50wjet-Unie keurt
ictie Gandhi goed
Document van Republica
is niet geloofwaardig
!G-commissie pleit
roor Europese Unie
taar Westduits model
Narayan streeft
naar 'Ghandiaanse'
opleving in India
Veer honderden arrestaties in India
j)ok bevoegdheden voor defensie
a,
Staat van beleg
in heel Columbia
Repatriëring
op grote schaal
uit Angola
vond weer een
SS-moordenaar
Ongeduld in
Egypte over
rol van VS
Weer 10 doden door
schoten in Beiroet
SEGHARLOIS
min laat nog
Aieer Britten
3rresteren
I
lUW/KWARTET ZATERDAG 28 JUNI 1975
BUITENLAND
SW DELHI (Reuter, UPI, AP) De Indiase regering heeft gisteren opnieuw ongeveer tweehon-
rd mensen laten arresteren. Het aantal arrestanten is daarmee tot 900 gestegen. China heeft af-
jzend gereageerd op het afkondigen van de noodtoestand in India maar de Sowjet-Unie keurt de
lemier Indira Gandhi zei gisteren
een eerste toespraak na het af-
bdigen van de noodtoestand dat
ize maatregel spoedig zal worden
geheven. Zij verontschuldigde
:h voor het afkondigen van de
«censuur. 'Ik ben altijd tegen
«censuur geweest maar in het
cenite verleden hebben sommige
anten allerlei verhaaltjes ver-
reid'. Mevrouw Gandhi zei dat er
scipline nodig is en dat de situa-
ongetwijfeld vooruit zal gaan.
verzekerde dat de toestand van
gearresteerden goed is.
ïg heeft zeer afwijzend gerea-
;rd op de maatregelen van de
{ering-Gandhi. 'Het is een scher-
aanfluiting van de burgerlijke
ïooratie, aldus het persbureau
iw China. De regering-Gandhi
ft haar masker afgeworpen. De
itregel geeft ook de instabiliteit
zwakheid van de positie van
Gandhi weer'. De verhouding
India en China is slecht
Peking Russische invloeden
India vermoedt.
Sowj et-Unie kan begrip opbren-
i voor het afkondigen van de
jdtoestand. 'Deze maatregelen
nodig om de progressieve
icessen te beschermen en plan-
van de reactie te verijdelen',
lus een commentaar in de Praw-
da, de spreekbuis van de Russische
leiders.
Rustig
De toestand in India is sinds het
afkondigen van de noodtoestand
rustig. In Bombay werd door socia
listen en marxisten opgeroepen tot
een algemene staking maar hierop
werd nauwelijks gereageerd. Eén
van de stakingsleiders gaf toe dat
de actie was mislukt en dat win
kels, openbaaT vervoer en dagbla
den functioneerden zoals gewoon
lijk. Ook in Benares, de heilige stad
van de Hindoes was het 'rustig
ondanks een staking, georganiseerd
door de niet-communistische oppo
sitiepartijen.
In West-Bengalen zijn vijf voor
aanstaande leden van de Congres-
partij uit de partij gezet. Twee van
hen zijn vice-voorzitter van de par
tij en alle vijf behoren ze tot het
parlement van West-Bengalen.
Een woordvoerder van de regering
ontkende gisteren dat minister
Jagjivan Ram van landbouw onder
de gearresteerden is. Ram is de
oudste minister in het kabinet van
Indira Gandhi en maakt de meeste
kans haar op te volgen mocht de
Indiase premier door het Hoogge-
|lUSSEL (DPA) De EG-commlssie heeft gisteren in een rap-
jrfc over de opbouw van een 'Europese Unie' de vorming van een
U'opese regering met een twee-kamerstelsel voorgesteld. In een
fergangstijd moet echter een 'comité van ministers' van lidstaten
ft recht hebben om bij 'bepaalde' beslissingen van de Europese
bering 'in te grijpen'.
EG-commissie. die hiermee als
;te EG-instelling het door de
:onferentie van 1974 gevraagde
tort over de toekomst van de
ppese opbouw indient, pleit er-
dat de Europese unie ook in
'ensiezaken bevoegd is. De inte-
fetie op dat gebied moet echter
Tiangen van de vorderingen van
gemeenschap bij de vorming
een eigen buitenlandse politiek,
n deel van het buitenlands beleid
lin het nieuwe Europa zou ook na
totstandkoming van de unie het
mein van de lidstaten moeten
jven. Naar de mening van de
-commissie kan voor de tot-
esi indkoming van een unie als een
r ropese bewapeningsindustrie op-
ssjjbouwd worden.
Igens het 78 pagina's tellende
JPOrt
1 t Pari
TT, O
opbouwen. Daarbij wordt het aan
elke afzonderlijke staat overgela
ten, een nog verderstrekkend soci
aal beleid te voeren dan de staten
bond.
Op grond van haar democratisch
karakter moet de Europse unie een
opsomming van mensenrechten in
haar grondwet verankeren.
Het rapport van de EG-commissie
zal medio juli in het Europese par
lement worden besproken, samen
met een eigen rapport van de Eu
ropese parlementariërs. De Belgi
sche premier Leo Tindemans heeft
van de EG-top tot taak gekregen
als Europese 'wijee man' alle voor
stellen samen te vatten en met
eigen denkbeelden te verrijken.
rechtshof worden gedwongen af te
treden.
De meeste dagbladen in India zijn
gisteren niet verschenen. De mees
te woordvoerders gaven als redpn
'overmacht' op. De enige versche
nen krant was het orgaan van de
linkse Hindi. De in Bombay ver
schijnende Indian Express kwam
uit met een witte vlek op de plaats
waar gewoonlijk het redactioneel
commentaar staat.
BOGOTA (Reuter, UPI, AP) Pre
sident Alfonso Lopez Michelsen van
Columbia heeft de staat van beleg
die reeds voor drie provincies gold,
uitgebreid tot het hele land. In een
radio- en televisierede zei Lopez
dat hij zich tot de maatregel ge
noopt zag door de activiteiten van
linkse guerrilleros en de reeeks
ontvoeringen die dit jaar heeft
plaatsgehad. De staat van beleg was
al op 12 juni ingesteld in Antioqui-
a. Atlantico en Cauca, waar zich
studentenrellen en arbeidsonrust
hebben voorgedaan.
Het leger heeft versterkingen ge
stuurd naar het oosten van Hondu
ras waar tijdens gevechten tussen
militairen en demonstrerende boe
ren vijf mensen waren gedood en
twee gewond. De boeren die land
bouwhervormingen eisen waren
dinsdag, met 12.e00 man in totaal,
te voet vertrokken van Juticalpa
naar Tegucigalpa, een afstand van
haast 500 kilometer die men in drie
weken wilde afleggen. Maar kort na
vertrek uit Juticalpa waren de on
geregeldheden begonnen.
In Argentinië hebben 50.000 arbei
ders tijdens een massale demon
stratie het aftreden geëist van de
minister Rodrigo van economische
zaken en Lopez Rega van sociale
zaken. De demonstratie maakte
deel uit van een zeven uur durende
staking, uitgeroepen door de mach
tige vakbond CGT. President Isabel
Peron en haar regering hadden de
staking sterk ontraden ook al zei
de CGT- dat het een ondersteuning
van de regeringspolitiek was.
LOEANDA (Reuter) De directeur
van het Angolaanse instituut voor
sociale zorg heeft verklaard dat
25.000 Portugese gezinnen steun
voor repatriëring naar Portugal
hebben aangevraagd en dat nog wel
22.000 families hun voorbeeld zullen
volgen, samen ongeveer 150.000 per
sonen. Meer dan 50.000 van Angola's
half miljoen blanken hebben het
land sinds vorig jaar april al ver
laten.
WENEN (UPI) Simon Wiesen-
thai hoofd van het Joodse docu
mentatiecentrum in Wenen
heeft in Argentinië een vroegere
SS-officier opgespoord, die volgens
zijn aanwijzingen verantwoordelijk
is voor de executie van twintig
Poolse hoogleraren en achttien
hunner familieleden in het vroege
re Lemberg (thans de Sowjet-stad
Lwow)
De verantwoordelijke voor deze
oorlogsmisdaad is volgens hem
Walter Kutschmann, die thans op
61-jarige leeftijd onder de naam
Pedro Ricardo Olmo in Buenos Ai
res leeft en in dienst is van de
internationale onderneming Osram.
Voor het genoemde oorlogsmisdrijf
hebben de Oostduitsers in 1960 bij
verstek de toenmalige Westduitse
minister van Vluchtelingenzaken,
Oberlander tot levenslang veroor
deeld. Maar volgens Wiesenthal
heeft Oberlander met deze zaak al
thans niets te maken gehad en
hebben de Oostduitsers het proces
tegen hem aangespannen om de fel
tegen hen agerende regering-Ade-
nauer in discrediet te brengen.
Oberlander had verscheidene malen
contact met hem gezocht inzake
deze veroordeling, maar Wiesenthal
zegt hem afgehouden te hebben
'omdat het er mij niet om begon
nen is om Oberlander schoon te
wassen. Alles wat ik wilde was de
echte dader vinden.'
Wiesenthals bewijsmateriaal is aan
de Argentijnse autoriteiten over
handigd in de hoop dat men hem
daar zal arresteren. Volgens Wie
senthal willen de Westduitsers geen
uitlevering van Kutschmann ver
zoeken om de DDR niet voor het
hoofd te stoten.
(Advertentie)
TEL AVIV/CAIRO (Reuter, UPI)
De Israëlische minister van ge
zondheid Sjem-Tov heeft in een
rede tot de Mapam, de linkervleu
gel van de regeringscoalitie gezegd,
dat de Amerikaanse druk op Israël
gestadig toeneemt 'omdat de Ame
rikanen de gelegenheid nu eenmaal
niet willen missen om betere rela
ties met Egypte te krijgen.' 'Onze
twijfels of het Egypte ernst is met
zijn vredesstreven maakt in Was
hington geen indruk', zei Sjem-Tov.
Ondèrtussen spreekt een leidende
Egyptische journalist, Abdel Kod-
does, een vriend van president Sa-
dat, twijfel uit of de VS Israël wel
onder druk willen zetten om de
Sinai te ontruimen omdat dit Is-
raëls positie als 'politieman' voor
de Westerse belangen in het Mid
den-Oosten zou verzwakken. Waar
schijnlijker acht Koddoes overigens
dat Ford zich geen groter druk op
Israël kan permitteren omdat dit
zijn positie bij de komende verkie
zingen in de VS zou verzwakken.
De Engelstalige 'Egyptian Gazette'
vond dat president Ford wel bij
zonder traag is met de aangekon
digde herwaardering van de Midde
n-Oosten politiek van zijn regering
'Zolang Israël Amerikaanse steun
ontvangt zal het een oplossing blij
ven tegenwerken en dan blijft er
geen andere weg over dan oorlog',
aldus het blad.
De Sowjet-Unie heeft een bedekte
aanval op Egypte gedaan. Zijn ge
zaghebbende commentatot Korni-
low schreef: 'Buitenlandse waarne
mers zijn van mening dat Tel Avivs
openlijk expansionistische eisen
worden aangemoedigd door het
ontbreken van eenheid in het kamp
der Arabische staten en door po
gingen uit bepaalde kringen om de
vriendschap tussen Arabische lan
den en de Sowjet-Unie te onder
mijnen.'
PLAN-PERES
De Israëlische minister van defen
sie Peres heeft de vorming voorge
steld van een Israëlische federatie
met de bezette westelijke Jordaan-
oever en de Gazastrook waarvan de
bewoners de vrijheid zouden krij
gen Israëlische staatsburgers te
worden en daardoor stemrecht te
genieten. Hij acht dit een stap
voorwaarts in de regeling van het
Palestijnse vraagstuk Mettertijd
zouden beide gebieden bestuurd
kunnen worden door een Israë-
lisch-Jordaanse statenbond.
in een nieuwe lach-voltreffer
van Claude Zidi
CONCORDE FILM-
BEIROET (Reuter, UPI) Bij de
schietpartijen in de Libanese
hoofdstad Beiroet zijn in de nacht
van donderdag op vrijdag zeker
tien mensen gedood. Het aantal
doden in de afgelopen vier dagen is
hierdoor tot 30 gestegen. Er zijn
tientallen gewonden.
In het centrum van Beiroet explo
deerden gedurende de nacht mor
tiergranaten en kort na het aan
breken van de dag werden weer
salvo's machinegeweervuur gehoord.
Twee belangrijke invalswegen van
Beiroet zijn geblokkeerd.
De Palestijnse guerrillaleider Jasser
Arafat en diverse andere Palestijn
se functionarissen zijn donderdaga
vond maar net aan de dood ont
snapt toen twee mortiergranaten
dicht bij het gebouw in Beiroet
ontploften waar zij bijeen waren
om na te gaan op welke manier
men tot een grotere tucht onder de
Palestijnse guerrillastrijders kan
komen. De explosie veroorzaakte
wel schade.
van de EG-commissie is
parlementaire stelsel van het
:komstige Europa vergelijkbaar
:t de dat van de Duitse Bondsre-
bliek. Behalve een door het volk
":ozen EG-parlement zou er een
ftmer 'van staten' moeten komen,
t staande uit afgevaardigden van
nationale regeringen. De leden
de Europese regering moeten
afhankelijk zijn van de nationale
Seringen.
leer lange tijd'
commissie noemt geen termijn
larbinnen de unie een feit moet
n. Ze is van njening dat de
twikkeling van de unie zich over
k en zeer lange periode' zal uit-
'ekken. Oorspronkelijk was de tot-
.,"i, indkoming voor 1980 voorzien.
k" unie moet ontstaan door grond-
'tswijzlging in de lidstaten en
ve or een nieuw verdrag, dat de
'Mstaten moeten ratificeren. Naar
a.mening van de EG-commissie
üloet zij een economische en een
onetaire unie met een eigen valu-
omvatten. De nieuwe statenbond
>i ïet over eigen geldmiddelen kun-
spn beschikken.
de lidstaten kan geld worden
icèspaard doordat bepaalde functies
An de unie worden overgedragen.
j het sociale beleid moet de unie
iaa n eigen 'minimum sociaal stelsel'
Er zijn enkele opvallende overeenkomsten tussen 'geheime' instructies van het Kremlin aan de Eu
ropese communistische partijen over hoe zij de macht in hun land moeten grijpen zoals gepubli
ceerd door het Portugese blad Republica en de verklaringen in het openbaar van de man van wie
wordt beweerd dat hij ze ondertekende, Boris Ponomarew, het lid van het Politburo van de Sowjet-
Unie, dat belast is met de zaken betreffende de communistische wereldbeweging
CJJ AIROBI (Reuter) President Idl
oJmin van Oeganda heeft meer
<i ritten laten arresteren. Men ver-
acht dat zij terecht moeten staan
ecbeschuldiging van verraad. Dit
tKeeft de Oegandese radio gisteren
"j "geroepen.
.cFitse propaganda in de zaak van
fie Britse leraar Denis Hills kan al-
jj en maar leiden tot een hardere
•eluding tegenover de ongeveer ze-
inhonderd in Oeganda wonende
"ritse burgers, aldus de radio, die
[O.® bekendmaking besloot met de
loiededeling aan de Britse regering
"&t sommige Britten nu gevangen
nijtten in afwachting van de behan-
ding van hun zaak door een mi-
tair tribunaal. 'Zij zullen mogelijk
- m soortgelijk proces krijgen als
Hls omdat hun daden zelfs nog
hstiger zijn.'
'De westerse communistische par
tijen'. aldus het document, 'moeten
alle massa-media en alle propagan
da-instrumenten van de vijanden
van de arbeiders afnemen, om de
eerste slag te winnen'. In een arti
kel, dat Ponomarew in juni 1974
schreef voor het Marxistische We
reldoverzicht, dat de mening van
het Kremlin aan andere communis
tische partijen doorgeeft, zei Pono
marew: 'Om de overwinning te be
reiken is het essentieel, de beheer
sing van de massa-informatie- en
propaganda-media te vernietigen'.
Hoewel andere overeenkomsten ge
vonden kunnen worden tussen het
nieuwe document en eerdere ver
klaringen van Moskou, kunnen zij
nauwelijks de echtheid ervan be
wijzen. Iedere deskundige vervalser
en de organisaties van Oost en
West die zich met politieke oorlog
voering bezighouden, zijn alle be
trokken bij het vervaardigen van
valse documenten zou eerst een
studie maken van het echte materi
aal om zijn vervalsing er op te
baseren.
nodig om vertrouwd te zijn met de
taal, het woordgebruik en de ideo
logie van degenen, voor wie het
document bestemd is. Zo zal ge
woonlijk geen enkel Sowjet-docu-
ment de term 'Westerse communis
tische partijen' gebruiken, die in de
beweerde instructies van Ponoma
rew voorkomt. Het normale Sowjet-
gebruik is 'Communistische partijen
van kapitalistisch Europa' of van
•kapitalistische landen'.
Het is evenmin waarschijnlijk dat
een document als dit van Moskou
uit verzonden zou zijn aan de wes
terse communistische partijen,
waarvan de meeste het Kremlin
heel duidelijk hebben gemaakt, dat
zij geen politieke instructies aan
vaarden. Voor Moskou zou het zen
den van zulke Instructies er dan
ook op neerkomen, dat het willens
en wetens het vrijwel zekere risico
neemt, dat enkele westerse commu
nistische leiders, die zich verzetten
tegen Sowjet-overheersing, ze laten
'uitlekken'.
Meer nodig
Gevoelig
Het document van Republica is
echter geen samenvatting van het
artikel in het Marxistische Wereld-
overzicht, dat maandelijks in
Praag verschijnt in een aantal ta
len, zoals Engels. Russisch en
Frans. Het blad wordt ook ver
spreid onder de naam Problemen
van vrede en socialisme. Veel pun
ten in het document komen niet in
Ponomarews artikel voor, hoewel
sommige ervan wel verschillende
keren in andere Sowj et-publicaties
verschenen.
Om een geloofwaardige vervalsing
te produceren, is er echter meer
nodig dan het snel doornemen van
het beschikbare materiaal. Het is
Niemand weet beter dan Ponoma
rew hoe gevaarlijk het zou zijn
zulke instructies te sturen, omdat
zoveel van zijn tijd gewijd is aan
een poging, het Kremlin weer enige
controle op de westerse partijen te
geven, zonder ze al te veel op te
schrikken. Als een oude Komin
tern-functionaris, kijkt Ponomarow
misschien met verlangen terüg
naar de dagen, waarin Moskou vol
ledige controle had over de Com
munistische Internationale. Als de
man die de laatste Jaren tegenover
het Kremlin verantwoordelijk is
voor de betrekkingen met andere
communistische partijen, moet hij
echter weten hoe gevoelig vele er
van zijn wat hun onafhankelijkheid
betreft.
Sinds midden vorig jaar is Pono
marew bezig geweest met het orga
niseren van een serie bijeenkom
sten van Europese communistische
partijen, welke naar het oordeel
van Moskou moeten leiden tot een
grote Europese conferentie en later
tot een nog indrukwekkender com
munistische wereldconferentie. Het
is door middel van deze conferen
ties dat Moskou probeert te weten
te komen, welke controle het kan
hebben over de communistische
wereldbeweging, een controle die
het beter acht dan die via Komin-
tern-achtige organisaties of duide
lijk omschreven instructies aan af
zonderlijke partijen.
Meerderheid
Hoewel enkele van de belangrijke
westerse communistische partijen,
zoals die van Italië. Moskous voor
schriften afwijst, kan het Kremlin
altijd nog een numerieke meerder
heid van communistische partijen
verwachten, die een conferentie
willen bijwonen en daar willen
stemmen voor een principe-verkla
ring en een actieplan die de voor
keur van de Sowjet-Unie hebben.
Communisten, zo vertelde Ponoma
rew aan Europese partijleiders op
een conferentie in oktober, zien
zich geplaatst voor de vraag, wat
nu gedaan moet worden. Een Euro
pese conferentie moet naar zijn
mening een collectief antwoord op
deze vraag geven. Dit betekent dat
het Kremlin zijn meerderheid
hoopt te gebruiken om een pro
gramma op te stellen dat door alle
partijen gevolgd moet worden.
Onder de meest vastbesloten tegen
standers van een dergelijke koers is
de Spaanse communistische partij,
die eerder haar bezwaren had ge
formuleerd in haar ondergrondse
krant Nuestra Bandera. De commu
nistische wereldconferentie van
1969 had zo luidde het argument
van de Spaanse partij het idee
van een 'leidend centrum' afgezwo
ren. Bovendien had de conferentie
de onafhankelijkheid en gelijkheid
van alle partijen onderstreept,
evenals het recht van elke partij,
haar eigen positie in te nemen
'verschillend van die van de com
munistische partij van de Sowjet-
Unie'.
Terugkeer
De Spanjaarden klagen nu dat
woordvoerders van Moskou aan
dringen op 'het collectief opstellen
en coördineren van de politiek der
partijen'. Dit zou volgens de Spaan
se partij een treugkeer zijn naar de
praktijk van 'onvoorwaardelijke on-
derschrijvlng van Sowjet-menin-
gen' en naar het Idee van één
enkel centrum. 'Dit is niet realisa-
tisch', verklaarden de Spanjaarden.
Dat is ook de opvatting van Euro
pese partijen als de Italiaanse. Joe
goslavische, Roemeense. Britse en
Zweedse en hiermee is de lijst
geenszins volledig waarvan de
meeste in afgrijzen zouden terug
deinzen voor alleen al het idee van
een Kremlin-instructie over de ma
nier waarop Europese communisten
de macht in hun landen moeten
overnemen.
Het is aan twijfel onderhevig of het
Kremlin zulke instructies kan stu
ren, zelfs aan een partij die zo
loyaal is als de Portugese, zonder
de krachtigste reacties van de an
deren uit te lokken. Het staat vast
dat het geen instructies aan andere
Europese partijen kan zenden als
van de door Republica gepubliceer
de veisie, "ie het zou hebben' ver
zonden.
Jaya Prakash Narayan, India Gandhi's bekendste gevangene.
Belangrijkste gevangene van Indira Gandhi
Van de honderden tegenstanders, die de Indiase premier Indira
Gandhi deze week liet arresteren, is Jaya Prakash Narayan de be
kendste.
Internationaal is hij befaamd als
de leider van de buitenparlemen
taire oppositie, waarvan hij de
symboolfiguur is. In India zelf
heeft hij zijn populariteit te dan
ken aan zijn belangrijke rol bij de
onafhankelijkheidsstrijd en de
glans van heiligheid die hij kreeg
door het politieke leven vaarwel te
zeggen om in dorpen te kunnen
werken.
Zijn biografie is uiterst boeiend. In
1921 had hij als student Gandhi's
oproep tot niet-samenwerking ge
volgd en de universiteit verlaten,
iets wat hij nu weer van de huidige
studenten verlangt, althans voor
een jaar. Destijds kostte het hem
zijn baan. Van 1922-1929 werkte en
studeerde hij in de VS. Als werk
student op boerderijen, in fabrie
ken en in restaurants leerde hij de
kapitalistische maatschappij van
onderen kennen. Dankzij een Ame
rikaans leermeester werd hij een
overtuigd socialist en marxist, die
naast natuurwetenschappen ook
economie en sociologie ging stude
ren. Teruggekeerd in India sloot hij
zich niet aan bij de stalinistisch
geleide communistische partij, maar
begon de linkervleugel van het In
dische Nationale Congres, de door
Gandhi en Nehroe geleide overkoe
pelende organisatie van het natio
nale verzet, te organiseren. Hij
werd één van de oprichters van de
Congres Socialist Party, de meeste
tijd bracht hij door in Britse gevan
genissen, van waar uit hij nationa
le bekendheid verwierf door een 31
dagen durende hongerstaking te
leiden, door een sensationele ont
snapping uit de gevangenis tijdens
de Quit India beweging (verlaat
India, gericht tegen de Britten)
van 1942 en door zijn inspirerende
verzetsbrieven uit de illegaliteit.
Onthechting
Na de onafhankelijkheid in 1947
werd hij beschouwd als één van de
grote politieke leiders van India.
Het was een schok voor zijn talrij
ke aanhangers, vooral in de socia
listische partij, toen hij in het be
gin van de jaren vijftig zijn poli
tieke mantel aan de kapstok hing
en zich bij de Bhoodan- en Gram-
dan-beweging van Gandhi's discipel
Vinoba Bhave aansloot.
Een dergelijke afwending van het
politieke leven is een vaker voorko
mend verschijnsel dat berust op
een Hindoe-traditie die oproept tot
onthechting van al te aardse bin
dingen. Filosofisch beschrijft JP
(koosnaam voor Narayan) zijn be
slissing als een verwerping van het
materialisme en als een keus voor
de spiritueel te ervaren eenheid
van het bestaan. Maar hij geeft ook
concrete politieke redenen voor
zijn besluit. HIJ was diep teleurge
steld dat de onafhankelijkheid geen
verandering had gebracht in het lot
van de grote meerderheid van het
Indische volk. Als oorzaak ziet hij
de ongebreidelde eerzucht en
machtslust van de politici die alles
op de kaart van de staat zetten.
Het communistische concept van
de dictatuur van het proletariaat
had hij al eerder afgezworen, maar
ook bij de sociaaldemokraten vond
hij nog teveel geloof in het vermo
gen van de staat om van bovenaf
grondige veranderingen teweeg te
brengen. Bovendien stelt hij vast
dat de laatsten bijna overal gefaald
hebben. Daarbij komt twijfel aan
de bruikbaarheid van de modellen
die door de industriestaten van Eu
ropa voor de opbouw van India
aangeboden worden.
Hij brengt de bureaukratisch-dikta-
tortale verwording van Rusland in
verband met de geforceerde indus
trialisatie van dat eveneens onder
ontwikkelde land. en komt zo tot
de overtuiging dat vrijheid en ge-
liikheid. en dus socialisme, in het
arme India alleen maar opgebouwd
kunnen worden op grond van radi-
kele decentralisatie, zowel politiek
als economisch. Hij ontdekt in de
Sarvodaya-beweging van Vinoba
Bhave het alternatief van het aan
de staat en aan de macht georiën
teerde socialisme van de linkse
partijen. De oproep van Vinoba
Bhave tot vrijwillige land verdeling
en tot de opbouw van nieuwe ge
meenschapsvormen op dorpsniveau
lijkt hem het begin van een radi-
kale vreedzame revolutie van on
derop. die tot een volkssocialisme
zou kunnen leiden dat het oude
ideaal van een communitaire sa
menleving en van een afstervende
staatsmacht zou kunnen verwezen
lijken.
Vreedzame ommekeer
JP koos dus voor de vreedzame
verandering via de ommekeer van
het individu iets was de Sarvo
daya-beweging zo populair gemaakt
heeft bij christelijke hulporganisa
ties die graag de politiek willen
vermijden en via opbouw van
onderop. Twintig Jaar lang heeft
hij in de dorpen gewerkt. Zo nu en
dan liet hij zijn stem horen over
kwesties van nationale betekenis,
maar hij deed niet mee aan het
politieke spel. Bijna onopgemerkt
bleven zijn ontwerpen voor een al
ternatieve maatschappij en een an
der demokratisch stelsel zonder
partijen. Sinds 1972 is hij echter
teruggekeerd op het politieke to
neel, als het ware om nu voor
iedereen verstaanbaar te verkondi
gen dat het zo niet deugt en dat
het eindelijk anders moet. Hij kri
tiseert daarbij echter niet alleen de
verwording van het politieke leven,
maar levert ook zelfkritiek waarin
hij vaststelt dat de Gandhiaanse
dorpsbeweging ondanks alle goede
bedoelingen gefaald heeft en niet
in staat gebleken is de transforma
tie van India te bewerkstelligen.
De oude JP ontdekt opnieuw dat Je
zonder aantasting van de centra
der macht geen doortastende en
blijvende verandering tot stand
kunt brengen. Nu stelde hij zich ter
beschikking als symboolfiguur voor
een beweging van protest tegen de
corruptie van het maatschappelijk
systeem en van het politieke leven,
die onvermijdelijk tot politieke
confrontatie met de regering moest
leiden.
Militante methoden
Zijn optreden in de politieke arena
heeft tot grote spanningen in de
Sarvodaya-beweging geleid en zal
zelfs waarschijnlijk een splitsing
veroorzaken. De oude ascetische Vi
noba Bhave, de geestelijke opvolger
van Mahatma Gandhi, heeft noait
politiek gedacht en schuwt elk poli
tiek conflict. Hij en andere Gan-
dhianen vrezen dat de lijn van de
geweldloosheid en de vredelievend
heid van het opbouwwerk In de
dorpen wordt verstoord. Andere
Ghandianen zijn blij dat JP is te
ruggekeerd tot militantere methoden
van (de oude) Gandhi, die bij alle
geweldloosheid het conflict nooit
uit de weg is gegaan. Zij hopen dat
de Sarvodaya-beweging van een
lieve sekte weer tot een nationale
beweging zal worden, die de krach
ten van vernieuwing weet te bun
delen.
Onmiskenbaar krijgt JP in de Indi
ase politiek een echo, die sinds
Gandhi niet meer is gehoord. De
huidige premier heeft daarin ken
nelijk een bedreiging gezien en
heeft JP van het politieke toneel
verwijderd. Nu moet maar worden
afgewacht hoe de beweging, die zo
sterk steunt op de aantrekkings
kracht van de oude Narayan en
maar weinig houvast biedt als het
gaat om programma en ideologie.
(Schrijver van bovenstaand artikel
heelt geruime tijd in India ge
werkt. Volgende week begint Trouw
met een serie artikelen over India
van zijn hand).
