JVerkloosheid steeg in
uni meer dan verwacht
Gelderse 'heksenjacht' bejaardenoorden
Gonzalez
Byass
Ruim 85 procent van
autorijders in gordel
Maatregelen ter
bescherming dieren
tijdens transport
antal werklozen nu 221.000
er
2
:ht arrestaties
geus bezit
3-At> n hard-drugs
,asf
Poging meisje te
wurgen mislukt
Kredietinstellingen
moeten voortaan
vergunning hebben
Regering wil kwelllingen stoppen
Geding om
uitspraken
over jacht
Provincie zou zwarte lijst particuliere huizen hebben
)UW/'KWARTET DINSDAG 8 JULI 1975
BINNENLAND 3
we
Ms
gewei
p;
mem
>n
allei
een onzer verslaggevers
STERDAM Ruim 85 procent
de automobilisten met een au-
van na 1 januari 1971 maakt
ten de bebouwde kom gébruik
de autogordelsinds 1 juni
dicht. Van het totale aantal au-
\obilisten - dus inclusief zij, die
verplicht zijn een gordel in
r auto te hébben - doet 75 pro-
t dit.
is het resultaat van een recente
•kproef van de Stichting Weten-
appelijk Onderzoek Verkeersvei-
eid (SWOV). die beide percen-
»s opvallend hoog noemt.
Uit het onderzoek kwam ook naar
voren, dat slechts twee procent van
de automobilisten hun gordel uit de
auto had verwijderd. De SWOV had
verwacht, dat dit percentage veel
hoger zou liggen.
De stichting herinnert eraan, dat
het percentage dragers in mei - dus
voordat het gébruik verplicht was -
slechts 45 bedroeg (overigens nog
altijd een verdubbeling ten aanzien
van juli vorig jaar).
De SWOV schrijft de opmerkelijke
stijging van de percentages toe aan
een goede combinatie van voorlich
ting en verplichting.
Bij de steekproef is wél gebleken,
dat veel automobilisten hun gordel
slecht omgespen. Driepuntgordels
zijn vaak als opgedraaide touwtjes
om de borst geslagen, terwijl heup
gordels soms om de buik blijken te
worden gedragen.
De stichting zal binnenkort een
nieuwe steekproef nemen. Daarbij
zal ook de bebouwde kom ivorden
betrokken. Hoofddoel van dit on
derzoek is na te gaan in hoeverre
de verplichting een blijvend effect
heeft.
Jie h;
niet
wijz
en d
n als
'ïileidi
i je
viel
in onze Haagse redactie
IN HAAG De werkloosheid is in juni opnieuw gestegen. Gecorrigeerd
t» ^ar de seizoeninvloeden steeg het aantal werklozen met bijna tienduizend
221.000.
bedroeg de groei (eveneens voor
seizoen gecorrigeerd) al ongeveer
n
■hi D
al
id
Cl
tiek,
t-rdhi
hanfg
ad,
ijke
Iden
zed
inga
ti
gedai t
el
n tn
de
warf<
Jarin
dat
a kl
Hs *tei
Ark
boer
W.
stijging van de werkloosheid, zo
ijft het ministerie van sociale
in het maandelijks verslag
de arbeidsmarkt, is groter dan
ens het seizoenpatroon ver-
it mocht woeden. Eind juni be-
het aantal werklozen 176.510,
;een 3.080 meer is dan een
id tevoren. In vergelijking met
1974 steeg het aantal werklo-
met ruim 66.000. Het aantal
inen op aanvullende werken en
sociale werkvoorzieningsobjec-
steeg in juni met ruim 10.000,
de geregistreerde arbeidsre-
187.070 werd. Dit betekent
opzichte van mei een stijging
1.9 procent.
teregistreerde vraag naar perso-
(eveneens voor het seizoen
rrigeerd) daalde in juni met
tot 44.300. Volgens het minis-
van sociale zaken wijzen ge-
ivens over aantallen personeels
uitjes in dag- en weekbla-
een onzer verslaggevers
DHOVEN Vier Nederlanders,
uwko Belgen en een Duitser zijn
te de Eindhovense politie aange-
1en wegens het in bezit hebben
j. rerhandelen van heroine of an-
i verboden verdovende midde-
A. politie-acties begonnen vrijda-
toen bij een controle op de
Z.' dijk de twee en twintigjarige
ser W. F. en de vierentwintig-
:e Eindthovenaar J. V. in het
bleken te zijn van enkele
ïmen heroine.
hierna hield de politie een
isc-he wagen aan. De inzitten
de twintigjarige L. K. en de
"Ên tienjarige D. E. beiden uit
ielt, alsmede de negentienjarige
uit Hout-Halen bleken ook in
bezit te zijn van enkele gram-
heroine, een hoeveelheid am-
kninen en een vuurwapen dat
uitzgnader onderzoek een alarmpis-
met uitgeboorde loop bleek te
v; vangsten van de Eindhovense
oed ie werden zondagmiddag voort-
slag( t toen op de Dommelstraat de
er igjarige Eindhovenaar F. B.
op aangehouden. De man ge-
g zich verdacht en ging op de
toen hij een politiewagen zag.
n v4 bleek een gram heroine en
en e dragees van het verdovend
u w«lel bij zich te hebben.
r lansluiting op enkele verhoren
aanleiding van bovengenoem-
Arrestaties werd in een café op
larkt de achttienjarige Eindho-
J. K. aangehouden. Hij
verdacht van handel in ver-
nde middelen. In «ijn gezel-
p was de vijfentwintigjarige
hovenaar A. M. Ook hij werd
de tand gevoeld en overhan-
de politie enkele grammen
ie die hij waarschijnlijk juist
J. K. had gekocht.
le
in
moe
leid*
K'
(ADVERTENTIE)
I
Ontspan u eens
een ogenblik.
Leg dit blad -
even neer.
En geniet
van een goed glas sherry.
den er op dat het aantal vacatures
in de eerste vijf maanden van dit
jaar ongeveer 25 procent kleiner
was dan in dezelfde periode van
1974. Een even grote daling deed
zich voor in de vraag die bij de
arbeidsbureaus is geregistreerd.
Werktijdverkorting
Het aantal bedrijven met werktijd
verkorting bedtoeg half mei 1.326.
Deze bedrijven hebben de moge
lijkheid in totaal 84.770 werkne
mers korter te laten werken. In
vergelijking met half april trad.
gemeten naar het aantal betrokken
werknemers, een daling op in Gro
ningen, Gelderland en Noord-Bra
bant. In de overige provincies en
voor alle provincies tesamen echter
is er sprake van een stijging. De
toename was het grootst in de me
taalnijverheid, terwijl eveneens een
geringe toename valt te constate
ren in de carosserie- en caravanbe-
drijven.
Het ministerie van sociale zaken
wijst erop dat de industriële pro-
duktie over de eerste vier maanden
van 1975 ruim acht procent lager
lag dan in dezelfde periode in 1974.
Hieruit, alsmede uit de stagnerende
bouwproduktie en de gestegen ar-
beidsproduktiviteit, val| in belang
rijke mate de teruggelopen perso
neelsbezetting te verklaren. In ver
gelijking met het jaar daarvoor liep
het aantal werklozen in april al
met zeventigduizend (voor seizoen
gecorrigeerd) op in mei en juni
Bouwvakkers
Het aantal werkloze bouwvakkers
daalde in juni met dertien procent.
Dat is in vergelijking met juni
1974, toen de daling zes procent
bedroeg, een verbetering. Deson
danks telt deze beroepsgroep nog
steeds het hoogste aantal werklo-
Van onze correspondent
EINDHOVEN Een nog onbekend
gebleven jongeman heeft zondag
avond in Eindhoven getracht de 17-
jarige mejuffrouw A. van de L. door
wurging om het leven te brengen.
Het meisje liep samen met een
vriendin door de Vestdijktunnel,
richting binnenstad, toen zij werd
ingehaald door een fietser. De man
wierp zijn fiets aan de kant en liet
zich pardoes op het meisje vallen.
De vriendin rende angstig weg en
ging onmiddellijk hulp halen.
Toen zij kort hierna met enkele
personen terugkwam, liet de man
het meisje los. en vluchtte. Het
aangerande meisje liep ernstige
keelverwondingen op. Zowel het
slachtoffer als dc vriendin konden
van de dader slechts een vaag sig
nalement geven.
zen: 27.160. De werkloosheid van
mannen nam in juni sterk toe on
der de metaalbewerkers, handels-
en kantoorpersoneel en textielar
beiders, De werkloosheid van vrou
wen steeg in alle beroepsgroepen
meer dan in juni 1974. Vooral de
ontwikkeling van het aantal werk
loze naaisters en kantoorpersoneel
noemt het ministerie van sociale
zaken ongunstig.
DEN HAAG Ter bescherming
van vooral de kleine crediteuren,
die juist door manipulaties van on
gecontroleerde kleinere financiële
instellingen schade kunnen lijden,
heeft minister Duisenberg van fi
nancien besloten in het wetsont
werp 'toezicht kredietwezen' een
vergunningenstelsel in te voeren.
Dit zal gelden voor alle kredietin
stellingen.
Eisen voor het verkrijgen van een
vergunning zouden volgens de mi
nister moeten zijn: meerhoofdige
leiding, minimum eigen vermogen
van 500.000,- en publicatie van
een jaarrekening die is goedge
keurd door een registeraccountant.
De vergunningen zullen worden af
gegeven door de Nederlandsche
Bank. Tegen het vergunningenbe
leid is administratief beroep moge
lijk.
Tenslotte wordt het niet onder het
bedrijfseconomische toezicht staan
de instellingen verboden om zich
tot het publiek te wenden voor het
bedrijfsmatig aantrekken van geld
bedragen beneden een bepaalde
grens of daarbij te bemiddelen.
In elk badseizoen wagen zwemmers zich te ver in zee. Vrijwilligers van de Zandvoortsc reddingsbri
gade moesten gisteren deze jongeman op zijn luchtbed ophalen, omdat hü te ver van het strand was
afgeraakt.
Van onze Haagse redactie
DEN HAAG De regering wil het, kwellen van dieren tijdens het
vervoer een halt toeroepen. Dit zal moeten gebeuren via een groot
aantal beschermende maatregelen, zowel bij het nationaal als het
internationaal vervoer.
(ADVERTENTIE)
Met 'n kriskraskaart kan Pa Spoor
voor f 52,- alle kanten uit.
Da's nou het leuke van een NS kris
kraskaart. Kost maar f 52,-. En toch mag je
acht dagen lang treinen waarheen je wilt.
Zo ver je wilt. Door heel Nederland.
En met de kaart krijg je bovendien
nog 'ns 50% reduktie op interlokale bussen.
Anders gezegd: een prima manier
om in uw vakantie veel te zien. Voor erg
weinig geld.
Kriskraskaart: onbeperkt reizen voor'n
schappelijke prijs.
DEN HAAG De Koninklij
ke Nederlandse Jagersvereni
ging heeft een ort geding
aangespannen tegen de Hage
naar Norman van Swelm, vo-
gelkundige en medewerker
van het vogelpopulatie-onder
zoek Ockenrode. Eiser in het
kort geding, dat 14 juli dient
voor de Haagse arrondisse
mentsrechtbank is ook de
heer Th. J. Veen, directeur
van de vereniging.
De jagers beschuldigen de
heer Van Swelm ervan in een
interview met de Delftse Cou
rant onware en grievende uit
spraken te hebben gedaan
over de jacht. Deze uitspra-
en waren: 'Jagen is moord
van het zuiverste water',
'sommige jagers schieten op
ooievaars' en met opzet do
den van niet-soortgenoten
heet jacht.' De laatste uit
spraak deed de heer Van
Swelm ook in een interview
met Trouw/Kwartet, dat werd
gepubliceerd op 26 november
vorig jaar.
De jagers eisen dat de heer
Van Swelm zich zal onthou
den van 'onware en beledi
gende uitspraken over de
jacht in Nederland in het al
gemeen en jagers in het bij
zonder' op straffe van een
dwangsom van duizend gul
den. De jagers menen dat de
jacht moet worden gezien als
een vorm van natuurbescher
ming. De heer Van Swelm
vindt daarentegen, dat de na
tuurbescherming zou zijn ge
baat bij het afschaffen van
de plezierjacht in Nederland.
KOPENHAGEN Deense klachten
over het optreden van Nederlandse
vissers op de Noordzee zullen deze
week worden behandeld door de
Deens-Nederlandse commissie die is
opgericht met het doel zulke klach
ten te bespreken.
De commissie zal donderdag in Ko
penhagen bijeenkomen. Deense
trawler-vissers hebben herhaalde
lijk geklaagd over de incidenten
Minister Van der Stee (landbouw
en visserij) heeft hiertoe bij de
Tweede Kamer het ontwerp van de
wet op het dierenvervoer en een
wetsontwerp voor de goedkeuring
van het internationaal verdrag van
Parijs uit 1968 ingediend. Beide
wetsontwerpen zijn er op gericht
de regels voor de bescherming van
dieren tijdens nationaal en inter
nationaal transport te verbeteren
en te bundelen. Momenteel zijn de
bepalingen sterk verspreid over de
wetgeving.
Onder het Europese verdrag vallen
vee. tamme vogels en konijnen,
honden en katten, andere zoogdie
ren en vogels en koudbloedige die
ren. Bij vervoer over de weg. over
zee of door de lucht, worden een
groot aantal eisen gesteld, dT be
trekking hebben op de geschiktheid
van het vervoermiddel, de wijze
waarop de dieren worden verlade*»
en de verzorging van de diereti
tijdens het vervoer.
Er worden ook voorwaarden gesteld
over de hygiëne, ruimte voor de
dieren en de wijze waarop ze zijn
vastgemaakt. Verder moeten man
nelijke en vrouwelijke dieren wor
den gescheiden, evenals de ver
schillende soorten. Wanneer dieren
lijden door oponthoud, zoals bij
voorbeeld bij stakingen of bij het
vervullen van grensformaliteiten
zal dat zoveel mogelijk vermeden
moeten worden. Het verdrag, dat
begin 1971 in werking is getreden
is reeds door 16 Europese landen
ondertekend.
(met name koeien en varkens). Bij
het transport van deze dieren zal in
de toekomst, wanneer de wet wordt
aangenomen en het verdrag wordt
ondertekend, bij het vervoer een
dierenarts worden ingeschakeld. In
het wetsontwerp op het dierenver
voer is de bepaling opgenomen dat
de dierenarts de landbouwhuisdie
ren die worden uitgevoerd, voor het
inladen moet onderzoeken of ze
geschikt zijn te worden vervoerd.
De dierenarts moet daartoe een
verklaring afgeven. Hij kan ook
een rustpauze voorschrijven.
Nieuw in de wet dierenvervoer ls
ook de mogelijkheid in te grijpen
tijdens het transport. Dit kan op
grond van de toestand waarin de
dieren verkeren of vanwege het feit
dat de dierengeneeskundige of an
dere verzorging is onthouden. In de
wet wordt geen onderscheid meer
gemaakt tussen binnenlands- en
-uitenlands vervoer. In principe
zullen de Nederlandse en buiten
landse vervoermiddelen aan dezelf
de eise*" moeten voldoen.
Het wetsontwerp heeft alleen be
trekking op het bedrijfsmatig, com
mercieel vervoer.
Onderzoek
De meeste dieren, die worden ver
voerd, zijn de landbouwhuisdieren
Van een onzer verslaggevers
ARNHEM Een reeds lang sluimerende ongerustheid bij de exploitanten van
particuliere bejaardenoorden over het beleid, dat in Gelderland met betrekking
tot deze instellingen wordt gevoerd, is tot een hevige uitbarsting gekomen; beslo
ten werd zelfs dat een van de provinciale inspecteurs (de heer H. G, Kuipers)
voorlopig niet meer zal worden binnenge laten.
De houders van tehuizen op
commerciële basis verwijten
de provincie dat die bezig is
met een heksenjacht, die
ten doel heeft hen geleide
lijk aan tot sluiting te be
wegen. De voorzitter van de
Nederlandse Vereniging van
Bejaardenoorden (NEVEB),
de heer W. A. Schreuder,
deelde gisteren mee, dat
men illegaal in het bezit is
gekomen van een 'zwarte
lijst', waarover de provincie
beschikt en waarop alle niet
door een bestuur geleide te
huizen mét kwalifica
tie voorkomen.
Welzijn primair
Van de zijde van de provin
cie Gelderland is men erg
gereserveerd met het geven
van commentaar met het
oog op de laatste ontwikke
lingen, maar wel wordt erop
gewezen dat volledig in
overeenstemming met de
Wet op de Bejaardenoorden
wordt gehandeld. Gelder
land, dat tezamen met
Noord-Holland een derde
van alle Nederlandse bejaar
denoorden onder toezicht
heeft, wil het welzijn van de
oudere mens voorop stellen.
Om die reden, zo heeft ge
deputeerde mej. mr. J. M. C.
van Driel (CDA) enige tijd
geleden medegedeeld, vindt
Gelderland een betere sprei
ding over Nederland ge
wenst. Het is ook de reden
waarom gedeputeerde staten
er bij de minister van CRM
op aandrongen een vesti
gingsvergunning in te stel
len voor toekomstige hou
ders van bejaardencentra.
Voor zover niet in moderne
bejaardenoorden gevestigd,
die op niet-commerciële ba
sis staan en geleid -worden
door een stichtingsbestuur,
verblijven de mensen veelal
in oude villa's, waar ze vaak
te krap zitten, onvoldoende
voorzieningen hebben enzo
voorts. Gedeputeerde Van
Driel gaf toe dat men daar
in bepaalde gevallen een
liefdevoller en zeker per
soonlijker verzorging krijgt
dan in de grote officiële
centra, maar soms moet de
provincie ingrijpen omdat
de zorg duidelijk beneden de
maat blijft.
Van de 350 bejaardenoorden
in 1970 zijn er tot nu toe
minder dan 300 overgeble
ven. Hiervan werken er 91
commercieel. In een aantal
gevallen kwam het tot een
beroepsprocedure bij de
Kroon. De provincie werd
hierbij in het gelijk gesteld.
Mej. Van Driel, die het bij
de directeuren-exploitanten
van particuliere bejaarden
oorden lelijk verkorven
heeft, heeft erop gewezen
dat sluiting meestal het ge
volg is van het marktme
chanisme. Vaak ook sloot
men zelf omdat de provincie
afraadde langer door te
gaan. In een klein aantal
gevallen werd op last van de
provincie gesloten.
Persoonlijker
Intussen voelen de laatste
tijd steeds meer houders
van particuliere bejaarden
oorden in Gelderland het
zwaard van Damocles boven
zich hangen. 'Het gaat daar
bij niet alleen om ongeveer
tweeduizend bejaarden', al
dus NEVEB-voorzitter
Schreuder ('goddank heb ik
zelf een tehuis in Utrecht')
'maar ook nog eens om zo'n
zeshonderd personeelsleden
voor wie de toekomst onze
ker is geworden'.
Op een dezer dagen gehou
den protestvergadering,
waar vijfenvijftig van de
eenennegentig exploitanten
te hoop liepen, bleek de ver
ontrusting plaats gemaakt te
hebben voor verontwaardi
ging. Men wilde een daad
stellen. Op grond van de
wet op de bejaardenoorden
heeft de provincie opspo
ringsbevoegdheid. Toch wil
men inspecteur Kuipers de
toegang weigeren omdat
men hem onbekwaam acht.
In elk geval totdat binnen
kort in de Staten van Gel
derland een nota over het
bejaardenbeleid aan de orde
komt.
'Geen lijst'
Volgens de heer Schreuder
heeft de provincie Gelder
land een zwarte lijst van
alle bejaardenoorden, hoe
wel het bestaan ervan steeds
door GS is ontkend. Bij de
door een stichting geleide
centra staan, volgens hem,
geen aantekeningen. Bij de
commerciële oorden staan
balletjes. Waar één balletje
bijstaat, mogen alleen nog
maar bejaarden geplaatst
worden in overleg met de
inspecteur. Waar twee bal
letjes bijstaan, mag nie
mand meer worden ge
plaatst.
De heer Schreuder: 'En er is
in Gelderland nog altijd een
tekort van vierentwintig
honderd bedden voor be
jaarden'. Naar zijn oordeel
zijn in deze provincie de
eisen voor bejaardenoorden
veel hoger dan elders in het
land. 'Ik heb niets tegen de
wet op de bejaardenoorden,
maar ik maak er wel be
zwaar tegen dat ambtenaren
ze op eigen wijze gaan in
terpreteren. We vechten niet
voor rotte appels en wat
niet deugt, moet inderdaad
verdwijnen, maar het is on
aanvaardbaar dat de parti
culiere bejaardenoorden in
het algemeen bedreigd wor
den'.
Proces
Van de 'zwarte lijst' zijn fo
tokopieën gemaakt. Die wor
den in drie kluizen verspreid
over Nederland bewaard.
Bekeken zal worden of de
provincie in deze kwestie
mogelijk juridisch fout zit.
Is dat het geval, dan volgt
wellicht een proces. De ver
ontruste exploitanten heb
ben een steunfonds opge
richt, ondermeer voor dit
doel. Zij eisen dat zowel zij
als de bewoners inzage krij
gen van wat genoemd wordt
'thans nog geheime dossiers'
over de tehuizen.
Op het provinciehuis waar
men als gezegd —spaar
zaam is met commerftaar,
attendeerde men erop dat er
van enige verwarring sprake
moet zijn. De provincie
heeft van ieder beiaarden
centrum een zogenaamde
stamkaart. Met elkaar vor
men die een inventarisatie
van wat Gelderland in dit
opzicht bezit. Er blijkt ook
uit welke tekorten er in de
verschillende tehuizen zijn.
in huisvestelijk opzicht, wat
medische voorzieningen be
treft etc. 'Ik hou me gewoon
aan de wet', heeft mejuf
frouw Van Driel gezegd.
Aan de kant van de Neder
landse Federatie voor Be
jaardenbeleid. bij wie de
particuliere centra niet kun
nen zijn aangesloten van
wege het commerciële tintje
is erop gewezen dat één der
grootste bezwaren van dit
soort tehuizen blijft dat de
continuïteit niet is gegaran
deerd. Houdt de exploitant
er op een kwade dag mee op
omdat hij een baan aan
neemt, dan staan de bejaar
den op straat.
De Nederlandse Vereniging
van Bejaardenoorden stelt
daartegenover dat sluiting
van tehuizen door de over
heid met gedwongen ver
plaatsing naar elders ook al
heel wat menselijk leed
heeft veroorzaakt. Zij ziet
met grote belangstelling uit
naar het debat dat tezijner-
tijd over deze problematiek
in de Staten van Gelderland
zal worden gevoerd.
Europese Commissie:
voor 1977 geen
nieuwe wijnaanplant
Van een onzer verslaggevers
BRUSSEL Om paal en
perk te stellen 3an de over
vloed van wijn in de Europe
se Gemeenschap, stelt de Eu
ropese Commissie voor iedere
nieuwe aanplant van wijn
stokken te verbieden tot 1
januari 1977. De ministers
van landbouw van de EG zou
den deze termijn moeten
kunnen verlengen. In gebie
den waar het aanbod veel
groter is dan de vraag zou
slechts twee derde van de ge
rooide oppervlakten opnieuw
bebouwd mogen worden. De
Europese Commissie wil. dat
dan alleen rassen worden ge
bruikt die bijzonder geschikt
zijn voor de produktie van
kwaliteitswijn.
Niet alleen de hoeveelheid,
ook de kwaliteit is nl. een
zaak, die de Europese autori
teiten zorgen baart. Om de
kwaliteit te verbeteren wil de
Commissie een verhoging van
het alcoholgehalte voor tafel
wijnen van 8,5 tot 9.5 graden.
Het wijnoverschot in de EG
heeft dit voorjaar al geleid
tot een wijnoorlog tussen Ita
lië en Frankrijk.
RITA
'We doen net of we in de
openluchtbioscoop zitten.'
