Bevolking Israël: druk VS afwijzen Modern India: toplaag 57 mij. mensen Smith zou willen onderhandelen buiten Rhodesië Gandhi: betrekkingen met VS verbeteren '"'11*1*1 Snel weer slank? Dat kan! Met Slankosan Slankosan Nieuwe crisis voor Isabelita Peron Kan Rusland twee ruimtevluchten aan? Kolonel VS in Beiroet verdwenen Zelfs bij vermindering van hulp Khaddaffi sluit 39 officieren op na 'raadgeving' Carlos' wapenvoorraad Portugese arbeiders blijven radiostation bezetten Energie komt van koemest en kernreactor Argentijnse senaat eist voorzitter Britse bonden negatief over loonmaatregel I TROUW/KWARTET DONDERDAG 3 JULI 1975 BUITENLAND TEL AVIV (UPI, Reuter) Tweederde van het Israëlische volk is van mening dat de regering zich hard moet opstellen tegen iedere druk van de Verenigde Staten om tot een regeling voor het Midden-Oosten te komen. Een kleine meerderheid wil daarbij een vermindering van de Amerikaanse hulp als consequentie aanvaarden. Het onderzoek van het Dahaf Insti tuut wees uit dat 66,2 procent van de ondervraagden voorstander is van een hard antwoord op de Ame rikaanse druk om de Mitla- en Giddi-passen in de Sinaï te ontrui men. Israël heeft deze passen in 196" veroverd maar Egypte heeft teruggave van doorslaggevend be lang genoemd bij een eventuele i CAIRO (Reuter. AP. UPI) De Libische leider Khadaffi houdt sinds eind maart 39 officieren ge- vangen, omdat zij hem hadden aangeraden zijn politiek te veran deren en een onderzoek te laten doen naar zijn geestelijke gesteld heid. Dit hebben volgens Egypti- sche kranten drie Libiërs ver- I klaard, die politiek asiel in Egypte hebben aangevraagd. De drie gevluchte Libiërs een werk nemer van een oliemaatschappij, een havenambtenaar en een sol- daat vertelden de kranten dat de 39 officieren een koerswijziging vroegen naar aanleiding van Kha- daffi's kritiek op Egypte's instem ming met een staakt-het-vuren na de oktoiberoorlog van 1973. Volgëns het drietal, dat Libië vorige week verliet, zijn er de afgelopen weken in de stad Bengazi groot scheepse betogingen gehouden en slaat kolonel Khadaffi iedere oppo sitie tegen hem neer. Zij vertelden dat de Libische leider negen Egyp tische ingenieurs heeft laten op pakken die geweigerd hadden mee te werken aan een sabotageactie tegen Egypte. Kolonel Khadaffi leeft onder grote spanning en beweegt zich slechts onder zware bewaking in hét open baar. Het Libische volk kant zich sterk tegen nauwere contacten met de Sowjet-Unie, zoals Khadaffi die wil en onlangs zijn eri straatge vechten geweest tussen Libiërs en in Liiblë wonende Russen, aldus de drie vluchtelingen, tussentijdse vredesregeling. De Israëlische minister van buiten landse zalmen Allon heeft enkele uren na het bekend worden van de uitslag van het onderzoek verklaard dat alleen een gezamenlijk optre den van de VS en Israël de Impasse in de onderhandelingen met Egypte kan doorbreken. Allon is één van de belangrijkste 'duiven' in de re gering van premier Rabin en is voorstander van een gematigd standpunt tegenover Egypte. Versoberen Oud-premier Golda Meir heeft gis teren tijdens een vrouwenbijeen komst gezegd dat het Israëlische volk zich moet voorbereiden op vermindering van de Amerikaanse hulp door te versoberen. Dit is be ter dan gebied weg te geven dat van vitaal belang is voor de verde diging van het land, aldus mevrouw Meir. Zij was er van overtuigd dat het Israëlische volk bereid is te versoberen. De Israëlische socialistische partij blijft sterk verdeeld over de hou ding, die de regering moet aanne men bij de onderhandelingen voor een vredesregeling. De 'havikken' onder leiding van minister van de fensie Peres zijn tot weinig conces sies bereid terwijl aan de andere kant de voormalige minister van buitenlandse zaken Eban van me ning is dat een goede verstandhou ding met de Verenigde Staten van meer belang is dan het bezit van de Slnai-passen. Ook oud-minister Yariv deelt dit standpunt. Premier Rabin schijnt nog steeds geen dui delijke keus voor één van beide standpunten te hebben gedaan. Het dagblad Maariv zei gisteren dat de regering-Rabin er tegen is om waarnemingsposten op de hellingen van de Sinaï-passen door een derde partij Amerikanen te laten bemannen. 'Er is dan geen zeker heid dat we alle inlichtingen zullen krijgen, die nodig zijn omdat de VS om politieke redenen bepaalde za ken achter zou kunnen houden', is de mening van een aantal minis ters. NEW 'DELHI (UPI, AP) De Indiase premier Indira Gandhi heeft gezegd dat haar land de betrekkingen met de Verenigde Staten wil verbeteren. New Delhi wil graag de Amerikaanse presi dent Gerald Ford in de loop van dit jaar verwelkomen, zo zei de eerste minister. Sinds oktober vorig jaar toen de Amerikaanse minister van buiten landse zaken Henry Kissinger in India was, is gepraat over een be zoek van de Amerikaanse president, maar er is nog niets vastgelegd. Het was- de tweede aanwijzing bin nen veertien dagen dat India de betrekkingen met de Verenigde Staten wii verbeteren. Deze raakten op een dieptepunt door de steun van Washington aan Pakistan toen dit land in 1971 met India in oor log was. Onlangs zei mevrouw Gandhi tegen een groep Ameri kaanse leraren die een bezoek aan India bracht dat het ver bezijden De Franse politie heeft deze foto (links) verspreid van de zoge naamde Carlos alsmede een foto van de collectie wapens die in zijn tas werd gevonden. De Franse politie zoekt naar een man die 'Carlos' heet in verband met de dood van twee agenten van de Franse contraspionage en hun Libanese arrestant. Zij werden doodgeschoten door een man die de agenten wilden on dervragen en die waarschijnlijk door de arrestant was aangege ven. De gedode arrestant en 'Carlos' zouden betrokken zijn geweest bij de aanval op een Israëlisch vliegtuig in Parijs in januari. Gisteren vond de Lon- dense politie in een flat wapens die daar drie maanden geleden zouden zijn achtergelaten door een man die zich eveneens 'Car los' noemde en die regelmatig naar Parijs reisde. Niet bekend is of het hier om dezelfde man gaat. De Franse politie is een grootscheepse klopjacht begon nen. de waarheid is te geloven dat India een anti-Amerikaans standpunt in neemt. Gisternacht zijn in India twintig bekende smokkelaars en leiders van goksyndicaten gearresteerd. De ar restatie volgde enkele uren nadat mevrouw Gandhi had aangekondigd dat tegen hen maatregelen zullen worden genomen. Bij die gelegen heid maakte zij tevens een aantal economische plannen bekend die ten goede moeten komen aan de arnïen in India. Niet bekend is welke straffen de arrestanten wachten maar aangenomen wordt dat deze zwaar zullen zijn 'om een voorbeeld te stellen'. LISSABON (AP-Reuter) Om een ernstig conflict met de rooms-ka- tholieke kerk te vermijden heeft de Portugese regering besloten dat het rooms-kathilleke radiostation aan de bisschop moet worden terugge geven. De linkse bezetters weigeren echter het gebouw van Radio Re- nascenca te ontruimen. Eén van hen zei: 'We zullen pas weggaan als we daartoe met geweld worden ge dwongen. Renascenca is eigendom van de werkende klasse.' De bezet ters, een minderheid van de werk nemers van de omroep, menen dat de kerk het radiostation heeft mis bruikt voor uitzendingen die ge richt zijn tegen de revolutie in Portugal. De vraag in Portugal is Van een medewerker De ondergrondse atoomexplosie in de woestijn van de Indische staat Rajasthan heeft waarschijnlijk ook een aantal primitieve voorstellingen van India aan flarden gescheurd. De hulpakties ten tijde van droogte en hongersnood en een bepaald soort propaganda voor ontwikkelingshulp hebben zo zeer een beeld van ellende en onderontwikkeling opgeroepen, dat andere aspekten van de In dische werkelijkheid onzichtbaar gebleven zijn. Plaatjes van staalfabrieken zijn niet gevraagd, die van uitgemergel de bedelaars vinden grif aftrek. Ve le leden van de Indische élite zijn verontwaardigd over zulke eenzijdi ge belangstelling voor de armzalige kant van hun land. Dat verklaart mede hun voldoening over de, suc cesvolle atoomexplosie: nu moeten die neerbuigende weldoeners wel erkennen, dat er nog een ander India is, een India dat de nieuwste technieken beheerst, een modern India dat volop ln ontwikkeling is. Zij hebben ten dele gelijk. India mag ln allerlei statistieken van In komen per hoofd der bevolking heel laag genoteerd staan, het is niet zo maar eer arm onderontwik keld land onder anderen. Een groot deel van de bevolking mag er net zo beroerd aan toe zijn als in een Afrikaanse woestljnstaat. maar het land zelf is potentiëel allesbehalve arm. India's sociale ellende, duize- 'ingwekkend alleen al door de ge- talen ln een 1 nd met op zijn minst 570 miljoen Inwoners, is niet de ellende van een land zonder economische bronnen en capacitei ten. India beschikt over een econo misch potentiëel waarop verschil lende zogenaamde ontwikkelings landen jaloers kunnen zijn. Het heeft rijke voorraden aan kolen, ijzer, mangaan en andere grond stoffen. het heeft een redelijk ont wikkeld transportsysteem, het heeft een brede basis van zware indus trie. het heeft talrijke wetenschap pelijke en technische kaders. Wat - tot nog toe - ontbreekt zijn vol doende olievoorraden. Aan de ge stegen olieprijzen kan weliswaar niet alles worden toegeschreven, maar zij scheppen uiteraard wel ernstige moeilijkheden. Eeuwen door elkaar Het gelijktijdig voorkomen van meerdere fasen van economische en technische ontwikkeling is één van de fascinerende verschijnselen in India. Naast de eeuwenoude houten ploeg zijn de nieuwste trak- toren te zien, uit buitenlandse of Indische fabrieken. Terwijl talloze mensen nog op gedroogde koemest koken - beschikt India over ver scheidene atoomreactoren. De os- senkar is nog steeds een domine rend vervoersmiddel, maar India heeft het grootste spoorwegnet ter wereld dat 6,5 miljoen mensen per dag vervoert, en het heeft een ei gen vliegtuig-industrie, zij het meer voor het vervoer van bommen. Een groot gedeelte van de moderne economische ontwikkeling heeft zich in de 27 Jaren sinds de onaf hankelijkheid binnen het kader van vijfjarenplannen voltrokken. De industriële produktie heeft zich in de tijd van 1951-1971 meer dan verdrievoudigd, de landbouwpro- duktie meer dan verdubbeld. Men had gehoopt, uitgerekend en be loofd dat deze economische groei tot vermindering van de sociale ellende zou bijdragen. Dat is niet gebeurd. De rijken zijn rijker ge worden, een smalle tussenlaag kan nog verwachtingen van een betere toekomst koesteren, de grnte meer derheid van de armen is echter arm gebleven en heeft geen uit zicht op verbetering. Het is al net zo als op wereldschaal tussen de rijke en arme landen. Zelfs officië le regeringsstudies schatten dat Duizenden inwoners van Calcutta, de de dood in de ogen een hongermars. meer dan 40 pet. van de bevolking beneden de zogenaamde armoede- lijn leeft, die omgerekend in huidi ge prijzen - bij een maandelijkse consumptie van ongeveer 15 gulden per persoon ligt, een akelig be staansminimum. waaraan dus tallo zen niet toekomen. Leven van afval De meeste andere onderzoekingen komen tot nog meer deprimerende schattingen. Wat vooral somber stemt is dat het lot van de armste helft van de bevolking zich in die Jaren van groei en ontwikkeling helemaal niet verbeterd heeft. Dat van de allerarmste 20 procent in de steden Is er zelfs stukken op achter uit gegaanAlleen de bovenste laag van vijf procent heeft duide lijk van de vooruitgang geprofi teerd. Bijna alle 'ontwikkeling' is aan deze toplaag ten goede geko men. terwijl er hier en daar ook wat kruimels voor de daarop vol gende tien procent zijn afgevallen Binnen de toplaag van tien procent maar liefst zo'n 57 miljoen men sen) zijn de verschillen ook nog reusachtig. Een geschoold arbeider die meer dan 400 rupies (150 gul den) per maand verdient valt al binnen die groep. Maar vergeleken met de werkelijk rijken, de land lords en de nieuw-rijke grote boe ren. de Industriemagnaten en groothandelaren, de politici en top- buroeraten ls hij een pauper die maar met moeite rond kan komen. Dat wordt ln de laatste jaren met de dag erger dankzij een snelle inflatie. De regering heeft in 1974 praktisch de lonen bevroren en probeert nu de prijzen onder con trole te krijgen. hoofdstad van de Indiase deelstaat West-Bengalen, hielden vorig jaar met Intussen stagneert de economie. De groei ls er uit. Wat bloeit ls de zwarte handel, de speculatie, het zwarte geld en de produktie van luxe artikelen. Zwarte handel Zo zie je dan ondanks de zwarte economische crisis ln de steden ri ante villawijken, glinsterden bio scooppaleizen en dure restaurants bij de vleet verrijzen. Wie het niet weten wil en genoeg geld heeft kan nog altijd denken dat het helemaal zo slecht niet gaat. De meeste mensen leven echter ln een andere economie, zij leven van de hand ln de tand, van familie hulp, uitbuiting door woekeraars, 'en afhankelijkheid van goddelijke voorzienigheid. De moderne, kapi talistische economie dringt welis waar overal door. maar de meerder heid van de bevolking komt ln dat verhaal alleen als slachtoffer voor. ZIJ hebben geen deel aan de vruch ten ervan. Deze scheiding loopt dwars door stad en land. Machtsstructuur Je zou er fatalistisch bij kunnen worden .en velen doen dat. Sommi gen zijn nu eenmaal 'binnen', de rest is 'buiten', en wat kun je daaraan veranderen? Maar het is niet vanzelf zo gekomen en het ls nodig om de oorzaken van dit pro ces en de. werkwijze van het maat schappelijk systeem zo goed moge lijk te begrijpen om te kunnen beoordelen of het ook anders kan of niet. Waarom blijven bijna alle vruchten van de economische groei in die 'binnencirkel' van de boven- I ste 10 of. 15 procent? Hoe komt het dat landhervormingswetten, natio nalisering van banken, ontwikke lingshulpmiljarden, onderwijsvoor zieningen en wat dies meer zij nauwelijks of helemaal niet diege nen ten goede gekomen zijn voor wie zij bestemd waren? Er zijn uiteraard verschillende oorzaken aan te wijzen, zoals koloniaal ver leden. wereldhandelsstruktuur, neo kolonialisme, etc. De vooronderstelling van deze ar tikelenreeks is echter dat de belang rijkste factor voor een goed begrip van de complexe situatie de politie ke en economische machtsstructuur is, die de toplaag in staat stelt zich met behulp van buitenlandse en binnenlandse bronnen steeds ver der te 'ontwikkelen' en de lastige rest er buiten te houden. Gen enkel programma, hoe goed bedoeld ook. geen enkele organisatie, hoe mens lievend ook, heeft deze structuur, beslissend kunnen doorbreken. Op z'n best sijpelt er wat door. Wan neer ooit groepen bulten deze cir kel iets aan hun situatie veranderd hebben, dan was het doordat zij zich, georganiseerd hebben en voor hun rechten opgekomen zijn. 'Ont wikkeling' en 'armoede' vormen niet ln de eerste plaats een econo misch probleem, dat zonder meer met geld en techniek oplosbaar zou zijn. Het is allereerst een politiek probleem, een probleem van machtsverhoudingen. Macht van onderop ls het enige wat uitzicht biedt voor hen die lijden vanwege hun machteloos- heid. Dit is het tweede in een reeks artikelen over India. Het eerste verscheen op 1 juli. LONDEN/SALISBURY (UPI, Reuter) De leider van de blanke minderheidsregering in Rhodesië, Ian Smith, zou met de vertegen woordigers van de Afrikaanse meerderheid in zijn land willen onderhandelen buiten Rhodesië. De Britse staatssecretaris Ennals die Smith tijdens het weekeinde heeft gesproken zei dit gisteren in het Britse parlement. De kwart miljoen blanken en de vijf miljoen Afrikanen in Rhodesië zijn het wel eens over het houden van een conferentie maar nog niet over de plaats. Tijdens de bijeen komst moet een nieuwe grondwet voor Rhodesië worden opgesteld die de Afrikanen meer invloed geeft. Smith wil niet buiten Rhodesië vergaderen, terwijl de Afrikanen overal willen praten, maar uitgere kend niet in Rhodesië. Zij vrezen dat enkele van hun leiders bij aan komst in Rhodesië .zullen worden gearresteerd en willen bovendien het gezag van de ontwetting rege- ring-Smith niet vergroten door een vergadering in Rhodesië. Een groep Afrikaanse leiders uit Rhodesë voert in Zambia bespre kingen met president Kenneth Ka- oenda. De reis zou alleen bedoeld zijn om hem op de hoogte te stel len van de laatste ontwikkelingen in Rhodesië. maar waarnemers me nen dat Kaoenda een poging wil doen een dreigende breuk binnen de Afrikaanse nationale raad (ANC), de overkoepelende beweging te voorkomen. Vertegenwoordigers van de gematigde bevrijdingsbewe ging ZAPU (die met de strijdvaar dige ZANU in de ANC is opgegaan) zouden het leiderschap van ANC- voorzltter bisschop Moezorewa aan vechten. Waarnemers menen dat Groot-Brittanni en Rhodesië liever de gematigde ZAPU-lèider Nkomo aan de onderhandelingstafel zien dan bisschop Moezorewa. Gisteren deden ln Zambia geruch ten de ronde dat ook president Nyerere van Tanzania en de presi dent van het vorige week onafhan kelijk geworden Mozambique Ma- chel naar Zambia zullen komen om de Afrikaanse delegatie uit Rhode sië te ontmoeten. (Advertentie) Een frisse drank vóór elke maaltijd. Met Slankosan lijnt u, eet u toch gezellig mee, maar... minder! Vraag uw drogist. nu of de regering het aan zal dur ven met geweld een groep bezetters te verwijderen die zegt dat zij de werkende klasse vertegenwoordigt. TELEFOONCENTRALE Gisteren hebben Portugese militai ren de telefooncentrale van Lissa bon overgenomen om een staking te breken. Deze had al geleld tot ernstige storingen ln het telefoon verkeer; de stakers hadden ge dreigd dat vandaag en morgen de telefoondienst helemaal plat zou liggen. Zij eisen loonsverhoging, maar deze is door de communistiw- che minister van vervoer en com- munioatie Alvara Veiga de Olivelra, afgewezen. WASHINGTON (UPI) Kunnen de Russen de organisatie van twee bemande ruimtevluchten tegelijk aan? Op die voor Amerika actuele vraag zijn in Washington twee antwoorden te beluisteren. De inlichtingendienst CIA vindt van niet, het ruimtevaartbureau NASA vindt van wel. De vraag is actueel omdat tij dens de gezamenlijke Russisch- Amerikaanse ruimtevlucht van volgende maand waarschijnlijk ook de bemanning van het Rus sische ruimtelaboratorium Sal- joet 4 nog aan het werk zal zijn. Senator Proxmire heeft er op aangedrongen, de gezamenlijke vlucht uit te stellen tot de ande re Russen zijn geland. Een door hem voorgezeten sub commissie van de Senaat had achter gesloten deuren over dit onderwerp Carl Duekett ge hoord, de onderdirecteur weten schap en techniek van de CIA. Van Ducketts geheime verkla ring is één zin vrijgegeven: 'Ik geloof niet dat ze (de Russen) uit een oogpunt van bevelvoe ring in een goede positie verke ren om twee missies tegelijk te behandelen'. Maar volgens Konstantin Boes- joejew, de Russische technisch directeur van het gezamenlijke project, is er geen probleem. Er zijn twee verschillende vlucht- leidingscentra, en op de radio verbindingen heeft de gezamen lijke vlucht in voorkomende ge vallen voorrang. Zijn Ameri kaanse collega Glynn Lunney noemt die regeling 'afdoende en bevredigend'. BUENOS AIRES (Reuter) Voor de Argentijnse presidente Isabelita Peron dreigt een nieuwe crisis. Een belangrijke groep senatoren eist dat zo snel mogelijk een nieuwe voorzitter van de senaat wordt gekozen, maar mevrouw Peron weigert dit tot nu toe. Op 25 april besloot zij de functie, die toen vrij kwam, vacant te laten. Volgens de grondwet volgt de voor zitter van de senaat een afgetreden Argentijnse president op. Nu er géén senaatsvoorzitter is zou de voorzitter van het huis van af gevaardigden president worden in geval Isabelita Peron aftreedt. Op het ogenblik is' dat Raul Lastiri, een vertrouweling van de president en de schoonzoon van haar belang rijkste adviseur en de feitelijke sterke man in Argentinië, minister van sociale zaken José Lopez Rega. Gisteren eisten de Peronistische se natoren met 32 tegen vier stemmen dat hun voorzittersstoel zo snel mo gelijk weer bezet zal zijn. Op deze manier willen zij voorkomen dat Lastiri eventueel mevrouw Peron als president opvolgt. LONDEN (Reuter. UPI) De Brit se vakbonden hebben over het al gemeen zeer afwijzend gereageerd op de loonmaatregelen, die de rege- ring-Wilson heeft aangekondigd. Minister Healey van financiën deelde eergisteren mee, dat de lo nen en dividenden het komende jaar hooguit tien procent mogen stijgen. Clive Jenkins, leider van één van de grootste 'witte boorden'-bonden, noemde de plannen 'volkomen on aanvaardbaar' en vroeg een onmid dellijke prijsstop en ontslag van de ambtenaren, die de maatregelen hebben voorbereid. Andere vak bondsleiders spraken van 'sabotage' en 'breken v,an verkiezingsbeloften'. Jack Jon^s van de grootste Britse bond. die van transportpersoneel, reageerde gematigd, maar niet in stemmend. Zij ligt ernstig overhoop met de vakbonden die zich weliswaar heb ben neergelegd bij haar maatregel loonsverhogingen van 150 procent terug te draaien tot vijftig procent maar die in feite nog steeds dwars liggen. De lokale bonden gispen het gedrag van de vakbondstop en me nen dat deze zich teveel door me vrouw Peron laat beïnvloeden. BEIROET (UPI, Reuter, AP) Een Amerikaanse kolonel is de afgelo pen dagen tijdens de straatgevech ten in Beiroet verdwenen. Volgens een ooggetuige zou de kolonel, Er- nest Morgan, bij een straatversper ring door Palestljnen uit een taxi zijn gehaald en meegenomen. Mor gan. gedetacheerd bij de Cenvo in Ankara, was ln Beiroet voor door- .reis naar Pakistan. Bronnen in Bei roet achten het niet uitgesloten dat Morgan gevangen wordt gehouden ln een vluchtelingenkamp. Libanese veiligheidstroepen hebben gisteren de hoofdstad gecontroleerd op scherpschutters en andere over treders van het bestand tussen linkse en rechtse Libanezen. Vol gens de politie zijn gisternacht on danks het staakt-het-vuren nog 15 personen omgekomen en ongeveer 50 gewond. Het totaal aantal doden is daarmee minstens 275 geworden en het aantal gewonden 750. De huidige crisis ls erger dan de burgeroorlog van 1958 tussen chris tenen en moslems, zo heeft de Li banese socialistische leider Jum- blatt gisteren gezegd ln een vraag gesprek met de Egyptische krant Al Ach ram.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Nieuwe Leidsche Courant | 1975 | | pagina 7