De monniken van Athos sterven uit
I
sj
ICCC vraagt
Kenia om
verklaring
Conferentie
Onze
adressen
Afscheid Martin Luther King sr.
Uitwijzing Mcintire
Athene breekt
met Vaticaan
TROUW/KWARTET WOENSDAG 30 JULI 1975
KERK/BINNENLAND
Het klooster ziet er uit als een grote vesting
Een monnik van Athos
door Sipke van der Land
Het mooiste stukje van Griekenland is het schiereiland Athos. Het is dertig kilometer lang en vijf
kilometer breed, en ligt volkomen afgesloten van de buitenwereld door zijn steile rotsen. Wa- r zou
een monnik zich beter terug kunnen trekken dan in dat woeste en vergeten paradijs?
moet halen in Athene of Thessalo- onder Ó-riekse souvereiniteit. Dan
niki bij het ministerie van bulten- reis je naar hef vissersdorp Ouro-
landse zaken. Dat komt omdat noupolis, waar elke dag een motor-
Athos een zelfstandige republiek is^ bootje vertrekt. Er is strenge con
trole van politie en douane; geen
Je kunt er niet zomaar naar toe
t reizen. Niet alleen omdat er geen
wegéh of verbindingen zijn, maar
ook omdat je eerst een toegangspas
Korte, duidelijk geschreven, liefst
an één kant getypte, brieven
unnen worden gestuurd naar:
"cretaris Hoofdredactie Trouw/
«wartel. Postbus 859, Amsterdam.
J'-iJ publtkatle wordt de naam van
tic schrijver vermeld.
VA"! f
Maasbac'i (2)
Het valt mij steeds weer op hoe
gemakkelijk het is door eenzijdige
belichting iets uit zijn verband te
rukken. De bijbel bv. leent zich
daar uitstekend voor. evenals gees
telijk opbouwende lektuur zoals
Nieuw Leven, een blad waarin mis
schien niet alles theologisch ver
antwoord is daar wil ik niet
over twisten maar waaruit wél
een bewogen instelling blijkt voor
Gods zaken. Onvermeld latend hoe
ik over de persóón van evangelist
Maasbach denk. durf ik wél te zeg
gen dat de Heer hem gebruikt in
Zijn dienst en dan moet lk er met
mijn vieze vingers vanaf blijven-
Zoetermeer
D. J. M. de Metter
Maasbach (3)
Met verbazing heb ik ervan kennis
genomen dat de heer A. J. Klei zich
•kan Indenken dat Jezus aan Petrus
een shaggie zóu hebben gevraagd,
daarbij de bruiloft te Kana aanha
lend. Gezien de gevaren van de
sigaret, de doorziendheid en de
zondeloosheid van Jezus is het erg
ondoordacht om te veronderstellen
dat Jezus zich aan een verslavings-
middel zou overgeven. Wat de brui
loft te Kana aangaat, de wijn
die Hij aan Zijn discipelen gaf als
een symbool van Zijn eigen bloed,
was zuivere druivensap. Hiervan
spreekt de profeet Jesaja (65 vers
8) wanneer hij spreekt van nieuwe
wijn 'in een druiven tros' en zegt:
'Verderi hem .niet. want er ligt een
zegen in'. Zie^ook Spreuken 20 vers
1 en 23 vers 29 tot 35.
Schiedam
H. van Hollen
Maasbach (4)
vrouwelijk wezen, zelfs geen poes
of hond. geen filmapparaat, noch
enige andere verleidtLng mag mee
naar Athos. Twee uur later zet je
voet aan wal in Dafni, het haven
plaatsje en je bent in een andere
wereld aangekomen.
Heiliga brug
straat dat de schaduw van Petrus
hen zou genezen. Ook flauwe kul?
Diemen
Mevrouw J. P. de Bok-Grocn
Maasbach (5)
Hier in ons bejaardenhuis zijn er
mensen die zeer verontwaardigd pnk Mowor
zijn over dit stuk van de vingers DUU ivieyei
van een uitverkoren kind van God.
De vingers hebben op vele hoofden
genezing en bekering gebracht. Die
flauwe kul, zo u schreef. Is bijbels.
Paulus' zweetdoeken werden door
zieken gedragen en als Petrus voor
bijging legden zij de zieken op de
Wie iets van de bijbel afweet weet.
dat de meeste wonderen, op welk
terrein van het aardse bestaan ook.
altijd een materiële tussenschakel
hebben. Onze God is een God van
hemel en aarde. De hemel kan niet
zonder het aardse en de aarde kan
niet zonder het hemelse. Er is van
af Genesis 1 yers 1 een onverbreek
bare oorsprong gefundeerd. Wat
denkt de heer Klei van de volgende
felter. die in de bijbel worden ver
meld? Noach maakt een schip op
het vasteland...: Mozes slaat met
zijn staf op het water van de
Schelfzee...: De Israëlieten smeren
bloed aan de deurposten.Jezus
smeert slijk op de ogen van de
blinde.Dat Is allemaal onzin,
niet waar meneer Klei? Niettemin
dacht ik dat al de 'volgelingen' van
Noach Mozes. Jozua. de Heere Jezus,
en nog veel meer 'zielsgelukkig' moe
ten zijn geweest met al dat soort
onbegrijpelijke, onlogische, fanatie
ke. overgeestelljke. of hoe u het ook
maar noemen wilt. handelingen van
hun voorgangers. Mag het meneer
Klei?
We zullen maar ophouden. Wat be
treft dat roken, daarmee moet men
voor ogen houden, dat dit soort
opmerkingen gemaakt worden ten
behoeve van een vaak totaal oni-
redderde jeugd, die bij de Wereld-
zend'mg gered wordt. Wie gesprek
ken heeft met deze jeugd, weet dat
dit soort dingen door hen worden
gedacht, vaak in alle kinderlijkheid
en onbeholpenheid. Men moet dit
vooral niet zeggen op vergaderin
een van kerkvorsten e d.
Noordwljk aan Zee
J. O. C. Meyboom. arts
Bij de eerste christenen-vervolgin
gen schijnen hier al christenen uit
Klein Azië een goed heenkomen te
hebben gezocht. En in de vierde
eeuw vestigden er zich al monni
ken. Het oudste klooster dateert uit
het jaar 963, en in de eeuwen
daarna werden er vele grote kloos
ters geslicht. In de zestiende eeuw
waren er al veertig gitote kloosters
met in totaal veertigduizend
monniken! En dat allemaal omdat
ze er heilig van overtuigd waren
dat hier de Verheerlijking op de
berg (Mattheus 17) had plaatsge
vonden. en dat hier de Wederkomst
van Christus verwacht moest wor
den, hoewel er voor het één noch
voor het ander enige bijbelse of
historische grond is
Na aankomst moet je allereerst
naar de hoofdplaats Karle. waar
een duizelingwekkend rotspad heen
voert; hét Is twee uur klimmen en
lopen Je komt langs het eerste
grote klooster en ziet hoe twee
stieren de helling te grazen nemen,
maar je mag er nog niet heen. In
Karie moet je bij de Heilige Epista-
sia (dagelijks bestuur) een verblijf-
pas halen. Dat kóst 150 drachmen
(15 gulden) maar je krijgt er een
fraai papier voor met zegels, hand
tekeningen en stempels. En dan
heb je toegang tot alle kloosters,
die enkele uren gaans van elkaar af
liggen.
Je begint aan een heerlijke pel
grimstocht door Gods schepping, en
je krijgt de prachtigste panorama's
te zien over bossen, bergen en de
zee. Van alle kanten zie je de top
van de heilige berg. tweeduizend
meter hoog. In de volmaakte rust
en stilte van de natuur word je een
ande mens. En je mediteert over
een nieuwe manier van leven met
God en met elkaar.
Zoals de kloosterlingen vanouds
hebben gezocht. Je kunt je best
voorstellen dat Thomas Moore hier
het model zag voor zijn 'Utopia'. En
dat menige pelgrim hier komt zoe
ken naar iets wat de harde techno
cratische maatschappij hem niet
kan bieden. Maar worden al die
hooggestemde verwachtingen be
antwoord?
den en brevieren, branden kaarsen,
kussen Lkonen. waaien met wierook
en voltrekken de hele rite waar een
buitenstaander niets aan heeft. Om
acht uur eten ze wat en daarna
gaan ze de hele morgen slapen. Wer
ken is er niet- bij: daar hebben ze
arbeiders voor in dienst genomen. Di<
bewerken de akkers en kappen hout
voor de export, en van die op
brengst draait, het klooster, aange
vuld met toelagen van bulten.
Frasco's en iko:;en
Athos is ook beroemd om zijn
kunstschatten. De Byzantijnse fres
co's waar de kerken, de portaleno
en refters vol van zitten, zijn boei
end. In Philoteou hebben ze een
hel geschilderd vol gedrochten waar
je koud van wordt, en een feestelij
ke hemel vol citerspelers waar je
warm van wordt. En overal zijn de
drie aartsvaders te zien met een
schoo" vol zaligen.
Wie niet vertrouwd is met deze
kunst zal het kinderlijk en bont
vinden, en de gebrekkige anatomie
van de figuren en de wankele com-
posities van de taferelen zullen
hem tegenvallen, maar toch zijn er
ware meesterstukken bij. en het
hele verschijnsel is op zijn minst
kurieus. Nog merkwaardiger is het
met de ikonen gesteld: dat ziin
niet slechts schilderstukken, maar
bijna sakrementen Het zijn voor
werpen van verering en aanbidding
waar soms wonderlijke kracht aan
wordt toegekend. De 'Maagd die het
Kind kust' werd in de tijd van het
ikonoklasme (beeldenstorm) in de
zee geworpen, maar kwam uit zich
zelf terug naar het klooster. Door
de rook van wierook, kachels en
kaarsen, en door het veelvuldig
kussen, is er niet vee! van de af
beelding meer te zien.
Minstens even eerbiedig gaat men
om met reliquien als een stuk van
het kruishout en een spijker van
het kruis Deze voorwerpen z'jn in
zonder schalen zevat en omkranst
met edelzesteente Ook heeft men
talloze 'edem^'en v'n he "zen. In
elk klooster heeft men zo ziin eigen
oudheden waarop a"*s gericht is,-
Zodat iedereen met zijn rug naar
de toekomst gekeerd 's.
De mist in
Waag het niet ora de bergrug over
te steken van de ene kant naar de
andere, als de toppen In de mist
zitten. Je raakt de koers kwijt op
de smalle slingerende bergpaden
Het spoor van ezelvijgen helpt niet
voldoende en je dwaalt de hele dag
rond. en mag blij wezen als je nog
voor het donker bij een klooster
uitkomt. Ook Xivopotamus is een
kasteel waar zeker duizend mensen
kunnen wonen, en waar er nu nog
twintig over zijn.
Ze hebben een jongeman fn dienst
HOOFDKANTOOR:
Nieuwe Zijds Voorburgwal
276-280. Amsterdam.
Tel. 020-220383.
Postbus 859.
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Westblaak 9-11. Rotterdam.
Tel. 010-115588.
Postbus 948.
DEN HAAG/LEIOEN:
Parkstraat 22, Den Haag.
Tel. 070-469445.
Postbus 101.
GRONINGEN:
Nieuwe Ebbingestr. 25,
Groningen.
Tel. 050-125307.
Postbus 181.
ZWOLLE:
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030.
Postbus 3.
U betaalt mee door middel van uw
kijkgeld, waardoor de VARA. NOS
en consorten worden onderhouden.
Zij brengen gecamoufleerd nieuws
door een nieuw linkse bril bekeken,
en u moet linkse hersenspoeling
slikken. De ene verslaggever wil
niet. de andere tv-journalist Bob
Meyer weigert 't verder, een andere
tv-nieuwslezeres verdwijnt. Geluk
kig zijn er flinke mensen die neen
durven te zeggen. Zij weigeren
hand- en spandiensten voor nieuw
links. Wat doet u?
Rotterdam
J. C. ten Cate Czn.
Gastvrijheid
die de gasten moet verzorgen. Hij
spreekt Frans en Duits en praat
honderd uit. 'Ik kom uit Thessalo
niki en kon geen werk vinden.
Daarom zit ik hier. Ik hou van
Athos vanwege de natuur, maar
verder... nee Die monniken zlln
allemaal wat zielig en ziekelijk. Ze
doen niet anders dan eten. drinken,
slapen, zingen, eten. drinken, sla
pen enzovoorts. Er gaat niets van
uit.' Hij vertelde-ook nog een paar
dingen over hun privé-leven die er
niet om logen. Nu 'is het bekend
dat i veel kloosterlingen niet eens de
lagere school met goed gevolg heb
ben doorlopen en dat er weinig
theologen onder hen zijn, maar is
het portret van de gastheer niet
•wat te somber?
Een monnik die onder een boom
aan zijn baard zit te plukken, moet
lachen om mijn serieuze vragen, en
wimpelt ze af met de opmerking
dat het monnikenleven de beste
manier is om het evangelie te die
nen. Het interesseert hem niet hoe
een ander christen is of niet. Maar
z'.j zitten goed. En diezelfde hou
ding vind je in elk gesprek terug.
Ze kennen ge*n bewogenheid met
de buitenwereld en hebben geen
enkele zendinssdrane. Oekumene is
hen vreemd. Ze stellen zich eigen
aardig en eigenzinnig op. Geen
wonder dat sociale twijfelgevallen
zich hier nestelen en dat er weinig
of niets van het schiereiland uit
gaat.
Kloosters als die op Patmos hebben
soms tot een opleving in de kerk
bijgedragen. maaT Athos bleef in
zichz'lf gekeerd. En daar heeft de
wereld en de kerk steeds minder
behoefte aan Vandaar dat er nog
maar enkele honderden monniken
over zijn gebleven, i
Toerisme
Veel jongeren maken de tocht naar
Athos in hun vakantie. Ze zoeken
ernstig naar een nieuwe beleving,
maar vinden niet anders dan een
gesloten gemeenschap waar geen
enkele inspiratie van uitgaat. Toen
de Griekse schrijver Nikos Kazant-
zakis de heiige berg bezocht, had
hii zich daar ook veel van voorge
steld.
Maar hij schreef in zijn dagboek
dat de monniken zich uitsluitend
bezig hielden met een gekruisigde
Christus in plaats van met de opge
stane Heer. 'Het is duidelijk dat
Christus hier niet. leeft'. Athos zou
een oord van retraite en meditatie
kunnen zijn. Een centrum voor
vernieuwing en verzoening. Het
unieke schiereiland zou opleven.
Maar zo n koerskorrektie zit er na
duizend Jaar niet meer In. Athos is
op sterven na dood.
Slpke van der Land is auteur en
presenteert regelmatig televisiepro
gramma's bij de NCRV.
Uitverkiezing
In zijn bespreking van het boek
'Moïra' van Julien Green zegt de
heer Van Doome. dat de bijbel wel
het begrip uitverkiezing kent. maar
dan 'altijd als uitverkiezing tot een
bepaald doel en ln de tijd'. Ik
geloof niet dat wij specifiek bijbel
exegeten nodig hebben om aante
tonen dat uitverkiezing wel degelijk
in groter verband voorkomt. Zo le
zen wij bv. ln Handelingen 13 vers
48b: 'en allen, die bestemd waren
ten eeuwigen leven, kwamen tot
geloof' Verder Romeinen 8 vers 29.
9 vers 10-13 en 18-21. Een christen
weet ten diepste dat God een werk
aan hem is begonnen en dat HIJ
het ook voleindigen zal (FHlppen-
zen 1 vers 6). Dat leidt niet tot
wanhoop.
Rotterdam
F. L. Stolk
Het klooster Karakallou ziet eruit
als een grote vesting, een vaste
burgt. Dat was met het oog op de
vele zeerovers van vroegere eeuwen.
Het kompleks is velemalen her
bouwd en uitgebreid. In de poort
zit een oude monnik. HIJ is vrien
delijk en haalt een glas ouzo en
een stukje gesuikerde loukoumi.
Danzij de 'heilige philoxenie' (gast
vrijheid) kun Je overal logies krij
gen. maar er komt een grimmige
monnik die Je met een smoesje
naar een ander klooster doorstuurt,
drie uur lopen. En als Je niet vóór
zonsondergang binnen bent, blijft
de poort dicht.
In Philotheou zijn ze aardiger en Je
krijgt een kamertje aangewezen in
het enorme klooster, met uitzicht
op de binnenplaats en de overoude
kerk. Het ziet er bouwvallig uit en
alle huisvuil wordt uit de ramen
gemikt, dus het is een grote troep
om het gebouw. Op Je kamer krijg
je een bordje bonensoep en een
paar hompen brood. Je komt niet
bij de broeders aan tafel en ze
laten je trouwens helemaal aan je
lot over. De kerk mag Je bekijken,
maar de bibliotheek blijft dicht, en
de abt is niet te spreken. Om ne
gen uur slaapt iedereen.
De volgende morgen om drie uur
wo-c!en de zeventien monniken
wakker geklepeld en ze reppen zich
met hun olielampjes over de duis
tere binnenplaats naar de kerk.
Uren achtereen zitten de grijsaards
ineengedoken te zingen en te bid
Martin Luther King sr., de vader van de vermoorde Amerikaanse neger
leider. heeft afgelopen zondag na 44 jaar de kerk te hebben gediend,
afscheid genomen van de kleine Ebenezer baptistenkerk in Atlanta. De
75-jarlge predikant sprak over zijn overleden zoon en vrouw. 'Ik wil dat
dit geen droeve gebeurtenis is. Er is geen reden tot droefenis.' zei de
bejaarde prediker ontroerd.
Van een onzer redacteuren
NAIROBI De internationale
raad van christelijke kerken
(ICCC) heeft 'n protestbrief ge
stuurd aan president Kenjatta
van Kenia omdat de voorzitter
van de ICCC dr. Carl Mcintire,
het land is uitgezet. De brief is
mede-ondertekend door de Ne
derlandse secretaris-generaal
van de ICCC, dr. J. C. Maris.
In de brief wordt de regering van
Kenia om tekst en uitleg gevraagd
en heftig tegen de uitwijzing ge
protesteerd. Deze had plaats zonder
voorafgaande waarschuwing, zonder
dat dr. Mcintire kans kreeg met
zijn collega's te overleggen of zelfs
maar afscheid te nemen van zijn
vrouw Fairy. Zonder geld en zonder
bagage werd hij op het vliegtuig
gezet.
De nieuwsdienst van de ICCC
meldt dat de deelnemers aan het
congres in Nairobi onmiddellijk na
dat het nieuws van de uitwijzing
bekend werd samenkwamen om te
bidden voor Mcintire.
Spanningen
Waarnemers verwachten niet dat
de regering van Kenia zal reageren
op de protesten van de ICCC. Na de
sluiting van de conferentiè, jongst
leden zaterdag, verlieten de meeste
conferentiedeelnemers Kenia. Een
aantal van de 3.000 durfden huh
hotelkamers de laatste dagen toch
al niet meer uit, gezien de span
ningen rond de vergadering.
De Keniase krant The Standard
schreef zaterdag: 'Wij tuchtigden
de- ICCC in het begin omdat hij
trachtte Kenia's politiek van neu
traliteit in gevaar te brengen. ZIJ
wisten dat de organisatie voor Afri
kaanse eenheid haar topontmoeting
houdt in het naburige Oeganda'.
Toch hadden deze griezelige fanati
ci de euvele moed ons het spook
van communisme, imperialisme en
alle andere Ideologische papieren
tijgers ónder onze neus te houden'.
Een andere krant. Daily Nation,
citeerde vice-president Mol van
Kenia, die zou hebben gesproken
over 'zogenaamde christenen' en
'valse profeten' in samenhang met
het congres en dr. Mcintire. In The
(Standard stond een -ingezonden
brief met de woorden: 'Lang leve
de raad van kerken van geheel
Afrika en de wereldraad van ker
ken ln hun morele en materlale
steun aan de bevrijdingsbewegin
gen.' De laatste dag tra/den achttien
kerken toe tot de ICCC.
De persdienst van de ICCC laat
tenslotte weten dat het afgelopen
congres van de ICCC algemeen be
schouwd wordt als een van de
meest gezegende en vruchtbare bij
eenkomsten die ooit gehouden zijn.
Het volgende congres wordt ln 1979
in. Cape Canaveral (Florida) gehou
den.
Warm applaus
Aan het slot van het- congres heb
ben 19 Afrikaanse afgevaardigden
ln een verklaring afstand genomen
van het ICCC-persbericht, dat was
opgesteld door de Nederlandse pers
chef Steven Paas en waarin het
blanke bewind ln Rhodeslë be
schreven werd als de verdediger
van de christelijke beschaving te
genover het communisme en de
vijandige houding van zwart Afrika.
Reeds eerder had dr. Mcintire het
persbericht afgezwakt tot 'een ach
tergrondverklaring van één man'.
Toen de Keniase regering het con
gres niet toestond een vlaggenpara-
de te houden en tevens de raad
verbood de Russische schrijver
Solzjenitsin uit te nodigen te ko
men spreken over de onderdruk
king van de kerk In de Sowiet-
Unie. zei dr. Mcintire geprikkeld
dat niet hij maar de Keniase rege
ring excuses zou moeten aanbieden.
Het paradeverbod noemde hij een
zeer ernstige Inbreuk op de vrij
heid. waarover hij zou rapporteren
bij de Veren'ede Naties en bij de
senaat van de VS. Deze uitspraak
werd de direkte aanleiding tot de
uitwijzing
Kenia's vice-president Moi. die na
de uitwijzing een warm applaus
kreeg in het parlement, typeerde de
maatregel als een waarschuwing
aan het adres van ledereen die de
ideëen van Mcintire deelt. Kenia,
aldus de vice-president, kan niet
toestaan dat bezoekers misbruik
maken van de gastvrijheid.
ROME De orthodoxe kerk van
Griekenland heeft haar betrekkin
gen met het Vaticaan verbroken
omdat Rome een eigen apostolische
exarch heeft benoemd voor de 3.000
katholieken in Griekenland die de
byzantijnse ritus volgen. Deze soort
katholieken volgen de zelfde orde
van dienst als de orthodoxen ln
Griekenland, maar zij zijn gehoor
zaamheid verschuldigd aan de paus
ln Rome. De orthodoxe kerk be
schouwt hen als dissidenten.
De patriarch van Athene. Seraphim
heeft gezegd: 'Wij stoppen elke re
latie met Rome. wanneer het
meent dit kerkelijke schandaal ln
ons midden te kunnen laten be
staan'. De beweging van geünieerde
orthodoxen dateert uit de Jaren
twintig en kwam in Griekenland
nooit goed van de grond. Toen ln
januari hun bisschop overleed, liet
Rome doorschemeren ter wille van
de oecumenische relatie geen nieu
we te zullen benoemen. Nu dat op
aandringen van de groep geunieer-
den wel is gebeurd, wordt dat door
de othodoxen als pijnlijk ervaren.
NED. HERVORMDE KERK
Beroepen te 's-Hertogenbosch:
J. Oudhof te Maarn-Maarsbergea
Benoemd tot past. medewerker J
Hasselt (buiteng.. wijkg. in
dLng): G. J. Loor kand. te Harde
berg. die deze benoeming hei
aangenomen, tot wetenschapp.
medewerker aan de Rijks Univer
telt te Utrecht (opleiding
dienstleraren): J. H. van de Bai^
schoolpred. chx. streeklyceum
Ede.
GEREF. KERKEN
Aangenomen naar Damwoude:
de Bondt te Bant (NOP).
GEREF. KERKEN VRIJG.
Aangenomen naar Mussel: A.
Snoo kand. te Zwijndnecht die tfr
dankte voor Avereest-Dedemsvaa
Bellen, Bergs'chenhoek. Dievi a jyj
Smilde, Gramsbergen, Haulerwi
Hoooghalen, Loppersum-Westerei bon
den, Meppel. Rozenburg. Soest ^et
comb, met Baam. Vlissingen, W(
singe-Sauwerd in comb, met Wl^Z
sum-Obergum.
n«
Rot
i ner
"plei
Reveildag van Near East Misi
on/Interkerkelijk Reveil zaterd
23 augustus aanvang 10.15 uur,
de Fontelnkerk, Robert Kochstrai
Amersfoort. Over de opbouw V!
gebedscellen, bijbelstudiekringen
gemeentekringen. Sprekers Hermi
Goudswaard, ds. R. Strijker
Theo van der Weele.
0 Zendingsconferentie van de Wi
reldwijde Zending. 22-24 august
op de Ernst Sillemhoeve te La
Vuursche. Inl. mej. K. A. Bosvel
Valkenboskade 500, Den Haag,
Zendingsconferentie van
Overzeese Zendings Gemeenscha
16 en 17 augustus op 't Brandpu.
te Doom. Inl. Van Neijenrodewq in
615, Amsterdam.
'De plee killer' door Txevaniai
Uitg. De Arbeiderspers te Amster
dam. 292 blz. Prijs 19,50.
achter het pseudoniem Trevania
gaat een ln Engeland vjerkzam
Amerikaanse taalkundige schu
van wie niet veel meer bekend
dan dat hij een ervaren bergbe
klimmer is en dat hij twee supt
rteure detectives heeft geschreven
De Eiger killer en de Plee kille
(The loo sanction).
In de nu verschenen Plee Kille
herhaalt Trevanlan het procédé va
zijn eersteling: een ogenschljnli]
gemakkelijk geschreven mengs
van hard-boiled realisme
parodié daarop. Zelf noemt Trev:
nian zijn aanpak 'aspirine voor
Intelligente lezer'. In Maatstaf vs
juli '74 voegde hij daaraan toe:
geef er de voorkeur aan te schrt
ven voor pientere lezers, die geve
hebben voor ridiculisering. Ik. bi
ervan overtuigd dat ik ze een
uur lang een vrolijke escape bi
In die uren kunnen ze vechte
zonder gevaar te lopen geraakt
worden, kunnen ze moorden zondi
gevaar te lopen gestraft te woiyiei
en kunnen'ze vreemd gaan zonde
kans op een koude douche', aldu
Trevanian ln zijn onbeschelder
wervende tekst. Intussen ls de oor
zaak van zijn grote v succes moefllj
aan te geven. Uiteraard is hij ec
goede stilist. Typeringen, sfeer- eï
karaktertekeningen, humor en ee:
forse dosis snob-appeal, kortom alk
ingrediënten, zijn vakbekwaam g«
doseerd. Ver boven de middelnuft
zijn zijn soms pagina lange pljnbe
schrijvingen, maar het verhaal zeL
- geheim agent knapt klus op
stelt niet veel voor. Het bewijst d
een pover gegeven In het gehet
geen beletsel voor een goed verhaa
behoeft te zijn.
(Handboek voor milieubeheer. De*
I Waterbeheer. Uitgave Vermande
Zonen, IJmuiden.
Maatschappelijk, juridisch, natuur
wetenschappelijk en politiek heb
ben zichde laatste jaren op hei
gebied van het millebeheer zovee!
ontwikkelingen voltrokken, dat een
'Handboek voor Milieubeheer' mee:
dan welkom is. Belanghebbenden
vinden een beknopt maar gedegen
overzicht van het waterbeheer in
Nederland in het dezer dagen uit
gekomen 'Handboek voor Milieube
heer Deel I Waterbeheer'. Het door
Vermande Zonen BV te IJmulder.
uitgegeven boek is een tot dusver
ongeëvenaarde vraagbaak voor al
len. die zich bezighouden met. of
geïnteresseerd zijn ln, het water.
Het boek ls tot stand gekomen
onder redactie van ir C. B!e-
mond, raadgevend ingenieur,
ir. H. M. Oudshoorn, hoofdinge
nieur-directeur van rijkswaterstaat
en hoofd directie waterhuishouding
en waterbeweging en mr. J. J. van
Soest verbonden aan het dlrecto
raat-generaal voor de milieuhygië
ne. Het handboek geeft een beeld
van de drinkwatervoorziening, de
watervoorziening voor industrie en
landbouw, de waterstaatsbelangen,
het recreatieve zowel als het land
schappelijke aspect van het water,
de bestrijding van de vervuiling, de
afvoer van afvalwater en het ver
band tussen water en scheepvaart.
Voorts vinden we in het handboei
een gedetailleerd overzicht van de
wetten, verordeningen en struc
tuurschema's en internationale vor
men van waterbeheer. Het alge
meen Informatieve deel over het
water, hoofdstuk een tot en met zes
en het tweede deel gericht op be
stuur en beleid, hoofdstuk zeven tot
en met elf. zijn praktisch gereed en
losbladig ln het boek te vinden. De
hoofdstukken twaalf tot en met
vijftien - deel drie - over de stand
van wetenschap en techniek, zullen
binnenkort losbladig verkrijgbaar
zijn. Het boek ls te koop ln de
boekhandel en kost 130 gulden. De
losse bladen vijfentwintig cent per
stuk.
HG.
