Gemeenten krijgen
logere uitkering
'Financiën' verlaat Haagse Kneuterdijk
Kamerfracties
achter Suriname's
onafhankelijkheid
Maker van film over
slag om Arnhem kreeg
vijfduizend brieven
Dr. L. de Jong herroept
beschuldiging aan adres
voorzitter Joodse Raad
)k voor lager onderwijs meer geld in 1976
Fortman
{een ongekende
littocht Suriname
CDA hoopt op eenstemmigheid
Opnamen bij brug in Deventer?
Leverde prof. Cohen kinderen uit?
Twee mannen
bekennen moord
öp bejaarde man
METZLER-
-II
Tegen muggen
en vliegen: o,
Roxasect
Dertienhonderd ambtenaren naar kolossale nieuwbouw aan Korte Voorhout
Slaapkamertje
voor minister
Vrouw verdronken
in zee bij Frankrijk
Voor Nederlanders
in Angola geen
evacuatieplannen
Vrouw laat zoontje
van negen alleen
in tentje achter
"bUW,'KWARTET VRIJDAG 25 JULI 1975
BINNENLAND
n onze parlementsredactie
d<!N HAAG Het rijk gaat de uitkeringen aan de gemeenten voor 1976 verhogen. Dit geldt zowel
onv*)r de algemene uitkeringen (die worden berekend op basis van het aantal inwoners), als voor de
1 renaamde doel-uitkeringen voor het lager onderwijs. Deze verhogingen komen naast de dit jaar al
ei/ igekondigde verhogingen ten behoeve van de werkgelegenheid, die ook in volgende jaren door-
da* rken.
/and verhoging van de algemene uit-
ing komt hoofdzakelijk neer op:
deldi compensatie van de stijging van
re r kosten voor de sociale zorg
:"gev vergoeding van de salarisverho-
id vtgen van overheidspersoneel
■eeni prijscompensatie voor de overige
deli derdelen van de uitkeringen
Isr stijging van het uitkeringsper-
ïr itage.
eka: or de doeluitkeringen voor het
er onderwijs betekent de verho-
voe ig:
verhoging van het bedrag per
dat ïrling met tien gulden naast de
1 nirgoedingen voor loon- en prijs-
omi jgingen
Mi
verhoging van de vergoeding
voor exploitatiekosten met 180 gul
den per lokaal
verbetering van de vergoedings
regeling voor gymnastiekloken
Rode cijfers
Gemeenten die in de rode cijfers
komen, kunnen op grond van arti
kel 12 van de gemeentewet een
aanvullende bijdrage van het rijk
krijgen. Deze zogenaamde 'artikel
12-gemeenten' moeten dan wel vol
doen aan een bepaald minimumpeil
voor de gemeentelijke belastingen.
De staatssecretarissen Polak en De
Goede hanteren voor het bepalen
van dit minimum een nieuw stelsel
dat voorlopig alleen voor 1976 zal
gelden. Dit stelsel komt erop neer
dat 'artikel 12-gemeenten' het to
taal van hun belastingen, voor zo
ver geheven van woningen, dienen
te brengen op een- bepaald gemid
delde per woning. Dit gemiddelde is
vastgesteld op 160 gulden per wo
ning voor gemeenten die de onroe
rend goed-belasting al in 1976 zul
len heffen. Voor gemeenten die dit
niet doen geldt een miminum-ge-
middelde van 140 gulden. Boven
dien zullen de minima voor de ri
ool- en reinigingsrechten met tien
procent worden verhoogd.
"1
au onze Haagse redactie
Van een onzer verslaggevers
DEN HAAG De onafhankelijkheid van Suriname per 25 novem
ber aanstaande stuit in het Nederlandse parlement op geen enkel
verzet. Uit het gisteren ingediende voorlopige verslag van de
kamerfracties blijkt zelfs dat de christen-democratische fracties
(ARP, CHU en KVP, die samen één verslag inbrachten) hopen op
eenstemmigheid, zowel in het parlement in Den Haag als in dat
van Paramaribo en Willemstad. 'Dat zou de meest koninklijke be
nadering zijn', aldus het verslag.
AifEN HAAG Minister De Gaay
fortman (binnenlandse zaken)
oemt het 'volstrekt onjuist' dat de
van Surinamers naar
ederland momenteel ongekende
ormen heeft aangenomen. Volgens
et centraal bureau voor de opvang
je an Surinamers is van een bijzon-
jere toeneming van het aantal mi
viranten geen sprake. 'Er komen er
r- ngeveer driehonderd per maand
het bureau', aldus de minister,
voorzitter van de ministerraad GfOIldwct
ar isteren.
ft linister De Gaay Fortman wees
rop dat er in de zomertijdaltijd
t* ieer verkeer tussen Suriname en
sslederland' is omdat nu veel Surina
b
Over de ontwikkelingssamenwer
king bepleiten de drie christen
democratische fracties het opne
men van een inflatiecorrectie in de
overeenkomst om op die manier de
reële waarde van het beschikbaarge-
stelde bedrag gewaarborgd te laten.
Dat bedrag (3.2 miljard guldens in
tien tot vijftien jaar) is volgens de
CDA-fractie inderdaad 'erg hoog'.
'Nog nimmer is in een dekolonisa
tieproces een zo omvangrijk bedrag
beschikbaar gesteld.'
Wat de uitvoering van het pro
gramma betreft: deze fracties drin
gen aan op een sterker accent op
de sociale, educatieve en gezond
heidsprojecten en de plannen voor
de 'kleine werkgelegenheidsprojec
ten', die nu eenmaal sneller kun
nen beginnen.
finitief standpunt bepaling 'eigen
lijk eerst goed mogelijk' als het
ontwerp van die nieuwe Surinaam
se grondwet bekend is.
De PvdA-fractie wijst op de nood
zaak gezien de mislukkingen In
het verleden dat een programma
voor ontwikkelingshulp, dat zich
uitstrekt over meer jaren, zijn basis
in de samenleving moet hebben en
niet alleen maar een stuk van de
regering kan zijn.
Belasting:
ïers op vakantie in ons land ko-
ïen om hun familie op te zoeken,
lij voegde eraan toe dat er, ter
foorbereiding .'van de onafhanke-
lijkheid ook véél ambtelijk verkeer
(ivér en weer is, waardoor de statis
tieken van het reizigers van Suri
name naar ons land worden om-
nooggeschroefd. 'Zo kom ik zelf ook
%1 drie keer in de statistieken voor',
de minister.
Bij de WD ontmoet de overdracht
van de souvereindteit aan Suriname
al evenmin bezwaar, al heerst daar
enige zorg over de inhoud van de
nieuwe Surinaamse grondwet. De
inhoud en de manier waarop die
wet wordt vastgesteld is natuurlijk
een Surinaamse zaak en het is zelfs
volgens de VVD-fractie 'ondenk
baar' dat in die grondwet de rech
ten en vrijheden van het Individu
en de rechtszekerheid niet zouden
worden vastgelegd. Toch is een de-
Verder is de PvdA-fractle benieuwd
hoe het zal gaan met de Surinaam
se bepsparingen met de Neder
landse hulp toch een van de belang
rijkste peilers die het ontwikke
lingsprogramma moet dragen. Is er
kans op een betere belastinghef
fing in Suriname en een efficiënter
functioneren van het (beperktere)
ambtenarenapparaat, zo vraagt de
PvdA zich kennelijk een beetje
sceptisch af.
Een zekere bezorgdheid voor de
toekomst valt af te lezen in de zeer
korte notitie die het GPV-fractie
aan de regering heeft gezonden.
Daarin wordt ondermeer de vraag
gesteld of Nederland wel morele
medeverantwoordelijkheid voor de
gang van zaken kan dragen, nu
grote groepen van de Surinaamse
bevolking bang zijn straks gediscri
mineerd te worden in eisen land.
Joseph E. Levine (rechts) met Richard Attenborough, die de
directie bij de veelzijdige opnamen zal voeren. Ze bestuderen
het boek 'Een brug te ver', dat inmiddels in meer dan tien
talen is verschenen. (Correspondentie voor Joseph Levine kan
men richten aan het Sonesta-hotel, Hekel veld, Amsterdam-C.)
Van een onzer verslaggevers
AMSTERDAM Sinds bekend is geworden dat de Ameri
kaanse filmmagnaat Joseph E. Levine (die ook heeft 'gete
kend' voor de oorlogsfilms 'De langste dag', over de invasie
in Normandië), voorbereidingen treft voor de verfilming van
'de slag om Arnhem', heeft hij ongeveer vijfduizend brieven
uit Nederland ontvangen.
De brieven bevatten onder meer
verslagen van eigen ervaringen
in de septemberdagen van 1944.
aanbiedingen van filmfragmen
ten. aanbiedingen van jeeps,
en zelfs zijn er mensen die als
parachutist willen meewerken.
Uit al die "eacties zou een nieuw
boek te schrijven zijn. nadat
'Een brug te ver' van Cornelis
Ryan een internationale bestsel
ler geworden is.
De vitale Joseph Levine (69)
vertelde gisteren in Amsterdam
dat het script voor twee uur du
rende film. die het karakter van
een anti-oorlogsfilm zal krijgen,
tegen het eind van dit jaar ge
reed zal komen. Eerst dan zullen
uit de vele officieuze aanbiedin
gen meer dan vijftig topsterren
gekozen worden. Een aantal van
hen zal de rol van hoge militaire
leiders (Eisenhower. Montgo
mery. leden van de Duitse staf)
moeten vervullen maar ook die
van de commandanten van de
ondergrondse strijdkrachten, van
soldéten en burgers.
Levine die onlangs per helicop
ter de locaties van de strijd van
31 jaar geleden in ogenschouw
heeft genomen, zei dat de film
zeker vijftien miljoen dollar zal
kosten.
Nieuwbouw
Een probleem is. dat de Rijnsbrug
van Arnhem zich minder goed
leent om in de film te worden
opgenomen: de brug wordt aan
beide oevers geflankeerd door
veel nieuwbouw. De filmmakers
denken er over om het deel van
de opnamen, die op de brug
betrekking hebben (mede om
verkeerstechnische redenen, de
Rijnburg zou een beduidend
aantal uren voor het verkeer
moeten worden afgesloten), op. .te
nemen in Deventer. De brug
over de IJssel daar lijkt in vele
opzichten op de Arnhemse Rijn
brug.
Prins
De filmmagnaat, die Soestdijk
heeft bezocht, is bijzonder con
tent met de toezegging van
Prins Bernhard om voor honderd
procent medewerking aan de
totstandkoming var. de film te
verlenen. 'We hebben de Prins
nog niet benaderd inzake de
vraag of hij in de film zou wil
len optreden', aldus de Ameri
kaan.
Vliegtuigen
Het mobiele oorlogsmateriaal,
dat destijds in beide kampen" is
gebruikt zal geen overgrote
moeilijkheden opleveren. Er is,
zowel bij de geallieerde legers
van die tijd als in West-Duits-
land nog materieel beschikbaar.
Veel hoofdbrekens vormt de
luchtvloot, dde opnieuw in actie
moet komen om de duizenden
parachutisten ten westen van
Nijmegen te 'droppen'. Er zijn
nauwelijks meer vijf 'gliders' in
de wereld over. Zij zullen nieuw
moeten worden gebouwd. Levine
denkt vier a vijf Hurricanes,
twee Typhoons en twee Mosqui
to's nodig te hebben.
De film wordt volledig in Neder
land opgenomen en begint in
Eindhoven, met de opmars van
de geallieerden naar Nijmegen.
In het invasiegebied van, Arn
hem. bijvoorbeeld in de omge
ving van Oosterbeek zal een stu
dio gebouwd worden. In totaal
zullen duizend medewerkenden
nodig zijn.
Van een medewerker
AMSTERDAM Dr. L. de Jong heeft de vermelding (in het zesde
reldoorlog) dat prof. David Cohen en de vertegenwoordiging van
deel van zijn geschiedschrijving over Nederland in de tweede we
de Joodse Raad in Den Haag in een aantal gevallen de Duitsers
onderduikadressen gegeven hebben van joodse kinderen herroepen
De rectificatie van dr. De Jong is opgenomen in een ingezonden
stuk in het Nieuw Israëlitisch Weekblad.
Dr. De Jong trekt ook een uitlating
in. dl? hij eerder tegenover het
weekblad gedaan had: dat hem een
geval bekend was waarin prof. Co-
hen (de voorzitter van de Joodse
Raad) een joods kind van zijn on
derduikadres heeft weggehaald ten
einde'het bij de deportatiecentra in
te leveren. Dr. De Jong schrijft nu
dat nadere bestudering van dit ge
geven hem tot de conclusie heeft
gebracht 'dat er een element van
onzekerheid in steekt ten aanzien
vaii de motivatie van prof. Cohen,
zodat ik deze uitlating thans als
vervallen beschouwd wil zien.'
Het weekhlad meldt dat het inge
zonden stuk van dr. De Jong is
opgesteld jn overleg 'metde Am
sterdamse mr. H. R. Eyl, die de
belangen behartigt van mevrouw V.
R. Oudkerk-Cohen. een dochter van
wijlen prof. David Cohen. Het blad
wijst er tevens op, dat er verschil
zit in formulering in' het rechtzet
ten tussen het feit, dat prof. Cohen
onderduikadressen van joodse kin
deren aan de Duitsers zou hebben
doorgegeven en het feit, dat prof.
Cohen .zelf kinderen van onderduik
adressen zou hebben gehaald om
ze bij de Duitsers af te leveren.
Tegenover het weekblad motiveert
prof. De Jong: 'Er zijn goede rede-
.UTRECHT /.HEERLEN Twee
•mannen--hebben woensdag de roof
moord bekëhd"bp de 86-jarige boer
G. Termaten uit het Utrechtse Ach
terberg op 23 mei. Termaten over
leed op 3 juni aan de gevolgen
ervan. De daders zijn de 44-jarige
Anton V.. die een kwartier na de
overval werd aangehouden, en de
24-jarige H. A. beiden inwoners
van een woonwagenkamp bij Heer
len.
A. en een derde verdachte, de 26-
jarige R. N., ook uit Heerlen, wer
den ongeveer een week na de over
val in Achterberg aangehouden om
dat ze een gestolen Duitse auto
hadden. De Heerlense politie ver
moedde toen al dat ze bij de over
val betrokken waren geweest. N.
ontkent iets met de zaak van doen
te hebben.
Op 23 mei probeerden drie mannen
ln te breken bij een boer in Lunte-
ren. maar dat mislukte. De politie
zetten met drie auto's de achtervol
ging in, maar raakte de daders
kwijt. Even later kwam een mel
ding binnen uit Achterberg, waar
een buurvrouw van Termaten de
oude man hoorde gillen. Toen de
politie aankwam bij de boerderij
vluchtten drie mannen, van wie V.
ha een schietpartij, werd aangehou
den.
Volgens een woordvoerder van de
Utreehtse- Fecherche was Termaten
'vrijwel doodgeschopt.' Hij bleek
verbrljzfelde botten te hebben. In de
boerde/fr trüf de politie enkele
leeggeroofde portemonnees aan.
ADVERTENTIE
brilieders ootrmerk
ADVERTENTIE
Vieze vliegen en stekende
muggen ruimt u radicaal op
met Roxasect. Bevat
\Pyrethrum, de plantaardige
en veiligste
insektenverdelger.
Bij uw drogist.
J®
Van een verslaggever
BORDEAUX De 36-jarige me
vrouw W. van der Veen-Van 't Hoff
uit Zwolle is verdronken bij Sou-
ij lac-sur-Mer. ongeveer honderd ki-
j lometer boven Bordeaux in Fran
krijk. Zij zwom met haar man tn
zee op een paar honderd meter van
een reddingsstation.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De dertienhonderd ambtenaren van het ministerie van financiën
ruilen in de komende weken hun statige onderkomen aan de Haagse Kneuterdijk
voor de kolossale nieuwbouw van hun ministerie aan het Korte Voorhout. Van
daag wordt begonnen met de verhuizing, terwijl de officiële opening is vastgesteld
op woensdag 22 oktober.
bouw Is dat vrijwel het ge
hele gebouw opgetrokken is
uit geprefabriceerde elemen
ten, iets wat bij een gebouw
van een dergelijke grootte
(de totale inhoud is 300.000
kubieke meter nog niet eer
der is toegepast. Hoofdaan
nemer was de Ballast-Ne-
dam groep. Onder het ge
bouw bevinden zich een
tweetal parkeerkelders met
een totale ruimte voor vier
honderd auto's. Daarnaast is
er een grote zaal. die voor
lezingen, maar ook voor
sportevenementen gebruikt
kan worden.
Kantine
Aan de zijde van het Voor
hout, naast de Koninklijke
Schouwburg, bevindt zich
een uitstulping, waarin on
der meer de kantine is on
dergebracht. Deze betonnen
uitstulping was door de ont
werpers rood geschilderd.
Maar nadat dit was gebeurd,
keurde de Haagse schoon
heidscommissie deze kleur
af. Er wordt nog gezocht
naar een kleur die beter bij
de historische omge
ving past. Overigens blijft
de hoofdkleur van de rest
van het gebouw wel rood.
Het oude onderkomen van
Het nieuwe ministerie van
financiën staat op de hoek
van Voorhout en Prinsesse-
gracht, tegenover de Ameri
kaanse en Franse ambassa
de, op de plaats waar zich
vroeger het paleis van Justi
tie, het huis van bewaring,
een ziekenhuis en een kerk
bevonden. Al in 1950 werden
de eerste plannen gemaakt
voor de nieuwbouw van het
ministerie op deze plaats, zij
het in een veel kleinere
vorm. Doordat veel van de
bestaande bebouwing lang
zaamaan verdween en fi
nanciën meer ruimte nodig
had. groeide het bouwplan.
In 1971 is begonnen met de
bouw van het complex, dat
maar liefst 150 bij honderd
meter groot is. Het ontwerp
is van de vroegere rijks
bouwmeester ir. J, J. M.
Vegter en de architecten ir
M. Bolten en ir. J. C. M.
Franken van de rijksgebou
wendienst. Het gebouw
dat honderd miljoen gul
den heeft gekost telt vijf
verdiepingen, even hoog als
de omringende bebouwing
De hoofdingang van het
complex bevindt zich aan de
zijde van het Korte Voor
hout.
Het gebouw kent twee bin
nenplaatsen, waar de amb
tenaren in de pauzes verpo
zing kunnen vinden. De ene
plaats wordt aangekleed
door de kunstenaar Onno
van Dokkum. de andere
wordt beplant met veel
groen naar een ontwerp van
mejuffrouw Polak Daniëls.
Negenhonderd
Het gebouw telt zo'n negen
honderd kamers. Het was de
uitdrukkelijke wens van de
ambtenaren niet in grote
zalen te worden onderge
bracht. De meeste medewer
kers op financiën zijn 'al
leenwerkers' die eigen ka
mers hebben. Bijzonder veel
aandacht is besteed aan de
werkruimte van de bewinds
man. zijn staatssecretarissen
en de secretaris-generaal.
Deze vier mensen beschik
ken over zeer grote kamers,
compleet met een kleine
badkamer, terwijl de minis
ter ook nog over een slaap
kamertje beschikt.
Een bijzonderheid bij de
Het nieuwe gebouw van het ministerie van financiën met op de voorgrond een be
tonnen versiering die in de volksmond al de naam 'het gat van Duisenbcrg' heeft
gekregen.
nen waarom het is geformuleerd
zoals het is geformuleerd. Ik kan
geen antwoord geven op vragen
daarover. Dan kom ik in strijd met
datgene wat ik in dit opzicht als
wenselijk en noodzakelijk be
schouw.' Evenmin wenst dr. De
Jong in te gaan op de vraag wat de
nieuwe bestudering opleverde die
tot intrekking van zijn beschuldi
gingen hebben geleid. In het eerst
volgende (zevende) deel van zijn
geschiedwerk zal dr. De Jong zijn
beschuldiging eveneens rechtzetten.
Aan de slotbeschouwing over de
Joodse Raad en zijn voorzitters Co-
hen en Asscher zal echter ondanks
de nieuwe bestudering van enige
feiten niets behoeven te worden
veranderd, zei dr. De Jong.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG - In de Portugese
kolonie Angola, waar de strijd tus
sen de drie bevrijdingsbewegingen
steeds weer oplaait nu de onafhan
kelijkheid (in het najaar) nadert,
bevinden zich honderd Nederlan
ders. De ministerraad heeft zich
gisteren beraden over de vraag of
deze Nederlanders niet het land
zouden moeten verlaten in navol
ging van de vele Portugezen die de
wijk nemen. De ministerraad is
echter tot de conclusie .gekomen
dat voorlopig geen voorbereidingen
voor een eventuele evacuatie be
hoeven te worden gemaakt. De Ne
derlandse consul-generaal heeft
namelijk laten weten dat er geen
reden tot ongerustheid is over het
lot van de Nederlanders ter plekke.
Minister De Gaay Fortman, bij af
wezigheid van premier Den Uyl en
minister Van Agt voorzitter van de
ministerraad, deelde dit gisteren
mee.
De ministerraad heeft ook de ont
wikkelingen in Portugal zelf be
sproken en ziet daarin wel grote
reden tot ongerustheid. De minis
terraad meent echter dat het voor
barig zou zijn het voorbeeld van
enkele andere landen te volgen en
de evacuatie v,an het Nederlandse
ambassadepersoneel uit Lissabon
voor te bereiden. Schertsend merk
te minister De Gaay Fortman op
dat zijn zoon. de PPR-fractieleider
Bas de Gaay Fortman, die met va
kantie in het Portuegese Oporto is.
hem net had gemeld dat ter plaatse
alles rustig is. 'Maar', zo zei de
minister, 'de invloed van PPR-frac-
tieleider in Portugal is nog beperk-
ter dan in ons land'.
Van een onzer verslaggevers
WEST-TERSCHELLING Alsof
het de gewoonste zaak van de we
reld was heeft een 39-jarige vrouw
uit Den Haag haar zoontje van
negen jaar drie dagen aan zijn lot
overgelaten in een tentje op een
camping op Terschelling.
De vrouw, die met een vriend en de
jongen in twee tenten verblijf
houdt op de camping, vertrok met
haar vriend. Ze gaf haar zoontje
twee gulden en het restant van een
wittebrood en zei dat hij maar wat
patat moest kopen, omdat zij on
verwacht naar Den Haag moest om
papieren te halen. 'Maar ik ben
vanavond weer terug' aldus de
vrouw. Het werd drie dagen later.
Medecampingbewoners hadden zich
inmiddels het lot van de jongen
aangetrokken en ze schakelden de
politie in. De moeder toonde zich
nogal verbaasd dat de politie 'zo
veel drukte' van het voorval maak
te.
Bij een onderzoek bleek dat de
jongen de Amerikaanse nationali
teit heeft. Mevrouw Van 't S, die op
het politiebureau in West-Terschel
ling flink de les is gelezen, zal nu
eerst moeten aantonen dat de jon
gen inderdaad haar zoon is. Om dat
te bewijzen is zij opnieuw naar Den
Haag vertrokken om geboortebewij
zen en andere documenten te ha
len. maar gisteren toen er weer
drie dagen verlopen waren, had
men haar nog niet teruggezien. De
jongen is nu voorlopig onderge
bracht bij een plaatselijke predi
kant.
het ministerie van financiën
aan de Kneuterdijk, onder
meer omvattend het 'witte
palels' van Koning Willem
II en de gothische zaal aan
de Paleisstraat, zal worden
betrokken door de Raad van
State. De Raad zit nu nog
verspreid over drie gebouwen
in Den Haag.
Het zal overigens no'g
wel enkele jaren duren voor
de 150 ambtenaren van de
Raad van State naar de
Kneuterdijk verhulzen, want
de historische panden moe
ten eerst een grondige res
tauratie ondergaan.
RITA
'Hopelijk wordt u nooit zó ma
ger, tante
