Ze hebben in Stockholm niet
alleen mooi weer gespeeld
Vandaag
ibMilull
Lutheranen in DDR
zoeken nieuwe wegen
Ruslandvaarders na
twee eeuwen terug
Nieuwe boe kei
Internationaal congres van baptisten
Onze
Baptisten in 1984
eigen satelliet
Meer evangelisatie
in Tanzanië
Dagelijks contact
trekt het meest
Ledenverlies kerken
in Noord-Amerika
Subsidie voor
experimenten
met inspraak
Ook vierdaagse per
fiets door Twente
gisteren van start
us
D(
ko
Conferenties*
'TROUW,'KWARTET WOENSDAG 16 JULI 1975
■ROIT
door A. J. Klei
Wanneer ik ds. Th. van der Laan vraag naar het belang van het
dertiende congres van de baptisten-wereldalliantie, dat hij zojuist
in Stockholm heeft meegemaakt, begint hij niet te mieren over een
dialoog zus of een resolutie zo. Hij zegt dat het eerst en vooral een
fijne ontmoeting was. En als hij in zijn antwoord iemand sprekend
invoert, is dat niet een of andere zeer hoge baptist, maar een Ne
derlandse wijkverpleegster, die geweldig genoten heeft temidden
van zoveel zuster en broeders uit alle hoeken en gaten van de
wereld (ga maar na: 9200 deelnemers uit 84 landen)Ik wil maar
zeggen dat baptisten zichzelf niet zo nodig moeten bewijzen en
onbevangen congresgangers zijn.
doeld de initiatief-baptisten, de ini-
tiativniki. dat zijn de niet-geregi-
streerde baptisten in Rusland. Het
incident gebeurde in de bijeen
komst waarop de studiecommissie
voor mensenrechten en godsdienst
vrijheid rapporteerde.
Hoorzitting
Toch hebben ze daar in Stockholm
niet alleen mooi weer gespeeld met
elkaar en zijn er ook alleszins ern
stige stencils uitgedeeld. Overigens
ls ter conferentie wel het verwijt
van mooi weer te spelen vernomen.
Het kwam uit de mond van een,
laat ik zeggen, wurmbrandiaanse
actiegroep die interrumpeerde tij
dens een toespraak van ds Van der
Laan (40 jaar. sinds 1967 algemeen
secretaris van de unie van baptis
ten-gemeenten in ons land en
voorts lid van de uitvoerende raad
van de wereldalliantie).
Laat ze nou eens vertellen hoe de
toestand werkelijk is! riepen de
aanhangers van ds Wurmbrand
(geen baptisten, zegt ds Van der
Laan) en met die 'ze' werden be-
Het werd geen rel, dank zij de man
achter de groene tafel: de zwarte
dr. Gardner Taylor uit New York,
hoogleraar in de predikkunde aan
de Harvard-universitelt, en door de
aanwezigheid van een medestander
van Marten Luther King, die zei
dat hij met tien jaar gevangenis
straf en ruim twintig veroordelin
gen achter de rug heus geen be
hoefte had om mooi weer te spelen.
Het kwam tot een spontane hoor
zitting.
Om te beginnen gaven de 'officiële'
Russische baptisten (van de alunie-
raad van evangelische christen-
baptisten in de USSR) een verkla
ring weg. Daarin pleitten zij ervoor,
goed op te merken dat de tegen
woordige situatie zoveel beter is
dan voorheen. Het gaat niet aan.
zeiden zij. steeds maar met verha
len over een bar verleden aan te
komen. Binnen de beperkingen, die
ook het heden stelt, is goed te
werken, vertelden deze baptisten.
Initiativniki
De initiativniki waren vertegen
woordigd door een verleden jaar
naar Duitsland geëmigreerde groep.
Eén van hen, David Klassen (met
een Nederlands voorgeslacht), ver
haalde van de felle slagen die hem
en zijn familieleden hadden getrof
fen. Zelf had hij jarenlang gevan
gen gezeten. Maar hij riep op niet te
haten, maar te bidden en dan niet
alleen voor de vervolgden, maar
ook voor de vervolgers.
Uit meer oorden van de wereld
kwamen getuigenissen en ze ston
den soms lijnrecht tegenover el
kaar. Een pro-Castro-man wisselde
een verwoede tegenstander van het
Cubaanse bewind af en uit de
woorden van de zwarte Amerikaan
viel genoegzaam op te maken dat,
zacht gezegd, ook de Verenigde Sta
ten hun moeite hebben met de
mensenrechten. Ds. Van der Laan:
'Ik vond het eigenlijk fijn voor de
deelnemers uit Rusland dat zij
merkten hoe ook elders onrecht
kan gebeuren'.
Te vriendelijk
Waarom kwam de rel uitgerekend
tijdens de toespraak van ds Van
der Laan? Hij antwoordt: 'Ik hield
een slotverhaal en daarin legde ik
nogal nadruk op onze opdracht tot
betrokkenheid. Toen begonnen ze
te roepen. Nu moet ik zeggen dat ze
wat mij betreft op zo'n congres nog
beter moeten zorgen dat de be
schuldiging van mooi weer spelen
nergens op slaat. We zijn, denk ik,
toch nog te vriendelijk voor elkaar,
we mogen elkaar best wat meer en
wat vaker kritische vragen stellen.
Ook meen ik dat de problemen van
de derde wereld nog niet voldoende
uit de verf komen'.
Dank zij het artikel, dat prof. dr. J.
Relling in onze krant van 3 juli
over het (toen nog aanstaande)
baptisten-congres schreef, kunnen
we uiterst zuinig zijn met organisa
torische mededelingen over deze
eens in de vijf jaar plaats vindende
gebeurtenis. We lopen de zaak snel
even door met ds Van der Laan, die
sterk benadrukt dat de hoofdmoot
Overzicht van het in Stockholm gehouden dertiende congres van de baptisten-wereldalliantie.
VAN LEZERS
Korte, duidelijk geschreven, liefst
aan één kant getypte, brieven
kunnen worden gestuurd naar:
Secretaris Hoofdredactie Trouw/
Kwartet Postbus 859, Amsterdam.
Bij publikatie wordt de naam van
de schrijver vermeld.
V.V.D.M.
Het hoofdbestuur van de vereniging
voor dienstplichtige militaren heeft
zich blijkens de krantenberichten
weer niet gestoord aan de voor
schriften. welke defensie gesteld
heeft. Al meer blijkt, dat dit be
stuur zich niet uitslooft om de mi
litairen discipline en orde bij te
brengen. Belangen behartiging Is
iets anders dan ontevredenheid en
ongehoorzaamheid kweken. De ou
deren onder ons weten nog wel hoe
in de 30er jaren een z.g. 5e kolonne
indrong bij overheidsinstellingen
en afbreuk deed aan de gezagsorga
nen. Zij bleken de wegbereiders te
zijn voor de dictatuur.
H. Boeve
Oldebroek
Oud zeer
Ontstellend, die bespreking van
Yoders boek "de politiek van het
kruis' onder de titel 'oud mes in
oud zeer' (Tr. 12-7). De heer
Montsma oordeelt dat Yoder uit de
geschiedenis stapt. Hoog spel van
Montsma, want stapt Jezus dan ook
uit onze geschiedenis door er zó in
HOOFDKANTOOR:
Nieuwe Zijds Voorburgwal
276-280, Amserdam.
Tel. 020-220383.
Postbus 859.
ROTTERDAM/DORDRECHT:
Westblaak 9-11, Rotterdam.
Tel. 010-115588.
Postbus 948.
DEN HAAG/LEIDEN.
Parkstraat 22, Dtn Haag.
Tel. 070-469445.
Postbus 101.
GRONINGEN:
Nieuwe Ebbingestr. 25,
Groningen.
Tel 050-125307.
Postbus 181.
ZWOLLE:
Melkmarkt 56. Zwolle
Tel. 05200-17030.
Postbus 3.
'onder' te gaan als Hij deed?
Montsma's artikel begint en eindigt
met de F 16, welks aanschaf hij
'ongeveer een pact met de duivel'
noemt. Maar als Yoder zulk pacte
ren niet doelmatig acht, om Jezus'
wil, durft Montsma hem te verwij
ten dat hij van de neiging om de
geschiedenis met de meest doelma
tige middelen een bepaalde kant op
te sturen wil afstappen. Montsma
vraagt zich 'enigszins ongerust' af
of Yoder het leven naar de bergre
de niet ethisch belangrijker vindt
dan het voorkómen van de waanzin
van Auswttsch. Yoder zal die vraag
vast niet willen beantwoorden. Met
zulke 'tegenstellingen' wendde
broeder Montsma zich tot de Vader
van onze Heer Jezus Christus.
Baarn
Dies Heitmeijer
Ds. Marais (2)
Een reis zoals STUDIO'72 die naar
Zuid-Afrika wil maken, heeft niets
met politiek te maken, maar men
zal wel bepaalde indrukken van het
land van de apartheid krijgen, al
naar gelang de plaatsen waar men
komt en hoe men daar rondkijkt.
En wat Je als toerist niet ziet, zijn
de achtergestelde thuislanden, de
politieke gevangenen, het structu
rele geweld, de grove loonverschil-
len en de aparte MENSENrechten.
Wie een zeer enerverende concert
reis in ZUID-Afrika heeft meege
maakt. daar gelogeerd heeft, kan
niet anders dan op een zeer geraf
fineerde wijze politiek beïnvloed
raken. En dat is de gevaarlijke
politiek beïnvloed raken. En dat ls
de gevaarlijke politiek van blank
Zuid-Afrika nü (Beyers Naudé c.s.
uitgesloten), waar alle Christenen
zich voor moeten hoeden, door
zichzelf en anderen te waarschu
wen, dus protest te laten horen.
Zuidlaren
Slety en Willem v/d Berg
Ds. Marais (3)
In het artikel over Studio 72 (pag.
3. Tr/Kw 12-7-'75) wordt ons onder
meer ook duidelijk gemaakt wat
oecumene ls. Ds. Marais mag met
zijn koor in Zuid-Afrika niet zin
gend van de blijde boodschap ge
tuigen. Daarmee brengt hij de
voortgang van de oecumenische sa-
medewerking in Purmerend in ge
vaar. volgens zijn plaatselijke her
vormde collega.
Bij monde van deze predikant heeft
de Raad van Kerken duidelijk ge
maakt wat zij is: een politieke pres
siegroep. Gaat uit van haar. mijn
volk! (Op. 18:4).
Apeldoorn
M. Ribbem
WASHINGTON Dr. Paul
Stevens, voorzitter van de ra
dio- en televisiecommissie
van de zuidelijke baptisten
conventie in de Verenigde
Staten, heeft de verwachting
uitgesproken, dat de baptisten
in 1984 een eigen satelliet in
de lucht zullen hebben, waar
door het mogelijk wordt, dat
in elk huis over heel de we
reld het evangelie kan wor
den gehoord.
De zuidelijke baptistencon
ventie (de grootste protestant
se kerk van de Verenigde
Staten, met twaalf miljoen
volwassen leden) bereikt nu
al elke week honderd miljoen
mensen met haar radio- en
tv-programma's. In 1966 werd
de eerste commerciële satel
liet gelanceerd. Nu nog
geen tien jaar later zijn er
al 320.
De oud-voorzitter van de baptisten-
wereldalliantie dr. V. Carney Har-
groves (links) uit Philadelphia, USA,
begroet de nieuwe voorzitter ir. David
Y. K. Wong uit Kowloon, Hongkong.
De heer Wong, architect, is de eerste
niet-theoloog en eerste Aziaat, die
de alliantie presideert.
van de congresgangers gevormd
wordt door 'gewone' gemeenteleden.
Het gaat om het samen-zijn, om
het gemeenschappelijk bepraten
van een allen aangaand onderwerp.
In dit geval: 'Nieuwe mensen voor
een nieuwe wereld door Christus'
(en uit deze omschrijving leid ik
terecht af, zo bevestigt ds Van der
Laan, dat baptisten geen zin heb
ben zich het etiket "horizontalis
tisch' of vertlkalistisch' te laten
opdrukken).
Links en rechts
Links en rechts ontmoeten elkaar
op zo'n congres, maar zij bijten
elkaar niet. Tenslotte wordt op deze
conferenties niet het beleid be
paald. Intussen is de wereldallian
tie méér dan een gespreksforum, zij
heeft verscheidene hulpprogram
ma's en ls druk bezig met de toe
standen achter het IJzeren gordijn.
Dat klonk ook door in een resolutie
(eindelijk toch een resolutie) waar
in hardop gezegd werd dat veel
broeders en zusters de vrijheid en
soms zelfs het leven hebben verlo
ren. Tegelijk werd een pleidooi ge
leverd voor vrij godsdienstonder
wijs in de gemeenten en in de
gezinnen. Een niet onduidelijke
uitspraak, dunkt me.
'Ds Van der Laan vindt ook de
ontmoeting van verschillende cul
turen op een dergelijk congres van
veel betekenis en in dit verband
roemt hij de kennismaking met el-
kaars zang en muziek. En ik be
peins met enige schrik dat ik zo
juist een stukje voor de krant van
zaterdag heb afgegeven, waarin ik
bij de vaderlandse baptisten een
vergaande 'bontheid' op het terrein
van de kerkzang waarneem.
DODOMA (Tanzanië) (LWI) De
gezamenlijke kerken van Tanzanië
hebben besloten, meer aan evange
lisatie te gaan doen. De raad van
kerken in het land krijgt een spe
ciale afdeling voor evangelisatie,
die plannen zal ontwikkelen voor
samenwerking op dit gebied.
Op de Jaarvergadering van de raad
van kerken werd verder besloten,
bijzondere aandacht in de komende
tijd te richten op het zuiden van
het land. In dit gebied, dat grenst
aan Mozambique, is het kerkewerk
jarenlang gestagneerd als gevolg
van de oorlogssituatie, waardoor de
Tanzaanse regering reizen en ver
blijf aan strenge beperkingen on
derworpen had.
De Tanzaanse kerken hebben ook
besloten meer aandacht te geven
aan het jongerenwerk, vooral op
het platteland. Met spanning wordt
uitgezien naar een studierapport,
waarin prioriteiten en richtlijnen
zullen worden gesteld voor grotere
activiteiten van de kerken op het
gebied van het Jeugdwerk.
Ver
BERLIJN (EPD) De lutherse kerken in Oost-Duitsland gaan in
de komende jaren intensief onderzoeken, welke rol de kerk en haar
prediking inneemt in het leven van de kerkleden. Op de generale
synode van de gezamenlijke lutherse kerken in Friedrichsroda is
daarvoor een werkprogram opgesteld.
Aanleiding ls, dat de lutherse ker
ken in Oost-Duitsland hun positie
van volkskerk ln snel tempo verlie
zen. Het ledenverlies is de laatste
jaren zeer groot. Proefenquêtes on
der degenen, die (nog) lid zijn,
hadden verbijsterend negatieve re
sultaten opgeleverd, voldoende om
nu al te zeggen, dat er een kloof
gaapt tussen de officiële kerkleer
en wat de gewone man gelooft.
Men hoopt, dat het onderzoek mee
zal kunnen werken aan het zoeken
van nieuwe vormen van kerkelijk
leven. Tegelijk werd gerapporteerd,
dat op vele plaatsen in Oost-Duits
land al nieuwe vormen van christe
lijke vroomheid opbloeien.
Daarbij gaat het zowel om piëtisch-
missionaire groepen als de Chris-
tusdienst in Saksen, als om groe
pen, die 'de maatschappelijke di
mensies van de missionaire taak
herontdekt hebben'. De synode
hoopte van dergelijke experimenten
'bouwstenen' voor de kerk van
morgen, maar, zo verzuchtte een
synoderapporteur, daar zal zeker
nog één generatie over heen moe
ten gaan.
JAPAN (LWI) De Japanse lu
therse kerken hebben een onder
zoek ingesteld naar de motivatie
van Japanners om zich te laten
dopen. Het bleek, dat vooral jonge
ren christen worden.
Meer dan de helft (56 procent)
kwam tot de kerk door dagelijkse
omgang met christenen. Chris
telijke literatuur, film en muziek
speelden daarbij een grotere rol
dan meer traditionele middelen als
lezingen en evangelisatiesamen
komsten.
WASHINGTON Voor het eerst
sinds jaren is het gezamenlijke le
dental van de kerken in de Vere
nigde Staten en Canada teruggelo
pen.
Het zojuist verschenen Jaarboek
van Amerikaanse en Canadese ker
ken 1975 bevat gegevens van 221
kerken. Daaruit blijkt, dat deze
kerken in de tweede helft van 1973
en begin 1974 samen 180.000 leden
verloren hebben. Hun gezamenlijk
ledental daalde van 131,4 miljoen
naar 131,2 miljoen.
De grootste kerk. de rJc. kerk met
48.4 miljoen, groeide slechts met
5.011 leden. De meeste grotere ker
ken gingen achteruit, welk verlies
niet voldoende opgevangen werd
door groei van kleinere kerken.
DEN HAAG Minister Gruijters
heeft als bijdrage in de kosten van
experimentele inspraakprocedure 'n
subsidie van 100.000 aan de ge
meente Utrecht en van 50.000 aan
het stadsgewest 's-Hertogenbosch
toegekend.
Utrecht krijgt de subsidie voor de ex
tra kosten die zijn verbonden aan het
gebruik maken van een bepaalde in
spraak-methode bij de ontwikkeling
van het structuurplan en aan de or
ganisatie, ondersteuning en begelei
ding van de inspraak. De Utrechtse
bevolking is zich hierdoor sterker bij
de binnenstadsproblemen betrokken
gaan voelen.
De subsidie aan 's-Hertogenbosch is
een bijdrage in de kosten van de in
spraak in het ontwerpstructuurplan.
Het is gebleken, dat door voorlich
ting en begeleiding veel reacties van
de kant van de bevolking werden
verkregen en men meer begrip heeft
gekregen voor het gewest.
Van een verslaggever
ALMELO Ruim twaalfhonderd
fietsliefhebbers zijn gisteren in Al
melo begonnen met de eerste rit
van de 26ste toeristische rijwiel-
Vierdaagse door Twente. Vorig jaar
waren er 1111 deelnemers. Giste
ren gingen de fietsers in de rich
ting Delden en Goor, vandaag gaat
de karavaan naar Hellendoorn en
Luttenberg. De WV, die dit evene
ment heeft georganiseerd, verwacht
ook de komende dagen nog in
schrijvingen. De deelnemers maken
tochten van 40 of 65 ilometer,
voornamelijk op fietspaden.
De organisatoren hebben voor tien
tallen huurfietsen moeten zorgen
ten behoeve van deelnemers uit het
hele land. Er is een fietser bij die
voor de 25ste keer meedoet, de
Rotterdammer G. H. Versluys.
De ruimte in of in de ruimte deze
De ruimte in is wat anders dan^°tete
de ruimte. Deze week gaan
aantal ruimteschepen de ruimte
Russen en Amerikanen hopen
kaar daar te treffen en zelfs ge£g
menlijk een persconferentie te aanjei
ven. Opnieuw worden bij latjesv
fenomeen geconfronteerd met in v€,
vraag of de mensheid hier nu fester
geweldig mee gediend is. Tot wat
toe hebben wetenschappers dit i moet
zo duidelijk kunnen maken datnen
toch niet allerlei vragen over l^zen
ven. Bijvoorbeeld de vraag naar raeeni
enorme kosten die aan deze expi )e V<
menten gespendeerd worden, imeen'
wijl de halve wereld op steun zi;grote
wachten om te mogen leven. >rovi]
ruimte ln. dat lijkt gemakkelij ie oi
van de grond te kunnen kor neen
dan dat we elkaar werkelijk miner
geven om te kunnen leven, im
ruimte stellen. Kredieten voor
soort zaken worden gemakkelij ran
verleend dan die voor hulp aanreger
naaste. Dat is op zijn minst gepre
constatering, een teken, dat de jmocr;
te machten aan het denken staat,
kunnen zetten. Offers voor
soort aangelegenheden worden
makkelijker gebracht dan die v
de meeste primaire levensbehoel LL«
voor mensen in nood. Onlangs la
dat je daaraan de (af) goden k
herkennen, aan de offers die
vragen. En dan natuurlijk ook C gP
die ons dat woord liet bereiken
we dan maar weer eens als K tfOS
aan onze wand zouden moejjnet
hangen (ni. om die op die mai Hen
niet te vergeten) 1 het is u bekiyng
gemaakt, o mens, wat goed isjt, -
wat de Heer van u vraagt:
anders dan recht te doen en
trouwheid lief te hebben en
daarv<
en o\
len a
meer
meen
(Ta
scheiden te gaan met uw God (i(je v
cha 6.8).
GEREF. KERKEN VRIJG.
Beroepen te Haulerwijk: A.
Snoo. kand. te Zwijndrecht.
Bedankt voor Zutphen: H. Pool
Veendam: voor Terneuzen, Harl
gen en Oostelijk Flevoland: S.
Cnossen te Spakenburg N.
CHR. GEREF. KERKEN
Bedankt voor Rijnsburg: P. N. R L,
bers te Den Haag W.
techi
iRuss
)eke:
rerdi
kom:
'ato
and:
lusl
icon
DEI
pres
uitn
zal
,ml
Aankomende studenten. Het Inter
nationaal christelijk studiecentrum
te Baambrugge (inl. mej. N. Warte-
na; tel. 02949-1827) houdt van 8 tot
14 augustus een cursus voor aanko
mende studenten. Onderwerpen:
bijbels normbesef, algemene oriën
tatie in het universitaire leven en
effectief studeren. Sprekers, werk
groepen. bijbelstudies, daarnaast
allerlei ontspanning.
Zomerweken op Den Alerdinck te
Laag Zuthem (tel. 05290-541), die
nog open zijn:
2-8 augustusVan Leerschool
naar leefschool, over veranderingen
in opvoeding en onderwijs.
2-8 augustus: Man, vrouw, kind -
anders.
Geest tegen chaos. Oecumenische
bezinningsdagen, 28 - 31 Juli in 't
Dackhues te Hulssen (teL 08304-
8841).
Navigators. Vijfdaagse bijbel
kampen en conferenties van 14 juli
tot 18 augustus. Thema: Christus
kennen en Hem bekend maken.
Inl. tel. 03438-7092.
Met konflikten leven. Zomer
week 11-16 augustus op De Drie
klank te Paterswolde (tel. 05907 -
2700) voor mensen van 20 tot 50
Jaar.
Overzeese Zendingsgemeen
schap, 16 en 17 augustus conferen
tie op 't Brandpunt te Doorn. Inl.:
Van Neljenrodeweg 615. Amster-
dam.
Va een onzer verslaggevers
BONN Onder de duizenden mensen van Duitse afkomst, die in
het kader van de 'gezinshereniging' na 1970 in de gelegenheid wer
den gesteld de Sowjet-Unie te verlaten en zich in de Bondsrepu
bliek te vestigen, zijn ook ruim 2500 mennonieten. Hun opvang is
voor de Duitse doopsgezinden geen eenvoudige zaak.
Naar schatting zijn er nog vijftig
duizend mennonieten of doopsge
zinden in de Sowjetunle. Men moet
ze niet verwarren met de veel gro
tere groep van de baptisten. Het
baptisme ln Rusland ls ontstaan uit
een opwekkingsbeweging in de ne
gentiende eeuw. De mennonieten
kwamen in Rusland in de achttien
de eeuw, en al is het, dat niet
weinigen zich later hebben aange
sloten bij de baptisten, de hoofd
groep heeft toch door de jaren
heen vastgehouden aan de Duitse
taal en cultuur.
Katharina II
Omdat zij meenden, dat zij in het
Duitsland van de achttiende eeuw
hun ideaal van een uit de wereld
teruggetrokken leven ('mijding')
niet meer waar konden maken,
aanvaardde een deel van de Duitse
doopsgezinden de uitnodiging van
Katharina II. Zij vestigden zich in
de Oekraine en aan de Wolga om
in een eenvoudig boerenbestaan
ongestoord zichzelf te kunnen blij
ven. Later verspreidden zij zich ook
in andere delen van Rusland, tot
diep ln Siberië.
Angst voor aanpassing aan hun
Russische omgeving en met name
voor mogelijk verlies van hun vrij
stelling van de militaire dienst dreef
velen in de Jaren 1974-1884 weer
verder, ditmaal naar Noord-Ameri
ka. Na 1920 volgde een tweede golf,
nu vooral naar Latijns-Amerika.
De derde golf kwam op gang na
1970. toen de verzoeningspolitiek
van Willy Brandt een regeling mo
gelijk maakte, volgens welke Sow-
jetburgers van Duitse afkomst naar
West-Duitsland mochten gaan, mits
op uitnodiging van naaste verwan
ten. De veronderstelling, dat de
Sowjetunle alleen maar oude men
sen zou laten gaan, is onjuist: nog
geen vierhonderd van de 2500 zijn
ouder dan 65 jaar.
De aanpassingsproblemen in West-
Duitsland zijn niet groot. De nieuw
gekomenen krijgen snel de West-
duitse nationaliteit. De staat be
middelt bij het zoeken van werk,
betaalt werkloosheidspremies en
AOW. Over het algemeen lukt het
vrij snel om aan werk te komen.
Te kort
Kerkelijk ligt het echter minder
eenvoudig, ondanks de hartelijke
wijze, waarop de Westduitse doops-
Katharina II (de Grote)
gezinden hun geloofsgenoten pro
beren op te vangen. De Russische
mennonieten ervaren de sfeer in de
Westduitse kerkdiensten vaak als
koel. Zij vinden dat zij weinig aan
de diensten hebben. In Duitsland
duren de 'doopsgezinde kerkdien
sten hooguit een uur, voor Russi
sche begrippen ongekend kort. De
nieuwkomers zijn telkens weer ver
baasd, dat men met zo weinig gees
telijke opbouw toekan. Ook de le
vensstijl geeft wel eens kortslui
ting.
De doopsgezinden in Nederland
steunen de Westduitse gemeenten
financieel bij de opvang van de
geloofsgenoten uit Rusland. Zo zal
op zondag 3 augustus in de doops
gezinde gemeenten in Nederland
een bijzondere collecte worden ge
houden voor dit doel.
De gelovige opvoeding van I
geestelijk gehandicapte kind, di
W. A. Seinen. Te bestellen bij
schrijver, postbus 83, Soest; 32
f 3. Cl
Een gestencilde uitgave van v
scriptie, maar niemand hoeft zv <x
hierdoor af te laten schrikken.
lovige ouders van geestelijk gemUJ
dicapte kinderen en verder le< Pe
die met deze kinderen in aanrak co
komt, zouden zichzelf veel te i
doen, als zij zich deze brochure t
zouden aanschaffen. De schrijve
zelf groepsleider in een tehuis jv
dubbel (geestelijk en lichamell ,£r
gehandicapte kinderen. Hij beto<
dat in zeer vele gevallen geble!
is. dat geestelijk gehandicapte S
deren vaak juist bijzonder ontv
kelijk zijn voor de dingen
Gods Koninkrijk. Hij pleit dan -
voor zondagsschool, speciale ka
chisatie en aangepaste kerkdienst
waarbij uiteraard kennisoverdra
niet op de voorgrond staat. 'He 5
de Heilige Geest die de geest
het kind ontvankelijk maakt v
het verstaan van Gods liefde v t
zijn zo gehandicapte kind. Als
In staat zijn ons pogen in te ton
om het kind steeds te testen o"
wat het al 'weet', dan zullen
keer op keer verrast worden d*-
uitingen van écht geestelijk lev j"
Vele voorbeelden van onroere j®
uitingen van het geloofsleven 1 jj1'
zwakzinnigen laten zien, hoei
wij kunnen leren als we luiste w
naar hun geloofsgetuigenis. V(
m
De Bruidegom, zie gaat uit B
tegemoet, door W. A. Seinen.
bestellen bij de schrijver, post m
83. Soest; 46 blz. 1.50.
Profetiën, op 6 november 1966
morgens tegen elf uur door
schrijver ontvangen. De boodsch s'
pen zijn overigens nergens sensi
oneel en speculatief, maar eenv ie
dige meditaties over bijbelse tl ai
ma's.
Muziekinstrumenten, zelf maken t<
zelf bespelen, door A. Heerki et
Uitg. Cantecleer, De Bilt. 139 blz. cl
ƒ14.50. J n
Realism versus utopianism?, d
R. Veldhuis. Uitg. Van Gorcum,
sen. 183 blz. 32.50.
Kapitalisme, het onbegrepen ide
door A. Rand. Het magistrale p
dool voor meer rationeel en obj
t-ief denken en een ideologis
stelllngname tegenover de filoso
ekonomische en politieke Strom
gen van deze tijd.. Uitg. Luitii)
Laren. 432 blz. ƒ24.90.
Levenstekens uit de ruimte. Is
mens het enige denkende wezen
de kosmos? Door N. Baaijens. U
Fidessa, Bussum. 232 blz. ƒ19
Drie prisma's van uitg. Spec tri
Utrecht: Musea Kerken in
derland boven de grote rivier
door P. G. Bins. (160 blz.
ƒ6.90); Omgaan met elektriclf
door W. Engel (hoe werken de r
derne elektrische en elektronis<
apparaten? 192 blz. ƒ7.50.
Kalendarium der wereldgeschie^
nis, door dr. K. Ploetz. (207 blz.
5.-).
