Chaos in Portugal
neemt verder toe
^Kans op mislukken
CDA weer groter
Druk
si
Regeringscoalitie
Suriname wankelt
Expositie massief eiken
fogezegd
Discussie over grondslag laait weer op
Meubelfabriek
Oisterwijk
|V
Wadlopen
loopt gevaar - pag. 3
met Nieuwe Haaöse Courant en met Nieuwe Leidse Courant
In deze krant
Jommando's zetten officieren af i
Meer bewolking
ïarde acties
egen roken
008 sneller
en duurder
Geschiedenis
Minister Vorrink
had de leiding
Noord-Korea zoekt
contact met VS
Hoffa vermist
Twee statenleden vallen' Arron af
Taiwan, 26 doden
VTIje toegang uw kopje koffie staat klaar
Een krant uit één stuk.
Abonneer eens iemand.
Welkomstvoordeel.
hoort bij u.
Trouw
33e JAARGANG NO. 9587 - VRIJDAG 1 AUGUSTUS 1975
UITGAVE TROUW/KWARTET B.V. HOOFDREDACTEUR J. TAMMINGA DIRECTEUR ING. O. POSTMA NIEUWEZIJDS VOORBURGWAL 276-280, AMSTERDAM POSTBUS 859 TELEFOON 020-220383
ABONNEMENT 13,52 PER MAAND 40,55 PER KWARTAAL 160,00 PER JAAR POSTGIRO 91133 BANK N.M.B. REKENINGNUMMER 69.74.64.148 GEMEENTEGIRO X 260 LOSSE VERKOOPPRIJS 0,50
Binnenland
Hoog-Catharijneproces 3
Nieuwe luistercijfers 4
Dr. M. Euwe heeft uitgerekend
dat Nederland over vijftig jaar
een vrouwelijke schaakkam
pioen zal hebben en de wereld
pas over tweehonderd jaar.
Zie pagina 3.
Verliest Maasstad
natuurgebied? 9
Buitenland
Leiders Peru zitten
stevig te paard 7
Israël zou A-bommen
hebben 7
Kerk
Al veel steun voor
bond tegen vloeken 2
Bidden geeft vrijheid èn
verantwoordelijkheid 2
Sport
Martin Vreijsen: 'Van
Hanegem is Feyenoord
niet' 11
Economie
Europese commissie
wil betere tarwe 13
Brieven van lezers 2
Nieuwe boekeu 2
Strips en feuilleton 4
Radio en t.v.-nieuws 4
Even puzzelen 1
Commentaar5
Weeroverzlcht
Beursberichten 8
Film-nieuws b
LISSABON (Reuter/UPI/AP) Terwijl president Costa Gomes met een nieuwe, communistisch
fcezinde minister van buitenlandse zaken, Manuel Martins Guerreiro, naar Helsinki afreisde, moest
.•eiligheidscommandant Carvalho gisteren in allerijl reageren op een actie van élite-troepen iets
>uiten Lissabon.
Iet commando-regiment, gelegerd
n Amadora, zette zijn commandan-
en kolonel Jaime Neves en majoor,
•obato Faria af. Beide hebben
venals hun regiment een harde
eputatie gekregen in de koloniale
orlogen maar nu is het een van 'de
elangrijkste eenheden waarop
.arvalho's veiligheidscommando te-
ugvalt bij de beheersing van onge-
egeldheden. De commando's die
eide commandanten buiten de ba
akken gewerkt hadden en ver-
laarden dat zij ze er niet meer in
ouden laten.
n reactie daarop heeft generaal
'arvalho hen beiden en zeven an-
ere officieren en vijf sergeants
ivergeplaatst'. Zijn verklaring was
at de commando's een discipline
odig hadden die perfect in óver-
enstemming was met de wil van
werkende massa's,
[et persbureau Associated Press
ad al bericht dat deze officieren
n onderofficieren gearresteerd wa-
en, maar bleef daarin alleen staan,
erder circuleerde het gerucht dat
e commandant van de tankschool,
a.piteöin Salgeuiro Maia, in Santa-
m, zeventig km ten noorden van
issabon eveneens van zijn com-
ïando ontheven was. Deze tank-
chool was in maart van dit jaar
etrokken bij de mislukte coup van
pinola.
'egelijk komen er berichten bin-
[roeger kwamen de mensen om
e drie weken. Nu komen ze om
e drie maanden. Daar kun je
u eenmaal niet van leven.
Stationska?)per Beekes in
Amsterdam
Droog weer met opklaringen,
maar tijdelijk meer bewolking.
Overwegend matige, in de
kustgebieden in de middag
vrij krachtige wind uit Noord
tot Noordoost. Maxima van 19
graden aan zee tot 25 graden
in het zuidoosten van het
land.
MORGEN EN OVERMORGEN:
Zonnig en vrij warm.
Morgen zon op: 05.02
onder: 20.30
maan op:
onder: 16.10
weg wezen, jongens!
nen van troepen die weigeren tus
senbeide te komen bij rellen tegen
communistische bureau's en functi
onarissen in Sao Jao da Madeira.
Onder het roepen van 'weg met
Otelo' (de voornaam van Generaal
Carvalho) en 'Het volk is niet voor
de MFA' (de Beweging van de
Strijdkrachten) werden communis
tische kantoren aangevallen, maar
de politie rapporteerde dat de in de
stad aanwezige militairen niet te
hulp hadden willen koroen tegen de
menigte. De laatste drie weken
hebben communistische kantoren
in 29 plaatsen in Portugal onder de
volkswoede geleden.
Conflict
Intussen heeft de 28 leden tellende
Revolutionaire Raad wel de vor
ming van het driemanschap door
de assemblee van de Beweging van
de Strijdkrachten goedgekeurd
maar in het geheel niet gereageerd
op het besluit van dezelfde asem-
blee om deze Raad nog slechts een
adviserende functie te geven. Vol
gens een decreet dat de Revolutio
naire Raad tot de hoogste gezagsin-
stantie maakte is een dergelijk be
sluit van de militaire assemblee ver
buiten haar boekje. In de Revolutio
naire Raad hebben de meer gema
tigden nog een belangrijke stem. Er
circuleren in Lissabon berichten dat
de raad in een eerder besluit met
18 van de 28 stemmen Gonccgggalves
zou hebben ontheven als premier en
dat in reactie daarop de assemblee
van de MFA, waar links een duide
lijker overwicht heeft, het drieman
schap heeft geproclameerd en de
raad tot adviserend orgaan heeft
gedegradeerd. Het Is niet waar
schijnlijk dat de raad zich daarbij
zal neerleggen.
Bij het vertrek van Costa Gomes
naar Helsinki vertelde deze nog dat
er een nieuwe regering was gevormd
maar de namen zijn in het geheel
niet bekend gemaakt. Gons&lves zou
ook bij niet partijgebonden minis
ters op omwil gestuit zijn om nog
mee te doen. Als figuren die voor de
eer bedankten worden door imgewij-
HELSINKI. WENEN (AP. ANP)
Het ziet er naar uit dat Cyprus
indirect het belangrijkste punt gaat
worden op de europese conferentie
in Helsinki. Nadat Griekenland
woensdag duidelijk stelling had ge
nomen in deze kwestie bij monde
van minister-president Karamanlis.
volgden gisteren de aartsbisschop
Makarios en de Turkse premier De-
mlrel.
Toen de aartsbisschop sprak verlie
ten de Turken demonstratief de
vergaderzaal ln het Finland la-hu is.
maar toen de Turkse premier sprak
bleven de leden van de Cvprische
delegatie rustig zitten.
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De PTT gaat
in de nabije toekomst gebruik
maken van een computer om
het informatienummer 008
sneller te laten antwoorden.
De zeventien informatiedien
sten, die in Nederland zijn
gevestigd, zullen alle worden
aangesloten or een centraal
computersysteem, dat de tele
foniste in een oogwenk het
gevraagde telefoonnummer
verschaft.
Deze maatregel is genomen
mede naar aanleiding van
een onderzoek door de Consu
mentenbond, die na een groot
aantal steekproeven aantoon
de dat het nummer 008
vooral in de grote steden
vaak overbelast is. Indien er
meer dan twaalf 'wachtenden
vóór u' zijn, geeft het num
mer de ingesprektoon. De
nieuwe maatregelen van de
PTT houden overigens wel in,
dat het inlichtingennummer
008 binnen afzienbare tijd
niet meer kosteloos zal zijn.
HELSINKI Toen de Ameri
kaanse minister van buiten
landse zaken dr. Henry Kis
singer donderdag uit de ver
gaderzaal van de Europese top
in Helsinki kwam. werd hij
aangeklampt door drie journa
listen. die hem verzochten iets
te zeggen wat de geschiedenis
zou ingaan. 'Niet tegen zo'n
klein groepje.' antwoordde de
minister.
Van onze parlementsredactie
DEN HAAG Kort voor het eerste congres van de federatie van KVP, ARP en CHU op zaterdag
23 augustus is de kans op het mislukken van het CDA weer groter geworden- De weerstand vooral
in de ARP tegen het vrijblijvend karakter, dat men van KVP-zijde aan het CDA wil geven, is bij
velen onoverkomelijk groot geworden.
Als voorzitter van de ministerraad
(minister-president Den Uyl is nog
steeds met vakantie) fungeerde gis
teren mevrouw Irene Vorrink. Op
haar rustte de taak na de verga
dering de journalisten op de hoogte
te brengen.
TOKIO (Reuter) Noord-Korea wil
rechtstreeks contact hebben met de
Verenigde Staten over de Koreaanse
eenwording. Dit heeft de Japanse
premier, Takeo Miici gezegd. Hij zegt
deze mededeling te hebben van een
lid van de Japanse regerende libe
raal-democratische partij, die de
Noordkoreaanse president Kim II
Soeng onlangs had ontmoet. Miki zal
volgende week president Ford in
Washington bezoeken.
Uitingen van dit principieel verzet
zijn:
1. Een brief van een aantal toon
aangevende leden van de ARP aan
het partijbestuur geschreven
door het Kamerlid Hans de
Boer waarin wordt
verlangd, dat het CDA een christe
lijke partij zal zijn. Hieraan twijfe-
len de 32 brief schrijvers na uiitla-;
DETROIT (Reuter, UPI) Jimmy
Hoffa, de omstreden voormalige lei
der van de Amerikaanse vakbond
van transportpersoneel, wordt ver
mist. Zijn auto is gisteren leeg aan
getroffen in een voorstad van De
troit. Zijn familie weigert informatie
te geven over Hoffa's vermissing.
De oud-vakbondsleider kwam in het
nieuws toen hij in 1967 in opdracht
van de toenmalige minister van jus
titie Robert Kennedy werd aange
houden op verdenking van fraude
en intimidatie van een jury. Hoffa
kreeg dertien jaar gevangenisstraf.
Hij had ruim vier jaar uitgezeten
toen ex-president Nixon hem gratie
verleende.
De Portugese socialistische partijleider Mario Soares (rechts) was
gisteren even op Schiphol, op weg naar Stockholm. Hij had een
gesprek van PvdA-fractieleder Van Thijn (links) en internationaal
PvdA-secretaris Van den Bergh.
den genoemd: de monaster van bui
tenlandse zaken. Melo Antunes, de
minister voor overzeese gebieden Al
meida Santos en zelfs de vroegere
communist Fernando Oliveira Bap-
tista; die als landbouwminister de be
langrijkste hervormingen in Portu
gal moest doorvoeren. Hij is naar
verluidt zeer gegriefd over het feit,
dat de militairen niets doen tegen
allerlei wilde land-occupaties en
slachtingen van vee die hier en daar
het platteland ontwrichten.
Van een verslaggever
PARAMARIBO De regeringscoalitie, de NPK, van de Surinaam
se premier Henk Arron wankelt. Twee statenleden van de Natio
nale Partij Suriname, de grootste coalitiepartner, mevrouw A.
Liesek-Clarke en de heer Ch. Lee Kong Fong, besloten uit de rege-
Tingscoalitie te treden om met ingang van vandaag een eigen Vll62Tcimp OD
fractie te vormen. o f r
H. A. de Boer
tingen van KVP-fractievoorzitter
Andriessen in het weekblad Her
vormd Nederland, dat iedereen die
het met de politieke doelstellingen
eens zal zijn, lid kan worden en de
partij kan vertegenwoordigen.
2. Een brief van de plaatsvervan
gende voorzitter van de ARP-frac-
tie in de Tweede Kamer, mevrouw
J. van Leeuwen, aan het dagelijks
bestuur van de ARP. In deze brief
wordt stelling genomen tegen het
artikel dat drs R. Zijlstra over de
grondslagdiscussie in onze krant
van dinsdag 22 juli schreef.
3. De aarzeling van mevrouw Van
Leeuwen, gezien de ongewisse toe
stand rondom het CDA, om staats
secretaris van onderwijs te worden
als opvolger van dr. Veerman.
4. Twee commentaren in het partij
blad Nederlandse Gedachten van
deze week, waarin om duidelijkheid
wordt gevraagd over het functione
ren van het evangelie in het CDA
en waarin de uitlatingen van mr.
Andriessen worden betreurd.
5. De moeilijke discussie in de laat
ste vergadering van het voorlopige
CDA-bestuur over het advies van
de permanente programadviescom
missie. Dit advies werd niet una
niem aanvaard. Verzet bestond
vooral tegen de passage in het ad
vies, waarin zonodig de oppositierol
van het CDA wordt aangeprezen,
wanneer dat terwille van de een
heid van het CDA noodzakelijk
mocht zijn. In de brief van de 32
aan het partijbestuur wordt deze
passage 'ethisch onaanvaardbaar'
genoemd.
Verwacht wordt, dat het bestuur
van de ARP aan het eind van de
volgende week het probleem van
het christelijke karakter van het
CDA opnieuw zal bespreken.
(Zie ook pagina 5)
(ADVERTENTIE)
De fractie van de regeringscoalitie
telt na dit uittreden nog 19 van de
39 leden van het statencollege. De
oppositie heeft er 18. Het is nog niet
bekend of de twee genoemde sta
tenleden zich bij de oppositie zul
len aansluiten. De bezwaren tegen
een verder samengaan in het tegen
woordige verband zijn onder meer
gericht tegen het beleid van minis
ter Bruma van economische zaken.
In politieke kringen in Paramaribo
meent men dat het uittreden van de
beide NPS-leden verstrekkende ge
volgen kan hebben. Er zou zelfs een
statenontbinding uit voort kunnen
komen. Dit houdt in dat er nieuwe
verkiezingen zouden moeten worden
uitgeschreven. Het Surinaamse pers
bureau Informa denkt dat andere le
den van de NPS het voorbeeld van
de twee statenleden zullen volgen.
Het besluit tot uittreden werd door
het persbureau vertaald als 'een be
ging van ommekeer in de Suri
naamse politiek met het oog op de
aanstaande onafhankelijkheid'.
De uitgetreden statenleden hebben
een nieuwe fractie gevormd om 'me
de te bewerkstelligen dat het alge
meen gevoel van onzekerheid en we
derzijds wantrouwen onder de be
volking wordt weggenomen aan de
vooravond van de onafhankelijk
heidsverklaring'. Zij stellen verder
dat gebleken is dat 'in regeringsver-
band het bijzonder moeilijk is ge
weest de integratieidealen van wij
len Joop Pengel te verwezenlijken'.
Met betrekking tot het terugbrengen
van rust en zekerheid onder de be
volking wordt opgemerkt, dat het
van groot belang is dat de ontwerp-
grondwet gepubliceerd en ter discus
sie gesteld wordt voor de totale Su
rinaamse gemeenschap, voordat het
ontwerp Rijkswet voor Surinames
onafhankelijkheid wordt behandeld.
Dlt is iets waar met name de oppo
sitie ook op hamert.
TAIPEI, (AP) Bij een ramp met
een toestel van Far Eastern Air
Transport op Taiwan zijn donder
dag 26 van de 75 inzittenden om
het leven gekomen.
over vlees gesproken
een beste keus!
(ADVERTENTIE)
wandkasten bankstellen tafels dekenkisten
stoelen slaapkamers tv-kasten kapstokken
Toonzalen Amsterdam, Leidsekade 102 (naast Lido. vlakbij Leidseplein),
Berkel (Z.H.), Noordeindseweg 116 (langs het water). Ede, Grotestraat
72/74. hoek Bergstraat (vlakbij de Oude Kerk' Hengelo (O.), Deldener-
straat 3-5. (bij het Stadhuis). Oisterwijk, 8enelu*straat 7 (achter het
station). Utrecht. Hollantlaan 2Q. (bij afslag ES6 Utrecht/Jutphaas/
Nieuwegein). Valkenburg (L.). Reinaldstraat 9 (naast Hotel Rotterdam).
Zuidlaren, De Millystraat 7 (vlakbr de Brink).
De veiligheidsconferentie-T-shirts in Helsinki kwamen
tóch uit China (dat die conferentie een aanfluiting
vindt). Maar toen waren ze nog effen. Een onder
nemende Fin liet het embleem erop drukken. (Trouw
is geheel bedrukt volgens ónze bedoeling).
Nieuwe abonnee:_
Straat:
Plaats:
_Giro:
Betaalt per kwartaal
Opgegeven door:
Naam:
Adres:
Plaats:
ontvang graag:
Flinke flesopuncr. (Handig! Komt altijd van pas).
Luxe teiefoonklapper, ook bruikbuar als adressenlijst
De nieuwe abonnee krijgt een welkomst-voordeel. Hij betaalt
(na twee weken gratis ter kennismaking de krant te hebben
ontvangen) zes gulden minder voor de eerste termijn.
•Schrijf op de envelop: De Christelijke Pers, antwoordnummer
2792, Amsterdam.
Ken postzegel is niet nodig. Die betalen wij.
«x
Tr„.* V
