. Hij besloot tot
het winkeltje nadat er een
economische boycot van Is
raël op gang kwam. HIJ is
driemaal in het land ge
weest. kent het bijbelse Is
raël. bezocht de moderne
steden en wijdde één reis
speciaal aan de klbboetsim.
Zegt dat hij gegrepen is
door de levensdrift van het
Israëlische volk.
Twintig Idealistische mede
standers staan bij toerbeurt
belangeloos achter de toon
bank van het winkeltje,
waar de vlag van Israël uit
hangt en waar een protret
van Golda Melr de aandacht
trekt. Joden komen er spe
ciaal voor de produkten, die
kosher zijn. De klandizie
van Nederlanders is groot,
ze komen zelfs uit Amster
dam. Er wandelen ook nogal
eens zwarte rijksgenoten
binnen. Men kan er zich
ook aan de hand van aller
hande geschriften over Is
raël oriënteren. Discussies
over de problematiek, die
een eeuwige problematiek
lijkt te zijn, worden ook
vaak gevoerd. Andersden
kenden, wat deze netelige
kwestie betreft, waar niet
irfinrv)on posilxis Utll.initMMi
Het vignet van de Israël-
shop in Arnhem.
alleen de heer Henry Kis
singer zijn handen vol aan
heeft, zijn ook welkom. Als
ze maar niet de ruiten In
gooien, wat één keer ge
beurd is.
Een winkeltje, dat zich con
tra de Arabieren opstelt?
'Beslist niet', aldus de heer
Bessems. 'we zijn vóór Israël
maar niet tegen de Arabie
ren (met de PLO ligt het
natuurlijk iets anders).
Trouwens in Israël zelf heb
ben de gemiddelde jood en
Arabier er ook geen behoef
te aan elkaar het leven zuur
te maken. De moeilijkheden
liggen aan de top. Als mor
gen naast ons een Arabische
winkel opengaat, zal ik ze
hartelijk begroeten'.
Behalve dat Bessems de ex
port van Israël naar Neder
land wil bevorderen, streeft
hij er ook naar zoveel mo
gelijk Nederlanders voor een
paar weken naar dat land te
krijgen. Ook dat, is de erva
ring, werkt verhelderend.
Met El-Al heeft men in dat
opzicht leuke contacten. En
verder is er dan nog de
Meet-Israël-actie. Een toer-
nee langs verschillende
plaatsen, die maandagavond
in het Arnhemse Sonsbeek
begint. Wervelende avond
jes, naar men hoopt, met
Israël als middelpunt, maar
ook met Hollandse accent
jes. De zangeres Maria Lau-
laa treedt op deze avonden
op als gastvrouw en zingt
oude jiddische liederen en
volksliederen uit diverse an
dere landen. In stands kan
men informatie krijgen over
alles wat met Israël of het
jodendom te maken heeft
(weet u dat er alleen in
Nederland meer dan veertig
Instellingen zijn, die zich
met dat onderwerp bezig
houden?).
tail terreinen landelijke kwaliteits
normen moeten worden ontwikkeld.
Het takenpakket van de huisarts
groeit, aldus het LHV-bestuur, en
kleinere praktijken zijn mogelijk
omdat het aantal, hulsartsen vrij
snel toeneemt. Nu het artsentekort
is opgeheven is het niet meer ge
rechtvaardigd dat sommige huisart
sen meer dan twee keer zoveel
(fonds)patiënten hebben als de nu
geldende rekennorm- van 2600.
De stok. achter de deur om de in te
stellen maxima te realiseren zou
inhouding van het ziekenfondsho
norarium voor ingeschreven 'bo
ventallige' patiënten -zijn. De LHV
heeft ook regelingen uitgewerkt
voor nieuwe vestigingen, van huis
artsen en het overnemen van pa
tiënten uit te grote praktijken.
Het zou van kortzichtigheid getui
gen, schrijft het bestuur, als de
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG De zitting van het
parlement zal voortaan slechts en
kele uren gesloten zijn. Voorheen
werd de zitting der Staten-Generaal
op zaterdag voorafgaand aan de
derde dnsdag in september geslo
ten. Nu zal dat gebeuren op de
maandag daarvóór.
Dit is de eerste van een aantal
suggesties van de voorzitter van de
Tweede Kamer, dr. Anne Vonde
ling. die in de praktijk wordt ge
bracht. Vondeling zèU zou nog lie
ver zien dat een formaliteit als het,
jaarlijks duiten en weer openen
van de zitting helemaal werd afge
schaft.
De Tweede Kamer-voorzitter wil
overigens Prinsjesdag niet afschaf
fen, hoewel hij de vorm wel wat
veranderd zou willen zien. Zo ls hij
hej. oneens met de opstelling van
allerlei mensen in de Ridderzaal op
de derde dinsdag in september en
wil hij bovendien beter laten uitko
men, dat d-* Kamer gastheer ls en
de regering gast.
vereniging zich niet uitspreekt over
een vestigingsbeleid. Als de groei
ende stroom jonge huisartsen zich
ongecoördineerd vestigt, kan dat
ernstige problemen opleveren. En
ais de vereniging het zelf niet doet,
zal.d? overheid het vestigingsbeleid
wel gaan regelen.
Toetsing
De onderlinge toetsing stelt de LHV
zich voor In groepen van vijf a
zeven huisartsen, die om beurten
als 'toetser' optreden. De toetser
draait een deel van zijn tijd mee in
de praktijk van leder van zijn colt
lega's. De anderen nemen bij toer
beurt voor hem waar.
Verslagen van de toetsing worden
met de betrokken arts besproken,
en periodiek ln de hele groep. Die
probeert naar aanleiding daarvan
kwaliteitsnormen op te stellen, die
naar het LHV-bestuur worden ge
zonden. Daar kunnen voorstellen
voor landelijke normen worden uit
gewerkt en aan de algemene leden
vergadering voorgelegd. Aangeno
men normen zouden landelijk moe-»
ten worden toegepast.
'Ik kan nog niet komen spe
len. Ik word per uur betaald
voor het gazon-knippen.'
