aaie film van Herzog
/er het raadsel mens
Concerten koorfestival
blijven onder de maat
LMPREMIËRES VAN DEZE WEEK
Eigenaardig vermaak
van Walt Disney
ankenstein junior
oude griezelstijl
vondeling die uit het donker kwam
Greep uit tekenfilms
Janis' korte
leven: alleen
voor liefhebbers
Zeemeeuw met
drang naar
het hogere
Film van Pipo
niet al te best
Een geestige
'zenuwpees
van 14 hoog'
GL-2 verliest
kort geding
Regering voert
structuurplan uit
medewerker
personeelsadministratie
Gemeente 's-Gravenhage
jonge actieve
medewerk(st)ers
medewerksters
Gemeente 's-Gravenhage
/KWARTET VRIJDAG 27 JUNI 1975
BINNENLAND
H9
ildgeschiedenis kent en-
)eroemde vondelingen,
©deren' die uit het niets
i en wier afkomst nooit
igehelderd. De bekendste
ar Hauser, een jongen in
die nauwelijks kon pra-
lopen.
verscheen hij in Neuren-
een brief in de hand, die
:omst eerder verborg dan
De vondeling had, zo
geschreven, zestien jaar
Jonge leven in een donke-
jr doorgebracht. In 1833
IJ vermoord en het hoe en
daarvan ls ook een raadsel
dat nog steeds een grote
ilngskracht uitoefent op
n en schrijvers. Sommigen
at hij een prins van Baden
j om een erfopvolgingskwes-
de weg geruimd moest wor-
iar waarom werd dat dan op
jewikkelde manier gedaan?
boeken zijn er over hem
Jacob Wassermann
,n Kaspar Hauser een llj-
(nan.
regisseur Werner Herzog
in zijn Hauser-fllm 'Je-
'slch und Gott gegen alle'
or zich en God tegen allen')
«gebeten in het thrillerele-
at uit het levensverhaal van
leling nooit helemaal is weg
ien.
lens
et In zijn pictoraal bijzonder
film om gaat, is niet het
Kaspar Hauser, maar het
mens. De mens die mens
Hé' zelfs soms een bijzondere
Iheid krijgt, als alle attribu-
n het menszijn wegvallen.
Jster is ls helder, wat helder
Kaspar Hauser is ondanks
rwarring zo puur als water,
inaamd logische gedachten-
worden, gespiegeld in zijn
ihaotisch en willekeurig. Al-
e muziek en de natuur
pet en onverschillig) blij-
in de confrontatie met het
norm afwijkende te kunnen
ven, de rest is IJdel,
fiet eerste gezicht is 'Jeder
und Gott gegcn alle' een in
looie natuurbeelden gevat-
icht tegen de Biedermeier
zijn starre verlichting en
irre godsdienst. De mensen
n willen opvoeden en hem
lle-object en circus-attractie
en zijn pas tevreden en ge
steld, wanneer ze bij sectie
i lijk overmatig grote kleine
n menen te ontdekken. Hij
:en vakje geduwd, hij kan
giseerd worden. Zou Her-
lm in die aanklacht zijn
steken, dan zou hij niet
Jn dan een curiosum met
eraf ingebouwd maatschap-
bewustzijn, afgekeken van
lüchner's 'Woyzeck'.
'eder für sich gaat veel
Vanaf het begin dringt zich
achte op, dat het Kaspar
in onze moderne maat-
wel anders doch niet beter
n vergaan, want wat ook
n, de diep ingewortelde af-
alles wat 'abnormaal' is
ven.
Bruno S. in Jeden für sich
(waar de film de prijs kreeg van de
jury, de kritiek en een economische
filmprijs) om de zee te zien.
De vlucht, die de nieuwe Westduit-
se film neemt, is toch wel opmer
kelijk: een groeiend aantal Jonge
regisseurs weet in een verantwoor-
de vorm zinnige dingen te zeggen.
Fassbinder staat nog steeds boven
aan, maar n-amen als Flelschmann,
Ziewer en Herzog zijn ook het ont
houden meer dan waard.
(Amsterdam-The Movies, 18 jr)
W. Wielek-Berg
De Disney-studio's, die van 1927 af, met duizenden medewerkers,
al industrieel bezig waren aan tekenfilmpjes (en later ook
films) doen af en toe maar een greep uit de voorraad, plakken een
stel korte films aan elkaar, en maken daar een 'parade' van.
"luizen
%t Bruno S., die de hoofdrol
aan den lijve ondervonden:
-t is enigszins vergelijkbaar
it van Kaspar Hauser. Op
]rde jaar werd hij door zijn
en zijn verdere familie in
k gelaten, het grootste deel
n leven bracht hij door in
i, inrichtingen en gevange-
Toen Herzog hem vond was
ensvreemd en mensenschuw
ij bleek, met zijn afgekapte
ïgen en bittere waardigheid,
ale vertolker van Herzog's
Hij warmt zich nu in zijn
ri trok zelfs naar Cannes
Dat kan best, want al die eenak-
tertjes uit de vroegere voorpro
gramma's zijn alweer vergeten. Bo
vendien zijn ze niet verouderd,
want ze volgden altijd hun eigen
onveranderde tijdloze stijl en mode.
En de hoofdrolspelers bleven zo
Jong als ze waren. Zij vormen een
bijzondere rumoerige en bij zo
veel eenaktertjes achtereen ook
vermoeiend volkje. Altijd agres
sief bij het wilde af met voortdu
rende ruzies, aldoor weer moord
en vraatlustige en vernielzuchtig
achter elkaar aan, steeds in de
weer om elkaar doodsmakken te
bezorgen, te mangelen, te persen,
te verpletteren, te pijnigen en te
vernederen.
Wat zij elkaar ln een dolgedraaid
tempo allemaal aandoen voor de
lol, zou niet mooi meer zijn als zij
nstein (Dr. Frederick, neu-
urg) wil niets weten van de
r.schappelijke poespas, waar
in voorvader Baron Beaufort
ankensteln in Transylvania
isrsentransplantatie en de
een lijk tot een levend
r maakte, maar dan komt er
annetje met een testament,
ir gaat de sceptische maar
[lerige geleerde naar de
van het historische onheil,
•s het nog net zoals Mary
(vrouw van de dichter
I. Shelley) het in 1818 al
het sinistere kasteel op de
le spinnewebben, een raadse-
e hulshoudster, de gebochel-
echt met de tinteling van
h in zijn bolle ogen, de ge-
nnlg» vioolmuziek, het boek
gesloten deuren met het re-
ar. Frederick kan het niet
Er wordt weer een lijk opge-
er komen per vergissing
öe verkeerde hersens in, de
slaat weer toe. en het
zet zich weer log in bewe-
verfilmd
aak en op vele manieren dat
fllmd Is, weet ik niet. Mei
Brooks deed het weer. maar anders.
Wel ln de oude griezelstijl van de
jaren dertig in zwart-wit ook,
met duistere belichtingen, en ou
derwetse overgangen (fadings)
maar dan als parodie, want Mei
Brooks is een grappenmaker. Daar
om lijkt Gene Wilder, die Franken
stein jr. speelt, ln zijn doen en
laten op Peter Sellers, en hij leeft
zich overigens helemaal opgewon
den romantlscn uit. De gebochelde,
door Marty Feldman verbeeld, is
een zonderlinge, buitenissige
(exentrieke) komiek, en een goede
ln zijn soort. De griezeltoestanden
en schokkende gebeurtenissen ver
lopen dwaas.
Mel Brooks, die o.m. ook Blazing
Saddles maakte, zoekt zijn komi
sche effekten niet zorgvuldig uit.
HIJ gaat van grof tot geestig, en
dat houdt ln dat Iedereen er wel af
en toe om lachen moet. Het loopt
met dit monster nog best af ook.
Het krijgt wat hersens van de dok
ter, en die krijgt er wat meer licha
melijke vermogens voor terug, zo
dat het eindigt met twee huwelijken.
(Amsterdam- Rembrandtpleinthea-
ter, Den Haag- Asta.Rotterdam-
Calypso. 14 jr)
BH.
niet elastisch, onkwetsbaar, onster
felijk en dierlijk onschuldig waren.
Hun geweld blijft blijmoedig en
niemand zal er zwaar aan tillen,
maar als je ze, zoals hier. filmpje
na filmpje ademloos oorlog ziet
voeren, vind je het toch een eigen
aardig vermaak voor kinderen van
alle leeftijden.
Tornado
Mickey bijvoorbeeld, vecht met een
tornado, oom Donald voert een
veldslag met bommen en granaten
tegen zijn drie kwakende neefjes,
de Grote Boze Wolf en zijn slaperi
ge spruit zijn mislukkende roof
moordenaars; de twee chipmunks
(een Amerikaans soort eekhoorn
tjes) die Knabbel en Babbel heten
verslaan dribbelig en giechelig veel
grotere vijanden; er is ook nog een
ijdel wit jaard met Hollywood-ster-
allures dat Donald te min vindt
en dat raast maar door. Dat
die dieren grappig zijn, soepel be
wegen in een razend ritme, best
werden getekend, mooi werden ge
kleurd en zo. weten we al bijna een
halve eeuw. Daaraan is nooit iets
veranderd.
B. H.
(Amsterdam Cineac Reg. Br. str.
en City 2, Den Haag Cineac
Buitenhof. Rotterdam Cineac
a.l.).
Janis van de titel is Janis Joplin,
de legendarische roek-zangeres, die
ln 1971 stierf aan een overdosis
alcohol en peppillen. De Canadese
regisseur Seaton Findley maakte ln
1974 een film over haar, waarin
overigens over haar spectaculaire
dood geen woord wordt gerept. Het
ls een collage van haar optreden op
al even legendarische festivals, aan
elkaar gebreid met bondige inter
views en afgerond met een korte
foto-montage. Een heel behoorlijke
film in zijn soort, maar daar er
voornamelijk in wordt gezongen en
er zelfs geen poging wordt gedaan
om het fenomeen Janis Joplin een
maatschappelijke achtergrond te
geven is hij alleen bestemd voor
liefhebbers van haar hese, felle, on
geremde stem. W. W. B.
Amsterdam Calypso; Groningen-
Studio) a.l.
Jonathan Livingston Seagull Is een
zeemeeuw die smacht naar het ver
hevene. HIJ wil verder en hoger en
sneller vliegen dan enige meeuw
voor hem en omdat hij een gevaar
vormt voor de groep wordt hij uit
gestoten. Als paria zwerft hij over
de wereld, waarlijk bovenmeeuwse
stunts volvoerend, totdat hij (In
een ander leven? Op een andere
planeet?) meeuwen ontmoet die
door dezelfde drang bezeten zijn en
hem voorthelpen op de esoterische
en telekinetische weg waaraan ze
hun hart hebben verpand.
Hoe het verhaal in boekvorm (van
Richard Bach) overkomt weet ik
niet. in filmvorm (van Hal Bart1-
lett) is het een onding. Mooie,
maar op den duur wel saaie, na
tuurfoto's worden onderbroken door
kauwerig Amerikaans sprekende
meeuwen. Zij houden daarbij het
kopje onveranderlijk scheef en kij
ken je met schrille kraaloogjes aan,
alsof ze van dat gebazel over hoger
sferen geen vissoep kunnen maken.
Die pratende vogels zijn al erg
genoeg, maar zanger Neil Diamond
is nog veel verschrikkelijker. Op
verwachte en onverwachte ogen
blikken stort hij een stroom van
stroperige neuzelmuzlek over je uit,
met barre teksten, waarin het ene
cliché het andere overtreft. Curieus,
dat kitsch nog in een dergelijke
pure vorm bestaat.
W. W. B.
Amsterdam Saskia, Den Haag
Studio K., a.l.
Pipo, de echte (Cor Witschge), eri
zijn bekende medewerkers,- gaan op
zoek naar de geroofde sprekende
pop, en komen op een schip met
lieden die nog voor zeerovers door
gaan. Daar is een hele film over ge
maakt, onder regie va« Kees van
Eyck, maar al de opnamen daarvan
zijn niet beter dan de vroegere tv-
opnamen, en dat ls voor een film
niet goed genoeg.
(Amsterdam- Cineac Damrak, over
dag, Rotterdam- Cineac Beurs.
Den Haag- Rex, Eindhoven- Rem
brandt, Leiden Trianon, Hilver
sum- Churchill, Rotterdam Colos-
seum al).
B.H.
Die Zenuwpees van 14 Hoog (in
Amerika heet hij wat rustiger De
Gevangene van Second Avenue)
heeft wel redenen voor zenuwen:
flatneurose, ruzie met watergooien-
de buren, stank In New Yorks zo
merhitte, inbrekers die zijn pakken,
zijn tv en zijn whisky meenemen,
ontslag, werkeloosheid, een meele
vende broer en twee zusters om zo
al de zenuwen van te krijgen, een
waardeloze psychiater, maar wel
een flinke vrouw die gaat werken,
en dan ook ontslagen wordt op de
dag dat er geen water is en de lift
het niet doetdie het gewone
leven niet tot een blijspel maken.
Maar in een blijspel overkomt het
een ander. Dat lucht meteen al een
stuk op. En als die ander er dan
niet onderdoor gaat, en er wel
geestig, mal en hoopgevend op rea
geert. zit er een komische kant aan.
Vooral als een bekwaam blijspel
schrijver als Nell Simon het geval
knap in elkaar zet. en zorgt voor
karakters die prettig te spelen zijn
en toestanden waar zelfs voor hen
nog humor ln zit.
Bedreven
Toen Melvln Frank, bedreven in dit
werk. aan de verfilming begon, liep
het stuk al bijna drie jaar op Bro
adway. En hij kreeg Jack Lemmon
en Anne Bancroft voor de hoofd
rollen en enkele prima spelers voor
het bijwerk. Gene Saks als de broer
o m. Iedereen wist wat er te doen
stond: een successtuk van het to
neel met wat veranderingen en
buitenopnamen tot een film ver
werken. Meivin Frank kon dat aan
en Jack Lemmon maakt het hele
maal. Die gaat door alle zenuwen
tot aan verstandsverbijstering toe,
zonder te gek, of triest, te worden.
Zijn malle driften en geestige, soms
cynische, zinnen gaan hem natuur
lijk af. Anne Bancroft is een tem
peramentvolle tegenspeelster, die
zelfs ontroering weet te wekken. En
met de verdere gewone vakkundige
behandeling werd deze film best
leuk.
(Amsterdam Albambra 1. 14 j.)
Bert Huising.
door Adr. Hager
DEN HAAG Overziet men twee van de vijf dagen Internationaal oKorfestival georganiseerd door
de Federatie van Nederlandse Zangersbonden, dan ontkomt men niet aan een gevoel van teleurstel
ling.
Op het podium van het Nederlands
Congresgebouw heeft nog niet het
koor gestaan, dat tot een sensatie
werd. Zowel het concoursgedeelte
als de avondconcerten werden nog
geen belevenis. Toch moet men zo
mogelijk niet verzuimen om de res
terende dagen kennis te gaan ne
men van het internationaal peil.
De ervaring heeft geleerd, dat een
dergelijke concours op een climax
uitloopt.
De jury. bestaande uit Felix de
Nobel, Reszö Lantos en John Pool,
luisterde dinsdagmiddag naar zes
vrouwenkoren en met de jurywaar
dering kon men het wel eens zijn.
Winnaar met 240 punten werd het
Vandor koor uit Boedapest, de
tweede prijs ging naar het vrou
wenkoor 'Dunavski Zvuci' uit Bul
garije en een eervolle derde plaats
was voor het Twents vrouwenkoor
uit Enschede onder leiding van
Klasiene van der Vinne.
Op de tweede dag was het woord
aan de jeugd- en kinderkoren.
Slechts één Nederlands kinderkoor,
namelijk uit Klimmen onder lei
ding van Jo Spit deed in de catego
rie kinderkoren mee en won een
tweede prijs. De eerste prijs ging
naar het stijlvol zingende en goed
getrainde Noorse koor uit Rygge.
Bij de jeugdkoren vierstemmig won
eveneens een Noors koor uit Sta-
vanger met 229 punten. Men had er
beter aan gedaan de tweede prijs
niet toe te kennen, het Zweedse
koor uit Uddevalla maakte weinig
indruk. De jury kende 225 punten
en daarmee een eerste prijs toe in
de categorie jeugdkoren driestem
mig aan een perfect afgewerkt koor
uit Tsjecho Slowakije.
Middelmatig
men na afloop naar het publiek
zwaaide werden tot een aandoenlijk
gebaar. Marlus Borstlap die met
zijn Haags Jeugdkoor twee jaar ge
leden het hoogst aantal punten be
haalde van de Nederlandse koren,
liet in een zwaar programma horen
waartoe zijn koor nog steeds in
staat is. De Tsjechen tenslotte ga
ven ook deze avond veel te genie
ten.
Teleurstelling
Ook ditmaal moesten enkele koren
het laten afweten. Gevoel van te
leurstelling las er bij de organisa
toren, omdat het koor uit Riga op
het allerlaatste moment toch geen
toestemming kreeg naar Nederland
te komen. Verder ontving men on
der meer afzeggingen van het vrou
wenkoor van Marijke van der Lugt'
en van het Haagse Don Boscokoor.
Twee dagen concours geven de In
druk, dat de koren over het alge
meen vreemd staan tegenover de
verplichte werken zoals van De
Monte en Strategies Voor een der
gelijke verplichting moeten zij zich
hoorbaar forceren, eerst ln de vrije
keuze zijn zij zichzelf en zingen
daardoor ontspannjn. Dat die vrije
keuze niet Immer op een hoog peil
staat is inmiddels ook gebleken.
Het. geheel werd gepresenteerd door
Marie.-Cecile Moerdijk, die wel veel
Informatie over de koren verschaft,
doch die de indruk vestigt zich
steeds waar te moeten maken. De
conclusie van het gehele evene
ment moet dus wel zijn: het Is
wachten tot het allemaal beter
wordt.
De concerten blonken in feite uit
door middelmatigheid. Dinsdag
avond kon het Hongaarse Vandor
koor bekoren en maakte de disci
pline van het Bulgaarse koor in
druk. Woensdagavond stelde het
Roemeense koor uit Brasov teleur
door een gebrek aan klankeenheid
en onzuiverheid, vooral bij de so
pranen. De vlaggetjes waarmee
MAASTRICHT Het GL-2 heeft
het kort geding verloren dat het
tegen de stichting GLT (Groot
Limburgs. Toneel), had aangespan
nen. Het had een kort geding geëist
dat het besluit tot opheffing van
het GL-2 ongedaan zou worden ge
maakt en het bestuur alsnog via
een gerechtelijke procedure subsi
die zou afdwingen van de provincie
voor het seizoen '75-'76.
De president van de Maastrichtse
rechtbank heeft woensdag beide
vorderingen afgewezen. Hij achtte
onvoldoende gronden aanwezig om
nietigheid van het besluit tot op
heffing van de stichting aan te
nemen. Ock was hij van mening
dat door de provincie geen toezeg
ging tot het verlenen van subsidie
is gedaan.
Van een onzer verslaggevers
GRONINGEN De regering heeft
zich moreel verplicht alle financiële
en andere middelen ter beschikking
te stellen om het structuurplan
Noorden des Lands (ISP) uit te
voeren. Deze zogenaamde Intentie
verklaring heeft aanzienlijk minder
waarde dan een wet. Ze is niet van
juridische, maar slechts van poli
tieke betekenis.
De provinciale besturen zien er
echter toch duidelijk een houvast
in om de doelstellingen die voor
het Noorden zijn gesteld op het
gebied van werkgelegenheid en
welzijn ook inderdaad gerealiseerd
te krijgen. Overigens kan de beoor
deling van wat nodig is voor deze
realisering verschillend zijn.
Het GEMEENTELIJK ENERGIEBEDRIJF
zoekt een
Functie-informatie:
De aan te stellen functionaris zal deel uitmaken van de
uit een vier personeelsleden bestaande groep „WER
VING en Sfc' :riE".
Hij zal in jiale samenwerking onder meer worden
belast met hei bijhouden en bewaken van de personeels
formatie. het opstellen van concept-advertenties en -brie
ven, het tezamen met de desbetreffende afdelingschefs
voeren van gesprekken met sollicitanten van uiteenlopend
niveau, het adviseren ten aanzien van aanstelling, het con
form de richtlijnen vaststellen van salarissen, enz.
Voorts zullen hem enige zelfstandige taken worden toebe
deeld, zoals het uitvoeren van kostenvergoedingsregelin
gen.
Functie-eisen:
Opleiding op middelbaar niveau (H.B.S., H.A.V.O., V.W.O.),
terwijl enige jaren voortgezette studie gewenst is.
Ervaring op administratief gebied, bij voorkeur op dat van
de personeelsadministratie strekt tot aanbeveling.
Kandidaten dienen te hebben getoond goede contact
eigenschappen te bezitten.
Daarnaast moeten zij over een goede mondelinge en
schriftelijke uitdrukkingsvaardigheid beschikken.
Leeftijd tussen 25 en 35 jaar.
Benoeming en salariëring:
Afhankelijk van opleiding en ervaring zal benoeming
plaatsvinden in de rang van
adjunct-commies A: salaris tot 1.814,per maand of
adjunct-commies B: salaris tot 2.022,per maand,
te verhogen met een algemene toeslag ad 45,
Reële promotiekansen zijn aanwezig.
Vakantietoelage 7j van het jaarsalaris.
Welvaartsvaste pensioenvoorziening.
Gunstige secundaire arbeidsvoorwaarden.
Gelet op een aantal functie-aspecten wordt van gega
digden de bereidheid tot medewerking aan een psycho
logisch onderzoek verlangd.
Het resultaat hiervan wordt door de psycholoog met de
sollicitant besproken. Indien deze besluit zich terug te
trekken wordt er geen rapport uitgebracht.
Schriftelijke sollicitaties, met vermelding van de vol
ledige personalia en de naam van dit blad, kunnen y-
binnen 14 dagen onder vacaturenummer D.5.1 worden
gericht aan de Directeur van het Gemeentelijk Ener-
giebedrijf, Loosduinseweg 13 's-Gravenhage.
Bij de afdeling
BURGERLIJKE STAND, BEVOLKINGS
AANGELEGENHEDEN EN MILITAIRE ZAKEN
der GEMEENTESECRETARIE
is plaats voor
in het bezit van ten minste een MULO/MAVO-4 diploma.
De taak zal bestaan uit werkzaamheden van administratieve
aard bij de onderafdeling Bevolkingsaangelegenheden.
Salariëring, naar gelang van opleici--
binnen de grenzen van 754,(16
maand (exclusief de algemene
22,50 tot 45,per maand). Pre,
wezig.
'eeftijd en ervaring
ot 1.556,per
variërend van
..«skansen zijn aan-
Anne Bancroft en Jack Lemmon in De zenuwpees
in de leeftijd van 20 t/m 30 jaar
in het bezit van type- en MULO/MAVO-4 diploma voor ge
varieerde type-/administratieve werkzaamheden bij de on
derafdeling Burgerlijke Stand.
Afhankelijk van leeftijd en ervaring kan benoeming plaats
vinden op een maandsalaris van 1.103,(exclusief de
algemene toeslag van 40,50 per maand) op 20-jarige
leeftijd.
Voor geroutineerde krachten geldt een salaris van 1.189,
(21 jaar) tot 1.710,per maand (exclusief de algemene
toeslag van 45.per maand).
Voor alle functies geldt:
Vakantietoelage 7j van het jaarsalaris;
Welvaartsvaste pensioenvoorziening:
Gunstige regelingen met betrekking tot verlof, studiefacili
teiten. studie- en ziektekosten en kosten woon-werkvervoer.
Persoonlijke aanmelding (onder overlegging van diplo
ma's en getuigschriften) bij het Gemeentelijk Bureau
voor Personeelsvoorziening. Burgemeester de Monchy-
plein 10, 's-Gravenhage. dagelijks van 8.15 tot 15.30 uur
en op maandag en dinsdag tevens 's-avonds van 19.00
"tot 21.00 uur.