LUHlt
Op 't naaktstrand:
Is dat nu alles?
Wij hebben er
geen moeite mee
Waar gaan we in dit land naar toe?
'iilii' Z A J. üi£tl>A(j 10 AUUOüxOO AO I 0
buv iMiiiiijiiiS jJ PÖ15/RH17
de maandelijkse pagina Signalement - over mensen en
I zorgen en geneugten - komt vandaag een druk be-
>ken vorm van recreatie aan de orde: het naaktstrand,
rviews van Jan Brokken, Cisca Dresselhuys en Kees de
Foto: Friedlander.
•Naakt op het strand zitten is voor mij de gewoonste
zaak van de wereld. Niks g§ks aan, geen stiekem ge
doe, maar gewoon lekker bloot. Ik gebruik zelf het
woord nudisme eigenlijk nooit, dat geeft het zo'n of
ficieel karakter, net alsof er allerlei diepere overtui
gingen achter zitten. Dat is bij mij helemaal niet het
geval: gewoon lekker bloot zonnen en zwemmen, niet
gehinderd door een flodderig nat badpak of door
krampachtige pogingen zo bruin mogelijk te worden
door af en toe eens een bandje te laten zakken, wan-
tieer er niemand kijkt. Vrijheid, blijheid: het klinkt
nisschien erg afgezaagd, maar daar komt het voor
mij toch wel op neer'.
Els is een 29-jarig Amster-
lams kantoormeisje, dat,
raameer ze naar het strand
pil, liefst een naaktstrand
enle-
ont-
Eigenlijk ben ik heel toe-
rallig, zonder voorbedachte
ade,. om het zo eens te zeg-
;en, op het naaktstrand van
land voort terecht gekomen.
Ve waren daar in de duinen
laarblijkelijk ergens ver
eerd gelopen en zaten
peens op het naaktstrand,
fou, dat was in het begin
ven een vreemde zaak; ik
is, denk ik, toch een beet-
hudverig, maar we hebben
ewoon direct meegedaan
leren uit, en gewoon naakt
boek lezen, daarna even
:kker zwemmen en dan
'eer zitten en opdrogen,
an die tijd af zou ik niet
ïeer anders willen: op de
en of andere manier geeft
at naaktzwemmen me een
eel vrij gevoel.
n een
heeft
Na-
de
14 te
ie be-
ielemmererid
li ben ik iemand, die al
iuw vindt, dat kleren he
rinnerend werken. Zo heb
ook een hekel aan een
v, die draag ik nooit. Ver-
iv moeten m'n kleren zo
makkelijk mogelijk zitten.
geef niet veel om' een
ooi en opgepoetst uiterdijk.
Dch is het zo, dat je op
laktstranden meer man-
in dan vrouwen ziet. Ik
loof, dat het voor vrouwen
oellijker is om zich, letter-
k, bloot te geven dan voor
annen. Vrouwen is na-
urlijk altijd geleerd om
ooi te zijn, te behagen,
rleidelijk te zijri.
moet eerlijk zeggen, dat
als vrouw waarschijnlijk
rleidelijker bent in kleren
n zonder. Vooral vrouwen
vinden, dat hun figuur
sschien niet je-dat is (ze
iden zichzelf te dik of te
iger, of ze hebben iets aan
merken op hun heupen,
lie of bovenbenen) zullen
arom niet gemakkelijk
n naaktlopen, wanneer
tenminste niet van het
afkomen, dat een
iuw altijd zo mooi moge-
moet zijn. Naaktlopen is
der andere een zaak van
zelf en je eigen lichaam
nvaarden, zoals het is,
ardoor je zonder schaam-
jezelf durft te tonen. Ge-
on: ik ben ik en ik ben
eenmaal zo gebouwd, dat
:epteren jullie maar.
lakvlakken
ndaar dat ik vlhd, dat
iktlopen beslist ook raak-
kken heeft met de eman
atie van de vrouw. Voor
Izelf tenminste wel. Ik
l het vroeger nog wel
is moeilijk met die 'supe-
riteit' van de man. Mede
>r het verblijf op een
iktstrand, ben ik daar
afgeraakt. Wanneer je
ir allemaal zo bloot rond-
ndelt, is er niet veel te
rken van een superiori-
van de een boven de
Ier.
;n ik daar pas die naakte
nnen zag lopen, dacht ik:
u en, is dat nu alles?'
is afkomstig uit een ge-
irmeerd gezin, waar zij
vrij en open is opge-
d, ook op het gebied van
ualiteit en bloot. 'Bij ons
is was het helemaal geen
om eens naakt door
huis te lopen. Dat
eelt natuurlijk veel.
nneer je altijd bent op-
oed in de overtuiging dat
>t alleen, achter gesloten
ren, geoorloofd is in de
ipkamer en de badkamer,
het begrijpelijk dat je
gemakkelijk een naakt-
mmer zult worden. Er
en dan teveel taboes ver
den aan het verschijnsel
ktheid. Die taboes heb ik
gelukkig nooit gekend, ze
zijn me van huis uit niet
meegegeven'.
Felle bezwaren
Els verbaast zich altijd over
de felle bezwaren die veel
mensen hebben. tegen
naaktlopen-op-het-strand.
'Wij zitten op aparte stran
den, ver weg van de gewone
stranden. Op zichzelf vind i
ik dat belachelijk: eigenlijk j
zou je natuurlijk gewoon op
éèn groot strand door elkaar i
moeten zitten. Maar goed,
dat schijnt niet te gaari,
vanwege de onverdraag-
zaamheid van de mensen.
Als naaktloper word je voor
gek gezet door de andere
mensen. Dat is natuurlijk
een algemeen verschijnsel:
iemand, die ook maar enigs
zins afwijkt van het norma
le gedragspatroon, wordt af
gewezen en belachelijk ge
maakt. Goed, ter bescher
ming van beide groepen, zit
ten wij dus op aparte stran
den. Maar waarom winden
die tegenstanders zich -dan
nog ZO' op, ze zien ons niet,
althans ze boeven ons niet
te zien.
Angst
Ik geloof, dat veel van die
opwinding voortkomt uit
een soort angst: ze verwij -
ten ons de vrijheid,'die wij
onszelf gunnen, omdat zij
zelf zoiets nooit zouden dur
ven. Daarom zetten ze zich
tegen ons af. Want ik geloof
niet, dat veel van die be
zwaren echt voor honderd
procent eerlijk en princi
pieel zijn; er zit, volgens mij,
heel wat hypocrisie bij.
Mensen die hard roepen te
gen ons, maar zelf de kat in
het donker knijpen. Kijk
maar eens naar al die men
sen, die proberen een glimp
op te vangen van de naakt
stranden, met verrekijkers
vanuit de duinen. Dat zijn
degenen die ons het hardst
verketteren. Dat is toch lou
ter schijnheiligheid en niet
anders'.
'In feite fieb ik in die twaalf jaar, dat ik hier nu dienst
doe, alles al meegemaakt', zegt hoofdagent Willem
Vrolijk (38) van de Haagse gemeentepolitie, die is
ingedeeld bij het stranddetachement op Schevenin-
gen. 'Eerst het badpak, vervolgens de bikini, daarna
de monokini, waarbij alleen het broekje nog enige be
schutting bood, en nu dan het naaktstrand. Het gaat
allemaal zo geleidelijk, dat je als strandagent gewoon
met de ontwikkeling meegroeit. Maar er is een ten
dens om 'terug naar vroeger' te gaan en dus zie ik
het badpak nog weieens terugkomen'.
Met drie collega's, gestatio
neerd op Posthuis Noord, is
Willem Vrolijk sinds 13 juni
van dit jaar ook belast met
het toézicht houden op een
stukje naaktstrand van
tweehonderd meter, gelegen
tussen de grensgemeente
Wassenaar en op ongeveer
tweehonderd meter van de
Scheveningse Pier. Willem
Vrolijk ziet dat naaktstrand,
keling in deze tijd.
Incidentjes
Tijdens de eerste- zonnige"1 dagen van dezé zomer liepen op het strand van Zandvport enige honderden ménsen
legaal naakt. -Éind juni, \toen de gemeenteraad van-Zandvoort zijn goedkeuringaan het naaktstrand had ge-
.geven, kon men tussen paal 68,5 en paal 71 enkele duizenden nudisten feilen. Tijdens het tropische eerste
weekeinde van adgustus zaten op het Zandvoortpe naaktstrand twintigduizend .mensen. -
Het naaktlopen is plotseling' 'in'. Een woordvoerder van de landelijke naturisténvereniging (Zpn en. Leven)
zei ons opgewekt dat 'onze vereniging binnenkort niet-meer nodig is'. Of het zo'n 'vaart zaLlopen moeten we
nog ,even afwachten, maar een féit blijft dat de naaktstranden de afgelopen rftaanden vaak stampvol zaten en
dat de geklede badgast in toenemende nipte 'met nudisme geconfronteerd werd.
Nederland telt op het ogenblik vier officiële- naaktstranden:' Zandyoprt.,(yjjfentwintighonderd meter)*, Hoek van
Holland (Vijfhonderd meter), Scheveningen'(twéëhóndèrd meter)ren Callantsoog (duizend meter.) Misschien kan
Texel1 aan deze lijst worden toegevoegd, want ook daar beraadt-de gemeenteraad ..zich ovèr het aanwijzen van
een naaktfefraiR'd. i
Behalve op déze officiële nudistenstranden, die met borden staan aangegeven, wordt ook op andere stranden
nudisme bedrpven. Bij het Wassena?rse Slag, bij Bergen (NH), op enkele waddeneilanden, op een strand^bij
de Rottferdamse'Maasvlakte, m de Bisonbaai, bij Nijmegen en op tal van andere plaatsen Jopen eb- zwemmen
'honderden mensen: naakt. Soms treedt de politie' tegen.he'n op (actikeH 239 Van het^wetboek van strafrecht),
meestal niet\
Wij hebben een politieagent gevraagd hoe hij het'vindt om tegen nudisten op te treden. Verdèr hebben wij een
nïïdiste en een gemeenteraadslid uitiZandvoort gevraagd wat zij_ hu eigenlijk zo. aardig df zo onaardig aaiT bet
Moeilijkheden hebben zich
op dat stukje strand sinds
die bewuste datum in juni
niet voorgedaan. 'Ja. kleine
incidentjes, zoals een vrouw
die wordt lastig gevallen,
maar dat komt overal voor',
aldus hoofdagent Vrolijk.
'Dat waren wat binnen
stadsfiguren, zoals wij hen
noemen, maar dat is ze
slecht bevallen, omdat de
mensen daar, die een hechte
gemeenschap vormen, zich
tegen hen keerden. Mijn er
varing en hierbij spreek
ik namens mijn collega's
is dat het een prettig, rustig
publiek is, dat het naakt
strand bezoekt. Ze houden
bijvoorbeeld het strand keu
rig netjes schoon en het
zijn bepaald geen viezeriken,
zoals ze wel in de volks
mond worden genoemd. Dat
zijn eerder de mensen, die
wij de kijkers noemen en
die zich weieens als zodanig
ontpoppen. Die slaan soms
een afkeurenswaardige taal
uit, die je op het naakt
strand beslist niet zal horen.
Ik zeg weieens: gedroeg iede
re strandbezoeker zich maar
zoals de naaktrecreant'.
Nooit klachten
Willem Vrolijk: 'Wij van de
politie hebben er geen enkele
moeite mee gehad, dat het
naaktstrand hier is geko
men. Er zijn hier op het
Posthuis ook nooit klachten
binnengekomen. Misschien
komt dat ook wel, doordat
het allemaal geleidelijk aan
ls gegaan. Echter ook voor
dat dit stukje strand er was,
hebben we weinig moeilijk
heden gehad. Bekeuringen
uitdelen voor naakt?onnen
was er niet bij. De meeste
mensen lagen in kullen óf
dicht tegen de duinrand
'Het gaat allemaal te snel in Nederland. Ons land wil bij allerlei ontwikkelingen
voorop lopen. Het gebruik van drugs, de abortus, de naaktloper ij, het moet alle
maal maar hup, een, twee, drie, gerealiseerd worden. Ik vraag mij werkelijk af:
waar gaan we in dit land naar toe. In kan best begrijpen dat er een mentaliteits
verandering plaats vindt, dat het normbesef vermindert, maar moet de wetge
ver1 daarom zo snel op deze öntwikkelin gen inhaken?
Richard van As (43) fractie
voorzitter van het CDA in
Zandvoort, geldt in zijn
dorp als een vrij progressief
man. Van As heeft jaren
lang in het vakbondswerk
gezeten. Hij nam actief deel
aan de protestacties tegen
het lawaaimakende circuit.
Vorig jaar stemde hij voor
de vestiging van een sleep-
in te Zandvoort en hij kon
digt nu al, onder enig voor
behoud, aan dat hij binnen
kort vóór de komst van een
casino naar Zandvoort zal
stemmen. Het heeft dan ook
wel enige verwondering ge
wekt dat Van As in juni
1975 tegen het raadsvoorstel
nummer 88 stemde: het
voorstel dat het aanwijzen
van een openbaar naakt
strand tussen paal 68.500 en
paal 71.000 behelsde. Het
voorstel werd met dertien
tegen vijf stemmen (vier
CDA'ers en één VVD'er)
aangenomen.
Raadsvergadering
'Op die raadsvergadering
kon ik moeilijk uit mijn
woorden komen', vertelt hij.
'Ik geloof dat ik toen de
slechtste speech uit mijn zes
raadsjaren gehouden heb.
D^t is ook wel begrijpelijk.
Ik heb geprobeerd de hele
zaak buiten de emotionali
teit te houden. Ik ben tegen
het naaktstrand, maar ik wil
niemand met de vinger na
wijzen. Ik behoor niet tot de
categorie tegenstanders die
nudisten of naturisten vieze
of slechte mensen vinden.
Ik respecteer hun opvattin
gen, zoals ik ieders overtui
ging respecteer. Met mijn
betoog wilde ik niemand
kwetsen. Ik wilde mij zeer
formeel opstellen en dat
valt in een politiek debat
niet mee. Het is gemakkelij
ker je door allerlei emoties
te laten meeslepen, dan een
heel afstandelijk betoog te
houden.'
Tegen de borst
Welke bezwaren voerde Van
As tijdens zijn betoog aan?
Wat mij vooral tegen de
borst stuit is dat steeds
maar weer grote groepen
mensen de wet, c.q. het ge
zag aan hun laars lappen.
Het voornaamste argument
dat tijdens de behandeling
van het raadsvoorstel te
berde werd gebracht was dat
het geen zin meer had om
het naaktlopen te verbieden
ornaat bij paal 68.500 toch
al honderden nudisten za
ten. Ik vind dit een kwalijke
ontwikkeling, een ontwikke
ling die ik jjok op tal van
andere terreinen in dit dorp
tegenkom. De topless ls bij
voorbeeld verboden. Maar op
het zuidstrand zit de helft
van de dames zonder het'
bovenste deel van hun biki
ni te zonnen. Omdat er zo
veel overtreders van het
verbod zijn, kan de politie
(die in Zandvoort, zeker tij
dens het hoogseizoen, zwaar
onderbezet is) niets of bijna
niets doen. Er blijft dan
maar één ding over, vinden
veel mensen, en dat is de
topless wettelijk toe te
staan.
Een ander voorbeeld. Het
Zandvoortse strand is voor
honden verboden. Toch la
ten honderden mensen iede
re dag hun hond op het
strand uit. Krijgen ze een
bekeuring dan zeggen ze:
Pech gehad. Dat zeggen, om
een ander voorbeeld te noe
men, de autobezitters die
hun wagens op de stoep of
midden op de straat neer
zetten, ook. Op een zonnige
zondag heerst hier werkelijk
een verkeerschaos.
De mens van tegenwoordig
kan gezag klaarblijkelijk
moeilijk accepteren, en er
zijn zelfs een heleboel men
sen die domweg maling heb
ben aan het gezag. Het
naaktlopen zal ln Zandvoort
dan ook zeker niet binnen
de twee-en-een-halve kilo-
meter-zone blijven. Eerst
gaat er eentje de grens over.
dan twee dan drie en bin
nen vier Jaar wordt er op
het hele zuidstrand naakt
gelopen.'
Gedupeerd
'Nogmaals, ik ben niet tegen
de nudisten. Ik wil ze geen
kwaad doen, ik wil ze niet
beledigen, ik vind het prima
als ze bijvoorbeeld op een
eiland of op een goed afge
schermd stuk strand naakt
lopen. Maar ik vind het ver
keerd dat zij hier in Zand
voort drie groepen mensen
in hun vrijheid belemmeren.
Het zuidstrand is altijd een
vrij strand geweest. Er ston
den geen strandtenten, er
werden geen stoelen ver
huurd, nee, het was een
strand waar ieder op zijn
eigen manier kon recreëren.
Dat kan nu niet meer. Je
moet je kleren uitdoen, of
je moet ergens anders gaan
zitten.
De wandelaars en de fietsers
zijn ook gedupeerd. Er zijn
heel wat mensen die graag
van Zandvoort naar Noord-
wijk lopen. Zij moeten langs
het naaktstrand en zij gene
ren zich een beetje. Ja,
tenslotte word je toch als
een gluurder beschouwd.
Degene die van Zandvoort
naar Noordwijk fietst, wordt
eveneens geconfronteerd
met het nudisme. In de dui
nen achter het nudisten-
strand lopen namelijk vele
homofielen naakt rond.'
De heer Van As vindt het
naaktstrand veel te groot.
Hij vreest dat het strand de
gemeente Zandvoort han
denvol geld zal kosten. 'De
^emeente verdient alleen
aan een stuk strand als er
stoelen verhuurd worden.
Van de huur gaat Immers
12.5 procent naar de ge
meentekas. Maar op het
naaktstrand worden geen
stoelen verhuurd. Wel moe
ten er tal van voorzieningen
getroffen worden, zoals een
post voor de reddingsbriga
de, toiletten en parkeer
plaatsen.
Gezanik
Als ik de heer Van As vraag
hoe hij nu, twee maanden
na het raadsbesluit over het
naaktstrand denkt, zegt hij
dat hij ln de allereerste
plaats schoon genoeg krijgt
van het gezanik over dit
strand. 'Ik werk bij een
groot bedrijf, de KLM, en er
gaat geen dag voorbij of men
maakt tegenover mij zoge
naamde leuke opmerkingen
over het naaktstrand.
Dat gaat mij en een he
leboel andere Zandvoorters,
denk Ik de keel uithan
gen. U moet niet vergeten
dat wij in Zandvoort al van
af 1969 over het naaktstrand
praten. Toen werd de eerste
motie in de raad ingediend
waarin om zo'n strand ge
vraagd werd.'
Hoe denkt de bevolking van
.tidvoort over dit strand,
vraag ik het raadslid ten
slotte. 'Toen ln 1974 de raad
de naakstrand motie aan
nam, ging er een schok door
het dorp heen. Deze motie
(van de PvdA en de VVD)
kwam zeer onverwachts. Tij
dens de verkiezingscampag
ne van voorjaar 1974 is over
het naaktstrand met geen
woord gerept.
Een jaar later. In Juni 1975,
ging de raad definitief ak
koord, maar toen was de
bevolking al zo aan het idee
gewend, dat het geen enkele
emotie heeft opgeleverd. En
nu? Ik heb nog nooit een
Zandvoorter enthousiast
over het naakstrand horen
praten. De meeste mensen
zeggen: Het laat me koud.
OfZe doen maar.'
aan, zodat we er weinig
aandacht aan hebben be
steed. De enkele keer, dat
het te opvallend was, ver
zochten we hun zich aan te
kleden. Dat deed zich onder
meer dit jaar voor, toen er
nog geen beslissing was ge
vallen en de mensen daarop
vooruitliepen, maar ik her
haal het: naaktrecreanten
zijn gewoon prettige men-
Willem Vrolijk bekent zelf
er geen behoefte aan te
hebben helemaal uit de kle
ren te gaan op het strand.
'De zwembroek hindert mij
niet en ook in het buiten
land heb ik er geen aan
drang toe gehad. De keren
dat ik met vakantie naar
Spanje ben geweest, ging ik
wel altijd naar het stille
,strand, maar ik hoefde niet
zo nodig zonder kleren in de
zon te liggen'.
Eén doel
Dat het naaktstrand bij
Scheveningen, maar niet al
leen daar» in een 'dringende'
behoefte voorziet blijkt wei-
uit het aantal bezoekers, dat
er sinds juni is geweest.
Kwamen er in het begin ge
middeld honderd mensen, al
snel steeg dit aantal naar de
duizend en op de eerste
zeg maar gerust hete zon
dag in augustus zaten er zo'n
drieduizend naaktzonners op
een stukje strand van nog
geen tweehonderd meter.
Het is dan ook geen wonder,
dat er inmiddels een verzoek
is uitgegaan naar de Haagse
gemeenteraad, waarin om
uitbreiding wordt gevraagd.
De politie van Posthuis
Noord staat achter dit ver
zoek om uitbreiding, want
ook al zijn deze bezoekers
heel inschikkelijk, ieder
mens ook al ligt hij
naakt wil toch wel een
eigen plekje onder de zon.
Wat enigszins de pret ver
stoort, is dat er op dit stuk
je strand ook mensen ge
kleed gaan liggen, die maar
één doel voor ogen hebben
en dat is: blote mensen kij
ken. 'Dat wekt ergernis', al
dus hoofdagent Vrolijk,
'maar we kunnen er weinig
tegen doen. We kunnen deze
mensen alleen maar verzoe
ken weg te gaan, maar als
ze dat weigeren, houdt alles
op. Verder hebben we geen
enkele bevoegdheid, al zou
den de naaktrecreanten
graag zien, dat wè zouden
ingrijpen'.
Schutting
Het naaktstrand ls voor le
dereen vrij toegankelijk. Op
verzoek van een ambtenaar
van Justitie is er destijds
een schutting aangebracht,
zodat die strandbezoeker, die
niet met ongewenst bloot
geconfronteerd wil worden
op zijn wandeling, onge
schokt achterlangs kan
gaan. Willem Vrolijk: Ik
heb nog niemand op die
manier het jraaktstrand zien
passeren. Wel Iemand, die
bijna een half uur heeft
staan kijken en daarna uit
riep, dat ze die lui ln elkaar
moesten hakken, maar dat
soort mensen zijn uitzonde
ringen.
Verwacht kan worden, dat
het bezoek aan dit stukje
strand zal toenemen. Zc'-er
als ook in het buitenland
via folders er op wordt ge
wezen, dat er ln Schevenin
gen gelegenheid is om naakt
te zonnen. Met het hete
weer van augustus zag het
zwart van de mensen. Niet
alleen uit Den Haag en om
geving, maar ook uit Bra
bant en Limburg, terwijl
daarnaast veel buitenlanders
vooral Duitsers van de
gelegenheid gebruik maken
zich van hun textiel te ont
doen.
Willem Vrolijk zegt tot slot
er geen dag spijt van te
hebben gehad bij de politie
te zijn gegaan. Maar, zo
voegt hij eraan toe, Je moet
als agent wél soepel kunnen
zijn.
